pacerntr to be at peace || trpacifer placate, pacify || spaço peace; pacismo
pacifism || adjpacema peaceful, amicable || [Latinensa
pax, pācis “paço”]
Pachistanos Pakistan; Pachistanano
Pakistani || [Acrónimo da Choudhary Rahmat Ali significanta je “Punjab
+ Afghania + Kashmir + Iran + Sindh + Turkharistan + Afghanistan +
Balochistan”]
Pacíficaadj Pacific || sPacífico
Pacific
pacos pack, bundle, parcel [Objecto aut grupo
de objectos cunlighita aut cunarangita por eser protectata aut plu fácile
expedébila]; pacheto packet || trpachifer to pack;
despachifer to unpack || [vulg. Latinensa paccus, de
Germanichenso]
pacterntr to covenant, enter into a compact,
treaty (cun álichi) || spacto pact, compact, agreement,
treaty || [Latinensa pactum “pacto”, p.p. di păcisci
“pacter”]
paesos country, land; paeso di naço,
patrio homeland, native land; paesatco landscape, scenery ||
advviver álterpaese, exterpaese to live abroad ||
[Francensa pays “ruranisca teritorio”, de Latinensa
pagensis “rurano”]
pafinter bang [Súbita ruitazo di
disparo]
paganaadj pagan
paghertr to pay [Dationer pecunio aut
valoranto ad por cuitifer si sopre debitiono]; conte pagher to pay
on account; ficher pagher to charge; pagher álichi per 10 € to
pay someone 10 €; pagher contante to pay cash; pagher
creditizinto to pay a creditor; pagher debitionajo to pay a debt;
pagher malatco per bonatco to return good for evil; pagher pro sua
crímino per sua vivo to pay for one’s crime with one’s life || spagh(atc)o payment; parta pago installment, partial payment;
pago-mandationo money order; pagato payee; pagheço
installment, partial payment || adjhaber laboro pagata to be
gainfully employed; male pagata underpaid; paghenda payable;
nepaghita outstanding, unpaid; sine-paga free ||
[Latinensa pācare “pacifer”, de pax, pācis
“paço”]
par-afx up, thoroughly [Uschefine,
complete] || trparaprenser to learn thoroughly;
parfacer to accomplish; parlecter to read to the end ||
ntrparvader to go through to the end || [Francensa
par-, de Latinensa per]
paraadj equal, like, even, a match; at par ||
sparo pair; paritio parity; par || trparifer to mate, match up || [Latinensa pār,
păris]
parchertr to park || sparco-spatio
parking space || [Anglensa park, de m.e. Latinensa
parrĭcus “párico”]
pareertr to parry || [Italianensa
parare, de Latinensa părare “preparer”]
parentaadj related || sparento
relative, kinsman; plu próxima parento next of kin || [Latinensa
părens, -entis “parento”, “genitinto”, de părĕre
“nacifer”]
parénthesos parenthesis || advparénthese incidentally, by the way
parfumos perfume
páricos park || [m.e. Latinensa
parrĭcus]
pariertr to bet; parijocher to gamble ||
[Francensa parier]
parlerntr to speak; nos deven parler
(seriose) we really need to talk; sine parler sopre to say nothing
of; parladaçher to blather, prate || trhic homi parlen il
Clingonenso Klingon spoken here; adparler to address;
circumparler to use circumlocution; interparler to bandy ||
sparlo speech; parlopoto speech; parlo-manero,
-stilo language; lautparlatoro speaker || advparlema
talkative || [vulg. Latinensa par(abo)lare]
párocos parson; parochio parrish
parteros pit
participios participle
particularaadj particular, specific || advparticulare particularly, in particular, especially, specifically
partículos particle
partionertr to bear, bring forth, deliver
[Ecpulser naçanta bebo]; partionifer to deliver || spartionío obstetrics; partionifisto midwife || adjpartionisca obstetrical || [Latinensa partĭo, -ōnis
“partiono”, de parĕre, partum “partioner”]
partitos party, faction; partitano
partisan; deventioner partitano di to side with || [Latinensa
partītus “divisito”, p.p. di partiri “partejer”,
“diviser”]
partos part, share; en granda parto
largely, in great measure; en maxim granda parto for the most part,
mostly; por áltera parto on the other hand, however; por un
parto on the one hand || trpartodationer to share;
partoprender (de) to participate, share; partejer to share
[Poseser, user comune]; dispartifer to apportion || advparte partly || [Latinensa pars, partis]
parvaadj small, little; parvaza tiny,
miniscule, fine || [Latinensa parvus]
pasábilaadj so so, passable, mediocre [Habanta
je grado aut valoro media, la minim alta cua es acceptébila aut
tolerébila] || advpasábile so so
pasageros passenger
