ба!: + ба! И ты против меня! Quid? Tu etiam contra me facis?
- Ба! Сводник хочет, чтоб я не говорил неправды! Vah, leno iniqua me non vult loqui?
- Ба! Вы хвалите тех, кто обманывает своих господ? Eho, quaeso, laudas, qui heros fallunt?
багрец: color [oris, m] purpureus; rubor, oris, m;
багровый: rubidus, a, um; sugillatus, a, um; purpureus, a, um; tyrius, a, um; puniceus, a, um; sanguinolentus, a, um; cruentus, a, um;
багрянистый: purpurascens, entis; purpurellus, a, um;
багрянка: murex, icis, m; purpura, ae, f;
багряный: cocineus, a, um; purpureus, a, um;
багульник: ledum [i, n] palustre;
бадья: situla, ae, f; situlus, i, m; modiolus, i, m;
база: (отделение учреждения): sectio, onis, f;
базальт: basaltes, ae, f;
базальтовый: basalticus, a, um;
базар: nundinae, arum, f/pl; forum [i, n] nundinarium; forum rerum venalium; emporium, ii, n; mercatus, us, m; feria, ae, f;
- базарные речи garritus, nugae, ineptiae; sermones inepti, sordidi, illiberales;
базилика: basilica, ae, f;
базис: crepīdo [inis, f] (obelisci); basis, is (eos), f;
байдарка: genus scaphae ex ulmo vel e pellibus squalorum Carchariae, baydara dictum;
байка: pannus [i, m] duplex (crassus);
байт: multiplum, i, n; *octetus, i, m; *bytus, i, m;
балет: saltatio [onis, f] scenica; pantomimus, i, m; embolium, ii, n; *balletum, i, n;
балетмейстер: saltationum scenicarum moderator [oris, m];
балка:
1.(элемент рельефа) vallicula, ae, f; vallis [is, f] angusta;
- по днищам б-ок in sinu vallicularum;
2.(часть строения) trabes, is, f;
3. (брус) tignum, i, n;
балкон: subdiale, is, n; subdialia, ium, n/pl; maenianum, i, n; projectum, i, n; podium, ii, n;*balco, onis, m; podiolum, i, n;
баллада: carmen [inis, n] epico-lyricum;
балласт: saburra, ae, f;
- растение, привнесенное с корабельным балластом planta cum saburra navali introducta;
баллиста: ballista, ae, f;
баллистика: ars [artis, f] ballistaria; ballistica;
баловать(ся): lascivum esse [sum, fui]; lascivire [4]; inepte, stulte facere [facio, feci, factum];
prave insuefacere, corrumpere [corrumpo, -rupi, -ruptum];
- баловать детей liberos male educare, molliter eos habere, liberis indulgere;
баловень: puer [pueri, m] perperam (male) educatus;
баловство: mali mores [um, m/pl]; petulantia [ae, f], lascivia [ae, f] puerorum corruptorum;
бальзам: balsamum, i, n; amomum, i, n; ros, roris, m; nectar, aris, n;
бальзамирование: balsamatio, onis, f;
бальзамический: balsameus, a, um; balsamicus, a, um;
балык: piscis, praesertim sturionis et accipenseris torrefacta terga [orum, n/pl];
балюстрада: pluteus, i, m; lorica, ae, f; saeptum [i, n] loricae;
банк: aerarium publicum; mensa (rationum) publica; mensa argentaria; mensa nummularia;
taberna argentaria; argentaria; cambium; commune mercatorum aerarium;
- положить деньги в банк pecuniam apud mensam publicam occupare;
- банковский чек mensae publicae tessera, syngrapha; schedula nummorum in communi mercatorum aerario securitatis commodique causa depositorum testis;
банкет: cena, ae, f; convivium, ii, n; symposium, ii, n; comissatio, onis, f; lautae epulae [arum, f/pl];
банкир: mensarius, ii, m; argentarius, ii, m; negotiator, oris, m; negotiator nummarius; nummularius, ii, m; argentarius, ii, m; mensarius, ii, m;
- быть банкиром negotiari, argentariam facere;
банкнота: charta [ae, f] nummaria;
банковский: + банковский перевод translatio argentaria; translatio electronica;
банковское дело: argentaria;
- заниматься банковским делом argentariam exercere (facere, administrare);
- банковские документы instrumentum argentariae;
банкрот: decoctor, oris, m; bonis eversus; aere dirutus; fraudator creditorum;
- объявить себя банкротом bonis everti; corruere; rationes conturbare; aere dirui; dissolvere argentariam; de foro decedere; decoquere;
баня: balnea, orum, n; thermae [arum, f/pl]; assa sudatura [ae, f];
- банные принадлежности supellex balnearis;
- общественная баня balneum meritorium (publicum);
- ходить в баню balneum frequentare;
- идти в баню in balneum ire, lavatum ire;
бар: thermopolium, ii, n; taberna [ae, f] potoria; oecus [i, m] potorius; caupona, ubi calida venduntur;: bibaria;
барабан: tympanum, i, n;
- бить в барабан: tympanum pulsare;
барабанщик: tympanista, ae, m;
баран: vervex, icis, m; aries, ei, m; ovis [is, m] mas;
- холощеный баран ovis semimas;
бараний: vervecinus, a, um;
баранина: caro [carnis, f] vervecina; ovilla, ae, f;
баранки: spirulae, arum, f/pl;
барахтанье: renisus, us, m; renixus, us, m; repugnatio, onis, f;
барахтаться: omnibus usibus atque opibus resistere, obsistere, reniti, opponere se;
- он упал в реку и долго барахтался в воде decidit in aquam et diu cum flumine luctatus est;
барда: grana [orum, n/pl] reliqua post vini culturam;
баржа: species navigii actuarii;
барий: barium, ii, n (Ba);
барин: vir [viri, m] nobilis; patricius, ii, m; dominus, i, m;
баритон: gravis vocis cantor [oris, m]; barytonista, ae, m; barytonus, i, m; barytonalis, e;
барка: lenunculus, i, m; navicula, ae, f; scapha, ae, f; actuariolum, i, n;
бармен: thermopola, ae, mf;
барограф: barographum, i, n;
барокко: ars barocca;
барометр: barometrum, i, n; tubus [i, m] Torricellianus;
барон: Liber Baro [onis, m]; baro nobilis; homo [hominis, m] imperiosus;
- сделать бароном aliquem facere liberum Baronem; dignitate liberi Baronis insignire; in ordinem liberorum Baronum evehere;
барс: felis [is, m] pardus; pardus, i, m; panthera, ae, f;
барсук: Ursus [i, m] meles; melis , is, f;
барханы: arena [ae, f] mobilis;
бархат: velutinum, i, n; holosericum, i, n;
- бархатное платье vestis holoserica;
бархатистый: velutinus, a, um; holosericeus, a, um;
барыш: quaestus, us, m; lucrum, i, n; fructus, us, m; emolumentum, i, n; fenus, oris, n;
- уметь продать с барышом scire uti foro;
- иметь барыш quaestum, lucrum facere ex re;
- приносить барыш lucrum ferre,
- извлекать барыш (выгоду) quaestui habere aliquid; lucrari; lucrifacere; utilitatem capere;
- какой вам будет от того барыш? Quid inde lucreris?
барышник: propola, qui aliquid coёmit; homo lucri cupiditate flagrans, incensus;
басня: fabula [ae, f] (ficta; poëtica); fabella, ae, f; commentum, i, n; mendacium, ii, n; apologus, i, m; fabula ficta;
- часто под одеянием басен кроется истина sub fabulis velut involucris saepe veritas latet;
бассейн:
1.(искусственный водоем) labrum, i, n; excipula; impluvium; piscina; baptisterium;
- купальный бассейн piscina; stagnum calidae aquae;
2. (территория, охватываемая рекой с ее притоками) systema, atis, n;
- бассейн рек systema fluviorum;
- в бассейне реки in systemate fluminis;
бастион: propugnaculum, i, n; munimentum operi praefixum;
батальон: cohors, cohortis, f;
батарея: agger [aggeris, m], moles [is, f] tormentis bellicis locandis; tormenta [orum, n/pl] in aggere disposita;
- расположить батарею на высоте tormenta in collo disponere, locare;
- электрическая батарея phialarum Leidensium complexus; pila electrica; accumulatorium;
батискаф: bathyscapha, ae, f;
батист: byssus, i, m; tela [ae, f] lino tenuissimo texta;
батистовый: byssinus, a, um;
батрак: operarius, ii, m;
баул: riscus, i, m;
бахрома: fimbriae, arum, f;
- с бахромой fimbriatus, a, um;
бахча: cucumerarium, ii, n; ager cucurbitis citrullis satus;
бац!: tax!
