Welsh to English Lexicon

Главная > Словари живых языков > Современные языки на В > Валлийско-английский


a (ac) - (conj.) and
{ "Ac" is used before vowels. }
a dweud y gwir - to tell the truth
ac yn y blaen - (adv.) etc.; and so forth
bach a dolen - (n.) hook and eye
a - (part.) <interrogative particle, prevarbal particle>
a - (pron.) who, that, which
a+ (ag) - (conj.) as
a+ (ag) - (prep.) with
a+'r traed ar led - (adv.) astride
ag arno gywilydd - (adj.) ashamed
ag ofn arno - (adj.) afraid
{ The "arno" in "ag ofn arno" is conjugated to reflect the person
who is afraid, as in "Rydw i ag ofn arnaf" = "I am afraid". }
cael cyfathrach a+ - (v.) have intercourse with, have relations with
cydsynio a+ - (v.) consent to, accede to, acquiesce to
cydweddu a+ - (v.) accord with, agree with
cyferbyn a+ - (prep.) opposite to, opposite
cysylltu a+ - (v.) connect to, join with
cytuno a+ - (v.) agree with, consent to, accede to, accord with
dadlau a+ - (v.) argue with, debate with
deheuig a+'i ddwy law - (adj.) ambidextrous
dod a+ - (v.) bring
{ Dod a+ or "dod gyda" is literally "to come with" so is
necessarily to bring towards the speaker or the place referred
to in the context. "Dod a+" approximates "dwyn tuag yma", "dwyn
yma"; cf., "mynd a+" which would be "dwyn ymaith". }
gwneud a+ - (v.) have to do with
methu a+ - (v.) fail to
mynd a+ - (v.) take
{ Mynd a+ is to go (away) with or in possession of, or to
accompany. Taking a journey by train or bus is "mynd ar" ("siwrnai",
"dre+n", "fws"). You could probably use "mynd a+" for taking by
theft. }
peidio a+ - (v.) refrain from
seinio ag anadl - (v.) aspirate
siarad a+ - (v.) speak to, talk to
ymadael a+ - (v.) leave, depart from
{ (leave) Ymadael a+ is a transitive verb. }
ymladd a+ - (v.) breast
ymryson a+ - (v.) contend with, strive with
ymwrthod a+ - (v.) abjure
yn unol a+ - (prep.) in agreement with, in accordance with
yngly+n a+ - (prep.) in connection (connexion) with
ab (ap) - (n.) son
{ Ab (ap) is used before a name, like "Mac" or "Fitz", e.g.,
Dafydd ap Gwilym. }
a+b* [abau, abiaid, mf.] - (n.) ape
abad [-au, m.] - (n.) abbot
abadaeth [-au, f.] - (n.) abbacy, abbotship
abades [-au, f.] - (n.) abbess
aball [f.] - (n.) destruction; postilence; failure
abar [m.] - (n.) corpse
abatir [-oedd, m.] - (n.) abbey-land
abaty [abatai, m.] - (n.) abbey
aber [-oedd, ebyr, mf.] - (n.) estuary; mouth of river; confluence; stream
Aberdaugleddyf - (prop.n.) Milford Haven
aberfa [-oedd, f.] - (n.) haven, estuary
abergofiant [m.] - (n.) forgetfulness
Abergwaun - (prop.n.) Fishguard
Aber.honddu - (prop.n.) Brecon
Abermo - (prop.n.) Barmouth
Abertawe - (prop.n.) Swansea
Aberteifi - (prop.n.) Cardigan
aberth [-au, mf.] - (n.) sacrifice
aberthged [f.] - (n.) oblation; offering of fruits; sheaf of corn
{ Aberthged is specifically the sheaf of corn used in the
Gorsedd ceremony. }
aberthol - (adj.) sacrificial
aberthu [aberth-] - (v.) sacrifice
aberthwr [aberthwyr, m.] - (n.) sacrificer
aberu [aber-] - (v.) flow into
abid [mf.] - (n.) apparel; dress of religious order, habit
{ (habit) Abid is the kind of habit a monk wears. }
abie/c [m.] - (n.) alphabet
abl [abl- &adj] - (adj.) able; rich, well-off; sufficient
abladol - (adj.) ablative
abledd [m.] - (n.) ability; abundance, plenty
ablwch [m.] - (n.) plenty
abo (abwy) [m.] - (n.) prey; carcass
abred [m.] - (n.) release; state of evil
abrwysg - (adj.) clumsy, drunken
abrwysgl - (adj.) huge; dreadful
absen [-nau, mf.] - (n.) slander; absence
absennol - (adj.) absent
absennu [absenn- &1, absen- &2+] - (v.) absent oneself; slander, backbite
absennus - (adj.) slanderous
absennwr [absenwyr, m.] - (n.) backbiter
absenoldeb [m.] - (n.) absence
{ Absenoldeb is the usual word for "abscence". }
absenoli [absenol-] - (v.) absent
absenoliad [-au, m.] - (n.) absence
absenoliaeth [-au, f.] - (n.) absence
absolfen [f.] - (n.) pardon
absolfeniad [-au, m.] - (n.) pardon
absolfennu [absolfenn- &1, absolfen- &2+] - (v.) absolve
absolwt [m.] - (n.) absolute
abwth [m.] - (n.) fright; injury
abwy [m.] - (n.) <see "abo">
abwyd (abwydyn) [abwydod, m.] - (n.) bait; earthworm, worm
abwydo [abwyd-] - (v.) bait
academi [m.] - (n.) academy
academig (academaidd) - (adj.) academic, scholarly
acen [-ion, -nau, f.] - (n.) accent
{ Acen is the kind of accent that lets people know where you
are from. }
aceniad [-au, m.] - (n.) accentuation, stress
acennod [-au, f.] - (n.) accent mark, accent
{ (accent) Accennod is the kind of accent that appears above a
letter. }
acennog - (adj.) accented
acennu [acenn- &1, acen- &2+] - (v.) accent, stress, accentuate
acenyddiaeth [f.] - (n.) accentuation
acer (acr) [-i, f.] - (n.) acre
acses [mf.] - (n.) access; ague
{ (access) Acses is the kind of access related to a fever. }
act [-au, f.] - (n.) act; decree, statute
actio [acti-] - (v.) act
actiwr [actwyr, m.] - (n.) actor
actol - (adj.) performable
actor [-ion, m.] - (n.) actor
actores [-au, f.] - (n.) actress
acw - (adv.) there, yonder
{ See Section 6.6. }
ach - (interj.) ugh
ach [-au, -oedd, f.] - (n.) degree of kinship; (n.pl.) pedigree, ancestry
acha - (prep.) astride; on, by means of
achenog [-ion, m.] - (n.) beggar
aches [m.] - (n.) tide, flood; eloquence
achfre [m.] - (n.) <see "achwre">
achla+n* - (adv.) entirely, wholly
achles [-au, m.] - (n.) refuge, succor (succour), protection; manure
achlesol - (adj.) sheltering, succoring (succouring)
achlesu [achles-] - (v.) succor (succour), shelter, protect; manure
achleswr [achleswyr, m.] - (n.) succorer (succourer)
achlesydd [-ion, m.] - (n.) protector
achlin [-au, -oedd, f.] - (n.) lineage
achlod [mf.] - (n.) shame, disgrace
yr achlod iddo! - (interj.) shame on him!
achlust - (adj.) attentive
achlust [m.] - (n.) rumor (rumour)
achlwm [-au, m.] - (n.)
achlysur [-on, m.] - (n.) occasion; cause, reason; advantage, opportunity
achlysuraeth (achlysuriaeth) [f.] - (n.) occasionalism
achlysuro [achlysur-] - (v.) occasion
achlysurol - (adj.) occasional
achor [m.] - (n.) fear; tumult
achos - (conj.) because
achos - (prep.) because, for
achos [-ion, m.] - (n.) cause, affair, behalf
o achos - (prep.) because
achosi [achos-] - (v.) cause
achosiaeth [m.] - (n.) causality
achosiant [m.] - (n.) causation
achre [m.] - (n.) shivering
achres [-au, -i, f.] - (n.) genealogical table
achub [achub-] - (v.) seize, snatch; save, rescue
achub y blaen - (v.) forestall, anticipate
achub y cyfle - (v.) seize the opportunity
achubiaeth [-au, f.] - (n.) salvation, saving
achubol - (adj.) saving
achubwr [-au, m.] - (n.) savior (saviour), rescuer
achubydd [-ion, m.] - (n.) savior (saviour), rescuer
achudd [m.] - (n.) seclusion, retreat
achul - (adj.) thin, emaciated
achwre (achfre) [m.] - (n.) under-thatch, protection; covering, garment
achwyn [-ion, m.] - (n.) complaint, plaint
achwyn [achwyn-] - (v.) complain
achwyn.gar - (adj.) complaining, querulous
achwyniad [-au, m.] - (n.) complaint, accusation
achwynwr [achwynwyr, m.] - (n.) complainer, grumbler; complainant, plaintiff
achwynyddes [-au, f.] - (n.) complainant
achydd [-ion, m.] - (n.) genealogist
achyddiaeth [f.] - (n.) genealogy
achyddol - (adj.) genealogical
adacen [-ion, f.] - (n.) secondary accent
adail [f.] - (n.) building, edifice, structure
adail* [adeil-] - (v.) build
adain (aden) [adenedd, f.] - (n.) wing
adalw [adalw-; 3.s. adeilw; 2.s.imp. adalw] - (v.) recall
adamant [m.] - (n.) adamant, diamond
adamantaidd - (adj.) adamantine
adameg [f.] - (n.) speech; riddle; tale
adara [adar-] - (v.) fowl, catch birds
adardy [adardai, m.] - (n.) aviary
adareg [f.] - (n.) ornithology
adarfogi [adarfog-] - (v.) rearm
adargi [adargwn, m.] - (n.) retriever, setter, spaniel
adargraffiad [-au, m.] - (n.) reprint
adargraffu [adargraff-] - (v.) reprint
adariaeth [f.] - (n.) ornithology
adarwr [adarwyr, m.] - (n.) fowler
adarwriaeth [f.] - (n.) fowling
adarydd [-ion, m.] - (n.) ornithologist
adaryddiaeth [f.] - (n.) ornithology
adbelydru [adbelydr-] - (v.) reflect
adblaned [-au, f.] - (n.) satellite
ad-dal [-au, m.] - (n.) repayment
ad-daliad [-au, m.] - (n.) repayment
ad-dalu [ad-dal-; 3.s. & 2.s.imp. ad-da+l] - (v.) repay, requite
ad-drefnu [ad-drefn-] - (v.) rearrange
ad-ddail [pl.] - (n.) sprouts
adeg [-au, f.] - (n.) time, occasion, opportunity
{ (occasion) Adeg is a time. }
{ (time) Adeg is the time that is denoted by something, as in
"adeg y rhyfel" = "(at) the time of the war", "during the war"; "ar
adegau" = "sometimes"; "daw adeg pan..." = "a time will come
when...". ("Adeg y lleuad" is "the waning of the moon", = "gwendid
y lleuad".) }
adeg y lleuad - (n.) waning of the moon
ar adegau - (adv.) sometimes
{ Ar adegau means at some specific or identifiable times. }
adegol - (adj.) spasmodic
adeilad [-au, mf.] - (n.) building
adeiladaeth [-au, f.] - (n.) construction; architecture; building, edification
adeiladol - (adj.) edifying, constructive
adeiladu [adeilad-] - (v.) build, construct, edify
adeiladwr [adeiladwyr, m.] - (n.) builder
adeiladydd [-ion, m.] - (n.) builder
adeinio (adeino) [adeini-, adein-] - (v.) succor (succour); fly
adeiniog - (adj.) winged
adeiniol - (adj.) relating to wings
aden [f.] - (n.) <see "adain">
adenedigaeth [f.] - (n.) rebirth, regeneration
adeni [-eiau, m.] - (n.) afterbirth; revival
adeni [aden-] - (v.) regenerate
adenill [adenill-] - (v.) regain, recover
adenw [-au, m.] - (n.) second name
aderyn [adar, m.] - (n.) bird
aderyn drudwy - (n.) starling
aderyn du - (n.) blackbird
aderyn y bwn - (n.) bittern
aderyn y to - (n.) sparrow
aderyn yr eira - (n.) starling
haid o adar - (n.) bevy
adethol [adethol-] - (v.) re-elect
adfach [-au, m.] - (n.) barb; liver-fluke
{ (barb) Adfach is the kind of barb on a hook. }
adfail [adfeilion, m.] - (n.) ruin
adfannig [adfanigion, m.] - (n.) minim
adfant - (adj.) vain; sad
adfant [m.] - (n.) emptiness
adfarn [f.] - (n.) reversed judgement
adfeddiad [-au, m.] - (n.) appropriation
adfeddiannu [adfeddiann- &1, adfeddian- &2+] - (v.) repossess
adfeddu [adfedd-] - (v.) appropriate
adfeiliad (adfeiliant) [m.] - (n.) decay, ruin
adfeiliedig - (adj.) decayed, in ruins
adfeilio [adfeili-] - (v.) fall; become a ruin, decay, moulder
adfeilion [pl.] - (n.) <see "adfail">
Adfent, yr [m.] - (n.) Advent
adfer (adferu; adferyd; edfryd) [adfer-; 3.s. adfer, edfryd, edfyr*; 2.s.imp. adfer] - (v.) return; restore to health
adferf [-au, f.] - (n.) adverb
adferfol - (adj.) adverbial
adferiad [m.] - (n.) restoration, recovery
adferol - (adj.) restorative
adferwr [adferwyr, m.] - (n.) restorer
adfilwr [adfilwyr, m.] - (n.) recruit
adflas [-au, m.] - (n.) bad taste, aftertaste
adflith [-ion, m.] - (n.) second milk
adforio [adfori-] - (v.) re-export
adforion [pl.] - (n.) re-exports
adfresychen [adfresych, f.] - (n.) sprout
adfyd [m.] - (n.) adversity, affliction
adfydus - (adj.) adverse, miserable
adfynach [m.] - (n.) renegade monk
adfynegi [adfyneg-] - (v.) restate
adfyw - (adj.) half dead, half alive
adfywhau [adfyw- &hau] - (v.) revive, reanimate
adfywiad [-au, m.] - (n.) revival
adfywio [adfywi-] - (v.) revive
adfywiol - (adj.) refreshing
adiad [m.] - (n.) drake
adio [adi-] - (v.) add
adio [m.] - (n.) addition
adladd (adlodd) [m.] - (n.) aftermath, aftergrass
adlais [adleisiau, m.] - (n.) echo
adlam [-au, m.] - (n.) rebound; home
cic adlam - (n.) drop kick
adlam* [m.] - (n.) dwelling
adlamu [adlam-] - (v.) bounce
{ Adlamu is bounce like what a ball does. }
adlaw - (adj.) servile
adlaw [-iaid, m.] - (n.) inferior person or thing
adlaw [m.] - (n.) rain; end
adlef [f.] - (n.) echo
adleisiau [pl.] - (n.) <see "adlais">
adleisio [adleisi-] - (v.) echo, rebound, resound
adlewyrch (adlewyrchiad) [-au, m.] - (n.) reflection
adlewyrchu [adlewyrch-] - (v.) reflect
adlewyrchydd [-ion, m.] - (n.) reflector
adlif [-oedd, m.] - (n.) flow; ebb
adlifo [adlif-] - (v.) flow back; reflow
adlo [adl-] - (v.) account, reason
adlodd [m.] - (n.) <see "adladd">
adlog [-au, m.] - (n.) compound interest
adloniadol - (adj.) entertaining, of entertainment
adloniant [adloniannau, m.] - (n.) entertainment, recreation
adlonni [adlonn- &1, adlon- &2+] - (v.) entertain, refresh
adnabod (nabod) [irreg.] - (v.) know, recognize (recognise)
{ "Adnabod" is the literary form of "nabod". }
{ (know) Adnabod is used for knowing a person or place. }
adnabyddiaeth [-au, f.] - (n.) knowledge, acquaintance
{ Adnabyddiaeth is the knowledge of a person or thing. }
adnabyddus - (adj.) familiar, well-known
adnabyddwr [adnabyddwyr, m.] - (n.) knower
adnaid [adneidiau, f.] - (n.) rebound
adnau [adneuon, m.] - (n.) deposit, pledge
adneidiau [fpl.] - (n.) <see "adnaid">
adneirio [adneiri-] - (v.) reproach
adneuo [adneu-] - (v.) take care of; deposit
adneuol - (adj.) depositing
adneuon [pl.] - (n.) <see "adnau">
adneuwr [adneuwyr, m.] - (n.) depositor
adnewyddiad [-au, m.] - (n.) renewal, renovation
adnewyddu [adnewydd-] - (v.) renew, renovate
adnewyddwr [adnewyddwyr, m.] - (n.) renewer, renovator
adnod [-au, f.] - (n.) verse
{ Adnod is the kind of verse you find in the Bible. }
adnoddau [pl.] - (n.) resources
adolesens [m.] - (n.) adolescence
adolesent [m.] - (n.) adolescent
adolwg [adolygon, f.] - (n.) retrospect
adolwyn [m.] - (n.) wish
adolygiad [-au, m.] - (n.) review
adolygon [pl.] - (n.) <see "adolwg">
adolygu [adolyg-] - (v.) review, revise
adolygwr [adolygwyr, m.] - (n.) reviewer
adolygydd [-ion, m.] - (n.) reviewer
adran [-nau, f.] - (n.) division, section; department
adref (adra) - (adv.) to(wards) home, home
{ "Adre" isused in S. Wales; "adra" in N. Wales. }
adrefu [adref-] - (v.) return home; restore
adrodd [adrodd-; 3.s. edrydd; 2.s.imp. adrodd] - (v.) recite, relate
{ (relate) Adrodd is relate in the sense of telling a story. }
adrodd wrth - (v.) recite to, relate to
adroddgan [f.] - (n.) recitative
adroddiad [-au, m.] - (n.) account, report, recitation
adroddreg [-au, f.] - (n.)
adroddwedd [-au, -ion, f.] - (n.) idiom
adroddwr [adroddwyr, m.] - (n.) reciter, narrator
adrywedd [m.] - (n.) track, scent
adundeb [m.] - (n.) reunion
aduniad [-au, m.] - (n.) reunion
aduno [adun-] - (v.) reunite
adwaith [adweithiau, m.] - (n.) reaction
adwedd [m.] - (n.) death; resting-place, home; flight; return
adwedd* - (adj.) weak
adweinyddol - (adj.) administrative
adweinyddu [adweinydd-] - (v.) administrate
adweithiad [-au, m.] - (n.) reaction
adweithiau [pl.] - (n.) <see "adwaith">
adweithiol - (adj.) reactive
adweithred [-iadau, f.] - (n.) reflex
adweithydd [-ion, m.] - (n.) reagent; reactor
adweled [adwel-] - (v.) see again
adwr [m.] - (n.) coward, churl
adwy [-au, -on, f.] - (n.) gap, breach; pass
{ (breach) Adwy is breach in the sense of gap. }
adwyo [adwy-] - (v.) breach
adw+yr [adwyr- &adj] - (adj.) crooked
adwyth [-au, m.] - (n.) evil, misfortune; illness
adwythig - (adj.) cruel; evil, baneful; sore, sick; malignant
adyn [-od, m.] - (n.) wretch, scoundrel
adyrgop (adyrgopyn) [m.] - (n.) spider
adysgrif [-au, f.] - (n.) copy, transcript
adysgrifio [adysgrifi-] - (n.) copy, transcribe
Adda - (prop.n.) Adam
addail* [pl.] - (n.) grass; foliage, leaves; salad
addas - (adj.) suitable, proper, fitting, apposite
{ (proper) Addas is suitable (because of its nature). }
addasrwydd [m.] - (n.) suitability, suitableness, fitness
addasu [addas-] - (v.) adapt, suit, fit, adjust
addaw - (v.) <see "addo">
addawol - (adj.) promising
addawydd [-ion, m.] - (n.) promiser
addef [addef-] - (v.) confess, own, admit, acknowledge, avow
{ (admit) Addef is "admit" in the sense of confessing something. }
addef [m.] - (n.) home, dwelling
addefedig - (adj.) admitted, confessed
addefiad [-au, m.] - (n.) admission, confession
{ (admission) Cyfaddefiad is the kind of admission that announces
guilt. }
addewid [-ion, mf.] - (n.) promise
addfain - (adj.) slender, shapely
addfed - (adj.) <see "aeddfed">
addfwyn - (adj.) gentle, meek, mild
{ (gentle, mild) Addfwyn has something more emphatic than "mwyn":
perhaps "addfwyn" ought to be more "meek" -- "addfwynder" probably
has to be a property of a person. }
addfwynbryd [m.] - (n.) beauty
addfwyndeg - (adj.) fine
addfwynder [m.] - (n.) meekness, gentleness
addfwyneiddrwydd [m.] - (n.) gentleness
addfwynol (addfwynus) - (adj.) gentle
addien* - (adj.) fine, gentle, fair, beautiful
addo (addaw) [addaw-; 3.s. eddy*; 2.s.imp. addaw] - (v.) promise
addo i - (v.) promise to
addod [-au, m.] - (n.) depositary, treasure
wy addod - (n.) nest-egg
addoed [m.] - (n.) death, hurt
addoedi [addoed-] - (v.) delay, postpone, prorogue
addoediad [m.] - (n.) prorogation
addoer - (adj.) sad, cruel; chilling
addoldy [addoldai, m.] - (n.) sanctuary, place of worship
addolgar - (adj.) devout, reverent
addolgarwch [m.] - (n.) devoutness, reverence
addoli [addol-] - (v.) worship, adore
addoliad [-au, m.] - (n.) worship; religious service
addolwr [addolwyr, m.] - (n.) worshiper
adduned [-au, f.] - (n.) vow
addunedu [adduned-] - (v.) vow
addurn [-au, m.] - (n.) adornment, ornament
addurniad [-au, m.] - (n.) adornment, ornament
addurno [addurn-] - (v.) adorn, decorate, ornament, bedeck, bedizen
addurnol - (adj.) ornamental, decorative
addurnwr [addurnwyr, m.] - (n.) decorator
addysg [f.] - (n.) education, instruction
cwrs addysg - (n.) curriculum
addysgfa [-oedd, addysgfeydd, f.] - (n.) seminary
addysgiadol - (adj.) instructive
addysgiaeth [f.] - (n.) instruction, training
addysgiaethwr [addysgiaethwyr, m.] - (n.) educationist
addysgol - (adj.) educational
addysgu [addysg-] - (v.) educate, instruct, teach
addysgwr [addysgwyr, m.] - (n.) educator, instructor, tutor
addysgydd [-ion, m.] - (n.) educator, instructor, tutor
aeddfed (addfed) [aeddfet- &adj] - (adj.) ripe, mature; gathered; fully grown
aeddfedrwydd [m.] - (n.) maturity, ripeness
aeddfedu [aeddfed-] - (v.) ripen; gather
ael [-iau, f.] - (n.) brow; aisle
ael [-oedd, f.] - (n.) litter
aelaw - (adj.) frequent; rich, generous
aelaw [m.] - (n.) wealth
aelddu - (adj.)
aele - (adj.) sad, wretched
aelgeth* [f.] - (n.) jaw
aelio [aeli-] - (v.) protrude
aelod [-au, m.] - (n.) limb; member
torri aelod - (v.) amputate
aelodaeth [f.] - (n.) membership
aelodi [aelod-] - (v.) become a member; enroll (enrol)
aelwyd [-ydd, f.] - (n.) hearth, fireside; home
aer [-ion, -on, m.] - (n.) heir
aer [m.] - (n.) air
{ (air) Aer is the kind of air you breathe. }
aer* [-au, -oedd, f.] - (n.) war, army, battle
aeres [-au, f.] - (n.) heiress
aerfa [f.] - (n.) slaughter, battle
aerio [aeri-] - (v.) inherit?
aeronen [aeron, f.] - (n.) fruit, berry
aeronoteg [m.] - (n.) aeronautics
aeronotig - (adj.) aeronautical
aerwy [-au, -on, m.] - (n.) ornamented torque or chain; collar; chain; cow collar; neck-chain
aes [f.] - (n.) shield
aeth [-au, m.] - (n.) pain, grief; fear, shock
aethnen [f.] - (n.) aspen, poplar
aethus - (adj.) grievous, poignant, shocking, severe
af- - (pfx.) <see "an-">
afal [-au, m.] - (n.) apple
afaleua [afaleu-] - (v.) gather apples
afallen [-nau, f.] - (n.) apple tree
afanc [-od, m.] - (n.) beaver
afanen [afan, f.] - (n.) raspberry
afar [m.] - (n.) sorrow, grief
afiach - (adj.) unwell, unhealthy, sick, dirty, unwholesome, morbid
afiachus - (adj.) sickly; unwholesome
afiaith [m.] - (n.) mirth, zest, glee
afiechyd [-on, m.] - (n.) illness, disease, malady, ailment
afieithus - (adj.) mirthful, gleeful
aflafar - (adj.) harsh, unmelodious
aflan - (adj.) unclean, polluted, foul
aflawen - (adj.) fierce; sad, cheerless, dismal; awful
aflednais - (adj.) immodest, indelicate
afledneisrwydd [m.] - (n.) immodesty, indelicacy
aflem - (adj.) obtuse
aflendid [m.] - (n.) filth, uncleanness, pollution
afle+r - (adj.) untidy, slovenly
aflerwch [m.] - (n.) untidiness, slovenliness
afles [m.] - (n.) disadvantage, hurt
aflesol - (adj.) disadvantageous, unprofitable
afliwiog - (adj.) pale, colorless (colourless)
aflonydd - (adj.) restless, anxious, unquiet
{ (anxious) Aflonydd is anxious in the sense of fearful. }
aflonyddu [aflonydd-] - (v.) disturb, disquiet, molest, agitate; grow restless
aflonyddus - (adj.) disturbing
aflonyddwch [-au, m.] - (n.) disturbance, unrest
aflonyddwr [aflonyddwyr, m.] - (n.) disturber
afloyw - (adj.) opaque; turbid
afluniaidd - (adj.) deformed, unshapely, mis-shapen
aflunio [afluni-] - (v.) disfigure, misshape, deform
aflwydd [-au, -ion, m.] - (n.) misfortune, calamity, failure
aflwyddiannus - (adj.) unsuccessful
aflwyddiant [aflwyddiannau, m.] - (n.) misfortune, failure, calamity
aflwyddo [aflwydd-] - (v.) fail
aflywodraeth [f.] - (n.) misrule, anarchy
aflywodraethus - (n.) ungovernable
afon [-ydd, f.] - (n.) river
afon ladrad - (n.) river capture
afonfarch [afonfeirch, m.] - (n.) hippopotamus
afonig [f.] - (n.) rivulet, streamlet, brook
afradlon - (adj.) wasteful, prodigal; abandoned
afradlonedd [m.] - (n.) prodigality
afradu (afradloni) [afrad-, afradlon-] - (v.) waste, lavish, squander
afraid - (adj.) unnecessary, needless
afrasol (afraslon) - (adj.) graceless, impious, ungracious
afreidiau [m.] - (n.) superfluity
afreidiol - (adj.) unnecessary
afreol [f.] - (n.) misrule, disorder
afreolaeth [-au, f.] - (n.) disorder, unruliness
afreolaidd - (adj.) irregular; disorderly
afreoleidd-dra [m.] - (n.) irregularity, anomaly
afreolus - (adj.) unruly, disorderly
afreswm [-au, m.] - (n.)
afresymol - (adj.) unreasonable, absurd
afresymoldeb [m.] - (n.) unreasonableness
afresymoliaeth [-au, f.] - (n.) unreasonableness
afrifed - (adj.) innumerable
afrllad (afrlladen) [afrlladau, afrlladennau, f.] - (n.) wafer
{ Afrllad (afrlladen) is the kind of wafer used in the celebration
of the Mass. }
afrosgo - (adj.) clumsy, unwieldy, ungainly
afrwydd - (adj.) difficult, stiff, awkward, clumsy
afrwyddineb [-au, m.] - (n.) difficulty
afrwyddo [afrwydd-] - (v.) obstruct, hinder
afryw - (adj.) heterogeneous; improper
{ (heterogeneous) Afryw is "heterogenous" in a grammatical sense. }
{ (improper) Afrwy means "improper" as applied to compounds. }
afrywiog - (adj.) perverse, cross-grained, improper, harsh; rising; improper
{ (harsh) Afrywiog means "harsh" in a grammatical sense. }
{ (rising) Afrywiog means "rising" as applied to a diphthong. }
{ (improper) Afrywiog means "improper" as applied in grammar to
relative clauses. }
afrywiogrwydd [m.] - (n.) churlishness, roughness
afu [mf.] - (n.) liver
afu glas - (n.) gizzard
afwyn (afw+y) [-au, f.] - (n.) rein
affeithiad [-au, m.] - (n.) affection
{ Affeithiad is the kind of "affection" that occurs in grammar, either
of vowels or consonants. }
affeithio [affeithi-] - (v.)
affeithiol - (adj.) accessory
affeithiwr [affeithwyr, m.] - (n.) accessory (accessary)
afflau [m.] - (n.) grip, hug, embrace; bosom; hold
affliw [m.] - (n.) shred, particle
Affrig, yr - (prop.n.) Africa
affwysedd [m.] - (n.) bathos
affwysol - (adj.) abysmal; bathetic
agen [-nau, f.] - (n.) cleft, clink, fissure, slot
agendor (gagendor) [mf.] - (n.) gulf, abyss, gap
agennog - (adj.) full of clefts
agennu [agenn- &1, agen- &2+] - (v.) split, crack, slot
ager (agerdd) [m.] - (n.) steam, vapor (vapour)
agerfad [-au, m.] - (n.) steamboat
agerlong [-au, f.] - (n.) steamship, steamer
ageru [ager-] - (v.) steam, evaporate
agerw - (adj.) bitter, fierce
agnostig [m.] - (n.) agnostic
agolch [-au, m.] - (n.) swill
agor (agoryd) [agor-; 3.s. egyr; 2.s.imp. agor] - (v.) open, expand
agor baril - (v.) broach
agor ymddiddan - (v.) broach
ar agor - (adv.) open
agorawd [-au, f.] - (n.) overture
agored - (adj.) open; liable
agorfa [-oedd, f.] - (n.) opening, orifice, vent, aperture
agoriad [-au, m.] - (n.) opening; key; act of opening
{ (key) Agoriad is used for "key" in N. Wales. }
agoriad llygad - (n.) eye opener
agoriadol - (adj.) opening, inaugural
agorwr [agorwyr, m.] - (n.) opener
agorydd [-ion, m.] - (n.) opener
agos - (adv.) almost
agos [agos- &adj; nesed; nes; nesaf] - (adj.) near, nigh, approximate
{ (near) Agos can mean "near" in either place or time. }
agos at - (prep.) near to
agos i - (prep.) near to
agosaol - (adj.) approaching
agosatrwydd [m.] - (n.) intimacy
agosa/u [agos- &a/u] - (v.) draw near, approach, approximate
agosrwydd [m.] - (n.) nearness, proximity
agronomeg [-au, f.] - (n.) agronomy
agwedd [-au, mf.] - (n.) form; aspect; attitude
agwedd [agwedd-] - (v.)
agweddi [m.] - (n.) dowry, marriage gift
agwrdd* - (adj.) strong, mighty
angall - (adj.) unwise, foolish
angau [angheuoedd, mf.] - (n.) death
angel [engyl, angylion, m.] - (n.) angel
angel gwarcheidiol - (n.) guardian angel
angen [anghenion, m.] - (n.) need, want
{ Angen is most properly "need". "Angen" is part of the condition
of the world. }
angenfilod [pl.] - (n.) <see "anghenfil">
angennu [angenn- &1, angen- &2+] - (v.)
angenoctid [m.] - (n.) indigence, want
angenrheidiol - (adj.) necessary, needful
angenrheidrwydd [m.] - (n.) necessity
angerdd [m.] - (n.) heat; passion, ardor (ardour); force, violence; peculiarity
angerddol - (adj.) ardent, intense, passionate, violent
angerddoldeb [m.] - (n.) vehemence, intensity
anghaffael [m.] - (n.) mishap, defect, hindrance, failure
anghallineb [m.] - (n.) unwisdom, imprudence
anghanonaidd - (adj.) apochryphal
angharedig - (adj.) unkind
angharedigrwydd [m.] - (n.) unkindness
anghariadoldeb [m.] - (n.) uncharitableness
anghefnogi [anghefnog-] - (n.) discourage
anghelfydd - (adj.) unskillful (unskilful), clumsy
anghenfil [angenfilod, m.] - (n.) monster
anghenion [pl.] - (n.) <see "angen">
anghenraid [angenrheidiau, m.] - (n.) necessity
anghenu [anghen-] - (v.)
anghenus - (adj.) needy, necessitous, indigent
angheuoedd [pl.] - (n.) <see "angen">
angheuol - (adj.) deadly, mortal, fatal
anghlod [m.] - (n.) dispraise, dishonor (dishonour)
anghoelio [anghoeli-] - (v.) disbelieve
anghofiedig - (adj.) forgotten
anghofio [anghofi-] - (v.) forget
anghofio am - (v.) forget about, forget to
anghofrwydd [m.] - (n.) forgetfulness
anghofus - (adj.) forgetful, oblivious
anghred [f.] - (n.) unbelief, infidelity
anghredadun [-iaid, anghredinwyr, m.] - (n.) unbeliever, infidel
anghredadwy - (adj.) unbelievable, incredible; inficel
anghrediniaeth [f.] - (n.) unbelief, infidelity
anghredinol - (adj.) unbelieving
anghredu [anghred-] - (v.) disbelieve
anghrefyddol - (adj.) irreligious
Anghrist - (prop.n.) Antichrist
anghrist [-ion, m.] - (n.) antichrist
anghristionogol (anghristnogol) - (adj.) unchristian
anghryno - (adj.) incompact, prolix
anghwrtais - (adj.) discourteous
anghydfod [m.] - (n.) disagreement, discord
Anghydffurfiaeth [f.] - (n.) Nonconformity
Anghydffurfiol - (adj.) Nonconforming, Nonconformist
Anghydffurfiwr [anghydffurfwyr, m.] - (n.) Nonconformist
anghydmarus - (adj.)
anghydnabyddus - (adj.) unfamiliar
anghydnaws - (adj.) uncongenial
anghydrif - (adj.) odd number
anghydrif [-au, m.] - (n.) odd number
anghydsynio [anghydsyni-] - (v.) dissent, disagree
anghydweddol - (adj.) incompatible
anghydweld [anghydwel-] - (v.) disagree
anghyfaddas - (adj.) unsuitable, unfit
anghyfaddasu [anghyfaddas-] - (v.) unfit, disqualify
anghyfamodol - (adj.) uncovenanted
anghyfanhedd-dra [m.] - (n.) desolation
anghyfanheddle [anghyfaneddleoedd, m.] - (n.) desolate place
anghyfanheddol - (adj.) desolating; desert
anghyfannedd - (adj.) uninhabited, desert
anghyfansoddiadol - (adj.) unconstitutional
anghyfartal - (adj.) unequal, uneven
anghyfartaledd [m.] - (n.) inequality, disparity
anghyfarwydd - (adj.) unfamiliar, unskilled
anghyfeb - (adj.) barren
anghyfeillgar - (adj.) unfriendly
anghyfesur - (adj.) incommensurable
anghyfiaith - (adj.) foreign, alien
anghyfiawn - (adj.) unjust, unrighteous
anghyfiawnder [m.] - (n.) injustice, inequity
anghyfieithus - (adj.) foreign
anghyflawn - (adj.) incomplete
berf anghyflawn - (n.) transitive verb
anghyfleus - (adj.) inconvenient, awkward
anghyfleustra (anghyfleuster) [anghyfleusterau, m.] - (n.) inconvenience
anghyflogaeth [m.] - (n.) unemployment
anghyfnewidiol - (adj.) immutable, changeless
anghyfraith [m.] - (n.) transgression, crime
anghyfranogol - (adj.) incommunicable
anghyfreithlon (anghyfreithiol) - (adj.) unlawful, illegal, illegitimate
anghyfrifol - (adj.) irresponsible
anghyfforddus (anghyffyrddus) - (adj.) uncomfortable
anghyffredin - (adj.) uncommon, rare, abnormal
anghymarus - (adj.)
anghymedrol - (adj.) immoderate
anghymen - (adj.) untidy
anghymen* - (adj.) rash, foolish; coarse
anghymeradwy - (adj.) unacceptable
anghymeradwyo [anghymeradwy-] - (v.) disapprove
anghymesur - (adj.) inordinate
anghymesuredd [m.] - (n.) inordinance
anghymharol - (adj.) incomparable
anghymharus - (adj.) ill-matched
anghymhendod [m.] - (n.) foolishness, indelicacy, untidiness
anghymhwyso [anghymhwys-] - (v.) unfit, disqualify
anghymhwyster [m.] - (n.) incapacity, disqualification
anghymodlawn (anghymodlon) - (adj.) implacable
anghymwys - (adj.) unfit, unsuitable
anghynefin - (adj.) unfamiliar, unaccustomed
anghynefindra [m.] - (n.) unfamiliarity
anghynnes - (adj.) cold
anghynnes* - (adj.) odious, loathsome, savage
anghynnil - (adj.)
anghysbell - (adj.) out of the way, remote
anghyson - (adj.) inconsistent
anghysonair - (adj.) contentious
anghysondeb (anghysonder) [-au, m.] - (n.) inconsistency
anghysur [-on, m.] - (n.) discomfort
anghysuro [anghysur-] - (v.) discomfort
anghytbwys - (adj.) unbalanced, lopsided, unequal in weight
anghytgord [-iau, m.] - (n.) discord, dissension
anghytrig - (adj.) non-resident, corresponding
anghytu+n - (adj.) not agreeing, discordant, disunited
anghytundeb [-au, m.] - (n.) disagreement
anghytuno [anghytun-] - (v.) disagree
anghywair - (adj.) ill-equipped, unskillful (unskilful); discordant; sloven
anghywair [m.] - (n.) disrepair
anghyweithas - (adj.) froward, uncivil
anghywir - (adj.) incorrect, inaccurate, false, wrong
{ (false) Anghywir is the antonym of "gwir" (true). }
anghywirdeb [-au, m.] - (n.) inaccuracy, mistake; falseness; deceit
anghywrain - (adj.) unskillful (unskilful); slovenly
angladd [-au, mf.] - (n.) burial, funeral
angladdol - (adj.) funeral, funereal
Anglicanaidd - (adj.) Anglican
angof [m.] - (n.) forgetfulness, oblivion
angor [-au, -ion, m.] - (n.) anchor
angorfa [angorfeydd, -oedd, f.] - (n.) anchorage
angori [angor-] - (v.) anchor
angylaidd - (adj.) angelic
angyles [-au, f.] - (n.) angel
angylion [pl.] - (n.) <see "angel">
Ahasferus - (prop.n.) Ahasuerus
ai - (adv.) is it? what?
ai e? - is it so?
ai - (conj.) or; either; if
ai peidio - or not
aidd [m.] - (n.) zeal, ardor (ardour), zest
Aifft, Yr [m.] - (prop.n.) Egypt
aig (eigiau) [f.] - (n.) host, band, shoal; sea, ocean
{ (sea, ocean) Aig for "sea" or "ocean" is an erroneous term. }
ail - (adj.) second; like
bob yn ail - (adj.) alternate, every other
digwydd pob yn ail - (v.) alternate
heb ei ail - (adj.) incomparable
ail - (adv.) a second time, again
ail- (eil-) - (pfx.) re-, again
{ This prefix causes a soft mutation to the affixed stem. }
ailadrodd [ailadrodd-; 3.s. ailedrydd; 2.s.imp. ailadrodd] - (v.) repeat
ailadroddiad [-au, m.] - (n.) repetition
ailbrisiad [-au, m.] - (n.) revaluation
ail-drefnu [ail-drefn-] - (v.) rearrange
ailenedigaeth [f.] - (n.) rebirth, regeneration
{ Ailenedigaeth can refer to the process of being "born again". }
aileni [ailen-] - (v.) bear again, regenerate
Ailfedyddiwr [Ailfedyddwyr, m.] - (n.) Anabaptist
ail-law - (adj.) second-hand
ailystyried [ailystyri-] - (v.) reconsider
aillt* [eilltiaid, eillt, m.] - (n.) subject, vassal; villain (villein); slave
ais [pl.] - (n.) <see "asen" and "eisen">
alaeth - (adj.) sorrowful, grievous, sad
alaeth [m.] - (n.) wailing, lamentation, grief, sorrow
alaethu [alaeth-] - (v.) lament
alaethus - (adj.) mournful, lamentable, sorrowful, baleful
alaf [-oedd, elyf, m.] - (n.) herd of cattle; wealth
alar [-au, m.] - (n.) surfeit
alarch [-au, elyrch, m.] - (n.) swan
alarches [-au, f.] - (n.) female swan
alaru [alar-] - (v.) surfeit; loath
alaw [-on, f.] - (n.) lily, water lily; air, melody, tune
{ (air) Alaw is the kind of air you sing. }
alban [m.] - (n.) equinox, solstice
Alban, yr - (prop.n.) Scotland
Albanwr [Albanwyr, m.] - (n.) Scot
albwm [m.] - (n.) album
alcali [m.] - (n.) alkali
alcali%aidd - (adj.) alkaline
alcam [m.] - (n.) tin
{ Alcam is the metal and chemical element "tin". }
alcemeg [f.] - (n.) alchemy
alcof [m.] - (n.) alcove
alcohol [f.] - (n.) alcohol
alch* [eilch, -au, f.] - (n.) grate, grill, grid-iron; ark
ale [m.] - (n.) alley
alegori [m.] - (n.) allegory
algebra [m.] - (n.) algebra
Almaen, yr - (prop.n.) Germany
Almaenaidd - (adj.) German
Almaeneg [-au, f.] - (n.) German language
Almaenes [-au, f.] - (n.) German woman
Almaenig - (adj.) German
Almaenwr [Almaenwyr, m.] - (n.) German
almon [f.] - (n.) almond
aloi [aloeon, m.] - (n.) alloy
Alpau, Yr - (prop.n.) Alps
altro [altr-] - (v.) alter
allafon [-ydd, f.] - (n.) distributary
allan - (adv.) out, outside, abroad
tu allan - (adv.) outside
y tu allan i - (prep.) outside
allanol - (adj.) outer, outward, external
allblyg - (adj.) extrovert
allforio [allfori-] - (v.) export
allforion [pl.] - (n.) exports
allfro [m.] - (n.) foreigner; foreign land
allgaredd [-au, m.] - (n.) altruism
allgarwch [m.] - (n.) altruism
allor [-au, f.] - (n.) altar
allt [elltydd, f.] - (n.) hill, hill-side; cliff; wood
{ (hill) Allt specifically means a hill on a road. }
alltud - (adj.) alien, exiled
alltud [-iaid, -ion, m.] - (n.) alien; exile
alltudedd [-au, m.] - (n.) banishment, exile
alltudiaeth [f.] - (n.) banishment, exile
alltudio [alltudi-] - (v.) banish, exile
allwedd [-i, -au, f.] - (n.) key, cleff
{ (key) Allwedd is used in the musical sense in both N. and
S. Wales. As something that opens a lock, it is used only in
S. Wales. }
am [amdan- &prep1] - (prep.) about, at, around; because
{ (about) Am is "about" when you talk about something. }
am dro - (adv.) awhile
am ennyd - (adv.) awhile
anghofio am - (v.) forget about, forget to
beth am? - what about?
cael hwyl am ben - (v.) make fun of
ceisio am - (v.) try for
chwarae am - (v.) play for
chwerthin am ben - (v.) laugh at
clywed am - (v.) hear about
cofio am - (v.) remember about
cynnig am - (v.) apply for
dadlau am - (v.) argue about, debate about
dal am - (v.) bet
disgwyl am - (v.) await, wait for, expect
dod am dro - (v.) come for a walk
dweud am - (v.) speak about, say about, tell about
gafael am - (v.) hold on to, grasp, grab hold of
galaru am - (v.) bemoan
gweddi%o am - (v.) pray for
heb so+n am - not to mention
Mae'n chwith gen i {am} - I'm sorry {about}
Mae'n ddrwg gen i {am} - I'm sorry {about}
meddwl am - (v.) think about
mynd am dro - (v.) go for a walk
siarad am - (v.) speak about, talk about
so+n am - (v.) mention, talk about, allude to
talu am - (v.) pay for
amaeth [m.] - (n.) agriculture
amaeth* [-iaid, emeith, emyth, m.] - (n.) husbandman
amaethdy [amaethdai, m.] - (n.) farmhouse
amaethu [amaeth-] - (v.) farm, till, cultivate
amaethwr [amaethwyr, m.] - (n.) farmer
amaethwraig [amaethwragedd, f.] - (n.) farmwoman
amaethyddiaeth [f.] - (n.) agriculture
amaethyddol - (adj.) agricultural
amarch [-au, m.] - (n.) disrespect, dishonor (dishonour)
amatur [-iaid, m.] - (n.) amateur
amaturaidd - (adj.) amateur
amau [amheu- &1, ameu- &2+] - (v.) doubt, suspect, dispute
amau [amheuon, m.] - (n.) doubt
ambell - (adj.) occasional
ambell gwaith - (adv.) occasionally
ambell waith - (adv.) occasionally
ambiwlans [m.] - (n.) ambulance
amcan [-ion, m.] - (n.) purpose, notion, aim; guess
ar amcan - (adv.) at random
amcan.gyfrif [-on, m.] - (n.) estimate
amcan.gyfrif [amcan.gyfrif-] - (v.) estimate
amcanu [amcan-] - (v.) purpose, intend; aim; guess
amcanus - (adj.) skillful (skilful); likely; purposed
amchwaraefa [amchwaraefeydd, f.] - (n.) amphitheater (amphitheatre)
amdaith [amdeithiau, f.] - (n.) circuit
{ Amdaith is an electrical circuit. }
amdlawd - (adj.) very poor, impoverished
amdo [-eau, m.] - (n.) shroud, winding-sheet
amdoi [amdo- &i] - (v.) shroud, enshroud
amdorch [amdyrch, f.] - (n.) chaplet, wreath
amdrist - (adj.) sorrowful
amdro - (adj.) rotary
amdro [-au?, m.] - (n.)
am-droi [am-dro- &i] - (v.) wind; convert
amdyrch [pl.] - (n.) <see "amdorch">
amddifad - (adj.) destitute, orphan
amddifad [amddifaid, m.] - (n.) orphan
amddifadrwydd [m.] - (n.) destitution, privation
amddifadu [amddifad-] - (v.) bereave, deprive
amddifaty [amddifatai, m.] - (n.) orphanage
amddifedi [m.] - (n.) destitution, privation
amddiffyn [amddiffynn- &1, amddiffyn- &2+] - (v.) defend, protect
amddiffyn rhag - (v.) defend from, protect from
amddiffynfa [amddiffynfeydd, f.] - (n.) fortress
amddiffyniad [m.] - (n.) protection, defense (defence)
amddiffynnwr [amddiffynnwyr, m.] - (n.) defender, protector
amddiffynnydd [-ion, m.] - (n.) defender, protector
amddyfrwys - (adj.) mighty, rugged; marshy
amenio [ameni-] - (v.)
Americanaidd - (adj.) American
Americanwr [Americanwyr, m.] - (n.) American
Amerig, Yr - (prop.n.) America
amfesur [m.] - (n.) perimeter
amgaee%dig - (adj.) enclosed
amgant [amgannau, m.] - (n.) region, bounds
amgarn [-au, mf.] - (n.) circle; ferrule; ring
amga/u [amg- &a/u] - (v.) enclose, shut in
amgen (amgenach) - (adj. & adv.) different; other, else, otherwise; better
amgen na - (adv.) different from, other than
nid amgen - (adv.) that is to say, namely
os amgen - (adv.) if otherwise
amgrwm [f. amgrom] - (adj.) convex
amgueddfa [amgueddfeydd, f.] - (n.) museum
amgueddfa werin - (n.) folk museum
amgyffred [-ion, m.] - (n.) comprehension
amgyffred [amgyffred-] - (v.) comprehend, comprise
amgyffrediad [m.] - (n.) comprehension
amgylch [-au, -oedd, m.] - (n.) circuit; environs, surroundings; circumscribed circle
o amglych - (prep.) round about, about, around
amgylchedd [-ion, -au, m.] - (n.) circumference; environment
amgylchfyd [m.] - (n.) environment
amgylchfydol - (adj.) environmental
amgylchiad [-au, m.] - (n.) circumstance; occasion
{ (occasion) Amgylchiad is a circumstance. }
amgylchiadol - (adj.) circumstantial
amgylchu [amgylch-] - (v.) surround, encircle
amgylchyn* - (prep.) round about
amgylchynol - (adj.) surrounding
amgylchynu [amgylchyn-] - (v.) surround, beset
amharch [m.] - (n.) <see "amarch">
amharchu [amharch-] - (v.) disrespect, dishonor (dishonour)
amharchus - (adj.) disrespectful, disreputable
amhariad [m.] - (n.) impairment, damage
amharod - (adj.) unprepared, unready
amharodrwydd [m.] - (n.) unreadiness
amharu [amhar-] - (v.) impair, harm, injure, damage
{ You "amharu ar" something. }
amharus - (adj.) decayed
amhechadurusrwydd [m.] - (n.) sinlessness
amhendant (amhenodol) - (adj.) indefinite, vague
amhenfenderfynol - (adj.) irresolute
amhennodol - (adj.) indefinite
amherchi [amherch-] - (v.) dishonor (dishonour), insult
amherffaith - (adj.) imperfect
amherffeithrwydd [m.] - (n.) imperfection
amhersonol - (adj.) impersonal
amherthnasol (amherthynasol) - (adj.) irrelevant, unrelated
{ (irrelevant) Amherthnasol means "not related to". }
amherthynol - (adj.) irrelevant
{ Amherthynol means "not belonging to". }
amheuaeth [-au, f.] - (n.) doubt, skepticism (scepticism)
amheuedd [m.] - (n.) doubt
amheugar - (adj.) suspicious; skeptical (sceptical)
amheuol - (adj.) doubting, doubtful
amheus - (adj.) doubting, suspicious; doubtful, dubious; ambiguous
amheuthun - (adj.) dainty, savory (savoury), choice; rare
amheuthun [-ion, m.] - (n.) dainty, delicacy, treat; rarity
amheuwr [amheuwyr, m.] - (n.) doubter, skeptic (sceptic)
amhiniog (amhinog) [-ion, -au, m.] - (n.) doorpost, threshold; architrave; borderer
amhlaid (amhleidiol; amhleitgar) - (adj.) impartial
amhlantadwy - (adj.) childless, barren
amhleidiaeth [f.] - (n.) impartiality, neutrality
amhleidiol (amhleitgar) - (adj.) impartial
amhoblog - (adj.) sparsely populated
amhoblogaidd - (adj.) unpopular
amhosibl (amhosib) - (adj.) impossible
amhriodol - (adj.) improper
amhrisiadwy - (adj.) priceless
amhrofiadol - (adj.) inexperienced
amhrydlon - (adj.) unpunctual
amhu+r (amhurol) - (adj.) impure, foul
amhurdeb (amhuredd) [-au, m.] - (n.) impurity
amhwrpasol - (adj.) irrelevant
amhwyllo [amhwyll-] - (v.) lose one's senses, go mad
amhwyllog - (adj.) foolish
amhwyllter (amhwylltod; amhwylltra) [m.] - (n.) madness
amhwyllus - (adj.) foolish
aml (amal) - (adv.) often
gan amlaf - (adv.) most often, usually
aml (amal) [aml- &adj] - (adj.) frequent, abundant
amlblwyfydd [-ion, m.] - (n.) pluralist
amlblyg - (adj.) various
amlder (amldra) [m.] - (n.) abundance
aml-ddiwylliannol - (adj.) multicultural
amldduwiad [amldduwiaid, m.] - (n.) polytheist
amldduwiaeth [f.] - (n.) polytheism
amleiriog - (adj.) wordy, verbose, prolix
amlen [-ni, f.] - (n.) envelope, wrapper
amlffurf - (adj.) polymorphic
amlgainc - (adj.) sympodial
amlhad [m.] - (n.) increasing, increase
amlhau [aml- &hau] - (v.) increase, multiply, abound
amlinell [-au, f.] - (n.) outline, contour
amlinelliad [-au, m.] - (n.) outline
amlinellu [amlinell-] - (v.) outline
amliwio [amliwi-] - (v.) change color; become pale; feel ashamed
amlochrog - (adj.) many-sided, multilateral; versatile
amlosgfa [amlosgfeydd, f.] - (n.) crematorium
amlosgi [amlosg-] - (v.) cremate
amlwg [amlyc- &adj] - (adj.) obvious, plain, clear, manifest, evident, apparent; prominent, famous
amlwreiciaeth (amlwreigiaeth) [f.] - (n.) polygamy
amlwreiciwr (amlwreigiwr) [amlwreicwyr, amlwreigwyr, m.] - (n.) polygamist
amlygiad [-au, m.] - (n.) manifestation
amlygrwydd [-au, m.] - (n.) prominence
amlygu [amlyg-] - (v.) manifest, reveal, evince
amlygyn [-nau, m.] - (n.) mark; banner
amlymu [amlym-] - (v.) trim, clear
amnaid [amneidiau, f.] - (n.) beck, nod, sign
{ (sign) Amnaid is the kind of sign you make to your friend from across
the room. }
amneidio [amneidi-] - (v.) beckon, nod
amner [-au, m.] - (n.) purse
amnewid [amnewid-] - (v.) permute
amnewidiad [-au, m.] - (n.) permutation
amnifer - (adj.) countless; unequal
amnifer [-oedd, m.] - (n.) host; odd number
amod [-au, mf.] - (n.) condition, (n.pl.) terms
amodi [amod-] - (v.) agree, covenant; stipulate
amodig - (adj.) in agreement
amodol - (adj.) conditional
amorffus - (adj.) amorphous
amrant [amrannau, -au, m.] - (n.) eyelid
amrantiad [-au, m.] - (n.) wink, twinkling, second, instant
amrantu [amrant-] - (v.) blink
amrantun (amrantyn) [mf.] - (n.) nap, moment
amrantuno [amrantun-] - (v.) doze
amreiniol - (adj.) unprivileged
amrwd - (adj.) uncooked, raw, crude
amrydedd [m.] - (n.) rawness
amryddawn - (adj.) versatile
amryfal - (adj.) sundry, manifold, various
amryfath - (adj.) multifarious
amryfodd - (adj.) various
amryfus - (adj.) erroneous; inadvertent; forgetful
amryfusedd [-au, m.] - (n.) error, oversight, blunder
amryfuso [amryfus-] - (v.) err, blunder
{ (blunder) Amryfuso is blunder as in to make a mistake. }
amrygyr - (adj.) busy, restless
amryliw - (adj.) variegated, multi-colored
amrysain - (adj.) of different sounds
amryw - (adj.) several, sundry, various
amrywedd [m.] - (n.) heterogeneity
amrywiad [-au, m.] - (n.) variation, variant
amrywiaeth [-au, m.] - (n.) variety, diversity
amrywio [amrywi-] - (v.) vary, differ
amrywiol - (adj.) sundry
amrywion [pl.] - (n.) varieties
amser [-au, -oedd, m.] - (n.) time, tempo; tense
{ (tense) Amser is "tense" in the grammatical sense. }
{ (time) Amser is the abstraction -- time as an abstract concept;
also the times of the day ("Beth yw'r amser?" = "What time is it?").