pasaportos passport
pasatempos hobby
Pascuos Easter
paserntr to pass (preter, tra álico);
paser de to pass from; dispense with || trpasifer la
nocto to pass the night, spend the night; pasifer la salo to pass
the salt; transpaser to overstep || snivelpasayo grade
crossing; pasinto past, past tense || adjpasinta passed,
bygone; last; past; dum la pasinta anuo last year; pasinta
septimano last week || advpasante incidentally, by the way
|| [Latinensa passus “pasuo”, p.p. di pandĕre
“extenser”]
pasturertr to pasture, graze [Nutrer si per
manger herbos]; pasturifer to pasture || [af. Latinensa
pastūra “pasturo”, de Latinensa pascĕre, pastum “pasturer”,
“pasturifer”]
pasuerntr to step, pace; mispasuer to
misstep, slip, stumble || spasuo step || [Latinensa
passus, -ūs, p.p. di pandĕre “extenser”]
paucaadj little, few [Esanta en parva nombro
aut cuanto] || advpauche little, not much; paucope
little by little || spauco a little, a bit || [Latinensa
paucus]
páuperaadj poor, hard up; pauperaza hard
up || spauperitio poverty || ntrpauperecer to
fall into poverty || [Latinensa pauper, -ĕris]
pauserntr to pause || spauso
pause, break; facer pauso to take a break || [af. Latinensa
pausare, de Latinensa pausa “pauso”, de ant. Grechensa
παῦσις]
pedúnculos peduncle [Calameto suportanta je
floro aut fructo] || [mod. Latinensa pedunculus, dim. je
pēs, pĕdis “pedo”]
pelegrinerntr go on a pilgrimage || spelegrinanto pilgrim
películos movie; películo di serio B
b-movie
pelos skin, hide || [Latinensa
pellis]
pelóridos clam
pelotospelot-focilo pellet gun
peltos pelt
pelvos pelvis || [Latinensa pelvis
“bacino”]
penaçhos panache, tuft || [mispronuntio je
Italiensa pennacchio, de Latinensa penna “plumo”]
penderntr to hang; depender to depend,
rely (de álico, álichi) || trpendejer to hang, execute
by hanging; pendifer to hang, suspend; despendifer to take down
|| sdependanto dependent; nedependo independence ||
adjnedependanta independent || [Latinensa pendēre,
pensum “pendifer”, “ponderer”]
penerntr to take pains to, take the trouble to,
bother to (facer álico) || trpenifer to put to the
trouble || speno trouble, pains; ecuista ne valoren la peno
parler it’s not worth talking about || adjpenanda
worthwhile || advpene with difficulty; penaze with great
difficulty
pènetrertr to penetrate
penicelos paint brush || [vulg. Latinensa
pēnĭcellus, de Latinensa pēnĭcillus, dim. je pēnĭcŭlus,
dim. je pēnis “caudo”, “penilo”]
penitentierntr to do penance || spública penitentio amende honorable || [Latinensa
paenitentia “repénito”, de paenitēns, -entis, “repenitanta”, de
paenitēre “repeniter”]
pennys penny
pensertr to think || spenso
thought; posta penso afterthought; vener en penso occur ||
[Latinensa pensare “ponderer”, frec. di pendĕre, pensum
“pendifer”, “ponderer”, “considerer”, “judicher”]
pensionertr to pension [Regulasche pagher ad
álichi por lia mantino] || salimentisca pensiono alimony;
anuisca pensiono annuity; pensionato pensioner, boarder;
pensionerío boarding house
peonios peonia
peponos pumpkin [Specio di cucúrbito] ||
[Latinensa pepo, -ōnis, de ant. Grechensa
πέπων]
perprep by, by means of; per Deo by God,
by heaven; plu alta per 5 cm taller by 5 cm; scriber álico per
lápido to write something by pencil || [Latinensa
per]
perceptertr to perceive, sense
perçherntr to perch || sperçhayo
perch || [Francensa perche “stango”, de Latinensa
“pertĭca”]
percos perch; perchesco bass
perdertr to lose || adjperdita
lost || sperd(it)o loss || adjomno es perdita
all is lost, it’s all up || [Latinensa perdĕre, -dĭtum
“destructer”, “ruiner”, “occiser”]
perdiços partridge || [Latinensa
perdix, -dīcis]
perdonertr to pardon, forgive (álico ad
álichi); perdonen (ad mi)! excuse me! || svua
perdono! I beg your pardon! || adjperdonébila excusable ||
[m.e. Latinensa perdonāre “par-dationer”, “conceser”,
“cesioner”]
perfectaadj perfect, absolute, consummate ||
trperfectifer to consummate || [Latinensa
perfectus, p.p. di perfĭcĕre “par-facer”]
perforertr to pierce, perforate, puncture
[Foraminizer sine rotationado] || sperforiclo hole-punch
|| [Latinensa perfŏrare “tra-forationer”]
pérgulos pergola, bower
perículos danger, peril, jeopardy || trponer en perículo to endanger; enpericulifer to endanger,
jeopardize || adjpericulosa dangerous || [Latinensa
pĕrīcŭlum]