бацилла: bacillum, i, n; bacillus, i, m;
башмак: calceus, i, m; calceamentum, i, n;
- носить башмаки calceis uti;
- надевать башмаки se calceare;
- надеть другие башмаки mutare calceos;
- в башмаках calceatus;
- снять башмаки excalceare pedes;
- башмаки впору calcei ad pedes apti sunt;
- башмаки слишком широкие calcei male laxi;
- башмаки слишком узкие calcei minores;
- башмак жмёт calceus premit, urget;
башмачник: sutor, oris, m; calceolarius, ii, m; crepidarius, ii, m;
башмачок: calceus, i, m; calceolus, i, m;
башня: turris, is, f;
- башня с ярусами turris contabulata;
- строить башню turrim excitare, educere;
- быть укреплённым башнями turribus munitum esse;
- часы на башне horologium in turri collocatum;
- возводить башню до небес turrim sub astra educere;
баюкать: lallare [1];
баян: harmonica [ae, f] diductilis;
баять: loqui, fari, dicere; colloqui cum aliquo;
Русско-латинский словарь (на БД)
бдительность: vigilia, ae, f; vigilantia, ae, f;
бдительный: cautus, a, um; vigilans, ntis; vigilabilis, e; vigil, is; vigilax, acis; diligens, ntis; accuratus, a, um; assiduus (custos);
- быть чрезвычайно бдительным mirifica esse vigilantia; (ad)vigilare, rei invigilare, attendere;
servare; vigilias agere; stationem agere; in statione esse, manere; stationis jacere;
- обращать на кого, что бдительное око diligenter observare aliquem, aliquid;
- бдительные глаза servantia lumina;
- нужно всегда быть бдительным vigilandum est semper;
бег: cursus, us, m; fuga, ae, f; meatus, us, m; curriculum, i, n;
- бег трусцой cursus continuus;
бегать: currere [curro, cucurri, cursum]; decurrere; circumcursare [1]; concursare; huc illuc cursare;
volitare (in foro; per mare; ultro citroque);
бегемот: hyppopotamus [i, m] amphybius;
беглец: fugitivus, i, m; profugus, i, m; transfuga, ae, m; perfuga; confuga; defuga;
беглость: volubilitas, atis, f;
беглый: fugitivus, a, um; profugus, a, um; volubilis, e;
бегство: fuga, ae, f; effugium, ii, n (nullam navem habere ad effugium);
- обратиться в бегство mandare se fugae; capere fugam; fugam facere; vertere terga; se vertere; in fugam vertere;
- спасаться от кого-л. бегством effugere aliquem cursu;
- обратить в бегство effugare aliquem; aliquem in fugam agere; fugam facere;
бегун: cursor, oris, m;
беда: malum, i, n; res [rerum, f/pl] adversae; adversa fortuna [ae, f]; adversus casus [us, m]; calamitas, atis, f;
miseria, ae, f; periculum, i, n; discrimen, inis, n; aerumna, ae, f (incidere in aerumnam); tempestas, atis, f (magna tempestas alicui impendet);
- пришла беда – отворяй ворота aliud ex alio malum;
- в беде rebus in angustis;
- попасть в беду peste teneri;
- стремиться извлечь для себя выгоду из чужой беды ex incommodo alieno suam occasionem petere;
бедность: egestas, atis, f ; egentia, ae, f; exiguitas, atis, f; paupertas, atis, f; tenuitas, atis, f;
rei familiaris angustia [ae, f]; difficultas [atis, f] domestica; indigentia, ae, f; inopia, ae, f; mendicitas (egestas ac m.); penuria; necessitas;
- жить в бедности degere vitam in egestate; inopia circumventum esse; in re tenui constitutum esse;
- на грани бедности vergens ad inopiam;
бедный: egens, entis (locupletes ex egentibus facere); egenus, a, um; exiguus, a, um; pauper, eris; inops, inopis; miser, era, erum; infelix, icis;
misellus, a, um; miserabilis, e; miserandus, a, um; mendīcus, a, um; penuriosus, a, um; inanis, e (homo); vacuus, a, um (viator); tenuis, e (victus; mensa);
- бедная растительность vegetatio pauper;
- останься с собой наедине, и ты увидишь, как беден ты духом tecum habita, et noris, quam sit tibi curta supellex;
- оставаться по-прежнему бедным inter priorem paupertatem subsistere;
бедняк: homo [inis, m] sine censu, inops censu; pauper; mendicus, i, m; mendicator, oris, m; indigens, ntis, m;
бедственный: miser, era, um; misellus, a, um; miserabilis, e; miserandus, a, um; tristis, e; acerbus, a, um; luctuosus, a, um;
- бедственное положение res miserae; calamitas;
- быть в бедственном положении afflicta condicione esse; in malis versari;
- бедственные времена tempora misera, dura, iniqua; acerbitas temporis;
бедствие: infortunium, ii, n; calamitas, atis, f; clades, is, f; miseria, ae, f; acerbitas, atis, f (omnes acerbitates perferre);
acerbitas temporis; aerumna, ae, f (incidere in aerumnam); moles, is, f; tempestas (magna tempestas alicui impendet); nimbus, i, m; plaga, ae, f;
бежать: currere [curro, cucurri, cursum] (propere; per invia saxa; lata via); occurrere; percurrere; proripere [-ripio, -repui, -reptum];
fugere [fugio, fugi, fugiturus]; confugere (in asylum, ad aedem sacram); defugere (totum sinistrum cornu defugit);
- бежать, не отставая от всадника aequare equitem cursu;
- бежать от неприятеля terga dare hosti;
беженец: profuga, ae, m;
без: sine; absque; citra;
- без ведома clam;
- без опыта inexperte;
- без плана temere;
- без подготовки subito;
- без номера sine(absque) numero;
- без сомнения sine(absque) dubio;
- без указания места sine loci indicatione;
- без чего-либо carens, entis; destitutus, a, um; expers, tis;
- водные растения без корней plantae aquaticae radicibus nullis;
- без различия indistincte;
- без страха impune;
- без волокиты sine mora, haud cunctanter;
- без дальних околичностей missis ambagibus;
- Этого без поддержки ты сделать не сможешь hoc facere nequis, nisi adjutus;
- без принуждения sponte, ultro;
- без отлагательства e vestigio, mox, illico, protinus, actutum;
- без потерь sine jactura; citra jacturam;
- без шума tacite, silenter;
- провести ночь без сна noctem insomnem ducere;
- пробыть два дня без еды per biduum inediam sustinere;
- Он наказан без вины. Poenas dedit licet innoxius;
- без основания nequiquam;
- без ограничения времени citra temporis finem;
- без всякого обмана absque ulla fraude;
- без украшений purus;
безбожие: impietas, atis, f; ignoratio [onis, f] Dei; atheismus, i, m; Dei negatio;
безбожный: impius, a, um; atheus, a, um;
безболезненный: placidus, a, um (mors); indolens, ntis; anodynus, a, um;
безбородый: imberbis, e; imberbus, a, um;
безбоязненно: libere; licenter;
- безбоязненно сказать своё мнение sententiam fortiter dicere;
безбоязненный: omnis timoris expers [rtis];
безбрачие: coelibatus, us, m; coelebs vita; agamia, ae, f;
безвестность: ignobilitas, atis, f; obscuritas, atis, f; obscurum, i, n;
безвестный: surdus, a, um (opus; nomen); ignobilis, e; obscurus, a, um; ignotus, a, um;
безветренный: tranquillus, a, um;
безветрие: malacia [ae, f] et tranquillitas [atis, f]; tranquillum, i, n;
безвинный: vacuus culpā;
безвкусие,: безвкусица insulsitas (villae);
безвкусный: insipidus, a, um; judicio carens, ntis; inelegans, ntis; insulsus, a, um; ignavus, a, um (gustu i.); malo gustu;
- гриб безвкусный fungus insipidus;
- мякоть почти безвкусная caro subinsipida;
безводный: aqua destitutus, a, um; aqua inops [-opis]; pauper aquae; sterilis [e] ab aquis; sitiens, ntis; inaquosus, a, um;
- безводная пустыня desertum aqua destitutum (inops);
безвозвратный: irreparabilis, e; irrevocabilis, e;
- время безвозвратно fluunt dies et irreparabilis vita decurrit;
безвозмездный: gratuitus, a, um;
безволие: abulia, ae, f;
безволосый: depilis, e; capillis carens [ntis]; calvus, a, um;
безвредность: innocentia, ae, f;
безвредный: innocuus, a, um; innoxius, a, um; innocens, ntis; insons, ntis;
- безвредный гриб fungus innocuus;
- безвредное растение planta innoxia;
безвременно погибший: praematura morte ereptus [a, um];
безвременный: acerbus, a, um (funus); praematurus, a, um (mors);
безвыходный: invius, a, um;
безглазый: inanis, e (vultus);
безгласный: insonus, a, um; mutus, a, um;
безграмотный: illiteratus, a, um; indoctus, a, um; ineruditus, a, um; rudis, e; scribendi imperitus [a, um]; analphabeticus, a, um; agrammatus, a, um;
- быть безграмотным litteras nescire; expertem esse litterarum;
безграничный: immensus, a, um; infinitus, a, um;
бездарный: hebes, etis; tardus, a, um; imbecillus, a, um; ingenii expers [rtis];
бездействие: segnitia, ae, f; ignavia, ae, f; inertia, ae, f; cessatio, onis, f; otium, ii, n; desidia, ae, f;
rubigo, inis, f (ingenium longa rubigine laesum); situs, us, m;
- полнейшее бездействие inertissimum otium; nihil plane agere;
бездействовать: torpere [torpeo, -, -] (animo et corpore); cessare [1];
бездействующий: iners; quietus; otiosus;
безделица: (безделушка) res [rei, f] minuta, parva, parvula; floccus, i, m; paululum quiddam; parvum momentum, i, n;
parvulum, i, n; nugae, arum, f/pl; ciccum, i, n; libella, ae, f; titivillicium, ii, n;
- поссорились из-за безделицы ob rem parvulam alter cum altero inimicitias susceperunt;
- он сущими безделицами занимается versatur in rebus minimis, tenuissimis; se dat rebus minimis, tenuissimis;
безделье: inertia, ae, f; segnitia, ae, f; desidia, ae, f; cessatio, onis, f; otium, ii, n;
- делать что-либо от безделья prae otii molestia aliquid facere;
- у безделья и то дело cessanti (otioso) nihil agere est aliquid agere;
бездельник: furcifer, -eri, m; balatro, onis, m; nebulo, onis, m;
безденежье: inopia [ae, f] aerarii;
бездетность: defectus [us, m] infantum;
бездетный: prole (liberis) carens (orbus); illiberis, e;
- быть бездетным liberis carere;
- он умер бездетным mortuus est nulla prole relicta;
бездеятельность: otium, ii, n; ignavia, ae, f; pigritia, ae, f;
бездеятельный: ignavus, a, um; iners, -tis; piger, -gra, um;
бездна: abyssus, i, f; barathrum, i, n; gurges, itis, m; profundum, i, n;
- у него бездна денег est amplissimae pecuniae dominus; homo pecuniosissimus;
- бросать в бездну barathro donare;
безлунный: interlunis, e; illunius, a, um; illunis, e;
безлюдный: desertus, a, um; solitarius, a, um; solus, a, um; non habitatus, a, um; vacuus, a, um; vanus, a, um;
vastus, a, um; non frequens hominibus; sterilis, e (prospectus);
- делать безлюдным vastare; + безлюдное место heremum;
безмятежный: imperturbatus, a, um; quietus, a, um; tranquillus, a, um; placidus, a, um (quies); placatus, a, um;
candidus, a, um (nox; hora; fatum; convivia; concordia); vacuus, a, um (animo, animi; v. ac solutus); serenus, a, um; otiosus, a, um;
безнадёжный: exspes; insperabilis, e; desperatus, a, um; perditus, a, um;
безнаказанно: sine talione; impune;
безнаказанность: impunitas, atis, f;
безнаказанный: impunitus, a, um;
безногий: truncus, a, um (pedum);
безнравственность: mores [um, m/pl] corrupti, perditi; turpitudo, inis, f; vita vitiis flagitiisque omnibus dedita;
turpe (turpe senilis amor); perditi mores, depravatio [onis, f] morum, obscenitas, atis, f;
безнравственный: incestus, a, um; malus, a, um; immoralis, e;
безоблачный: innubis, e (dies); innubilus, a, um (aether); non nubilus; serenus, a, um; sudus;
candidus, a, um (nox; hora; fatum; convivia; concordia);
безобразный: deformis, e; informis, e; indecens, ntis; turpis, e (aspectus deformis atque turpis; vestitus);
deformatus, a, um; indecorus, a, um; inhonestus, a, um; illiberalis, e; foedus, a, um (spectaculum; monstrum; odor); taeter, tra, um (odor; vox);
- с необыкновенно безобразным лицом taeterrimus vultu;
безоговорочный: sine condicionibus; incodicionalis, e;
безопасно: secure; tute; tuto;
безопасность: tutum, i, n; salus, utis, f; securitas, atis, f;
- быть в безопасности in tuto, in portu esse; tuta tenere;
- думать о своей безопасности praecavere sibi;:
- обеспечить безопасность expedire salutem;
- общая безопасность государства summa salus rei publicae;
безопасный: tutus, a, um; periculo vacans [ntis], vacuus, a, um; securus, a, um; innocuus, a, um;
- делать безопасным tutum reddere;
- безопасная дорога iter tutum;
- средний путь будет для тебя самым безопасным medio tutissimus ibis;
- теперь можете безопасно оставаться дома recte in praesentia domi esse potestis;
безоружный: inermis, e; inermus, a, um;
безостановочно: continue; continenter; sine intermissione; perpetuo; uno tenore; nullo intervallo interjecto;
безостановочный: tractus, a, um (genus orationis); impausabilis, e; sempiternus, a, um; perpetuus, a, um;
- безостановочная болтовня sine intervallo loquacitas;
безответственный: inofficiosus, a, um;
безотлучно: + иметь кого-л. при себе безотлучно habere aliquem sibi affixum; aliquem nunquam a se dimittere;
безотносительно: sine respectu;
безотчётно: tacito quodam sensu;
безошибочно: sine ullo errore; emendate; infallibiliter;
безошибочный: emendatus, a, um; purus, a, um; infallibilis, e;
безразличный 1.(не играющий роли) nullius momenti;
+ для развития спор колебания температуры являются безразличными sporarum evolutioni vacillationes temperaturae nullius momenti sunt;
2. (не реагирующий) indifferens, entis;
+ растение, почти безразличное к содержанию в почве кальция planta calcio in solo incluso fere indifferens;
+ мне это безразлично nihil pensi habeo [duco], mihi non pensi est;
безрассудный inconsideratus, a, um; incautus, a, um; inconsultus, a, um; incogitatus, a, um; vecors [rdis] (impetus); insanus, a, um; demens, ntis; insensatus, a, um; inscitus, a, um (inscitus atque stultus); insubidus, a, um (scitamenta); caecus, a, um (cupiditas; amor); temerarius, a, um (consilium; vox);
+ безрассудные слова verba temere emissa;
+ безрассудное предприятие coeptum, inceptum temerarium;
+ безрассудный поступок dementia; temeritas;
+ безрассудный человек homo absque ratione et consilio aliquid faciens;
безукоризненный безупречный impeccabilis, e; irreprehensibilis, e; irreprehensus, a, um; tersus (auctor; opus); integer; perfectus, a, um; indepravatus, a, um; indelictus, a, um;
безумец stultus, a, um; stolidus, a, um; desipiens [rtis]; fatuus, a, um; insulsus, a, um; excors, rdis; furens, ntis; vesanus, a, um; mente captus, a, um; demens, ntis;
+ быть безумцем desipere; nihil sapere; delirare; insanire;
+ Hoc homine nihil potest esse dementius.