I don't have enough "amser" to do everything. }
bob amser - (adv.) always
trwy'r amser - (adv.) always
{ Trwy'r amser predominates in N. Wales. }
amserach - (adj.)
amseriad [-au, m.] - (n.) timing, dating, date; tempo
amserlen [-ni, f.] - (n.) timetable
amserol - (adj.) timely; temporal
amseroni [%au, m.] - (n.) almanac
amseru [amser-] - (v.) time, date
amserydd [-ion, m.] - (n.) chronologist
amseryddiaeth [f.] - (n.) chronology
amseryddol - (adj.) chronological
amsugniad [m.] - (n.) absorption
amsugno [amsugn-] - (v.) absorb
amwisg [-oedd, f.] - (n.) covering, shroud; garment
amwisgo [amwisg-] - (v.) shroud, enwrap
amws [emys, m.] - (n.) steed
amwyll - (adj.) mad, foolish
amwyll [-ion, m.] - (n.) madness; madman
amwyn - (adj.) contend, seize, defend, support
amwys - (adj.) ambiguous
amwysedd [m.] - (n.) ambiguity
Amwythig - (prop.n.) Shrewsbury
amyd [m.] - (n.) mixed corn
amyn* - (conj. & prep.) unless, except, only; but
amynedd [m.] - (n.) patience
amyneddgar - (adj.) patient
an- (a-; af-) - (pfx.) un-, in-, de-, dis-
{ This prefix causes a nasal mutation to the affixed stem. }
anabledd [m.] - (n.) inability
anach [-au, mf.] - (n.) impediment, disadvantge
anachaidd - (adj.) unlawful, incompatible
anachubol - (adj.) unsaving
anad - (adj.) special
anad - (prep.) before
yn anad - (adv.) above all, more than
yn anad dim - (adv.) above all, more than
yn anad neb - (adv.) more than anyone
anadferadwy - (adj.) irreparable
anadl [-au, -on, mf.] - (n.) breath
diffyg anadl - (n.) asthma
seinio ag anadl - (v.) aspirate
anadliad [m.] - (n.) breath, breathing
anadlu [anadl-] - (v.) breathe
anadnabyddus - (adj.) unknown, strange
anaddas - (adj.) unfit, unsuitable, improper
anaddasu [anaddas-] - (v.) unfit, disqualify
anaddef - (adj.) unpleasant
anaddfwyn* - (adj.) unpleasant, ugly
anaeddfed (anaddfed) - (adj.) unripe
anaeddfedrwydd (anaddfedrwydd) [m.] - (n.) unripeness
anaelau - (adj.) fatal, terrible; extremely
anaelau [m.] - (n.) pain, sadness
anaele - (adj.) awful, direful; incurable
anaf [-au, m.] - (n.) blemish, defect; wound
anafdod [m.] - (n.) defect
anafraid - (adj.) necessary
anafu [anaf-] - (v.) blemish, maim; be hurt
anafus - (adj.) maimed, disabled, blemished, injured
anair [aneiriau, aneiri, m.] - (n.) ill report, slander, infamy
anallu [-oedd, m.] - (n.) inability, impotence
analluedd [m.] - (n.) inability, impotence
analluog - (adj.) unable, incapable
analluogi [analluog-] - (v.) disenable; disable, incapacitate
anaml - (adj.) infrequent, rare
anaml - (adv.) rarely, seldom
anamlwg - (adj.) obscure, inconspicuous
anamserol - (adj.) untimely, mistimed
anap [anhapion, mf.] - (n.) mischance, mishap
hap ac anap - (n.) adventures
anaraf - (adj.) wild
anaraul - (adj.) sunless, cheerless
anarchiaeth [m.] - (n.) anarchy
anarchol - (adj.) anarchic (anarchical)
anarchydd [-ion, m.] - (n.) anarchist
anarferol - (adj.) unusual, extraordinary
anarfog - (adj.) unarmed
anataliad [m.] - (n.) incontinence
anatomaidd - (adj.) anatomical
anatomeg (anatomi) [f.] - (n.) anatomy
anawd [anodau, m.] - (n.) annate
anawdd (anhawdd) - (adj.) hard, difficult
anawsterau [pl.] - (n.) <see "anhawster">
ancr [mf.] - (n.) anchorite, anchoress
ancwyn* [-ion, m.] - (n.) dinner, supper, feast; ration; delicacy
anchwiliadwy - (adj.) unsearchable
andras (andros) [-iaid, m.] - (n.) curse; devil, deuce; evil
andras o - (adj.) a heck of (slang)
Andreas - (prop.n.) Andrew
andwyo [andwy-] - (v.) spoil, ruin, undo, harm
andwyol - (adj.) harmful, ruinous, baneful
anedifeiriol - (adj.) impenitent
aneffeithiol - (adj.) ineffective, ineffectual
aneglur - (adj.) unclear, indistinct, obscure; illegible
anegni [m.] - (n.) inertia
aneiri [pl.] - (n.) <see "anair">
aneiriau [mpl.] - (n.) <see "anair">
aneirif - (adj.) innumerable
anelau [pl.] - (n.) <see "annel">
aneliad [-au, m.] - (n.) drawing of a bow, aim; perplexity
anelio [aneli-] - (v.) anneal
anelion [pl.] - (n.) <see "annel">
anelog - (adj.) guided, aiming
arfau anelog - (n.) guided missiles
anelu [anel-] - (v.) bend, aim; attempt
anelw - (adj.) unprofitable
anelw [m.] - (n.) loss
anenwog - (adj.) unrenowned, ignoble, mean
anerchiad [-au, m.] - (n.) salutation, address, greeting
anerchion [pl.] - (n.) <see "annerch">
anesboniadwy - (adj.) inexplicable
anesgor (anesgorol) - (adj.) inevitable; incurable
anesgusodol - (adj.) inexcusable
anesmwyth - (adj.) uneasy, restless
anesmywthder (anesmywthdra) [m.] - (n.) uneasiness, unrest
anesmywtho [anesmywth-] - (v.) be uneasy, be restless; make uneasy
anesmywthyd [m.] - (n.) uneasiness, disquiet
anesthetig [m.] - (n. & adj.) anesthetic (anaesthetic)
anewyllysgar - (adj.) unwilling
anfad - (adj.) wicked, nefarious, atrocious
anfadrwydd [m.] - (n.) wickedness, villainy
anfadwaith [m.] - (n.) villainy
anfadwr [anfadwyr, m.] - (n.) villain, scoundrel
anfaddeugar - (adj.) unforgiving
anfaddeuol - (adj.) unpardonable
anfanol (anfanwl) - (adj.) rough, uncouth
anfantais [anfanteision, f.] - (n.) disadvantage
anfanteisiol - (adj.) disadvantageous
anfarwol - (adj.) undying, immortal; unforgettable
anfarwoldeb [m.] - (n.) immortality
anfarwoli [anfarwol-] - (v.) immortalize
anfedrus - (adj.) unskillful (unskilful)
anfedrusrwydd [m.] - (n.) unskilfulness (unskillfulness)
anfeddyginiaethol - (adj.) incurable
anfeidraidd - (adj.) infinite
anfeidredd [m.] - (n.) infinity
anfeidrol - (adj.) infinite
anfeidroldeb [m.] - (n.) infinity
anfeidroledd [m.] - (n.) immensity
anferth - (adj.) huge, monstrous
anferthedd [m.] - (n.) hugeness, monstrosity; ugliness
anferthol - (adj.) huge
anferthrwydd [m.] - (n.) ugliness
anferthu [anferth-] - (v.) disfigure
anfodlon - (adj.) unwilling, discontented
anfodloni [anfodlon-] - (v.) discontent, dissatisfy
anfodlonrwydd [m.] - (n.) unwillingness, discontent
anfodd [m.] - (n.) unwillingness, displeasure
anfoddio [anfoddi-] - (v.) displease, disoblige
anfoddog - (adj.) discontented, dissatisfied; unwilling
anfoddogrwydd [m.] - (n.) discontentment, dissatisfaction; unwillingness
anfoddol (anfoddus) - (adj.) unwilling; unseemly
anfoes [-au, f.] - (n.) unseemliness; immorality
anfoesgar - (adj.) unmannerly, rude
anfoesgarwch [m.] - (n.) rudeness, incivility
anfoesol - (adj.) immoral
anfoesoldeb [m.] - (n.) immorality
anfon [anfon-; 3.s. enfyn; 2.s.imp. anfon] - (v.) send, transmit, dispatch
{ (send) Anfon is identical in meaning to "danfon" and "gyrru". }
anfon at - (v.) send to, transmit to, dispatch to
anfonedig - (adj.) sent
anfonedigaeth [-au, m.] - (n.) mission
anfonedigaidd - (adj.) ungentlemanly
anfonheddig - (adj.) ignoble, discourteous
anfoniad [-au, m.] - (n.) sending, transmission
anfonog [-ion, m.] - (n.) delegate
anfri [m.] - (n.) disrespect, dishonor (dishonour), disgrace
anfucheddol - (adj.) immoral
anfuddiol - (adj.) unprofitable
anfwriadol - (adj.) unintentional
anfwyn - (adj.) unkind, ungentle, uncivil
anfynud - (adj.) rough, unrefined, unkind, discourteous
anfynych - (adj.) infrequent, seldom, rare
anfytynaidd - (adj.) clumsy
anfyw - (adj.) inanimate
anfywiol - (adj.) inanimate, inactive
anffaeledig - (adj.) infallible
anffaeledigrwydd [m.] - (n.) infallibility
anffafriol - (adj.) unfavorable (unfavourable)
anffawd [anffodion, f.] - (n.) misfortune
anffodus (anffortunus) - (adj.) unfortunate
anffrwythlon - (adj.) unfruitful, barren
anffurf [-iau, m.] - (n.) disfigurement
anffurfiad [-au, m.] - (n.) disfigurement
anffurfio [anffurfi-] - (v.) disfigure, deform
anffurfiol - (adj.) deformed; informal
anffyddiaeth [f.] - (n.) infidelity, atheism, agnosticism
anffyddiwr [anffyddwyr, m.] - (n.) infidel, atheist, agnostic
anffyddlon - (adj.) unfaithful
anffyddlondeb [m.] - (n.) unfaithfulness
anffynadwy (anffynedig; anffyniannus) - (adj.) unsuccessful
an.guriol (an.giriol) - (adj.) fearful, terrible; painful, dire; cruel
anhaeddedigaeth [f.] - (n.) unworthiness
anhaeddedigrwydd [m.] - (n.) unworthiness
anhaeddiannol - (adj.) undeserved, unmerited
anhaeddiant [m.] - (n.) demerit, unworthiness
anhaeddol - (adj.) undeserved
anhael - (adj.) miserly
anhael [-au?, m.] - (n.) miser
anhaeledd [m.] - (n.) meanness
anhapus - (adj.) unhappy, unlucky
anhardd - (adj.) unhandsome, unseemly, ugly
anharddu [anhardd-] - (v.) defile
anharddwch [m.] - (n.) uncomeliness
anhawdd [anhawdd- &adj; anhawsed; anhaws; anhawsaf] - (adj.) difficult
anhawddgar - (adj.) unamiable, unlovely
anhawster [anawsterau, m.] - (n.) difficulty
anheddau [pl.] - (n.) <see "annedd">
anheddfa [anheddfeydd, -oedd, f.] - (n.) dwelling-place, abode
anheddfan (anheddfod) [mf.] - (n.) abode
anheddle [aneddleoedd, m.] - (n.) dwelling-place, abode
anheddol - (adj.) habitable
anheddu [anhedd-] - (v.) settle
anheddwch [m.] - (n.) contention
anhepgor (anhepgorol) - (adj.) indispensable
anhepgor [-ion, m.] - (n.) essential
anhepgorol - (adj.) essential, indispensable
anhoffter [m.] - (n.) hatred, dislike
anhraethadwy - (adj.) unutterable
anhraethol - (adj.) unspeakable, ineffable
anhrefn [mf.] - (n.) disorder, confusion, chaos, anarchy
anhrefnu [anhrefn-] - (v.) disorder, disarrange, make undity
anhrefnus - (adj.) disorderly, untidy, chaotic
anhreiddiol - (adj.) impervious, impenetrable
anhreuliedig - (adj.) undigested; unspent
anhrin.gar - (adj.) unmanageable
anhrugarog - (adj.) unmerciful, merciless
anhudded [m.] - (n.) covering; shroud
anhuddo [anhudd-] - (v.) cover, engulf
{ (cover) Anhuddo especially has the meaning of covering with fire. }
anhuddol - (adj.) covered, engulfed
anhun [m.] - (n.) sleeplessness
anhunawd - (adj.) awake
anhunedd [m.] - (n.) wakefulness, disquiet, sleeplessness
anhunog (anhunol) - (adj.) sleepless
anhwyl [-iau, -iadau, m.] - (n.) sickness
anhwyldeb (anhwylder) [-au, m.] - (n.) sickness, disorder, ailment; complaint
anhwylus - (adj.) unwell; inconvenient
anhwyluso [anhwylus-] - (v.) make ill
anhwylustod [m.] - (n.) illness; inconvenience
anhyblyg - (adj.) inflexible, stiff, rigid, stubborn
anhydawdd - (adj.) insoluble
anhyder [m.] - (n.) distrust, diffidence, shyness
anhyderus - (adj.) diffident, shy
anhydraidd - (adj.) impermeable
anhydrig - (adj.) uninhabitable, uninhabited
anhydrin - (adj.) unmanageable
anhydwf - (adj.) short
anhydwyth - (adj.) stiff
anhydyn - (adj.) intractable, obstinate
anhydynder (anhydynrwydd) [m.] - (n.) obstinacy
anhyddwyn - (adj.) unbearable
anhyddysg - (adj.) unversed, ignorant
anhyfedr - (adj.) clumsy
anhyfreg - (adj.) perfect, not fragile
anhyfryd - (adj.) unpleasant
anhyfrydu [anhyfryd-] - (v.) become dejected
anhyfrydwch [m.] - (n.) unpleasantness; grief
anhyffordd - (adj.) inaccessible
anhygar - (adj.) unpleasant, unamiable; untidy
anhyglyw - (adj.) inaudible
anhygoel - (adj.) incredible
anhygof - (adj.) not easily remembered, immemorial
anhygyreb - (adj.) inaccessible
anhylaw - (adj.) unhandy, unwieldy, unskillful (unskilful); evil
anhyludd - (adj.) unable to be checked
anhylwydd - (adj.) unfortunate
anhynod - (adj.) indistinctive; uncertain; not famous
anhysbys - (adj.) unknown, anonymous; unversed
anhysbysrwydd [m.] - (n.) uncertainty
anhywaith - (adj.) intractable, refractory; wild, restless
anial - (adj.) desert, wild, desolate; grievous; fine
anial [m.] - (n.) wilderness, desert
anialdir [-oedd, m.] - (n.) wilderness
anialu [anial-] - (v.) lay waste, devastate
anialwch [m.] - (n.) wilderness, desert
anian [-au, f.] - (n.) nature, instinct, genius; temperament
anianaeth [f.] - (n.) physics, natural sciences; physiology
anianawd [m.] - (n.) temperament, disposition
anianeg [f.] - (n.) physiology
anianol - (adj.) natural; innate
anianydd [-ion, m.] - (n.) naturalist, physicist; philosopher
anianyddol - (adj.) physical
aniawn - (adj.) crooked; wrong
anifail [anifeiliaid, m.] - (n.) animal, beast
anifeilaidd - (adj.) beastly, brutish, animal
anifeileiddio [anifeileiddi-] - (v.) animalize, brutalize
anifeilig - (adj.) animal, of animals
anifeilyn [m.] - (n.) small animal
anlwc [m.] - (n.) bad luck, misfortune
anlwcus - (adj.) unlucky
anllad - (adj.) wanton, lascivious, lwed
anlladrwydd [m.] - (n.) wantonness, lewdness
anlladu [anllad-] - (v.) wanton
anllathraid - (adj.) discourteous
anllosgadwy - (adj.) inflammable, incombustible
anllygradwy - (adj.) incorruptible
anllygredig - (adj.) incorrupt, incorruptible, pure
anllygredigaeth [f.] - (n.) incorruption, purity
anllythrennog - (adj.) illiterate
anllywodraeth [f.] - (n.) misrule, anarchy
annaearol - (adj.) unearthly, weird
annatod - (adj.)
annatodol - (adj.) insoluble
annaturiol - (adj.) unnatural
annaturus - (adj.) ill-tempered
annealladwy - (adj.) unintelligible
anneallus - (adj.) unintelligent, lacking in understanding
annedwydd - (adj.) unhappy, miserable
annedwyddwch [m.] - (n.) unhappiness
annedd [anheddau, mf.] - (n.) dwelling, abode
anneddfol - (adj.) lawless
annefnyddiol - (adj.) useless; immaterial
anneilwng - (adj.) unworthy
annel [anelion, anelau, f.] - (n.) trap; purpose; bending; prop
annelwig - (adj.) shapeless, unformed; vague
anner [aneirod, -i, -au, f.] - (n.) heifer
annerbyniol - (adj.) unacceptable
annerch [anerch-] - (v.) salute, greet, address
{ (address) Annerch is "address" in the sense of "address someone
on the street". }
annerch [anerchion, anerchiadau, m.] - (n.) salutation, greeting, address
{ (address) Annerch is "address" in the sense of a greeting. }
annethau - (adj.) clumsy
annewisol - (adj.) ineligible, undesirable
annhangnefedd [m.] - (n.) war
annhebyg - (adj.) unlike, dissimilar
annhebygol - (adj.) unlikely, improbable
annhebygolrwydd [m.] - (n.) unlikelihood, improbability
annhebygrwydd [m.] - (n.) unlikeness
annheg [annhec- &adj] - (adj.) unfair
annhegwch [m.] - (n.) unfairness
annheilwng - (adj.) unworthy
annheilyngdod [m.] - (n.) unworthiness
annherfynol - (adj.) endless, infinite; infinitive
annhiriog - (adj.) landless
annhirion - (adj.) ungentle, cruel
annhosturiol - (adj.) unmerciful, pitiless, ruthless
annhuedd [f.] - (n.) disinclination
annhueddol - (adj.) disinclined, indisposed
annhueddrwydd [m.] - (n.) disinclination
annhyciannol (annhyciannus) - (adj.) unavailing
annhyciant [annhyciannau, m.] - (n.) failure
annhyfiant [m.] - (n.) atrophy
annhymer [-au, -oedd, f.] - (n.) illness
annhymerus - (adj.) ill?
annhymig - (adj.) premature
anni%au - (adj.) uncertain
anniben - (adj.) slow; untidy, slovenly
annibendod [m.] - (n.) slowness; untidiness
annibyniaeth [f.] - (n.) independence
annibynnol (annibynnus) - (adj.) independent
Annibynnwr [Annibynnwyr, m.] - (n.) Independent
annichellgar - (adj.) guileless, simple
annichon (annichonadwy) - (adj.) impossible
anniddan - (adj.) comfortless, miserable
anniddig - (adj.) peevish, irritable, fretful
anniddigrwydd [m.] - (n.) peevishness, uneasiness
anniddos - (adj.) leaky, comfortless
annifai - (adj.) evil
annifeiriol (annifer) - (adj.) innumerable
anniflanedig - (adj.) unfading, imperishable
annifyr - (adj.) miserable, unpleasant
annifyrrwch [m.] - (n.) misery
anniffoddadwy - (adj.) unquenchable
annigonedd [m.] - (n.) insufficiency
annigonol - (adj.) insufficient, inadequate
annigonolrwydd [m.] - (n.) inadequacy
annileadwy - (adj.) indelible, ineffaceable
annilys - (adj.) unauthentic, spurious, doubtful, false
annillyn - (adj.) inelegant; ugly; clumsy; unseemly
anninasol (anninasaidd*) - (adj.) barbaric, uncivil
annioddefol - (adj.) unbearable, intolerable
anniogel - (adj.) unsafe, insecure
anniolch [m.] - (n.) reproof; thanklessness
anniolchgar - (adj.) unthankful, ungrateful
anniolchgarwch [m.] - (n.) ingratitude
annirnadwy - (adj.) incomprehensible
annisgrifadwy - (adj.) indescribable
annisgwyl - (adj.) unexpected
annisgwyliadwy - (adj.) unexpected
anniwair - (adj.) unchaste, incontinent, lewd
anniwall - (adj.) insatiable
anniwarth - (adj.) shameful
anniweirdeb [m.] - (n.) unchastity, incontinence
anniwylliedig - (adj.) uncultured
annoeth - (adj.) unwise, imprudent
annoethineb [m.] - (n.) unwisdom, imprudence, folly
annof - (adj.) wild
annog [anog-; 3.s. annog, ennyg*; 2.s.imp. annog] - (v.) incite, urge; exhort, advise
annormal - (adj.) abnormal, inverted
annos [annos-] - (v.) incite, set on
{ Annos means to set something like a dog on someone. }
annosbarth - (adj.) disorderly
annosbarth [m.] - (n.) disorder
annosbarthus - (adj.) unruly, disorderly
annuw (annuwiad) [annuwiaid, m.] - (n.) athiest
annuwiaeth [f.] - (n.) atheism
annuwiol - (adj.) ungodly, godless
annuwioldeb [m.] - (n.) ungodliness
annwn (annwfn) [m.] - (n.) the underworld, abyss, hell
annwyd [anwydau, -on, m.] - (n.) cold
{ Annwyd is the kind of cold you catch if you don't dress warmly. }
annwyd trwm - (n.) bad cold
annwyd [f.] - (n.) nature; passion; emotion
annwyl - (adj.) dear, beloved
{ (dear) Annwyl means "beloved", so that "He is dear to me" is
"mae o'n annwyl i mi". The salutation is "annwyl gyfaill" (dear
friend) so it is always "annwyl" at the top of a letter. }
annwyl gan - (adj.) dear to, beloved by
annwyl i - (adj.) dear to, beloved by
O'r annwyl! - (interj.) O dear me!
annyledus - (adj.) undue, wrongful
annymunol - (adj.) unpleasant, disagreeable, unpleasant
annynol - (adj.) inhuman, cruel
annysgedig - (adj.) unlearned
annywenydd [m.] - (n.) sadness
anobaith [-m.] - (n.) despair
anobeithio [anobeithi-] - (v.) despair
anobeithiol - (adj.) despairing, hopeless
anochel (anocheladwy) - (adj.) unavoidable, inevitable
anodau [pl.] - (n.) <see "anawd">
anodd - (adj.) hard, difficult
anoddefgar - (adj.) impatient, intolerant
anoddun* - (adj.) very deep
anoddun* [m.] - (n.) abyss, hell; depth; prison
anogaeth [-au, f.] - (n.) admonition, exhortation
anolrheinadwy - (adj.) unsearchable
anolygus - (adj.) unsightly
anonest - (adj.) dishonest
anonestrwydd [m.] - (n.) dishonesty
anorchfygol - (adj.) irresistible, invincible
anorfod - (adj.) insuperable, unconquerable; unavoidable
anorffen - (adj.) endless, unending
anorffenedig - (adj.) incomplete
anorffennol - (adj.) uncompleted; imperfect
anorffwys - (adj.) unrested
anorthrech - (adj.) invincible
anos - (adj.)
anras [m.] - (n.) misfortune; evil
anrasol - (adj.) graceless
anrhaith [anrheithiau, anrheithi, f.] - (n.) prey, spoil, booty; destruction; wealth; herds
anrheg [-ion, f.] - (n.) present, gift
anrhegu [anrheg-] - (v.) present, give, bestow
{ (give) Anrhegu means to give as a gift. }
anrheithi (anrheithiau) [pl.] - (n.) <see "anrhaith">
anrheithio [anrheithi-] - (v.) prey, spoil, plunder; destroy
anrheithiwr [anrheithwyr, m.] - (n.) spoiler
anrhydedd [-au, mf.] - (n.) honor (honour)
anrhydeddu [anrhydedd-] - (v.) honor (honour)
anrhydeddus - (adj.) honorable (honourable)
anrhydeddwr [anrhydeddwyr, m.] - (n.) honorer (honourer)
anrhywiol - (adj.) asexual
ansad - (adj.) unsteady, unstable, fickle
ansadrwydd [m.] - (n.) instability, fickleness
ansafadwy - (adj.) unstable; fickle
ansathredig - (adj.) untrodden, unfrequented; uncommon, obsolete
ansawdd [ansoddau, mf.] - (n.) quality, state, condition, manner, nature
{ (nature) Ansawdd is the kind of nature by which something is
characterized. }
ansefydlog - (adj.) unsettled; unstable; fickle
ansefydlogi [ansefydlog-] - (v.) unsettle
ansicr - (adj.) uncertain, doubtful
ansicrwydd [m.] - (n.) uncertainty, doubt
ansoddair [ansoddeiriau, m.] - (n.) adjective
ansoddau [pl.] - (n.) <see "ansawdd">
ansoddeiriol - (adj.) adjectival
ansoddi [ansodd-] - (v.) qualify
ansyber - (adj.) untidy, slovenly; discourteous
antelop [m.] - (n.) antelope
anterliwt [-iau, mf.] - (n.) interlude
anterliwtiwr [anterliwtwyr, m.] - (n.) composer of interludes
anterth [m.] - (n.) meridian, zenith, prime, height
antiseptig [m.] - (n. & adj.) antiseptic
antur [-iau, f.] - (n.) attempt, venture; adventure
ar antur - (adv.) at random
anturiaeth [-au, f.] - (n.) adventure, enterprise
anturiaethus - (adj.) adventurous, enterprising
anturiaethwr [anturiaethwyr, m.] - (n.) adventurerer
anturio [anturi-] - (v.) venture, adventure
anturus - (adj.) adventurous
anthem [-au, f.] - (n.) anthem
anthropoleg [f.] - (n.) anthropology
anudon [-au, m.] - (n.) false oath, perjury
anudonedd [-au, m.] - (n.) perjury
anudoniaeth [-au, f.] - (n.) perjury
anudonwr [anudonwyr, m.] - (n.) perjurer
anufudd - (adj.) disobedient
anufudd-dod [m.] - (n.) disobedience
anufuddhau [anufudd- &hau] - (v.) disobey
anundeb [m.] - (n.) injustice, iniquity
anunion (anuniongyrchol) - (adj.) indirect
anunion - (adj.) crooked; unjust
anuniondeb [m.] - (n.) injustice, inequity
anurddo [anurdd-] - (v.) spoil, mar, disfigure, blemish
anwadal - (adj.) unstable, fickle, changeable
anwadalu [anwadal-] - (v.) waver, vacillate
anwadalwch [m.] - (n.) fickleness
anwahanadwy - (adj.) inseparable
anwar (anwarddyn) [-iaid, m.] - (n.) wild man, barbarian, savage
anwar [anwar- &adj] - (adj.) wild, barbarous, savage, cruel
{ (savage, wild) Anwar is "uncivilized (uncivilised)". }
anwaraidd - (adj.) uncivilized, barbarous, savage, wild, cruel
{ (savage) Anwaraidd is "like a savage". }
anwarddyn [m.] - (n.) <see "anwar">
anwareidd-dra [m.] - (n.) barbarity
anwariad [anwaraiad, m.] - (n.) barbarian
anwariaeth [f.] - (n.) ferocity
anwastad - (adj.) uneven, unstable; fickle
anwastadrwydd [m.] - (n.) unevenness
anwe [-oedd, f.] - (n.) woof
an-wedd - (adj.) enormous
anwedd [m.] - (n.) vapor (vapour), steam
anweddaidd - (adj.) unseemly, indecent
anweddiad [m.] - (n.) vaporization (vapourization, vapourisation)
anweddu [anwedd-] - (v.) evaporate
anweddus - (adj.) improper, indecent, unseemly
anweledig (anwel) - (adj.) unseen, invisible
anwelladwy - (adj.) incurable
anwes [-au, m.] - (n.) indulgence; caress, fondling; fondness
capel anwes - (n.) chapel of ease
anwesog - (adj.) pampered, affectionate
anwesu [anwes-] - (v.) fondle, caress, pamper, indulge, cherish
anwir - (adj.) untrue, lying, false; wicked
anwiredd [-au, m.] - (n.) untruth; iniquity, lie
anwireddu [anwiredd-] - (v.) falsify, belie
anwireddus - (adj.) untruthful, false, lying
anwiw - (adj.) unworthy
anwr [anwyr, m.] - (n.) wretch, coward
anw+raidd - (adj.) cowardly
anwrteithiedig - (adj.) uncultivated
anwybod [m.] - (n.) ignorance, discourtesy
anwybodaeth [-au, mf.] - (n.) ignorance
anwybodus - (adj.) ignorant
anwybyddu [an- &gwybod] - (v.) ignore
anwych - (adj.) base, wretched
anwydau [pl.] - (n.) <see "annwyd">
anwydog (anwydus) - (adj.) cold, chilly, shivery; having a cold
anwydwst [f.] - (n.) influenza, flu
anwyldeb [m.] - (n.) belovedness, dearness
anwyledd [m.] - (n.) love, fondness, endearment
anwyliaeth (anwylaeth) [f.] - (n.) love, fondness, endearment
anwyliaid [pl.] - (n.) <see "anwylyd" or "anwylyn">
anwyliant [anwyliannau, m.] - (n.) love, fondness, endearment
anwylo [anwyl-] - (v.) cherish, fondle, caress
anwylwch [m.] - (n.) love, fondness, endearment
anwylyd [anwyliaid, mf.] - (n.) beloved,
anwylyn [anwyliaid, m.] - (n.) favorite (favourite)
anwythiad [m.] - (n.) induction
anwytho [anwyth-] - (v.) induce
anwythol - (adj.) inductive
anymarferol - (adj.) impractical, impracticable
anymddiried [anymddiried-] - (v.) mistrust, distrust
anymddiried [m.] - (n.) mistrust, distrust
anymwybodol - (adj.) unconscious
anymwybyddiaeth [f.] - (n.) unconsciousness
anymyrraeth [-au?, f.] - (n.) non-intervention
anynad - (adj.) peevish, petulant; brawling
anysbryd [-oedd, m.] - (n.) evil spirit
anysgrifenedig - (adj.) unwritten
anysgrythurol - (adj.) unscriptural
anystwyth - (adj.) stiff, rigid, inflexible
anystwytho [anystwyth-] - (v.) stiffen
anystyriaeth [f.] - (n.) heedlessness, recklessness, rashness
anystyriol - (adj.) heedless, reckless, rash
anystywallt (anystywell) - (adj.) unmanageable
aparatws [m.] - (n.pl.) apparatus
ape+l [apelion, apelydd, apelau, mf.] - (n.) appeal
apeliad [-au, m.] - (n.) appeal
apelio [apeli-] - (v.) appeal
apeliwr [apelwyr, m.] - (n.) appellant
apelydd [-ion, m.] - (n.) appellant
apocryffaidd - (adj.) apochryphal
apostol [-ion, m.] - (n.) apostle; leader of a reform
apostolaidd (apostolig) - (adj.) apostolic
apostoliaeth [f.] - (n.) apostleship
apothecari [m.] - (n.) apothecary
apwyntio [apwynti-] - (v.) appoint
a+r [m.] - (n.) plowed (ploughed) land, tilth; ground
tir a+r - (n.) arable land
ar [arn- &prep1] - (prep.) on, upon, over, at
a+'r traed ar led - (adv.) astride
ag arno gywilydd - (adj.) ashamed
ag ofn arno - (adj.) afraid
{ The "arno" in "ag ofn arno" is conjugated to reflect the person
who is afraid, as in "Rydw i ag ofn arnaf" = "I am afraid". }
ar adegau - (adv.) sometimes
{ Ar adegau means at some specific or identifiable times. }
ar agor - (adv.) open
ar amcan - (adv.) at random
ar antur - (adv.) at random
ar brydiau - (adv.) at times
ar da+n - (adv.) ablaze, aflame
ar daen - (adv.) abroad, afloat
ar dafodleferydd - (adv.) by rote
ar ddisberod - (adj.) wandering, astray
ar dir - (adv.) aground
ar drai - (adj.) on the decrease
ar draws - (prep.) across
ar droed - (adv.) afoot
ar ei ben ei hun - (adv.) by himself, alone
ar ei gyfyl - (prep.) near him
ar ei ocheliad - (adj.) on his guard
ar ei ogwydd - (adv.) aslant
ar fai - (adv.) amiss
ar ffrwst - (adv.) apace
ar fin - (prep.) on the point of
ar frys - (adv.) quickly, apace
ar fwrdd - (adv.) aboard
ar fyr o dro - (adv.) shortly
ar gael - (adv.) available
ar garlam - (adv.) at a gallop, apace
ar gerdded - (adv.) away, going on
ar goel - (adv.) on credit
ar goll - (adv.) lost
ar groes - (adv.) across
ar grwydr - (adj.) astray
ar gyfeiliorn - (adv.) astray
ar gyfer - (prep.) for; opposite
ar hyd - (adv.) along
ar hyd a lled - (adv.) all over, the length and breadth
ar hyn o bryd - (adv.) at this time
ar lafar - (adv.) spoken, oral
ar lawr - (adv.) on the ground, fallen, aground
ar led - (adv.) abroad, afloat
ar letraws - (adv.) askew, awry
ar log - (adj.) for hire
ar o+l - (prep.) after, left (over), behind
ar osgo - (adv.) askew
ar ran - (prep.) on behalf, on the part
ar waha+n - (adv.) separately, apart, asunder
ar warthaf - (prep.) on top of, upon
ar wasgar - (adv.) scattered, dispersed
ar werth - (adv.) for sale
ar y cyd - (adv.) together, at the same time, in concert
{ (at the same time) Ar y cyd is in co-operation (e.g.,
we will learn at the same time = we will learn together). }
ar y gorau - (adv.) at best
ar y lan - (adv.) ashore
{ Ar y lan is ashore when you're on the shore. }
ar y lleiaf - (adv.) rather too little
ar y mwyaf - (adv.) rather too much
ar y pryd - (adv.) at the time
ar yr un pryd - (adv.) at the same time, simultaneously
{ (at the same time) Ar yr un pryd means simultaneously. }
bod yn rhwymedig ar - (v.) behoove
cipedrych ar - (v.) glance at
codi ar ei sefyll - (v.) he stands up
craffu ar - (v.) look closely at
cymryd arno - (v.) pretend, affect, assume
{ (affect) Cymryd arno is affect in the sense of feigning. }
{ (assume) Cymryd arno is assume in the sense of taking on the
appearance or personality of something or someone. }
{ The "arno" in "cymryd arno" is conjugated to reflect the person doing
the pretending, as in "Rydw i'n cymryd arnaf" = "I am pretending". }
dial ar - (v.) take vengeance upon, revenge on
dibynnu ar - (v.) depend on, rely on
edrych ar - (v.) look at, examine
esgor ar - (v.) give birth to, bear
{ (bear) Esgor ar is bear in the sense of giving birth to a child. }
ffinio ar - (v.) border on, abut
gwadu ar lw - (v.) abjure
gweddi%o ar - (v.) pray to
gwenu ar - (v.) smile at
gwrando ar - (v.) listen to, hearken to
gyrru ar y traeth - (v.) beach
haeru ar ei wir - (v.) asseverate
llywodraethu ar - (v.) rule over, govern
{ (govern) Llwydraethu ar is a transitive verb. }
mynd ar ei lw - (v.) take an oath
oddi ar - (prep.) off of
rhoi ei fryd ar - (v.) set his mind to
rhoi prawf ar berson - (v.) put a person to the test
rhuthro ar - (v.) assail
teyrnasu ar - (v.) reign over
tywynnu ar - (v.) shine on
ymosod ar - (v.) assail, assault, attack
ymylu ar - (v.) border on, abut
arab - (adj.) facetious, merry, pleasant, witty, jocular
Arab [-iaid, m.] - (n.) Arab
arabedd [m.] - (n.) facetiousness, wit, humor (humour)
arabus - (adj.) witty
aradr [erydr, f.] - (n.) plow (plough)
aradru* [aradr-] - (v.) plow (plough)
aradrwr [aradrwyr, m.] - (n.) plowman (ploughman)
aradu* [arad-] - (v.) plow (plough)
araf (arafaidd) [araf- &adj] - (adj.) slow, leisurely, backward
arafeiddiwch [m.] - (n.) deliberation; gentleness
arafiad [-au, m.] - (n.) deceleration
arafu [araf-] - (v.) slow; quiet; moderate; take time
arafwch [m.] - (n.) slowness; moderation
arail - (adj.) attending
arail [arail-] - (v.) guard, care for, foster; cultivate
araith [areithiau, f.] - (n.) speech, oration, address
{ (address) Araith is the kind of address you make in front of an
audience. }
{ (speech) Araith is the speech that is given by a speaker -- an
after-dinner speech, or a political speech, or a lecture. }
arall [pl. eraill] - (adj. & pron.) other, another, else
aralleg [-au, fm.] - (n.) allegory
aralleiriad [-au, m.] - (n.) paraphrase
aralleirio [aralleiri-] - (v.) paraphrase
Aramaeg [f.] - (n.) Aramaic
araul - (adj.) sunny, sunlit; serene
arawd [arodion, f.] - (n.) speech, oration; praise; prayer
arbed [arbed-; 3.s. arbed, erbyd*; 2.s.imp. arbed] - (v.) spare, save, avoid
{ (save) Arbed is "save" when you save someone's life. }
arbedol - (adj.) sparing, saving
arbedwr [arbedwyr, m.] - (n.) miser, savior (saviour)
arbelydriad [m.] - (n.) irradiation
arbelydru [arbelydr-] - (v.) irradiate
arbenigo [arbenig-] - (v.) specialize
arbenigol* - (adj.) royal; particular, specialist
arbenigrwydd [m.] - (n.) speciality, prominence; distinction
arbenigwr [arbenigwyr, m.] - (n.) specialist
arbennig [arbennic- &adj] - (adj.) special
yn arbennig - (adv.) especially
arbetalaidd - (adj.) epipetalous, having petals
arbrawf [arbrofion, m.] - (n.) experiment
arbrofi [arbrof-] - (v.) experiment
arbrofion [mpl.] - (n.) <see "arbrawf">
arbrofol - (adj.) experimental
arc [f.] - (n.) arc
arch [eirch, f.] - (n.) ark, coffin; trunk, waist
bwa'r arch - (n.) rainbow
arch [eirchion, f.] - (n.) request, petition; bidding, behest
archadeiladydd [-ion, m.] - (n.) architect
archaeoleg [f.] - (n.) archaeology
archaeolegwr [archaeolegwyr, m.] - (n.) archaeologist
archangel [archangylion, m.] - (n.) archangel
archdeyrnaeth [-au, f.] - (n.) monarchy, despotism
archdderwydd [-on, m.] - (n.) archdruid
archddiacon (archddiagon) [-iaid, m.] - (n.) archdeacon
archeb [-ion, f.] - (n.) order
{ Archeb is the kind of order you place from a catalog. }
archeb bost - (n.) postal order, mail order
archebu [archeb-] - (v.) order
{ Archebu is what you do when you order from a catalog. }
archen [f.] - (n.) shoe; clothing
archenad [m.] - (n.) shoe; clothing
archesgob [-ion, m.] - (n.) archbishop
archesgobaeth [-au, f.] - (n.) archbishopric
archfa [archfeydd, f.] - (n.) stench
archiad [m.] - (n.) bidding, behest
archoffeiriad [archoffeiriaid, m.] - (n.) high priest
archoll [-ion, mf.] - (n.) wound
archolli [archoll-] - (v.) wound
archwaeth [-au, f.] - (n.) taste, appetite
archwaethu [archwaeth-] - (v.) taste, savor (savour)
archwiliad [-au, m.] - (n.) examination, audit
archwilio [archwili-] - (v.) examine, audit; explore
archwilio cyfrifon - (v.) audit accounts
archwiliwr [archwilwyr, m.] - (n.) auditor; explorer
{ (auditor) Archwiliwr is the kind of auditor who audits accounts. }
ardal [-oedd, f.] - (n.) region, district
{ (district) Ardal is a geographical region. }
ardalaeth [-au, f.] - (n.) region
ardalydd [-ion, m.] - (n.) marquis
ardalyddes [-au, f.] - (n.) marquess
ardreth [-i, f.] - (n.) rent
ardrethol - (adj.) rented, hired
ardrethu [ardreth-] - (v.) rent
ardwy [m.] - (n.) protection, ruler
ardyst - (adj.) attested
ardystiad [-au, m.] - (n.) pledge, attestation, endorsement
ardystiedig - (adj.) attested, endorsed
ardystio [ardysti-] - (v.) pledge, attest, endorse
arddan.gos (arddangos) [arddan.gos-; 3.s. ardden.gys; 2.s.imp. arddan.gos] - (v.) show, exhibit, indicate, demonstrate
arddan.gosfa (arddangosfa) [arddangosfeydd, f.] - (n.) show, exhibition, demonstration
arddan.gosiad (arddangosiad) [-au, m.] - (n.) show, exhibition, demonstration
arddan.goswr (arddangoswr) [arddangoswyr, m.] - (n.) exhibitor, demonstrator
arddel [arddel-] - (v.) avow, own, claim
arddeliad [-au, m.] - (n.) unction, approval, conviction
arddelu (arddelwi) [arddel-] - (v.) claim, own; approve, avouch
ardderchog - (adj.) excellent, noble, splendid
ardderchogrwydd [m.] - (n.) excellency
arddodi [arddod-] - (v.) prefix; impose
arddodiad [-au, m.] - (n.) imposition
arddodiad [arddodiaid, m.] - (n.) preposition
arddu [ardd-] - (v.) plow (plough)
{ Arddu should properly be "aredig". }
arddull [-iau, f.] - (n.) style
arddullio [arddulli-] - (v.) imitate
arddulliwr [arddullwyr, m.] - (n.) imitator; stylist
arddullydd [-ion, m.] - (n.) imitator; stylist
arddun - (adj.) sublime, beautiful
arddunedd [m.] - (n.) sublimity
ardduniad [m.] - (n.) sublimity, beauty; fame, honor (honour)
ardduniant [ardduniannau, m.] - (n.) sublimity
arddunol - (adj.) sublime, beautiful
arddwr [arddwyr, m.] - (n.) plowman (ploughman), farmer
arddwrn [arddyrnau, m.] - (n.) wrist
arddwyrain* [arddwyr-] - (v.) exalt; rise
arddyrchafu (arddyrchafael) [arddyrchaf-] - (v.) exalt; honor (honour)
arddyrnau [mpl.] - (n.) <see "arddwrn">
arddywediad [-au, m.] - (n.) dictation
aredig [ardd-; 3.s. & 2.s.imp. ardd] - (v.) plow (plough)
areitheg [f.] - (n.) rhetoric
areithfa [f.] - (n.) pulpit, platform
areithiau [pl.] - (n.) <see "araith">
areithio [areithi-] - (v.) speak, make a speech
areithiwr [areithwyr, m.] - (n.) speaker, orator
areithydd [-ion, m.] - (n.) speaker, orator
areithyddiaeth [f.] - (n.) oratory, rhetoric; elocution
arel [m.] - (n.) laurel
aren [-nau, f.] - (n.) kidney; (n.pl.) arms
arestiad [-au, m.] - (n.) arrest
arestio [aresti-] - (v.) arrest
areulder (areuledd) [m.] - (n.) pleasantness, serenity
arf [-au, mf.] - (n.) weapon, arm; (n.pl.) arms; tool
{ (arm) Arf is the kind of arm you fire at someone. }
arfau anelog - (n.) guided missiles
arfaeth [-au, f.] - (n.) purpose, design; decree
arfaethu [arfaeth-] - (v.) purpose, plan, intend
arfarnu [arfarn-] - (v.) evaluate
arfdy [arfdai, m.] - (n.) armory (armoury)
arfeddyd [m.] - (n.) purpose, intention
arfer [-ion, mf.] - (n.) custom, habit, practice, use
{ (custom) Arfer is something one is accustomed to do. }
{ (practice) Arfer is something one is accustomed to do, e.g.,
"that's the standard practice in our industry." }
arfer [arfer-; 3.s. & 2.s.imp. arfer] - (v.) use, accustom
{ (use) "arfer" has a sense of being accustomed to doing something --
arfer iaith, to speak a language, to use it (so as not to loose it);
arfer cleddyf, (frequently, usually) to wear and use a sword. It
also has the sense of "use" as in "get used to". }
arferiad [-au, m.] - (n.) custom, habit, practice, use
arferol - (adj.) usual, customary
arfin [-ion, m.] - (n.) knife-edge
arfod [f.] - (n.) stroke of a weapon; battle, fight; armor (armour)
arfod [m.] - (n.) guard; opportunity, occasion
arfog - (adj.) armed
arfogaeth [f.] - (n.) armor (armour), armament
arfogi [arfog-] - (v.) arm, accoutre
arfoll [-au, m.] - (n.) pledge, oath; welcome reception
arfordir [-oedd, m.] - (n.) coast
arfwisg [-oedd, f.] - (n.) armor (armour)
arffed [-au, f.] - (n.) lap
{ Arffed is the kind of lap you have when you sit. }
arffedog (ffedog) [-au, f.] - (n.) apron
argae [-au, m.] - (n.) dam, embankment, weir; enclosed place; barrage
argaen [-iau, m.] - (n.) veneer
argan [-euon, -iadau, m.] - (n.) lamentation
argeisio [argeisi-] - (v.) seek
argel - (adj.) hidden, occult, secret
argel [-ion, mf.] - (n.) concealment, refuge, secret place
arglwydd [-i, m.] - (n.) lord, baron
arglwyddaidd - (adj.) lordly
arglwyddes [-au, f.] - (n.) lady
arglwyddiaeth [-au, f.] - (n.) lordship; dominion
arglwyddiaethu [arglwyddiaeth-] - (v.) have dominion
argoed* [-ydd, m.] - (n.) enclosure of trees, trees, edge of forest
argoel [-ion, f.] - (n.) sign, token, omen
{ (sign) Argoel is the kind of sign that is a sign of the times. }
argoeli [argoel-] - (v.) betoken, portend, augur, bode
yn argoeli'n dda - (adj.) auspicious
argoeliad [-au, m.] - (n.) sign; opinion
{ (sign) Argoeliad is the kind of sign that is a sign of the times. }
argoelus - (adj.) ominous
argraff [-au, -ion, f.] - (n.) print, impression, imprint
argraffdy (argraffty) [argraffdai, argrafftai, m.] - (n.) printing-house, printing-office
argraffedig - (adj.) printed
argraffiad [-au, m.] - (n.) impression; edition
argraffty [argrafftai, m.] - (n.) printing-house
argraffu [argraff-] - (v.) print, impress
argraffwasg [f.] - (n.) printing-press
argraffwr [argraffwyr, m.] - (n.) printer
argraffydd [-ion, m.] - (n.) printer
argrwm (argrwn) [f. argrom] - (adj.) convex
argyfwng [argyfyngau, argyfyngoedd, m.] - (n.) crisis
argyhoeddi [argyhoedd-] - (v.) reprove, rebuke; convince, convict
argyhoeddiad [-au, m.] - (n.) conviction
argyhoeddiadol - (adj.) convincing
argyllaeth [m.] - (n.) grief, mourning
argymell [argymell-] - (v.) urge, recommend
argymhelliad [-au, m.] - (n.) inducement
argyswr (argyswrw) [m.] - (n.) fear
argywedd [m.] - (n.) hurt, harm
ar.holi [ar.hol-] - (v.) examine
ar.holiad [-au, m.] - (n.) examination
ar.holwr [arholwyr, m.] - (n.) examiner
ar.hosfa [arosfeydd, f.] - (n.) abode; stay, stopping-place
ar.hosiad [m.] - (n.) staying, stay
ar.hosol - (adj.) abiding, permanent, lasting
arial [mf.] - (n.) vigor (vigour), mettle
arian [m.] - (n.) silver; money, cash
arian bath - (n.) current money
arian breiniol - (n.) currency
arian bygwth - (n.) blackmail
arian byw - (n.) quicksilver, mercury
arian cochion - (n.) copper money
arian cywir - (n.) exact money
arian drwg - (n.) base coin
arian gleision - (n.) silver money
arian gwynion - (n.) silver money
arian parod - (n.) cash
arian pen - (n.) exact money
arian sychion - (n.) hard cash
arian treigl - (n.) current money
ariandy [ariandai, m.] - (n.) bank
{ Ariandy is the kind of bank you keep money in. }
arian.gar - (adj.) fond of money, avaricious
arian.garwch [-au?, m.] - (n.) love of money, avarice
ariannaid - (adj.) silver, silvern
ariannaidd - (adj.) silvery
ariannog - (adj.) moneyed, wealthy, rich
ariannol - (adj.) financial, monetary
ariannu [ariann- &1, arian- &2+] - (v.) silver; make silvery
ariannydd [arianyddion, m.] - (n.) banker
arien [m.] - (n.) hoar-frost
arlais [arleisiau, f.] - (n.) temple
{ Arlais is the kind of temple you have on your head. }
arloesi [arloes-] - (v.) clear, prepare the way, pioneer
arloeswr [arloeswyr, m.] - (n.) pioneer
arloesydd [-ion, m.] - (n.) pioneer
arlun [-iau, m.] - (n.) portrait, painting, drawing
arluniaeth [f.] - (n.) portraiture, painting
arlunio [arluni-] - (v.) draw, paint, portray
arlunydd [arlunwyr, m.] - (n.) artist
arlwy [-on, -au, f.] - (n.) provision, preparation; feast
arlwyaeth [f.] - (n.) catering, purveyance
arlwyngig [m.] - (n.) sirloin
arlwyo [arlwy-] - (v.) prepare, provide; cook
arlywydd [-ion, m.] - (n.) president
{ Arlywydd is the president of a country. }
arlywyddiaeth [f.] - (n.) presidency
arlliw [-iau, f.] - (n.) varnish, tint, shade, savor (savour), trace
{ (shade) Arlliw is a colo(u)r cast, so this is a shade of
meaning, or a flavo(u)r ("heb arlliw o" -- "with no hint of"). }
arlliwio [arlliwi-] - (v.) color (colour), tint, paint
arllwys [arllwys-] - (v.) pour out, empty
arllwysfa [f.] - (n.) outfall, outlet, vent
armel [m.] - (n.) second milk
armes [f.] - (n.) prophecy, calamity
arnodd - (adv.)
arnodd [-au, mf.] - (n.) plow-beam (plough-beam)
arobryn - (adj.) worthy, prize-winning, meritorious
arodion [pl.] - (n.) <see "arawd">
arofun (arofuned) [m.] - (n.) intention
arofun [arofun-] - (v.) intend, purpose
arogl [-au, -euau, -euon, m.] - (n.) smell, scent, perfume; odor (odour)
arogl-darth [m.] - (n.) incense
arogldarthu [arogldarth-] - (v.) burn incense
arogledd [m.] - (n.) odor (odour), fragrance; sense of smell
arogleuo (arogli) [arogleu-, arogl-] - (v.) scent; smell, give odor (odour)
arogleuog (arogleuol) - (adj.) fragrant, odorous
arogli (arogleuo) [arogl-, arogleu-] - (v.) scent, smell
{ (smell) Arogli (or arogleuo) is the standard word for "smell" in
the modern language. }
arogliad [m.] - (n.) smelling, sense of smell
aroglus - (adj.) odorous
arolwg [arolygon, m.] - (n.) survey
arolygiaeth [f.] - (n.) superintendency, supervision
arolygon [pl.] - (n.) <see "arolwg">
arolygu [arolyg-] - (v.) superintend, survey
arolygwr [arolygwyr, m.] - (n.) superintendent, inspector; surveyor
arolygydd [-ion, m.] - (n.) superintendent, inspector; surveyor
aros [arhos- &1, aros- &2+; 3.s. erys; 2.s.imp. aros] - (v.) wait, await, stay, stop, tarry, abide, remain, bide
{ (wait) Aros is to wait, or to wait for, and tends to mean to
stay, to be passive. However, the title of the translation of
Beckett's play is "Wrth Aros Godot". }
{ (abide) Aros is an intransitive verb meaning abide as in dwell. }
aros wrth - (v.) stay at
arosfeydd [fpl.] - (n.) <see "ar.hosfa">
arswyd [m.] - (n.) dread, terror, horror
rhoi arswyd - (v.) awe
arswydo [arswyd-] - (v.) dread, fear; shudder
arswydus - (adj.) fearful, terrible, dreadful, horrible, awful
arsyllfa [arsyllfeydd, f.] - (n.) observatory
artaith [arteithiau, f.] - (n.) torture, torment; pang, agony
arteithglwyd [-i, f.] - (n.) rack
arteithig* - (adj.) torturing
arteithio [arteithi-] - (v.) torture, rack
arteithiol - (adj.) racking, excruciating
arteithiwr [arteithwyr, m.] - (n.) torturer
artist [m.] - (n.) artist
artistig - (adj.) artistic
arth [eirth, mf.] - (n.) bear
arthes [-au, f.] - (n.) she-bear
arthio (arthu) [arthi-] - (v.) bark, growl
arthog - (adj.) surly
aruchel [aruched; aruwch; aruchaf] - (adj.) lofty, sublime
arucheledd [m.] - (n.) loftiness, sublimity
aruthr - (adj.) marvelous, strange, wonderful, terrible; very; cruel
aruthr [m.] - (n.)