perífrasos circumlocution, periphrasis
perigeos perigee || [mod. Latinensa
perigaeum, de ant. Grechensa περὶγειον “circum la Tero”, de
περὶ “circum” + γῆ “tero”]
perihelios perihelion || [Latinensa
perihelĭum, de ant. Grechensa περί “circum” + ἥλιος
“solelo”]
períodos period, stint; en ecuista período di
la anuo at this time of year; postperíodo aftermath ||
[Latinensa pĕrĭŏdus]
periserntr to perish; be lost
perlinos bead || [Italiensa
perlina, de perla “perlo”]
perlos pearl
permanerntr to be permanent || adjpermananta permanent, abiding
permisertr to permit, allow (álico ad
álichi) || spermiso permission || adjpermisata optional || [Latinensa permittĕre,
-missum]
permutertr to permute, transpose, interchange
[Cambier la órdino di plura cosos, cua continuationen formationer
colectedo] || [Latinensa permūtare
“par-cambier”]
peros pier [Elevita pasayo et (des)imbarcayo
super acuo, suportata da large interspatiizita pilaros] || [m.e.
Latinensa pera “undaz-rupticlo”, posíbile de pĕtra
“petro”]
peroneos fibula (anat.)
perpendicularaadj perpendicular ||
[Latinensa perpendĭcŭlaris, de perpendĭcŭlum “plumba
sondiclo”]
perpetuaadj perpetual
perplexaadj at a loss || trperplexifer to perplex, confuse
persecutertr to pursue, chase [Próxime et
persiste secuer por atinger aut obtiner] || [Latinensa persĕqui,
-cūtus “parsecuer”, de sĕqui “secuer”]
Persos Persian (anticua); Persia
Persia; Persiano Persian || adjPersiana Persian;
Persisca Persian (anticua) || [Latinensa Persa,
de ant. Grechensa, de ant. Persensa Pārsa]
personalitatos personality [La mentisca
cualitios observébila cua distinten il individuo]
personalos staff || [Latinensa
persōnālis “personisca”, de persōna “persono”]
personos person; character; personos
people || adjpersonisca personal || [Latinensa
persōna “máschero”, “rolo”]
perspectivos perspective
persuasertr to persuade, prevail upon
[Instigher álichi ad álica acto] || [Latinensa persuādēre,
-suāsum]
perturbationertr to perturb, disturb; unsettle,
unnerve [Interferer cun la aranjo aut funtiono di álico per ágito aut
desórdino] || satmosferisca perturbationo static ||
[Latinensa perturbare, de turba “turbo”]
perucos wig
Peruvias Peru; Peruviano Peruvian ||
[mod. Latinensifo je Perú, posíbile de indígina biru
“fluvio”]
pestos plague, pestilence; pesto vai capten
ili! a plague on him!
pésulos bolt || trpesulijer to
bolt || [Latinensa pessŭlus]
pétalos petal
petertr to order [Demander che álichi vai
facen specifichita servo aut consigner specifichita comerciedo, poste
paguta]; ante-peter to pre-order, bespeak
pilaros pile [Pesosa trabo aut postelo
pulsita verticale ad en mola tero por suporter la fundamento di
constructatco] || [m.e. Latinensa pīlare, de pīla
“pilaro”]
pilastros pilaster
pileros pile, battery || [m.e. Latinensa
pīlare, de pīla “pilaro”]
pilos hair, fur; fin-pilo terminal hair
[La pilo grosa, longa, et obscura di córporo, aparanta dum et post
pubereço]; labro-pilo whisker || adjpilosa
piliferous; pilosaza furry, hairy || [Latinensa
pĭlus]
piloters to pilot; pilotisto pilot ||
[Italiensa piloto “pilotisto”, de ant. Italiensa pedota,
de m.e. Grechensa πηδώτης “timonisto”, de ant. Grechensa πηδόν
“palito di remo”]
Pireneoss Pyrenees || [Latinensa
Pyrēnaeus “di Pyrene”, de Pȳrēnē, de ant. Grechensa
Πυρήνη, filiiso di Bebryx, amorata da Hercules, sepultita en la
montaneado nominizita aluse je eli]
piros pear; pir-árboro pear tree ||
[Latinensa pĭrum]
pischertr to fish || spischisto
fisherman || [Latinensa piscari, de piscis
“piço”]
piselos pea || [dim. je Latinensa
pisum]
piserntr to piss
pistilos pestle || trpistilijer to
pound
pistos track, runway
pistolos pistol
pistonos piston || [Italiensa
pistone, aug. je pestello “pistilo”]
placerntr to please, be agreeable to, acceptable
to [Creer ad álichi sento di símpatha inclinezo, placero, contentitio, aut
aprobo]; ad eli multe placen... she loves to...; ad mi placen
películo I like movies; placer ad álichi to like; se lo placen
ad vi if you please; desplacer to displease; ad mi ja desplacen
sapecer che... I was sorry to hear that... || [Latinensa
plăcēre, -ĭtum]
placeros pleasure [Contentifanta sento];
cun placero gladly, with pleasure; mea placero you’re welcome ||
[Latinensa plăcēre “placer”]
placios place, seat, position ||
[Francensa place, de Latinensa plătĕa “strado”, de ant.