безумие amentia, ae, f; dementia, ae, f; furor, oris, m; stultitia, ae, f; stoliditas, atis, f; insania, ae, f; delirium, ii, n; vecordia, ae, f; vesania, ae, f;
+ на лице было безумие in facie vecordia erat;
безумный cerritus, a, um; amens, ntis; demens, ntis; insanus, a, um; vesanus, a, um (poëta); vesaniens, ntis; lymphatus, a, um;
безупречный invituperabilis, e; vitio vacatus, a, um;
безусловно certe; utique; absolute;
+ названия, которые безусловно должны быть сохранены nomina utique conservanda;
безусловный absolutus, a, um;
безуспешно frustra; improspere; in vanum; sine felicitate in rebus agendis; sine successu; sine proventu;
+ в Британском музее я безуспешно искал этот вид in Museo Britannico hanc speciem frustra (in vanum) quaesivi.
безуспешный irritus, a, um; nullum successum habens [rtis];
безусый mystace carens [rtis]; sine mystace; imberbis, e;
безучастно aequo animo;
безучастный otiosus, a, um;
безымянный anonymus, a, um; innominatus, a, um; nullo nomine insignitus; vacans [rtis] nomine;
+ растение найдено у безымянного ручья planta ad rivum nullo nomine insignitum reperta est.
+ безымянный палец medicus (digitus), digitus medius, anularis;
белоснежный niveus, a, um; nivalis, e; candidus, a, um (lilia; vestis; toga);
белый 1.(матово-белый) albus, a, um; albens [rtis] (equus);
2. (блестящий) candidus, a, um (lilia; vestis; toga);
3. (как снег) niveus, a, um;
4. (как мел) cretaceus, a, um;
5. (как молоко) lacteus, a, um;
6. (как слоновая кость, с желтоватым оттенком) eburneus, a, um; eborinus, a, um;
7. (серебристый) argenteus, a, um;
+ белое вино vinum album;
+ белый хлеб panis siligineus;
+ белые зубы dentes candidi;
+ различать белое и черное alba et atra discernere;
+ иэ белого делать черное recta prava facere;
+ быть белым candere [-eo, -];
бельмо hypochysis, is f; suffusio, onis, f (oculorum), amaurosis, is, f; gutta [ae, f] serena; leucoma, atis, n;
белянка Agaricus [i, m] Glediscii;
бензин benzinum, i, n;
бензиновый benzinarius, ii, n;
бердыш bipennis, is, f;
берег 1. (морской) litus, oris, n ;
+ на берегу залива in litore sinus;
+ на восточном берегу Каспийского моря in litore orientali maris Caspii;
+ на песчаном морском берегу in litore maris arenoso;
+ по берегу моря ad litus maris;
2. (пресноводного водоема) ripa, ae, f; arvum, i, n;
+ змеи уже подплыли к берегу angues jam arva tenebant;
+ на возвышенном берегу реки in ripa fluminis alta (elata, elevata);
+ на известковых берегах реки in ripis fluminis calcareis;
+ на левом (правом) берегу in ripa sinistra (dextra);
+ на песчаных заливаемых берегах реки in ripis arenosis inundatis fluminis;
+ по берегам болот (болота, канав, канавы, озёр, озера, пруда, прудов, рек, реки, ручьев, ручья) ad ripas paludum (paludis, fossarum, fossae, lacuum, lacus, stagni, stagnorum, fluminum (fluviorum, amnium), fluminis, rivulorum, rivuli);
+ по глинистому берегу ad ripam argillosam;
+ по илистым берегам ad ripas limosas;
+ по солончаковым берегам ad ripas salsas;
+ по сухим берегам ручьёв ad ripas siccas rivulorum;
+ по сырым травянистым берегам ad ripas graminosas humidas;
+ по торфянистому берегу ad ripam turfosam;
3. (побережье) ora, ae, f;
+ обитает в арктической зоне западного берега Северной Америки habitat in regione arctica orae occidentalis Americae Septentrionalis;
+ пристать к берегу appellere;
+ выгрузить товары на берег merces in terram deponere, exponere;
+ выступатьб выходить из берегов ыгзукадгуку (Тшдгы ыгзукадгуты)ж
беречь servare [1]; reservare [1]; condere [condo, condidi, comditum]; recondere; custodire [4]; parcere [3];
+ беречь силы для более важного servare vires suas (se) ad majora;
+ беречь деньги pecuniam in futuros usus colligere (parcere, comparcere);
+ береги это для себя tibi serva rem;
+ беречь для другого времени in aliud tempus reservare;
+ беречь чтобы не испортилось rem incolumem et salvam retinere;
+ беречь себя sibi temperare;
+ береги своё здоровье cura ut valeas;
+ беречь про нужду ad subitum (ad subita rerum), incertum aliquid reservare;
беседовать se dare in sermonem, sermocinari cum aliquo; sermonem habere, conferre cum aliquo; cum aliquo colloqui, confabulari, colloquium serere; fabulari (cum aliquo; alicui; inter se); fabulare; conversari (cum aliquo);
бесконечность infinitas, atis, f; infinitum, i, n;
бесконечный infinitus, a, um; immensus, a, um; fine carens [ntis];
бескорыстие integritas, atis, f;
бескорыстно gratis; integre;
бескорыстный abstinens [ntis]; continens [ntis]; suae utilitatis immemor [oris]; ad suam utilitatem nihil referens [ntis]; propria commoda neglegens [ntis]; liberalis, e; commodis suis non studens [ntis]; gratuitus, a, um; integer, gra, grum;
+ совершенно бескорыстно nulla utilitate quaesītā;
+ бескорытный человек lucrifuga, ae, m;
бескровие anaemia, ae, f;
бескровный exsanguis, e;
бесноватый a daemone afflatus, a, um, daemoniacus, a, um; obsessus, a, um; vexatus, a, um; furens, ntis; malesanus, a, um; furiosus, a, um; effrenatus, a, um; rabidus, a, um; rabiosus, a, um; furiis incensus, a, um; furore percitus, a, um; lunaticus, a, um; vesanus, a, um;
беспечный securus, a, um; curae expers [rtis]; cura (curis) vacuus, a, um; liber [-era, -erum] cura; a sollicitudine remotus, a, um;
+ быть бспечным in utramque aurem dormire;
бесплодный sterilis, e (uxor; vacca); infecundus, a, um; inutilis, e; inanis, e; vanus, a, um; cassus, a, um; ignavus, a, um (nemus; mora);
+ все старания остались бесплодны omnis labor, omnes conatus nulli utilitati fuere; operam ludimus, frustra sum(p)simus; laterem lavimus; conclamatum est;
+ на бесплодных холмах in collibus sterilibus;
+ на совершенно бесплодных солончаках in salsis sterilissimis;
бесплотный incorporeus, a, um; incorporalis, e; corpore vacuus, a, um; carens, ntis; inanis, e, (umbra; pictura);
бесповоротно modo irrevocabili;
бесподобный eximius, a, um; divinus, a, um; singularis, e; unicus, a, um;
беcпозвоночный invertebratus, a, um;
+ паразитирует на беcпозвоночных животных in animalibus invertebratis parasitice crescit;
беспокоить perturbare [1]; turbare [1] (aliquem; mentem); conturbare [1]; sollicitare [1]; molestare [1]; gravare [1]; incommodare [1]; inquietare [1]; alicui aliquid sollicitudinis afferre [affero, attuli, allatum]; tangere [-o, tetigi, tactum]; vexare [1]; agere [-o, egi, actum] (stimulis); agitare; torquēre [-eo, torsi, tortum] (memoriā malorum torqueri); stimulare [1] (conscientia aliquem stimulat); fatigare [1]; infestare [1];
+ угрозы Клодия мало меня беспокоят minae Clodii modice me tangunt;
+ Да что тебя беспокоит (о чём вы беспокоитесь)? Quae res te sollicitat autem?
+ Это меня беспокоит Hoc male me habet, me commovet;
+ Его ничто не беспокоит Nihil eum commovet;
+ беспокоить кого просьбами obtundere aliquem rogitando;
беспокоиться satis agere (de aliqua re); angi; sollicitari;
+ Я о тебе беспокоюсь. De te laboro, tibi timeo;
+ Не беспокойся по пустякам. Mitte sollicitudinem falsam, quae te excruciat.
+ Не беспокойтесь, я его достаточно хорошо знаю. Otiosus es, ego illius sensum probe calleo.
+ Не беспокойтесь из-за меня – проложайте ваше дело. Noli mea causa morari (omittere, quae agis).
беспокойный strenuus, a, um (quieti et strenui); inquietus, a, um; anxius, a, um; turbidus, a, um; strenuus, a, um; seditiosus, a, um;
бесполезный inutilis, e; frustraneus, a, um; supervacaneus, a, um (litterae; oratio) , a, um; supervacuus, a, um (praecepta dare scienti supervacuum est); superforaneus, a, um (labor; superforaneum aliquid putare); infructuosus, a, um; inanis, a, um; vanus, a, um; immunis, e (fucus; facinus); ignavus, a, um (nemus; mora); otiosus, a, um; superfluus, a, um; sterilis, e (labor);
+ быть бесполезным nulli usui esse, nihil prodesse; nihil afferre ad aliquid;
+ бесполезный труд labor irritus;
беспомощный auxilii inops [-opis]; auxilio orbatus, a, um, destitutus, a, um; infirmus, a, um; inops;
+ оказать помощь беспомощному subvenire inopi;
+ беспомощное положение inopia;
+ быть беспомощным omni auxilio orbatum esse;
+ оставить беспомощным aliquem destituere;
беспорочный innocens, ntis;
беспорядки turbae, arum, fpl (turbas efficere in castris; t. ac seditiones); perturbatio, onis, f; tumultus, us, m;
беспорядок confusio, onis, f; defectus [us, m] ordinis; nullus ordo [inis, m]; turba, ae, f (in magna turbā vivere); turbatio, onis, f (rerum); tumultus, us, m; rerum perturbatio [onis, f];
+ Вещи лежат в беспорядке. Res perturbatae, inter se mixtae, permistae sunt.