aruthredd [-au, m.] - (n.) amazement, wonder; fear, horror
aruthro [aruthr-] - (v.) amaze
aruthrol - (adj.) huge, prodigious
arwaesaf [m.] - (n.) warrant, guarantor, protector
arwain [arweini-; 3.s. & 2.s.imp. arwain] - (v.) lead, conduct, guide, carry
arwedd [-au, -ion, f.] - (n.) bearing, aspect
arweddu [arwedd-] - (v.) bear
arweddwr [arweddwyr, m.] - (n.) bearer
arweinffon [arweinffyn, f.] - (n.) baton
{ Arweinffon is the kind of baton used by an orchestra's
conductor. }
arweiniad [m.] - (n.) guidance, leadership; introduction
arweiniol - (adj.) leading, introductory
arweinydd [-ion, m.] - (n.) guide, leader; conductor
arweinyddiaeth [f.] - (n.) leadership
arwerthiant [arwerthiannau, m.] - (n.) auction, sale
arwerthu [arwerth-] - (v.) auction, sell by auction
arwerthwr [arwerthwyr, m.] - (n.) auctioneer
arwest [f.] - (n.) string, minstrelsy
arwisg [-oedd, f.] - (n.) outer garment, cloak
arwisgiad [-au, m.] - (n.) investiture
arwisgo [arwisg-] - (v.) enrobe, array, invest
{ (invest) Arwysgo is to invest as in to put on vestments. }
arwr [arwyr, m.] - (n.) hero
arwraidd - (adj.) heroic, epic
arwredd* [m.] - (n.) heroism
arwres [-au, f.] - (n.) heroine
arwrgerdd [-i, f.] - (n.) epic poem
arwriaeth [f.] - (n.) heroism
arwrol - (adj.) heroic, gallant
arwrwas [arwrweision, m.] - (n.) brave man, hero
arwyar - (adj.) bloodstained
arwybod [m.] - (n.) awareness
arwych - (adj.) fine
arwydd (arw+y) [-ion, mf.] - (n.) sign, signal, portent; ensign
{ (sign) Arwydd is a sign you see by the road, or a sign of the
times. }
arwyddair [arwyddeiriau, m.] - (n.) motto
arwyddlun [-iau, m.] - (n.) emblem, symbol
arwyddluniol - (n.) emblematic, symbolic
arwyddnod [-au, m.] - (n.) mark, token
arwyddo [arwydd-] - (v.) sign; signify, betoken
arwyddoca+d [m.] - (n.) signification
arwyddocaol - (adj.) significant
arwyddoca/u [arwyddoc- &a/u] - (v.) signify, denote, indicate; beckon
arwyl (arw+y) [-ion, f.] - (n.) funeral rites, funeral
arwylaidd - (adj.) funereal
arwyliad (arwylad) [-au, m.] - (n.) funeral rites, funeral
arwyliant [arwyliannau, m.] - (n.) funeral rites, funeral
arwylo [arwyl-] - (v.) mourn for the dead, bemoan
arwyneb [-au, m.] - (n.) plane, surface
arwynebedd [m.] - (n.) surface, superficies, area
arwynebol - (adj.) superficial
arwyrain [arwyrein-] - (v.) rise, extol
arwyrain [mf.] - (n.) praise, panegyric
arwystlo [arwystl-] - (v.) pledge, mortgage
arynaig [m.] - (n.) fear, dread
arysgrif [-ion, -au, f.] - (n.) inscription, epigraph
arysgrifen [-nau, f.] - (n.) inscription, epigraph
as [f.] - (n.) ace; particle; donkey
asb [-iaid, f.] - (n.) asp
asbestos [m.] - (n.) asbestos
asbri [m.] - (n.) animation, vivacity, spirits; wickedness
asbri%ol (asbri%og) - (adj.) animated, vivacious, spirited
asen [-nau, ais, f.] - (n.) rib
asen [-nod, f.] - (n.) she-ass, ass
asesu [ases-] - (v.) assess
aseth [f.] - (n.) stake, spar, lath
asethu [aseth-] - (v.) join
asgell [esgyll, f.] - (n.) wing, fin
asgell fraith - (n.) chaffinch
asgellog - (adj.) winged
asgellwr [asgellwyr, m.] - (n.) winger
asgellwynt [-oedd, m.] - (n.) side-wind
asgen [-nau, f.] - (n.) harm; tendency
asgennu [asgenn- &1, asgen- &2+] - (v.) ascend
asgetiaeth [f.] - (n.) asceticism
asgetig - (adj.) ascetic
asglodyn [asglodion, asglod, m.] - (n.) chip
asgre [f.] - (n.) bosom, heart
asgwrn [esgyrn, m.] - (n.) bone
asgwrn tynnu - (n.) wishbone
asgwrn y gynnen - (n.) bone of contention
di-asgwrn-cefn - (adj.) spineless
nerth esgyrn ei ben - (adj.) as loud as he can
asgwrneiddio [asgwrneiddi-] - (v.) ossify
asid [m.] - (n.) acid
asidig - (adj.) acidic
asiedydd [-ion, m.] - (n.) joiner
asio [asi-] - (v.) join, weld; solder; cement
asol [-ydd, -au, f.] - (n.) fallow land
astalch [estylch, f.] - (n.) shield
astell [estyll, ystyllod, f.] - (n.) plank; ledge, shelf
astell ddu - (n.) blackboard
astrus - (adj.) abstruse, difficult, ambiguous
astrusi [m.] - (n.) confusion, ambiguity
astud - (adj.) attentive, diligent
astudiaeth [-au, f.] - (n.) study
astudio [astudi-] - (v.) study
{ Astudio is just an assimilation of the same word as the
English and probably covers more external active things
(including active verbs like "craffu (ar)", to study, as in to
look closely (at)). }
astudrwydd [m.] - (n.) attentiveness, diligence; study
astyllodi [astyllod-] - (v.) split
asu [as-] - (v.)
asur - (adj.) azure
asur [m.?] - (n.) azure
aswy - (adj.) left, left side
aswyno [aswyn-] - (v.) beseech; charm, conjure
asyn [-nod, m.] - (n.) he-ass, ass, donkey
asynnaidd - (adj.) asinine
at [at- &prep1] - (prep.) to, towards; for; at; by
agos at - (prep.) near to
anfon at - (v.) send to, transmit to, dispatch to
cofio at - (v.) remember to
cyfeiriad at - (n.) reference to, allusion to, pointer to
dwyn at - (v.) take, bring to
dychwelyd at - (v.) return to
edrych ymlaen at - (v.) look forward to
hawdd nesu at - (adj.) accessible
{ The "at" needs to reflect the gender and number of the thing modified;
i.e., either "ato", "ati", or "atyn". }
nesu at - (v.) approach
rhedeg at - (v.) run to
troi at - (v.) turn to
tuag at - (prep.) towards
ysgrifennu at - (v.) write to
atafael [atafael-] - (v.) confiscate
atafael [m.] - (n.) distraint
atafaeliad [m.] - (n.) confiscation, distraint
atafaelu [atafael-] - (v.) distrain, confiscate; attach
{ (attach) Atafaelu is attach in the sense of putting a lein on
something. }
atal [-ion, m.] - (n.) hindrance, impediment
atal dweud - (n.) stammering
atal [atali-; 3.s. etyl, eteil*; 2.s.imp. atal] - (v.) stop, prevent, hinder, withhold, arrest
atal rhag - (v.) stop from, prevent from, hinder from, withhold from
atalfa [atalfeydd, f.] - (n.) check; stoppage; prevention, barrier
atalglawdd [atalgloddiau, m.] - (n.) barricade
ataliad [-au, m.] - (n.) check; stoppage; prevention
ataliaeth [-au, f.] - (n.) check; stoppage; prevention
ataliol - (adj.) preventive
atalnod [-au, m.] - (n.) stop, point, period, punctuation mark
atalnodi [atalnod-] - (v.) point, punctuate
atalnodiad [m.] - (n.) punctuation
atalnodiaeth [-f.] - (n.) punctuation
atalnwyd [-au, f.] - (n.) complex, inhibition
{ (complex) Atalnwyd is a "complex" in the psychological sense. }
atbawr [m.] - (n.) remnants
atblyg [-ion, m.] - (n.) reflex
atblygol - (adj.) reflexive
atbor [-ion, m.] - (n.) leavings, scraps, remnants
atchwyl [-iau, m.] - (n.) revolution; consideration
ateb [-ion, m.] - (n.) answer; solution
{ (solution) Ateb is the kind of solution that solves a problem. }
hawl ac ateb - (n.) question and answer
ateb [ateb-; 3.s. etyb, ateb; 2.s.imp. ateb] - (v.) answer, reply
ateb dros - (v.) answer for
atebiad [-au, m.] - (n.) answer
atebol - (adj.) answerable, responsible, accountable, amenable
atecbost [m.] - (n.) prop
ateg [-ion, f.] - (n.) prop, stay, support, abutment
ategiad [m.] - (n.) support, confirmation, corroboration
ategol - (adj.) supporting, confirming, corroborative; auxiliary
ategu [ateg-] - (v.) confirm, support, prop, abet, bolster
atethol - (adj.) contemptuous
atfydd - (adv.) perhaps
atgas (adgas) - (adj.) hateful, dispicable, odious, perverse
{ (odious) Atgas is to do with "atgasedd", hate (so I suppose it
means "hateful", causing itself to be hated). }
atgasedd (atgasrwydd) [m.] - (n.) odiousness, hatefulness, hatred, odium, abhorrence
atgenhedliad [m.] - (n.) regeneration
atgenhedlu [atgenhedl-] - (v.) regenerate
atglaf - (adj.) relapsed
atglafychu [atglafych-] - (v.) relapse
atgno [-au, -eau, -eon, m.] - (n.) remorse; second chewing
atgnofa [atgnofeydd, f.] - (n.) remorse; second chewing
atgnoi [atgno- &i] - (v.) chew the cud
atgof [-ion, m.] - (n.) remembrance, reminiscence
{ (remembrance) Atgof then is a recollection, a memory of
something that you experienced earlier. }
atgofio [atgofi-] - (v.) remember, recollect, remind
{ (remember) Atgofio is more "recall" (like "atgoffa", to remind).
The "ad-" is "re-" in the sense of "back to", or "again". }
atgofus - (adj.) reminiscent
atgoffa (atgoffa/u) [atgoff-, atgoff- &a/u] - (v.) recall, remind
atgor [atgor-] - (v.) return; plow (plough)
atgor [etgyr, -au, m.] - (n.) furrow, plowing (ploughing) team; return
atgrychyn [-nau, m.] - (n.) semiquaver, sixteenth note
atgryfhau [atgryf- &hau] - (v.) reinvigorate
atgwymp [m.] - (n.) relapse
atgwympo [atgwymp-] - (v.) relapse
atgyfannu [atgyfann- &1, atgyfan- &2+] - (v.) reintegrate
atgyfeiriad [-au, m.] - (n.) bearing
atgyflyru [atgyflyr-] - (v.) recondition
atgyfnerthion [pl.] - (n.) reinforcements
atgyfnerthol - (adj.) reinforcing
atgyfnerthu [atgyfnerth-] - (v.) reinforce, support, refresh
atgyfodi [atgyfod-] - (v.) rise again; raise again, revive, resurrect
atgyfodiad [m.] - (n.) resurrection
atgynhyrchu [atgynhyrch-] - (v.) reproduce
atgynnull [atgynnull-] - (v.) reassemble
atgyweiriad [-au, m.] - (n.) repair, restoration
atgyweirio [atgyweiri-] - (v.) repair, mend, restore, refit
atgyweiriwr [atgyweirwyr, m.] - (n.) repairer, mender, restorer
atlas [f.?] - (n.) atlas
atodeg [f.] - (n.) rider
{ Atodeg is the kind of rider you attach to a contract. }
atodi [atod-] - (v.) add, append; affix, augment
atodiad [-au, m.] - (n.) addition, appendix, supplement, adjunct
{ (appendix) Atodiad is the kind of appendix a book has. }
atodlen [-ni, f.] - (n.) supplement; schedule
atodol - (adj.) additional, supplementary; accessory
atolwg - (interj.) prithee
atolygu (atolwg) [atolyg-] - (v.) pray, beseech
atom [-au, mf.] - (n.) atom
atomeg [f.] - (n.) atomics
atomegwr [atomegwyr, m.] - (n.) atomician
atomegydd [-ion, m.] - (n.) atomician
atomeiddio [atomeiddi-] - (v.) atomize (atomise)
atomfa [-+u, atomfeydd, f.] - (n.) atomic power station
atomiaeth [f.] - (n.) atomism
atomig - (adj.) atomic
atosodiad [-au, m.] - (n.) supposition
atreg [m.] - (n.) remorse, delay, support
atroi [atro- &i] - (v.) turn back
atsain [atseiniau, f.] - (n.) echo
atseinio (atsain) [atseini-] - (v.) echo, resound
atseiniol - (adj.) resounding, resonant
atwf [atyfion, m.] - (n.) second growth
atyfiant [atyfiannau, m.] - (n.) regermination
atyfu [atyf-] - (v.) grow again
atynfa [atynfeydd, f.] - (n.) attraction, capillarity
atyniad [-au, m.] - (n.) attraction, capillarity
atyniadol (atynnol) - (adj.) attractive
atynnu [atynn- &1, atyn- &2+] - (v.) attract; withdraw
Athen - (prop.n.) Athens
athletaidd (athletig) - (adj.) athletic
athraidd - (adj.) permeable
athrawaidd - (adj.) apt to teach
athrawes [-au, f.] - (n.) female teacher, governess
athrawiaeth [-au, f.] - (n.) doctrine
athrawiaethol - (adj.) doctrinal
athrawiaethu [athrawiaeth-] - (v.) teach, instruct, indoctrinate
athrawon [mpl.] - (n.) <see "athro">
athrawus - (adj.) apt to teach
athrist - (adj.) very sad, pensive, sorrowful
athro [athrawon, m.] - (n.) teacher, master; professor
athrod [-ion, m.] - (n.) slander, libel
athrodi [athrod-] - (v.) defame, slander, libel
athrodiaeth [f.] - (n.) slander
athrodus - (adj.) libellous
athrodwr [athrodwyr, m.] - (n.) slanderer, libeller
athrofa [-+u, athrofeydd, f.] - (n.) college, academy
athrofaol - (adj.) collegiate, academic, academical
athroniaeth [-au, f.] - (n.) philosophy
athronydd [-ion, athronwyr, m.] - (n.) philosopher
athronyddol - (adj.) philosophical
athronyddu [athronydd-] - (v.) philosophize (philosophise)
athrotgar* - (adj.) slanderous
athrylith [-oedd, f.] - (n.) genius, talent, intuition, ingenuity
{ (genius) Athrylith is the quality of genius. }
athrylithgar - (adj.) of genius, talented, intuitive
athrywyn [athrywyn-] - (v.) mediate, arbitrate
athrywyn [m.] - (n.) mediation, intervention
au [euon, m.] - (n.) liver
aur - (adj.) gold
aur [m.] - (n.) gold
aur coeth - (n.) pure gold, refined gold
aur ma+l - (n.) pure gold, refined gold
awch [m.] - (n.) edge; ardor (ardour), zest, avidity; relish, appetite
awchlym - (adj.) sharp, keen, acute
awchlymu [awchlym-] - (v.) sharpen, whet
awchus - (adj.) sharp, keen; ardent, eager; greedy
awdl [-au, odlau, f.] - (n.) ode
awdlaidd - (adj.) pertaining to an ode
awdur [-on, -iaid, m.] - (n.) author
awduraidd - (adj.) classic
awdurdod [-au, m.] - (n.) authority
awdurdodedig - (adj.) authorized (authorised)
awdurdodi [awdurdod-] - (v.) authorize (authorise), accredit
{ (accredit) Awdurdodi means "accredit" in the sense of giving
official standing to something. }
awdurdodol - (adj.) authoritative
dyn awdurdodol - (n.) autocrat
awdures [-au, f.] - (n.) authoress
awduriaeth [f.] - (n.) authorship
awdwr [awdwyr, m.] - (n.) author
awel [-on, f.] - (n.) breeze, wind
awel o wynt - (n.) gust of wind
awelan [f.?] - (n.) breeze
awelog - (adj.) breezy, windy
awen [-au, f.] - (n.) poetic gift, muse; rein
awenog (awenol) - (adj.) poetic
awenydd [-ion, m.] - (n.) poet
awenyddes [-au, f.] - (n.) poetess
awenyddiaeth [f.] - (n.) poetry, poesy
awenyddol - (adj.) poetical
awenyddu [awenydd-] - (v.) poetize (poetise)
awgrym [-au, -iadau, m.] - (n.) hint, suggestion, beck
awgrymiad [-au, m.] - (n.) suggestion
awgrymiadol (awgrymog) - (adj.) suggestive
awgrymu [awgrym-] - (v.) hint, suggest
awr [oriau, f.] - (n.) hour; time
awrlais [awrleisiau, m.] - (n.) clock
awrlestr [-i, m.] - (n.) hour-glass
awron [f.] - (n.) now
awrwydr [-au, m.] - (n.) hour-glass
Awst [m.] - (n.) August
Awstin - (prop.n.) Augustine
Awstralia - (prop.n.) Australia
Awstria - (prop.n.) Austria
awtarchiaeth [-au?, f.] - (n.) autarchy
awtocrat [-iaid, m.] - (n.) autocrat
awtocratiaeth [f.] - (n.) autocracy
awtocratig - (adj.) autocratic
awtomatig - (adj.) automatic
awydd [-au, m.] - (n.) desire, eagerness, appetite, avidity
awyddfryd [m.] - (n.) vehement desire, zeal
awyddfrydig - (adj.) eager
awyddu [awydd-] - (v.) desire
awyddus - (adj.) desirous, eager, zealous, anxious
{ (anxious) Awyddus is anxious in the sense of eager. }
awyr [f.] - (n.) air, sky
{ (air) Awyr is the kind of air you breathe. }
awyrdrom [-au, f.] - (n.) aerodrome
awyren [-nau, -ni, f.] - (n.) airplane (aeroplane), balloon
awyren hofran - (n.) helicopter
awyrendy [awyrendai, m.] - (n.) hangar
awyrenfa [awyrenfeydd, f.] - (n.) airfield
awyrennwr [awyrennwyr, m.] - (n.) airman, aviator, pilot
awyrgylch [-au, -oedd, mf.] - (n.) atmosphere, air
awyrgylchol - (adj.) atmospheric
awyriad [f.] - (n.) ventilation
awyrlong [-au, f.] - (n.) airship
awyro (awyru) [awyr-] - (v.) air, ventilate, aerate
awyrol - (adj.) aerial, airy baban [-od, m.] - (n.) baby, babe
babanaidd - (adj.) babyish, childlike, childish
babandod [m.] - (n.) babyhood, infancy; beginning
{ (beginning) Babandod is the beginning of a life. }
babanu [baban-] - (v.) pet; grow childish
babi [m.] - (n.) baby
babiaeth [f.] - (n.) babyhood
babiaidd - (adj.) babyish
Babilon - (prop.n.) Babylon
bacas [-au, bacsiau, f.] - (n.) footless stocking; hair on horse's fetlocks
bacilws [-au?, m.] - (n.) bacillus
bacio [baci-] - (v.) back
baco [m.] - (n.) tobacco
bacsiau [fpl.] - (n.) <see "bacas">
bacsu [bacs-] - (v.)
bacteria [mpl.] - (n.) <see "bacteriwm">
bacterioleg [f.] - (n.) bacteriology
bacteriolegwr [bacteriolegwyr, m.] - (n.) bacteriologist
bacteriwm [bacteria, m.] - (n.) bacterium
bacwn [bacynau, m.] - (n.) bacon
bach [-au, mf.] - (n.) hook; hinge; nook, corner, bend
bach a dolen - (n.) hook and eye
bach drws - (n.) door hinge
bach petryal - (n.) square brackets
bach pysgota - (n.) fish hook
bach [lleied; llai; lleiaf] - (adj.) little, small
ar y lleiaf - (adv.) rather too little
plentyn bach - (n.) babe
to bach - (n.) circumflex
ty+ bach - (n.) bathroom
bachdro [-eau, -eon, m.] - (n.) sharp bend, hairpin turn
bachell [-ion, -au, f.] - (n.) nook, corner; snare; clutch
bachgen [bechgyn, m.] - (n.) boy, son
{ Bachgen is the obvious word for "boy", and is used in some
dialects for "son", otherwise "mab". }
bachgendod [m.] - (n.) boyhood
bachgennaidd - (adj.) boyish, childish
bachgennes [-au, f.] - (n.) girl
bachgennyn [bechgynnos, m.] - (n.) lad, little boy, youngster
bachiad [-au, m.] - (n.) hitch
bachigyn [bachigion, m.] - (n.) diminutive, little bit
bachog - (adj.) hooked, incisive, aquiline
bachu (bacho) [bach-] - (v.) hook, grapple; bend; skulk
bachwr [bachwyr, m.] - (n.) hooker, grapple
bachwy [-on, m.] - (n.) bay
bachyn [bachau, m.] - (n.) hook
bad [-au, m.] - (n.) boat
bad mawr - (n.) barge
badwr [badwyr, m.] - (n.) boatman
badd [-au, m.] - (n.) bath
baddo [badd-] - (v.)
baddon [-au, m.] - (n.) bath
bae [-au, m.] - (n.) bay; laurel
{ (bay) Bae is the kind of bay with water. }
baedd [-od, m.] - (n.) boar
baedd coed - (n.) wild boar
baedd gwyllt - (n.) wild boar
baeddu (maeddu) [baedd-, maedd-] - (v.) beat, thump, buffet, belabor (belabour); soil; bait
bael [m.] - (n.) bail
baeol [-au, m.] - (n.) pot, pitcher, bucket
baetio [baeti-] - (v.) bait, maltreat
bag [-iau, -au, m.] - (n.) bag
bagad [-au, mf.] - (n.) host, multitude; cluster, bunch; flock
{ (host) Bagad means "host" in the sense of a large number, as in
"a host of options". }
bagadog - (adj.) bunchy; numerous
bagadu [bagad-] - (v.) cluster
bagedyn [m.] - (n.) small cluster
bagio [bagi-] - (v.) bag; back
bagl [-au, f.] - (n.) crutch; crook; leg
{ (crook) Bagl is the kind of crook a shepherd carries. }
bagl esgob - (n.) crosier
baglan [baglan- ?] - (v.) stumble, trip; run away
baglan [f.] - (n.) crutch
baglog - (adj.)
baglor [-ion, m.] - (n.) bachelor
{ Baglor is the kind of "bachelor" who receives a degree at a
university. }
bagloriaeth [f.] - (n.) bachelorship
baglu [bagl-] - (v.) stumble, trip; entangle, ensnare; run away
bai [beiau, m.] - (n.) fault; vice; blame; defect, blemish
ar fai - (adv.) amiss
baich [beichiau, m.] - (n.) load, burden; main point
bal - (adj.) having a white spot on the forehead; stupid
bala [m.] - (n.) efflux of river from lake
balast [m.?] - (n.) ballast
balc [-iau, m.] - (n.) mistake, fault; balk (baulk)
balcio [balci-] - (v.) balk
balciog - (adj.) full of balks, untidy
balcon [m.?] - (n.) balcony
balch [pl. beilch, beilchion; balch- &adj] - (adj.) proud, glad, arrogant
balch o - (adj.) proud of, glad of, glad to
balchder (balchedd) [m.] - (n.) glory, dignity; pride, vanity, arrogance
balchi%o [balchi%-] - (v.) pride
baldordd [m.] - (n.) babble, clamor (clamour), balderdash
baldorddi (baldorddan) [baldordd-] - (v.) babble
baldorddus - (adj.) babbling
baldorddwr [baldorddwyr, m.] - (n.) babbler
balddu - (adj.)
bale [-oedd?, m.] - (n.) ballet
baled [-i, -au, f.] - (n.) ballad
baledol - (adj.) balladic
baledwr [baledwyr, m.] - (n.) composer of ballads, balladmonger
balisteg [f.] - (n.) ballistics
balm - (adj.)
balm [m.] - (n.) balm
balmaidd - (adj.) balmy
balog [-au, f.] - (n.) tongue; codpiece
{ (tongue) Balog is the tongue of a buckle. }
balot [m.] - (n.) ballot
balustr [m.] - (n.) balluster
balw+n [-au, mf.] - (n.) balloon
ballasg [m.] - (n.) porcupine
ballasg* [m.] - (n.) husks
balleg [f.] - (n.) hamper, net, purse
ballegrwyd [-au, f.] - (n.) dragnet
bambw+ [m.] - (n.) bamboo
ban - (adj.) lofty; loud
ban [-nau, mf.] - (n.) peak; corner, quarter; arm, branch; verse, part of line, stanza
banadl [pl.] - (n.) <see "banhadlen">
banana [-+u?, f.] - (n.)
banc [-iau, m.] - (n.) bank
{ (bank) Banc with plural "banciau" is the kind of bank you keep
money in. }
banc [bencydd, m.] - (n.) mound, bank, hillock
{ (bank) Banc with plural "bencydd" is the kind of bank on the
side of a hill. }
bancaw* [-iau, m.] - (n.) band; tuft
bancawio* [bancawi-] - (v.) bind, fasten
bancio [banci-] - (v.) bank
bancr [m.] - (n.) chair-back; fender
bancwr [bancwyr, m.] - (n.) banker
band [-au, -iau, m.] - (n.) band; binding
bandor [m.] - (n.) banjo
baner [-i, -au, f.] - (n.) banner, flag
banerog - (adj.) bannered
baneru [baner-] - (v.)
banerwr [banerwyr, m.] - (n.) standard-bearer; ensign
banffagl [-au, f.] - (n.) bonfire, blaze
ban.gor [-au, mf.] - (n.) wattle, wattled fence; monastery; college
ban.goren [f.] - (n.) wattle
banhadlen [banadl, f.] - (n.) broom
{ Banhadlen is a broom bush. }
banhadlog - (adj.) full of broom
banhadlos [-au?, f.] - (n.)
baniar [banieri, mf.] - (n.) shout; banner
banigion [pl.] - (n.) <see "bannig">
banllawr [banlloriau, m.] - (n.) platform
banllef [-au, f.] - (n.) loud shout
banlloriau [mpl.] - (n.) <see "banllawr">
bannig [banigion, m.] - (n.) semibreve, whole note
bannod [banodau, f.] - (n.) line, clause, part; definite article
bannog - (adj.) high, elevated; conspicuous, famous; horned; turreted; line
{ (line) Bannog is a line of poetry. }
banodau [pl.] - (n.) <see "bannod">
banon [-au, f.] - (n.) maiden, queen
bapa [-+u?, m.] - (n.)
ba+r [m.] - (n.) anger, fury; adversity; greed
{ (fury) Ba+r is the kind of fury that is a rage. }
bar - (adj.)
bar [-rau, m.] - (n.) bar
{ Bar means "bar" in the following senses: (1) A piece of metal. (2)
A place where prisoners stand in a court. (3) The counter in a tavern.
(4) A measure of poetry or music. }
bar llorwedd - (n.) horizontal bar
barrau cyflin - (n.) parallel bars
barrau gwal - (n.) wall bars
bara [m.] - (n.) bread
bara brith - (n.) currant bread
bara ceirch - (n.) oat bread
bara croyw - (n.) unleavened bread
bara lawr - (n.) laver bread
bara planc - (n.) griddle bread; plank bread
barbaraidd - (adj.) savage, fierce
barbareidd-dra [m.] - (n.) barbarity
barbareiddio [barbareiddi-] - (v.) barbarize
barbareiddiwch [m.] - (n.) barbarity
barbariad [barbariaid, m.] - (n.) barbarian
barbariaeth [m.] - (n.) barbarism
barbio [barbi-] - (v.)
barbwr [barbwyr, m.] - (n.) barber
barc [m.] - (n.) bark
{ Barc is a borrowing of the English "bark" describing what a tree
has. }
barcer [-iaid, m.] - (n.) tanner
barclod [-au, -iau, m.] - (n.) apron
barcty [barctai, m.] - (n.) tannery
barcud (barcut) [-iaid, m.] - (n.) kite
{ Barcud is the kite that is a bird. }
barcuta [barcut-] - (v.)
barcutan [-od, m.] - (n.) kite
{ Barcutan is the kite that is a bird. }
bardas [pl.] - (n.) shrimps
bardd [beirdd, m.] - (n.) bard, poet
barddas [mf.] - (n.) poetry, poetics, bardism
barddol - (adj.) poetic, bardic
barddoni [barddon-] - (v.) compose poetry, poetize
barddoniaeth [f.] - (n.) poetry, verse
{ Barddoniaeth is the whole towering edifice of poetic
endeavor (endeavour). }
barddoni%aidd - (adj.) bardic, affectedly poetic
barddonllyd - (adj.) affectedly poetic
barddonol - (adj.) poetic, poetical
barddrin [f.] - (n.) muse; poetic lore
barddwawd [f.] - (n.) poetry; muse
barf [-au, f.] - (n.) beard, whiskers, barb
{ (barb) Barf is the kind of barb men grow on their faces. }
barfan [-nau?, f.] - (n.)
barfog - (adj.) bearded
barfwr [barfwyr, m.] - (n.) barber
bargeinio (bargenna) [bargeini-, bargenn- &1, bargen- &2+] - (v.) bargain
bargen [bargeinion, -ion, -iau, f.] - (n.) bargain
bargenna - (v.) <see "bargeinio">
bargod [-ion, m.] - (n.) eaves
bargodi [bargod-] - (v.)
bargyfreithiwr [bargyfreithwyr, m.] - (n.) barrister, advocate
bariaeth [mf.] - (n.) evil, grief, wrath
baril [-au, mf.] - (n.) barrel
agor baril - (v.) broach
bario [bari-] - (v.) bar, bolt
{ (bolt) Bario is the kind of bolting you do to a door. }
barito+n [m.] - (n.) baritone
barlad [-au?, m.] - (n.) drake
barlat [-iau?, m.] - (n.)
barlysen [barlys, f.] - (n.) <see "barlysyn">
barlysyn [barlys, m.] - (n.) barley
barllyd - (adj.)
barn [-au, f.] - (n.) opinion; judgement; sentence
{ Barn is the kind of sentence that is passed in a court. }
barnais [f.] - (n.) varnish
barnedigaeth [-au, f.] - (n.) judgement
barneisio [barneisi-] - (v.) varnish
barnllyd - (adj.)
barnol - (adj.) judicial, condemnatory, annoying
barnu [barn-; 3.s. barn, beirn*; 2.s.imp. barn] - (v.) judge, adjudge, adjudicate
barnus - (adj.)
barnwr [barnwyr, m.] - (n.) judge
baromedr [m.] - (n.) barometer
barrau [pl.] - (n.) <see "bar">
barro [barr- &1, bar- &2+] - (v.)
barrug [m.] - (n.) hoar-frost
Bartholomeus - (prop.n.) Bartholomew
barugo [barug-] - (v.) cast hoar-frost
barugog - (adj.) white with hoar-frost
barus - (adj.) voracious, greedy
barwn [-iaid, m.] - (n.) baron
barwnes [-au, f.] - (n.) baroness
barwniaeth [-au, f.] - (n.) barony
barwnig [-iaid, m.] - (n.) baronet
barwnol - (adj.) baronial
bas - (adj.) bass
bas [-au, m.] - (n.) bass
bas [pl. bais, beis] - (adj.) shallow
basaidd - (adj.)
basa+r [m.?] - (n.) bazaar
basged [-i, -au, f.] - (n.) basket
basgedaid (basgeded) [basgedeidiau, f.] - (n.) basketful
basgedu [basged-] - (v.)
basgedwr [basgedwyr, m.] - (n.) basket-maker
basgerfiad [-au, m.] - (n.) bas-relief
basgwch [basgychod, m.] - (n.)
basigrwydd [m.] - (n.)
basle [-oedd, m.] - (n.) shoal
baslun [-iau, m.] - (n.)
baslyn [-noedd, m.] - (n.)
basn [-ys, -au, m.] - (n.) basin, bowl
bastard (bastart) [-iaid, m.] - (n.) bastard
bastardes [-au, f.] - (n.) female bastard
bastardiaeth [f.] - (n.) bastardy
bastardyn [bastardiaid, m.] - (n.)
baster [-oedd?, m.] - (n.)
bastynwr [bastynwyr, m.] - (n.)
baswn [-au?, m.] - (n.)
baswr [baswyr, m.] - (n.)
bat [-iau, m.] - (n.) bat
{ Bat is the kind of bat you hit a ball with. }
bataliwn [m.?] - (n.) battalion
batiad [-au, m.] - (n.)
bating [-au?, mf.] - (n.)
batingen [-nau?, mf.] - (n.)
batingo [bating-] - (v.)
batin [-au?, mf.] - (n.)
batinen [-nau?, mf.] - (n.)
batio [bati-] - (v.) bat
batog [-au, f.] - (n.)
batri [m.] - (n.) battery
batwr [batwyr, m.] - (n.) batter
bath - (adj.)
arian bath - (n.) current money
bath [-au, m.] - (n.) kind, sort; stamp; coin; bath
bathdy [bathdai, m.] - (n.) mint
{ Bathdy is the kind of mint that makes coins. }
bathfa [bathfeydd, f.] - (n.)
bathiad [-au, m.] - (n.) coinage, coining
bathodi [bathod-] - (v.)
bathodyn [bathodau, -nau, m.] - (n.) medal, badge
bathofydd [-ion, m.] - (n.)
bathofyddiaeth [-au?, f.] - (n.)
bathol - (adj.) coin, coined
bathor [-ion, m.] - (n.)
bathoriaeth [-au?, f.] - (n.)
bathu [bath-] - (v.) coin
baw [m.] - (n.) dirt, mire, dung, filth
bawaidd - (adj.) dirty, vile; sordid; mean
bawd [bodiau, bodau, mf.] - (n.) thumb; toe
bawdfedi [bawdfed-] - (v.)
bawdfys [-edd, m.] - (n.)
bawdheglu [bawdhegl-] - (v.)
bawdy [bawdai, m.] - (n.)
bawddyn [-ion, m.] - (n.)
bawedaidd - (adj.)
baweiddrwydd [m.] - (n.)
bawiach [pl.] - (n.)
bawlyd - (adj.)
bawyn [-ion?, m.] - (n.)
becso [becs-] - (v.)
bechan [f.] - (adj.) <see "bychan">
bechanigen [-nau?, f.] - (n.)
bechgyn [pl.] - (n.) <see "bachgen">
bechgynnos [pl.] - (n.) <see "bachgennyn">
Beda - (prop.n.) Bede
bedlam [-od, mf.] - (n.)
bedwen [bedw, f.] - (n.) birch
gwialen fedw - (n.) birch
bedwlwyn [-i, m.] - (n.)
bedydd [-iau, m.] - (n.) baptism, christening
bedyddfa [bedyddfa+u, bedyddfeydd, f.] - (n.) baptistry
bedyddfaen [bedyddfeini, m.] - (n.) font
bedyddfan [-nau, f.] - (n.)
bedyddfeini [mpl.] - (n.) <see "bedyddfaen">
bedyddiad [-au, m.] - (n.)
bedyddiedig - (adj.)
bedyddio [bedyddi-] - (v.) baptize
bedyddiol - (adj.) baptismal; baptized
Bedyddiwr [Bedyddwyr, m.] - (n.) Baptist
bedydd-lestr [-i, m.] - (n.)
bedd [-au, -i, m.] - (n.) grave, tomb, sepulchre
beddadail [-au?, m.] - (n.)
beddargraff [-iadau, m.] - (n.) epitaph
beddfaen [beddfeini, m.] - (n.) tombstone
beddgell [-oedd, f.] - (n.) vault, catacomb
beddrod [-au, m.] - (n.) tomb, sepulchre
befo - (adv.) <used in expression>
hidia befo! - (v.) watch out!, beware!
begegyron [pl.] - (n.)
begian [begi- ?] - (v.)
begio [begi-] - (v.)
beiau [pl.] - (n.) <see "bai">
Beibl [-au, m.] - (n.) Bible
Beiblaidd - (adj.) Bible, biblical
beic [-s, m.] - (n.) bicycle, bike
beichiad [-au?, m.] - (n.)
beichiau [pl.] - (n.) <see "baich">
beichio [beichi-] - (v.) burden; low; sob
beichiog - (adj.) pregnant
beichiogi [-eiau?, m.] - (n.)
beichiogi [beichiog-] - (v.) conceive
beichiogiad [-au?, m.] - (n.)
beichiogrwydd [m.] - (n.)
beichus - (adj.) burdensome, oppresive
beiddgar - (adj.) daring, audacious
beiddgarwch [m.] - (n.) daring, audacity
beiddio [beiddi-; 3.s. & 2.s.imp. baidd] - (v.) dare, presume
beiddiwr [beiddwyr, m.] - (n.)
beilch (beilchion) [pl.] - (adj.) <see "balch">
beili [-%aid, -%au, m.] - (n.) bailiff
beiliaeth [-au?, f.] - (n.)
beio [bei-] - (v.) blame, censure
beiog - (adj.)
beirdd [mpl.] - (n.) <see "bardd">
beirniad [beirniaid, m.] - (n.) adjudicator, arbiter; critic
beirniadaeth [-au, f.] - (n.) adjudication; criticism
beirniadol - (adj.) critical
beirniadu [beirniad-] - (v.) adjudicate; criticise, animadvert
beisfa [beisfeydd, -oedd, f.] - (n.)
beisfan [-nau, mf.] - (n.)
beisfor [-oedd, m.] - (n.)
beisgawn [-au, f.] - (n.) stack, heap of corn sheaves
beisgawnu [beisgawn-] - (v.)
beisio [beisi-] - (v.)
beisle [-oedd, m.] - (n.)
beiston [-nau, f.] - (n.) seashore, beach; surf
beius - (adj.) faulty; blameworthy, culpable
beiusrwydd [m.] - (n.)
beiwr [bewyr, m.] - (n.)
bela [-+u?, m.] - (n.)
belau [bylau, m.] - (n.)
bellach - (adv.) now, at length
ben [-ni, f.] - (n.) wain, wagon (waggon), cart
bencydd [pl.] - (n.) <see "banc">
bendigedig (bendigaid) - (adj.) wonderful, blessed
{ (wonderful) Bendigedig is literally "blessed", and is used as a very
positive adjective, or (by some people) as an exclamation of
approval. }
bendigo [bendig-] - (v.)
bendith [-ion, f.] - (n.) blessing, benediction, boon
bendithio [bendithi-] - (v.) bless
bendithiol - (adj.) conferring blessing
bendithiwr [bendithwyr, m.] - (n.)
benthyca (benthycio) [benthyc-, benthyci-] - (v.) borrow; lend
benthyciad [-au, m.] - (n.)
benthycion [mpl.] - (n.)
benthyciwr [benthycwyr, m.] - (n.) borrower, lender
benthyg - (adj.)
benthyg [benthyg-] - (v.)
benthyg [m.] - (n.) loan, advance
rhoi benthyg - (v.) advance
{ Rhoi benthyg is advance in the sense of giving money ahead of
time. }
benyw - (adj.) female
benyw [-od, f.] - (n.) female, woman
benywaidd - (adj.) feminine; effeminate
{ Benywaidd is the "feminine" that occurs in grammar. }
benyweta [benywet-] - (v.)
benywol - (adj.) feminine, female
be+r [berau, -i, mf.] - (n.) spear; roasting-spit
ber [f.] - (adj.) <see "byr">
bera [-on, mf.] - (n.) rick; pyramid
berdysen [berdys, f.] - (n.) shrimp
berdysyn [berdys, m.] - (n.) shrimp
berem [m.] - (n.) barm
berf [-au, f.] - (n.) verb
berf anghyflawn - (n.) transitive verb
berf cyflawn - (n.) intransitive verb
berfa [berfa+u, berfeydd, f.] - (n.) barrow, wheelbarrow
{ (barrow) Berfa is the kind of barrow you wheel around. }
berfaid [berfeidiau, f.] - (n.)
berfain - (adj.)
berfenw [-au, m.] - (n.) verb-noun
berfol - (adj.)
bergam - (adj.)
beriau [berieuau, f.] - (n.)
beril [-au?, m.] - (n.)
berman [m.] - (n.) barm
Bermo, Y - (prop.n.) Barmouth
berrau [pl.] - (n.)
berroes [-au?, f.] - (n.)
berth - (adj.) beautiful, valuable
berthog - (adj.) wealthy, fair
berw - (adj.) boiling, seething
berw [-on, m.] - (n.) boiling, seething, ebullition
berwad [-au?, m.] - (n.)
berwedig - (adj.) boiling
berwedydd [-ion, m.] - (n.) boiler
berwedd-dy [berwedd-dai, m.] - (n.) brewery
berweddu [berwedd-] - (v.) brew
berwi [berw-] - (v.) boil, seethe, effervesce
berwol - (adj.)
berwr [pl.] - (n.) cress
bery [-on, m.] - (n.) bird of prey, kite
beryren [-nau?, f.] - (n.)
beryw [pl.] - (n.)
bet [-ys, -iau, f.] - (n.) bet
betgwn [mf.] - (n.) bedgown
betingo [beting-] - (v.)
betio [beti-] - (v.) bet
betws [m.] - (n.) oratory, chapel; birch grove
{ (oratory) Betws is "oratory" as in a place where an oration
is given. }
betysen [betys, f.] - (n.) beet
beth - (adv.)
beth - (inter. pron.) what
beth am? - what about?
bethma - (adj.)
bethma [-+u?, m.] - (n.)
beudag [-au?, f.] - (n.)
beudy [beudai, -au, m.] - (n.) cow-house, shippon
beunos (beunoeth) - (adv.) nightly, every night
beunydd - (adv.) daily, every day, always
beunyddiol - (adj.) daily, quotidian
bid [-iau, f.] - (n.)
bidio [bidi-] - (v.)
bidog [-au, mf.] - (n.) dagger; bayonet
bidogan [-nau?, f.] - (n.)
bidogi [bidog-] - (v.) bayonet
biff [m.?] - (n.) beef
{ Biff is a crass borrowing from English. }
bigitian [bigiti- ?] - (v.)
bing [-oedd, m.] - (n.)
bil [-iau, m.] - (n.) bill
bilidowcar [m.] - (n.) cormorant
bilio [bili-] - (v.)
biliwn [-au?, m.] - (n.)
biliwr [bilwyr, m.] - (n.)
bilwg [bilygau, m.] - (n.) billhook
bioleg [f.] - (n.) biology
biolegwr [biolegwyr, m.] - (n.) biologist
biolegydd [-ion?, m.] - (n.)
bi+r [m.] - (n.) beer
bisged [-i, f.] - (n.) biscuit
bisgeden [f.] - (n.) biscuit
bisgien [-nau?, f.] - (n.)
biswail [m.] - (n.) dung
bisweilio [bisweili-] - (v.)
bit [m.] - (n.) bit
{ Bit is a crass borrowing from English. }
bitw - (adj.)
biwbo [-au?, m.] - (n.)
biwrocrat [-iaid, m.] - (n.) bureaucrat
biwrocrataidd - (adj.) bureaucratic
biwrocratiaeth [f.] - (n.) bureaucracy
blaen - (adj.) fore, foremost, first; front, anterior
blaen [-au, -ion, m.] - (n.) point, end, apex, top, tip; front, van, priority, precedence; edge
{ (end) Blaen is end when it is the "pen blaen", the front end,
(the other end from the "pen o+l"). "Blaen" ac "o+l" are the
"deupen" of something. "Blaen" also means the sharp edge (of a
knife, argument, etc) or the sharp point (the end of a pencil, the
end of a sword). }
{ (point) Blaen is point in the sense of something pointy, like
the point of a pencil. }
{ (top, apex) Blaen would be used for the growing tip of a plant. }
ac yn y blaen - (adv.) etc.; and so forth
achub y blaen - (v.) forestall, anticipate
cyhuddo o flaen brawdle - (v.) arraign
o flaen - (prep.) before, ahead
o'r blaen - (adv.) before
pen blaen llong - (n.) bow
{ Pen blaen llong is the kind of bow at the front of a ship. }
taflu yn o+l a blaen - (v.) bandy
blaenaf - (adj.)
blaenafiad [blaenafiaid, m.] - (n.)
blaenasgell [-ion?, f.] - (n.)
blaenasgellwr [blaenasgellwyr, m.] - (n.)
blaenbrawf [blaenbrofion, m.] - (n.) foretaste
blaenbrofi [blaenbrof-] - (v.)
blaenbrofion [pl.] - (n.) <see "blaenbrawf">
blaenbwl - (adj.)
blaendal [-iadau, m.] - (n.) prepayment, deposit
blaendalu [blaendal-] - (v.) prepay
blaendardd [-ion, -au, m.] - (n.)
blaendarddiad [-au?, m.] - (n.)
blaendarddu [blaendardd-] - (v.) sprout
blaendir [-oedd, m.] - (n.)
blaendoriad [-au?, m.] - (n.)
blaendorri [blaendorr- &1, blaendor- &2+] - (v.)
blaendrwch [blaendrychion, m.] - (n.)
blaendrwyth [-au?, m.] - (n.)
blaendrychion [mpl.] - (n.) <see "blaendrwch">
blaendwf [-au?, m.] - (n.)
blaenddod [-iaid, m.] - (n.)
blaenddodi [blaenddod-] - (v.) prefix
blaenddodiad [blaenddodiaid, m.] - (n.) prefix
blaenesgyll [pl.] - (n.)
blaenfain - (adj.)
blaenfyddin [-oedd, f.] - (n.)
blaenffrwyth [-au, m.] - (n.) first-fruits
blaen.gar - (adj.) prominent, progressive
blaen.gnwd [blaengnydau, m.] - (n.)
blaen.groen [blaen.grwyn, m.] - (n.) foreskin
blaen.gynllun [-iau?, m.] - (n.)
blaenhwylbren [-nau?, m.] - (n.)
blaenio [blaeni-] - (v.)
blaenllaw - (adj.) forward, prominent
blaenllith [-oedd, f.] - (n.)
blaenlloer [-oedd?, f.] - (n.)
blaenllym - (adj.) sharp, keen
blaenllymder [-oedd?, m.] - (n.)
blaenllymu [blaenllym-] - (v.) sharpen, whet
blaenor [-iaid, m.] - (n.) leader; elder
blaenori [blaenor-] - (v.) lead, precede
blaenoriaeth [-au, f.] - (n.) preference; precedence
blaenorol - (adj.) previous, antecedent; anterior
blaenrhes [-i, -au, f.] - (n.)
blaenu [blaen-] - (v.) point; outrun; precede
blaenweddi [-eiau?, f.] - (n.)
blaenwelediad [-au?, m.] - (n.)
blaenwr [blaenwyr, m.] - (n.) leader; forward
blagur [mpl.] - (n.) <see "blaguryn">
blaguro [blagur-] - (v.) sprout, bud; flourish
blagurog - (adj.)
blagurol - (adj.)
blagurus - (adj.)
blaguryn [blagur, m.] - (n.) sprout, bud, shoot
blaidd [bleiddiaid, bleiddiau, m.] - (n.) wolf
blaidd-ddyn - (n.) <see "bleidd-ddyn">
blanc [-iau?, m.] - (n.)
blanced [-i, f.] - (n.) blanket
blas [-au, m.] - (n.) taste, savor (savour), relish
blaslyn [-ion?, m.] - (n.)
blasu (blasio) [blas-, blasi-] - (v.) taste
{ Blasu has to do with the sensation of tasting. }
blasus - (adj.) tasty, savory (savoury), delicious
blasusfwyd [-ydd, m.] - (n.)
blasuso [blasus-] - (v.)
blawd [blodiau, blodion, m.] - (n.) flour, meal
ble - (inter. pron.) where
bleddyn - (adj.)
bleddyn [-ion?, m.] - (n.)
bleiddast [bleiddeist, f.] - (n.)
bleidd-ddyn (blaidd-ddyn) [-ion, m.] - (n.) werewolf
bleiddgi [bleiddgwn, m.] - (n.)
bleiddiaid (bleiddiau) [mpl.] - (n.) <see "blaidd">
bleiddian [-od, m.] - (n.)
bleiddyn - (adj.)
bleiddyn [m.] - (n.)
bleind [-iau, m.] - (n.) blind
ble+r - (adj.) untidy, slovenly
blerwch [-au?, m.] - (n.)
blerwm [m.] - (n.) blabberer; blab-blab
blew [mpl.] - (n.) <see "blewyn">
blewcen [-nau?, f.] - (n.)
blewcyn [-ion?, m.] - (n.)
blewiach [pl.] - (n.)
blewog - (adj.) hairy, shaggy
blewyn [blew, m.] - (n.) hair; (n.pl.) hairs, fur
blewynna [blewynn- &1, blewyn- &2+] - (v.)
bliant [m.] - (n.) lawn, fine linen
blif [-iau, m.] - (n.) catapult
blingo [bling-] - (v.) skin, flay
blin [pl. -ion] - (adj.) tired, weary; peevish, irritable; arduous
blinder [-au, -on, -oedd, m.] - (n.) weariness; trouble
blinderog (blinderus) - (adj.) wearisome
blinderwch [-au?, m.] - (n.)
blinedig - (adj.)
blinfyd [m.] - (n.) tribulation
blino [blin-] - (v.) tire, weary, bore; trouble, vex, aggrieve, annoy, bother; ail
{ (bore) Blino is bore when you are very uninteresting. }
wedi blino - (adj.) tired
blith [-ion, m.] - (n.) milk
blith [pl. -ion] - (adj.) milch
blithdraphlith - (adv.) helter-skelter
blith draphlith - (adv.) helter-skelter
blithog - (adj.)
bloc [-iau, m.] - (n.)
blocyn [blociau, m.] - (n.)
blodau [pl.] - (n.) <see "blodyn">
blodeugerdd [-i, f.] - (n.) anthology
blodeuglwm [m.] - (n.) bunch, nosegay, bouquet
blodeugoes [-au, m.] - (n.)
blodeuo [blodeu-] - (v.) flower, bloom, flourish, blossom
blodeuog - (adj.) flowery; flourishing
blodeuol - (adj.)
blodeuyn [m.] - (n.) <see "blodyn">
blodfresychen [blodfresych, f.] - (n.)
blodiau [mpl.] - (n.) <see "blawd">
blodig - (adj.)
blodigyn [-ion?, m.] - (n.)
blodio [blodi-] - (v.)
blodiog - (adj.) floury, mealy
blodionyn [blodion, m.] - (n.)
blodiwr [blodwyr, m.] - (n.)
blodwraig [blodwragedd, f.] - (n.)
blodyn (blodeuyn) [blodau, m.] - (n.) flower, bloom, blossom
{ (bloom) Blodyn is bloom as in a flower. }
bloddest [-au, f.] - (n.) rejoicing, acclamation
bloddest [bloddest-] - (v.)
bloedd [-iau, -iadau, f.] - (n.) shout
bloeddfawr - (adj.)
bloeddgar - (adj.)
bloeddiad [-au, m.] - (n.)
bloeddio (bloeddian) [bloeddi-] - (v.) shout, bawl
bloeddio cymeradwyaeth - (v.) acclaim
bloeddiwr [bloeddwyr, m.] - (n.) shouter
bloeddnad [-au, f.] - (n.)
bloesg - (adj.) lisping, faltering, indistinct
bloesgedd [-au?, m.] - (n.)
bloesgi [bloesg-] - (v.) lisp, falter, speak indistinctly
bloesgni [-eiau?, m.] - (n.)
bloesgwr [bloesgwyr, m.] - (n.)
bloesgyn [-ion?, m.] - (n.)
blong [f.] - (adj.) <see "blwng">
bloneg [m.] - (n.) lard, grease
blonegen [f.] - (n.) lard, grease
blonegog - (adj.)
blonegu [bloneg-] - (v.)
blorai [-eiau?, m.] - (n.)
blorig - (adj.)
blorol - (adj.)
blot [-iau, mf.] - (n.) blot
blotio [bloti-] - (v.) blot
bloty [blotai, m.] - (n.)
blotyn [blotiau, m.] - (n.) blotch
blwch [blychau, blychod, m.] - (n.) box
{ Blwch is the kind of box you store things in. }
blwng [f. blong] - (adj.) sullen, cheerless
blwydd - (adj.) year-old
blwydd [-i, f.] - (n.) year of age; year-old
blwydd-da+l [blwydd-daliadau, m.] - (n.) annuity, pension
blwyddiad [blwyddiaid, m.] - (n.) yearling, annual
blwyddiadur [-on, m.] - (n.) yearbook, annual
blwyddyn [blynyddoedd; blwydd, f.] - (n.) year
blwydd oed - (adj.) years old
{ For example, "chwech blwydd oed" would be six years old. }
blychaid (blyched) [blycheidiau, m.] - (n.) boxful
blychau (blychod) [pl.] - (n.) <see "blwch">
blynedd [pl.] - (n.) years
{ "Blynedd" is used after numerals. }
blynyddoedd [pl.] - (n.) <see "blwyddyn">
blynyddol - (adj.) annual, yearly
cofnodion blynyddol - (n.) annals
blys [-iau, m.] - (n.) craving, lust
blysgar - (adj.)
blysig - (adj.) greedy, lustful
blysigrwydd [m.] - (n.) greediness
blysio [blysi-] - (v.) crave, lust
blysiog - (adj.)
blysu [blys-] - (v.)
bo [-nau, m.] - (n.)
boba [-+u?, f.] - (n.)
bocs [-ys, m.] - (n.) box
{ (box) Bocs is the kind of box you store things in. }
bocs hetiau - (n.) bandbox
pren bocs - (n.) box
{ (box) Pren bocs is the kind of box you store things in. }
bocsach [mf.] - (n.) vaunt, boast, brag, bravado
bocsachu [bocsach-] - (v.)
bocsachus - (adj.)
bocys [-au?, m.] - (n.)
bocyswydden [bocyswydd, f.] - (n.)
boch [-au, f.] - (n.) cheek
bochdwll [bochdyllau, m.] - (n.)
bochgern [-au, f.] - (n.)
bochgoch - (adj.) rosy-cheeked
bochio (bochian) [bochi-] - (v.)
bochog - (adj.)
bod [-au, mf.] - (n.) being, existence
bod [irreg.] - (v.) be
bod yn gefn - (v.) befriend
bod yn rhwymedig ar - (v.) behoove
Mae'n chwith gen i {am} - I'm sorry {about}
Mae'n ddrwg gen i {am} - I'm sorry {about}
siw+r o fod - that's for sure
boda [-od, mf.] - (n.) buzzard
bodfys [-edd, m.] - (n.)
bodiad [-au?, m.] - (n.)
bodio [bodi-] - (v.) thumb, finger
bodiwr [bodwyr, m.] - (n.)
bodlon (boddlon) - (adj.) willing, content
bodlon o - (adj.) willing to, content to
bodlondeb [m.] - (n.)
bodlonedd [-au?, m.] - (n.)
bodlon.gar - (adj.)
bodloni [bodlon-] - (v.) satisfy, content; be content
bodlonrwydd (boddlonrwydd) [m.] - (n.) contentment
bodo [bydoedd, f.] - (n.)
bodol - (adj.)
bodolaeth [f.] - (n.) existence
bodoli [bodol-] - (v.) exist
bodd [m.] - (n.) pleasure, will, consent
rhyngu bodd - (v.) please
wrth ei fodd - (v.) he enjoys
boddfa [boddfeydd, f.] - (n.) flood
boddhad [m.] - (n.) pleasure, satisfaction
boddhaol - (adj.) pleasing, satisfactory
boddhau [bodd- &hau] - (v.) please, satisfy
boddhaus - (adj.) pleased
boddi [bodd-; 3.s. & 2.s.imp. bawdd] - (v.) drown; flood
boddiant [boddiannau, m.] - (n.)
boddiedig - (adj.)
boddineb [-au?, m.] - (n.)
boddio [boddi-] - (v.) please, satisfy
boddiwr [boddwyr, m.] - (n.)
boddlon - (adj.) <see "bodlon">
boddlonrwydd [m.] - (n.) <see "bodlonrwydd">
boddran [boddran- ?] - (v.)
bogail [bogeiliau, mf.] - (n.) navel; boss, hub
bogel [-au, mf.] - (n.)
bogelyn [bogelau, -nau, m.] - (n.)
boglwm [boglymau, m.] - (n.) boss, knob, stud
boglyn [-nau, m.] - (n.)
boglynnog - (adj.)
boglynnu [boglynn- &1, boglyn- &2+] - (v.)
bol (bola) [boliau, m.] - (n.) belly, abdomen
perthynol i'r bol - (adj.) abdominal
bolaid (boled) [boleidiau, m.] - (n.) bellyful
bolau [pl.] - (n.)
bolch [f.] - (adj.)
bolchwydd [-au?, m.] - (n.)
bolchwyddo [bolchwydd-] - (v.)
boldyn - (adj.)
boled - (n.) <see "bolaid">
boleidiau [pl.] - (n.) <see "bolaid">
bolera [boler-] - (v.) gorge, guzzle; sponge
bolerwr [bolerwyr, m.] - (n.) sponge, parasite
bolgar - (adj.)
bolgi [bolgwn, m.] - (n.) gourmand, glutton
bolgno [m.] - (n.) gripes, colic
bolgnofa [bolgnofeydd, f.] - (n.) gripes, colic
bolheulo [bolheul-] - (v.) bask in the sun
boliaid [bolieidiau, m.] - (n.)
bolio [boli-] - (v.) belly, gorge
boliog - (adj.) big-bellied, corpulent
boloch [m.] - (n.) pain, anxiety; destruction
bolrwth - (adj.) gluttonous, greedy
bolrwym - (adj.) costive, constipated
bolrwymedd [-au?, m.] - (n.)
bolrwymiad [-au?, m.] - (n.)
bolrwymyn [-nau, m.] - (n.)
bolrythu [bolryth-] - (v.)
bolsbryd [-au?, m.] - (n.)
bolsothach (bolysothach) [m.] - (n.) hodgepodge (hotchpotch); jargon
bolwst [mf.] - (n.) gripes, colic
bolystyn [-ion?, m.] - (n.)
bollt [-au, -ydd, byllt, m.] - (n.) bolt, bar
bolltaid (bollted) [bollteidiau, f.] - (n.) boltful
bolltio [bollti-] - (v.) bolt
{ (bolt) Bolltio is the kind of bolting you do to a door. }
bolltiog - (adj.)
bom [-iau, f.] - (n.) bomb
bo+n [bonau, bonion, m.] - (n.) bottom; stump, base, breech
{ (base) Bo+n is the kind of base that is at the bottom
of something. }
boncath [-od, m.] - (n.) buzzard
bonclust [-iau, m.] - (n.) box on the ear
taro bonclust - (v.) box
{ Taro bonclust is the kind of boxing you do to someone's ear. }
bonclustio [bonclusti-] - (v.) box
{ Bonclustio is the kind of boxing you do to someone's ear. }
boncyff [-ion, m.] - (n.) stump, trunk, stock
bondid [-au, f.] - (n.)
bondigrybwyll - (adj.)
bondigrybwyll - (adv.) forsooth
bondo [m.] - (n.) eaves
bondrwm - (adj.)
bonedd - (adj.)
bonedd [m.] - (n.) gentility, nobility
boneddigaidd - (adj.) noble; gentlemanly
boneddigeiddrwydd [m.] - (n.) gentlemanliness
boneddiges [-au, f.] - (n.) lady
boneddigion [pl.] - (n.) gentlemen
bonesig [f.] - (n.) lady; Miss
bonet [m.?] - (n.) bonnet
bonffagl [-au, m.] - (n.)
bon.gam - (adj.) bandy-legged
bon.gamu [bon.gam-] - (v.)
bonheddig [pl. boneddigion] - (adj.) noble, gentle, gentlemanly, aristocratic
bonheddwr [bonheddwyr, m.] - (n.) gentleman
bonllef [-au, f.] - (n.) shout
bonllost [-au, f.] - (n.)
bonllwm - (adj.) bare-bottomed, breechless
bonsyg [-iau, f.] - (n.)