Grechensa πλατεῖα]
plàciterntr to plead [Parler abante
judichisto por defenser afaro] || [m.e. Latinensa placĭtare,
de Latinensa plăcēre, -ĭtum “placer”]
placos plaque, plate, slab
plagiationertr to plagiarize || splagiationo plagiarism; plagiationedoro plagiarist
plagios beach || [af. Latinensa
plagĭa]
plagos sore [Lesionatco en histo]
planaadj plain, level, even, smooth, flat
[Habanta je omna sua puntos an la metípsima nivelo, et presentationanta je
nec cavos nec saliatcos] || splano plane ||
[Latinensa plānus]
plánulos plane [Instrumento por lisiifer
ligno aut símila superfacios per raser] || [vulg. Latinensa
planŭla, dim. je plānus “plana”]
planuros plain, level ground [Plana tero];
alta planuro plateau
plásticos plastic
plataadj flat [Presentationanta je parva
grositio cómpare ad la du áltera dimensionos, aut je parva aut nulcuanta
relievo] || [vulg. Latinensa plattus “plana”, de
Grechenso]
pláteos square, plaza || [Latinensa
plătĕa “strado”, de ant. Grechensa πλατεῖα]
plateros plate, dish; plater-moblo
sideboard; platerazo platter || [Anglo-Normanensa plater,
de plat “granda platero”, de vulg. Latinensa plattus “plana”, de
Grechenso]
platesos plaice || [af. Latinensa
platessa]
platformos platform [Alicuala plana
superficio altifita sur cua homi poten ster aut acter]
platinos platinum [Chimisca elemento
Pt]
plebeyos plebian
plectertr to plait, braid, weave ||
[Latinensa plectere, plexum]
plenaadj full; plena de full of ||
advplene fully; painfully, all too || splen-bracio armful || trplenifer to fill, stuff ||
[Latinensa plēnus]
plichertr to fold; riplicher to tuck ||
ntrplichezer to fold, collapse || splicatco fold
|| adjplichébila collapsible; plichébila lecto folding
bed || [Latinensa plĭcare]
plorerntr to cry, weep; ploracher to bawl;
plorazer to bawl || [Latinensa plōrare]
pluadv more [En súpera grado cómpare ad
áltero]; plu aut men more or less; plu bela more beautiful;
plu multa more; plue more [Plu multe, grande, alte, larghe,
etc.] || splu-bonifo improvement || trplu-bonifer to improve, ameliorate; plu-grandifer to swell,
increase, amplify, aggrandize || ntrecuisto poten incore
plu-bonecer there is room for improvement || [Latinensa plūs
“plu multa”]
plùmbicherntr to dive, swoop, plunge
[Decenser rapide] || [vulg. Latinensa plumbĭcare, de
plumbum “plumbo”]
plumbos lead [Chimisca elemento Pb] ||
[Latinensa plumbum]
plumos feather, quill; pen; plum-matratio
feather bed; plum-túbulo quill; plumetos down || trdesplumizer to pluck || [Latinensa plūma “plumino”,
“plumo”]
pluraadj plural, more than one [Plu multa cam
un] || [Latinensa plūrēs, de plūs “plu
multa”]
pluralaadj plural [Gramatichisca nombro
monstrationanta je che homi parlen sopre plura personos aut afaros]
plusprep plus || adjplusa
additional, further, more || advpluse further, furthermore,
besides, moreover, yet, more, in addition, to boot, over and above, into the
bargain; et tale pluse and so on; ne pluse no more, no longer ||
[Latinensa plūs “plu multa”]
Plutones Pluto
plutonios plutonium [Chimisca elemento
Pu]
pluverntr to rain; pluveter to sprinkle ||
spluvo rain; pluvazo barrage; súbita pluvazo
downpour || [Latinensa plŭĕre (plūvit)]
poprep at the rate of [Intercambie por];
po dio per day || [Esperanta po, de Rusensa
по]
polimentertr to polish || spolimentumo polish || [Italiensa pulimento “polimento”,