+ приводить в беспорядок confundere;
беспорядочно inordinate; inordinatim; irregulariter; incompositus, a, um; confusus, a, um; perturbatus, a, um;
+ шипы, беспорядочно расположенные aculei dispositi;
беспорядочный inordinatus, a, um; irregularis, e; incompositus, a, um; inconditus, a, um; confusus, a, um; perturbatus, a, um; turbulentus, a, um (concursio atomorum); tumultuarius, a, um;
бессильный viribus carens, ntis; infirmus, a, um; impotens, ntis; inops, inopis; languidus, a, um; invalidus, a, um; imbecillis, e; ignavus, a, um (homo; senectus); fractus, a, um; imbellis, e; mancus, a, um;
+ делаться бессильным vires amittere; languescere; vires deficiunt aliquem;
+ У сильного всегда бессильный виноват. Facile est opprimere innocentem;
бесславный famosus, a, um; ignobilis, e; infamis, e; infamia notatus, a, um; ignominiosus, a, um; ingloriosus, a, um;
+ быть бесславным infamem esse; infamia laborare, flagrare;
бесследно absque vestigio; этот вид совсем недавно бесследно исчез haec species nuperrime absque vestigio evanuit;
бессловесность infantia [ae,f] linguae;
бессмертие immortalitas, atis, f; aeternitas, atis, f; vita [ae, f] aeterna;
+ получить бессмертие immortalitatem consequi, adipisci, sibi parare;
+ проложить себе путь к бессмертию viam affectare Olympo;
бессмертный immortalis, e; aeternus, a, um; sempiternus, a, um; victurus in aeternum;
бессмысленный absurdus, a, um; surdus (res surdae ac sensu carentes); ineptus, a, um; insulsus, a, um; stolidus, a, um; inanis, e (litterae; verborum torrens);
бессовестный impius, a, um; cui nulla religio est; levis, e; improbus, a, um (homo, Siren); impurus, a, um;
бессодержательный inanis, e (litterae; verborum torrens);
бесспорный certus, a, um; haud (non) dubius, a, um; indubius, a, um; haud ambiguus, a, um; non controversus, a, um; incontroversus, a, um; indubitatus, a, um; exploratus, a, um; irrecusabilis, e;
+ бесспорные данные notitiae indubiae;
бессрочный indefinitus, a, um; incertus, a, um;
+ на бессрочное время in incertum;
бесстрашный imperterritus, a, um; impavidus, a, um; intrepidus, a, um; audax, cis; metu vacuus, a, um;
+ показать себя бесстрашным nullo terrore a statu dejici posse;
+ человек бесстрашный и непреклонный vir imperterriti et invicti animi;
бесстыдник impudens, ntis; inverecundus, a, um; nefarius, a, um; perfrictae frontis; canis, is, mf; propudium, ii, n (Quid ais, propudium!);
бесстыдный improbus, a, um (verba, carmina); impotunus, a, um (homo, libido); effrons, ntis; impudicus, a, um; impudens, ntis; inverecundus, a, um; protervus, a, um;
бесстыдство protervia, ae, f; protervitas, atis, f; impotunitas, atis, f (impotunitas et inhumanitas; impotunitas et superbia; impotunitas scelerum); propudium, ii, n; nequitia, ae, f (nequitia ac turpitudo); improbitas, atis, f; impudentia, ae, f; procacitas, atis, f;
бестелесный corpore vacans [ntis]; sine corpore; corpore carens [ntis]; inanis, e (umbra; pictura); incorporalis, e; asomatus, a, um; immaterialis, e;
бестолковость stupor, oris, f;
бестолковый insipiens, ntis; hebes, hebetis; fatuus, a, um; stultus, a, um; stolidus, a, um; stupidus, a, um; bardus, a, um; absurdus, a, um; demens; tardus, a, um; indocilis, e; truncus, a, um; stipes, itis; insulsus, a, um;
бесформенный deformis, e; amorphus, a, um; informis, e;
бесхитростно positis ambagibus; sine circuitione et anfractu; vere; sincere; aperte et ingenue; simpliciter;
бесчестный scelestus, a, um (homo; facinus; sermo); turpis, e (libido; verbum); inhonestus, a, um; ignominiosus, a, um; dedecorus, a, um;
бесчисленный innumerabilis, e; innumerus, a, um; infinitus, a, um; immensus, a, um; inexhaustus, a, um;
+ бесчисленное множество innumerabilis, infinitus numerus; innumerabilis multitudo; innumeri homines;
+ распространены по всему земному шару в бесчисленном количестве форм per totum terrarum orbem innumeris formis dispersae sunt;
бесчувственно sine sensu;
+ он бесчувственно пьян adeo inebriatus est, ut nihil sentiat;
бесчувственный crudus, a, um (vir); hebes, hebetis; rigens, ntis; surdus, a, um; insensatus, a, um;
бесчувствие stupor, oris, m; anaestesia, ae, f;
бесшумно placide (ire; progredi);
бесшумный tacitus, a, um (nemus); taciturnus, a, um;
бетон calcestrum, i, n;
бечёвка fiscella, ae, f; capistrum, i, n; funiculus, i, m;
бешенство insania, ae, f, rabies, ei, f, furor, oris, m;
бешеный rabidus, a, um; rabiosus, a, um; cerebrosus, a, um; fervens, ntis (ira); atrox, cis (animus; odium);
Русско-латинский словарь (на БИ)
библейский biblicus, a, um;
библиографический bibliographicus, a, um;
+ библиографический указатель index bibliographicus, repertorium bibliographicum;
библиография bibliographia, ae, f; index [icis, m] librorum; bibliotheca, ae, f; thesaurus, i, m;
библиотека bibliotheca, ae, f;
+ большая библиотека magna librorum copia;
+ завести библиотеку bibliothecam instituere;
+ пополнить библиотеку bibliothecam supplere;
библиотекарь bibliothecarius, ii, m; bibliothecae praefectus [i, m], custos [odis, m];
библия Biblia, orum, npl; Libri [orum, mpl] Sacri; Scriptura, ae, f (Sacra);
биология biologia, ae, f;
+ опыты и наблюдения по биологии растений experimenta et observationes ad biologiam plantarum;
биомасса biomassa, ae, f;
биометрия biometria, ae, f;
биосинтез biosynthesis, is, f;
биосфера biosphaera, ae, f;
биотехнология biotechnologia, ae, f;
биотоп biotopus, i, m;
биофизика biophysica, ae, f;
биохимический biochemicus, a, um;
биохимия biochemia, ae, f; viventium chemia;
биполярный bipolaris, e;
биржа excambium, ii, n; curia, ae, f, basilica [ae, f] mercatoria; locus, ubi mercenarii operam sibi quaerunt vel ubi versantur vecturarii meritorii; *bursa, ae, f; *chrematisterium, ii, n; forum [i, n] argentarium;
бич flagrum, i, n; flagellum, i, n; habena, ae, f; pernicies, ei, f; poenae divinae minister; vomica, ae, f (rei publicae); verber (eris, n) (verberibus caedere); tabes, ei, f (crescentis faenoris); pestis, is, f;
+ Катон – бич для дурных in Catone malis pernicies;
+ Аттила называл себя бичем Божиим Attila nominavit se poenae divinae ministrum;
+ человек, который был бичем для врагов на войне и для сограждан в мире vir in bello hostibus, in otio civibus infestissimus;
блага bona, orum, npl; facultates, um, fpl; res, rerum, fpl; opes, um, fpl; utilitas, atis, f;
+ прекращать частные раздоры ради общего блага abolere privata certamina communi utilitate;
+ всякое благо делает счастливым того, кто им обладает omne bonum adjuvat habentem;
благовещение Annuntiatio, onis, f;
благовидный pudens, ntis (impudentiae suae exitum pudentem quaerere);
благоволение benevolentia, ae, f; animus [i, m] bene affectus; favor, oris, m; studium, ii, n; gratia, ae, f; probatio, onis, f; approbatio, onis, f; confirmatio, onis, f; assensus, us, m; consensus, us, m; auctoritas, atis, f;
+ приобрести чьё-л. благоволение alicujus benevolentiam sibi conciliare;
+ ваше на это благоволение было tua auctoritate (tuo consensu) hoc factum est;
+ знак благоволения beneficium;
благодарить gratiam (gratias) agere [ago, egi, actum] (alicui pro aliqua re); gratiam facere [io, feci, factum] alicui alicujus rei; gratulari;
+ благодарю за любезно присланные мне образцы pro speciminibus benigne mihi missis gratiam maximam ago;
+ благодарю тебя bene facis; amabo te; benigne dicis, benigne facis;
+ благодарить за посещение pro salutatione;
+ благодарить за угощение gratias agere pro liberalitate, comitate, humanitate; quod benigne, comiter ab aliquo sumus accepti;
благодарность gratia, ae, f; grates, um, fpl;
+ мне приятно выразить здесь свою глубокую б. проф. Бунге nunc cl. prof. Bunge gratias quam maximas agere mihi libet.