Bont-faen, Y - (prop.n.) Cowbridge
bontin [-au?, f.] - (n.)
bonws [-au?, m.] - (n.)
bonyn [bonion, bonau, m.] - (n.) stump
bopa [-+u?, f.] - (n.)
bord [-ydd, -au, f.] - (n.) table, board
border [-oedd?, m.] - (n.)
bore - (adj.) early
yn fore - (adm.) betimes
bore [-au, m.] - (n.) morning
borebryd [-au, m.] - (n.)
boreddydd [-iau, m.] - (n.) daybreak, morning
borefwyd [m.] - (n.) breakfast
boregwaith [-au?, m.] - (n.)
boreol - (adj.) morning
bors [f.] - (n.) hernia
bos [f.] - (n.) palm
{ Bos is the palm you have in your hand. }
bost [-iau, f.] - (n.) boast, brag
bostfawr - (adj.)
bostio [bosti-] - (v.) boast, brag, bounce
{ (bounce) Bostio is bounce in the sense of boast. }
bostiwr [bostwyr, m.] - (n.)
botaneg [-au?, f.] - (n.)
botanegol - (adj.)
botanegwr [botanegwyr, m.] - (n.)
botas (botasen) [botasau, f.] - (n.) boot
botaswr [botaswyr, m.] - (n.)
botwm [botymau, m.] - (n.) button
botwmog - (adj.) buttoned
botymu [botym-] - (v.) button
both [-au, f.] - (n.) nave of wheel; boss
bothog - (adj.)
bow [m.?] - (n.) bow
{ Bow is the kind of bow that is the front of a ship. }
bowlen [-ni, f.] - (n.)
bowliau [pl.] - (n.)
bowlio [bowli-] - (v.)
bowliwr [bowlwyr, m.] - (n.)
brac - (adj.) free, frank, talkative
braced [-i, f.] - (n.) bracket
bracty [bractai, m.] - (n.) malt-house, brewery
brad [-au, m.] - (n.) treason, betrayal; plot
bradfwriadu [bradfwriad-] - (v.) plot, conspire
bradlofrudd [-ion, m.] - (n.) assassin
bradlofruddiaeth [f.] - (n.) assassination
bradlofruddio [bradlofruddi-] - (n.) assassinate
bradog - (adj.)
bradol - (adj.)
bradu [brad-] - (v.)
bradwr [bradwyr, m.] - (n.) traitor
bradwriaeth [f.] - (n.) treason, treachery
bradwriaethol - (adj.)
bradwriaethus - (adj.)
bradwrol - (adj.)
bradwrus - (adj.) traitorous, treacherous
bradychu [bradych-] - (v.) betray
bradychus - (adj.)
bradychwr [bradychwyr, m.] - (n.)
braen - (adj.) rotten, corrupt
braenar [-au, m.] - (n.) fallow
braenaru [braenar-] - (v.) fallow
braenu [braen-] - (v.) rot, putrify
braf - (adj.) fine, bonny
{ Braf, like the Scottish "braw" (grand), has a sense of bigness
and strength about it; "tywydd braf" is fine and sunny and hot. }
{ The adjective "braf" is not mutated after "yn" as most
adjectives are. }
brafiaeth [-au?, f.] - (n.)
brafiwch [-au?, m.] - (n.)
brafri [-eiau?, m.] - (n.)
brag [m.] - (n.) malt
bragad [f.] - (n.) army, battle; offspring
bragaldian (bragaldio) [bragaldi-] - (v.) jabber, gabble, prate
bragio [bragi-] - (v.)
bragod [-au, -ydd, m.] - (n.) bragget
bragu [brag-] - (v.) malt, brew
bragwair [m.] - (n.) moorland hay, coarse grass
bragwr [bragwyr, m.] - (n.) maltster, brewer
braich [breichiau, f.] - (n.) arm; branch
{ (arm) Braich is the kind of arm that comes from your shoulder. }
braidd - (adj.)
braidd - (adv.) rather, somewhat, almost, hardly
{ (rather) Braidd has the positive sense of "almost", "rather"
(meaning something like "almost very"). "Mynd braidd yn gyflym" is
going faster than your maiden aunt or your driving instructor might
approve -- in Britain they say "rather quickly" with this sense.
The understated "really rather good" (that is, exceptionally good)
translates well as "braidd yn dda". ("Sut oedd y cyngerdd? Braidd
yn dda a dweud y gwir!" -- the concert was utterly wonderful)
"Braidd" also has a negative sense: "o'r braidd" is "hardly", "not
really". If it unlikely that he has finished, then "o'r braidd ei
fod wedi gorffen". "Braidd y" (positive) means "hardly" (negative
sense in English) "braidd y coeliech ddim a ddywedai" you would
scarcely believe anything he said (surely, you don't believe what he
says). "Braidd na" (negative) means "almost" (positive sense) so
"braidd na choeliech popeth a ddywedai" you would almost believe
everything he said (he is quite plausible chap). }
{ (almost) Braidd with a negative sense can mean "almost": "braidd
na ddywedwn" -- "I would almost say (that...)" = "I would almost be
prepared to say that..." }
o'r braidd - (adv.) barely
brain [fpl.] - (n.) <see "bra+n">
braint [breintiau, f.] - (n.) privilege
braisg - (adj.) gross, thick, large; pregnant, big
braith [f.] - (adj.) <see "brith">
bral [-au, m.] - (n.)
bralgi [bralgwn, m.] - (n.)
bralog - (adj.)
bram [-au?, f.] - (n.)
bra+n [brain, mf.] - (n.) crow, rook, raven
bran [m.?] - (n.) bran
branes [-i, f.] - (n.)
bras [bras- &adj] - (adj.) fat, broad; coarse; rich, luxuriant
llythyren fras - (n.) capital letter
brasa/u [bras- &a/u] - (v.) grow fat, grow gross
brasbwyth [-au, m.] - (n.)
brasbwytho [brasbwyth-] - (v.) baste, tack
brasgamu [brasgam-] - (v.) stride
brasliain [braslieiniau, m.] - (n.)
braslun [-iau, m.] - (n.) sketch, outline
braslunio [brasluni-] - (v.)
brasnaddu [brasnadd-] - (v.) rough-hew
braster [-au, m.] - (n.) fat
braster morfil - (n.) blubber
brasterog - (adj.) fat, greasy
brasteru [braster-] - (v.) baste
{ Brasteru is baste in the sense of put fat over. }
brastir [-oedd?, m.] - (n.)
brastod [-au?, m.] - (n.)
braswydd - (adj.)
braswydd [pl.] - (n.)
brat [-iau, m.] - (n.) rag, clout; pinafore
bratiaith [f.] - (n.) debased language
bratiog - (adj.) ragged, tattered
brath [-au, m.] - (n.) stab, wound; sting; bite
brathedig - (adj.)
brathgi [brathgwn, m.] - (n.)
brathiad [-au, m.] - (n.)
brathog - (adj.) that bites, biting
brathu [brath-; 3.s. & 2.s.imp. brath] - (v.) stab, wound; sting; bite
brau [pl. breuon; breu- &adj] - (adj.) brittle, fragile; prompt; kindly
braw - (adj.)
braw [-iau, m.] - (n.) terror, dread, fright, alarm
{ (dread) Braw is not something I would normally expect to be used
for "dread" -- more surprise. }
{ (terror) Braw might be used for "terror": "bod mewn braw" might
be ok for "bod mewn ofn". }
brawd [brodiau, f.] - (n.) judgment
brawd [brodyr, m.] - (n.) brother; friar; (n.pl.) brethren
brawdgarwch [m.] - (n.) brotherly love
brawdladdiad [-au, m.] - (n.)
brawdle [-oedd, m.] - (n.) judgement-seat
cyhuddo o flaen brawdle - (v.) arraign
brawdlys [-oedd, m.] - (n.) assize-court
brawdmaeth [m.] - (n.) foster brother
brawdol - (adj.) brotherly, fraternal
brawdoliaeth [-au, f.] - (n.) brotherhood, fraternity
brawdwr [brawdwyr, m.] - (n.) arbiter
brawdwraidd - (adj.)
brawddeg [-au, f.] - (n.) sentence
{ Brawddeg is a grammatical sentence. }
brawddegu [brawddeg-] - (v.) construct sentences
brawedig - (adj.)
brawl [m.] - (n.) boast, brag, bluster; gabble, tattle
brawychedig - (adj.) aghast
brawychu [brawych-] - (v.) frighten, affright, terrify, appall (appal)
brawychus - (adj.) frightful, terrible
brawychwr [brawychwyr, m.] - (n.)
bre - (adj.)
bre [-on, -oedd, f.] - (n.) hill, highland
brebwl [brebyliaid, m.] - (n.) blockhead; prattler
bre+c [-s, m.] - (n.) brake
{ Bre+c is the kind of brake you use to stop your car. }
rhoi'r bre+c - (v.) brake
brecan [mf.] - (n.) <see "brycan">
breci [-%au, m.] - (n.) wort, spree
brecini [-eiau?, m.] - (n.)
brecwast (brecwest) [-au, mf.] - (n.) breakfast
brecwasta [brecwast-] - (v.) breakfast
brech [-au, -od, f.] - (n.) eruption, pox
brech [f.] - (adj.) <see "brych">
brechdan [-au, f.] - (n.) sandwich; slice of bread and butter
brechedig - (adj.)
brechiad [-au, m.] - (n.)
brechlyd - (adj.)
brechlyn [-ion?, m.] - (n.)
bredych [-au, -ion, m.] - (n.) betrayal; fear; rascal
bref [-iadau, -au, f.] - (n.) lowing; bleat; bray
brefad [brefad-] - (v.)
breferad [-au, m.] - (n.) bellowing
breferad [breferad-] - (v.) bellow
brefiad [-au, m.] - (n.) lowing; bleating
brefu [bref-] - (v.) low; bleat; bray
{ (bray) Brefu is the kind of braying an ass does. }
breg - (adj.) fragile, faulty
breg [m.] - (n.) guile, blemish, breach
bregliach [-au?, m.] - (n.)
bregliach [bregliach-, breglia- ?] - (v.) jabber
breglyd - (adj.)
bregus - (adj.) frail, brittle, rickety
bregysu [bregys-] - (v.)
brehyrion (brehyriaid) [pl.] - (n.) <see "bre%yr">
breichdlws [breichdlysau, m.] - (n.)
breicheidio [breicheidi-] - (v.)
breichiau [pl.] - (n.) <see "braich">
breichled [-au, -i, f.] - (n.) bracelet, bangle
breichrwyf [-au, mf.] - (n.) bracelet
breichus - (adj.)
breiniau [pl.] - (n.)
breinig - (adj.)
breinio [breini-] - (v.) privilege, enfranchise
breiniog - (adj.)
breiniol - (adj.) privileged, free
arian breiniol - (n.) currency
breinlen [-ni, -nau, f.] - (n.) charter
breinllys [-oedd, m.] - (n.)
breintal [m.] - (n.) bonus; royalty
breintiau [pl.] - (n.) <see "braint">
breintiedig - (adj.) patented, patent
breintio [breinti-] - (v.) privilege, favor (favour)
breintus - (adj.)
breinus - (adj.)
breisgaidd - (adj.)
breisgau [breisga-] - (v.)
breisgio [breisgi-] - (v.)
breithgad [-au, f.] - (n.)
breithin [-au?, f.] - (n.)
breithlwyd [f.] - (adj.)
brelyn [-ion?, m.] - (n.)
brem [-au?, m.] - (n.)
bremain [bremain- ?] - (v.)
brenhinaidd - (adj.) kingly, regal
brenhindy [brenhindai, m.] - (n.) royal palace
brenhinedd [mpl.] - (n.) <see "brenin">
brenhines [breninesau, f.] - (n.) queen
brenhinfainc [brenhinfeinciau, f.] - (n.) throne
brenhinfraint [-iau?, f.] - (n.)
brenhiniaeth [breniniaethau, f.] - (n.) kingdom
brenhinllin [-au?, f.] - (n.)
brenhinllwyth [-au?, m.] - (n.)
brenhinoedd [mpl.] - (n.) <see "brenin">
brenhinol - (adj.) royal, regal
brenhinyn [m.] - (n.)
breni [bryniau, brenhinoedd, f.] - (n.)
brenigen [-nau?, f.] - (n.)
brenin [brenhinoedd, brenhinedd, m.] - (n.) king
breninesau [fpl.] - (n.) <see "brenhines">
breniniaethau [fpl.] - (n.) <see "brenhiniaeth">
brennig [pl.] - (n.)
brest [-iau, f.] - (n.) breast, chest
caeth ei frest - (adj.) asthmatic
bresychen [bresych, f.] - (n.) cabbage
bretyn [-ion?, m.] - (n.)
brethyn [-nau, m.] - (n.) cloth
brethynnwr [brethynnwyr, m.] - (n.) clothier
brethynnydd [-ion?, m.] - (n.)
breuan [-au, f.] - (n.) quern; print of butter
breuder [m.] - (n.) brittleness, frailty
breuddwyd [-ion, mf.] - (n.) dream
breuddwyd gwrach - (n.) wishful thinking
breuddwydio [breuddwydi-] - (v.) dream
breuddwydiol - (adj.) dreaming, dreamy
breuddwydiwr [breuddwydwyr, m.] - (n.)dreamer
breuhau [breu- &hau] - (v.)
breulyd - (adj.)
breuo [breu-] - (v.)
breuoldeb [m.] - (n.)
breuolder [-oedd?, m.] - (n.)
breuon [pl.] - (adj.) <see "brau">
brewlan [brewlan- ?] - (v.)
bre%yr [brehyrion, brehyriaid, m.] - (n.) nobleman, chief, baron
bri [-eiau?, m.] - (n.) honor (honour), renoun, distinction
briallen [briallu, f.] - (n.) primrose
brib [-ys, m.] - (n.) fragment, scrap
bribsyn [-ion?, m.] - (n.)
bribysyn [bribys, m.] - (n.)
bricio [brici-] - (v.) brick
bricsen [brics, f.] - (n.) brick
bricyllen [bricyll?, f.] - (n.) apricot
brid [-iau, m.] - (n.) breed
bridfa [bridfeydd, f.] - (n.)
bridio [bridi-] - (v.) breed
bridiwr [bridwyr, m.] - (n.)
brifo [brif-] - (v.) hurt
brig [-au, m.] - (n.) top, apex; (n.pl.) twigs
{ (top, apex) Brig has a connotation of smallness at the top. The top
of the popularity charts would be a "brig", as would the top of a
pointed tree or a pointy mountain. }
briga+d [brigadau, f.] - (n.) brigade
brigbori [brigbor-] - (v.)
brigdorri [brigdorr- &1, brigdor- &2+] - (v.)
briger [-au, m.] - (n.) hair of head; top
brigerog - (adj.)
brigeryn [-ion?, m.] - (n.)
brigiad [-au?, m.] - (n.)
brigladd [brigladd-] - (v.)
briglaes - (adj.)
briglwyd - (adj.)
brigo [brig-] - (v.) top; branch
brigog - (adj.) branching; flourishing
brigwyn - (adj.) white-topped, white-crested
brigyn [brigau, m.] - (n.) twig
brigystod [-iau, f.] - (n.)
bril [-iau, m.] - (n.)
brilyn [briliau, m.] - (n.)
brisg [-au?, m.] - (n.)
brisgyn [-ion?, m.] - (n.)
brith [f. braith] - (adj.) speckled, mottled, motley, brindled; indistinct, vague; grey, gray
asgell fraith - (n.) chaffinch
bara brith - (n.) currant bread
brithder [-oedd?, m.] - (n.)
brithgi [brithgwn, m.] - (n.)
brithlas - (adj.)
brithlaw [-iau?, m.] - (n.)
brithlen [-ni, f.] - (n.)
brithlwyd - (adj.)
brithni [-eiau?, m.] - (n.)
britho [brith-] - (v.) mottle, speckle; dazzle
brithryw - (adj.)
brithwaith [-au?, m.] - (n.)
brithwas [brithweision, m.] - (n.)
brithwe [-au?, f.] - (n.)
Brithwr [Brithwyr, m.] - (n.) Pict
brithyd [-au?, m.] - (n.)
brithyll [-od, -iaid, m.] - (n.) trout
briw - (adj.) broken, bruised, sore
briw [-iau, -ydd, m.] - (n.) wound, sore
briwdwll [-ion?, m.] - (n.)
briwdwll [f. briwdoll] - (adj.)
briwedig - (adj.)
briwfwyd [-au?, m.] - (n.)
briwgig [-au?, m.] - (n.)
briwio [briwi-] - (v.) bray
{ (bray) Briwio is bray in the sense of pound. }
briwlan [briwlan- ?] - (v.)
briwlian [briwli-] - (v.)
briwlio [briwli-] - (v.) broil
briwo [briw-] - (v.) wound, hurt
briwsioni [briwsion-] - (v.) crumble
briwsionllyd - (adj.)
briwsionyn [briwsion, m.] - (n.) crumb
briwsyn [briwsion, m.] - (n.)
bro [-ydd, f.] - (n.) land; region; vale
broc - (adj.)
broc [-iau?, m.] - (n.)
brocen [-nau?, f.] - (n.)
brocer [-iaid, m.] - (n.)
broch - (adj.)
broch [-od, -ion, m.] - (n.) badger
broch [m.] - (n.) froth, anger, tumult, bluster
brochi [broch-] - (v.) chafe, fume; bluster
brochlyd - (adj.)
brochus - (adj.) fuming; blustering, bluff, boisterous
brodiad [-au, m.] - (n.)
brodiaeth [-au, f.] - (n.)
brodiau [fpl.] - (n.) <see "brawd">
brodio [brodi-] - (v.) embroider; darn
brodiog - (adj.)
brodir [-oedd, f.] - (n.)
brodor [-ion, m.] - (n.) native
brodordy [brodordai, m.] - (n.)
brodoriaeth [-au, f.] - (n.)
brodorol - (adj.) native
brodwaith [brodweithiau, m.] - (n.)
brodyr [mpl.] - (n.) <see "brawd">
broes [-au, m.] - (n.)
broga [-od, -ed, m.] - (n.) frog
brogaredd [-au?, m.] - (n.)
brogarwch [-au?, m.] - (n.)
brogla - (adj.)
broglau - (adj.)
brogle - (adj.)
brol [-iau, m.] - (n.) boast, brag
brolgi [brolgwn, m.] - (n.)
brolian [broli-] - (v.)
brolio [broli-] - (v.) boast, brag, vaunt
broliwr [brolwyr, m.] - (n.) boaster, braggart
bron - (adv.) almost, nearly
{ (almost) Bron comes to mean "almost" in a negative context:
"bron na ddywedais" -- "I almost said (that...)" = "I only just
avoided saying." }
o'r bron - (adv.) completely, in succession
bron [-nau, -nydd, f.] - (n.) breast
bronegau [pl.] - (n.) <see "bronneg">
bronfraith [bronfreithod, bronfreithiaid, f.] - (n.) thrush
bron.gengl [-au, f.] - (n.)
bron.glwm [-au?, m.] - (n.)
bron.goch [-iaid, mf.] - (n.) robin redbreast
broniallt [-iau?, f.] - (n.)
bronnallt [-iau?, f.] - (n.)
bronneg [bronegau, f.] - (n.)
bronrhuddog [-od, m.] - (n.)
bronrhuddyn [-nod, m.] - (n.)
bront [f.] - (adj.) <see "brwnt">
bronten [-nau?, f.] - (n.)
bronwen - (adj.)
bronwen [f.] - (n.) weasel
bronwyllt - (adj.)
brown - (adj.) brown
brown.goch - (adj.) auburn
bru [-oedd, m.] - (n.) womb
brud [-iau, m.] - (n.) chronicle; divination
brudio [brudi-] - (v.) prognosticate, divine
brudiwr [brudwyr, m.] - (n.) wizard, soothsayer
brwchan [-nau?, m.] - (n.)
brwd - (adj.) hot, fervent
brwd [m.] - (n.) boil, heat
brwdaniaeth [-au?, m.] - (n.)
brwdfrydedd [m.] - (n.) ardor (ardour), enthusiasm
brwdfrydig - (adj.) ardent, enthusiastic
brwdias - (adj.)
brwmstan [m.] - (n.) brimstone, sulfur (sulphur)
brwmstanaidd - (adj.) brimstony, sulfurous (sulphurous)
brwnt [f. bront; pl. bryntion] - (adj.) foul, nasty, dirty; harsh
brws [-ys, m.] - (n.)
brwsio [brwsi-] - (v.)
brwyd - (adj.) variegated; blood-stained; shattered
brwyd [-au, m.] - (n.) embroidering frame; skewer; braid
brwydo [brwyd-] - (v.) embroider, braid
brwydr [-au, f.] - (n.) battle, combat
brwydro [brwydr-] - (v.) battle, combat
brwydrwr [brwydrwyr, m.] - (n.) fighter, combatant
brwydwaith [m.] - (n.) embroidery
brwyliad [brwyliaid, m.] - (n.)
brwylian [brwyli-] - (v.)
brwylio [brwyli-] - (v.) broil
brwyn [m.] - (n.) grief, sadness
brwyna [brwyn-] - (v.)
brwynen [brwyn, f.] - (n.) rush
brwyniad [brwyniaid, m.] - (n.)
brwynog - (adj.) rushy
brwysg - (adj.) drunk; vigorous
brwysged [-i?, f.] - (n.)
brwysgi [-eiau?, m.] - (n.)
brwysgio [brwysgi-] - (v.)
brwysgni [-eiau?, m.] - (n.)
brycan (brecan) [-au, mf.] - (n.) blanket, rug
brych [f. brech] - (adj.) mottled, brindled, freckled
brych [m.] - (n.) afterbirth of a caw
brychan [-od, m.] - (n.)
Brycheiniog - (prop.n.) Brecknock
brycheulyd - (adj.) spotted, brindled
brycheuyn [brychau, m.] - (n.) spots, freckles
brychi [-eiau?, m.] - (n.)
brychiad [brychiaid, m.] - (n.)
brychiedyn [-ion?, m.] - (n.)
brychni [m.] - (n.) spots, freckles
brychu [brych-] - (v.) spot, freckle
bryd [-iau, m.] - (n.) mind, heart, will
rhoi ei fryd ar - (v.) set his mind to
brydaniaeth [-au?, m.] - (n.)
brydio [brydi-] - (v.) burn, inflame, boil, throb
brydiog - (adj.)
brygawthan [-nau?, m.] - (n.)
brygawthan [brygawthan- ?] - (v.) jabber, prate, rant
bryn [-iau, m.] - (n.) hill
Brynbuga - (prop.n.) Usk
bryncyn [-nau, m.] - (n.) hillock
bryndir [-oedd, m.] - (n.)
bryniog - (adj.) hilly
brynnig - (adj.)
bryntion [pl.] - (adj.) <see "brwnt">
bryntni (brynti) [m.] - (n.) filthiness, filth
bryntog - (adj.)
brys - (adj.)
brys [m.] - (n.) haste, hurry
ar frys - (adv.) quickly, apace
bryseb [-au, f.] - (n.)
brysgar - (adj.)
brysgerdded [-i?, m.] - (n.)
brysgerdded [brysgerdd-] - (v.)
brysglwyn [-i, m.] - (n.)
brysiad [-au?, m.] - (n.)
brysio [brysi-] - (v.) hasten, hurry
brysiog - (adj.) hurried, hasty
bryslythyr [-au, m.] - (n.) dispatch
brysneges [-au, f.] - (n.) telegram
Bryste - (prop.n.) Bristol
Brytanaidd - (adj.) British
brytau [bryta-] - (v.)
brytheirio [brytheiri-] - (v.) belch
Brython [-iaid, m.] - (n.) Briton, Welshman
Brythoneg [f.] - (n.) Brythonic, British language
brythwch [m.] - (n.) storm, tumult; groan
bryweddu [brywedd-] - (v.) brew
brywes [-au, m.] - (n.) brewis
brywiog - (adj.)
buail [pl.] - (n.) <see "bual">
buain [pl.] - (adj.) <see "buan">
bual [buail, -au, -od, m.] - (n.) buffalo, bison
buan [pl. buain; cynted; cynt; cyntaf] - (adj.) soon, fast, quick, swift, fleet
{ (fast, quick, swift) Buan means "fast", but has the additional
meaning of "soon". A "tre+n buan" is likely to arrive early, even
if it is coming slowly. }
yn fuan - (adv.) soon
{ Yn fuan can indicate "early", i.e., "early in the day", but also
"early in the future" (soon). "Yn fuan" also has the other meaning
"fast", "swift". }
buander (buandra) [m.] - (n.) swiftness, speed
buandroed - (adj.) swift-footed
buanedd [-au?, m.] - (n.)
buarth [-au, m.] - (n.) yard
buarthfor [-ion?, m.] - (n.)
buartho [buarth-] - (v.)
buarthu [buarth-] - (v.)
buchdraeth [-au, f.] - (n.) biography, memoir
buchedd [-au, f.] - (n.) life, conduct
bucheddol - (adj.) right-living, virtuous
bucheddu [buchedd-] - (v.) live, flourish
buches [-au, -i, f.] - (n.) herd of cows
buchfrechu [buchfrech-] - (v.) vaccinate
buchod [pl.] - (n.) <see "buwch">
budr [pl. -on] - (adj.) dirty, filthy, vile, foul
budrchwil [-od, f.] - (n.)
budrchwilen [-nau?, f.] - (n.)
budreddi [m.] - (n.) filthiness, filth
budrelw [-iau?, m.] - (n.)
budrelwa [budrelw-] - (v.)
budro [budr-] - (v.) dirty, soil, foul
budrogaidd - (adj.)
budd [-ion, m.] - (n.) benefit, profit, gain, advancement, avail, behoof
{ (advancement) Budd is advancement in the sense of betterment. }
buddai [buddeiau, f.] - (n.) churn
buddair [-oedd?, f.] - (n.)
budd-dal [-au?, m.] - (n.)
buddeiau [pl.] - (n.) <see "buddai">
buddel (buddelw) [buddelwydd, mf.] - (n.) cow-house post
buddfawr - (adj.)
buddiant [buddiannau, m.] - (n.) interest
{ Buddiant is the kind of interest you earn at a bank. }
buddio [buddi-] - (v.) profit, avail
buddiol - (adj.) profitable, beneficial, useful, advisable
buddioldeb [m.] - (n.) profitableness
buddioli [buddiol-] - (v.)
buddles [-au?, m.] - (n.)
buddrannau [pl.] - (n.)
buddsodd [-ion, m.] - (n.) investment
buddsoddi [buddsodd-] - (v.) invest
{ Buddsoddi is to invest money. }
buddsoddiad [-au, m.] - (n.) investment
buddsoddwr [buddsoddwyr, m.] - (n.)
Buddug - (prop.n.) Boadicea; Victoria
buddugol - (adj.) winning, victorious
buddugoliaeth [-au, f.] - (n.) victory
buddugoliaethus - (adj.) victorious, triumphant
buddugwr [buddugwyr, m.] - (n.) winner, victor
bufrechiad [m.] - (n.) vaccination
bugail [bugeiliaid, m.] - (n.) shepherd; pastor
bugeilaidd - (adj.)
bugeileg [-ion, f.] - (n.)
bugeiles [-au, f.] - (n.) shepherdess
bugeilffon [bugeilffyn, f.] - (n.)
bugeilgerdd [-i, f.] - (n.)
bugeilgi [bugeilgwn, m.] - (n.)
bugeiliaeth [-au, f.] - (n.) pastorate
bugeiliaid [pl.] - (n.) <see "bugail">
bugeilio (bugeila) [bugeili-] - (v.) watch, shepherd
bugeiliol - (adj.) pastoral
bugeiliwr [bugeilwyr, m.] - (n.)
bugunad [bugunad-] - (v.) bellow
bugunad [m.] - (n.) bellowing, roar
bulwg [-au?, m.] - (n.)
bun (mun) [f.] - (n.) maid, maiden
burgyn [-nod, -iaid, m.] - (n.) carcass, carrion
buria [-+u?, m.] - (n.)
buriau [pl.] - (n.)
burmanog - (adj.)
burmog - (adj.)
burum (burman) [m.] - (n.) barm, yeast
busnes [-au, -ion, mf.] - (n.) business
busnesa [busnes-] - (v.) interfere, meddle
busnesgar (busneslyd) - (adj.) meddlesome
busnesol - (adj.)
busnesu [busnes-] - (v.)
bustach [bustych, m.] - (n.) bullock, steer
bustachu [bustach-] - (v.) buffet about, bungle
bustechyn [-ion?, m.] - (n.)
bustl [-au, m.] - (n.) gall, bile
bustlaidd - (adj.) like gall; bitter as gall
bustlo [bustl-] - (v.)
bustych [pl.] - (n.) <see "bustach">
buwch [buchod, f.] - (n.) cow
bw [-au, m.] - (n.)
bwa [-+u, m.] - (n.) bow; arch, arc
{ (bow) Bwa is the kind of bow you shoot an arrow with. }
bwa'r arch - (n.) rainbow
bwaog - (adj.) arched, vaulted
bwau [bwa-] - (v.)
bwbach [-od, m.] - (n.) bugbear, bogey, scarecrow
bwbachu [bwbach-] - (v.)
bwbi [-eiau?, m.] - (n.)
bwced [-i, mf.] - (n.) bucket
bwcedaid (bwceded) [bwcedeidiau, m.] - (n.) bucketful
bwci [-%od, m.] - (n.) bugbear, bogey, ghost
bwcl [byclau, m.] - (n.) buckle
bwcled [-au, -i, mf.] - (n.) buckler
bwcram [-au?, m.] - (n.)
bwcran [-nau?, m.] - (n.)
bwch [bychod, m.] - (n.) buck
bwch danas - (n.) buck
bwch gafr - (n.) he-goat, billy-goat
bwdram [-au?, m.] - (n.)
bwdran [-nau?, m.] - (n.)
bwgan [-od, m.] - (n.) bogey, ghost, scarecrow
bwgwth - (v.) <see "bygwth">
bwng [byngau, m.] - (n.)
bwhwman [bwhwman- ?] - (v.) beat about; vacillate
bwi [-eiau?, m.] - (n.)
bw+l [bylau, m.] - (n.) globe, ball, knob
bwla [-od, m.] - (n.)
bwlas [-au?, m.] - (n.)
bwlb [m.] - (n.) bulb
bwlch [bylchau, m.] - (n.) gap, aperture; pass; notch
bwldagu [bwldag-] - (v.)
bwled [-i, f.] - (n.) bullet
bwlgan [-au, f.] - (n.)
Bwlgaria - (prop.n.) Bulgaria
bwli [-od, m.] - (n.)
bwliaid [pl.] - (n.)
bwlian [bwli-] - (v.)
bwlio [bwli-] - (v.)
bwlyn [bwliaid, m.] - (n.)
bw+m [m.] - (n.) boom
bwmbart [-iau?, m.] - (n.)
bwmbeili [-eiau?, m.] - (n.)
bwmbwr [bwmbwyr, m.] - (n.)
bwmbwrth [-au?, m.] - (n.)
bwmp [m.] - (n.) <used in expression>
bwmp y gors - (n.) bittern
bwmpa [-+u?, f.] - (n.)
bwn [bynnoedd, byniaid, m.] - (n.) <used in expression>
aderyn y bwn - (n.) bittern
bwncath [-od, m.] - (n.)
bwndel [-i, m.] - (n.) bundle
bwndelu [bwndel-] - (v.)
bwn.gler [-iaid, m.] - (n.) bungler
bwn.glera [bwn.gler-] - (v.) bungle, botch
bwn.gleraidd - (adj.) bungling
bwn.glerwaith [m.] - (n.) bungle, botch
bwn.glerwch [m.] - (n.) clumsiness
bwr (f. byr) - (adj.) fat, big, strong
bwrdais [bwrdeisiaid, m.] - (n.) burgess
bwrdeisiaeth [-au?, f.] - (n.)
bwrdeisiaid [pl.] - (n.) <see "bwrdais">
bwrdeistref [-i, f.] - (n.) borough
bwrdd [byrddau, m.] - (n.) table; board
ar fwrdd - (adv.) aboard
bwriad [-on, -au, m.] - (n.) purpose, intention
bwriadol - (adj.) intentional
bwriadu [bwriad-] - (v.) purpose, intend
bwriadus - (adj.)
bwriadwaith [-au?, m.] - (n.)
bwriant [bwriannau, m.] - (n.) assumption
bwrlwm [byrlyau, m.] - (n.) bubble, blob; gurgling
bwrn [byrnau, m.] - (n.) burden, incubus
bwrnel [-i, mf.] - (n.)
bwrw [bwri-; 2.s.imp. bwrw, bwra] - (v.) cast, shed; strike; imagine, suppose; spend
{ (cast) Bwrw is to throw down, or against. }
{ (imagine, suppose) Bwrw (which is otherwise various things like
"cast") is close to "tybio", but may have more of an element of
doubt about it ("a bwrw fod" -- "just supposing that") and may mean
supposing contrary to expectation. It seems to get the "suppose" or
"imagine" meaning from senses related to casting lots or guessing. }
bwrw cenllysg - (v.) hail
{ Bwrw cenllysg is the kind of hailing the weather does to you. }
bwrw eira - (v.) snow
bwrw glaw - (v.) rain
bwrw yn erbyn - (v.) to run into, to strike against
haearn bwrw - (n.) cast iron
bwrw [m.] - (n.) cast, throw; woof
bws [bysys, -au, m.] - (n.) bus
bwtler [-iaid, m.] - (n.) butler
bwtri [m.] - (n.) buttery, pantry, dairy
bwtsias [pl.] - (n.)
bwtwn [-au?, m.] - (n.)
bwth [bythod, m.] - (n.) hut, booth, cot
bwthyn [bythynnod, m.] - (n.) cottage, cabin, hut
bwyall [f.] - (n.) <see "bwyell">
bwyd [-ydd, m.] - (n.) food
bwyda (bwydo) [bwyd-] - (v.) feed
bwydgell [-oedd, f.] - (n.)
bwydlen [-ni, f.] - (n.)
bwydlys [-iau, m.] - (n.)
bwydlysieuwr [bwydlysieuwyr, m.] - (n.)
bwydo - (v.) <see "bwyda">
bwyd-offrwm [m.] - (n.) meat-offering
bwydwr [bwydwyr, m.] - (n.) feeder
bwyell (bwyall) [bwyeill, bwyyll, -i, -au, f.] - (n.) axe
{ The "y" in "bwyell" has the clear sound, in contrast to the
normal rule. }
bwyellan [-nau?, f.] - (n.)
bwyellgaib [-au?, f.] - (n.)
bwyellig [-au?, f.] - (n.)
bwyellod [-au, f.] - (n.)
bwygilydd - (adv.) to the other (from one)
bwylltid [-au, m.] - (n.) swivel
bwystfil [-edd, -od, m.] - (n.) beast
bwystfilaidd - (adj.) beastly, bestial, brutish
bwystfileiddiwch [-au?, m.] - (n.)
bwystfiles [-au, f.] - (n.) beast
bwyta [bwyt- &a/u; 3.s. bwyty; 2.s.imp. bwyta+] - (v.) eat; corrode
{ (eat) Bwyta is what you and I do, and the general term for consuming
food. }
bwytadwy - (adj.) edible, eatable
bwytawr [bwytawyr, m.] - (n.) eater
bwyteig - (adj.) greedy, voracious
bwyty [bwytai, m.] - (n.)
bwyyll [pl.] - (n.) <see "bwyell">
byclau [pl.] - (n.) <see "bwcl">
byclu [bycl-] - (v.)
bychan [f. bechan; pl. bychain] - (adj.) small, little
bychander (bychandra) [m.] - (n.) littleness, smallness
bychanig - (adj.)
bychanigyn - (adj.)
bychanigyn [bychanigion, m.] - (n.)
bychanu [bychan-] - (v.) belittle, minimize
bychanus - (adj.) derogatory
bychanwr [bychanwyr, m.] - (n.)
bychod [pl.] - (n.) <see "bwch">
byd [-au, -oedd, m.] - (n.) world; state; life
Gwe Fyd Eang - (n.) World Wide Web
gwyn ei fyd y dyn - blessed is the man
pellafoedd byd - (n.pl.) antipodes
bydaf [-au, mf.] - (n.) beehive
bydan [-nau?, m.] - (n.)
byd-eang - (adj.)
byd-enwog - (adj.)
bydio [bydi-] - (v.) live, fare
bydol - (adj.) worldly, secular
bydolaidd - (adj.)
bydoldeb [m.] - (n.)
bydolddyn [-ion, m.] - (n.) worldling
bydolrwydd [m.] - (n.) worldliness
bydwraig [bydwragedd, f.] - (n.) midwife
bydwreigiaeth [-au?, f.] - (n.)
bydyn [bydau, bydoedd, m.] - (n.)
bydysawd [m.] - (n.) universe
byddar [-iaid, byddair, m.] - (n.) deaf person
byddar [pl. byddair] - (adj.) deaf
byddardod [m.] - (n.) deafness
byddarol - (adj.) deafening
byddaru [byddar-] - (v.) deafen, stun
byddarwch [-au?, m.] - (n.)
byddin [-oedd, f.] - (n.) army, host, battalion
byddino [byddin-] - (v.) set army in array, embattle
byddinog - (adj.) with armies
byddinwr [byddinwyr, m.] - (n.)
bygegyr [-au?, m.] - (n.)
bygwl - (adj.)
bygwl [bygylau, m.] - (n.)
bygwth [bygythi-] - (v.) threaten, menace
bygwth [bygythion, bygythiau, m.] - (n.) threat, menace
arian bygwth - (n.) blackmail
bygwthiol - (adj.) threatening, menacing
bygylau [mpl.] - (n.) <see "bygwl">
bygylu [bygyl-] - (v.)
bygylus - (adj.)
bygylwr [bygylwyr, m.] - (n.)
bygythiad [-au, m.] - (n.)
bygythiain [bygythiain- ?] - (v.)
bygythiol - (adj.)
bygythion [pl.] - (n.) <see "bygwth">
byngau [pl.] - (n.) <see "bwng">
byl [-au, f.] - (n.)
bylan [-nau?, mf.] - (n.)
bylau [pl.] - (n.) <see "bw+l">
bylchau [pl.] - (n.) <see "bwlch">
bylchio [bylchi-] - (v.)
bylchog - (adj.) gapped, gappy; notched
bylchu [bylch-] - (v.) make a gap, breach; notch
byllt [pl.] - (n.) <see "bollt">
byniaid [pl.] - (n.) <see "bwn">
bynnag - (pron.) -ever, -soever
bynnoedd [mpl.] - (n.) <see "bwn">
byr [f. ber; pl. -ion] - (adj.) short, brief
ar fyr o dro - (adv.) shortly
byr ei olwg - (adj.) near-sighted, short-sighted, myopic
byr ei wynt - (adj.) asthmatic
byr [f.] - (adj.) <see "bwr">
byrbryd [-iau, -au, m.] - (n.) luncheon
byrbwyll - (adj.) impulsive, rash
byrbwylltra [m.] - (n.) impulsiveness
byrder (byrdra) [m.] - (n.) shortness, brevity
byrdwn [-au?, m.] - (n.) burden, refrain, chorus
byrddau [pl.] - (n.) <see "bwrdd">
byrddiad (byrdded) [byrddeidiau, m.] - (n.) tableful
byrddio [byrddi-] - (v.) board
byrddiwr [byrddwyr, m.] - (n.) boarder
byrddydd [-iau, m.] - (n.)
byrfodd [-au, m.] - (n.)
byrfwch [byrfychod, m.] - (n.)
byrfyfyr - (adj.) impromptu
byrfys [-edd, m.] - (n.)
byrgoed [pl.] - (n.)
byrgofus - (adj.)
byr.had [-au, m.] - (n.)
byr.hau [byr.- &hau] - (v.) shorten, abridge, abbreviate
byr.hoedledd [-au?, m.] - (n.)
byr.hoedlog - (adj.) short-lived
byriau [-oedd?, m.] - (n.)
byrlymau [mpl.] - (n.) <see "bwrlwm">
byrlymu [byrlym-] - (v.) bubble
byrllysg [-au, mf.] - (n.) mace, baton
{ (baton) Byrllysg is baton as a weapon. }
byrnau [mpl.] - (n.) <see "bwrn">
byrnio [byrni-] - (v.)
byrnwr [byrnwyr, m.] - (n.)
bys [-edd, -iau, m.] - (n.) finger; toe; hand of dial
bysedda [bysedd-] - (v.)
byseddu [bysedd-] - (v.)
byseg [-au?, f.] - (n.)
bysio [bysi-] - (v.) finger
bysle [-oedd?, m.] - (n.)
bysledr [-au, m.] - (n.) finger-stall
byslen [-ni, m.] - (n.)
bysu [bys-] - (v.)
bytwn [bytynau, m.] - (n.)
byth - (adv.) ever, for ever, aye
{ (ever) Byth is used with the present and imperfect; "byth" with
a perfect or pluperfect tense refers to what was then (or had then
been) the future. }
byth [-od, m.] - (n.) eternity
bythan [-nau?, m.] - (n.)
bytheiad [bytheiaid, m.] - (n.) hound
bytheiatgi [bytheiatgwn, m.] - (n.)
bytheiriad [-au?, m.] - (n.)
bytheirio [bytheiri-] - (v.) belch
bythfywiol - (adj.) everliving
bythgofiadwy - (adj.) ever-memorable
bythol - (adj.) everlasting, eternal, perpetual
bytholi [bythol-] - (v.) perpetuate
bytholwyrdd - (adj.) evergreen
bytholwyrdd [-ion, m.] - (n.) evergreen
bythwyrdd - (adj.)
bythynnod [pl.] - (n.) <see "bwthyn">
bythynnwr [bythynnwyr, m.] - (n.) cottager
byw - (adj.) alive, living, quick, animate
arian byw - (n.) quicksilver, mercury
glo%yn byw - (n.) butterfly
byw [-ion, -i, m.] - (n.) life
byw [def.] - (v.) live
bywad [m.] - (n.) <see "bywiad">
bywgraffiad [-au, m.] - (n.) biography
bywgraffiadol - (adj.) biographical
bywgraffiadur [-on, m.] - (n.)
bywgraffydd [-ion?, m.] - (n.) biographer
bywgraffyddol - (adj.) biographical
bywhaol - (adj.)
bywhau [byw- &hau] - (v.) animate, vivify, quicken
bywiad [m.] - (n.) soft part of bread
bywiocaol - (adj.)
bywioca/u [bywioc- &a/u] - (v.) animate, vivify, quicken
bywiocaus - (adj.)
bywiog - (adj.) lively, animated, vivacious, active, brisk
bywiogi [bywiog-] - (v.) enliven, animate
bywiogrwydd [m.] - (n.) alacrity, animation
bywiol - (adj.) living, animate
bywiolaethau (bywioliaethau) [pl.] - (n.) <see "bywoliaeth">
bywionen [bywion, f.] - (n.)
bywionyn [bywion, m.] - (n.)
bywoliaeth [bywiolaethau, bywioliaethau, -au, f.] - (n.) living
bywoliaeth eglwysig - (n.) benefice
bywyd [-au, m.] - (n.) life
bywyd gwyllt - (n.) wildlife
bywydaeth [-au?, f.] - (n.)
bywydeg [f.] - (n.) biology
bywydegwr [bywydegwyr, m.] - (n.)
bywydfad [-au, m.] - (n.) lifeboat
bywydol - (adj.) of life, vital
bywyn [-nau, m.] - (n.) pith, core cab [m.] - (n.)
caban [-au, m.] - (n.) cabin, booth
cabarddulio [cabardduli-] - (v.)
cabarlatsio [cabarlatsi-] - (v.)
cabidwl* - (n.) consistory, chapter
cabined [-i?, m.] - (n.)
cabl [-au, m.] - (n.) blasphemy, reviling
cablaidd - (adj.)
cablair [cableiriau, m.] - (n.)
cablawd [-au?, m.] - (n.)
cabledigaeth [-au?, f.] - (n.)
cabledd [-au, m.] - (n.) blasphemy
cableddus - (adj.) blasphemous
cableiriau [pl.] - (n.) <see "cablair">
cablen [-ni, f.] - (n.)
cablu [cabl-] - (v.) blaspheme, revile
cablwr [cablwyr, m.] - (n.) blasphemer
cablyd* [m.] - (n.) blasphemy
cablydd [-ion, m.] - (n.) blasphemer
cabol - (adj.)
cabolaid - (adj.)
caboledig - (adj.)
caboledd [-au?, m.] - (n.)
cabolfaen [cabolfeini, m.] - (n.)
cabolfain [pl.] - (n.)
caboli [cabol-] - (v.) polish
cacen [-ni, -nau, f.] - (n.) cake
cacimwci (cacamwci) [m.] - (n.) burdock
caclwm [-au?, m.] - (n.)
cacynen [cacwn, f.] - (n.) wasp; wild bee
cachadur [-iaid, m.] - (n.)
cachgi [cachgwn, m.] - (n.)
cachgiaidd - (adj.)
cachiad* [m.] - (n.) coward
cachmon [cachmyn, m.] - (n.)
cachu [cach-] - (v.) shit
cachwr [cachwyr, m.] - (n.)
cad [-au, -oedd, f.] - (n.) battle; army, host
cadach [-au, m.] - (n.) cloth, kerchief, clout; rag
cadafarth [-au?, m.] - (n.)
cadair [cadeiriau, f.] - (n.) chair, seat; cradle; udder
cadarn [pl. cedyrn] - (adj.) strong, mighty; firm
cadarnhad [-au?, m.] - (n.)
cadarnhaol - (adj.) affirmative
cadarnhau [cadarn- &hau] - (v.) strengthen, confirm
cadawarth [-au?, m.] - (n.)
cadben - (n.) <see "capten">
cadechyn [-ion?, m.] - (n.)
cadeirfardd [cadeirfeirdd, m.] - (n.) chaired bard
cadeiriau [pl.] - (n.) <see "cadair">
cadeirio [cadeiri-] - (v.) chair
cadeiriog - (adj.) chaired
cadeirydd [-ion, cadeirwyr, m.] - (n.) chairman
cadeiryddes [-au, f.] - (n.) chairwoman
cadernid [m.] - (n.) might, stability
cadfaes [-au?, mf.] - (n.)
cadfan [-nau, m.] - (n.)
cadfarch [cadfeirch, m.] - (n.) war-horse
cadfeysydd [pl.] - (n.)
cadfridog [-ion, m.] - (n.) general
cadfwyell (cadfwyall) [cadfwyeill, cadfwyyll, m.] - (n.) battle-axe
cadgamlan [-nau?, f.] - (n.)
Cadi - (prop.n.) Catherine, Kate
cadi [cedion, mf.] - (n.)
cadis [-au?, m.] - (n.)
cadlas [cadlesydd, f.] - (n.) close, enclosure
cadlong [-au, f.] - (n.) warship, battleship
cadlys [-oedd, m.] - (n.) camp, enclosure
cadlyw [-iaid, m.] - (n.)
cadlywydd [-ion, m.] - (n.)
cadnawes [-au, f.] - (n.) vixen
cadnawon [pl.] - (n.) <see "cadno">
cadno [-id, -aid, cedny, cadnawon, m.] - (n.) fox
cadno%es [-au, f.] - (n.) <see "cadnawes">
cadoediad [-au, m.] - (n.) armistice, truce
cadofydd [-ion, m.] - (n.) tactician, strategist
cadofyddiaeth [f.] - (n.) tactics, strategy
cadofyddol - (adj.) tactical, strategic
cadw [cadw-; 3.s. ceidw; 2.s.imp. cadw] - (v.) keep, preserve, save; hold
cadw oed - (v.) spend time with, keep an appointment, date, have a date
cadw rhag - (v.) keep from
yn cadw draw - (adj.) aloof
cadwalch [cadweilch, m.] - (n.)
cadwedig - (adj.) saved
cadwedigaeth [f.] - (n.) salvation
cadweilch [pl.] - (n.) <see "cadwalch">
cadweinydd [-ion, m.] - (n.)
cadw-mi-gei [m.] - (n.) money box
cadwr [cadwyr, m.] - (n.) keeper
cadwraeth [f.] - (n.) keeping; observance
cadwrfa [cadwrfeydd, f.] - (n.)
cadwrfau [pl.] - (n.)
cadwrus - (adj.)
cadwyn [-i, -au, f.] - (n.) chain
cadwyno [cadwyn-] - (v.) chain
cadwynog - (adj.) chained, in chains
caddug [m.] - (n.) darkness; mist, fog
caddugo [caddug-] - (v.) darken, obscure
cae [-au, m.] - (n.) field
cae* [-au, m.] - (n.) fence, hedge; brooch; chaplet; clasp
caead - (adj.) shut, closed
caead [-au, m.] - (n.) lid, cover, top
{ Caead is the top of a tin or vessel. }
caead [caead-] - (v.)
caeadfrig - (adj.)
caeadle [-oedd, m.] - (n.) enclosure
caee%dig - (adj.) closed, fenced
cael (caffael) [irreg.] - (v.) have, receive, get, find, acquire
{ (receive) Cael is a passive kind of receiving -- "cael braw" is
to receive a shock. }
ar gael - (adv.) available
cael cyfathrach a+ - (v.) have intercourse with, have relations with
cael gafael - (v.) attain
cael gwybod - (v.) ascertain
cael hwyl am ben - (v.) make fun of
caen [-au, f.] - (n.) surface; peel; coating
caenen [-nau, f.] - (n.) layer, film, flake
caenennu [caenenn- &1, caenen- &2+] - (v.)
caentach [-au, f.] - (n.) wrangle, grumbling
caentach [caent-] - (v.) wrangle, grumble
caer [-au, ceyrydd, f.] - (n.) wall; castle; city
Caerdroea - (prop.n.) Troy
Caerdydd - (prop.n.) Cardiff
Caeredin - (prop.n.) Edinburgh
Caerefrog - (prop.n.) York
caerfa [caerfeydd, f.] - (n.) fortress, fort
Caerfyrddin - (prop.n.) Carmarthen
Caergaint - (prop.n.) Canterbury
Caergrawnt - (prop.n.) Cambridge
Caergybi - (prop.n.) Holyhead
Caergystennin - (prop.n.) Constantinople
caeriwrch [caeriyrchod, m.] - (n.) roebuck
Caerliwelydd - (prop.n.) Carlisle
Caerloyw - (prop.n.) Gloucester
Caerludd - (prop.n.) London
Caerlleon - (prop.n.) Chester
Caerllion - (prop.n.) Caerleon
Caernarfon - (prop.n.) Caernarvon
Caerodor - (prop.n.) Bristol
caerog - (adj.) walled, fortified; brocaded
Caersalem - (prop.n.) Jerusalem
caeru [caer-] - (v.)