de Latinensa pŏlire “polimenter”]
Polinesias Polynesia
pólipos octopus || [Latinensa
pōlypus]
politburós politburo
políticos politics, policy || adjpolitichisca political || [Latinensa pŏlītĭcus
“statisca”, “politichisca”, de ant. Grechensa πολιτικός, de
πολίτης “civilo”]
politíos police; politiano policeman;
politiayo police station || [m.e. Latinensa pŏlītīa
“civilitio”, “gubernerío”, de ant. Grechensa πολιτεία]
pólizos policy || [Italiensa
polizza]
polos pole; Norda Polo North Pole
polonios polonium [Chimisca elemento
Po]
Polonos Pole; Polonia Poland || adjPoloniana Polish || [Polonensa Polanie “Polonos”, de
pole “campo”]
polutionertr to pollute [Vidébile
contaminer]
pomelos pommel
pomos apple; pom-árboro apple tree;
pom-compoto applesauce; pom-cordio apple core;
pom-córtiço apple peel; pom-tarto tarte tatin; pom-torto
apple pie || [Latinensa pōmum]
pònderertr to weigh [Determinationer la peso
di álico per pondericlo] || spondericlo scale ||
[Latinensa pondĕrare]
ponertr to put; adponer to affix, appose,
put on; deponer to put down, lay down, depose; disponer to
arrange, lay out, parcel out; misponer to misplace; riponer to
replace, put back; surponer to apply, appose; surponer sur si to
don || [Latinensa pōnĕre, pŏsĭtum “deponer”,
“cesioner”]
pontos bridge; pas-ponteto, ponteto
gangway || [Latinensa pons, pontis]
popos stern || [Italiensa poppa, de
Latinensa puppis]
popularaadj popular
pópulos people, folk || [Latinensa
pŏpŭlus]
porprep for; combater por Deo et la patrio
to fight for God and country; ecuista Bud es por vi this Bud’s for you;
los por et los contre the pros and cons; omnos por un, un por
omnos all for one, one for all; por che in order that; por che
nos vai ne olviten lest we forget; por la formo for the sake of
form; por vindicto for vengeance; precher por pluvo to pray for
rain; 1,000 euros por vísito 1,000 euros per visit || [vulg.
Latinensa por < pro]
porajos gruel, porridge || [Anglensa
porridge, var. di ant. Francensa potage “aulatco”]
portationertr to carry, bear;
adportationer to bring; fetch; airotransportationer to airlift;
forportationer to bear away; la cuglazo ja forportationen ilía
gambo the ball shot off his leg; transportationer to transport ||
sportationisto porter; transportationiclo transport ||
adjportationébila portable || [Latinensa portatĭo,
-ōnis “portationo”, deportare “portationer”]
pórticos portico
portionos portion, share, lot; order;
portioneto pittance, small ration || trportionetifer to
ration out; portionetizer to put on rations; disportionifer to
apportion
posíbilaadj possible [Capábila eser, eventer,
facezer]; neposíbila impossible || advposíbile
possibly, by chance || sposíbilo possibility, prospect;
posibilitio possibility; chance || [Latinensa possĭbĭlis,
de posse “poter”, de pŏtĭs “potanta” + esse
“eser”]
positionos position [1 Loco sur cua
álico seden; 2 manero secuno cua álichi aut álico seden;
3 situationo]
positivaadj positive; absolute; vider la
positiva látero to see the bright side
postprep after [An témporo plu afinala
cam]; post che since, from when; post omno after all ||
spostnepoto great grandchild || adjposta later;
post-; la posta Lundio Monday next; posta festo after-party ||
advposte afterward; deposte after, since, ever since ||
[Latinensa post, “post”, “detre”]
postalos mail; electrónica postalo email;