+ Принимать с б-ю grate accipere; в знак б-и grati animi testandi causa;
+ требовать себе благодарности trahere gratiam sibi;
благодарный gratus, a, um; memor, oris;
благодаря beneficio; ob; propter;
+ б. содействию Шишкина beneficio cl. Schischkinii;
благодать charisma, atis, n; gratia , ae, f;
благоденствие prosperitas , atis, f;
благоденствующий vigens, entis;
благодетельный beneficus , a, um; almus , a, um; benignus , a, um;
благополучный salvus , a, um; sospes, itis; prosper, era, erum;
благопристойно honeste;
благопристойность pudor , oris, m (pudor retinetur alicui rei);
благопристойный pudens, ntis (impudentiae suae exitum pudentem quaerere);
благоприятно prospere; benigne;
благоприятный faustus, a, um; secundus , a, um; dexter, tra, trum; auspicatus , a, um; benignus , a, um; prolixus , a, um; opportunus, a, um; prosper (prosperus), a, um; idoneus , a, um (ad aliquid; alicui rei); tempestivus , a, um (mare ad navigandum);
+ благоприятные условия condiciones faustae;
+ предоставить кому-л. благоприятный случай alicui suam occcasionem dare;
+ дерево в благоприятных местах достигает 45 м высоты arbor locis opportunis 45 m attingit;
+ начать войну в благоприятный момент suo tempore bellum incipere;
+ благоприятный момент opportunitas;
благоприятствующий favens, entis;
+ условия, благоприятствующие развитию растений condiciones evolutioni plantarum faventes;
благоразумие prudentia , ae, f; sapientia , ae, f; temperamentum , i, n; consilium , ii, n; modestia , ae, f; sanitas , atis, f;
+ правило благоразумия lex, praeceptum, consilium prudenter agendi;
+ благоразумие должно быть правилом всех деяний человека prudentia omnium actionum humanarum debet esse moderatrix;
+ управляться во всём своим собственным благоразумим omnia sua prudentia gubernare et moderari;
+ он доказал своё благоразумие во многих случаях multis in rebus prudentiam suam declaravit, demonstravit;
+ поступать благоразумно sapienter agere;
+ благоразумно вести себя prudenter se gerere;
благоразумно sapienter; prudenter;
благоразумный prudens, ntis; sapiens, ntis; moderatus , a, um; modestus , a, um; modicus , a, um; cautus , a, um;
благородный nobilis, e; generosus , a, um; ingenuus , a, um; liberalis, e; honestus , a, um; eugenēus , a, um (eugenīus); altus , a, um (vir); celsus , a, um (generosus celsusque; celsa mens); summas, ātis (matrona; virgo); optimas, atis;
+ поступать благородно generose, ingenue, liberaliter agere;
+ благородные металлы pretiosa metalla;
+ благородный образ мыслей generosus, ingenuus animus; liberalitas; generositas; ingenuitas;
благородство animi nobilitas [atis, f]; magnitudo, inis, f; praestantia, ae, f; altitudo [inis, f] et celsitas [atis, f]; alta et sublimis mens [ntis, f]; animi ingenuitas [atis, f], liberalitas , atis, f; generositas , atis, f; ingenuitas , atis, f;
благосклонно benevole; benigne; amice; studiose;
+ он относится благосклонно volens propitiusque adest;
благосклонность benevolentia , ae, f; favor , oris, m; studium , ii, n; amor , oris, m; caritas , atis, f; liberalitas , atis, f;
+ оказывать кому-л. свою благосклонность benevolentiam in aliquem navare; alicui praestare;
+ вы можете положиться на мою благосклонность mihi in vestris commodis augendis animi benevolentia non defutura est;
+ проявлять благосклонность к кому-л. benevolentiam praestare alicui, conferre erga aliquem, habere erga aliquem;
благосклонный benevolus, a, um; benevolens, ntis; volens, ntis; favens, ntis; favorabilis, e; propitius , a, um;
+ быть благосклонным favere;
+ быть не особенно благосклонным к кому-л. male favere alicui;
+ при благосклонном отношении всех благомыслящих людей volentibus omnibus bonis;
благословенный benedictus , a, um;
благословить fausta, laeta ominari, precari; aspirare,secundare, fortunare; benedicere;
+ Бог да благословит твои намерения tua coepta, consilia fortunet, secundet, prosperet Deus; coeptis tuis prosperos successus det, adsit, adspiret Deus;
благосостояние res [rerum, fpl] florentes; opulentia, ae, f; felicitas, atis, f; salus, utis, f; incolumitas, atis, f; status, us, m (nullum statum habere);
+ быть благосостоятельным opulentum esse;
+ общее б-ие omnium salus;
+ заботиться о чьём-л. б-ии saluti alicujus servire;
+ наше б-ие на этом основывается salus nostra in eo consistit;
блаженный beatus , a, um (vita); eudaemon, onis; divus , a, um;
+ Острова Блаженных (обиталище душ павших в бою героев на крайнем западе) Insulae Beatorum;
блаженство beatitudo, inis, f;
блажь nugae, arum, fpl; ineptiae, arum, fpl;
бланк formula, ae, f; formularium, ii, n;
блевать vomere, o, ui, itum; vomitare [1]; vomitu (vomitione) cibos reddere, o, didi, ditum;
бледноватый pallidulus , a, um; subpallidus , a, um;
+ листья темно-зеленые с бледноватыми жилками folia obscure viridia nervis pallidulis;
бледность pallor, oris, m;
+ бледность покрыла его лицо pallor occupat (inficit) ora;
бледный pallidus , a, um; dilutus , a, um; hebes, etis; luridus , a, um;
+ Он был высокого роста, бледен и нестроен statura fuit eminenti, pallido colore, corpore enormi;
блёклый pallens, ntis; marcidus , a, um; flaccidus , a, um; pallidior factus , a, um; qui colorem amisit;
блеск nitor, oris, m; splendor, oris, m; fulgor, oris, m; candor, oris, m; claritas, atis, f; luculentia, ae, f; radiatio, onis, f; vigor, oris, m (gemmae);
+ блеск золота splendor auri;
+ блеск подсвечника, оружия fulgor candelabri, armorum;
блесна lamella plumbi (metallica) cum uncino ad pisces capiendos;
блестящий nitens, ntis; nitidus; splendens, ntis; splendidus , a, um; nitidulus , a, um; candidus , a, um; micans, ntis (с металлическим отливом); inunctus , a, um (с маслянистым блеском); vernicosus , a, um (как бы покрытый лаком); vitreus , a, um (со стеклянным блеском); dilucidus , a, um; sericeus , a, um (шелковистый); lucens, ntis (светлый, яркий); lucidus , a, um;
блеять balare; miccire (о козе);
ближайший proximus , a, um; citerior, ius; primus , a, um (dies);
+ ближайший путь через Альпы proximum iter per Alpes;
+ ближайший путь к славе proxima via ad gloriam;
ближе propior, propius;
+ у тебя нет никого ближе меня tibi propior me nemo est;
+ это ближе к правде propius fidem id est;
+ молва ближе к истине fama propior vero;
+ познакомиться с чем-л. ближе accuratius rem cognoscere;
+ своя рубашка ближе к телу tunica propior pallio est;
+ тебе ближе propius abes;
ближний proximus , a, um; vicinus , a, um; confinis, e;
+ любовь к ближнему studium erga, in alios homines;
+ первый долг справедливости не вредить своему ближнему primum justitiae munus est ne quis cui noceat;
+ любить ближнего как самого себя proximum suum diligere ut se ipsum;
близ ad; apud; circa; juxta; sub; prope; propinque; non procul;
близкий affinis, e (родственный); propinquus , a, um; similis, e (сходный); confinis, e (сопредельный); vicinus , a, um; familiaris, e; finitimus , a, um; admotus , a, um;
+ близкий к кончине admotus supremis;
+ близкая смерть mors vicina;
+ вырвать своих близких из темницы sua viscera ex vinculis eripere;
+ увы, как близок ко мне край света! Heu, quam vicina est ultima terra mihi!
+ наука диалектиков близка к ораторскому искусству dialecticorum scientia vicina eloquentiae;
+ близкие отношения necessitudo;
близко ar(c)te; juxta; prope; circa; vicine;
близкородственный arcte affinis, e; proximus , a, um; valde affinis, e;
близлежащий adjacens, ntis; prope jacens, ntis;
+ в близлежащих лесах in silvis adjacentibus;
+ Северная Америка и близлежащие острова America Borealis insulaeque prope jacentes;
близнецы gemini, orum, mpl; gemelli, orum, mpl;
близорукий myops, opis; oculis obtusis; obtusam oculorum aciem habens;
+ быть близоруким non longe prospicere posse;
близорукость myopia, ae, f;
близость affinitas, atis, f; propinquitas, atis, f; proximitas, atis, f; similitudo, inis, f; usus, us, m (usus atque commercium);
блин tracta admixtis ovis vel lactis coacti massa; tracta, orum, npl; tractum, i, n; laterculus, i, m; frixum, i, n; libum, i, n; placenta, ae, f; taganitae, arum, fpl;
блистательный illustris, e; nitens, ntis; candidus , a, um; splendidus , a, um;
блок 1. lapis (idis, m) quadratus; quadra, ae, f; 2. trochlea, ae, f; rechamus, i, m; artemo, onis, m;
+ составной блок dispastum, i, n; trispastum; polyspastum;
блокнот commentariolum, i, n (annotationum), libellus [i, m] memorialis, libellus [i, m] pugillaris; adversaria, orum, npl; liber [bri, m] commentarius;
блондин flavus, i, m;
блоха pulex, icis, m;
+ ловить блох pulices venari;
+ блоха беспокоит pulex vexat;
+ искать блох у себя, у собаки se, canem pulicibus liberare;
+ укус блохи ictus pulicis;
+ след от укуса блохи nota ictus pulicis;
блошистый pulicosus , a, um;
блуд stuprum, i, n; meretricium, ii, n;
блудливый libidinibus indulgens [ntis]; rebus venereis deditus, a, um;
блуждать aberrare [1] (puer aberravit); volitare [1] (in foro; per mare; ultro citroque); evagari; palari;
блуждающий vagans, ntis; vagabundus, a, um; vagus, a, um; errabundus, a, um;
блузка tunica, ae, f; pelusia, ae, f; *blusa, ae, f; indusiolum, i, n; amictorium, ii, n;
блюдо patina, ae, f, lanx, cis, f, catinum, i, n, catinus, i, m; gabata, ae, f; mazonomus, i, m; ferculum, i, n; magis, idis, f;
+ изысканные блюда exquisita ingenia cenarum;
блюдечко catillus, i, m; catillum, i, n; patella, ae, f;
бобёр castor, oris, m; canis [is, m] ponticus; fiber, bri, m;
бобовидный fabiformis, e; fabaceus, a, um;
бобовый leguminosus, a, um; fabaceus, a, um; fabacius, a, um; fabalis, e; fabaginus, a, um;
+ бобовая похлёбка faba (cum lardo), fabata;
бог Deus, i, m; Numen, inis, n;
+ чего не дай бог quod absit;
+ что бы ни ниспослал тебе бог quamcumque deus tibi fortunaverit horam;
+ боги-покровители penates, ium, m;
+ боги-подземного царства inferi;
+ небесные боги superi;
богатство abundantia, ae, f (ludorum; cenae); copia, ae, f; divitiae, arum, fpl; ubertas, atis, f; opes, um, fpl; opulentia, ae, f; largitas, atis, f; fortunae, arum, fpl; gaza, ae f;