Caerwrangon - (prop.n.) Worcester
caeth [-ion, m.] - (n.) bondman, slave
caeth [pl. -ion] - (adj.) bond; confined, close
caeth ei frest - (adj.) asthmatic
caethder (caethdra) [m.] - (n.) strictness; restraint; asthma
caethes [-au, f.] - (n.) bondmaid, slave
caethfab [caethfeibion, m.] - (n.) bondman, slave
caethfasnach [f.] - (n.) slave trade
caethfeibion [mpl.] - (n.) <see "caethfab">
caethferch [-ed, f.] - (n.) bondmaid, slave
caethforwyn [caethforynion, f.] - (n.) bondmaid, slave
caethfyd [-au?, m.] - (n.)
caethglud [f.] - (n.) captivity
caethgludiad [-au, m.] - (n.) captivity
caethgludo [caethglud-] - (v.) lead captive
caethgyfle [-oedd?, m.] - (n.)
caethineb [-au?, m.] - (n.)
caethiwed [m.] - (n.) slavery, bondage, captivity
caethiwo [caethiw-] - (v.) bind, confine, enslave
caethiwus - (adj.) confining; confined, tied
caethlong [-au, f.] - (n.) slave-ship, slaver
caethwas [caethweision, m.] - (n.) bondman, slave
caethwasanaeth [m.] - (n.) slavery
caethwasiaeth [f.] - (n.) slavery
caethweision [pl.] - (n.) <see "caethwas">
caethwr [caethwyr, m.] - (n.)
caethwraig [caethwragedd, f.] - (n.)
caewr [caewyr, m.] - (n.)
caewydd [pl.] - (n.)
cafell [-au, f.] - (n.) cell; sanctuary, oracle
cafn [-au, cefnau, m.] - (n.) trough, gutter
cafndra [m.] - (n.)
cafnedd [-au?, m.] - (n.)
cafnio (cafnu) [cafni-, cafn-] - (v.) hollow out, scoop, gouge
cafniog - (adj.)
cafod [-ydd, -au, f.] - (n.) <see "cawod">
caff [-iau, m.] - (n.)
caffael - (v.) <see "cael">
caffaeliad [-au, caffaeliaid, m.] - (n.) acquisition; prey, spoil; boon
caffe [m.] - (n.) cafe
caffel [caffel-] - (v.)
caffell [-au, f.] - (n.)
caffiad [-au?, m.] - (n.)
caffio [caffi-] - (v.) snatch, grapple
caffiwr [caffwyr, m.] - (n.)
cafflo [caffl-] - (v.) cheat; entangle
cagl [-au, m.] - (n.) clotted dirt
caglen [-nod, f.] - (n.)
caglo (caglu) [cagl-] - (v.) befoul, bedraggle
caglog - (adj.)
cangau [fpl.] - (n.) <see "cangen">
cangell [canghellau, f.] - (n.) chancel
cangelloriaeth [f.] - (n.) chancellorship
cangellorion [pl.] - (n.) <see "canghellor">
cangen [canghennau, cangau, f.] - (n.) branch, bough
canghellau [fpl.] - (n.) <see "cangell">
canghellog - (adj.)
canghellor [cangellorion, m.] - (n.)
canghennau [pl.] - (n.) <see "cangen">
canghennog - (adj.) branching
canghennu [canghenn- &1, cangen- &2+] - (v.) branch, ramify
cangog - (adj.)
caib [ceibiau, f.] - (n.) pickaxe, mattock
cail [ceiliau, f.] - (n.) sheepfold, flock of sheep
caill [ceilliau, f.] - (n.) testicle
cain [pl. ceinion; cein- &adj] - (adj.) fair, fine, elegant
{ (fair, fine) Cain has a sense of intricacy or (perhaps
contrived) elegance. "Celfyddyd gain" is "fine art". }
cainc [cangau, ceinciau, f.] - (n.) branch, arm, bough; strand; strain, air
{ (air) Cainc is the kind of air you sing. }
cainc o gorn carw - (n.) antler
Caint - (prop.n.) Kent
cais [ceisiadau, m.] - (n.) application; attempt; try
cal [-iau, f.] - (n.)
cala [-+u?, f.] - (n.)
calaf [-on, -au, f.] - (n.)
calan [m.] - (n.) first day of month
y Calan - (n.) New Year's Day
calc [-iau?, m.] - (n.)
calcio [calci-] - (v.)
calcwlws [-au?, m.] - (n.)
calcyn [-ion?, m.] - (n.)
calch [m.] - (n.) lime
calchaid - (adj.)
calchaidd - (adj.)
calchbost [-iau?, m.] - (n.)
calchen [f.] - (n.) limestone; lump of lime
calchfaen [calchfeini, m.] - (n.) limestone
calchgas - (adj.)
calchiad [m.] - (n.) plaster
calcho (calchu) [calch-] - (v.) lime
calchog - (adj.)
calchol - (adj.)
caled [pl. -ion; calet- &adj] - (adj.) hard, arduous; severe, austere; harsh; dry
glo caled - (n.) anthracite
calededd [-au?, m.] - (n.)
caleden [-nau, f.] - (n.)
caledfyd [-au?, m.] - (n.)
caledi [m.] - (n.) hardness; hardship
calediad [-au?, m.] - (n.)
caledrwydd [m.] - (n.)
caledu [caled-] - (v.) harden, dry
caledwaith [-au?, m.] - (n.)
caledwch [m.] - (n.) hardness
calefyn [-ion?, m.] - (n.)
calen [-ni, -nau, f.] - (n.) whetstone; bar
calendr [-au, m.] - (n.) calendar
calenigwr [calenigwyr, m.] - (n.)
calennig [m.] - (n.) new-year's gift
Calfaria - (prop.n.) Calvary
calibr [-au?, m.] - (n.)
calibrad [-au?, m.] - (n.)
calibro [calibr-] - (v.)
caliwr [calwyr, m.] - (n.)
calongaledwch [-au?, m.] - (n.)
calon [-nau, f.] - (n.) heart
calondid [m.] - (n.) encouragement
calon-dyner - (adj.) tender-hearted
calon-galed - (adj.) hard-hearted
calon-galedwch [m.] - (n.) hard-heartedness
calonnog - (adj.) hearty; high-spirited
calonogi [calonog-] - (v.) hearten, encourage
calonogrwydd [m.] - (n.)
calori [-au, m.] - (n.)
call - (adj.) wise, sensible, rational, astute
calledd [pl.] - (n.)
callestr [f.] - (n.) flint
callestredig - (adj.)
callestrig - (adj.)
callestrol - (adj.)
callineb [m.] - (n.) wisdom, sense
callio [calli-] - (v.)
callodren [callodr, f.] - (n.)
callodryn [callodr, m.] - (n.)
callter [-oedd?, m.] - (n.)
callwr [callwyr, m.] - (n.)
cam [-au, m.] - (n.) step; injury, wrong
cam [pl. ceimion] - (adj.) crooked, wry; wrong
dial cam - (v.) avenge
yn gam - (adv.) askance
cam- - (pfx.) wrong, mis-
{ This prefix causes a soft mutation to the affixed stem. }
camacennu [camacenn- &1, camacen- &2+] - (v.)
camamseriad [-au, m.] - (n.) anachronism
camamseru [camamser-] - (v.)
camarfer [-ion, mf.] - (n.) misuse, malpractice
camarfer [camarfer-] - (v.) misuse, abuse
camargraff [mf.] - (n.) wrong impression
camarwain [camarweini-] - (v.) mislead
camarweiniol - (adj.) misleading
camatal [camatal-; 3.s. cametyl; 2.s.imp. camatal] - (v.)
cambren [-ni, m.] - (n.) swingletree
cambwll [cambyllau, m.] - (n.)
camchwarae [m.] - (n.) foul play
camder (camdra) [m.] - (n.) crookedness
cam-drefn [f.] - (n.) disorder
camdreuliad [m.] - (n.) indigestion
camdreulio [camdreuli-] - (v.) mis-spend
cam-drin [cam-drin-] - (v.) mistreat, ill-treat, abuse
camdriniaeth [f.] - (n.) mistreatment, ill-treatment
cam-dro [-au?, m.] - (n.)
camdro [-au?, m.] - (n.)
cam-droi [cam-dro- &i] - (v.)
cam-dyb [-iau, f.] - (n.)
camdybus - (adj.)
camdyngu [camdyng-] - (v.)
camdystiolaeth [-au, f.] - (n.) false witness
camdystiolaethu [camdystiolaethu-] - (v.) bear false witness
camddarlunio [camddarluni-] - (v.)
camddeall [camddeall-; 3.s. & 2.s.imp. camddeall] - (v.) misunderstand
camddealltwriaeth [-au, m.] - (n.) misunderstanding
camddefnydd [m.] - (n.) misuse, abuse
camddefnyddio [camddefnyddi-] - (v.) misuse, abuse
camddull [-iau, m.] - (n.)
camddywediad [-au, m.] - (n.)
camedd [m.] - (n.) bend, curvature
cameg [-au, cemyg, f.] - (n.) felloe
camel [-od, m.] - (n.) camel
camen [-nau, f.] - (n.)
camenw [-au, m.] - (n.) misnomer
camenwi [camenw-] - (v.) misname
camfa [camfeydd, f.] - (n.) stile
camfarn [-au, f.] - (n.) misjudgement
camfarnu [camfarn-] - (v.) misjudge
camfau [pl.] - (n.)
camfodd [-au, m.] - (n.)
camfrawd [camfrodiau, f.] - (n.)
camfucheddu [camfuchedd-] - (v.)
camgoelio [camgoeli-] - (v.)
camgolledu [camgolled-] - (v.)
cam-gred (camgred) [f.] - (n.) misbelief, heresy
camgredu [camgred-] - (v.) misbelieve
camgwl [m.] - (n.) penalty, fine; blame
camgyfrif [camgyfrif-] - (v.) miscalculate
camgyhuddiad [-au, m.] - (n.) false accusation
camgyhuddo [camgyhudd-] - (v.) accuse falsely
camgymeriad [-au, m.] - (n.) mistake
camgymryd [camgymer-] - (v.) mistake, err
camhyder [-oedd?, m.] - (n.)
camhysbysu [camhysbys-] - (v.)
cami [-eiau?, m.] - (n.)
camlan [-nau?, f.] - (n.)
camlas [-au, camlesydd, camlesi, mf.] - (n.) canal
camleoli [camleol-] - (v.)
camlesi (camlesydd) [pl.] - (n.) <see "camlas">
camliwio [camliwi-] - (v.) misrepresent
camlw [-on, m.] - (n.)
camlwrw [camlyryau, m.] - (n.) forfeit; evil, dosorder
camni [-au, m.] - (n.)
camochri [camochr-] - (v.)
camog [-au, mf.] - (n.) felloe
camosod [camosod-] - (v.)
camosodiad [-au, m.] - (n.)
camp [-au, f.] - (n.) feat, exploit, achievement; game; prize; (n.pl.) antics
campfa [campfeydd, -oedd, f.] - (n.) gymnasium
campio [campi-] - (v.) gambol, frolic, frisk
campus - (adj.) excellent, splendid, grand, admirable
campwaith [campweithiau, m.] - (n.)
campwr [campwyr, m.] - (n.) champion, adept
camre [m.] - (n.) walk, footstep
camsafiad [-au?, m.] - (n.)
camsefyll [camsaf-] - (v.)
camsyniad [-au, m.] - (n.) mistake
camsynied [camsyni-] - (v.) mistake
camsyniol - (adj.) mistaken
camu [cam-] - (v.) bend, bow, stoop; step, stride
camu yn groes i - (v.) bestride
camwedd [-au, m.] - (n.) iniquity, transgression
camweddog - (adj.)
camweddol - (adj.)
camweddu [camwedd-] - (v.) transgress
camweddwr [camweddwyr, m.] - (n.) transgressor
camwerthyd [-au?, f.] - (n.)
camwr [camwyr, m.] - (n.)
camwri [m.] - (n.) injury, wrong
camymddwyn [camymdyg-] - (v.) misbehave
camymddygiad [-au, m.] - (n.) misconduct
camystyr [-on, m.] - (n.) wrong sense
ca+n [canau, caniadau, caneuon, f.] - (n.) song, poem
{ Ca+n tends to be thought of a (musical) song(-with-words),
but could be used for "piece of poetry" just as could the English
word. Let me add that since "cerdd" is really an "art", a "folk
song" -- in the Cecil Sharp sense -- is very definitely a "ca+n"
and nothing to do with "cerdd", although this is not the sense of
"folk" that is common in modern American English. In particular
although "cerdd dant" is "canu" it is most definitely not just
"canu". }
can - (adj.) white
can [m.] - (n.) flour
canbost [canbyst, m.] - (n.)
canclwm [-au?, m.] - (n.)
cancr [m.] - (n.) canker; cancer
cancro [cancr-] - (v.) canker, corrode
candryll - (adj.) shattered, wrecked
caneidrwydd [m.] - (n.)
caneitio [caneiti-] - (v.)
caneuon [pl.] - (n.)
canewin [-au?, f.] - (n.)
canfed - (adj.) hundredth
canfod [can- &fod] - (v.) see, perceive, behold
{ (see) Canfod is "discern" or "discover", something for which
someone might say "see" in English. }
canfyddadwy - (adj.) perceptible
canfyddiad [-au, m.] - (n.) perception
canfyddol - (adj.)
canhwyllarn [canwyllarnau, m.] - (n.)
canhwyllau [pl.] - (n.) <see "cannwyll">
canhwyllbren [canwyllbrennau, canwyllbrenni, mf.] - (n.) candlestick
canhwyllwr [canhwyllwyr, m.] - (n.) chandler
canhwyllydd [-ion?, m.] - (n.)
canhwyllyr [canwyllyron, m.] - (n.)
caniad [-au, m.] - (n.) song, poem
caniadaeth [f.] - (n.) singing, psalmody
caniata+d [m.] - (n.) leave, permission, consent
caniataol - (adj.) permissive; granted
caniata/u [caniat- &a/u] - (v.) permit, allow
caniedydd [-ion, m.] - (n.) singer, songster
canig [-ion, f.] - (n.) song, glee
canlyn [canlyn-] - (v.) follow, pursue
canlyniad [-au, m.] - (n.) consequence, result
canlynol - (adj.) following, consequent
canlynwr [canlynwyr, m.] - (n.) follower
canlynydd [-ion, m.] - (n.)
canllaith - (adj.) tender, kind, calm
canllaw [-iau, m.] - (n.) hand-rail, railing, parapet, battlement
canllawiaeth [-au?, f.] - (n.)
canmlwydd - (adj.) centennial
canmlwyddiant [canmlwyddiannau, m.] - (n.) centenary, centennial
canmol [-ion?, m.] - (n.)
canmol [canmol-] - (v.) praise, commend
canmoladwy - (adj.) praiseworthy
canmoledig - (adj.)
canmoliaeth [-au, f.] - (n.) praise, commendation
canmoliaethol - (adj.)
canmoliaethus - (adj.) eulogistic, complimentary
cannaid - (adj.) white, bright, luminous
cannu [cann- &1, can- &2+] - (v.) whiten, bleach, blanch
cannwr [canwriaid, m.] - (n.) bleacher
cannwyll [canhwyllau, f.] - (n.) candle
cannwyll llygad - (n.) apple of the eye
cannwyr [canwyrau, canwyrion, m.] - (n.) plane
cannyn [pl.] - (n.)
canol - (adj.) center (centre), middle
canol [-au, m.] - (n.) center (centre), middle, midst; waist
canolbarth [-au, m.] - (n.) middle part, midland
canolbris [-iau, m.] - (n.) average
canolbwynt [-iau, m.] - (n.) center (centre)
canolbwyntio [canolbwynti-] - (v.) center (centre)
canoldir [-oedd, m.] - (n.) inland region
canolddydd [m.] - (n.) mid-day, noon
canolfa [canolfeydd, f.] - (n.)
canolfan [-nau, mf.] - (n.) center (centre)
canolfau [fpl.] - (n.)
canolfur [-iau, m.] - (n.)
canolgae [-au, m.] - (n.)
canoli [canol-] - (v.) center (centre)
canoliad [-au?, m.] - (n.)
canolig - (adj.) middling
canoligyn [-ion, m.] - (n.)
canolog - (adj.) central
canolradd (canolraddol) - (adj.) intermediate
canolwr [canolwyr, m.] - (n.) mediator; center (centre)
{ (center) Canolwr is the kind of center who plays football. }
canon [-iaid, -au, mf.] - (n.) canon
canonaidd - (adj.) canonical
canoneiddio [canoneiddi-] - (v.) canonize
canoniaeth [-au, f.] - (n.) canonry
canonwr [canonwyr, m.] - (n.) canon, canonist
canplyg - (adj.)
canradd - (adj.)
canran [-nau, f.] - (n.)
canrif [-oedd, -au, f.] - (n.) century
canrhyg [-au?, m.] - (n.)
cans - (conj.)
cansen [-ni, -nau, f.] - (n.) cane
cansiwn [-au?, m.] - (n.)
cant [-au, m.] - (n.) circle, ring, rim; tyre
cant [cannoedd, -oedd, m.] - (n.) hundred
cantawd [-au, f.] - (n.) cantata
cantel [-au, m.] - (n.) rim, brim
cantell [-au, f.] - (n.)
cantiglau [fpl.] - (n.)
cantor [-ion, m.] - (n.) singer
{ Cantor is old fashioned except for the female "cantores" (a
female performer) and the plural "cantorion". There is a sense that
"cantorion" are more of a choir than "canwyr" who might just be a
bunch of people making a singing noise. "Cantor" may have technical
senses: the church may still use it for precentor (what the rest of
us call "codwr canu"). }
cantores [-au, f.] - (n.) songstress, female singer
cantref [-ydd, -i, m.] - (n.) hundred
cantreg [-au?, f.] - (n.)
cantro - (adj.)
cantroed - (adj.)
cantroed [-i?, m.] - (n.)
cantwr [cantwyr, m.] - (n.) singer, songster
cantwraig [cantwragedd, f.] - (n.) songstress, singer
canu [-au, -oedd, m.] - (n.)
canu [can-; 3.s. & 2.s.imp. ca+n] - (v.) sing, chant; play; crow; ring
{ (play) Canu is "play" when you play an instrument. }
canu utgorn - (v.) blare
codwr canu - (n.) precentor
canw [-iau?, m.] - (n.)
canwaith - (adv.)
canwelw - (adj.)
canwo [canw-] - (v.)
canwr [canwyr, m.] - (n.) singer
{ Canwr is the standard word for "singer" in the modern language. }
canwriad [canwriaid, m.] - (n.) centurion
canwyllarnau [pl.] - (n.) <see "canhwyllarn">
canwyllbrennau [pl.] - (n.) <see "canhwyllbren">
canwyllbrenni [pl.] - (n.) <see "canhwyllbren">
canwyllerni [pl.] - (n.)
canwyllyron [pl.] - (n.) <see "canhwyllyr">
canwyr [-au, -ion, m.] - (n.) plane
canwyrau (canwyrion) [pl.] - (n.) <see "cannwyr">
canwyro [canwyr-] - (v.)
canwyrwr [canwyrwyr, m.] - (n.)
canys - (conj.) because, for
{ Canys is a somewhat old-fashioned word. }
cap [-iau, m.] - (n.) cap
capan [-au, m.] - (n.) cap; lintel
capel [-i, -au, m.] - (n.) chapel
capel anwes - (n.) chapel of ease
capelwr [capelwyr, m.] - (n.) chapel-goer
caplan [-iaid, m.] - (n.) chaplain
caplaniaeth [-au, f.] - (n.) chaplaincy
caprwn [capryniaid, m.] - (n.)
capteiniaeth [-au, f.] - (n.) captaincy
capten [capteiniaid, m.] - (n.) captain
capwl [-au?, m.] - (n.)
capwllt [capylltiaid, m.] - (n.)
capyldiaid [pl.] - (n.)
capylltiaid [pl.] - (n.) <see "capwllt">
ca+r [ceraint] - (n.) friend; relation
car [ceir, m.] - (n.) car
Caradog - (prop.n.) Caratacos, Caractacus
carafan [-au, f.] - (n.)
carbonaidd - (adj.)
carboneiddio [carboneiddi-] - (v.)
carburedur [-au?, m.] - (n.)
carbwl - (adj.) clumsy, awkward
carc [-iau?, m.] - (n.)
carco [carc-] - (v.) take care
carcus - (adj.) solicitous, anxious, careful
carchar [-au, m.] - (n.) prison; restraint
carchardy [carchardai, m.] - (n.) prison-house
carchariad [m.] - (n.) imprisonment
carcharor [-ion, m.] - (n.) prisoner
carcharores [-au, f.] - (n.) prisoner
carcharu [carchar-] - (v.) imprison
carcharwisg [-oedd, f.] - (n.)
carcharwr [carcharwyr, m.] - (n.)
cardail [-au?, m.] - (n.)
cardeiriol - (adj.)
carden [-nau?, f.] - (n.)
cardiau [pl.] - (n.) <see "cerdyn">
cardod [-au, f.] - (n.) charity, alms, dole
cardodol - (adj.)
cardodwen [f.] - (n.) <see "cardydwen">
cardodwyn [f.] - (n.) <see "cardydwyn">
cardota [cardot-] - (v.) beg
{ Cardota is the what a beggar does. }
cardotyn (cardotwr) [cardotwyr, m.] - (n.) beggar
cardydwen (cardodwen) [f.] - (n.) weakest of litter
cardydwyn (cardodwyn) [m.] - (n.) weakest of litter
cardd [m.] - (n.) shame, disgrace
carddychwel - (adj.)
caredig [caredic- &adj] - (adj.) kind
{ Caredig derives from love, from "cariad", so an act of kindness
may betoken "caredigrwydd". }
Caredigion - (prop.n.) Cardiganshire
caredigrwydd [m.] - (n.) kindness
caredd [-au, m.] - (n.) sin, crime
caregan (caregen) [caregos, f.] - (n.) stone, pebble
caregl [-au, m.] - (n.)
caregog - (adj.) stony
caregos [pl.] - (n.) <see "caregan">
caregu [careg-] - (v.) stone; petrify
careiau [fpl.] - (n.) <see "carrai">
caren [-nydd, -nod, mf.] - (n.)
carennydd [m.] - (n.) friendship; kinship
cares [-au, f.] - (n.) female friend, girlfriend; kinswoman
carfaglach [-au?, m.] - (n.)
carfaglau [fpl.] - (n.)
carfaglog - (adj.) clumsy
carfaglu [carfagl-] - (v.)
carfan [-au, f.] - (n.) beam
carfanu [carfan-] - (v.)
cariad [-au, -on, mf.] - (n.) lover, sweetheart
cariad [-au, m.] - (n.) love, affection
{ Cariad is the strongest word for "love". If it is full-blown
head-over-heels it is "cariad". If it is charitable, it is
"cariad". If it is Biblical (do I mean "agape"?) it is "cariad".
If it is a euphemism for sexual intercourse, it is also "cariad". }
cariadfab [cariadfeibion, m.] - (n.) lover, sweetheart
cariadferch [-ed?, f.] - (n.) sweetheart, mistress
cariadlawn - (adj.) full of love, loving
cariadlon - (adj.)
cariadol - (adj.)
cariadus - (adj.) loving, beloved, dear
cariadwledd [-oedd, f.] - (n.) love-feast
cariadwraig [cariadwragedd, f.] - (n.)
cario [cari-] - (v.) carry, bear
cariwr [carwyr, m.] - (n.)
carlam [-au, m.] - (n.) prance, gallop
ar garlam - (adv.) at a gallop, apace
carlamiad [-au, m.] - (n.)
carlamu [carlam-] - (v.) prance, gallop
carlwm [carlymod, m.] - (n.) ermine, stoat
carllwyth [-i, m.] - (n.)
carllyd - (adj.)
carn [-au, f.] - (n.) cairn
carn [-au, m.] - (n.) hoof; hilt, haft, handle
carnben [-nau?, m.] - (n.)
carnboer [-oedd?, m.] - (n.)
carnedd [-i, -au, f.] - (n.) cairn
carneddog - (adj.)
carnleidr [carnladron, m.] - (n.) brigand
carnog (carnol) [pl. -ion] - (adj.) hoofed
carnu [carn-] - (v.)
carnymorddiwes [-au?, m.] - (n.)
carnymorddiwes [carnymorddiwes-] - (v.)
carodog - (adj.)
carodog [-ion?, m.] - (n.)
carol [-au, f.] - (n.) carol
caroli [carol-] - (v.) carol
carolwr [carolwyr, m.] - (n.)
carp [-iau, m.] - (n.) clout, rag
carped [-au, -i, m.] - (n.) carpet
carpedu [carped-] - (v.)
carpio [carpi-] - (v.)
carpiog - (adj.) ragged, tattered
carpu [carp-] - (v.)
carrai [careiau, f.] - (n.) lace, thong
carreg [cerrig, f.] - (n.) stone
carreg fawr - (n.) boulder
glo carreg - (n.) anthracite
cart [ceirt, certi, m.] - (n.)
cartref [-i, -ydd, m.] - (n.) home, abode
cartrefig - (adj.)
cartrefle [-oedd, m.] - (n.) abode
cartreflu [m.] - (n.) militia
cartrefol - (adj.) homely, domestic, home; civil
cartrefolrwydd [m.] - (n.)
cartrefu [cartref-] - (v.) make home, settle
carth [-ion, m.] - (n.) tow, oakum; off-scouring
carthbren [-ni, m.] - (n.)
carthen [-ni, -nau, f.] - (n.) winnowing-sheet
carthfosiaeth [-au?, f.] - (n.)
carthffos [-ydd, f.] - (n.) sewer
carthlyn [-nau, m.] - (n.)
carthu [carth-] - (v.) cleanse, purge, scavenge
carthwr [carthwyr, m.] - (n.) cleanser, scavenger
caru [car-; 3.s. & 2.s.imp. ca+r] - (v.) love, like; court
{ (like) Caru is "like" so much as to "love" it. It would be an
exaggeration if I said that I "caru" coffee. }
hoff o garu - (adj.) amorous
caruaidd - (adj.) loving, kind, affable, affectionate
carueiddrwydd [m.] - (n.)
carueiddwch [-au?, m.] - (n.)
carw [ceirw, m.] - (n.) stag, deer
cainc o gorn carw - (n.) antler
carwas [-au?, f.] - (n.)
carwden [-ni, f.] - (n.) back-chain; tall awkward fellow
carwr [carwyr, m.] - (n.) lover, wooer
carwriaeth [-au, f.] - (n.) courtship, amour
carwriaethol - (adj.) amatory
cas - (adj.) hateful, odious; nasty, disagreeable
cas [caseion, m.] - (n.) hater, foe, enemy
cas [m.] - (n.) hatred, aversion
{ (aversion) Cas is the kind of aversion you avoid. }
casa/u [cas- &a/u] - (v.) hate, detest, abhor
casa/wr [casa/wyr, m.] - (n.) hater
casbeth [-au, m.] - (n.) aversion, nuisance
{ (aversion) Casbeth is the kind of aversion you avoid. }
casddyn [-ion, m.] - (n.)
caseg [cesig, f.] - (n.) mare
caseion [pl.] - (n.) <see "cas">
caset [-iau, m.] - (n.) cassette
casged [-au, f.] - (n.)
casgen (casg) [-ni, casgiau, f.] - (n.) cask, barrel
casgl [-ion, mf.] - (n.) collection
casgliad [-au, m.] - (n.) collection, gathering; abscess, boil; conclusion
{ (conclusion) Casgliad is the kind of conclusion that you draw;
it is the same word as a collection or gathering. }
casglu [casgl-; 3.s. & 2.s.imp. casgl] - (v.) collect, gather, accumulate, amass; infer
{ (collect, gather) Casglu is to make a "casgliad", a collection.
It is essentially equivalent to "hel". You can "ymhel" and
"ymgasglu" more-or-less equally well. There are some unlikely uses
of "casglu", but these are marginal. Some people say "casglu" for
"cronni" (gather into a "cronfa", of course, rather than a
"casgliad") and there is a medical sense of "casglu" (and "cronni")
which is for pus to gather. "Casglu" can also mean "gather" in the
sense of infer, as in "I gather that you're leaving the company." }
casglwr [casglwyr, m.] - (n.) collector
casglydd [-ion, m.] - (n.) collector
casineb [m.] - (n.) hatred, antipathy
Casllwchwr - (prop.n.) Loughor
Casnewydd - (prop.n.) Newport Mon
casnoden [casnod, f.] - (n.)
casnodyn [casnod, m.] - (n.)
casog [-au, f.] - (n.)
cast [-iau, m.] - (n.) vice, knack; cast
castiau digrif - (n.pl.) antics
castan [-au, f.] - (n.) chestnut
castaned [-au, m.] - (n.)
castanwydden [castanwydd, f.] - (n.) chestnut tree
castell [cestyll, m.] - (n.) castle
castellaidd - (adj.)
Castell-nedd - (prop.n.) Neath
Castellnewydd - (prop.n.) Newcastle
castellog - (adj.) castled, castellated
castellu [castell-] - (v.) castle, encamp
castellwr [castellwyr, m.] - (n.)
castellydd [-ion?, m.] - (n.)
castio [casti-] - (v.) trick, cheat; cast, calculate
castiog - (adj.) full of tricks, tricky
castiwr [castwyr, m.] - (n.)
castr [-au, f.] - (n.)
casul [-iau, -au, mf.] - (n.) chasuble, cassock
Caswallon - (prop.n.) Cassivellaunus
caswir - (adj.)
caswir [m.] - (n.) unpalatable truth
cat [-iau, m.] - (n.) bit, piece, fragment; pipe
cataid (cated) [cateidiau, m.] - (n.)
cataledd [-au?, m.] - (n.)
cateidiau [pl.] - (n.) <see "cataid">
catel [pl.] - (n.) chattels; cattle
catffyliaid [mpl.] - (n.)
catgi [catgwn, m.] - (n.)
catgor [-iau, -au, m.] - (n.) ember day
catgorn [catgyrn, m.] - (n.)
catgyrch [-au, m.] - (n.)
catgyrn [pl.] - (n.) <see "catgorn">
catiau [mpl.] - (n.) <see "cetyn">
catrawd [catrodau, f.] - (n.) regiment
Catrin - (prop.n.) Catherine
catrodi [catrod-] - (v.)
catrodol - (adj.)
cath [-od, -au, f.] - (n.) cat
cathaidd - (adj.) catty
cathderig - (adj.)
catherig - (adj.)
cathl [-au, cethlydd, f.] - (n.) melody, hymn, lay
cathlaidd - (adj.)
cathlu [cathl-] - (v.) sing, hymn
cathod [f.] - (n.) cathode
catholig - (adj.) catholic
catholigiaeth [-au?, f.] - (n.)
catholigion [pl.] - (n.)
catholigrwydd [m.] - (n.) catholicity, catholicism
catholigydd [-ion?, m.] - (n.)
cathrenu - (v.) <see "cethrenu">
cau - (adj.) hollow, concave
gaing gau - (n.) gouge
cau [cae-; 3.s. cae; 2.s.imp. cau, caua, caea] - (v.) shut, close, enclose, barricade, block
cau'r llygaid - (v.) blink
caul [ceulion, ceuliau, m.] - (n.) maw; rennet; curd
caw - (adj.)
caw [-iau, -au, m.] - (n.) band, swaddling-clothes
cawci [-%od, m.] - (n.) jackdaw
cawdel [m.] - (n.) hodge-podge (hotchpotch), mess
cawdelu [cawdel-] - (v.)
cawdd [coddion, m.] - (n.) wrath, offence, affliction
cawell [cewyll, m.] - (n.) hamper, basket, cradle
cawell saethau - (n.) quiver
cawellaid (cawelled) [cawelleidiau, m.] - (n.) hamperful, basketful
cawellwr [cawellwyr, m.] - (n.) basket-maker
cawg [-iau, m.] - (n.) basin, bowl, pitcher
cawio [cawi-] - (v.)
cawl [m.] - (n.) broth, soup; hodge-podge (hotchpotch)
cawlach [-au?, m.] - (n.)
cawlen [-nau?, f.] - (n.)
cawna [cawn-] - (v.)
cawnen [cawn, f.] - (n.) reed
cawod [-ydd, -au, f.] - (n.) shower
cawodi [cawod-] - (v.) shower
cawodog - (adj.) showery
cawr [cewri, m.] - (n.) giant
cawraidd - (adj.) gigantic
cawres [-au, f.] - (n.) giantess
cawrfarch [cawrfeirch, m.] - (n.)
cawrfil [-od, m.] - (n.) elephant
caws [m.] - (n.) cheese; curd
cawsa [caws-] - (v.)
cawsai (cawsi) [mf.] - (n.) causeway
cawsaidd - (adj.) cheesy, caseous
cawsellt [-ydd, -i, -au, m.] - (n.) cheese-vat
cawsio [cawsi-] - (v.) curd, curdle
cawsiog - (adj.) curdled
cawsion [pl.] - (n.) curds
cawslestr [-i, m.] - (n.)
cawsu [caws-] - (v.)
cawswasg [-au, f.] - (n.)
cawswr [cawswyr, m.] - (n.)
cebystr [-au, m.] - (n.) tether, halter
cebystru [cebystr-] - (v.)
cec [-ys, m.] - (n.)
cecian [ceci-] - (v.)
cecr [-au?, m.] - (n.)
cecraeth [-au?, f.] - (n.)
cecren [-nod, f.] - (n.) shrew, scold
cecri [-eiau?, m.] - (n.)
cecru [cecr-] - (v.) wrangle, bicker
cecrus - (adj.) cantankerous, quarrelsome, pugilistic, acrimonious
cecryn [-nod, m.] - (n.) wrangler, brawler
cecsyth - (adj.)
cecysen [cecys, f.] - (n.)
cecysyn [cecys, m.] - (n.)
ced [-au, -ion, -oedd, f.] - (n.) bounty, boon
ceden [-od, -au, f.] - (n.) nap
cedenog - (adj.)
cedenu [ceden-] - (v.)
cedny [pl.] - (n.) <see "cadno">
cedor [-au, f.] - (n.)
cedorfa [cedorfeydd, f.] - (n.)
cedowrach [-au?, f.] - (n.)
cedr [pl.] - (n.)
cedrwydd - (adj.)
cedrwydden [cedrwydd, f.] - (n.) cedar
cedw [-iau?, m.] - (n.)
cedyrn [pl.] - (adj.) <see "cadarn">
cedysen [cedys, f.] - (n.)
cefn (cefen) [-au, m.] - (n.) back; garden bed; support
bod yn gefn - (v.) befriend
llwr ei gefn - (adj.) backwards
madruddyn y cefn - (n.) spinal cord
main y cefn - (n.) small of the back
tu cefn - (prep.) behind
yn wysg ei gefn - (adv.) backwards
cefnbant - (adj.)
cefnbeithynen [cefnbeithyn, f.] - (n.)
cefndedyn [m.] - (n.) mesentery; diaphragm, pancreas
cefnder [cefndyr, m.] - (n.) first cousin
cefndir [-oedd, m.] - (n.) background
cefndres [-i, f.] - (n.)
cefndryd [pl.] - (n.)
cefndyr [mpl.] - (n.) <see "cefnder">
cefnddwr [cefnddwyr, m.] - (n.)
cefnen [-nau, f.] - (n.) night-line
cefnfor [-oedd, m.] - (n.) main sea, ocean
cefn.gefn - (adv.)
cefn.grwba - (adj.)
cefn.grwca - (adj.)
cefn.grwm - (adj.) hump-backed
cefnhwrwg - (adj.)
cefnir - (adj.)
cefnlen [-ni, f.] - (n.)
cefnlu [-oedd?, m.] - (n.)
cefnlloer [-au, mf.] - (n.)
cefnllwm - (adj.) bare-backed
cefnog - (adj.) well-off, well-to-do, affluent
cefnogaeth [f.] - (n.) encouragement, support
cefnogi [cefnog-] - (v.) encourage, support, back, abet, advocate
cefnogol - (adj.) encouraging
cefnogwr [cefnogwyr, m.] - (n.)
cefnogydd [-ion, m.] - (n.) accessory (accessary)
cefnrhaff [-au, f.] - (n.)
cefnrhwd - (adj.)
cefnu [cefn-] - (v.) back, turn the back, forsake
cefnwden [-ni, f.] - (n.)
cefnwlad [cefnwledydd, f.] - (n.)
ceffyl [-au, m.] - (n.) horse
ceffyl haearn - (n.) bicycle
ceg [-au, f.] - (n.) mouth
cega [ceg-] - (v.) mouth, prate
cegaid (ceged) [cegeidiau, f.] - (n.) mouthful
cegen [-nau, f.] - (n.) gullet, windpipe
ceges [-au, f.] - (n.)
cegid [-au, f.] - (n.) green woodpecker, jay
cegiden [cegid, cegyr, f.] - (n.) hemlock
cegin [-au, f.] - (n.) kitchen
ceginwrych [m.] - (n.) hair standing on end, agitation
cegog - (adj.)
cegrwth - (adj.) gaping
cegrythu [cegryth-] - (v.)
cegu [ceg-] - (v.)
cegwm [-au?, m.] - (n.)
cegyr [pl.] - (n.) <see "cegiden">
cegyrn [mpl.] - (n.) <see "cogwrn">
cengl [-au, f.] - (n.) band; girth; hank
cenglu [cengl-] - (v.) hank; girth; wind
cenglyn [cenglau, -ion, m.] - (n.)
cei [-au, m.] - (n.) quay
Cei Newydd, Y - (prop.n.) New Quay
ceian [-nau?, f.] - (n.)
ceibiau [pl.] - (n.) <see "caib">
ceibio [ceibi-] - (v.) pick with pickaxe
ceibiwr [ceibwyr, m.] - (n.) picker, digger, navvy
ceibr [-au, m.] - (n.)
ceibren [-ni, m.] - (n.)
ceidwad [ceidwaid, m.] - (n.) keeper, savior (saviour)
ceidwadaeth [f.] - (n.) conservatism, conservancy
ceidwadol - (adj.) conservative
Ceidwadwr [Ceidwadwyr, m.] - (n.) Conservative
ceidwadwy - (adj.)
ceidwaid [mpl.] - (n.) <see "ceidwad">
ceiliagwydd [-au, m.] - (n.) gander
ceiliau [pl.] - (n.) <see "cail">
ceiliog [-od, m.] - (n.) cock, rooster
ceiliog rhedyn - (n.) grasshopper
ceilsen [-nau?, f.] - (n.)
ceilsyn [-ion?, m.] - (n.)
ceilys [pl.] - (n.)
ceillgwd [-au?, m.] - (n.)
ceilliau [pl.] - (n.) <see "caill">
ceimiad [ceimiaid, m.] - (n.)
ceimion [pl.] - (adj.) <see "cam">
ceinach [-od, f.] - (n.) hare
ceinciau [fpl.] - (n.) <see "cainc">
ceincio [ceinci-] - (v.) branch out, ramify
ceinciog - (adj.) branched, branching
ceinciol - (adj.)
ceindeg - (adj.)
ceinder [m.] - (n.) elegance, beauty
ceinfaglog - (adj.)
ceinfalch - (adj.)
ceiniad [ceiniaid, m.] - (n.) singer
ceinioca [ceinioc-] - (v.) gather pennies; beg
ceiniog [-au, f.] - (n.) penny
ceiniogwerth [-i, -au, f.] - (n.) penny-worth
ceinion [pl.] - (adj.) <see "cain">
ceinion [pl.] - (n.) <see "caen">
ceinmyg - (adj.) honorable (honourable), praiseworthy
ceintach [ceintach-] - (v.) grumble, croak
ceintachlyd - (adj.) querulous
ceintachus - (adj.)
ceintachwr [ceintachwyr, m.] - (n.) grumbler, croaker
ceinwych - (adj.)
ceinych [pl.] - (n.)
ceir [pl.] - (n.) <see "caer">
ceirchen [ceirch, f.] - (n.) oat
bara ceirch - (n.) oat bread
ceirchyn [ceirch, m.] - (n.) oat
ceiriosen [ceirios, f.] - (n.) cherry
ceirt [pl.] - (n.) <see "cart">
ceirw [pl.] - (n.) <see "carw">
ceisbwl [ceisbyliaid, m.] - (n.) catchpole, bailiff
ceisiad [ceisiaid, -au, m.] - (n.)
ceisiedydd [-ion, m.] - (n.) seeker; applicant
ceisio [ceisi-; 3.s. & 2.s.imp. cais] - (v.) seek; ask; try, attempt, assay, endeavor (endeavour); fetch, get; buy
{ (buy) Ceisio is used with the sense of "buy" in the
north-eastern dialect. }
{ (try) Ceisio means most of the "attempt" meanings of "try",
including the ones to do with rugby football, and applying for
things and so on. }
ceisio am - (v.) try for
ceisiwr [ceiswyr, m.] - (n.) seeker
ceislen [-ni, f.] - (n.)
ce+l - (adj.) hidden, concealed
ce+l [m.] - (n.) concealment
celain [celanedd, celaneddau, f.] - (n.) dead body, corpse, stiff
celanedd [f.] - (coll.n.) carnage, slaughter
celc [mf.] - (n.) concealment; hoard
celcio [celci-] - (v.)
celcu [celc-] - (v.)
celchyn [-ion?, m.] - (n.)
celf [-au, f.] - (n.) art, craft
celfair [-oedd?, m.] - (n.)
celficyn [celfi, m.] - (n.) tool; (n.pl.) gear, furniture, baggage
celfydd - (adj.) skilled, skillful (skilful), artistic
celfyddgar - (adj.) ingenious; artistic
celfyddgarwch [-au?, m.] - (n.)
celfyddwaith [-au?, m.] - (n.)
celfyddwr [celfyddwyr, m.] - (n.) artificer, artist
celfyddyd [-au, f.] - (n.) art, craft; skill
celfyddydol - (adj.) artificial
celff [-i, m.] - (n.)
celffaint [celffeiniau, m.] - (n.) decayed stump, dilapidated thing
celffeinio [celffeini-] - (v.)
celi (Celi) [m.] - (n.) heaven, God
celrym [-au?, m.] - (n.)
celteg [-au?, f.] - (n.)
celu [cel-] - (v.) hide, conceal
celu rhag - (v.) hide from, conceal from
celwrn [celyrnau, m.] - (n.) tub, bucket, pail
celwydd [-au, m.] - (n.) lie, falsehood, untruth
celwyddgar - (adj.)
celwyddgi [celwyddgwn, m.] - (n.)
celwyddo [celwydd-] - (v.)
celwyddog - (adj.) lying, mendacious; false
celwyddwr [celwyddwyr, m.] - (n.) liar
celyd [pl.] - (adj.)
celynnen [celyn, f.] - (n.) holly
celynnog - (adj.)
celynnog [-ion?, f.] - (n.)
celyrnaid (celyrned) [celyrneidiau, m.] - (n.) tubful, bucketful, pailful
celyrnau [pl.] - (n.) <see "celwrn">
cell [-oedd, -au, f.] - (n.) cell, chamber
celli [-%au, -%oedd, f.] - (n.) grove
cellog - (adj.)
cellwair [cellweir- ?] - (v.) joke, jest, trifle, banter
cellwair [cellweiriau, m.] - (n.) joke, fun, badinage, banter
{ (joke) Cellwair is a native Welsh word for "joke". }
cellweirio [cellweiri-] - (v.)
cellweiriol - (adj.)
cellweiriwr [cellweirwyr, m.] - (n.) jester, trifler
cellweirus - (adj.) playful, jocular, arch
cellystr [fpl.] - (n.)
cemeg [f.] - (n.) chemistry
cemegol - (adj.) chemical
cemegwr [cemegwyr, m.] - (n.) chemist
cemyg [fpl.] - (n.) <see "cameg">
cemyw [-ion, m.] - (n.)
cen [coll.] - (n.) skin, peel, scales, scurf, film, lichen
cenadaethau [fpl.] - (n.) <see "cenhadaeth">
cenadwri [-au, f.] - (n.) message
cenadwriaeth [-au?, f.] - (n.)
cenau [cenawon, m.] - (n.) cub, whelp; rascal
cenawes [-au, f.] - (n.)
cenedl [cenhedloedd, f.] - (n.) nation; gender; race
{ (gender) Cenedl with this sense is grammatical gender. }
{ (race) Cenedl is the sort of race that is genetically related
(cf. "cenhedlu", to breed), as in racial discrimination, and human
race. }
cenedlaethau [fpl.] - (n.) <see "cenhedlaeth">
cenedlaethol - (adj.) national
cenedlaetholdeb [m.] - (n.) nationalism
cenedlaetholi [cenedlaethol-] - (v.) nationalize
cenedlaetholwr [cenedlaetholwyr, m.] - (n.) nationalist
cenedl-ddyn [-ion, m.] - (n.) gentile
cenedledig - (adj.)
cenedlgarwch [-au?, m.] - (n.)
cenedlgarwr [cenedlgarwyr, m.] - (n.)
cenfaint [cenfeiniau, cenfeintiau, f.] - (n.) herd
cenfigen [-nau, f.] - (n.) envy, jealousy
cenfigennu [cenfigenn- &1, cenfigen- &2+] - (v.) envy, be jealous
{ You "cenfigennu wrth" a person. }
cenfigennus (cenfigenllyd) - (adj.) envious, jealous
cenhadaeth [cenadaethau, f.] - (n.) mission
cenhadau [pl.] - (n.) <see "cennad">
cenhades [-au?, f.] - (n.)
cenhadol - (adj.) missionary
cenhadon [pl.] - (n.) <see "cennad">
cenhadu [cenhad-] - (v.) permit
cenhadwr [cenadwriau, m.] - (n.) missionary
cenhedlaeth [cenedlaethau, f.] - (n.) generation
{ Cenhedlaeth is the word you would naturally use if you are
talking about the generations of one family (the generations in a
family tree). }
cenhedlig - (adj.) gentile, pagan
cenhedloedd [fpl.] - (n.) <see "cenedl">
cenhedlu [cenhedl-] - (v.) beget, generate; breed
cenhinen [cennin, f.] - (n.) leek
cenlli [-eiau?, m.] - (n.)
cenllif [m.] - (n.) flood, torrent, deluge
cenllysg [coll.m.] - (n.) hail; hailstones
bwrw cenllysg - (v.) hail
{ Bwrw cenllysg is the kind of hailing the weather does to you. }
cenna [cenn- &1, cen- &2+] - (v.)
cennad [cenhadau, cenhadon, f.] - (n.) leave; messenger
cennin [pl.] - (n.) <see "cenhinen">
cennog - (adj.) scaly, scurfy
cennu [cenn- &1, cen- &2+] - (v.) scale, scurf
cennyn [pl.] - (n.)
ce+r [f.] - (n.) gear, tools, trappings
ceraint [pl.] - (n.) <see "ca+r">
cerbyd [-au, m.] - (n.) chariot, coach, car
cerbydres [-i, f.] - (n.) railway train
cerbydwr [cerbydwyr, m.] - (n.) coachman
cerdin [pl.] - (n.) <see "cerddinen">
cerdyn [cardiau, m.] - (n.) card
cerdd - (adj.)
cerdd [cyrdd, -i, -au, f.] - (n.) song, poem; music, poetry
{ (poetry) Cerdd is literally "art" and could just possibly be
used to refer to various arts such as "barddoniaeth", which is
unlikely to be so in unpretentious use. }
{ (song, poem, music) Cerdd, being a general sort of "art/craft"
comes to mean all sorts of musical and poetic arts, and pieces of
such art. }
cerddber - (adj.)
cerddbrenni [pl.] - (n.)
cerddbresi [pl.] - (n.)
cerdded [-i?, m.] - (n.)
ar gerdded - (adv.) away, going on
cerdded [cerdd-; 3.s. & 2.s.imp. cerdd] - (v.) walk; go; travel
cerddediad [-au, m.] - (n.) walking, going; pace
cerddedwr [cerddedwyr, m.] - (n.)
cerddetan [cerddetan- ?] - (v.)
cerddgar - (adj.) harmonious, musical
cerddinen [cerddin, f.] - (n.) rowan
cerddor [-ion, m.] - (n.) singer, musician
cerddores [-au?, f.] - (n.)
cerddorfa [cerddorfeydd, f.] - (n.) orchestra
cerddoriaeth [f.] - (n.) music
cerddorol - (adj.) musical
cerddwr [cerddwyr, m.] - (n.) walker
cerfddelw [-au, f.] - (n.) graven image, statue
cerfiad [-au, m.] - (n.)
cerfiadaeth [-au, f.] - (n.)
cerfiedig - (adj.)
cerfiedydd [-ion?, m.] - (n.)
cerfio [cerfi-] - (v.) carve
cerfiwr [cerfwyr, m.] - (n.)
cerflun [-iau, m.] - (n.) statue; engraving
cerfluniaeth [f.] - (n.) sculpture
cerflunydd [cerflunwyr, m.] - (n.) sculptor
cerfwaith [m.] - (n.) carving, sculpture
cerfysgrif [-au, f.] - (n.)
ceriach [pl.] - (n.)
cerigog - (adj.)
cerigos [pl.] - (n.)
cerlyn [-ion?, m.] - (n.)
cern [-au, f.] - (n.) cheek, jaw
cernen [-nau, f.] - (n.)
cernod [-iau, f.] - (n.) buffet
cernodio [cernodi-] - (v.)
cernodiwr [cernodwyr, m.] - (n.)