per postalo by mail; postal-carto postcard; postal-códico
zip code, postal code; postal-cofro postbox; postal-costo
postage; postal-marco postage stamp; postal-oficino post office;
postal-stampatco postmark; postalisto postman, mail man ||
trpostalijer to mail; postal-marchizer to stamp ||
advpostale by mail; expeder postale mail ||
[Italiensa postale, adjectivifo je posta “loco por cabalo
en stábulo”, de Latinensa pŏsĭtus “situizita”, de pōnĕre
“poner”, “situizer”]
postelos post [Trabo de rígida materialo,
verticale stifita por subtener álico aut indicher álico];
danç-postelo pole [Verticala stango en striptesayo];
glis-postelo slidepole, firepole [Verticala stango en
foch-extinterío]; indico-postelo signpost, guidepost;
porto-postelo doorpost || [vulg. Latinensa
postellum]
póstenos post, station [Loco ocupata da
soldatos por militarisca objectivo] || [Alemanensa Posten,
de Italiensa posto, de Latinensa pŏsĭtus “ponita”]
postponertr to postpone, stave off, delay
posturerntr to pose
potasios potassium [Chimisca elemento
K]
potentaadj powerful || spotentitio
power
potentios power (mathemático)
potertr to be able; may, can; get to || spoto power, ability || adjnepotanta unable, powerless ||
[Latinensa posse, de pŏtĭs “potanta” + esse
“eser”]
pounds pound
pràctichertr to practice, exercise [Aplicher
la principios di arto aut cientio] || adjpractichema
practical, businesslike; practichisca practical
pralinos praline || [aluse je marescalco
du Plessis-Praslin]
prandierntr to lunch [Manger la repasto di
meridio] || sprandio lunch || [Latinensa
prandĭum]
praseodimios praseodymium [Chimisca elemento
Pr]
pratos meadow || [Latinensa
prātum]
precedertr to precede, take precedence over ||
[Latinensa praecēdĕre, -cessum]
prechertr to pray, beg (álichi sopre, por
álico); mi prechen! please! || [Latinensa
prĕcari]
precipitationertr to precipitate (chim.)
|| [Latinensa praecĭpĭtatĭo, -ōnis “precipitationo”, de
praecĭpĭtare, de praeceps “hastosa”, “impetuosa”,
“scarposa”]
precìpitertr to precipitate [1 Jacter
cápito-abántee; 2 Nim hastifer] || advprecipitose hastily || [Latinensa praecĭpĭtare, de
praeceps “hastosa”, “impetuosa”, “scarpa”]
precipitios cliff
precisaadj precise, specific [Stricte
definitionita aut determinationita etiam en la maxim parva detalios];
precisa horo precise hour, exact hour; precisa órdino precise
order, exact order; neprecisa vague || advprecise
precisely, strictly
precoçaadj precocious, early, ripe before the
proper time [Disvelopita ante la etato normisca]
predationertr to prey on [Capter vivantos por
nutrer si aut sua filios] || spredationo predation;
predationedo prey; predationisto predator || [Latinensa
praedātĭo, -ōnis “despolio”, de praedari “despolier”, de
praeda “despoliatco”, (sopre animalos) “predationedo”]
prèdichertr preach
predisposertr to predispose, bias [Incliner
álichi ad álico antícipe]
prèferertr to prefer (álico cam áltero);
mi préferen biro I’d rather have a beer; mi préferen che ili vai ne
venen I’d rather he didn’t come; mi préferen rester cam vader sola
I’ll stay rather than go alone || adjpreferanda preferable;
preferata favorite || advpréfere rather;
preferande preferably || [Latinensa praeferre
“portationer abántee”]
preitaadj early, ahead of time [Eventanta
ante la justa aut custuma témporo] || [Latinensa praeĭtum
“antevadinta”]
prendertr to take; pesto vai prenden ili!