+ наживать богатства rei quaerendi operam dare;
+ национальное богатство римского государства Romani census populi;
+ сенат для бедняков закрыт, лишь богатство даёт почести curia pauperibus clausa est, dat census honores;
богатый abundans, ntis (frumento et pecoribus; homo); dives, divitis; ditis, e; dotatus, a, um; uber, era, erum; luxurians, ntis; magnificus, a, um; opibus praeditus, a, um; opulentus, a, um; locuples, etis; pecuniosus, a, um, bene nummatus, a, um, argento copiosus, a, um; opulentus, a, um; copiosus, a, um; beatus, a, um (civitas); felix, icis; fortunatus, a, um; amplus, a, um; pretiosus, a, um; pollens, ntis (matrona); instructus, a, um (copiis); frequens, ntis (frequens piscibus; terra frequens colubris);
+ быть богатым ex magno tollere acervo;
+ быть богатым и всё потерять habuisse et nihil habere;
+ человек не слишком богатый homo non beatissimus;
+ богатые голосовые данные vox beata;
+ богатая нищета instructa inopia (о жадном, скупом);
+ кто-л. чрезвычайно богат alicui divitiae superant;
богатырь heros, herois, m; vir [i, m] fortissimus;
богач ditis, is, m; dives, itis, m;
Богемия Bohemia, ae, f;
богиня dea, ae, f, diva, ae, f;
богобоязненный timoratus, a, um;
Богородица Deipara, ae, f; Dei genitrix, icis, f; Mater [tris, f] Dei;
бодрость vigor, oris, m; alacritas, atis, f; viriditas, atis, f;
бодрствование vigilia, ae, f; vigilatio, onis, f;
бодрствовать vigilare [1] (ad multam noctem; usque ad lucem; de nocte; dies noctesque); excubare [1];
+ бодрствовать всю ночь vigilem noctem capessere;
бодрый strenuus, a, um (vir fortis ac strenuus); bellus, a, um; vegetus, a, um; vividus, a, um; alcer, cris, cre; crudus, a, um (senectus); viridis, e (senectus; aetas); animosus, a, um (senectus);
+ я становлюсь бодрее animus mihi accedit;
+ усталые сражались со свежими и бодрыми fessi cum recentibus ac vegetis pugnabant;
+ бодрый встает (просыпается) для очередных занятий vegetus praescripta ad munia surgit;
+ с бодрым взглядом vegetis oculis;
+ быть бодрым animo stare;
боевик bellator, oris, m;
боевой bellicus, a, um (ensis);
боец miles, itis, m (legionarius; mercennarius; gregarius); bellator, oris, m; pugnator, oris, m; propugnator, oris, m; certator, oris, m; proeliator, oris, m; vir, i, m;
божественный caelestis, e; sanctus, a, um; divinus, a, um; divus, a, um;
божество deus, i, m; caelicola, ae, m; daemonium, ii, n; numen, inis, n; divinitas, atis, f;
божья коровка Chrysomela, ae, f;
бой pugna, ae, f, proelium, ii, n; certamen, inis, n; congressus, us, m; acies, ei, f (Cannensis);
+ повести войско в бой in aciem educere copias;
+ кулачный бой pugilatus;
+ смерть в бою bellica mors;
+ втянуть неприятеля в бой trahere hostem ad decernendum;
+ после боя proelio facto;
+ вести упорный и долгий бой vasto certamine tendere;
+ завязывается жестокий бой pugna aspera surgit;
+ бой часов sonus horologii;
+ барабанный бой pulsus tympani;
бойня bovicidium, ii, n; aedificium [ii, n] serviens mactando;
бойскаут puer [i, m] explorator [oris, m];
бок latus, lateris, n;
+ по бокам ad latera; lateribus;
+ косточка по бокам продырявленная putamen lateribus perforatum;
+ с боков a lateribus; lateraliter;
+ лежать на боку cubare in latus;
бокал cyathus, i, m; poculum, i, n; calix, icis, f; camella, ae, f; trulla, ae, f;
+ бокал за бокалом pocula crebra;
более magis; amplius; plus;
+ более или менее plus minusve; plus minus; magis minusve;
+ тем более eo magis;
болезненно aegre; dolenter;
болезненный causarius, a, um (corpus); vitiosus, a, um (corpus; libido); dolorosus, a, um; aeger, gra, grum;
болезнетворный pathogenus, a, um; morbifer, era, erum;
болезнь morbus, i, m (corporis; animi; oculorum); dolor, oris, m; aegrotatio, onis, f; aegritudo, inis, f; aegror, oris, m; infirmitas, atis, f; causa, ae, f (levis, gravior, tenuissima; origo causae); vitium, ii, n (intestinorum; mentis); valetudo, inis, f (gravis et periculosa; oculorum); tabes, ei, f (oculorum);
+ сильная, опасная болезнь morbus acer, gravis, periculosus;
+ продолжительная болезнь valetudo perseverans; morbus diuturnus;
+ заразная болезнь morbus pestifer; pestis; pestilentia;
+ умереть от болезни morbo mori, perire, opprimi;
+ подхватить болезнь morbum contrahere;
+ болезнь усиливается morbus ingravescit;
+ лечить болезнь morbo curationem adhibere; morbo mederi;
+ оправиться после болезни ex morbo recreari;
+ выздороветь от болезни ex morbo convalescere;
+ Болезнь входит пудами, а выходит золотниками Morbus cito, facile contrahitur, sed difficillime curatur; morbum facile nanciscimur, sed non tam cito liberamur, exsolvimur;
+ подавлять начинающуюся болезнь обычными средствами solitis remediis incipientem causam occupare;
+ душевная болезнь mala valetudo animi;
+ страдающий болезнью горла causarius faucibus;
+ по болезни propter valetudinem;
болеть aegrotare [1]; dolēre, eo, ui, -;
болеутоляющий analgeticus, a, um; anodynus, a, um; narcoticus, a, um;
+ болеутоляющие средства remedia analgetica;
болотистый paludosus, a, um; paludinosus, a, um; paluster, tris, tre;
+ болотистые луга prata paludosa;
+ болотистая тундра tundra paludosa;
+ болотистые места loca paludosa;
болотный paludosus, a, um; paluster, tris, tre; palustris;
болото palus, udis, f; stagnum, i, n; lacuna, ae, f;
болотоведение telmatologia, ae, f;
болотце paludula, ae, f;
болт fibula, ae, f;
болтать fabulari (cum aliquo; alicui; inter se); fabulare [1]; sermocinari; argutare [1]; blaterare [1]; garrire [4];
болтливый multiloquus, a, um, loquax, acis; garrulus, a, um, largiloquus, a, um, dicax, acis; dicaculus, a, um; verbosus, a, um;
болтовня garritus, us, m; verborum caterva [ae, f];
+ безостановочная болтовня sine intervallo loquacitas;
болтун homo [hominis] loquax [cis]; locutulejus, i, m; blatero, onis, m; nugator, oris, m; balatro, onis, m; garritor; blatero; bucco, onis, m;
боль dolor, oris, m; cruciatus, us, m; afflictio, onis, f; affectio, onis, f; morbus, i, m;
+ чувствовать головную боль capitis dolores habere;
+ сильная боль dolor acer, gravis, acerbus, vehemens;
+ боль ослабевает, проходит dolor remittit, se imminuit; desinunt dolores;
+ боль в животе abominalgia, dolor abdominis;
+ не подверженный боли immunis a dolore;
+ таить боль в душе, в сердце, в груди vulnus alere venis, sub pectore;
+ причинять боль dolorem habere;
больница nosocomium, ii, n; valetudinarium, ii, n;
больной morbosus; aeger; aegrotus; morbidus; causarius (dentes); vitiosus (corpus); affectus valetudine;
+ быть больным aegrotare; aegrotum esse; in morbo esse; morbo laborare, affectum esse; valetudine affectum esse; aegro corpore esse; aegra valetudine esse;
+ быть тяжело больным graviter se habere; male morbo haberi;
+ притворяться больным valetudinem simulare;
+ посещать больного aegrum visere, convenire;
+ вызвать к больному врача medicum adducere ad aegrotum;
+ ухаживать за больными assidēre valetudini;
+ ложе больного lectus, cubile aegroti;
+ Это больно hoc mihi dolorem facit; affert; male me habet aliquid; mordet me aliquid; aegre fero aliquid;
+ с больными ногами aeger pedibus;
больше plus; magis; amplius; super; supra;
+ нигде больше nusquam alias;
+ больше никогда nunquam postea;
+ делать больше и лучше auctius atque melius facere;
большевик Bolsevicus, i, m;
больший major, majus; auctior, ius;
+ большей частью plerumque;
+ самое большее ad summum;
большинство plerique; plurimi; major pars, numerus;
+ большинство голосов sententia plurium;
+ иметь большинство голосов, победить большинством голосов pluribus suffragiis vincere;
+ мнение большинства sententia frequens;
большой amplus, a, um (domus; corpus; capra; pecunia; copiae; exercitus); magnus, a, um; grandis, e; altus, a, um; adultus, a, um (filius); validus, a, um (moles); spatiosus, a, um;
+ большая река fluvius magnus, latus;
+ большое дерево arbor magna, alta;
+ идти большим шагом amplo gradu incedere;
+ большой холод frigus magnum, acerbum;
+ чувствовать большой голод, большую жажду fame, siti vehementer premi;
+ большой уже мальчик puer aetate adultā;
болячка pustula, ae, f; papula, ae, f;
бомба pyrobolus, i, m; pyrobolum, i, n; globus [i, m] ignivomus; *bomba, ae, f;
+ атомная / ядерная / термоядерная бомба pyrobolus atomicus / nuclearis / thermonuclearis;
бомбардировка, бомбёжка pyrobolorum jactus, us, m; pyrobolorum conjectio, onis, f;
борьба certatio, onis, f; concertatio, onis, f; lucta, ae, f; luctatio, onis, f, certamen; colluctatio, onis, f; rixa, ae, f; bellum, i, n;
+ борьба за существование certatio pro existentia;
+ вся борьба происходит в Брундизии Brundisii omne certamen vertitur;
босиком excalceatus, a, um; discalceatus, a, um; nudis pedibus, pedibus intectis incedere;
босой, босоногий nudipes, -pedis;
бот navicula, ae, f, scapha, ae, f; lembus, i, m;
ботаник botanicus, i, m;
ботаника botanica, ae, f [arum, npl]; res [rei, f] herbaria; herbarum scientia [ae, f];
+ общая ботаника botanica universalis;
+ прикладная ботаника botanica applicata;
+ систематическая ботаника botanica systematica;
+ структурная ботаника botanica structuralis;
+ теоретическая ботаника botanica theoretica;
+ частная ботаника botanica particularis;
+ хозяйственная (экономическая) ботаника botanica oeconomica;
+ экспериментальная ботаника botanica experimentalis;
+ за большие заслуги в ботанике pro magnis meritis in botanica;
+ профессор ботаники botanices professor;
+ история ботаники historia rei botanicae;
ботанический botanicus, a, um;
+ ботаническая география geographia botanica;
+ ботанический институт Institutum Botanicum;
+ ботаническая классификация classificatio botanica;
+ ботаническая литература literatura botanica;
+ ботанический сад hortus botanicus;
+ ботанический словарь lexicon botanicum;
+ ботаническая таксономия taxonomia botanica;
+ ботаническая терминология terminologia botanica;
ботва folium [ii, n] betae nigrae;