Cernyw - (prop.n.) Cornwall
Cernyweg [f.] - (n.) Cornish
cerpyn [carpiau, m.] - (n.) clout, rag
cerrig [fpl.] - (n.) <see "carreg">
cerrynt [mf.] - (n.) course, road, current
{ (course) Cerrynt is the same word as the English (water, or
electrical) "current" and so "course" only when this means a flow or
a path. }
{ (road) Cerrynt is an unlikely translation of "road", but "road"
might be a good translation of some poetic use of "cerrynt". It is
the same word as the English (water, or electrical) "current". }
cert [-i, f.] - (n.) cart
certiwr [certwyr, m.] - (n.) carter
certwain [certweiniau, f.] - (n.) cart, wain
certwyn [-i, f.] - (n.) cart, wain
certh - (adj.) right; awful
certh [certi, m.] - (n.)
certhern [-au?, f.] - (n.)
cerub (ceriwb) [-iaid, m.] - (n.) cherub
cerwyn [-i, f.] - (n.) tub; vat; winepress
cerwynaid (cerwyned) [cerwyneidiau, f.] - (n.) tubful, vatful
cerydd [-on, m.] - (n.) correction, chastisement; rebuke, reproof, censure, admonition
ceryddgar - (adj.)
ceryddiad [-au?, m.] - (n.)
ceryddol - (adj.) chastising, chastening
ceryddu [cerydd-] - (v.) correct, chastise; rebuke, admonish, animadvert
ceryddwr [ceryddwyr, m.] - (n.) chastiser, rebuker
cesail [ceseiliau, f.] - (n.) armpit; bosom
cesair [pl.] - (n.) hailstones, hail
Cesar - (prop.n.) Caesar
ceseilaid (ceseiled) [ceseileidiau, f.] - (n.) armful
ceseiliau [fpl.] - (n.) <see "cesail">
ceseiren [-nau?, f.] - (n.)
ceseirio [ceseiri-] - (v.)
ceseiryn [-ion?, m.] - (n.)
cesig [fpl.] - (n.) <see "caseg">
cest [-au, -iau, f.] - (n.) belly, paunch
cestog - (adj.) corpulent
cestryn [-ion?, m.] - (n.)
cestyll [mpl.] - (n.) <see "castell">
cestyn [cestiau, m.] - (n.)
cetog [-ion?, f.] - (n.)
cetyn [catiau, m.] - (n.) piece, bit; pipe
cethin - (adj.) dark, fierce, ugly
cethlydd [fpl.] - (n.) <see "cathl">
cethlyddion [pl.] - (n.)
cethr [-i, -au, f.] - (n.) nail, spear
cethren [-nau, f.] - (n.) nail, spear
cethrenu (cathrenu) [cethren-, cathren-] - (v.) drive, goad
cethrin - (adj.)
cethru [cethr-] - (v.)
cethw [-iau?, m.] - (n.)
ceubalfa [ceubalfeydd, f.] - (n.)
ceubont [-ydd, f.] - (n.)
ceubren [-nau, m.] - (n.) hollow tree
ceubwll [ceubyllau, m.] - (n.) pit
ceudod [m.] - (n.) cavity; abdomen; thought, heart
ceudwll [ceudyllau, m.] - (n.)
ceufad [-au, m.] - (n.) canoe
ceufedd [-i?, m.] - (n.)
ceuffordd [ceuffyrdd, f.] - (n.) tunnel
ceuffos [-ydd, f.] - (n.) drain, ditch
ceugrwm - (adj.)
ceulad [-au?, m.] - (n.)
ceulaidd - (adj.)
ceulan [-nau, ceulennydd, f.] - (n.) bank, brink
ceule [-oedd, m.] - (n.)
ceuled [-i?, m.] - (n.)
ceuleden [-nau?, f.] - (n.)
ceulennydd [fpl.] - (n.) <see "ceulan">
ceulfwyd [-ydd, m.] - (n.)
ceuliau (ceulion) [pl.] - (n.) <see "caul">
ceulo [ceul-] - (v.) curdle, coagulate
ceunant [ceunentydd, m.] - (n.) ravine, gorge
ceuol - (adj.)
cewc [-iau?, m.] - (n.)
cewri [mpl.] - (n.) <see "cawr">
cewyll [pl.] - (n.) <see "cawell">
cewyn [-nau, -non, m.] - (n.) swaddling clothes
ceyrydd [fpl.] - (n.) <see "caer">
ci [cw+n, m.] - (n.) dog, hound
ci hela - (n.) hound
ci%aidd - (adj.) dog-like, houndish; brutal
cian [-nau?, m.] - (n.)
cib [-au, m.] - (n.) pod, husk
cibddall - (adj.) purblind
cibo [cib-] - (v.) frown, scowl
cibog - (adj.) scowling
cibwst (cibws) [f.] - (n.) kibes, chilblains
cibyn [-nau, m.] - (n.) shell; husk; half a bushel
cibynnaid (cibyned) [cibynneidiau, cibyneidiau, m.] - (n.) half a bushel full
cic [-iau, mf.] - (n.) kick
cic adlam - (n.) drop kick
cicaion [pl.] - (n.)
cicio [cici-] - (v.) kick
ciconia [m.] - (n.) stork
cidl [-au?, mf.] - (n.)
cidwm [cidymiaid, cidymod, m.] - (n.) wolf; rascal
cidws [cidysod, f.] - (n.)
cieidd-dra [m.] - (n.) houndishness, brutality
cig [-oedd, m.] - (n.) meat, flesh
cig eidion - (n.) beef
{ Cig eidion is the kind of beef you eat. }
cig gwedder - (n.) mutton
cig moch [m.] - (n.) bacon
cigaidd - (adj.)
cigfa [-oedd, f.] - (n.)
cigfach [-au, m.] - (n.)
cigfran [cigfrain, f.] - (n.) raven
cigfreinig - (adj.)
cigliw - (adj.)
ciglyd - (adj.)
cignoeth - (adj.) caustic
cigog - (adj.) fleshy
cigwain [cigweiniau, f.] - (n.) flesh-hook
cigweinio [cigweini-] - (v.)
cigydd [-ion, m.] - (n.) butcher
cigyddiaeth [f.] - (n.) butchery
cigyddio [cigyddi-] - (v.) butcher, slaughter
cigyddlyd - (adj.) brutal, murderous
cigysol - (adj.)
cil [-iau, -ion, m.] - (n.) back; retreat; corner
cilagor [cilagor-] - (v.) open partly
cilagored - (adj.) ajar
cilan [-nau?, f.] - (n.)
cilbost [cilbyst, m.] - (n.) gatepost
cilbren [-nau, m.] - (n.)
cilbyst [pl.] - (n.) <see "cilbost">
cilcyn [-ion?, m.] - (n.)
cilcynnos [pl.] - (n.)
cilchwyrnen* [cilchwyrn, f.] - (n.) gland
cildant [cildannau, m.] - (n.)
cildrem [-iau, f.] - (n.) leer
cildremio [cildremi-] - (v.) leer
cil-droi [cil-dro- &i] - (v.)
cil-dwrn (cildwrn) [m.] - (n.) tip, bribe
cildyn - (adj.) obstinate, stubborn
cildynnu [cildynn- &1, cildyn- &2+] - (v.) be obstinate
cildynnus - (adj.) obstinate, stubborn
cildynrwydd [m.] - (n.) obstinacy, stubbornness
cilddannedd [mpl.] - (n.)
cilddant [cilddannedd, m.] - (n.) molar
cilddor [-ion?, f.] - (n.)
cilfach [-au, f.] - (n.) nook; creek, bay
cilfach wely - (n.) alcove
cilfilyn [-ion?, m.] - (n.)
cilfin [-iau, m.] - (n.)
cilgant [cilgannau, m.] - (n.)
cil-gnoi (cilgnoi) [cil-gno- &i, cilgno- &i] - (v.) chew cud, ruminate
cilgwthio [cilgwthi-] - (v.) push, shove, jostle
cilgynnyrch [-au?, m.] - (n.)
ciliad [-au, m.] - (n.)
cilio [cili-] - (v.) retreat, recede, swerve
cilio rhag - (v.) retreat from, recede from, swerve frmo, flee
cilolwg [cilolygon, f.] - (n.)
cilwen [-au, f.] - (n.) half smile
cilwenu [cilwen-] - (v.) simper, smile, leer
cilwg [cilygon, m.] - (n.) frown, scowl
cilwgu [cilyg-] - (v.)
cilwgus - (adj.)
cilydd [-ion, m.] - (n.) fellow, companion
cilyddol - (adj.) reciprocal
cilygon [mpl.] - (n.) <see "cilwg">
cilyn [cilion, ciliadau, ciliau, m.] - (n.)
cimwch [cimychiaid, m.] - (n.) lobster
cinetig - (adj.) kinetic
cin.groen [f.] - (n.) stink-horn
ciniawa [ciniaw-] - (v.) dine
cinio [ciniawau, mf.] - (n.) dinner
cip [-ion, m.] - (n.) pluck, snatch
cipdrem [-iau, fm.] - (n.) glance, glimpse
cipedrych [cipedrych-] - (v.) glance, glimpse
cipedrych ar - (v.) glance at
cipedrychiad [-au, m.] - (n.)
cipial [cipial- ?] - (v.)
cipio [cipi-] - (v.) snatch
cipiog - (adj.)
cipiwr [cipwyr, m.] - (n.) snatcher
cipolwg [cipolygon, mf.] - (n.) glance, glimpse
ciprys [-au, m.] - (n.) scramble
ciprys [ciprys-] - (v.) scramble
cipyll [-ion, m.] - (n.)
cipysg [pl.] - (n.)
ciried [fm.] - (n.) generosity, bounty
cis [-iau, mf.] - (n.) buffet; slap, touch
cist [-iau, f.] - (n.) chest, coffer, box; bin
{ (box) Cist is the kind of box you store things in. }
cistaid (cisted) [cisteidiau, f.] - (n.) chestful, boxful, binful
cistfaen [cistfeini, f.] - (n.)
ciw [-iau?, m.] - (n.)
ciwb [m.] - (n.) cube
ciwdod [f.] - (n.) tribe, clan, nation
ciwed [coll.f.] - (n.) rabble, mob, crew
ciwt - (adj.) cute, clever, ingenious
cladd [-au, m.] - (n.)
claddedigaeth [-au, mf.] - (n.) burial
claddedigaethol - (adj.)
claddedigol - (adj.)
claddfa [claddfeydd, f.] - (n.) burial ground, cemetery
claddgell [-oedd, f.] - (n.)
claddogof [-au, f.] - (n.)
claddu [cladd-; 3.s. & 2.s.imp. cladd] - (v.) bury
claddwr [claddwyr, m.] - (n.)
claear - (adj.) lukewarm, tepid; mild; cool
claearineb [m.] - (n.) lukewarmness
claearu [claear-] - (v.) make mild, make tepid; soothe
claer - (adj.) clear, bright, shining
claerder [m.] - (n.) clearness, brightness
claeredd [-au?, m.] - (n.)
claerineb [-au?, m.] - (n.)
claerwen [f.] - (adj.) <see "claerwyn">
claerwych - (adj.)
claerwyn [f. claerwen] - (adj.)
claf [cleifion, m.] - (n.) sick person, patient
claf [pl. cleifion] - (adj.) sick, ill
clafaidd - (adj.)
clafdy [clafdai, m.] - (n.) hospital, infirmary
clafeiddio [clafeiddi-] - (v.)
clafr [m.] - (n.) itch, mange
clafrllyd - (adj.)
clafychu [clafych-] - (v.) sicken, fall ill, ail
clai [cleiau, m.] - (n.) clay
clais [cleisiau, m.] - (n.) stripe; bruise
clamp [-iau, m.] - (n.) mass, lump, bunch; monster
clandro [clandr-] - (v.) calculate, reckon
clap [-iau, m.] - (n.) lump
clapgi [clapgwn, m.] - (n.) telltale, tattletale
clapiast [-iau?, f.] - (n.)
clapio (clapian) [clapi-] - (v.) lump; strike; gossip
clapiog - (adj.) lumpy
clared [-i?, m.] - (n.)
clas [m.] - (n.) monastic community, cloister, college
claseglwys [-au?, f.] - (n.)
clastir [-oedd, m.] - (n.)
clasur [-on, m.] - (n.) classic
clasurol - (adj.) classical
clatsien [-nau?, f.] - (n.)
clatsio [clatsi-] - (v.)
clau - (adj.) quick, swift, soon; true; audible
clawdd [cloddiau, m.] - (n.) hedge; dyke, embankment, barrage
clawr [cloriau, m.] - (n.) face, survace; cover, lid; board
clebar (cleber) [mf.] - (n.) idle talk, gossip, tattle, chatter
clebran [clebr-] - (v.) chatter, babble; gossip, tattle
clebren [f.] - (n.) tattler
clebryn [m.] - (n.) tattler
clec [-iau, -s, f.] - (n.) click; clack; crack; gossip
clecen [-nau?, f.] - (n.)
cleci [clecwn, m.] - (n.) telltale
clecian [cleci-] - (v.) click; clack; crack, snap
cleciwr [clecwyr, m.] - (n.)
clecwn [mpl.] - (n.)
clecyn [cleciau, m.] - (n.)
clechdyr - (adj.)
cled [f.] - (adj.) <see "clyd">
cledr [-au, f.] - (n.) pole; rail; palm
{ (palm) Cledr is the kind of palm you have on your hand. }
cledren [-nau, -ni, f.] - (n.) pale, pole, rail
cledrffordd [cledrffyrdd, f.] - (n.) railway
cledro [cledr-] - (v.)
cledru [cledr-] - (v.)
cledrwaith [-au?, m.] - (n.)
cledd - (adj.)
cleddyf (cledd; cleddau) [-au, m.] - (n.) sword; brace
cleddyfan [-nau?, m.] - (n.)
cleddyfod [-au?, m.] - (n.)
cleddyfog - (adj.)
cleddyfwr [cleddyfwyr, m.] - (n.) swordsman
clefyd [-au, -on, m.] - (n.) disease; fever
clefyd melyn - (n.) jaundice
clegar [-au?, m.] - (n.)
clegar [clegar-] - (v.) clack, cluck, cackle
clegr (clegyr) [-au, m.] - (n.) rock; cairn, stony place
clegyrog - (adj.)
cleiau [pl.] - (n.) <see "clai">
cleibwll [cleibyllau, m.] - (n.)
cleidir [-oedd, m.] - (n.)
cleien [-nau?, f.] - (n.)
cleifion [mpl.] - (n.) <see "claf">
cleiled [f.] - (adj.) <see "cleilyd">
cleilenwi [cleilenw-] - (v.)
cleilyd [f. cleiled] - (adj.)
cleio [clei-] - (v.)
cleiog - (adj.) clayey
cleirch [-au?, m.] - (n.)
cleiriach [m.] - (n.) decrepit one
cleisiau [pl.] - (n.) <see "clais">
cleisio [cleisi-] - (v.) bruise
cleisiog - (adj.) bruised
clem [-iau, f.] - (n.) slice, sole-piece; notion; (n.pl.) grimaces
clemio [clemi-] - (v.) patch sole of boot
cle+n - (adj.) affable
clenc [-iau?, f.] - (n.)
clep [-iau, f.] - (n.) clack, clap; gossip
clepgi [clepgwn, m.] - (n.) babbler; telltale, tattletale, blab
clepian [clepi-] - (v.) clap; slam, bang; blab
clepyn [clepiau, -nau, m.] - (n.)
cle+r [coll.f.] - (n.) itinerant minstrels; bards
clera [cler-] - (v.) stroll as minstrels
clerc [-od, m.] - (n.) clerk
clercio [clerci-] - (v.) serve as clerk
cleren [cle+r, f.] - (n.) fly
clerigol - (adj.) clerical
clerigwr [clerigwyr, m.] - (n.) clergyman
clerwr [clerwyr, m.] - (n.) itinerant minstrel
clerwraidd - (adj.)
clerwriaeth [f.] - (n.) minstrelsy
clet [f.] - (n.)
clewt [-iau, m.] - (n.) clout
clewtian [clewti-] - (v.) clout
clewyn [-nau, m.] - (n.)
clicied [-au, -i, f.] - (n.) clicket; trigger
cliciedu [clicied-] - (v.) latch, fasten
climach [-od, m.] - (n.)
clindarddach [clindardd-] - (v.) crackle
clindarddach [m.] - (n.) crackling
clip [-iau?, m.] - (n.)
clipen [-nau?, f.] - (n.)
clipfwrdd [clipfyrddau, m.] - (n.) clipboard
clipio [clipi-] - (v.)
clipsen [-nau?, f.] - (n.)
clir - (adj.) clear
clirio [cliri-] - (v.) clear
clo [-eau, -eon, m.] - (n.) lock, conclusion
{ (conclusion) Clo is a lock, so something that completes and
closes, the close of a letter, the close of a speech, the bit at the
end that sums it up and ties up loose ends, the signing off. }
cload [-au?, m.] - (n.)
cloadur [m.] - (n.) closure
cloben [f.] - (n.) monster
clobyn [m.] - (n.) monster
cloc [-iau, m.] - (n.) clock
clocian [cloci-] - (v.) cluck
clociwr [clocwyr, m.] - (n.)
clocs [fpl.] - (n.)
clocsen [clocsiau, f.] - (n.) clog
clocsio [clocsi-] - (v.)
clocsiwr [clocswyr, m.] - (n.)
cloch [clych, clychau, f.] - (n.) bell
o'r gloch - (adj.) o'clock
clochaidd - (adj.) sonorous, noisy
clochdar [clochdar-] - (v.) cluck, cackle
clochdran [clochdran- ?] - (v.)
clochdy [clochdai, m.] - (n.) belfry, steeple
clochi [cloch-] - (v.)
clochog - (adj.)
clochydd [-ion, m.] - (n.) bellman; sexton
clod [-ydd, mf.] - (n.) praise, fame, renown
clodfawr - (adj.)
clodforedd [-au?, m.] - (n.)
clodfori [clodfor-] - (v.) praise, extol
clodforus - (adj.)
clodwiw - (adj.) commendable, praiseworthy
cloddfa [cloddfeydd, f.] - (n.) quarry, mine
cloddiad [-au, m.] - (n.)
cloddiau [mpl.] - (n.) <see "clawdd">
cloddilion [pl.] - (n.)
cloddio [cloddi-] - (v.) dig, delve; quarry, mine
cloddiwr [cloddwyr, m.] - (n.) digger, navvy
cloddolion [pl.] - (n.)
cloe%dig - (adj.) locked, closed
cloe%digaeth [-au?, f.] - (n.)
cloen [cloynnau, -au, f.] - (n.)
cloer [-au, -iau, mf.] - (n.) locker; niche, embracure
cloff - (adj.) lame
cloffi [cloff-] - (v.) lame, halt
cloffni (cloffi) [m.] - (n.) lameness
cloffrwym [-au, m.] - (n.) fetter, hobble
cloffrwym y cythraul - (n.) great bindweed
cloffrwym y mwci - (n.) great bindweed
cloffrwymo [cloffrwym-] - (v.)
clog [-au, f.] - (n.) rock, precipice
clog [-au, mf.] - (n.) cloak
clogfaen [clogfeini, m.] - (n.) boulder
cloglai [-eiau?, m.] - (n.)
clogwrn [clogyrnau, m.] - (n.)
clogwyn [-i, -au, m.] - (n.) cliff, crag, precipice, bluff
clogwynog - (adj.) craggy, precipitous
clogyn [clogau, -nau, m.] - (n.)
clogyrnach [-au?, m.] - (n.)
clogyrnaidd - (adj.) rough, rugged, clumsy
clogyrnau [pl.] - (n.) <see "clogwrn">
clogyrnog - (adj.)
cloi [clo- &i; 3.s. cly*; 2.s.imp. clo] - (v.) lock
cloig [-ion, f.] - (n.)
cloigo [cloig-] - (v.)
clompen [-nau?, f.] - (n.)
clompyn [-ion?, m.] - (n.)
clonc - (adj.) addled
clonc [-iau, f.] - (n.) clank; gossip
cloncian [clonci-] - (v.)
cloncio [clonci-] - (v.)
clonciog - (adj.)
cloncwy [-au?, m.] - (n.)
clop [m.] - (n.)
clopa [-+u, fm.] - (n.) noddle; knob; club
clopanau [pl.] - (n.)
clopyn [clopau, m.] - (n.)
cloren [clor, -nau, f.] - (n.) rump, tail
clorian [-nau, mf.] - (n.) pair of scales, balance
{ (balance) Clorian is the kind of balance you use to weigh
things. }
cloriannu [cloriann- &1, clorian- &2+] - (v.) weigh, balance
cloriau [pl.] - (n.) <see "clawr">
clorio [clori-] - (v.)
cloronen [cloron, f.] - (n.) potato
clo\s - (adj.) close
clos [-au, m.] - (n.) pair of breeches
clos [-ydd, m.] - (n.) yard
clos [f.] - (adj.) <see "clws">
closio [closi-] - (v.) close, near
clown [cloynnau, m.] - (n.)
cloyn [cloeon, cloeau, -nau, m.] - (n.)
clud [mf.] - (n.) luggage, baggage
cludadwy - (adj.) portable
cludair [cludeiriau, f.] - (n.) heap, load, wood-pile
cludbridd [-au?, m.] - (n.)
cludeiriau [pl.] - (n.) <see "cludair">
cludiad [-au, m.] - (n.) carriage
cludiant [cludiannau, m.] - (n.)
cludo [clud-] - (v.) carry, convey, port, bear
cludwr [cludwyr, m.] - (n.) porter
cludydd [-ion, m.] - (n.) porter
clugiar [clugieir, f.] - (n.)
clu+l [-iau, m.] - (n.) knell
clun [-iau, f.] - (n.) hip, haunch, thigh, leg
clun [m.] - (n.) meadow, moor; brushwood
clunhecian [clunheci-] - (v.)
clunhercian [clunherci-] - (v.)
clunhercyn [-ion?, m.] - (n.)
clunllaes - (adj.)
clunwst [-iau?, f.] - (n.)
cluro [clur-] - (v.) rub, smear
clust [-iau, mf.] - (n.) ear; handle
clusten [-nau?, f.] - (n.)
clustew - (adj.)
clustfeinio [clustfeini-] - (v.) prick up the ears; eavesdrop
clustfodrwy [-au, f.] - (n.)
clustfyddar - (adj.)
clustgell [-ion?, f.] - (n.)
clustgyffes [f.] - (n.) auricular confession
clustiog - (adj.)
clustlws [clustlysau, m.] - (n.) earring
clustnodi [clustnod-] - (v.)
clustod [-au?, f.] - (n.)
clustog [-au, fm.] - (n.) cushion, pillow
clustogwlad [clustogwledydd, f.] - (n.)
clustrwm - (adj.)
clwb [clybiau, m.] - (n.) club
clwc - (adj.) addled
clwc [-ion, m.] - (n.)
clwcian [clwci-] - (v.) cluck
clwff [clyffiau, m.] - (n.)
clwm (cwlwm) [clymau, m.] - (n.) knot, tie
cwlwm gwythi - (n.) cramp
cwlwm llin.glwm - (n.) tight knot
clwpa [-od, m.] - (n.) knob, boss; club; dolt
clws [f. clos] - (adj.) pretty, nice
clwstwr [clystyrau, m.] - (n.) cluster
clwt [clytiau, m.] - (n.) patch, clout, rag
clwtyn [-ion?, m.] - (n.)
clwyd [-au, -i, -ydd, f.] - (n.) hurdle; gate; roost
clwyden [-ni, f.] - (n.)
clwydo [clwyd-] - (v.) roost
clwyf [-au, m.] - (n.) wound; disease
clwyfedig [pl. -ion] - (adj.)
clwyfo [clwyf-] - (v.) wound
clwyfog - (adj.)
clwyfus - (adj.) wounded; sore; sick
clybiau [mpl.] - (n.) <see "clwb">
clybio [clybi-] - (v.)
clybodeg [f.] - (n.) acoustics
clych (clychau) [pl.] - (n.) <see "cloch">
clyd [f. cled] - (adj.) warm, sheltered, snug, cosy
clydwch (clydwr) [m.] - (n.) warmth, shelter
clyfar - (adj.) clever; pleasant, agreeable
clyfrwch [-au?, m.] - (n.)
clyffiau [pl.] - (n.) <see "clwff">
clymau [pl.] - (n.) <see "clwm">
clymblaid [clymbleidiau, f.] - (n.) clique, cabal
clymbleidiaeth [-au?, f.] - (n.)
clymog - (adj.) knotty, entangled
clymu [clym-] - (v.) knot, tie
clystyrau [pl.] - (n.) <see "clwstwr">
clytiau [pl.] - (n.) <see "clwt">
clytio [clyti-] - (v.) patch, piece
clytiog - (adj.) patched; ragged
clytwaith [m.] - (n.) patchwork
clyw [m.] - (n.) sense of hearing, hearing
trwm ei glyw - (adj.) hard of hearing
clywadwy - (adj.) audible
clywed [clyw-; 3.s. & 2.s.imp. clyw] - (v.) hear; feel; taste; smell
{ Clywed has tended to come to mean only the sense of hearing but
older people use it for other senses, so that as well as "clywed
sw+n" you can also "clywed blas" (more recently "blasu") and "clywed
arogl" (more recently "arogleuo") and also to feel an emotion
("clywed a+'r galon"). }
clywed am - (v.) hear about
clywedig - (adj.)
clywedigaeth [f.] - (n.) hearing
clywedydd [-ion, m.] - (n.) hearer, auditor
{ (auditor) Clywedydd is the kind of auditor who listens to something. }
cnaf [-on, -iaid, m.] - (n.) knave, rascal
cnafaidd - (adj.) knavish, rascally
cnaif [cneifion, cneifiau, m.] - (n.) shearing, fleece
cnap [-iau, m.] - (n.) lump, knob, boss
cnapan [-au, m.] - (n.) ball, bowl
cnapiog - (adj.) lumpy
cnau [pl.] - (n.) <see "cneuen">
cnawd [m.] - (n.) flesh, brawn
cnawdol - (adj.) fleshy, carnal, fleshly
cnawdoli [cnawdol-] - (v.)
cnawdoliaeth [-au?, f.] - (n.)
cnawdolrwydd [m.] - (n.)
cnec [-iau, f.] - (n.)
cnecian [cneci-] - (v.)
cnecu [cnec-] - (v.)
cneifdy [cneifdai, m.] - (n.)
cneifiau (cneifion) [pl.] - (n.) <see "cnaif">
cneifio [cneifi-] - (v.) shear, fleece
cneifiwr [cneifwyr, m.] - (n.) shearer
cnepyn [-ion?, m.] - (n.)
cneua [cneu-] - (v.)
cneuen [cnau, f.] - (n.) nut
cnewyllaidd - (adj.)
cnewyllog - (adj.)
cnewyllol - (adj.)
cnewyllyn [cnewyll, m.] - (n.) kernel
cnipell [-ion?, f.] - (n.)
cnith [-iau, -ion, m.] - (n.) slight touch, blow; pluck
cnithio [cnithi-] - (v.)
cno [-eon, m.] - (n.) bite, chewing, gnawing
cnoad [-au, m.] - (n.) bite
cnoc [-iau, mf.] - (n.) knock
cnocell [-au, f.] - (n.)
cnocellu [cnocell-] - (v.)
cnocio [cnoci-] - (v.)
cnodiog - (adj.)
cnodwe [-oedd, f.] - (n.)
cnofa [cnofeydd, f.] - (n.) gnawing, pang
cnofain [cnofain- ?] - (v.)
cnoi [cno- &i; 3.s. cny*; 2.s.imp. cno] - (v.) gnaw, chew, bite; ache
cnot [-iau, m.] - (n.) know, bunch
cnotyn [cnotiau, m.] - (n.)
cnowr [cnowyr, m.] - (n.)
cnu [-au, f.] - (n.) fleece
cnuch [-au?, m.] - (n.)
cnuchio [cnuchi-] - (v.)
cnud [-oedd, f.] - (n.) pack
cnuf [-iau, -au, f.] - (n.) fleece
cnu\l [-iau, m.] - (n.) knell
cnulio [cnuli-] - (v.)
cnwc [cnycau, m.] - (n.)
cnwch [-au?, m.] - (n.)
cnwd [cnydau, m.] - (n.) crop; covering
{ (crop) Cnwd is the kind of crop you grow in the fields. }
cnwpa [-+u?, m.] - (n.)
cnycau [pl.] - (n.) <see "cnwc">
cnyciog - (adj.)
cnydau [pl.] - (n.) <see "cnwd">
cnydfawr - (adj.) fruitful, productive
cnydio [cnydi-] - (v.) crop, yield increase
cnydiog - (adj.) fruitful, productive
cnydiol - (adj.)
cnyw [-ion, m.] - (n.)
co\b [-iau, mf.] - (n.) cop, embankment
cob [-au, mf.] - (n.) coat, cloak
coban [-au, f.] - (n.)
coban nos - (n.) nightshirt
cobler [-iaid, m.] - (n.)
coblera [cobler-] - (v.)
cobleraidd - (adj.)
coblyn [-nod, m.] - (n.) sprite, goblin, imp
cobog - (adj.)
cobyn [cobiau, cobau, -nau, m.] - (n.)
cocian [coci-] - (v.)
cocos [pl.] - (n.) cogs
olwyn gocos - (n.) cogwheel
cocraeth [-au?, m.] - (n.)
cocsen [cocos, cocs, f.] - (n.) cockle
cocyn [-ion?, m.] - (n.)
coch [pl. -ion; coch- &adj] - (adj.) red
arian cochion - (n.) copper money
cochder [m.] - (n.) redness
cochddu - (adj.)
coch-gam [f.] - (n.) robin
cochi [coch-] - (v.) redden, blush
cochi [m.] - (n.) redness
cochiad [cochiaid, m.] - (n.)
cochl [-au, mf.] - (n.) mantle, cloak
cochlas - (adj.)
cochli [cochl-] - (v.)
cochni [-eiau?, m.] - (n.)
cochrudd - (adj.)
cod [-au, f.] - (n.) bag, pouch
codaid (coded) [codeidiau, f.] - (n.) bagful, pouchful
coden [-ni, -nau, f.] - (n.)
codennog - (adj.)
codi (cyfodi) [cod-, cyfod-; 3.s. cwyd, cyfyd, cod; 2.s.imp. cod, cwyd-] - (v.) raise, rise, arise, lift, erect, accrue, amount
{ (rise) Codi is the usual word for "rise". }
codi ar ei sefyll - (v.) he stands up
codi gwrychyn - (v.) bristle
wedi codi - (adv.) astir
codiad [-au, m.] - (n.) rise, rising
codl [-au?, f.] - (n.)
codlo [codl-] - (v.)
codlwr [codlwyr, m.] - (n.)
codog - (adj.) baggy
codog [-ion, mf.] - (n.) rich man; miser
codowrach [-au?, f.] - (n.)
codwarth [-au?, m.] - (n.)
codwm [codymau, m.] - (n.) fall, tumble
codwr [codwyr, m.] - (n.) riser; raiser, lifter
codwr canu - (n.) precentor
codymau [mpl.] - (n.) <see "codwm">
codymu [codym-] - (v.)
codded [m.] - (n.) anger; grief
coddi [codd-; 3.s. & 2.s.imp. cawdd] - (v.) anger, offend
coddion [mpl.] - (n.) <see "cawdd">
coeden [coed, f.] - (n.) tree; (n.pl.) woods, wood, timber
{ (tree) Coeden may be more common in some dialects than in others. }
{ (wood) Coed can mean either "a wood": "mynd am dro yn y coed" to
go for a walk in the wood, or the substance wood, timber. }
baedd coed - (n.) wild boar
gwaith coed - (n.) woodwork, woodworking
sgrech y coed - (n.) jay
taradr y coed - (n.) woodpecker
coediar [coedieir, f.] - (n.)
coedio [coedi-] - (v.) timber
coediog - (adj.) wooded, wood
coediwr [coedwyr, m.] - (n.)
coedlan [-nau, f.] - (n.)
coedol - (adj.)
coedwal [-au, f.] - (n.)
coedwig [-oedd, f.] - (n.) wood, forest
coedwigaeth [f.] - (n.) afforestation
coedwigo [coedwig-] - (v.)
coedwigwr [coedwigwyr, m.] - (n.) woodman, forester
coedyn [coed, m.] - (n.)
coedd - (adj.) public
coeg - (adj.) empty, vain; one-eyed, blind
coegbeth [-au, m.] - (n.)
coegddall - (adj.)
coegddigrif - (adj.)
coegddyn [-ion, m.] - (n.) fop, coxcomb, fool
coegedd [m.] - (n.) emptiness, silliness
coegen [-nau?, f.] - (n.) minx, coquette
coegfalch - (adj.) vain, foppish
coegfall - (adj.)
coegfeddyg [-on, m.] - (n.)
coegfeddyginiaeth [-au?, f.] - (n.)
coegi [coeg-] - (v.) jeer at, mock
coegio [coegi-] - (v.)
coeglyd - (adj.) vain, sarcastic
coegni [m.] - (n.) vanity; spite; sarcasm
coegsiarad [-au?, m.] - (n.)
coegwr [coegwyr, m.] - (n.) fool
coegwych - (adj.) gaudy, garish, tawdry
coegyn [-nod, m.] - (n.) coxcomb, beau
coegynnaidd - (adj.)
coel [-ion, f.] - (n.) belief, trust, credit
{ (belief, trust) Coel is ultimately to do with omens and casting
lots, and tends to get associated with "ofergoel" (superstition) but
apart from overtones like this, it is essentially interchangeable
with "cred" and it shouldn't ever cause offence to use either to
tell someone that you believe what they say, or anything like
that. }
ar goel - (adv.) on credit
coelbren [-nau, -ni, m.] - (n.) lot
{ Coelbren is the kind of lot you cast. }
coelcerth [-i, f.] - (n.) bonfire, blaze, beacon
coelfain [m.] - (n.) reward; good news
coelgrefydd [-au, f.] - (n.) superstition
{ Coelgrefydd (coel-grefydd = cast lot-religion) would be a
system of (pagan, unsubstantiated, disapproved of) beliefs. }
coelgrefyddol - (adj.) superstitious
{ Coelgrefyddol would be relating to a system of (pagan,
unsubstantiated, disapproved of) beliefs. }
coelio [coeli-] - (v.) believe, credit, trust, accredit
{ (believe) Coelio means "believe" in both a religious and
non-religious context, such as believing what someone says. }
{ (accredit) Coelio means "accredit" as in "believe". }
coeliwr [coelwyr, m.] - (n.) creditor
coes [-au, f.] - (n.) leg, shank
coes [-au, mf.] - (n.) handle; stem, stalk
coesarf [-au, f.] - (n.)
coesgam - (adj.) bandy-legged
coesgoch - (adj.)
coesgoch [-au?, m.] - (n.)
coesgroes - (adj.)
coesgyn [-ion?, m.] - (n.)
coeta [coet-] - (v.)
coetan [coetennau, f.] - (n.)
coeten [-nau, f.] - (n.)
coetgae [m.] - (n.) hedge; enclosure
coetgi [coetgwn, m.] - (n.)
coetir [-oedd, m.] - (n.)
coetre (coetref) [f.] - (n.) woodland homestead
coetwch [-au?, f.] - (n.)
coety [coetai, m.] - (n.)
coeth - (adj.) fine, refined; elegant
aur coeth - (n.) pure gold, refined gold
coethder [m.] - (n.) refinement, elegance
coethedig - (adj.)
coethi [coeth-] - (v.) refine; chastise; babble, bark
coethwr [coethwyr, m.] - (n.) refiner
cof [-ion, m.] - (n.) memory; remembrance
{ (remembrance) Cof could be the communal memory of something. }
cof dros dro - (n.) scratch memory
cofadail [cofadeiladau, cofadeiliau, f.] - (n.) monument
cofeb [-ion, f.] - (n.) memorandum, memorial
cofgolofn [-au, f.] - (n.) monument
cofiadur [-on, -iaid, m.] - (n.) recorder
cofiadwy - (adj.) memorable
cofiannau [mpl.] - (n.) <see "cofiant">
cofiannol - (adj.)
cofiannu [cofiann- &1, cofian- &2+] - (v.)
cofiannydd [cofianyddion, m.] - (n.) biographer
cofiant [cofiannau, m.] - (n.) memoir, biography
cofianyddion [mpl.] - (n.) <see "cofiannydd">
cofiedydd [-ion, m.] - (n.) remembrancer
cofio [cofi-] - (v.) remember, recollect
{ Cofio is the usual word for "remember". }
cofio am - (v.) remember about
cofio at - (v.) remember to
cofiwr [cofwyr, m.] - (n.)
cofl [f.] - (n.) embrace; bosom
coflaid [cofleidiau, f.] - (n.) armful; bundle
coflech [-au, f.] - (n.) memorial tablet
cofleidiad [-au, m.] - (n.)
cofleidiau [fpl.] - (n.) <see "coflaid">
cofleidio [cofleidi-] - (v.) embrace, hug
coflyfr [-au, m.] - (n.) record, chronicle
cofnod [-ion, m.] - (n.) memorandum, minute
{ Cofnod is the kind of minute you take at a meeting. }
cofnodion blynyddol - (n.) annals
cofnodi [cofnod-] - (v.) record, register
cofrestr [-i, -au, f.] - (n.) register, roll
cofrestru [cofrestr-] - (v.) register
cofrestrwr [cofrestrwyr, m.] - (n.)
cofrestrydd [-ion, m.] - (n.) registrar
cofrodd [-ion, f.] - (n.)
cofus - (adj.) mindful
cofweini [cofweinydd-] - (v.)
cofweinydd [-ion, m.] - (n.)
coffa [-on, coffeion, m.] - (n.) remembrance
coffa [coff-] - (v.) remember
coffa+d [m.] - (n.) remembrance
coffadwriaeth [-au, f.] - (n.) remembrance, memory
coffadwriaethol - (adj.) memorial
coffadwy - (adj.)
coffa/u [coff- &a/u] - (v.) remember; remind; commemorate
coffeion [pl.] - (n.) <see "coffa">
coffi [m.] - (n.) coffee
coffr [-au, m.] - (n.) coffer, trunk, chest
cofftio [coffti-] - (v.)
cog [-au, f.] - (n.) cuckoo
cog [-au, m.] - (n.) cook
cogail [cogeiliau, m.] - (n.)
cogeilgorff [cogeilgyrff, m.] - (n.)
cogeiliau [mpl.] - (n.) <see "cogail">
cogeilyn [m.] - (n.)
coges [-au, f.] - (n.)
cogfran [cogfrain, f.] - (n.)
coginiaeth [f.] - (n.) cookery
coginio [cogini-] - (v.) cook
cogio [cogi-] - (v.) cog; sham, feign, pretend, bluff
cogiwr [cogwyr, m.] - (n.)
cogor [cogor-] - (v.) chatter, caw, croak
cogor [m.] - (n.) chattering
cogorus - (adj.)
cogr-droi [cogr-dro- &i] - (v.)
cogwrn [cogyrnau, cegyrn, m.] - (n.) knob, cone; cock; shell
{ (cock) Cogwrn is the kind of cock that corn has. }
cogydd [-ion, m.] - (n.) cook
cogyddes [-au, f.] - (n.) cook
cogyddiaeth [f.] - (n.) cookery
cogyrnau [mpl.] - (n.) <see "cogwrn">
congl [-au, f.] - (n.) corner
conglfaen [conglfeini, m.] - (n.)
conglfain [pl.] - (n.)
conglog - (adj.)
co+l [f.] - (n.) bosom, embrace
col [-ion, m.] - (n.) awn
col y+d - (n.) beard
cola [-+u?, m.] - (n.)
colbio [colbi-] - (v.)
coledd (coleddu) [coledd-] - (v.) cherish, foster
coleddiad [-au, m.] - (n.)
coleddwr [coleddwyr, m.] - (n.) cherisher, fosterer
coleg [-au, m.] - (n.) college
colegol - (adj.) collegiate
colegwr [colegwyr, m.] - (n.) collegian
coler [-i, -au, fm.] - (n.) collar
colero [coler-] - (v.)
colfach [-au, m.] - (n.)
colfachu [colfach-] - (v.)
colfen [-ni, -nau, f.] - (n.) bough, branch; tree
colio [coli-] - (v.)
coliog - (adj.)
colofn [-au, f.] - (n.) column, pillar
colofnfa [colofnfeydd, f.] - (n.)
coloid [-iau?, m.] - (n.)
coloidaidd - (adj.)
colomen [-nod, f.] - (n.) dove, pigeon
colomendy [colomendai, m.] - (n.) dove-cot
colomennaidd - (adj.) dovelike
colres [-i, f.] - (n.)
colsyn [cols, m.] - (n.)
coluddyn [coluddion, coludd, m.] - (n.) bowel
coluddyn crog - (n.) appendix
{ Coluddyn crog is the kind of appendix in your body. }
enyniad y coluddyn crog - (n.) appendicitis
coluro [colur-] - (v.) color (colour), paint; conceal
colwyn [-od, m.] - (n.) puppy
colyn [-nau, m.] - (n.) pivot; sting
colynnog - (adj.) stinging
colynnu [colynn- &1, colyn- &2+] - (v.) sting
coll - (adj.)
coll [-iadau, m.] - (n.) loss; defect, failing
ar goll - (adv.) lost
colladwy - (adj.) perishable
collddail - (adj.)
colled [-ion, f.] - (n.) loss
colledig - (adj.)
colledigaeth [f.] - (n.) perdition
colledu [colled-] - (v.) occasion loss
colledus - (adj.) fraught with loss
colledwr [colledwyr, m.] - (n.) loser
collen [cyll, f.] - (n.) hazel
collfarn [-au, f.] - (n.) doom, condemnation
collfarnu [collfarn-] - (v.) doom, condemn
colli [coll-; 3.s. cyll; 2.s.imp. coll] - (v.) lose; be lost, perish; spill, shed
collnod [-au, m.] - (n.) apostrophe
collwr [collwyr, m.] - (n.) loser
collwydden [collwydd, f.] - (n.)
collwyn [-i, collwydd, m.] - (n.)
coma [m.] - (n.)
comed [-au, f.] - (n.) comet
comedi [-%au, fm.] - (n.) comedy
comediwr [comedwyr, m.] - (n.)
comfforddus - (adj.) comfortable
comin [-au?, m.] - (n.)
comisiwn [-au?, m.] - (n.)
comiwnydd [-ion, m.] - (n.) communist
comiwnyddiaeth [f.] - (n.) communism
comiwnyddol - (adj.) communist
compod [-au, m.] - (n.) compass
conach [conach-, con- ?] - (v.) grumble
conan [conan- ?] - (v.)
concro [concr-] - (v.) conquer
concwerwr [concwerwyr, m.] - (n.) conquerer
concwest [-au, f.] - (n.) conquest, victory
condemniad [-au, m.] - (n.) condemnation
condemnio [condemni-] - (v.) condemn
conell [-au, f.] - (n.)
confensiynol - (adj.) conventional
conffirmasiwn [m.] - (n.) confirmation
conffirmio [conffirmi-] - (v.) confirm
conio [coni-] - (v.)
conion [pl.] - (n.) <see "conyn">
cono [m.] - (n.) rascal; wag; old fogey
consuriaeth [f.] - (n.) conjuring
consurio [consuri-] - (v.) conjurer
consuriwr [consurwyr, m.] - (n.) conjurer
cont [-iau, f.] - (n.)
Conwy - (prop.n.) Conway
conyn [-nod, conion, m.] - (n.)
cop [m.] - (n.) <see "copyn">
copa [-+u, -on, m.] - (n.) top, apex, crest, summit; head
{ (head) Copa is usually the top of a mountain, something like
that, although "pob copa walltog" is a cliche for everyone ("every
hairy head"). It does get used for the human head I suppose, but I
would expect to translate it as "summit". }
{ (top, apex) Copa specifically means the top of a mountain or summit. }
copi [-%au, m.] - (n.) copy; copy-book
copi%o [copi%-] - (v.) copy
copi%wr [copi%wyr, m.] - (n.) copyist, transcriber
copog - (adj.)
copr [m.] - (n.) copper
copraidd - (adj.)
copyn (cop) [copynnod, copynnau, m.] - (n.) spider
co+r [corau, m.] - (n.) choir; stall, pew
cor [-rod, m.] - (n.) dwarf; spider
coraches [-au, f.] - (n.) dwarf, pygmy
corachod [mpl.] - (n.) <see "corrach">
corawl - (adj.) choral
corberth [-i, f.] - (n.)
corbibydd [-ion?, m.] - (n.)
corbwll [corbyllau, m.] - (n.) whirlpool; puddle
corbys [pl.] - (n.)
corc [-iau?, m.] - (n.)
corcio [corci-] - (v.)
corcyn [cyrc, m.] - (n.) cork
cord [-iau, m.] - (n.) cord; chord
cordeddog - (adj.)
cordeddu [cordedd-] - (v.) twist, twine
corden [-ni, cordynion, f.] - (n.)
cordwal [m.] - (n.) cordwain, Cordovan leather
cordyn [cordiau, -ion, m.] - (n.)
corddi [cordd-] - (v.) churn; turn, agitate
corddiad [-au, m.] - (n.) churning
corddlan [-nau, f.] - (n.)
corddwr [corddwyr, m.] - (n.) churner
corddyn [corddiadau, -ion, m.] - (n.)
cored [-au, f.] - (n.) weir, dam
corf [-au, mf.] - (n.)
corfan [-nau, m.] - (n.) foot
{ Corfan is the kind of foot that occurs when scanning poetry.
Examples are dactyls and spondees. }
corfaniaeth [f.] - (n.) scansion
corfannu [corfann- &1, corfan- &2+] - (v.)
corfedwen [corfedw, f.] - (n.)
corfran [corfrain, f.] - (n.)
corff [cyrff, m.] - (n.) body
corffilyn [corffilod, m.] - (n.)
corfflosgfa [corfflosgfeydd, f.] - (n.)
corfflu [-oedd, m.] - (n.) corps
corffog - (adj.)
corffol - (adj.) corpulent
corffolaeth [f.] - (n.) bodily form; stature
corffoledd [-au?, m.] - (n.)
corffoli [corffol-] - (v.)
corfforaeth [-au, f.] - (n.) corporation
corfforaethol - (adj.) corporate
corffori [corffor-] - (v.) embody, incorporate
corfforol - (adj.) bodily, corporeal, corporal
corffyn [-ion?, m.] - (n.)
corgan [-au, f.] - (n.) chant
corganu [corgan-] - (v.) chant
corgeiniad [corgeiniaid, m.] - (n.)
corgi [corgwn, m.] - (n.) cur
corgimwch [corgimychiaid, m.] - (n.) prawn
cor.hwyad [corhwyaid, f.] - (n.) teal; moorhen
coriar [corieir, f.] - (n.) bantam
corlan [-nau, f.] - (n.) fold, enclosure, pen
corlannu [corlann- &1, corlan- &2+] - (v.) fold
corn [cyrn, m.] - (n.) horn; pipe, tube; roll; corn
cainc o gorn carw - (n.) antler
cornaid (corned) [corneidiau, m.] - (n.) pipeful, tubeful
cornaidd - (adj.)
cornant [cornentydd, f.] - (n.) brook, rill
cornboer [m.] - (n.) phlegm
cornchwiglen [cornchwiglod, f.] - (n.) lapwing
corned - (n.) <see "cornaid">
corneidiau [pl.] - (n.) <see "cornaid">
cornel [-i, -au, mf.] - (n.) corner
cornelog - (adj.)
cornelu [cornel-] - (v.) corner
cornelyn [cornelau, corneli, m.] - (n.)
cornentydd [pl.] - (n.) <see "cornant">
cornicyll [-od, m.] - (n.) lapwing, plover, peewit
cornio [corni-] - (v.) horn, butt
corniog - (adj.) horned
cornor [-ion, m.] - (n.)
cornwyd [-ydd, -on, m.] - (n.) boil, abscess, sore
corodyn [m.] - (n.) trifle, toy; baggage
coron [-au, fm.] - (n.) crown
{ Coron is the kind of crown placed on a head to indicate royalty. }
coronbleth [-au, f.] - (n.)
coroni [coron-] - (v.) crown
coroni [m.] - (n.) coronation
coroniad [-au, m.] - (n.) coronation
coronig [-au?, f.] - (n.)
coronog - (adj.) crowned
corpws [m.] - (n.) body
{ Corpws is a facetious word for body. }
corrach [corachod, m.] - (n.) dwarf, pygmy
corres [-au?, f.] - (n.)
corryn [corynnod, m.] - (n.) spider
cors [-ydd, f.] - (n.) bog, swamp
bwmp y gors - (n.) bittern
corsen [-nau, cyrs, f.] - (n.) reed; stem, stalk; cane
corsennaidd - (adj.)
corsennog - (adj.)
corslyd - (adj.)
corsog - (adj.)
corstir [-oedd, m.] - (n.)
corswigen [-nau?, f.] - (n.)
cortyn [-nau, m.] - (n.) cord, rope
corun [-au, m.] - (n.) crown; tonsure
{ (crown) Corun is the kind of crown Jack fell down and broke. }
corwg (corwgl; cwrwg; cwrwgl) [corygau, coryglau, cwrygau, cwryglau, m.] - (n.) coracle
corwynt [-oedd, m.] - (n.) tornado, whirlwind, hurricane
corygau [pl.] - (n.) <see "corwg">
coryglau [pl.] - (n.) <see "corwgl">
corynnod [mpl.] - (n.) <see "corryn">
cos [-au?, m.] - (n.)
cosb [-au, f.] - (n.) punishment, penalty
cosbadwy - (adj.) punishable
cosbedigaeth [f.] - (n.) punishment
cosbedigaethol - (adj.)
cosbedigol - (adj.)
cosbi [cosb-] - (v.) punish
cosbol - (adj.) punitive, penal
cosbwr [cosbwyr, m.] - (n.) punisher
cosbydd [-ion, m.] - (n.)
cosfa [cosfeydd, f.] - (n.) itch, itching; thrashing
cosi [cos-] - (v.) scratch, itch
cosi [m.] - (n.) itching
cost [-au, fm.] - (n.) cost, expense
costawci [-eiau?, m.] - (n.)
costfawr - (adj.)
costio [costi-] - (v.) cost
costog - (adj.) surly
costog [-ion, m.] - (n.) mastiff; cur
costrel [-i, -au, f.] - (n.) bottle
costrelaid (costreled) [costreleidiau, f.] - (n.) bottleful
costrelu [costrel-] - (v.) bottle
costus - (adj.) costly, expensive
cosyn [-nau, -nod, m.] - (n.) a cheese
cot (co+t) [cotiau, f.] - (n.) coat
cota [f.] - (adj.) <see "cwta">
cotiar [cotieir, f.] - (n.)
cotwm [cotymau, m.] - (n.) cotton
cotymaidd - (adj.)
cotymau [pl.] - (n.) <see "cotwm">
cowlaid [cowleidiau, f.] - (n.)
cowlas [-au, mf.] - (n.) bay of building; hay-mow
crab [-ys, m.] - (n.)
crabaidd - (adj.)
crabas [pl.] - (n.)
crabed - (adj.)
crabi [-eiau?, m.] - (n.)
crabio [crabi-] - (v.)
crablyd - (adj.)
crabysen [crabys, f.] - (n.)
crabysyn [crabys, m.] - (n.)
crac - (adj.)
crac [-iau, m.] - (n.) crack
cracio [craci-] - (v.) crack
craciog - (adj.) cracked
crach - (adj.) scabby; petty
crachach [pl.] - (n.) snobs
crachboer [m.] - (n.) phlegm
crachen [crach, f.] - (n.) scab
crachennu [crachenn- &1, crachen- &2+] - (v.)
crachfardd [crachfeirdd, m.] - (n.) poetaster
crachfeddyg [-on, m.] - (n.) quack
{ Crachfeddyd is the kind of quack you don't want treating your
illnesses. }
crachfeirdd [mpl.] - (n.) <see "crachfardd">
crachfonedd [-au?, m.] - (n.)
crachfonheddig - (adj.)
crachfonheddwr [crachfonheddwyr, m.] - (n.) snob
crachlyd - (adj.)
crachog - (adj.)
craen [-iau, m.] - (n.)
craf [coll.] - (n.) garlic
crafangau [fpl.] - (n.) <see "crafanc">
crafangio (crafangu) [crafangi-] - (v.) claw, grab
crafangwr [crafangwyr, m.] - (n.)
crafanc [crafangau, f.] - (n.) claw; talon; clutch
crafell [-ion?, f.] - (n.)
crafiad [-au, m.] - (n.) scratch
crafion [pl.] - (n.)
crafog - (adj.) cutting, sarcastic
crafu [craf-; 3.s. & 2.s.imp. craf] - (v.) scratch, scrape
crafu [m.] - (n.) itch
crafwr [crafwyr, m.] - (n.) scraper
craff - (adj.) close; keen, acute, astute; sagacious
{ (acute) Craff is acute in the sense of having keen senses. }
craff [-au, mf.] - (n.) hold, grip
craffaidd - (adj.)
craffter [m.] - (n.) keenness, sagacity, acumen
craffu [craff-; 3.s. & 2.s.imp. craff] - (v.) look closely, observe intently, scrutinize (scrutinise)
craffu ar - (v.) look closely at
craffus - (adj.) keen, sagacious
cragen [cregyn, f.] - (n.) shell
crai - (adj.) new, fresh, raw
craidd [creiddiau, m.] - (n.) middle, center (centre)
craidd disgyrchiant - (n.) center (centre) of gravity
craif [pl.] - (n.)
craiff - (adj.)
craig [creigiau, f.] - (n.) rock
cwymp creigiau - (n.) rockslide
crair [creiriau, m.] - (n.) relic
craith [creithiau, f.] - (n.) scar
crallo [-au?, m.] - (n.)
cramen [-nau, f.] - (n.) crust, scab
cramennog - (adj.)
cramennu [cramenn- &1, cramen- &2+] - (v.)
cramenogion [pl.] - (n.)
cramwythen [cramwyth, f.] - (n.)
cranc [-od, -iau, m.] - (n.) crab
crand - (adj.) grand
crandrwydd [m.] - (n.) grandeur, finery
crap [-iau, m.] - (n.) hold; smattering
crapio [crapi-] - (v.) grapple; pick up
cras [pl. creision] - (adj.) parched, dry, arid; harsh
crasboeth - (adj.)
crasfa [crasfeydd, f.] - (n.)
crasgalaf [pl.] - (n.)
crasgnoi [crasgno- &i] - (v.)
crasiad [m.] - (n.) baking
craslyd - (adj.) harsh, grating
crasog - (adj.)
crastant [crastannau, m.] - (n.)
craster [m.] - (n.) dryness; harshness
crastir [-oedd, m.] - (n.)
crasu [cras-] - (v.) parch, scorch; bake
craswr [craswyr, m.] - (n.)
crasyd [-au?, m.] - (n.)
crau [creuau, m.] - (n.) hole, eye, socket; sty; stockade
crau [mf.] - (n.) blood, gore
crawc [-iau, f.] - (n.)
crawcian (crawcio) [crawci-] - (v.) croak, caw
crawcwellt [pl.] - (n.)
crawen [-nau, f.] - (n.) crust
crawennog - (adj.)
crawennu [crawenn- &1, crawen- &2+] - (v.)
crawn [m.] - (n.) matter, pus
crawni [crawn-] - (v.) gather, suppurate
crawnio [crawni-] - (v.)
crawnllyd - (adj.) purulent
cread [m.] - (n.) creation
creadigaeth [-au, f.] - (n.) creation
creadigol - (adj.) creative
creadur [-iaid, m.] - (n.) creature; animal
creadur deudroed - (n.) biped
creadures [-au, f.] - (n.) creature
creawdwr [creawdwyr, m.] - (n.) creator
creawdydd [-ion?, m.] - (n.)
crebach - (adj.) shrunk, withered
crebachlyd - (adj.) crabbed, wrinkled
crebachu [crebach-] - (v.) shrink, shrivel, wrinkle, pucker
crebwyll [-ion, m.] - (n.) invention, fancy
crec [-iau, -iadau, f.] - (n.)
creciad [-au, m.] - (n.)
crecian [creci-] - (v.) cluck; crackle
creciar [crecieir, f.] - (n.)
crech [f.] - (adj.) <see "crych">
crechwen (crechwenu) [crechwen-] - (v.) laugh loud, guffaw
crechwen [f.] - (n.) loud laughter, guffaw
cred [-au, f.] - (n.) belief; trust; pledge, troth
{ (belief, trust) Cred is a faith, a religion, a belief. }
credadun - (adj.)
credadun [credinwyr, -ion, m.] - (n.) believer
credadwy - (adj.) believable, credible
crediniaeth [-au, f.] - (n.) belief
crediniol - (adj.) believing
credo [-au, mf.] - (n.) creed, belief
credu [cred-; 3.s. & 2.s.imp. cred] - (v.) believe, accredit
{ (believe) Credu predominantly means to believe in a religious sense. }
{ (accredit) Credu means "accredit" as in "believe". }
credwr [credwyr, m.] - (n.) believer
credyd [-au, m.] - (n.)
cree%dig - (adj.)
cref [f.] - (adj.) <see "cryf">
crefu [cref-] - (v.) crave, beg, implore
{ You "crefu ar" a person. }
crefydd [-on, -au, f.] - (n.) religion
crefydda [crefydd-] - (v.) profess religion, practice (practise) religion
crefydd-dy [crefydd-dai, m.] - (n.)
crefyddes [-au, f.] - (n.)
crefyddgar - (adj.)
crefyddol - (adj.) religious, pious
crefyddolder (crefyddoldeb) [m.] - (n.) religiousness, piety
crefyddwr [crefyddwyr, m.] - (n.) religioner, religionist
crefft [-au, f.] - (n.) handicraft, trade
crefftwaith [-au?, m.] - (n.)
crefftwr [crefftwyr, m.] - (n.) craftsman, artificer, artisan
crefftwra [crefftyr-] - (v.)
crefftwraidd - (adj.)
crefftwrol - (adj.)
crefftwrus - (adj.)
creffyn [-nau, m.] - (n.)
creffynnu [creffynn- &1, creffyn- &2+] - (v.)
creg [f.] - (adj.) <see "cryg">
creglach [pl.] - (n.)
cregyn [fpl.] - (n.) <see "cragen">
cregynna [cregynn- &1, cregyn- &2+] - (v.)
cregynnem [-au?, mf.] - (n.)
cregynnog - (adj.)
cregynnydd [cregynyddion, m.] - (n.)
crehyren [-nau?, f.] - (n.)
crehyrod [mpl.] - (n.) <see "cre%yr">
crehyryn [m.] - (n.)
creider [m.] - (n.) freshness
creiddiau [mpl.] - (n.) <see "craidd">
creiddio [creiddi-] - (v.)
creifion [pl.] - (n.) scrapings
creigardd [creigerddi, f.] - (n.)
creigfa [creigfeydd, f.] - (n.)
creighalen [-nau?, m.] - (n.)
creigiau [pl.] - (n.) <see "craig">
creigiog - (adj.) rocky
creigiwr [creigwyr, m.] - (n.) quarryman
creiglan [creiglennydd, -nau, f.] - (n.)
creigle [-oedd, m.] - (n.) rocky place
creiglennydd [pl.] - (n.) <see "creiglan">
creiglethrau [pl.] - (n.)
creinio [creini-] - (v.) wallow, lie down, fall down; cringe
creiniog - (adj.)
creiniol - (adj.)
creirfa [creirfeydd, -oedd, f.] - (n.) reliquary; museum
creiriau [pl.] - (n.) <see "crair">
creision [pl.] - (adj.) <see "cras">
creision [pl.] - (n.)
creisioni [creision-] - (v.)
creithen [-nau, f.] - (n.)
creithiau [fpl.] - (n.) <see "craith">
creithio [creithi-] - (v.)
creithiog - (adj.)
crempog [-au, f.] - (n.) pancake
defnydd crempog - (n.) batter
crempogen [-nau?, f.] - (n.)
crensio [crensi-] - (v.) grind
{ Crensio is specifically grinding your teeth. }
crension [pl.] - (n.)
creol - (adj.)
crepach - (adj.) numb
crepach [f.] - (n.) numbness
crepianog [-ion?, m.] - (n.)
crest [m.] - (n.) crust, scurf
cresten [crest, f.] - (n.)
crestennu [crestenn- &1, cresten- &2+] - (v.)
crestog - (adj.)
creu [cre-] - (v.) create, beget
creuau [pl.] - (n.) <see "crau">
creulon - (adj.) cruel
creulondeb [-au, m.] - (n.) cruelty
creulonder [-au, m.] - (n.)
creuloni [creulon-] - (v.)
creulys [-au?, f.] - (n.)
crewcian [crewci-] - (v.)
cre%wr [crewyr, m.] - (n.) creator
crewtian [crewti-] - (v.)
crewtio [crewti-] - (v.)
crewyn [-nau, m.] - (n.)
cre%yr [crehyrod, m.] - (n.) heron
cri - (adj.) fresh, new, raw; unleavened
cri [-au, f.] - (n.) cry, clamor (clamour)
criafolen [criafol, f.] - (n.) mountain ash
criafon [pl.] - (n.)
criawol [pl.] - (n.)
crib [-au, fm.] - (n.) comb, crest; ridge, brow
cribddail [-au?, m.] - (n.)
cribddeilgar - (adj.)
cribddeiliedig - (adj.)
cribddeilio [cribddeili-] - (v.) grab, extort
cribddeiliwr [cribddeilwyr, m.] - (n.) extortioner
cribell [-au, f.] - (n.)
cribin [-iau, fm.] - (n.) rake; skinflint
cribinio [cribini-] - (v.) rake
cribiniwr [cribinwyr, m.] - (n.)
cribo [crib-] - (v.) comb; card
cribog - (adj.)
cribwr [cribwyr, m.] - (n.)
cric [-iau, -iaid, m.] - (n.)
criced [m.] - (n.) cricket
cricedwr [cricedwyr, m.] - (n.)
criciedyn [-ion?, m.] - (n.)
cricsyn [crics, m.] - (n.)
criglyn [-nau, m.] - (n.)
cringoch - (adj.)
crimog [-au, f.] - (n.) shin
crimogi [crimog-] - (v.)
crimp - (adj.)
crimp [-iau, -au, m.] - (n.) shin
crimpen [-nau?, f.] - (n.)
crimpio [crimpi-] - (v.)
crimpiog - (adj.)
crin [pl. -ion] - (adj.) withered, sear, dry, arid
crinder [-oedd?, m.] - (n.)
crindir [-oedd, m.] - (n.)
crinellu [crinell-] - (v.)
criniad [-au, m.] - (n.)
crinllyd - (adj.)
crinllys [pl.] - (n.)
crino [crin-] - (v.) wither, dry up
crintach (crintachlyd) - (adj.) niggardly, stingy
crintachrwydd [m.] - (n.) niggardliness, stinginess
crintachu [crintach-] - (v.) scrimp, skimp, stint
crintachwr [crintachwyr, m.] - (n.)
crinwydd [pl.] - (n.)
crio [cri-] - (v.) cry, weep
crip [-iau, -iadau, mf.] - (n.)
cripiad [-au, m.] - (n.)
cripian [cripi-] - (v.)
cripio [cripi-] - (v.) scratch; climb, creep
crisbin - (adj.) crisp, parched; withered
cris-groes [f.] - (n.) cross-cross
crisial - (adj.) crystal
crisial [-au, m.] - (n.) crystal
crisialu [crisial-] - (v.)