a plague on him!; prender traino, autobuso to catch a train, bus;
deprender to take from (álico de álichi); deprender sua
capelo to take off one’s hat; forprender to remove, take away, do
away with || sprendayo (je curento) outlet; forprendo
removal || [Latinensa prĕ(he)ndĕre, prĕ(he)nsum
“capter”]
prenóminos praenomen, first name
prèparertr to prepare || adjpreparata being prepared, in preparation, afoot || [Latinensa
praepărare, de părare]
prepositionos preposition
presbíteros presbyter, priest [Sacerdoto di
la Cristiana eclesio] || [af. Latinensa presbyter, -ĕri
“sacerdoto”, de ant. Grechensa πρεσβύτερος, de πρέσβυς “plu
vécula”]
prescheadv almost, nearly; mi es presche
certana I’m fairly sure || [Francensa presque]
prescriptertr to prescribe [Formale
mandationer aut recomender álico cuomo je obedanda]
presentaadj present [Asistanta aut
actuala] || advpresente at present; at hand || spresento present tense; presentitio presence ||
[Latinensa praesens, -entis, de praeesse “eser
abántea”]
presentationertr to present; feature, serve;
portray; submit; introduce; presentationer si ad to report to ||
spresentationo presentation || adjpresentationata on || [Latinensa praesentatĭo, -ōnis,
depraesentare, “poner abántee”]
presertr to press; cunpreser to compress;
ecpreser to squeeze out || spreso pressure ||
[Latinensa prĕmĕre, pressum]
presidertr to preside
prestaadj ready, handy, prepared || trprestifer to ready, prime [Facer imediate usébila] ||
[vulg. Latinensa praestus, de Latinensa praestō “preste”,
de praestāre “ster abántee”]
presunterntr to be presumptuous [Haber fidazo
en si sopre la imaginationata poseso je álico cua homi facte ne posesen]
|| [Latinensa praesūmĕre “prender antícipe”]
pretensertr to pretend, lay claim to [1
Demander álico sopre cua homi aserten che homi haben yuro; 2
Fanfaroner sopre cualitios cua homi creden haber] || spretenso pretension, claim || adjpretensema pretentious
|| [m.e. Latinensa praetensus “pretensita”, de Latinensa
praetendĕre, -tentum “pretenser”]
preterprep by, beyond, past [Vadante versum,
júxtee, et fore de]; eli ja vaden preter mi she passed by me ||
advprétere past || [Latinensa
praeter]
pretextertr to allege, pretend, feign, use as an
excuse [Presentationer cuomo je motivo, abscondante la motivo reala];
pretexter nesapo to plead ignorance; to feign ignorance || spretexto pretext, pretence
pretios price, charge; pretio di entro
entrance fee; super la pretio into the bargain; superpretio
surcharge || adjpretiosa precious, valuable, expensive, costly
|| [Latinensa pretĭum]
pretzelos pretzel
preventertr to prevent, to keep [Impeder aut
remedier álica nedesiderata evento ante lia aparo] || adjpreventiva preventative, precautionary || [Latinensa
praevenīre, praevent- “anticiper”, de prae- “ante-”- +
venīre “vener”]
primaadj prime, original, archetypal; prima
numeralo prime number
primariaadj primary
primaveros springtime || [vulg. Latinensa
prīma vēra “cominitie di primavero”, de Latinensa prīmo
vēre]
primevos primeval age || adjprimevisca primeval, primordial
primitivaadj primitive [Productita dum aut
habanta je la caráctero di aprimera faso di disvelopezo]; il primitiva
humano primitive man, early man; la primitiva Cristianisca eclesio
the early Christian church
principalaadj principal, main, leading [Maxim
importanta, consideranda]; strado Principala Main Street ||
advprincipale principally, mainly, chiefly, above all, mostly
|| [Latinensa praecĭpŭus]
principios principle
príncipos prince; Principia Prince
Island
prioritatos priority || [m.e. Latinensa
prĭŏrĭtās, -ātis, de prĭŏr “ántea”]
prisionos prison [Loco por la encludo je
personos lejasche retinata, particulare personos condemnita pro críminos];
prisionano prisoner || [Latinensa prensĭo, -ōnis,
“prendo”, de prensare < prehendĕre “prenser”]
privataadj private || [Latinensa
prīvātus, p.p. di prīvare “privationer”]
privationertr to deprive, deny || adjprivationata deprived || [Latinensa prīvātĭo, ōnis
“privationo”, de prīvare “privationer”]
privilegios privilege [Aparta yuro aut favoro
concesita ad álichi exter la comuna yuro] || [Latinensa
prīvĭlēgĭum, de privus “particulara” + lex, lēgis
“lejo”]
proprep for, on behalf of, because of, on account
of; malata pro febro sick from fever; morter pro rider to die
from laughing; pro amo je Deo for the love of God; pro che
because, since, by reason of; pro cuo? why? || [Latinensa
pro]
proactinios proactinium
probábilaadj probable; lo es maxim probábila
che chances are that, odds are that || advprobábile
presumably; probably || sprobábilo probability, chance;
probationer la probabilitio to take a chance || [Latinensa
prŏbābĭlis]
probationertr to try, test, attempt || sprobationo trial, test, attempt; probationazo ordeal [Mala