ботинок calceus, i, m; calceamentum, i, n;
боты species calceorum;
бочар vietor, oris, m; doliarius, ii, m;
бочка dolium, ii, n; orca, ae, f; cupa, ae, f; cadus, i, m; calpar, aris, n;
+ вскрыть бочку solvere vincula cado;
бочковидный, бочкообразный doliiformis, e;
бочонок doliolum, i, n; orcula, ae, f;
боязливо timide;
боязливый timidus, a, um; pavidus, a, um; trepidus, a, um; ignavus, a, um; anxius, a, um; sollicitus, a, um; meticulosus, a, um;
боязнь timor, oris, m; metus, us, m; terror, oris, m;
+ боязнь бесчестия verecundia turpidinis;
боярышник crataegus [i, f] monogyna rubra; tuber, eris, f (кустарник), m (плод);
бояться metuere [uo, ui, -] (de aliqua re, de aliquo; alicui rei, alicui; pro aliquo; ab aliquo/aliquem,aliquid); timēre [eo, ui, -] (aliquem, aliquid; de aliqua re); in metu, timore esse [sum, fui, -]; metu affectum esse; metum habere [eo, ui, itum]; habere timorem; extimescere [extimesco, timui, -]; pertimescere; vereri [vereor, veritus sum] (aliquem; aliquid; alicujus rei); formidare [1]; reformidare [1]; horrēre, eo, ui, -; trepidare [1] (aliquā re; aliquid; facere aliquid); tremere, o, ui, itum; abominari, abominor, abominatus sum; pavescere, pavesco, -, -, (aliquid); pavēre, paveo, pavi, - (aliqua re, ad aliquid, aliquid);
+ бояться кого-л. pavēre aliquem;
+ бояться за кого-л., за что-л. timēre (alicui, alicui rei); pavēre alicui;
+ бояться чего-л. с чьей-л. стороны timere aliquid ab aliquo;
+ неизбежно боится многих тот, кого боятся многие necesse est multos timeat, quem multi timent;
+ кто внушает страх, тот ещё больше сам боится qui terret, plus ipse timet;
+ я боюсь последствий этого haec quo sint eruptura, timeo;
+ боюсь, что ты не выдержишь timeo, ne sustineas;
+ не бояться metu vacare;
+ не боящийся смерти non timidus mori; non timidus ad mortem;
+ бояться ликторских пучков диктатора tremere virgas ac secures dictatoris;
+ киренаики не (по)боялись объявить высшим благом наслаждение Cyrenaicos non est verĭtum in voluptate summum bonum ponere;
+ не бояться опасностей obviam ire periculis;
+ я боялся того, что может случиться metui, quid futurum esset;
+ я боюсь и не знаю что делать metuo, quid agam;
+ бояться (опасаться) чьих-л. интриг metuere insidias ab aliquo;
браво evax, euax, euge;
брага species cerevisiae apud Russos usitatae; camum;
брадобрей tonsor, oris, m;
бражник bibo, onis, m; potator, oris, m; potor, oris, m; ebriosus, i, m;
брак nuptiae, arum, fpl; matrimonium, ii, n; conjugium, ii, n; connubium, ii, n; contubernium, ii, n; taeda, ae, f; thalamus, i, m;
+ второй брак novum matrimonium;
+ дети от второго брака liberi ex altera uxore nati;
+ внебрачные дети liberi spurii;
+ вступить в брак matrimonium inire, nuptias jungere; vinculo nuptiali jungi;
+ расторгнуть брак nuptias dirimere, distrahere, dissolvere; conjugium abrumpere;
+ дать слово вступить в брак matrimonium polliceri; fidem matrimonii dare;
+ иметь несчастный брак parum felix matrimonium experiri;
+ нарушить святость чьего-л. брака inire cubile alicujus;
+ Нерон и Октавия сочетались браком Nero et Octavia matrimonio conjunguntur;
брать sumere, o, psi, ptum (librum in manūs; arma); assumere (aliquid alicui; licentiam sibi); capere, io, cepi, captum (aliquid in manum, manu); decerpere, o, psi, ptum (nihil sibi de aliqua re); accipere, io, ceptum; suscipere; habere, eo, ui, itum (sibi aliquid); haurire, io, hausi, haustum;
+ брать в руки in manus aliquid sumere;
+ брать оружие arma capere, sumere;
+ брать взятки pretio se corrumpi pati;
+ брать взаймы, в долг pecuniam sumere mutuam; mutuari;
+ много брать magnum pretium poscere;
+ брать с собой aliquem secum educere;
+ брать время для чего-л. sibi tempus sumere ad aliquid;
+ брать кого посредником aliquem arbitrum sumere;
+ брать в жёны assumere uxorem;
+ брать боем город urbem capere, expugnare;
+ брать под арест comprehendere;
+ брать в плен capere; captivare; devincire;
+ брать во владение aliquid occupare, aliquid possidere, aliqua re potiri;
+ брать на откуп conducere, redimere;
+ брать на себя ношу succedere oneri;
+ брать на себя командование alicui magistratum, imperium abrogare;
+ брать что-л. на себя adire (labores et pericula); rem in se recipere, suscipere, aliquid praestare, spondere;
+ брать на себя представительство чьей-л. жалобы quaerimoniam alicujus suscipere;
+ брать на себя чью-л. вину alicujus peccatum in se transferre;
+ брать позволение commeatum petere;
+ брать слово suscipere sermonem;
+ брать на себя труд operam insumere; sustinere;
+ брать на себя роль suscipere partes;
+ брать с кого-л. пример exemplum sumere (capere) ab aliquo;
+ брать начало initium capere, sumere;
+ разом браться за многие дела se multis negotiis implicari;
+ брать себе в ученики suscipere aliquem erudiendum;
брахикардия brachycardia, ae, f;
брахицефал brachycephalus, i, m;
брахманизм Brahmanismus, i, m;
брачный conjugalis, e; matrimonialis, e; maritus, a, um; nuptialis, e;
+ брачное ложе thalamus, i, m; torus, i, m;
+ брачный союз unio, onis, f;
бревно trabs, trabis, f; stipes, itis, m (stipes acernus); tignum, i, n; lignum, i, n; malus, i, m;
+ бревенчатый мост pons e trabibus factus;
бредень verriculum, i, n; funda, ae, f;
бред delirium, ii, n; deliratio, onis, f; deliramentum, i, n; aegri somnia [orum, npl];
бредить deliramenta loqui [loquor, locutus sum]; abalienari mente; delirare [1]; somniare [1]; vaticinari;
+ Что ты такое бредишь? Quid inepte garris?
брезгливость fastidium, ii, n; taedium, ii, n; satietas, atis, f; nausea, ae, f;
брезгливый fastidiosus, a, um; morosus, a, um; delicatus, a, um;
+ очень брезгливый человек delicatissimi fastidii homo; qui est stomachi fastidientis; quem taedium vel satietas facile capit; cui facile venit aliquid in taedium;
брезговать fastidire [4];
бремя gravamen, inis, n (imponere); onus, oneris, n; pondus, ponderis, n; sarcina, ae, f;
+ взвалить на свои плечи, взять на себя бремя onera umeris accipere; tollere onus;
бронзовый aeneus, a, um; aereus, a, um; orichalceus, a, um;
+ бронзовая статуя statua aenea (ex aere);
бронхи bronchia, orum, n;
броня lorica, ae, f; thorax [acis, m] hamatus;
бросание jactura, ae, f; jactus, us, m; conjectus, us, m; conjectio, onis, f; missus, us, m; emissio, onis, f;
бросать 1. jacere, io, jeci, jactum; jactare [1], conjicere in aliquid; abjicere (anulum in mari); injicere; interjicere; projicere; subjicere; abjicere; jaculari; mittere, o, misi, missum; emittere; submittere (in Tiberim); propellere, o, -puli, -pulsum; impingere, o, pegi, pactum; incutere, io, cussi, cussum (saxa, faces et hastas); expedire [4] (discum; jaculum); affligere, o, xi, ctum (vasa parietibus); torquere, eo, torsi, tortum (jaculum in hostem; fulmina); intorquēre;
2. (покидать) linquere; relinquere;
+ бросать в кого-л. камнями lapides conjicere in aliquem; lapidibus aliquem petere;
+ бросать кому что на голову in caput alicujus aliquid jaculari;
+ бросать кому что к ногам aliquid ante pedes alicujus projicere;
+ бросать ячменные семена в борозды mandare hordea sulcis;
+ бросать жребий sortes conjicere;
+ бросать невод, сеть rete jacere, demittere;
+ бросать якорь ancoram jacere;
+ бросать на что взоры oculos conjicere in aliquid; aspectum aliquo convertere;
+ бросать в кучу coacervare;
+ бросать бисер перед свиньями margaritas ante porcos mittere; rem omittere, non persequi; aliqua re absistere, desistere; rem intermittere; affligere (rem susceptam);
+ он бросил это дело hanc rem non amplius persequitur; hoc negotium omisit;
+ бросить торговые дела se sustulisse de negotiatione;
+ бросать кого-л. abjicere aliquem;
+ жена, брошенная мужем conjux viduata taedis;
+ брось пугать меня! Aufer me terrēre!
+ бросьте перебранку agite scordalias de medio;
+ быть брошенным на растерзание зверям subjici bestiis;
броситься petere, o, ivi, itum; se abjicere, io, -jeci, -jectum; se projicere; ruere, o, rui, rutum; irruere; se proripere, io, ui, reptum; prorumpere, o, -rupi, -ruptum; incursare [1] (in hostem; in aciem; in aliquem, aliquem); insilire, io, ui, -sultum;
+ броситься на траву in herbam se abjicere;
+ броситься на колени ad alicujus genua procumbere, se advolvere; ad pedes alicujus se abjicere;
+ броситься кому на шею invadere in collum alicujus;
+ броситься кому в объятия in alicujus amplexus ruere;
+ броситься на неприятеля invadere hostem; impetum facere in hostem;
+ броситься с башни de (e) turri se praecipitari;
+ Он тотчас туда бросился, а я за ним. Continuo hic se conjicit intro, ego consequor;
+ бросаться в глаза incursare oculis;
бросок bolus, i, m;
брошенный vastus, a, um (virgines);
брошь fibula, ae, f;
брошюра libellus, i, m; opusculum, i, n;
брус tignum, i, n; trabs, trabis, f; malus, i, m; axis (assis), is, m;
брусника vaccinium vitis idaea;
брусок tigillum [i, n] quadratum (quadrangulum);
брусок cos [cotis, m] ferro acuendo;
бруствер pluteus, i, m; lorica, ae, f;
брусья (спорт.) hastae [arum, fpl] parallelae;
брызгать spargere, o, sparsi, sparsum; adspergere, conspergere; emicare [1]; salire, io, salui, saltum, 4;
+ кровь брызнула из раны sanguis emicuit, prosiluit e vulnere;
+ идя по грязи весь забрузгался inter eundum penitus me conspersi luto;
бряцание fremitus, us, m (armorum); crepitus, us, m;
бряцать crepere, o, ui, itum; increpare [1]; sonare;
бубенчик crotalum, i, n; tintinnabulum, i, n;
бубны rhombi, orum, m, pl;
+ бубновый король rex rhomborum;
бугор tumulus, i, m (ex tumulo tela conjicere); tuber, eris, n; clivulus, i, m; colliculus, i, m;
бугорок tuberculum, i, n; protuberantia, ae, f; colliculus, i, m; eminentia, ae, f;
бугорчатый tuberculatus, a, um; tuberculosus, a, um;
бугорок tuberculum, i, n;
бугристый clivosus, a, um; grumosus, a, um; gruminosus, a, um; gibber, era, um (caput); tumulosus, a, um (locus); tuberosus, a, um;
буддизм buddhismus, i, m;
будильник horologium [ii, n] cum suscitabulo; horologium excitatorium; suscitabulum, i, n;