Crist [m.] - (prop.n.) Christ, Messiah
Iesu Grist - (prop.n.) Jesus Christ
Cristion [Cristnogion, m.] - (n.) Christian
Cristnogaeth [f.] - (n.) Christianity
Cristnogol - (adj.) Christian
criw [-iau, m.] - (n.) crew
cri%wr [cri%wyr, m.] - (n.) crier
crocbont [-ydd, crocbynt, f.] - (n.) suspension bridge
crocbren [-ni, mf.] - (n.) gallows, gibbet
crocbris [-iau, m.] - (n.) exorbitant price
crocbynt [pl.] - (n.) <see "crocbont">
croch - (adj.) loud, vehement
yn groch - (adv.) aloud
crochan [-au, m.] - (n.) pot, cauldron, boiler
crochanaid (crochaned) [crochaneidiau, m.] - (n.) potful
crochenydd [-ion, m.] - (n.) potter
crochenyn [-ion?, m.] - (n.)
crochlais - (adj.)
crochlais [crochleisiau, m.] - (n.)
crochlefain [crochlef-] - (v.) bawl
crochlefwr [crochlefwyr, m.] - (n.)
crochleisiau [mpl.] - (n.) <see "crochlais">
crochwaedd [-au?, f.] - (n.)
crochweiddi [crochweidd-] - (v.)
croengaled - (adj.)
croen [crwyn, m.] - (n.) skin, hide; peel, rind
croendenau - (adj.)
croendew - (adj.)
croeni (croenio) [croen-, croeni-] - (v.) form skin, skin over
croeniach - (adj.)
croenlan - (adj.)
croenllwm - (adj.)
croenog - (adj.)
croenol - (adj.)
croenyn [-nau, m.] - (n.)
croes - (adj.) cross, contrary, adverse
{ (cross) Croes tends to mean across the direction of something
else (like the cross-piece of a cross). A "croesbren" is one
attached at right angles to a vertical post. "Yn groes i'r ffordd"
is at right angles to the traffic on the road. "Yn groes i" can
also mean "in the opposite direction to": "mynd yn groes i bawb
arall" -- "going against the traffic". }
peth croes i reol - (n.) anomaly
croes [-au, f.] - (n.) cross
ar groes - (adv.) across
camu yn groes i - (v.) bestride
eistedd yn groes i - (v.) bestride
croes [m.] - (n.) transept
croesair [croeseiriau, m.] - (n.) crossword
croesan [-iaid, -aid, -od, m.] - (n.) jester; buffoon
croesanair [croesaneiriau, m.] - (n.) obscenity, insult, mockery
croesaw [m.] - (n.) <see "croeso">
croesawgar - (adj.) hospitable
croesawiad [m.] - (n.) welcome, reception
croesawu [croesaw-] - (v.) welcome
croesawus - (adj.) hospitable
croesbren [-nau, -ni, mf.] - (n.) cross
croesddweud [croesddweud-] - (v.)
croesddywediad [-au, m.] - (n.)
croeseiriau [pl.] - (n.) <see "croesair">
croesfa [croesfeydd, f.] - (n.)
croesfau [fpl.] - (n.)
croesffordd [croesffyrdd, f.] - (n.) crossroad
croesffurf - (adj.)
croesffurfiog - (adj.)
croesffyrdd [pl.] - (n.) <see "croesffordd">
croesgad [-au, f.] - (n.) crusade
croesgadwr [croesgadwyr, m.] - (n.) crusader
croeshoeliad [m.] - (n.) crucifixion
croeshoeliedig - (adj.)
croeshoelio [croeshoeli-] - (v.) crucify
croeshoeliwr [croeshoelwyr, m.] - (n.)
croesholi [croeshol-; 3.s. & 2.s.imp. croeshawl] - (v.) cross-examine
croesholiad [-au, m.] - (n.) cross-examination
croesi [croes-] - (v.) cross
croesineb [-au, m.] - (n.)
croeslath [-au, f.] - (n.)
croesni [-eiau?, m.] - (n.)
croeso (croesaw) [m.] - (n.) welcome, you're welcome
croesog - (adj.)
Croesoswallt - (prop.n.) Oswestry
croesryw - (adj.)
croesryw [-iau?, m.] - (n.)
croestoriad [-au?, m.] - (n.)
croestorri [croestorr- &1, croestor- &2+] - (v.)
croestynnu [croestynn- &1, croestyn- &2+] - (v.)
croeswr [croeswyr, m.] - (n.)
croeswynt [-oedd, m.] - (n.)
croesymgroes - (adj.) cross-cross; vice versa
croew [f.] - (adj.) <see "croyw">
crofen [-nau, -ni, f.] - (n.) rind, cruse
crofft [-ydd, -au, f.] - (n.)
crofften [-nau?, f.] - (n.)
crog - (adj.) hanging
coluddyn crog - (n.) appendix
{ Coluddyn crog is the kind of appendix in your body. }
enyniad y coluddyn crog - (n.) appendicitis
crog [-au, f.] - (n.) cross, rood
crogardd [crogerddi, f.] - (n.)
crogedigaeth [-au?, f.] - (n.)
crogerddi [pl.] - (n.) <see "crogardd">
crogfa [crogfeydd, f.] - (n.)
crogi [crog-] - (v.) hang, suspend
crogiedig - (adj.)
croglath [-au, f.] - (n.) springe, snare
croglen [-ni, -nau, f.] - (n.)
Croglith [-iau, mf.] - (n.) <used in expression for Good Friday>
Dydd Gwener y Groglith - (n.) Good Friday
croglofft [-ydd, -au, f.] - (n.) garret; rood-loft
crogwely [-au, m.] - (n.)
crogwr [crogwyr, m.] - (n.) hangman
crogyn [crogau, m.] - (n.)
cronglwyd [-i, f.] - (n.) <used in expression>
tan fy nghronglwyd - (adv.) under my roof
crom [f.] - (adj.) <see "crwm">
crombeithynen [crombeithyn, f.] - (n.)
crombil [-iau, f.] - (n.) crop; gizzard; bowels
{ (crop) Crombil is the kind of crop that birds have. }
cromell [pl.] - (n.)
cromellau [pl.] - (n.)
cromen [-ni, -nau, f.] - (n.) dome
cromennog - (adj.)
cromfach [-au, f.] - (n.) bracket, parenthesis
cromgell [-oedd, f.] - (n.)
cromlech [-i, -au, f.] - (n.) cromlech
cromlin [-iau, f.] - (n.)
cromnen [-nau, f.] - (n.)
cromosom [-au, m.] - (n.) chromosome
cron [f.] - (adj.) <see "crwn">
cronadur [-on, m.] - (n.) accumulator
cronellau [fpl.] - (n.) <see "cronnell">
cronfa [cronfeydd, f.] - (n.) reservoir; fund
{ (fund) Cronfa is the kind of fund you keep money in. }
croniad [-au, m.] - (n.)
cronicl [-au, m.] - (n.) chronicle
croniclo [cronicl-] - (v.) chronicle
cronnell [cronellau, f.] - (n.) sphere, globe
cronni [cronn- &1, cron- &2+] - (v.) collect, accumulate, amass; hoard; dam
{ (collect) Cronni is to collect a substance rather than
individuals. There is a sense of a sump, or a reservoir, or of a
fund perhaps. }
cropa [-od, f.] - (n.)
cropian [cropi-] - (v.) creep, crawl, grope
cropiedydd [-ion?, m.] - (n.)
crosiet [m.] - (n.) crochet
croten [-nod, f.] - (n.) brat
crotes [-i, -au, f.] - (n.)
crotyn [-ion?, m.] - (n.)
croth [-au, f.] - (n.) womb; calf
{ (calf) Croth is the kind of calf you have on your leg. }
crothaid (crothed) [crotheidiau, f.] - (n.)
crothell [-au, f.] - (n.)
crothog - (adj.)
croyw [f. croew; pl. -on] - (adj.) clear, plain; fresh, new; unleavened
bara croyw - (n.) unleavened bread
croywber - (adj.)
croywder [m.] - (n.) clearness; freshness
croywi [croyw-] - (v.) clear, clarify; freshen
Crucywel - (prop.n.) Crickhowell
crud [-au, m.] - (n.) cradle
crug [-iau, m.] - (n.) hillock, barrow; tumulus; heap; multitude; abscess, blister
{ (barrow) Crug is the kind of barrow you might bury
someone under. }
cruglwyth [-i, -au, m.] - (n.) heap, pile
cruglwytho [cruglwyth-] - (v.) heap, pile up; overload
crugo [crug-] - (v.) fester, vex, plague
crugyn [crugiau, -nau, m.] - (n.)
crwb [-au?, m.] - (n.)
crwba [-nod, m.] - (n.)
crwbach - (adj.)
crwbach [-au?, m.] - (n.)
crwban - (adj.)
crwban [-od, m.] - (n.) tortoise, turtle
crwbi - (adj.) aquiline
crwbi [-%od, m.] - (n.) hump
crwc [cryciau, m.] - (n.) pail
crwca - (adj.) crooked, bowed, bent
crwm [f. crom; crwm- &adj] - (adj.) convex, curved, bowed
crwmach [-au?, m.] - (n.)
crwman [crymanau, -od, m.] - (n.)
crwmp [-iau?, m.] - (n.)
crwn [f. cron; pl. crynion] - (adj.) round; complete
crwn fel modrwy - (adj.) annular
to+n gron - (n.) round
{ To+n gron is the kind of round you sing with your friends. }
crwner [-iaid, m.] - (n.) crowner, coroner
crwno [cryn-] - (v.)
crwst [crystiau, m.] - (n.) crust
crwt [m.] - (n.) brat
crwtyn [m.] - (n.) brat
crwth [crythau, m.] - (n.) crowd, fiddle; purring; hump
crwthi - (adj.)
crwybr [-au, m.] - (n.) honeycomb; mist; hoarfrost
crwydr [-au, m.] - (n.) wandering
ar grwydr - (adj.) astray
crwydrad - (adj.)
crwydrad [-au, m.] - (n.)
crwydraidd - (adj.)
crwydredig - (adj.)
crwydren [-nau?, f.] - (n.)
crwydriad [crwydriaid, m.] - (n.)
crwydro [crwydr-] - (v.) wander, stray, roam
crwydrol (crwydrus) - (adj.) wandering
crwydrwr [crwydrwyr, m.] - (n.) wanderer, rover
crwydryn [crwydriaid, m.] - (n.) vagrant, vagabond, tramp
crwyn [mpl.] - (n.) <see "croen">
crwynwr [crwynwyr, m.] - (n.) skinner, currier
crwys [-au, f.] - (n.) cross, crucifix
dan ei grwys - (adj.) laid out for burial
crybwyll [-ion, m.] - (n.) mention
{ Crybwyll is a specific mention, a reference (to) something.
"Cofia peidio crybwyll y rhyfel dros ginio", remember not to bring
up the war at dinner. }
crybwyll [crybwyll-] - (v.) mention
crybwylliad [-au, m.] - (n.) mention, notice, allusion
cryciau [pl.] - (n.) <see "crwc">
crych [-iau, -ion, m.] - (n.)
crych [f. crech] - (adj.) rippling; curly; quavering
crychdon [-nau, f.] - (n.)
crychdonni [crychdonn- &1, crychdon- &2+] - (v.)
crychedd [crychyddion, m.] - (n.)
crychiad [-au, m.] - (n.)
crychias - (adj.)
crychio [crychi-] - (v.)
crychiog - (adj.)
crychlais [crychleisiau, m.] - (n.) trill, tremolo
crychlam [-au, m.] - (n.)
crychlyd - (adj.) wrinkled, puckered
crychnaid [crychneidiau, f.] - (n.) leap, gambol
crychneidio [crychneidi-] - (v.) skip, frisk, gambol
crychni [m.] - (n.) curliness; wrinkle
crychnod [-au, m.] - (n.)
crychnodwydd [-au, f.] - (n.)
crychrawn - (adj.)
crychu [crych-] - (v.) wrinkle, pucker; ruffle, ripple
crychwaith [-au?, m.] - (n.)
crychydd [-ion, m.] - (n.)
crychyn [crychiau, crychion, crychiadau, -nau, m.] - (n.)
cryd [-iau, m.] - (n.) shivering; fever; ague
crydio [crydi-] - (v.)
crydu [cryd-] - (v.)
crydus - (adj.)
crydwellt [-iau?, m.] - (n.)
crydwst [-iau?, f.] - (n.)
crydd [-ion, m.] - (n.) cobbler, shoemaker
crydda [crydd-] - (v.) cobble
cryddaniaeth [f.] - (n.)
cryddiaeth [f.] - (n.) shoemaking
cryddu [crydd-] - (v.) shrink, pine
cryf [f. cref; pl. -ion; cryf- &adj] - (adj.) strong
cryfbair [-oedd?, m.] - (n.)
cryfder (cryfdwr) [m.] - (n.) strength
cryfhaol - (adj.) strengthening
cryfhau [cryf- &hau] - (v.) strengthen, brace; grow strong
cryffa [cryff-] - (v.)
cryg [f. creg] - (adj.) hoarse
crygi [-eiau?, m.] - (n.)
cryglais [crygleisiau, m.] - (n.)
crygleisio [crygleisi-] - (v.)
cryglyd - (adj.) hoarse, raucous
crygni [m.] - (n.) hoarseness
crygu [cryg-] - (v.) hoarsen
crygwst [-iau?, m.] - (n.)
crymachau [mpl.] - (n.)
cryman [-au, m.] - (n.) reaping hook, sickle
crymanu [cryman-] - (v.)
crymanwr [crymanwyr, m.] - (n.) reaper
crymder [-oedd?, m.] - (n.)
crymedd [-au?, m.] - (n.)
crymffast [-iau, m.] - (n.)
crymgledd [-au, m.] - (n.)
crymiad [-au, m.] - (n.)
crymlinell [-au, f.] - (n.)
crymu [crym-] - (v.) bow, stoop, bend
cry+n [crynion, m.] - (n. & adj.) shivering
cryn - (adj.) considerable, much
crynder [m.] - (n.) roundness
cryndo [-eau, -eon, m.] - (n.)
cryndod [m.] - (n.) trembling, shivering
crynddyn [-ion, m.] - (n.)
crynedig - (adj.) trembling, tremulous
crynfa [crynfeydd, f.] - (n.) tremble, tremor
crynfau [pl.] - (n.)
crynfyd [-oedd, m.] - (n.)
cryn.gylch [-au, -oedd, m.] - (n.)
crynhau [cryn- &hau] - (v.)
crynhoad [crynoadau, m.] - (n.) collection, digest
crynhofa [crynhofeydd, f.] - (n.) abscess
crynhoi [crynho- &i] - (v.) gather together, collect
cryniad [-au, m.] - (n.)
cryno - (adj.) compact; neat, tidy
crynoadau [mpl.] - (n.) <see "crynhoad">
crynodeb [-au, m.] - (n.) summary, abstract
crynodebu [crynodeb-] - (v.)
crynodedig - (adj.)
crynoder [-oedd?, m.] - (n.)
crynoddisg [-iau, m.] - (n.) compact disk
crynofa [crynofeydd, f.] - (n.)
crynswth [m.] - (n.) mass, bulk, whole, aggregate
crynu [cryn-; 3.s. & 2.s.imp. cry+n, cryn] - (v.) shiver, tremble, quake
Crynwr [crynwyr, m.] - (n.) Quaker
crynwraidd - (adj.)
crynwreiddiog - (adj.)
crynydd [-ion, m.] - (n.)
crynyddiaeth [-au?, f.] - (n.)
crys [-au, m.] - (n.) shirt
crysbais [crysbeisiau, f.] - (n.) jacket, jerkin
crystiau [mpl.] - (n.) <see "crwst">
crystyn [crystiau, m.] - (n.) crust
crythau [pl.] - (n.) <see "crwth">
crythor [-ion, m.] - (n.) fiddler, violinist
crythorio [crythori-] - (v.)
crythwr [crythwyr, m.] - (n.)
cryw [-iau, m.] - (n.) creel; weir
crywyn [crywiau, m.] - (n.)
cu - (adj.) dear, fond, kind, beloved
cu [-oedd?, m.] - (n.)
cuaidd - (adj.)
cuall - (adj.) quick, rash, foolish
cuall [m.] - (n.) blockhead, fool
cuan [-od, f.] - (n.) owl
cuchiau [pl.] - (n.) <see "cuwch">
cuchio [cuchi-] - (v.) scowl, frown
cuchiog - (adj.) scowling, frowning
cuchiol - (adj.)
cuchiwr [cuchwyr, m.] - (n.)
cudeb [m.] - (n.)
cuder [-oedd?, m.] - (n.)
cudwalch [-au?, m.] - (n.)
cudyll [-od, m.] - (n.) hawk
cudyn [-nau, m.] - (n.) lock, tuft
{ (lock) Cudyn is the kind of lock that hairs comprise. }
cudynnog - (adj.)
cudd - (adj.) hidden, concealed
cudd [-iau, -ion, m.] - (n.)
cuddfa [cuddfeydd, f.] - (n.) hiding place; hoard
cuddfan [-nau, f.] - (n.)
cuddfau [pl.] - (n.)
cuddiad [-au, m.] - (n.) hiding
cuddiedig - (adj.) hidden, concealed
cuddio [cuddi-] - (v.) hide, conceal
cuddiwr [cuddwyr, m.] - (n.)
cuddle [-oedd, m.] - (n.)
cuddlen [-ni, -nau, f.] - (n.)
cuddon [-nau?, f.] - (n.)
cuddserch [-ed?, m.] - (n.)
cuddswyddog [-ion, m.] - (n.) detective
cuedd [m.] - (n.) Papal indulgence
cuert [m.] - (n.) shelter
cufydd [-au, m.] - (n.) cubit
cufyddol - (adj.)
cul [pl. -ion] - (adj.) narrow, lean
culaidd - (adj.)
culder [-oedd?, m.] - (n.)
culdir [-oedd, m.] - (n.)
culfa [culfeydd, -oedd, f.] - (n.)
culfarn [-au, f.] - (n.)
culfor [-oedd, m.] - (n.) strait
culffordd [culffyrdd, f.] - (n.)
culhau [cul- &hau] - (v.) narrow; grow lean
culni [m.] - (n.) narrowness
culwas [culweision, m.] - (n.)
culwr [culwyr, m.] - (n.)
cun (cuniad) [cuniaid, m.] - (n.) lord
cun - (adj.)
cunnog [cunogau, f.] - (n.) pail
cunogyn [m.] - (n.)
cur [-iau, m.] - (n.) throb, ache, pain, beat; care, trouble
curad [-iaid, m.] - (n.) curate
curadiaeth [-au, f.] - (n.) curacy
curan [-au, m.] - (n.)
curfa [curfeydd, f.] - (n.) beating, flogging
curfau [fpl.] - (n.)
curiad [-au, m.] - (n.) beat, throb, pulse
curiedig - (adj.) wasted
curio [curi-] - (v.) pine, waste
{ Curio is an unlikely word for "to waste away", "to pine". At
least, I would never use "curio", although I might use "curiedig". }
curlaw [m.] - (n.) pelting rain
curn [-au, f.] - (n.) mound, core, rick
curnen [-nau, f.] - (n.) mound, core, rick
curnennu [curnenn- &1, curnen- &2+] - (v.) heap, stack
curnol - (adj.)
curo [cur-] - (v.) beat, strike, knock, bang, batter; throb; clap; belabor (belabour)
curo dwylo - (v.) clap, applaud
curwr [curwyr, m.] - (n.) beater
curyll [-od, m.] - (n.) hawk
cusan [-au, fm.] - (n.) kiss
cusanu [cusan-] - (v.) kiss
cusanwr [cusanwyr, m.] - (n.) kisser
cut [-iau, m.] - (n.) hovel, shed, sty
cuwch - (adj.)
cuwch [cuchiau, m.] - (n.) scowl, frown
cwafr [-au, m.] - (n.) quaver
cwafrio [cwafri-] - (v.) quaver, trill
cwafftio [cwaffti-] - (v.)
cwar [-rau, m.] - (n.) quarry
cward [-i, m.] - (n.) pane
cwato [cwat-] - (v.)
cwb [cybiau, m.] - (n.)
cwbl - (adj.) all, whole, absolute
cwbl [m.] - (n.) all, whole, total
o gwbl - (adv.) at all
yn gyfan gwbl - (adv.) altogether, quite
cwbledd [-au?, m.] - (n.)
cwblgyfan - (adj.)
cwblhad [m.] - (n.) fulfillment (fulfilment)
cwblhau [cwbl- &hau] - (v.) fulfill (fulfil), complete, finish, accomplish, achieve
cwcw [-od, f.] - (n.) cuckoo
cwcwallt [-iaid, -od, m.] - (n.) cuckold
cwcwalltu [cwcwallt-] - (v.) cuckold
cwcwll [cycyllau, m.] - (n.) hood, cowl
cwcwy [-au, m.] - (n.)
cwcwyo [cwcwy-] - (v.)
cwch [cychod, m.] - (n.) boat; hive, beehive
hysbyddu cwch - (v.) bail, bale
cwd [cydau, cydiau, m.] - (n.) pouch, bag
cwdyn [cydynnau, m.] - (n.)
cweir [-oedd?, f.] - (n.)
cweryl [-on, -au, m.] - (n.) quarrel
cweryla [cweryl-] - (v.) quarrel
cwerylgar - (adj.) quarrelsome
cwerylwr [cwerylwyr, m.] - (n.) quarreler
cwest [-iynau, -au, m.] - (n.)
cwestio [cwesti-] - (v.)
cwestiwn [cwestiynau, m.] - (n.) question
cwestiynu [cwestiyn-] - (v.) question
cwfaint [-iau?, mf.] - (n.)
cwfert [m.] - (n.) cover, shelter
cwfl [cyfleon, cyflau, m.] - (n.)
cwff [cyffion, cyffiau, m.] - (n.)
cwffas [-au?, f.] - (n.)
cwffast [-iau?, f.] - (n.)
cwffio [cwffi-] - (v.) fight, box
{ (box) Cwffio is the king of boxing you do in a boxing ring. }
cwffiwr [cwffwyr, m.] - (n.) boxer
cwgn [cygnau, m.] - (n.) knot; knuckle; joing
cwhwfan - (v.) <see "cyhwfan">
cwhwfan [-nau?, m.] - (n.)
cwil [-au?, m.] - (n.)
cwilsyn [-nau, m.] - (n.)
cwilt [-iau, m.] - (n.)
cwis - (n.) quiz
cw+l [cyliau, m.] - (n.) offence, wrong
cwla - (adj.) poorly, feeble
cwlbren [-ni, -nau, m.] - (n.) bludgeon
cwlff (cwlffyn) [cylffiau, m.] - (n.) chunk
cwling [-od, m.] - (n.)
cwlin [-au?, m.] - (n.)
cwlio [cwli-] - (v.)
cwlwm [m.] - (n.) <see "clwm">
cwllffyn [-ion?, m.] - (n.)
cwlltr [-au?, m.] - (n.)
cwlltwr [cylltyrau, m.] - (n.) coulter
cwm [cymau, cymoedd, m.] - (n.) valley, cwm
{ (valley) Cwm is actually an English word, which Webster's
helpfully defines as "cirque"; Webster's defines "cirque" as "a deep
steep-walled basin on a mountain shaped like half a bowl". A "cwm"
is something in the mountains, it has a distinct "pen" or "blaen"
where it is closed; I have no sense of its being broad and lush.
Cwm Pennant is a valley that ends at the ridge by Rhyd Ddu in the
middle of Snowdonia and you wouldn't try to grow much more than
sheep in it, even though it is broad. }
cwman [cymanod, m.] - (n.) rump; stoop
cwmanu [cwman-] - (v.)
cwmni [cwmni%au, cwmni%oedd, m.] - (n.) company, firm
cwmni%aeth [f.] - (n.) companionship
cwmniwr [cwmnwyr, m.] - (n.)
cwmniydd [-ion?, m.] - (n.)
cwmpas [-oedd, -au, m.] - (n.) round
o gwmpas - (prep.) around, about
cwmpasog - (adj.) round about, circuitous
cwmpasu [cwmpas-] - (v.) round, wind, surround
cwmpawd [cwmpodau, m.] - (n.) compass
cwmpeini (cwmpni) [m.] - (n.) company
cwmpeiniaeth [-au?, f.] - (n.)
cwmpodau [pl.] - (n.) <see "cwmpawd">
cwmwd [cymydau, m.] - (n.) commot
cwmwl [cymylau, m.] - (n.) cloud
cwmwr [cwmwyr, m.] - (n.)
cw+n [mpl.] - (n.) <see "ci">
cwndid [-au, m.] - (n.) song, carol; conduit; channel
cwndid [m.] - (n.) escort, safe conduct
cwningen [cwningod, f.] - (n.) rabbit, hare
cwnnad [-au?, m.] - (n.)
cwnnu [cynn- &1, cyn- &2+] - (v.)
cwnsel [-au, -oedd, -i, m.] - (n.) council; counsel, advice, secret
cwnseler [-iaid ,m.] - (n.) counsellor
cwnstabl [-iaid, m.] - (n.) constable
cwpan [-au, mf.] - (n.) cup
cwpanaid (cwpaned) [cwpaneidiau, mf.] - (n.) cupful
cwpeliad [-au, m.] - (n.)
cwpelu [cwpel-] - (v.)
cwpl [cyplau, m.] - (n.) couple; tie-beam
cwpla [cypl-] - (v.)
cwpla+d [m.] - (n.) <see "cwblhad">
cwpla/u - (v.) <see "cwblhau">
cwpled [-i, -au, m.] - (n.) couplet
cwpledig - (adj.)
cwplws [cyplysau, m.] - (n.) coupling; brace
cwpon [-au, m.] - (n.) coupon
cwpwrdd [cypyrddau, m.] - (n.) cupboard
cwr [cyrrau, m.] - (n.) edge, border, skirt
cwrachau [mpl.] - (n.) <see "cwrrach">
cwrb [cyrbau, m.] - (n.)
cwrbyn [-ion?, m.] - (n.)
cwrcath [-od, m.] - (n.)
cwrcwd [m.] - (n.) stooping, squatting
cwrcyn [-nod, m.] - (n.)
cwrdd (cwrddyd) [cyrdd-] - (v.) meet
{ Cwrdd a+ and "cyfarfod" are more or less interchangeable. }
{ You "cwrdd a+" a person. }
cwrdd [cyrddau, m.] - (n.) meeting
cwrel [-au, m.] - (n.) coral
cwrian [cwri-] - (v.)
cwriwcwlwm [m.] - (n.) curriculum
cwrlid [-au, m.] - (n.) coverlid
cwrlig [-au?, m.] - (n.)
cwrlip [-iau?, m.] - (n.)
cwrnad [-au, mf.] - (n.) hubbub
cwrnad [cwrnad-] - (v.) bawl, nag
cwrp [-iau?, m.] - (n.)
cwrrach [cwrachau, -od, m.] - (n.) tatered volume
cwrs [cyrsiau, m.] - (n.) course
{ Cwrs is a borrowed word that has the technical meaning of an
educational experience, or a course of treatment, or perhaps a
running track or golf course. }
cwrs addysg - (n.) curriculum
wrth gwrs - (adv.) of course
cwrt [cyrtiau, m.] - (n.) court
cwrtais - (adj.) courteous
cwrteisi (cwrteisrwydd) [m.] - (n.) courtesy
cwrtiwr [cwrtwyr, m.] - (n.)
cwrw [cyrfau, m.] - (n.) ale, beer
cwrwgl [m.] - (n.) <see "corwg">
cwsg - (adj.)
cwsg [m.] - (n.) sleep
yng nghwsg - (adv.) asleep
cwsmer [-iaid, m.] - (n.) customer, patron
cwsmeriaeth [f.] - (n.) custom
cwt [cytiau, cytau, fm.] - (n.) tail, skirt, queue
cwt [cytiau, cytau, m.] - (n.) hut, sty
cwta [f. cota] - (adj.) short, curt
cwtanu [cwtan-] - (v.)
cwtau [cwta-] - (v.)
cwter [-i, -ydd, f.] - (n.) gutter, channel
cwtiad [-au, cwtiaid, m.] - (n.)
cwtiar [cwtieir, f.] - (n.)
cwtio [cwti-] - (v.)
cwtogi [cwtog-] - (v.) shorten, curtail, abridge
cwtogiad [-au, m.] - (n.)
cwtoglaw - (adj.)
cwtogwr [cwtogwyr, m.] - (n.)
cwtsach [-au?, f.] - (n.)
cwtws [cytysau, m.] - (n.) lot, portion
cwtws [f.] - (n.) tail
cwtwslonni [cwtwslonn- &1, cwtwslon- &2+] - (v.)
cwtyn [cwtiadau, cwtiaid, m.] - (n.)
cwthr* [cythrau, m.] - (n.) anus, rectum
cwthwal [-au?, m.] - (n.)
cwthwm [cythymau, m.] - (n.) puff of wind, storm, gust
cwyddo [cwydd-] - (v.)
cwyddog - (adj.)
cwymp [-au, m.] - (n.) fall, tumble
cwymp creigiau - (n.) rockslide
cwymp eira - (n.) avalanche
cwympedig [pl. -ion] - (adj.)
cwympiad [-au, m.] - (n.)
cwympo [cwymp-; 3.s. & 2.s.imp. cwymp] - (v.) fall; fell
{ (fall) Cwympo prevails in S. Wales. }
cwympod [-ion, -au, m.] - (n.)
cwympwr [cwympwyr, m.] - (n.)
cwyn [-ion, -au, mf.] - (n.) complaint, plaint
cwynad [-au?, m.] - (n.)
cwynfan (cwynfanu) [cwynfan-] - (v.) complain, lament
cwynfan [-ion, -au, mf.] - (n.)
cwynfanllyd - (adj.) querulous
cwynfanus - (adj.) plaintive, mournful
cwyno (cwynfan; cwynofain) [cwyn-] - (v.) complain, lament, bewail; whine
cwynofain [-au?, m.] - (n.)
cwynos [-au, mf.] - (n.) supper, meal
cwynus - (adj.)
cwynwr [cwynwyr, m.] - (n.)
cwyr [-au, m.] - (n.) wax
cwyraidd - (adj.)
cwyrdeb [-au, m.] - (n.)
cwyredig - (adj.)
cwyrel [-au?, m.] - (n.)
cwyren [-nau, f.] - (n.)
cwyro [cwyr-] - (v.) wax
cwys [-i, -au, f.] - (n.) furrow slice, furrow
cwysed [-i, f.] - (n.)
cwysiad [-au, m.] - (n.)
cwyso [cwys-] - (v.)
cwyswr [cwyswyr, m.] - (n.)
cybiau [mpl.] - (n.) <see "cwb">
cybo+l [m.] - (n.) nonsense, rubbish
cybolfa [cybolfeydd, f.] - (n.) hodge-podge (hotchpotch), medley
cyboli [cybol-] - (v.) muddle; talk nonsense; mess, bother
cybolwr [cybolwyr, m.] - (n.)
cybydd - (adj.)
cybydd [-ion, m.] - (n.) miser, niggard
cybydda [cybydd-] - (v.) stint, hoard
cybyddaidd - (adj.)
cybydd-dod (cybydd-dra) [m.] - (n.) miserliness, avarice
cybyddes [-au, f.] - (n.)
cybyddlyd - (adj.) miserly, avaricious
cycyllau [pl.] - (n.) <see "cwcwll">
cycyllog - (adj.) hooded, cowled
cycyllu [cycyll-] - (v.)
cychaid (cyched) [cycheidiau, m.] - (n.) boatful; hiveful
cychio [cychi-] - (v.)
cychod [mpl.] - (n.) <see "cwch">
cychu [cych-] - (v.)
cychwi%or - (adj.) like, equal
cychwi%or [m.] - (n.) like, equal; mate
cychwr [cychwyr, m.] - (n.) boatman
cychwyn [cychwynn- &1, cychwyn- &2+; 3.s. cychwyn] - (v.) start, rise, stir
{ (rise) Cychwyn is begin (to do) and so "rise" only in the sense
of "stir", "rise up (and)". I can only think of "heb gychwyn o'i
wely" (not having got out of bed). }
{ (start) Cychwyn is start in the sense of begin. }
cychwyn [m.] - (n.) start
o'r cychwyn - (adv.) from the start, all along
cychwynfa [cychwynfeydd, -u, f.] - (n.) start, starting point
cychwyniad [-au, m.] - (n.) start, beginning
cychwynnol - (adj.)
cychwynnwr [cychwynnwyr, m.] - (n.)
cychwynnydd [cychwynyddion, m.] - (n.)
cyd - (adj.) joint, united, common; fellow
{ (united) cyd means parallel or co-operating. You would never
refer to the Unitest States as "Cyd Daleithiau"; it would suggest a
very loose federation. }
cyd - (conj.)
cyd [-iau, -au, m.] - (n.) coupling, joining, junction; copulation
ar y cyd - (adv.) together, at the same time, in concert
{ (at the same time) Ar y cyd is in co-operation (e.g.,
we will learn at the same time = we will learn together). }
i gyd - (adj.) all, altogether
cyd- - (pfx.) co-, together
{ This prefix causes a soft mutation to the affixed stem. }
cydadrodd [cydadrodd-; 3.s. cydedrydd; 2.s.imp. cydadrodd] - (v.)
cydaddoli [cydaddol-] - (v.)
cydaid (cyded) [cydeidiau, m.] - (n.) bagful
cydamserol - (adj.)
cydawr - (adj.)
cydawr [f.] - (n.)
cydbartiaeth [-au?, f.] - (n.)
cydbwysedd [m.] - (n.) balance
{ Cydbwysedd is the kind of balance you maintain when you
walk a tightrope. }
cydbwyso [cydbwys-] - (v.)
cyd-destun [m.] - (n.) content, context
cyd-dynnu [cyd-dynn- &1, cyd-dyn- &2+] - (v.)
cyd-ddigwyddiad [-au, m.] - (n.) coincidence
cyd-ddwyn a+ [cyd-ddyg-] - (v.) bear with, brook
cyd-ddyn [-ion, m.] - (n.)
cyded - (n.) <see "cydaid">
cydeidiau [pl.] - (n.) <see "cydaid">
cydenw [-iau?, m.] - (n.)
cydfaeth - (adj.)
cydfarn [-au?, f.] - (n.)
cydfod [-au, m.] - (n.) agreement, concord, accord
cydfrad [-au?, m.] - (n.)
cydfwriad [-au?, m.] - (n.)
cydfwriadu [cydfwriad-] - (v.)
cyd-fynd (cyd-fyned) [cyd-- &mynd] - (v.) go with, concur, agree
cyd-fyw [def.] - (v.) cohabit
cydffurfio [cydffurfi-] - (v.) conform
cydffurfiol - (adj.) conforming
cydganlyn [cydganlyn-] - (v.)
cydganu [cydgan-] - (v.)
cydgasglu [cydgasgl-] - (v.)
cydgeisio [cydgeisi-] - (v.)
cydgeisiwr [cydgeiswyr, m.] - (n.)
cydgenedl [-au?, f.] - (n.)
cydgenedlaethol - (adj.)
cydgerdded [cydgerdd-] - (v.)
cydgnawdio [cydgnawdi-] - (v.)
cydgordiad [-au?, m.] - (n.)
cydgordio [cydgordi-] - (v.) agree, harmonize
cydgreirio [cydgreiri-] - (v.)
cydgroesi [cydgroes-] - (v.)
cydgrynhoi [cydgrynho- &i] - (v.)
cydgyfalaf [-au?, m.] - (n.)
cydgyfarch [-au?, m.] - (n.)
cydgyfarfyddiad [-au, m.] - (n.)
cydgyfeirio [cydgyfeiri-] - (v.)
cydgyfnewidiad [-au, m.] - (n.)
cydgyfrannog - (adj.)
cydgyfrannog [cydgyfranogion, m.] - (n.)
cydgyfranogi [cydgyfranog-] - (v.)
cydgyfranogion [mpl.] - (n.) <see "cydgyfrannog">
cydgyngor [cydgynghorion, m.] - (n.)
cydgynnull [cydgynnull-] - (v.)
cydhanfod [-au, m.] - (n.)
cydiad [-au, m.] - (n.)
cydiaith [-au?, f.] - (n.)
cydio [cydi-] - (v.) join; abut, adjoin, annex; bite; take hold
{ (join) Cydio is to make "ynghyd", together, and so seems more
intimate. }
cydio yn - (v.) take hold of
cydiog - (adj.)
cydiol - (adj.)
cydiwr [cydwyr, m.] - (n.)
cydladd [cydladd-] - (v.)
cydlais - (adj.)
cydlais [-au?, m.] - (n.)
cydlef - (adj.)
cydlef [-au, f.] - (n.)
cydles [-au?, m.] - (n.)
cydletya [cydlety-] - (v.)
cydlif [-au, m.] - (n.)
cydnabod [-au?, m.] - (n.)
cydnabod [cydna- &bod] - (v.) acknowledge, avow
cydnabod [m.] - (n.) acquaintance
cydnabyddedig - (adj.)
cydnabyddiad [-au, m.] - (n.)
cydnabyddiaeth [-au, f.] - (n.) acquaintance, recognition, acknowledgment
cydnabyddion [pl.] - (n.)
cydnabyddol - (adj.)
cydnabyddus - (adj.) acquainted; familiar
cydnaws - (adj.) congenial
cydnaws [-au?, m.] - (n.)
cydnerth - (adj.) well set
cydoed - (adj.)
cydoed [-i?, m.] - (n.)
cydoesi [cydoes-] - (v.)
cydoesol - (adj.)
cydoeswr [cydoeswyr, m.] - (n.)
cydol - (adj.) whole
cydol [fm.] - (n.) whole
cydolwg [-au?, m.] - (n.)
cydolygol - (adj.)
cydolygu [cydolyg-] - (v.)
cyd-olygydd [-ion?, m.] - (n.)
cydorwedd [cydorwedd-] - (v.)
cydradd - (adj.) equal
cydraddau [pl.] - (n.)
cydraddol [pl. -ion] - (adj.)
cydraddoldeb [m.] - (n.) equality
cydraddoli [cydraddol-] - (v.)
cydran [-nau, f.] - (n.)
cydrannog - (adj.)
cydrannu [cydrann- &1, cydran- &2+] - (v.)
cydredol - (adj.)
cydrodd [-ion, -iadau, f.] - (n.)
cydroddi [cydrodd-] - (v.)
cydroddiad [-au, m.] - (n.)
cydrychiol (cydrychol) - (adj.) present
cydryw - (adj.)
cydrywiaeth [-au?, f.] - (n.)
cydrywiog - (adj.)
cydrywiol - (adj.)
cydrywogaeth [-au, f.] - (n.)
cyd-rhwng - (prep.) between, betwixt
cydsefyll [cydsaf-] - (v.)
cydseiniad [-au, m.] - (n.)
cydseinio [cydseini-] - (v.)
cydseiniol - (adj.)
cydseiniwr [cydseinwyr, m.] - (n.)
cydsyniad [-au, m.] - (n.) consent, assent
cydsynied [cydsyni-] - (v.)
cydsynio [cydsyni-] - (v.) consent, accede, acquiesce, assent
cydsynio a+ - (v.) consent to, accede to, acquiesce to
cydsyniol - (adj.)
cydsyniwr [cydsynwyr, m.] - (n.)
cydwaed - (adj.)
cydwastad - (adj.) level, even
cydwastadrwydd [m.] - (n.)
cydwedd - (adj.)
cydwedd [-iaid, -ion, -au, mf.] - (n.)
cydweddiad [cydweddiaid, -au, m.] - (n.) analogy
cydweddog - (adj.) conjugal
cydweddog [-ion, m.] - (n.)
cydweddol - (adj.)
cydweddoldeb [m.] - (n.)
cydweddu [cydwedd-] - (v.) accord, agree
cydweddu a+ - (v.) accord with, agree with
cydweddus - (adj.)
cydweithio [cydweithi-] - (v.)
cydweithiol - (adj.)
cydweithiwr [cydweithwyr, m.] - (n.)
cydweithrediad [-au, m.] - (n.) co-operation
cydweithredu [cydweithred-] - (v.) co-operate
cydweithredwr [cydweithredwyr, m.] - (n.)
cydweithredydd [-ion?, m.] - (n.)
cyd-weld (cydweled) [cyd-wel-, cydwel-] - (v.) agree
cydwelediad [-au, m.] - (n.)
Cydweli - (prop.n.) Kidwelly
cydwely [-au?, m.] - (n.)
cydwerth - (adj.)
cydwladol - (adj.) international
cydwladwr (cyd-wladwr) [cydwladwyr, m.] - (n.) compatriot
cydwybod [-au, f.] - (n.) conscience
cydwybodol - (adj.) conscientious
cydwybodoldeb [m.] - (n.)
cydwybodolder [-oedd?, m.] - (n.)
cydymagweddu [cydymagwedd-] - (v.)
cydymaith [cymdeithion, m.] - (n.) companion, associate
cydymdeimlad [-au, m.] - (n.) sympathy
cydymdeimladol - (adj.) sympathetic
cydymdeimlo [cydymdeiml-] - (v.) sympathize
cydymdrech [-ion, mf.] - (n.)
cydymddwyn [cydymdyg-] - (v.)
cydymffurfiad [-au, m.] - (n.) conformity
cydymffurfiaeth [-au, f.] - (n.)
cydymffurfio [cydymffurfi-] - (v.) conform
cydymffurfiwr [cydymffurfwyr, m.] - (n.)
cydymgais [cydymgeisiau, m.] - (n.) competition, rivalry
{ (competition) Cydymgais is competition in the abstract. }
cydymgeisiaeth [-au?, f.] - (n.)
cydymgeisiau [pl.] - (n.) <see "cydymgais">
cydymgeisiol - (adj.)
cydymgeisiwr (cydymgeisydd) [cydymgeiswyr, m.] - (n.) rival
cydyn [cydiadau, cydiau, cydau, -nau, m.] - (n.)
cydystyried [cydystyri-] - (v.)
cydystyrio [cydystyri-] - (v.)
cydystyrol - (adj.)
cyfadran [-nau, f.] - (n.) faculty; period
{ (faculty) Cyfadran is the kind of faculty that teaches in a college. }
{ (period) Cyfadran is the musical period. }
cyfaddas - (adj.) fit, suitable, convenient
cyfaddasiad [-au, m.] - (n.) adaptation
cyfaddasol - (adj.)
cyfaddasrwydd [m.] - (n.)
cyfaddaster [m.] - (n.) fitness, suitability
cyfaddasu [cyfaddas-] - (v.) fit, adapt
cyfaddawd [-au, cyfaddodau, m.] - (n.) compromise
cyfaddawdu [cyfaddawd-] - (v.)
cyfaddef [cyfaddef-; 3.s. & 2.s.imp. cyfaddef] - (v.) confess, own, admit, acknowledge
{ (own) Cyfaddef is "own" in the sense of owning up to something. }
{ (admit) Cyfaddef is "admit" in the sense of confessing something. }
cyfaddefiad [-au, m.] - (n.) confession, admission
{ (admission) Cyfaddefiad is the kind of admission that announces
guilt. }
cyfaddefol - (adj.)
cyfaddefwr [cyfaddefwyr, m.] - (n.)
cyfaddodau [mpl.] - (n.) <see "cyfaddawd">
cyfaenad [m.] - (n.) harmonious song
cyfagos - (adj.) near, adjacent, neighboring (neighbouring)
cyfagosrwydd [m.] - (n.)
cyfaill [cyfeillion, m.] - (n.) friend
{ Cyfaill is a native word for "friend". }
cyfain [pl.] - (adj.) <see "cyfan">
cyfaint [cyfeintiau, m.] - (n.)
cyfair (cyfairer) [m.] - (n.) <see "cyfer">
cyfair [cyfeiriau, cyfeiri, m.] - (n.) acre
cyfalaf [m.] - (n.) capital
cyfalafiaeth [-au?, f.] - (n.)
cyfalafol - (adj.)
cyfalafwr [cyfalafwyr, m.] - (n.)
cyfalafydd [-ion?, m.] - (n.)
cyfalaw [-on, f.] - (n.)
cyfalawiad [-au?, m.] - (n.)
cyfalle (cyfalledd) [mf.] - (n.) union, spouse
cyfallwy - (adj.) adequate, perfect, sharp
cyfamod [-au, m.] - (n.) covenant
cyfamodi [cyfamod-] - (v.) covenant
cyfamodol - (adj.) federal; covenanted
cyfamodwr [cyfamodwyr, m.] - (n.) covenanter
cyfamser [-au, -oedd, m.] - (n.) meantime
cyfamserol - (adj.) timely; synchronous
cyfamseru [cyfamser-] - (v.)
cyfan [-ion, m.] - (n.) whole
cyfan [pl. cyfain] - (adj.) whole, all
yn gyfan gwbl - (adv.) altogether, quite
cyfander [-oedd?, m.] - (n.)
cyfandir [-oedd, m.] - (n.) continent
cyfandirol - (adj.) continental
cyfandraed [mpl.] - (n.)
cyfandroed - (adj.)
cyfandroed [-i?, m.] - (n.)
cyfandwf - (adj.)
cyfaneddfau [fpl.] - (n.)
cyfanfod [-au?, m.] - (n.)
cyfanfor [-oedd, m.] - (n.) main sea, ocean
cyfanfyd [-au?, m.] - (n.) whole world, universe
cyfanfydol - (adj.) universal
cyfan.gorff [m.] - (n.) whole, bulk, mass
cyfanhau [cyfan- &hau] - (v.)
cyfanheddau (cyfanheddion) [pl.] - (n.) <see "cyfannedd">
cyfanheddfa [cyfanheddfeydd, f.] - (n.)
cyfanheddle [-oedd, m.] - (n.)
cyfanheddol - (adj.) habitable, inhabited
cyfanheddu [cyfanhedd-] - (v.) dwell, inhabit
cyfanheddwr [cyfanheddwyr, m.] - (n.)
cyfaniad [-au, m.] - (n.)
cyfanian - (adj.)
cyfannedd - (adj.) inhabited
cyfannedd [cyfanheddau, cyfanheddion, m.] - (n.) inhabited place, habitation
cyfannol - (adj.)
cyfannu [cyfann- &1, cyfan- &2+] - (v.) make whole, complete
cyfanrif [-au, m.] - (n.)
cyfanrwydd [m.] - (n.) wholeness, entirety
cyfansawdd - (adj.) composite, compound
cyfansawdd [cyfansoddion, m.] - (n.) compound
cyfansoddair [cyfansoddeiriau, m.] - (n.)
cyfansoddi [cyfansodd-] - (v.) compose, constitute
cyfansoddiad [-au, m.] - (n.) composition; constitution
cyfansoddiadaeth [-au?, f.] - (n.)
cyfansoddiadol - (adj.) constitutional
cyfansoddion [mpl.] - (n.) <see "cyfansawdd">
cyfansoddol - (adj.)
cyfansoddwr [cyfansoddwyr, m.] - (n.) composer
cyfansoddydd [-ion?, m.] - (n.)
cyfansoddyn [cyfansoddiadau, m.] - (n.)
cyfanswm [cyfansymiau, m.] - (n.) total, aggregate
cyfantoledd [-au?, m.] - (n.)
cyfantoli [cyfantol-] - (v.)
cyfanwaith [cyfanweithiau, m.] - (n.)
cyfanwerth - (adj.)
cyfanwerth [-au?, m.] - (n.)
cyfanwerthol - (adj.)
cyfanwerthu [cyfanwerth-] - (v.)
cyfanwerthwr [cyfanwerthwyr, m.] - (n.)
cyfarch [cyfarch-] - (v.) greet, salute, address, accost
cyfarchgar - (adj.)
cyfarchiad [-au, m.] - (n.) greeting, salutation
cyfarchion [pl.] - (n.)
cyfarchol - (adj.)
cyfarchus - (adj.)
cyfarchwel (cyfarchwyl) [m.] - (n.) shelter, care, oversight
cyfarchwylio [cyfarchwyli-] - (v.) observe, survey
cyfaredd [-ion, -au, f.] - (n.) charm, spell
cyfareddol - (adj.) enchanting
cyfareddu [cyfaredd-] - (v.) charm, enchant
cyfareddus - (adj.)
cyfareddwr [cyfareddwyr, m.] - (n.)
cyfarfod [-ydd, m.] - (n.) meeting
cyfarfod [cyfar- &fod] - (v.) meet
{ Cyfarfod is "meet" in the common sense of coming together
with other people. }
cyfarfyddiad [-au, m.] - (n.) meeting
cyfariaith [-au?, f.] - (n.)
cyfaros [cyfaros-] - (v.)
cyfarpar [cyfarpar-] - (v.)
cyfarpar [m.] - (n.) provision, equipment; diet
cyfarpar rhyfel - (n.) munitions of war
cyfarparu [cyfarpar-] - (v.)
cyfartal - (adj.) equal, even
cyfartaledd [m.] - (n.) proportion, average
cyfartalion [pl.] - (n.)
cyfartalog - (adj.)
cyfartalrif [-au?, m.] - (n.)
cyfartalrwydd [m.] - (n.)
cyfartalu [cyfartal-] - (v.) proportion, equalize
cyfartalwch [-au?, m.] - (n.)
cyfarth [cyfarth-] - (v.) bark, bay
{ (bark) Cyfarth is what a dog does. }
cyfarth [m.] - (n.) bay
{ Cyfarth is the kind of bay you do at the moon. }
cyfarthfa [cyfarthfeydd, f.] - (n.)
cyfarthiad [-au, m.] - (n.) bark
{ Cyfarthiad is the kind of bark a dog produces. }
cyfarthwr [cyfarthwyr, m.] - (n.)
cyfarwain [cyfarweini-] - (v.)
cyfarws (cyfarwys) [-au, m.] - (n.) gift, reward
cyfarwydd - (adj.) familiar; skilled
un cyfarwydd - (n.) adept
cyfarwydd [-iau, -iaid, -ion, -iadau, m.] - (n.)
cyfarwydd-deb [m.] - (n.)
cyfarwydd-der [-oedd?, m.] - (n.)
cyfarwyddiad [-au, cyfarwyddiaid, m.] - (n.)
cyfarwyddiadur [-on, m.] - (n.)
cyfarwyddineb [-au?, m.] - (n.)
cyfarwyddlyfr [-au, m.] - (n.)
cyfarwyddo [cyfarwydd-] - (v.) direct; become familiary
cyfarwyddol - (adj.)
cyfarwyddwr [cyfarwyddwyr, m.] - (n.) director
cyfarwyddyd [-iadau, m.] - (n.) direction, instruction, advice
cyfarystlys - (adv.)
cyfatal - (adj.) unsettled, hindering
cyfatal [cyfatal-] - (v.)
cyfataliad [-au?, m.] - (n.)
cyfateb [cyfateb-] - (v.) correspond, agree, tally
cyfatebiad [-au, m.] - (n.)
cyfatebiaeth [-au, f.] - (n.) correspondence, analogy
{ (correspondence) Cyfatebiaeth is the kind of correspondence you
draw between two things. }
cyfatebol - (adj.) corresponding, proportionate
cyfatebolrwydd [m.] - (n.)