experientio]; probationazo per foco ordeal by fire ||
[Latinensa prŏbātĭo, -ōnis “probationo”, de prŏbare
“aprober”, de prŏbus “bona”]
probertr to prove [Monstrationer che álico es
vera] || sprobo proof, evidence || adjprobiva,
-anta convincing, decisive, conclusive || [Latinensa prŏbare
“aprober”, de prŏbus “bona”]
problemos problem || [Latinensa
problema, -ătis, de ant. Grechensa πρόβλημα “abante-jactito”, de
προ- “abante” + βάλλω “jacter”]
procederntr to proceed [Acter en álica
definitionita manero aut user definitionita meano por efecter álico] ||
trprocedijer to process || sprocedo proceeding,
procedure, process; procedatco procedure [Manero en cua es conduçata
afaros conforme cun la custumo, régulo, aut lejo]; procedijatoro
processor || [Latinensa prōcēdĕre, -cessum “avantier”,
“proceder”]
procenios proscenium [La parto di cenayo
abante la cortino]
procesertr to bring action against, sue,
prosecute, try [Vocher cuomo je acusito ad abante tribunalo] ||
sproceso trial, lawsuit, case || adjprocesébila
actionable || [Latinensa prōcēdĕre, -cessum “avantier”,
“proceder”]
procesionerntr to walk in procession
proclamationertr to proclaim || adjautoproclamationita self-appointed
procràstinerntr to procrastinate, postpone, put
off, delay
prognostertr to prognosticate || sprognosto prognosis
programos program, schedule; software, code;
politichisca programo political platform; programo di studo
syllabus; radiofonisca programo radio show || trprogramizer to program, schedule; code
progreserntr to progress || sprogreso progress || [Latinensa prōgrĕdi, -gressus
“avantier”, de prō “abante” + grĕdi “caminer”]
prohibertr to forbid (álico ad álichi) ||
adjprohibata forbidden || [Latinensa
prŏhĭbēre]
projectertr to plan, scheme, purpose || sprojecto plan, scheme, project; lejo-projecto bill ||
[Latinensa proĭcere, -iectum “jacifer ad abántee”, de
iăcĕre “jacifer”]
projectionertr to project [1 Invier
imágino aut umbro ad sur superficio; 2 Presentationer cuida
impresiono sopre álico] || sprojectioniclo projector;
speculo-projectioniclo overhead projector
promenerntr to go for a walk, go for a drive,
stroll; promener éxtere to walk abroad || spromeno walk,
stroll || [Francensa promener “promenifer”, de pour “por”
+ mener “conducer”]
promethios promethium [Chimisca elemento
Pm] || [aluso je Prométheo (Προμηθεύς “antepenso”) de
Grechisca mitho]
promisertr to promise || spromiso
promise || adjpromisosa promising || [Latinensa
prōmittĕre, -missum “invier ad abántee”, de mittĕre
“invier”]
promontorios promontory, headland ||
[Latinensa prōmontōrĭum, de prōmĭnēre “salier”,
“ecster”]
promotertr to promote [Altifer ad álica plu
alta grado, oficio]
pronteadv soon, anon [Post mere pauca
témporo]; lo pronte va es tri clocos it is near three o’clock;
maxim pronte cam posíbile as soon as possible; pronte poste soon
after; usche pronte! see you soon! || adjpronta soon to
occur; lo es nim pronta por saper it’s too early to say ||
[Latinensa promptus “presta”]
pronuntiertr to pronounce; pronuntier
neclare to slur || spronuntio pronunciation; accent ||
[Latinensa prōnuntĭare “declarationer”]
propagandertr to propagandize || spropagando propaganda
Provencias Provençe || [Latinensa
nostra provincia “nostra provincio”]
proverbios byword
provincios province
provisertr to provision, provide for, accommodate
[Facer che álichi aut álico vai recepten en pli-men granda cuanto álico
besoniata] || sprovisatco store, provision ||
[Latinensa prōvĭdēre, -vīsum “antevider”, “preparer
contre”]
provisoriaadj provisional, temporary ||
[m.e. Latinensa prōvīsōrĭus, de prōvīsŏ, -ōnis “préparo
contre”, de prōvĭdēre, -vīsum “antevider”, “preparer
contre”]
provocationertr to provoke [Acter, frecuente
spontánee, secuno manero por producter cuomo reprisalio]; provocationer
revolto to provoke a revolt || [Latinensa
prōvŏcare]
proximprep near to, close to, bordering upon
[Apartifita per parva disto de en spatio, témporo, aut áltera relatos]
|| ntrproximecer to approach (ad álico) || adjpróxima near, close, next, bordering upon, imminent, at hand;
approximate; la maxim próxima civitato the nearest city; la próxima
strado the next street; la próxima veço the next time; primavero
es próxima spring is near || advpróxime closely;
approximately; near || [Latinensa proxĭmē “maxim próxime”, de
prŏpĕ “próxima”, de pro “abante” + -pe]
pulóveros pullover, sweatshirt, jersey ||
[Anglensa pullover]
púlpitos pulpit [Parva estrado, frecuente cun
lectro]
pulsertr to push, drive, thrust;
shoc-pulser jostle; pulsader to pulsate; pulseter to jog;
enpulser to jam in; forpulser to chase away, drive off ||
spulso push, drive, thrust; pulsado pulse;
ecpulso expulsion || [Latinensa pulsare, frec. di
pellĕre, pulsum]