будить suscitare [1] (aliquem e somno); excitare [1];
будка aedicula, ae, f; diaeta, ae, f;
будни dies [erum, mpl] profesti; dies negotiosi; quotidianus, a, um;
будний profestus, a, um;
будничный cotidianus, a, um; quotidianus, a, um;
будто (бы) quasi; tanquam (si); ut si; veluti;
будущее futurum, i, n; veniens aetas [atis, f]; ventura, -orum, npl;
+ в будущем porro; ulterius;
будущий futurus, a, um; posterus, a, um; venturus, a, um; reliquus, a, um; ulterior, ius;
+ в будущем году anno proximo;
+ забота о будущем годе cura venientis anni;
будущность futurum, i, n; futura, orum, npl;
буераки terrae hiatus [uum, mpl];
буженина caro [carnis, f] suilla (quae aceto conditur et tum cum addito allio coquitur);
буза potio e farina succreta et avenacea cum aqua cocta; buza, ae, f;
бузина sambucus [i, f] nigra;
буй arbor [oris, m] periculi latentis index; index [icis, m] ancorarius aquae innatans;
буйвол bubalus, i, m; (bos) buffalus, i, m; urus, i, m;
буйный 1. (необузданный) violentus, a, um; furiosus, a, um; 2. (порывистый) turbulentus, a, um; 3. (богатый, пышный) luxurians, antis; luxuriosus, a, um;
+ буйная голова homo insanus, furibundus, saevus, mentis cuae non compos;
+ буйная растительность vegetatio luxurians / luxuriosa;
булавка acus, us, m; acicula, ae, f; fibula, ae, f;
булавовидный clavatus, a, um;
буланый (конь) (equus) gilvus, a, um;
булат chalybs, ybis, m; acies, ei, f (ferri); nucleus [i, m] ferri;
булатный chalybejus, a, um; e chalybe;
булка, булочка panissimilagineus (coctus cum butyro vel sine butyro); simila, ae, f; panis [is, m] triticeus; panicellus, i, m; pastillum, i, n; panificium, ii, n;
булла bulla, ae, f;
булочная pistrina, ae, f; pistrinum, i, n; casa [ae, f] furnaria; furnaria, ae, f;
булочник pistor, oris, m; furnarius, i, m; qui panes circumfert et divendit;
булыжник silex, silicis, m; lapis [idis, m] siliceus;
булыжный siliceus, a, um;
+ на булыжных мостовых in pavimentis siliceis;
бульвар ambulacrum, i, n; deambulacrum, i, n; deambulatorium, ii, n;
бульдог canis [i, m] taurinus;
бульдозер chamulcus [i, m] automatarius;
бульон jus, juris, n (carnium); jusculum, i, n; liquamen, inis, n; bulligo, inis, f;
+ питательный бульон jus nutritivum;
бумаготорговец chartarius, ii, m; negotiator chartarius; chartioprates, ae, m;
бумажка chartula, ae, f;
бумажник capsa, ae, f; scrinium, i, n;
бумажный chartaceus, a, um; chartarius, a, um; charteus, a, um; papyraceus, a, um;
+ бумажные деньги pecunia chartacea; tesserae nummariae;
+ бумажная фабрика, завод officina chartaria;
бумазея pannus [i, m] linoxylinus;
бунт seditio, onis, f; tumultus, us, m; rebellio, onis, f; rebellium; rebellatio; turba (turbas efficere in castris; t. ac seditiones); motus, us, m;
+ организовать бунт seditionem commovere, concitare, conflare, concire;
+ подавить бунт sedare, lenire, comprimere, exstinguere seditionem;
+ бунт утихает seditio conticescit, deflagrat;
+ дошло почти до бунта prope ad seditionem ventum est;
бунтарский seditiosus, a, um; rebellis, e;
бунтовать ad seditionem movere [eo, movi, motum], commovere; impellere [o, impuli, -pulsum], sollicitare [1], rebellare [1], rebellionem facere [io, feci, factum]; alicui resistere [o, restiti, -], oboedientiam recusare [1], imperium alicujus detrectare [1]; deficere ab aliquo, ab alicujus imperio, desciscere [o, -scivi, scitum] ab aliquo;
бунтовщик, бунтарь homo seditiosus, rebellans, rebellis; rebellio; imperium detrectans; seditionum concitator, stimulator; бунтовщица rebellatrix, icis, f;
бурный turbulentus, a, um (loci Neptunii; mare; tempestas), turbatus, a, um (mare); turbidus, a, um; turgidus, a, um; saevus, a, um; violens, ntis; violentus, a, um; acer (Aufidus); animosus, a, um (ventus); vehemens, ntis (ventus; cursus fluminum); procellosus, a, um; tumidus, a, um (mare); truculentus, a, um (pelagus); trux, cis (oratio; genus dicendi; ventus); aestuosus, a, um; nimbosus, a, um; saevus, a, um;
+ бурное море mare procellosum;
буроватый fucescens, ntis; fuscidulus, a, um; subfuscus, a, um;
бурозём solum [i, n] fuscum;
бурундук sciurus [i, m] striatus;
бурый fuscus, a, um; fulvus, a, um;
+ бурый уголь lithanthrax fuscus; geanthrax, cis, m;
бурьян herbae tesquorum;
буря procella, ae, f; tempestas, atis, f (tempestas adversa; atra tempestas furit); vis {is, f} caeli; ventus, i, m (alios vidi ventos);
+ когда миновала буря ubi deferbuit mare;
+ политические бури civiles procellae (fluctus);
+ военная буря Gradivi turbo;
+ буря гнева procella irarum;
+ сильнейшие бури turbulentissimae tempestates;
бусы monile, is, n; vitrea, orum, n; margaritae vitreae; murenula;
бут caementum, i, n; lapis [idis, m] caesus; rudus, eris, n;
буян gladiator, oris, m; pugnax, cis; homo [hominis, m] turbulentus, rixosus, insolens et prodigus;
буянить procatius se gerere [o, ssi, stum];
бы: ut; utinam; si;
+ если бы земля не давала никаких растений, то людям равно как и скоту надлежало бы умереть с голоду; тогда не было бы льну для тканья полотен, шерсти, бумаги, шелку и кожи для другого одеяния si nullas plantas terra fundaret, hominibus aeque ac animalibus prae fame esset intereundum; abesset linum ad texenda linteamenta, abesset lana, linum xylinum, sericum et corium, ad vestimenta alia;
+ если бы только мы могли поговорить друг с другом utinam colloqui inter nos potuissemus!
+ только бы удалось мне довершить начатое! Utinam modo conata perficere possim!
бывалый peritus, a, um; gnarus, a, um; sciens [ntis], intelligens alicujus rei; exercitatus, a, um;
бывать fieri [fio, factus sum], accidere, o, cidi, -; evenire, io, veni, ventum (quod plerumque evěnit; persaepe evenit, ut…); versari; frequentare [1] (domum alicujus; aliquem; quae loca et nations minus frequentata sunt);
+ это иногда бывает hoc interdum fit; incidunt causae;
+ бывать часто на играх ludos frequentare;
+ бывать у кого часто frequentare domum alicujus;
+ часто бывать в церкви sacra frequentare;
бывший olim; priscus, a, um; qui [quae, quod] fuit;
бык bos, bovis, m; taurus, i, m;
былое praeteritum, i, n (tempus); vetus aetas [atis, f];
быстрина rapiditas [atis, f] fluvii; rapidus cursus [us, m] fluvii;
быстро celeriter; cito; raptim; rapide; velociter; brevi tempore; mox; abrupte; subito; brevi manu; festinanter; propere;
быстротекущий, быстротечный celeriter (rapide) fluens [ntis]; rapidus, a, um; volubilis, e (aetas);
быстроходный strenuus, a, um (navis); celer, era, erum (navis; puppis);
быстрый celer, era, erum (fuga; pedes); rapidus, a, um; velox, cis (juvenis; navis; jaculum; animus); mobilis, e; volatilis; volucer, cris, cre; alatus, a, um; citus, a, um (sermo); citatus, a, um; incitatus, a, um; concitatus, a, um; strenuus, a, um (mors); admissus, a, um (aquae; rota);
+ в быстром горном ручье in rivulo montano rapido;
+ быстрым шагом admisso passu;
+ молва, бедствие, быстрее которого нет ничего fama, malum quā non aliud velocius ullum;
быт vitae ratio [onis, f], vitae genus [eris, n]; modus [i, m] vivendi; victus, us, m (Persarum); vita [ae, f] cotidiana;
бытие essentia, ae, f; ex(s)istentia, ae, f;
быть esse, sum, fui; constare [1]; fieri; exsistere, o, stiti, -; vivere, o, xi, ctum;
+ было бы значительно лучше соединить (оба) эти вида melius sane fuisset species has conjungere;
+ в доме было три комнаты domus tres habuit thalamos;
+ быть бдительным vigilare;
+ быть без ума furere;
+ быть бездеятельным torpēre;
+ быть безумным insanire;
+ быть в возбуждении tumultuari;
+ быть в достаточном количестве suppetere;
+ быть в избытке superesse;
+ быть в отдалении carēre;
+ быть в разногласии discrepare;
+ быть в состоянии posse;
+ быть взволнованным tumēre;
+ быть вне закона forefacere;
+ быть воздержанным temperare;
+ быть впереди praeesse;
+ быть готовым praestolari;
+ быть должным debēre;
+ быть достаточным sufficere;
+ быть достойным merēre;
+ быть заметным eminēre;
+ быть здоровым salvēre; valēre; vigēre;
+ быть знаменитым clarēre;
+ быть к лицу decēre;
+ быть лишённым чего-л. indigēre;
+ быть лишним superesse;
+ быть на чьей-л. стороне studēre;
+ быть налицо adesse;
+ быть настойчивым persistere;
+ быть недовольным poenitēre;
+ быть незанятым vacare;
+ быть неизвестным latēre;
+ быть непристойным dedecēre;
+ быть неприятным displicēre;
+ быть несогласным discordare; dissentire; dissidēre;
+ быть обращённым spectare; prospectare; prospicere; aspicere; vergere;
+ быть осторожным cavēre;
+ быть открытым patēre;
+ быть первым praeesse;
+ быть полезным prodesse;
+ быть посредником disceptare;
+ быть преданным deservire; inhaerēre;
+ быть присущим inesse;
+ быть пустым vacare; carēre;
+ быть рабом servire;
+ быть различным variare;
+ быть распущенным lascivire;
+ быть свободным от чего-л. vacare;
+ быть сильным valēre;
+ быть скрытым latēre;
+ быть следствием чего-л. sequi;
+ быть снисходительным indulgēre;
+ быть согласным conspirare;
+ быть соединённым cohaerēre;
+ быть сомнительным dubitare;
+ быть спесивым fastudire;
+ быть способным competere;
+ быть терпеливым obdurare;
+ быть уверенным confidere; credere;
+ быть умеренным temperare;
+ быть умным sapere (sapio);
+ быть явным patēre;
бычачий taurinus, a, um; bovinus, a, um; taureus, a, um;
бычий bovillus, a, um; bubulus, a, um;
бычок juvencus, i, m; vitulus, i, m; taurulus, i, m; buculus, i, m;
бьющийся trepidus, a, um (vena); fragilis, e (vasa);
бюджет accepti expensique ratio [onis, f]; ratio redituum publicorum et necessitas erogationum;
бюро mensa [ae, f] scriptoria; officina, ae, f; officium, ii, n; scriptorium, ii, n; graphēum, i, n; ministerium, ii, n; sedes, is, f;
+ туристическое бюро sedes periegetica;
бюрократ grapheocrates (grapheocrata), ae f;
бюрократический grapheocraticus, a, um;
бюрократия grapheocratia, ae, f;
бюст strongyla, ae, f (скульптурный); imago [inis, f] dimidiata; hemitomum, i, n;
бюстгалтер mamillare, is, n; fascia [ae, f] pectoralis; reticulus [i, m] pectoralis; strophium, ii, n;