cyfatebrwydd [m.] - (n.)
cyfatebwch [-au?, m.] - (n.)
cyfathiant [cyfathiannau, m.] - (n.)
cyfathrach [-iadau, f.] - (n.) affinity, alliance; intercourse
cael cyfathrach a+ - (v.) have intercourse with, have relations with
cyfathrachiad [-au, m.] - (n.)
cyfathrachol - (adj.)
cyfathrachu [cyfathrach-] - (v.) have intercourse
cyfathrachwr [cyfathrachwyr, m.] - (n.) kinsman
cyfathreb [-au, f.] - (n.)
cyfathrebu [cyfathreb-] - (v.)
cyfddydd [-iau, m.] - (n.) daybreak, dawn
cyfeb (cyfebr) - (adj.) pregnant
{ Cyfeb is used when describing mares or ewes. }
cyfeb [-ion, f.] - (n.)
cyfebol - (adj.)
cyfebr [-ion, -iadau, f.] - (n.)
cyfebriad [-au, m.] - (n.)
cyfebru [cyfebr-] - (v.)
cyfebu [cyfeb-] - (v.)
cyfeddach [-au, f.] - (n.) carousal
cyfeddach [cyfedd-] - (v.) carouse
cyfeddachwr [cyfeddachwyr, m.] - (n.) carouser
cyfeiliant [cyfeiliannau, m.] - (n.) musical accompaniment
cyfeilio [cyfeili-] - (v.) accompany
{ Cyfeilio is to accompany in a musical sense. }
cyfeiliorn [-au, m.] - (n.) error, aberration
ar gyfeiliorn - (adv.) astray
cyfeiliornad [-au, m.] - (n.) error, heresy
cyfeiliorni [cyfeiliorn-] - (v.) err, stray
cyfeiliornus - (adj.) erroneous, mistaken
cyfeiliornwr [cyfeiliornwyr, m.] - (n.)
cyfeiliornydd [-ion?, m.] - (n.)
cyfeiliwr [cyfeilwyr, m.] - (n.)
cyfeilydd [-ion, m.] - (n.) accompanist
cyfeillach [-au, f.] - (n.) fellowship; fellowship meeting
cyfeillachgar - (adj.)
cyfeillachu [cyfeillach-] - (v.) associate
cyfeillachwr [cyfeillachwyr, m.] - (n.)
cyfeilles [-au, f.] - (n.) female friend
cyfeillgar - (adj.) friendly, amicable
cyfeillgarwch [m.] - (n.) friendship
cyfeillion [pl.] - (n.) <see "cyfaill">
cyfeiniol - (adj.)
cyfeintiau [pl.] - (n.) <see "cyfaint">
cyfeirfys [-edd, m.] - (n.)
cyfeirgi [cyfeirgwn, m.] - (n.)
cyfeiri [pl.] - (n.) <see "cyfair">
cyfeiriad [-au, m.] - (n.) direction; address; reference, allusion, pointer
{ (direction) Cyfeiriad is the directing-towards sort of
direction, one which one might give a lost driver, or indeed the
address on the outside of an envelope. It is also the direction in
which the lost driver would set off once so directed. }
{ (address) Cyfeiriad is the kind of address you live at. }
cyfeiriad at - (n.) reference to, allusion to, pointer to
cyfeiriadol - (adj.)
cyfeiriadur [-on, m.] - (n.)
cyfeiriau [pl.] - (n.) <see "cyfair">
cyfeirio [cyfeiri-] - (v.) direct, point; refer, allude; address
cyfeiriol - (adj.)
cyfeiriwr [cyfeirwyr, m.] - (n.)
cyfeirlyfr [-au, m.] - (n.)
cyfeirnod [-au, m.] - (n.)
cyfelin [-au, f.] - (n.) cubit, eighteen inches
cyfencyd [-au?, m.] - (n.)
cyfenw [-au, m.] - (n.) surname; namesake
cyfenwad [-au, m.] - (n.)
cyfenwi [cyfenw-] - (v.) surname
cyfer (cyfair) [m.] - (n.) direction
ar gyfer - (prep.) for; opposite
cyferbwynt [-iau, m.] - (n.)
cyferbyn - (adj.) opposite
cyferbyn a+ - (prep.) opposite to, opposite
cyferbyniad [-au, m.] - (n.) contrast
cyferbyniaeth [-au?, f.] - (n.)
cyferbyniol - (adj.) opposing, opposite
cyferbynnu [cyferbynn- &1, cyferbyn- &2+] - (v.) contrast, compare
cyfergyr [f.] - (n.) contest, battle
cyfernod [-au, m.] - (n.) coefficient
cyfesur - (adj.)
cyfethol [cyfethol-] - (v.)
cyfewin - (adj.)
cyfiaith - (adj.) of the same language
cyfiawn - (adj.) just, righteous
cyfiawn [-au?, m.] - (n.)
cyfiawnadwy - (adj.)
cyfiawnder [-au, m.] - (n.) justice, righteousness
cyfiawnedd [-au?, m.] - (n.)
cyfiawnhad [m.] - (n.) justification
cyfiawnhaol - (adj.)
cyfiawnhau [cyfiawn- &hau] - (v.) justify
cyfiawnhawr [m.] - (n.)
cyfieithiad [-au, m.] - (n.) translation, version
cyfieithu [cyfieith-] - (v.) translate, interpret
{ Cyfieithu is to translate from one language to another one. }
cyfieithydd (cyfieithwr) [cyfieithwyr, m.] - (n.) translator
cyfieuad [-au, m.] - (n.)
cyfieuaeth [-au, f.] - (n.)
cyfieuo [cyfieu-] - (v.)
cyfisol - (adj.) of the same month, instant
cyflafan [-au, f.] - (n.) outrage; massacre
cyflafar - (adj.)
cyflafar [-au?, m.] - (n.)
cyflafareddiad [-au, m.] - (n.) arbitration
cyflafareddol - (adj.)
cyflafareddu [cyflafaredd-] - (v.) arbitrate
cyflafareddwr [cyflafareddwyr, m.] - (n.) arbitrator
cyflaith [m.] - (n.) toffee
cyflau [mpl.] - (n.) <see "cwfl">
cyflawn - (adj.) complete, entire, full, ample
{ (full) Cyflawn is full when it means "complete" (in the sense of
"whole".) }
berf cyflawn - (n.) intransitive verb
cyflawnder [m.] - (n.) fullness; abundance
cyflawnedig - (adj.)
cyflawni [cyflawn-] - (v.) fulfill (fulfil), perform, commit, accomplish, achieve
cyflawniad [-au, m.] - (n.) fulfillment (fulfilment), performance, achievement
cyflawnwr [cyflawnwyr, m.] - (n.)
cyfle [-on, -adau, -oedd, m.] - (n.) opportunity, chance; place
achub y cyfle - (v.) seize the opportunity
cyflead [-au, m.] - (n.)
cyfled - (adj.) as broad as
cyflegr [-au, m.] - (n.) gun, cannon, battery
{ (battery) Cyflegr is the kind of battery that is
a heavy weapon. }
cyflegru [cyflegr-] - (v.)
cyflenwad [-au, m.] - (n.) supply
cyflenwi [cyflenw-] - (v.) supply
cyflenwr [cyflenwyr, m.] - (n.)
cyfles - (adj.)
cyfleu [cyfle-] - (v.) place, set, array, allocate; convey
cyfleus - (adj.) convenient
cyfleuster (cyfleustra) [cyfleusterau, m.] - (n.) opportunity, convenience
cyfleyddiaeth [-au?, f.] - (n.)
cyflifiad [-au, m.] - (n.)
cyflin - (adj.) parallel
barrau cyflin - (n.) parallel bars
cyflin [-au?, f.] - (n.)
cyflinell [-au, f.] - (n.)
cyflinog [-au, m.] - (n.)
cyflith - (adj.)
cyfliwio [cyfliwi-] - (v.)
cyflo - (adj.) in calf
cyflog [-au, mf.] - (n.) hire, wage, wages
cyflogaeth [-au?, f.] - (n.)
cyflogddyn [-ion, m.] - (n.)
cyflogedig - (adj.)
cyflogi [cyflog-] - (v.) hire, engage in service
cyflogwr [cyflogwyr, m.] - (n.) hirer, employer
cyflogydd [-ion?, m.] - (n.)
cyfloi [cyflo- &i] - (v.)
cyfloyw - (adj.)
cyflun - (adj.)
cyflun [-iau, -iadau, m.] - (n.)
cyflunedd [-au?, m.] - (n.)
cyfluniad [-au, m.] - (n.)
cyfluniaeth [-au?, f.] - (n.)
cyfluniant [cyfluniannau, m.] - (n.)
cyflunio [cyfluni-] - (v.)
cyfluniol - (adj.)
cyfluniwr [cyflunwyr, m.] - (n.)
cyflunydd [-ion?, m.] - (n.)
cyflusg [-au?, f.] - (n.)
cyflwr [cyflyrau, m.] - (n.) condition; case
cyflwr dienw - (n.) anonymity
cyflwynedig - (adj.)
cyflwyniad [-au, m.] - (n.) presentation; dedication
cyflwyno [cyflwyn-] - (v.) present, bestow; dedicate
cyflwynol - (adj.)
cyflwynwr [cyflwynwyr, m.] - (n.)
cyflwynydd [-ion?, m.] - (n.)
cyflychwr [cyflychwyr, m.] - (n.) evening twilight, dusk
cyflyfr [-au, m.] - (n.)
cyflym [cyflym- &adj; cynted; cynt; cyntaf] - (adj.) quick, fast, swift
{ Cyflym means "fast", so a "tre+n cyflym" would arrive quickly. }
cyflymder (cyflymdra) [m.] - (n.) swiftness, speed
cyflymedd [cyflymyddion, m.] - (n.)
cyflymiad [-au, m.] - (n.)
cyflymu [cyflym-] - (v.) accelerate, speed
cyflymydd [-ion, m.] - (n.)
cyflyn - (adj.)
cyflyniad [-au, m.] - (n.)
cyflynu [cyflyn-] - (v.)
cyflyrau [pl.] - (n.) <see "cyflwr">
cyflyru [cyflyr-] - (v.) condition
cyflythreniad [-au, m.] - (n.) alliteration
cyflythrennog - (adj.)
cyflythrennol - (adj.)
cyfneisiaid [pl.] - (n.)
cyfnerth - (adj.)
cyfnerth [-ion, -iadau, -oedd, m.] - (n.)
cyfnerthiad [-au, m.] - (n.)
cyfnerthol - (adj.)
cyfnerthu [cyfnerth-] - (v.) confirm; aid, help
cyfnerthwr [cyfnerthwyr, m.] - (n.)
cyfnerthydd [-ion, m.] - (n.)
cyfnes [-au?, m.] - (n.)
cyfnesaf - (adj.) next, nearest
cyfnesaf [-iaid, cyfneseifiaid, m.] - (n.) next of kin, kinsman
cyfnesafiaeth [-au?, f.] - (n.)
cyfnewid [-iau, m.] - (n.) barter
cyfnewid [cyfnewid-] - (v.) change, exchange, barter
cyfnewidfa [cyfnewidfeydd, -oedd, -u, f.] - (n.) exchange
cyfnewidiad [-au, m.] - (n.) change, alteration
cyfnewidiog - (adj.)
cyfnewidiol - (adj.) changeable
cyfnewidiwr [cyfnewidwyr, m.] - (n.) changer, trader
cyfnifer [-oedd, m.] - (n.)
cyfnither [-oedd, f.] - (n.) female cousin
cyfnod [-au, m.] - (n.) period
cyfnodedig - (adj.)
cyfnodol - (adj.) periodic, periodical
cyfnodolyn [cyfnodolion, m.] - (n.) periodical
cyfnos [-au, m.] - (n.) evening twilight, dusk
cyfnosi [cyfnos-] - (v.)
cyfnosol - (adj.)
cyfnyddu [cyfnydd-] - (v.)
cyfochr - (adj.)
cyfochraeth [-au, f.] - (n.)
cyfochredd [-au, m.] - (n.) parallelism
cyfochri [cyfochr-] - (v.)
cyfochrog - (adj.) parallel
cyfochrol - (adj.)
cyfoden [-nau, f.] - (n.)
cyfodi - (v.) <see "codi">
cyfodiad [-au, m.] - (n.) rise, rising
cyfodol - (adj.)
cyfodoli [cyfodol-] - (v.)
cyfodwr [cyfodwyr, m.] - (n.)
cyfoed - (adj.) contemporary, coeval
{ Cyfoed means "of the same age" -- children in the same class are
"cyfoed". }
cyfoed [-ion, m.] - (n.) contemporary
cyfoedi [cyfoed-] - (v.)
cyfoen - (adj.)
cyfoes - (adj.) contemporary
{ Cyfoes means "from the same period", or sometimes "the same
period as us", i.e., "modern". }
cyfoes [-au?, m.] - (n.)
cyfoesi [cyfoes-] - (v.) be contemporary
cyfoesol - (adj.)
cyfoesolion [mpl.] - (n.)
cyfoeswr [cyfoeswyr, m.] - (n.) contemporary
cyfoeth [m.] - (n.) power; riches, wealth
cyfoethog - (adj.) powerful; rich, wealthy, affluent
cyfoethog [-ion, m.] - (n.)
cyfoethogi [cyfoethog-] - (v.) make rich, enrich; grow rich
cyfoethogiad [-au, m.] - (n.)
cyfoethogrwydd [m.] - (n.)
cyfog [m.] - (n.) sickness
cyfogi [cyfog-] - (v.) vomit
cyfogiad [-au, m.] - (n.)
cyfoglyn [-ion?, m.] - (n.)
cyfogydd [-ion?, m.] - (n.)
cyfongl - (adj.)
cyfongl [-au, f.] - (n.)
cyfolwg - (adj.)
cyfolwg [cyfolygon, m.] - (n.)
cyfor - (adj.) entire, brim-full
cyfor [m.] - (n.) flood, abundance; rim, brim, edge
cyfori [cyfor-] - (v.)
cyforio [cyfori-] - (v.)
cyforiog - (adj.) brim-full, overflowing
cyfosod [-iadau, m.] - (n.)
cyfosod [cyfosod-] - (v.)
cyfosodiad [-au, m.] - (n.) opposition
cyfosodol - (adj.)
cyfradd - (adj.) of equal rank
cyfradd [-au, f.] - (n.) rate
cyfradd log - (n.) interest rate
cyfraddol - (adj.)
cyfrangau [pl.] - (n.) <see "cyfranc">
cyfraid [cyfreidiau, m.] - (n.) necessity
cyfraith [cyfreithiau, f.] - (n.) law
cyfran [-nau, f.] - (n.) part, portion, share, allotment
cyfranc [cyfrangau, fm.] - (n.) meeting; combat; incident; story, tale
cyfranddaliwr [cyfranddalwyr, m.] - (n.) shareholder
cyfraniad [-au, m.] - (n.) contribution
cyfraniadol - (adj.)
cyfraniaeth [-au?, f.] - (n.)
cyfrannedd [-au?, m.] - (n.)
cyfrannog - (adj.) participating, partaking
cyfrannog [cyfranogion, m.] - (n.)
cyfrannol - (adj.) contributing
cyfrannu [cyfrann- &1, cyfran- &2+] - (v.) contribute; impart
cyfrannwr [cyfrannwyr, m.] - (n.) contributor
cyfrannydd [-ion?, m.] - (n.)
cyfranogi [cyfranog-] - (v.) participate, partake
cyfranogion [pl.] - (n.) <see "cyfrannog">
cyfranogol - (adj.) communicable, accessory
cyfranogwr [cyfranogwyr, m.] - (n.) partaker
cyfrdrist - (adj.)
cyfrdroad [-au, m.] - (n.)
cyfrdroi [cyfrdro- &i] - (v.)
cyfrddwyn [cyfrdyg-] - (v.)
cyfred - (adj.)
cyfred [-i?, m.] - (n.)
cyfredeg [cyfred-] - (v.)
cyfreidiau [mpl.] - (n.) <see "cyfraid">
cyfreithiau [pl.] - (n.) <see "cyfraith">
cyfreithio [cyfreithi-] - (v.) go to law, litigate
cyfreithiol - (adj.) legal
cyfreithiwr [cyfreithwyr, m.] - (n.) lawyer, barrister, attorney
cyfreithlon - (adj.) lawful, legal, legitimate
cyfreithlondeb [m.] - (n.) lawfulness
cyfreithloni [cyfreithlon-] - (v.) legalize; justify
cyfreithlonrwydd [m.] - (n.)
cyfres [-i, -au, f.] - (n.) series
cyfresol - (adj.)
cyfresu [cyfres-] - (v.)
cyfresymiad [-au, m.] - (n.) syllogism
cyfresymu [cyfresym-] - (v.)
cyfrgoll - (adj.)
cyfrgoll [-ion?, m.] - (n.)
cyfrgolledig - (adj.)
cyfrgolledigaeth [-au?, f.] - (n.)
cyfrgolli [cyfrgoll-] - (v.) lose utterly, damn
cyfrgrwn [f. cyfrgron] - (adj.)
cyfrgwbl - (adj.)
cyfrif [-on, -au, m.] - (n.) reckoning, account
archwilio cyfrifon - (v.) audit accounts
cyfrif [cyfrif-] - (v.) reckon, compute; account, ascribe, impute, attribute
cyfrifedig - (adj.)
cyfrifiad [-au, m.] - (n.) counting; census
cyfrifiadeg - (adj.) computing
cyfrifiadur [-on, m.] - (n.) computer
cyfrifiadureg - (adj.) computational
cyfrifiadurol - (adj.) related to computers
cyfrifiaeth [-au?, f.] - (n.)
cyfrifiannu [cyfrifiann- &1, cyfrifian- &2+] - (v.)
cyfriflyfr [-au, m.] - (n.)
cyfrifol - (adj.) responsible, accountable, amenable, answerable; of repute
cyfrifoldeb [-au, m.] - (n.) responsibility
cyfrifydd [-ion, m.] - (n.) reckoner, accountant; actuary
cyfrifyddiaeth [f.] - (n.) accounting
cyfrin - (adj.) secret, subtle
{ (secret) Cyfrin is something being kept secret or arcane. }
cyfrinach [-au, f.] - (n.) secret
cyfrinachol - (adj.) secret, private, confidential
cyfrinachu [cyfrinach-] - (v.)
cyfrinachwr [cyfrinachwyr, m.] - (n.)
cyfrinfa [cyfrinfeydd, -oedd, -u, f.] - (n.) lodge of friendly society
cyfrin-gyngor [cyfrin-gynghorau, m.] - (n.) privy council
cyfriniaeth [f.] - (n.) mystery; mysticism
cyfriniol - (adj.) mysterious, mystic
cyfrinion [pl.] - (n.)
cyfriniwr [cyfrinwyr, m.] - (n.) mystic
cyfrinydd [-ion?, m.] - (n.)
cyfrodedd - (adj.) twisted, twined
cyfrodeddu [cyfrodedd-] - (v.) twist, twine
cyfrol [-au, f.] - (n.) volume
{ Cyfrol is the kind of volume that is part of a series. }
cyfrwng - (prep.)
cyfrwng [cyfryngau, m.] - (n.) medium, means, agency
trwy gyfrwng - (prep.) by means of
cyfrwy [-au, m.] - (n.) saddle
cyfrwymo [cyfrwym-] - (v.)
cyfrwyo [cyfrwy-] - (v.) saddle
cyfrwys - (adj.) cunning, artful, astute
cyfrwystra (cyfrwyster) [m.] - (n.) cunning
cyfrwywr [cyfrwywyr, m.] - (n.) saddler
cyfryngau [pl.] - (n.) <see "cyfrwng">
cyfryngdod [m.] - (n.) mediation, intercession; mediatorship
cyfryngiad [-au, m.] - (n.) mediation; intervention
cyfryngol - (adj.) mediatorial
cyfryngu [cyfryng-] - (v.) mediate; intervene
cyfryngwr [cyfryngwyr, m.] - (n.) mediator
cyfryngwriaeth [f.] - (n.) mediatorship
cyfrysedd [-au, mf.] - (n.) conflict, strife, battle
cyfryw - (adj.) like, such
cyfuchlinedd [-au?, m.] - (n.)
cyfuchliniau [pl.] - (n.)
cyfun - (adj.)
cyfundeb [-au, m.] - (n.) union; connection (connexion)
cyfundebol - (adj.) connectional (connexional)
cyfundrefn [-au, f.] - (n.) system
cyfundrefniaeth [-au?, f.] - (n.)
cyfundrefnol - (adj.) systematic
cyfundrefnu [cyfundrefn-] - (v.) systematize
cyfuniad [-au, m.] - (n.) combination
cyfunioni [cyfunion-] - (v.) align
cyfuno [cyfun-] - (v.) combine, unite, amalgamate
cyfunol - (adj.) united
cyfurdd - (adj.)
cyfuwch (cuwch) - (adj.) as high
{ Eq. of "uchel". }
cyfwerth - (adj.) equivalent
cyfwng [cyfyngau, m.] - (n.) space; interval
cyfwrdd [cyfyrdd-] - (v.) meet
cyfwyneb - (adj.)
cyfyng - (adj.) narrow, confined; difficult
cyfyngau [pl.] - (n.) <see "cyfwng">
cyfyngder [-au, m.] - (n.) trouble, distress
cyfyngdra [m.] - (n.) narrowness; distress
cyfyng-gyngor [m.] - (n.) perplexity
cyfyngu [cyfyng-] - (v.) narrow, confine, limit
cyfyl [m.] - (n.) neighborhood (neighbourhood)
ar ei gyfyl - (prep.) near him
cyfymliw [cyfymliw-] - (v.) reproach, expostulate
cyfyrder [cyfyrdyr, m.] - (n.) second cousin
cyfyrderes [-au, f.] - (n.) female second cousin
cyfyrdryd [pl.] - (n.)
cyfyrdyr [pl.] - (n.) <see "cyfyrder">
cyfys [m.] - (n.) temple
{ Cyfys is the kind of temple on your forehead. }
cyfystlys - (adj.) side by side
cyfystrawd [-au?, m.] - (n.)
cyfystyr - (adj.) synonymous
cyfystyr [-on, m.] - (n.)
cyfystyredd [-au?, m.] - (n.)
cyfystyrol - (adj.)
cyfystyron [pl.] - (n.) synonyms
cyff [-ion, -iau, m.] - (n.) stock, block
cyffaith [cyffeithiau, m.] - (n.) confection
cyffelyb - (adj.) like, similar
cyffelyb i - (adj.) like to, similar to
yn gyffelyb - (adv.) alike
cyffelybiaeth [-au, f.] - (n.) likeness
cyffelybiaethol - (adj.) figurative
cyffelybrwydd [m.] - (n.) likeness, similarity
cyffelybu [cyffelyb-] - (v.) liken, compare
cyffer [m.] - (n.) <see "cyffur">
cyffes [-ion, f.] - (n.) confession
cyffesgell [-oedd, f.] - (n.) confessional
cyffesiad [-au, m.] - (n.)
cyffesu [cyffes-] - (v.) confess
cyffeswr [cyffeswyr, m.] - (n.) confessor
cyffesydd [-ion, m.] - (n.) confessor
cyffglo [-au?, m.] - (n.)
cyffin [-iau, -ydd, fm.] - (n.) border, confine, bound
{ (bound) Cyffin is bound in the sense of boundary. }
cyffindir [-oedd, m.] - (n.)
cyffinio [cyffini-] - (v.)
cyffiniwr [cyffinwyr, m.] - (n.)
cyffinydd [-ion?, m.] - (n.)
cyffio [cyffi-] - (v.) stiffen; fetter
cyffion [pl] - (n.) stocks
cyfflogod [pl.] - (n.)
cyffni [-eiau?, m.] - (n.)
cyffoden [-nod, f.] - (n.) concubine, mistress
cyffordd [cyffyrdd, f.] - (n.) junction
{ Cyffordd is a railway junction. }
cyfforddus (cyffyrddus) - (adj.) comfortable
cyffredin - (adj.) common, banal; general
cyffredinedd [-au?, m.] - (n.)
cyffrediniad [-au?, m.] - (n.)
cyffredino [cyffredin-] - (v.)
cyffredinol - (adj.) general, universal
yn gyffredinol - (adv.) in general, generally
cyffredinoli [cyffredinol-] - (v.) universalize
cyffredinrwydd [m.] - (n.) universality
cyffredinwch [m.] - (n.) commonness
cyffro [-adau, -au, m.] - (n.) motion, stir; excitement
cyffroad [-au, m.] - (n.)
cyffroe%dig - (adj.)
cyffroi [cyffro- &i; 3.s. cyffry] - (v.) move, excite, disturb, stir, agitate, arouse; actuate; provoke, bestir
{ (arise) Cyffroi is arouse in the sense of excite. }
mewn cyffro - (adv.) astir
cyffrous - (adj.) exciting; excited
cyffryd [m.] - (n.) trembling, shaking
cyffrydio [cyffrydi-] - (v.)
cyffur (cyffer) [-iau, m.] - (n.) ingredient, drug
cyffuriwr [cyffurwyr, m.] - (n.) apothecary, druggist
cyffwrdd [cyffyrdd-] - (v.) touch, meet, adjoin
{ You "cyffwrdd a+" something. }
cyffylog [-od, m.] - (n.) woodcock
cyffyrdd [pl.] - (n.) <see "cyffordd">
cyffyrddiad [-au, m.] - (n.) touch, contact
cyffyrddus - (adj.) <see "cyfforddus">
cygnau [mpl.] - (n.) <see "cwgn">
cygnog - (adj.) knotted, gnarled
cyngaf (cyngaw) [m.] - (n.) burdock, burs
cyngan - (adj.) suitable, harmonious
cynganeddion [pl.] - (n.) <see "cynghanedd">
cynganeddol - (adj.) in cynghanedd
cynganeddu [cynganedd-] - (v.) form cynghanedd; harmonize
cynganeddwr [cynganeddwyr, m.] - (n.)
cyngaw [m.] - (n.) <see "cyngaf">
cyngaws [cynghawsau, -ion, m.] - (n.) lawsuit, action
cyngerdd [cyngherddau, cyngherddi, mf.] - (n.) concert
cynghanedd [cynganeddion, f.] - (n.) music, harmony; Welsh metrical alliteration
cyngherddau [pl.] - (n.) <see "cyngerdd">
cyngherddi [pl.] - (n.) <see "cyngerdd">
cynghorau [pl.] - (n.) <see "cyngor">
cynghordy [cynghordai, m.] - (n.)
cynghorfynnus - (adj.)
cynghorfynt [-iau?, m.] - (n.) jealousy, envy, malice
cynghori [cynghor-] - (v.) counsel, advise; exhort
cynghorion [pl.] - (n.) <see "cyngor">
cynghorwr [cynghorwyr, m.] - (n.) councillor; counsellor; exhorter
cynghorydd [-ion?, m.] - (n.)
cynghraff [-au?, m.] - (n.)
cynghraffu [cynghraff-] - (v.)
cynghrair [cynghreiriau, mf.] - (n.) alliance, league
cynghreiddig - (adj.)
cynghreiriad [cynghreiriaid, m.] - (n.) confederate, ally
cynghreiriau [mpl.] - (n.) <see "cynghrair">
cynghreirio [cynghreiri-] - (v.) league, confederate, ally
cynghreiriwr [cynghreirwyr, m.] - (n.) confederate, ally
cyngnaif [-au?, m.] - (n.)
cyngor [cynghorau, m.] - (n.) council
cyngor [cynghorion, m.] - (n.) advice, counsel
cyngres [-au, -i, f.] - (n.) congress
cyngwystl [-on, -ion, mf.] - (n.) wager, pledge, bet
cyhafal - (adj.)
cyhoedd - (adj.) public
cyhoedd [m.] - (n.) public
cyhoeddebau [pl.] - (n.)
cyhoeddi [cyhoedd-] - (v.) announce, publish
cyhoeddiad [-au, m.] - (n.) publication, announcement; engagement, appointment
{ (appointment) Cyhoeddiad is the kind of appointment you place in your
calendar. }
cyhoeddus - (adj.) public
cyhoeddusrwydd [m.] - (n.) publicity
cyhoeddwr [cyhoeddwyr, m.] - (n.) publisher
cyhuddedig - (adj.)
cyhuddiad [-au, m.] - (n.) accusation, charge
{ (charge) Cyhuddiad is the king of charge you file in court. }
cyhuddo [cyhudd-] - (v.) accuse, charge
{ (charge) Cyhuddo is charging someone of a crime. }
cyhuddo o flaen brawdle - (v.) arraign
cyhuddol - (adj.) accusative
{ Cyhuddol is accusative in the sense of bring accusations. }
cyhuddwr [cyhuddwyr, m.] - (n.) accuser
cyhwfan (cwhwfan) [cyhwfan-, cyhw-?, cwhw-?] - (v.) wave, heave
cyhyd - (adj.) as long, so long
cyhydedd [mf.] - (n.) equator
cyhydeddol - (adj.)
cyhydeddu [cyhydedd-] - (v.)
cyhydnos [-au, f.] - (n.)
cyhyr [-au, m.] - (n.) flesh, muscle
cyhyraeth [-au?, f.] - (n.)
cyhyrog - (adj.) muscular
cyhyrwayw [-iau?, m.] - (n.)
cyhyryn [m.] - (n.) piece of flesh; muscle
cylch - (prep.)
cylch [-au, -oedd, m.] - (n.) circle, round, sphere, hoop
o gylch y pegwn deheuol - (adj.) antarctic
cylcharwain [cylcharweini-] - (v.)
cylchdaith [cylchdeithiau, f.] - (n.) circuit
cylchdro [-eon, -adau, m.] - (n.) orbit
cylchdroi [cylchdro- &i] - (v.) rotate, revolve
cylched [-au, m.] - (n.) coverlet, blanket
cylchedd [-au, m.] - (n.) compass, circle, circuit
cylchen [-nau, f.] - (n.)
cylchfa [-oedd, f.] - (n.)
cylchfau [pl.] - (n.)
cylchfordwyo [cylchfordwy-] - (v.)
cylchgan [-nau?, f.] - (n.)
cylchganeuon [fpl.] - (n.)
cylchgrawn [cylchgronau, m.] - (n.) magazine
cylchig [-au?, f.] - (n.)
cylchio [cylchi-] - (v.)
cylchlwybr [-au, m.] - (n.)
cylchlythyr [-au, m.] - (n.) circular
cylchlythyru [cylchlythyr-] - (v.)
cylchog - (adj.)
cylchol - (adj.)
cylchredeg [cylchred-] - (v.) circulate
cylchrediad [m.] - (n.) circulation
cylchredol - (adj.) circulatory
cylchres [-i, f.] - (n.) round, rota
cylchrwy [-au, m.] - (n.)
cylchu [cylch-] - (v.)
cylchwr [cylchwyr, m.] - (n.)
cylchwyl [-iau, f.] - (n.) anniversary, festival
cylchyn [cylchoedd, cylchau, m.] - (n.)
cylchynol - (adj.) surrounding
cylchynu [cylchyn-] - (v.) surround, encompass
cylffiau [pl.] - (n.) <see "cwlff">
cyliau [pl.] - (n.) <see "cwl">
cylionen [cylion, f.] - (n.) fly, gnat
cylionyn [cylion, m.] - (n.) fly, gnat
cyloren [cylor, f.] - (n.)
cylymu [cylym-] - (v.) knot, tie
cyll [pl.] - (n.) <see "collen">
cylla [-on, m.] - (n.) stomach
cyllell [cyllyll, f.] - (n.) knife
cyllellu [cyllell-] - (v.)
cyllellwr [cyllellwyr, m.] - (n.)
cyllid [-au, m.] - (n.) revenue, income
cyllideb [-au, f.] - (n.) budget
cyllidfa [cyllidfeydd, -oedd, f.] - (n.)
cyllidol - (adj.)
cyllidus - (adj.)
cyllidwr [cyllidwyr, m.] - (n.) taxgatherer, revenue officer, excise officer, financier
cyllidydd [-ion, m.] - (n.) taxgatherer, revenue officer, excise officer, financier
cylltyrau [mpl.] - (n.) <see "cwlltwr">
cyllyll [pl.] - (n.) <see "cyllell">
cymaint - (adj.) as big, as much, as many
{ Eq. of "mawr". }
cymal [-au, m.] - (n.) joint
cymalog - (adj.)
cymalu [cymal-] - (v.) articulate
{ Cymalu means articulate in the sense of bending a joint. }
cymalwst [f.] - (n.) rheumatism
cyman - (adj.) complete, entire
cyman [f.] - (n.) assembly, host
cymanfa [-oedd, f.] - (n.) assembly; festival
cymanfaol - (adj.)
cymanod [mpl.] - (n.) <see "cwman">
cymantoledd [-au?, m.] - (n.)
cymanwlad [f.] - (n.) commonwealth
cymar [cymheiriaid, m.] - (n.) fellow
cymarebol - (adj.)
cymaresau [fpl.] - (n.) <see "cymhares">
cymariaethau [pl.] - (n.) <see "cymhariaeth">
cymath - (adj.)
cymathiad [m.] - (n.) assimilation
cymathu [cymath-] - (v.) assimilate
cymau [mpl.] - (n.) <see "cwm">
cymdeithas [-au, f.] - (n.) society, association
cymdeithaseg [-au?, f.] - (n.)
cymdeithasegwr [cymdeithasegwyr, m.] - (n.)
cymdeithasfa [-oedd, f.] - (n.) association
cymdeithasgar - (adj.) sociable
cymdeithasol - (adj.) social
cymdeithasu [cymdeithas-] - (v.) associate
cymdeithgar - (adj.)
cymdeithion [pl.] - (n.) <see "cydymaith">
cymdogaeth (cymydogaeth) [-au, f.] - (n.) neighborhood (neighbourhood)
cymdogaethol (cymydogaethol) - (adj.) neighboring (neighbouring)
cymdoges (cymydoges) [-au, f.] - (n.) neighbor (neighbour)
cymdogion [pl.] - (n.) <see "cymydog">
cymdogol (cymydogol) - (adj.) neighborly (neighbourly)
cymedr [-au?, m.] - (n.)
cymedrig - (adj.)
cymedrol - (adj.) moderate, temperate, abstemious, abstinent
cymedroldeb [m.] - (n.) moderation, temperance
cymedrolder [-oedd?, m.] - (n.)
cymedroli [cymedrol-] - (v.) moderate
cymedrolwr [cymedrolwyr, m.] - (n.) moderator; moderate drinker
cymell [cymhell- &1, cymell- &2+; 3.s. & 2.s.imp. cymell] - (v.) urge, press, persuade, induce, actuate
cymelliadol - (adj.)
cymen - (adj.) wise, skillful (skilful), neat, becoming
cymer [-au, m.] - (n.) confluence
cymeradwy - (adj.) acceptable, approved
derbyn yn gymeradwy - (v.) accept
cymeradwyaeth [-au, f.] - (n.) approval, approbation; applause, acclamation
bloeddio cymeradwyaeth - (v.) acclaim
cymeradwyo [cymeradwy-] - (v.) approve; recommend; applaud
cymeradwyol - (adj.) commendatory
cymeriad [-au, m.] - (n.) character, reputation
cymeryd - (v.) <see "cymryd">
cymesur - (adj.) proper, proportionate
cymesuredd [m.] - (n.) proportion
cymesurol - (adj.) commensurate, proportionate
cymhareb [-au?, f.] - (n.)
cymhares [cymaresau, f.] - (n.) one of a pair
cymhariaeth [cymariaethau, f.] - (n.) comparison
cymharol - (adj.) comparative
cymharu [cymhar-] - (v.) compare; pair
cymharus - (adj.)
cymheiriaid [mpl.] - (n.) <see "cymar">
cymhelri [-eiau?, m.] - (n.)
cymhelliad [cymhellion, m.] - (n.) motive, inducement
cymhellwr [cymhellwyr, m.] - (n.)
cymhendod [m.] - (n.) knowledge; proficiency; tidiness; eloquence; affectation
cymhenllyd - (adj.)
cymhennaidd - (adj.)
cymhennu [cymhenn- &1, cymen- &2+] - (v.) put in order, trim; scold, reprove
cymhercyn - (adj.) limping, infirm
cymhibau [pl.] - (n.)
cymhleth - (adj.) complicated; complex
cymhlethdod [m.] - (n.) complexity
cymhlethu [cymhleth-] - (v.)
cymhlyg - (adj.)
cymhortha [cymhorth-] - (v.)
cymhorthdal [cymorthdaloedd, m.] - (n.) subsidy, grant
cymhwysiad [m.] - (n.) application
cymhwyso [cymhwys-] - (v.) apply; accommodate; adjust
cymhwysol - (adj.)
cymhwyster [cymwysterau, m.] - (n.) fitness, suitability; (n.pl.) qualifications
cymhwystra [m.] - (n.)
cymod [m.] - (n.) reconciliation, atonement
cymodi [cymod-] - (v.) reconcile; be reconciled
cymodlon - (adj.)
cymodol - (adj.) reconciliatory, propitiatory
cymodwr [cymodwyr, m.] - (n.) reconciler
cymoedd [mpl.] - (n.) <see "cwm">
cymon - (adj.) orerly, tidy; seemly
cymonedd - (adj.)
cymoni [cymon-] - (v.)
cymonwr [cymonwyr, m.] - (n.)
cymorth [cymorth-] - (v.) aid, assist, help
{ Cymorth is a native Welsh word. }
cymorth [m.] - (n.) aid, assistance, help
{ Cymorth is a native Welsh word. }
cymorthdaloedd [mpl.] - (n.) <see "cymhorthdal">
cymowta [cymowt-] - (v.)
Cymraeg - (adj.) pertaining to the Welsh language
Cymraeg [f.] - (n.) Welsh language
{ Cymraeg is used specifically of the language Welsh.
whereas Cymreig means more generally pertaining to Wales or
the Welsh culture. "Cymraeg" is stressed on the last syllable. }
Cymraes [f.] - (n.) Welshwoman
cymrawd [cymrodyr, m.] - (n.) comrade, fellow
Cymreictod [m.] - (n.) Welshness
Cymreig - (adj.) Welsh
Cymreigaidd - (adj.) Welshy
cymreigeiddio [cymreigeiddi-] - (v.)
cymreiges [-au, f.] - (n.)
Cymreigio [Cymreigi-] - (v.) translate into Welsh
Cymreigydd [-ion, m.] - (n.) Welsh scholar
Cymro [Cymry, m.] - (n.) Welshman
Cymroaidd - (adj.) Welsh, Welshy
cymrodedd [m.] - (n.) arbitration; compromise
cymrodeddu [cymrodedd-] - (v.)
cymrodeddwr [cymrodeddwyr, m.] - (n.)
cymrodor [-ion, m.] - (n.) consociate, fellow
cymrodoriaeth [f.] - (n.) fellowship
cymrodyr [pl.] - (n.) <see "cymrawd">
Cymru [f.] - (prop.n.) Wales
cymrwd [m.] - (n.) mortar, plaster
Cymry [pl.] - (n.) <see "Cymro">
cymryd (cymeryd) [cymer-; 3.s. & 2.s.imp. cymer] - (v.) take, accept
{ Cymryd is really to accept, so you would have to use this (or
"derbyn") for "take" meaning "receive"; also for "take" meaning
"ingest" (medicine). You could probably use "cymryd" for taking by
theft. }
cymryd arno - (v.) pretend, affect, assume
{ (affect) Cymryd arno is affect in the sense of feigning. }
{ (assume) Cymryd arno is assume in the sense of taking on the
appearance or personality of something or someone. }
{ The "arno" in "cymryd arno" is conjugated to reflect the person doing
the pretending, as in "Rydw i'n cymryd arnaf" = "I am pretending". }
cymryd rhan {yn} - (v.) take part {in}
cymudo [cymud-] - (v.)
cymudwr [cymudwyr, m.] - (n.)
cymun (cymundeb) [m.] - (n.) communion, fellowship
cymuned [-au, f.] - (n.) community
cymuno [cymun-] - (v.) commune
cymunol - (adj.) communal
cymunwr [cymunwyr, m.] - (n.) communicant
cymw+edd [cymwedd-] - (v.) jest, mock
cymwy [-au, m.] - (n.) affliction
cymwynas [-au, f.] - (n.) kindness, favor (favour)
cymwynasgar - (adj.) obliging, kind
cymwynasgarwch [-au?, m.] - (n.) obligingness, kindness
cymwynaswr [cymwynaswyr, m.] - (n.) benefactor
cymwys - (adj.) fit, proper, suitable, apt; exact
cymwysedig - (adj.) applied
cymwysiadol - (adj.) applicable
cymwysterau [pl.] - (n.) <see "cymhwyster">
cymydau [pl.] - (n.) <see "cwmwd">
cymydog [cymdogion, m.] - (n.) neighbor (neighbour)
cymydogaeth [-au, f.] - (n.) <see "cymdogaeth">
cymydogaethol - (adj.) <see "cymdogaethol">
cymydoges [-au, f.] - (n.) <see "cymdoges">
cymydogol - (adj.) <see "cymdogol">
cymylau [pl.] - (n.) <see "cwmwl">
cymylog - (adj.) cloudy, clouded
cymylu [cymyl-] - (v.) cloud, dim, obscure
cymyn [m.] - (n.)
cymynai [-eiau?, f.] - (n.)
cymyndod [m.] - (n.) committal
cymynnol - (adj.)
cymynnu [cymynn- &1, cymyn- &2+] - (v.) bequeath
cymynnwr [cymynnwyr, m.] - (n.)
cymynrodd [-ion, f.] - (n.) legacy, bequest
cymynroddi [cymynrodd-] - (v.) bequeath
cymynu [cymyn-] - (v.) hew, fell
cymynwr [cymynwyr, m.] - (n.) hewer, feller
cymysg - (adj.) mixed
cymysgedd [mf.] - (n.) mixture, admixture, blend
cymysgfa [cymysgfeydd, f.] - (n.) mixture, medley, hodge-podge (hotchpotch)
cymysgiad [m.] - (n.) admixture
cymysgliw - (adj.) motley
cymysglyd - (adj.) muddled, confused
cymysgryw - (adj.) mongrel; heterogeneous
cymysgu [cymysg-] - (v.) mix, blend, amalgamate; confuse
cymysgwch [-au?, m.] - (n.)
cymysgwr [cymysgwyr, m.] - (n.) mixer, blender
cy+n [cynion, m.] - (n.) wedge, chisel
cyn - (adv.) as
cyn - (conj.)
cyn - (prep.) before
cyn bo hir - (adv.) soon
{ Cyn bo hir means "before a long time has passed" and so, soon,
shortly into the future. }
cyn- - (pfx.) first, previous, former, pre-, ex-
{ This prefix causes a soft mutation to the affixed stem. }
cyna [cyn-] - (v.)
cynadledda [cynadledd-] - (v.) meet in conference
cynadleddau [pl.] - (n.) <see "cynhadledd">
cynaeafa (cynhaeafa) [cynaeaf-] - (v.) dry in the sun
cynaeafau [pl.] - (n.) <see "cynhaeaf">
cynaeafu (cynhaeafu) [cynaeaf-] - (v.) harvest
cynaeafwr (cynhaeafwr) [cynaeafwyr, cynhaeafwyr, m.] - (n.) harvester
cynaeafydd [-ion, m.] - (n.)
cynamserol - (adj.) premature, untimely
cynaniad [-au, m.] - (n.) pronunciation
cynaniadol - (adj.)
cynaniaeth [-au?, f.] - (n.)
cynanu [cynan-] - (v.) pronounce, articulate
{ (articulate) Cynanu means articulate in the sense of pronounce
clearly. }
cynben [pl. cynbyn] - (adj.)
cynbrawf [cynbrofion, m.] - (n.) foretaste
cyndad [-au, m.] - (n.) ancestor, forefather
cyn-drigolion [pl.] - (n.) aborigines
cyndyn - (adj.) stubborn, obstinate
cyndynnu [cyndynn- &1, cyndyn- &2+] - (v.) be obstinate
cyndynrwydd [m.] - (n.) stubbornness, obstinacy
cynddail [pl.] - (n.)
cynddaredd [f.] - (n.) madness; rabies
cynddeiriog - (adj.) mad, rabid
cynddeiriogi [cynddeiriog-] - (v.) madden, enrage
cynddeiriogrwydd [m.] - (n.) rage, fury
{ Cynddeiriogwydd is the kind of fury that is a rage. }
cynddelw [-iau?, f.] - (n.)
cynddilywaidd - (adj.) antediluvian
cynddrwg - (adj.) as bad
{ Eq. of "drwg". }
cynddrws [-au?, m.] - (n.)
cynddrygedd [-au?, m.] - (n.)
cynddydd [m.] - (n.) daybreak, dawn
cynebryngau [pl.] - (n.)
cyneddfau [pl.] - (n.) <see "cynneddf">
cyneddfu [cyneddf-] - (v.)
cynefin - (adj.) acquainted, accustomed, familiar
cynefin [m.] - (n.) haunt, habitat
cynefindra (cynefinder) [m.] - (n.) use, familiarity
cynefino [cynefin-] - (v.) get used, become accustomed
cynefinol - (adj.) usual, accustomed
cynefod [-au, f.] - (n.) custom, usage
cyneginyn [-ion?, m.] - (n.)
cynelwad [-au?, m.] - (n.)
cynfab [cynfeibion, m.] - (n.)
cynfardd [cynfeirdd, m.] - (n.)
cynfas [-au, fm.] - (n.) sheet, bedsheet; canvas
cynfebyd [-au?, m.] - (n.)
cynfeirdd [pl.] - (n.) <see "cynfardd">
cynflas [-au?, m.] - (n.)
cynflith [-ion, m.] - (n.)
cynfrodor [-ion, m.] - (n.)
cynfrodorol - (adj.)
cynfyd [m.] - (n.) primitive world, antiquity
cynfyl [m.] - (n.) strife, contention
cynffon [-nau, f.] - (n.) tail
cynffonna [cynffonn- &1, cynffon- &2+] - (v.) fawn, toady, cringe
cynffonnwr [cynffonnwyr, m.] - (n.) toady, sycophant
cynffonwen [-nau?, f.] - (n.)
cynffrwyth [-au, m.] - (n.)
cynhadledd [cynadleddau, f.] - (n.) conference
cynhaeaf [cynaeafau, m.] - (n.) harvest
cynhaeafa - (v.) <see "cynaeafa">
cynhaeafu - (v.) <see "cynaeafu">
cynhaeafwr [m.] - (v.) <see "cynaeafwr">
cynhaig - (adj.)
cynhaliad [cynheiliaid, m.] - (n.)
cynhaliaeth [f.] - (n.) maintenance, support
cynhaliol - (adj.) sustaining
cynhaliwr [cynhalwyr, m.] - (n.) supporter, sustainer
cynharlaw [-iau?, m.] - (n.)
cynharwch [-au?, m.] - (n.)
cynhebrwng [cynhebryngau, m.] - (n.) funeral
cynheica [cynheic-] - (v.)
cynheiliad [cynheiliaid, m.] - (n.)
cynheilydd [-ion?, m.] - (n.)
cynhenid - (adj.) innate
cynhennau [pl.] - (n.) <see "cynnen">
cynhennu [cynhenn- &1, cynnen- &2+] - (v.) contend, quarrel
cynhennus - (adj.) contentious, quarrelsome
cynhennwr [cynhenwyr, m.] - (n.) wrangler
cynherrig - (adj.)
cynhesol - (adj.) agreeable, amiable
cynhesrwydd [m.] - (n.) warmth
cynhesu [cynhes-] - (v.) warm, get warm
cynhinio [cynhini-] - (v.)
cynhiniog - (adj.)
cynhinion [pl.] - (n.) <see "cynnin">
cynhinnen [-nau?, f.] - (n.)
cynhinnyn [-ion?, m.] - (n.)
cynhorau (cynhorion) [pl.] - (n.) <see "cynnor">
cynhorthwy [cynorthwyon, m.] - (n.) help, aid
cynhwynol - (adj.) natural, congenital, innate
cynhwysedd [-au?, m.] - (n.)
cynhwysfawr - (adj.) comprehensive
cynhwysiad [m.] - (n.) contents
cynhwysion [pl.] - (n.) <see "cynnwys">
cynhwysrif [-au?, m.] - (n.)
cynhwysydd [-ion?, m.] - (n.)
cynhyrchiad [cynyrchiadau, m.] - (n.)
cynhyrchiol - (adj.) productive
cynhyrchion [mpl.] - (n.) <see "cynnyrch">
cynhyrchu [cynhyrch-; 3.s. cynnyrch*; 2.s.imp. cynnyrch] - (v.) produce
cynhyrchydd [-ion?, m.] - (n.)
cynhyrfau [pl.] - (n.)
cynhyrfiad [cynyrfiadau, m.] - (n.) stirring, agitation
cynhyrfiol - (adj.) stirring, thrilling
cynhyrfu [cynhyrf-] - (v.) stir, agitate
cynhyrfus - (adj.) agitated; exciting
cynhyrfwr [cynhyrfwyr, m.] - (n.) agitator, disturber
cynhysgaeth [f.] - (n.) dower, portion, fortune
cyni [-on, m.] - (n.) anguish, distress, adversity
cynifer - (adj.) as many, so many
cyniferydd [-ion?, m.] - (n.)
cynigiad [-au, m.] - (n.) proposal, motion
cynigion [pl.] - (n.) <see "cynnig">
cynigiwr [cynigwyr, m.] - (n.) proposer, mover
cynigydd [-ion, m.] - (n.) proposer, mover
cynildeb [m.] - (n.) frugality, economy
cynilion [pl.] - (n.) savings
cynilo [cynil-] - (v.) save, economize
cynio [cyni-] - (v.) chisel, gouge
cynired [cynir-] - (v.) go to and fro, resort
cyniwair [cyniwair-] - (v.) go to and fro, frequent
cyniweirfa [cyniweirfeydd, f.] - (n.) resort, haunt
cyniweirio [cyniweiri-] - (v.)
cyniweirydd [-ion, m.] - (n.) wayfarer
cynllaeth [-au?, m.] - (n.)
cynllun [-iau, m.] - (n.) plan, design; pattern
cynlluniad [-au?, m.] - (n.)
cynllunio [cynlluni-] - (v.) plan, design
cynllunydd [-ion, cynllunwyr, m.] - (n.) designer, planner
cynllwyn [-ion, m.] - (n.) plot, ambush
cynllwyn [cynllwyn-] - (v.) plot, conspire; ambush, beset
cynllwyno [cynllwyn-] - (v.)
cynllwynwr [cynllwynwyr, m.] - (n.) conspirator
cynllyfan [-au, m.] - (n.)
cynllyfanu [cynllyfan-] - (v.)
cynnal [cynhali-; 3.s. cynnal, cynneil*; 2.s.imp. cynnal] - (v.) support, uphold, hold, sustain, maintain
cynnan - (adj.)
cynnar [cynhar- &adj; cynted; cynt; cyntaf] - (adj.) early
cynnau [cyneu-; 3.s. cynnau] - (v.) kindle, light
cynneddf [cyneddfau, f.] - (n.) quality, faculty
cynnen [cynhennau, f.] - (n.) contention, strife
asgwrn y gynnen - (n.) bone of contention
cynnes [cynhes- &adj] - (adj.) warm
cynnig [cynigi-] - (v.) offer; attempt, assay; propose, move; bid; apply
{ (move) Cynnig is move when you move that we adjourn. }
cynnig am - (v.) apply for
cynnig [cynigion, m.] - (n.) offer; attempt; motion
{ (motion) Cynnig is the kind of motion you make at a meeting. }
cynnil - (adj.) economical; delicate
cynnin [cynhinion, m.] - (n.)
cynnoes [cynoesoedd, f.] - (n.) antiquity
cynnor [cynhorau, cynhorion, fm.] - (n.) doorpost
cynnu [cynn- &1, cyn- &2+] - (v.)
cynnud [m.] - (n.) firewood, fuel
cynnull [cynnull-] - (v.) collect, gather, assemble
cynnwrf [m.] - (n.) stir, commotion, agitation
cynnwys [cynhwys- &1, cynwys- &2+] - (v.) contain, hold, include, comprise, comprehend
{ (hold) Cynnwys means to contain, to hold in the way that a book
or bottle or tank does. I suspect that "potel yn cynnwys peint"
would contain a pint of whatever it was meant to hold. }
cynnwys [cynhwysion, m.] - (n.) contents
cynnwys [m.] - (n.) contents
cynnydd [m.] - (n.) increase, growth, progress
cynnyrch [cynhyrchion, m.] - (n.) produce, product; (n.pl.) productions
cynodiad [-au?, m.] - (n.)
cynoesoedd [pl.] - (n.) <see "cynnoes">
cynoesol - (adj.)
cynoeswr [cynoeswyr, m.] - (n.)
cynorthwyo [cynorthwy-] - (v.) help, assist, abet, aid
cynorthwyol - (adj.) auxiliary; assistant, accessory
cynorthwyon [pl.] - (n.) <see "cynhorthwy">
cynorthwywr [cynorthwywyr, m.] - (n.) helper, assistant, accessory (accessary), auxiliary
cynorthwywr mewn trosedd - (n.) accomplice
cynosodiad [-au, m.] - (n.)
cynradd - (adj.)
cynrychiolaeth [f.] - (n.) representation
cynrychioli [cynrychiol-] - (v.) represent
cynrychioliad [-au?, m.] - (n.)
cynrychiolwr [cynrychiolwyr, m.] - (n.) representative, delegate
cynrychiolydd [-ion, m.] - (n.) representative, delegate
cynrhaith [-au?, f.] - (n.)
cynrhan [-nau, f.] - (n.)
cynrhoni [cynrhon-] - (v.) breed maggots
cynrhonllyd - (adj.) maggoty
cynrhonyn [cynrhon, m.] - (n.) maggot
cynsail [cynseiliau, f.] - (n.)
cynt - (adj.) earlier; quicker; former
{ Comp. of "cynnar" and "cyflym". }
na chynt na chwedyn - (adv.) neither before nor after
cynt - (adv.) more quickly
cyntaf - (adj.) first
{ Sup. of "cynnar". }
cyntaf - (adv.) firstly
cyntaf-anedig - (adj.) firstborn
cyntaid [cynteidiau, f.] - (n.)
cynted - (adj.)
cyntedd [-au, m.] - (n.) court; porch
{ (court) Cyntedd is court in the sense of courtyard. }
cyntefig [pl. -ion] - (adj.) prime, primitive
cyntefin [-au?, m.] - (n.)
cynteidiau [pl.] - (n.) <see "cyntaid">
cyntun [m.] - (n.) nap
cynulleidfa [-oedd, f.] - (n.) congregation, assembly, audience
cynulleidfaol - (adj.) congregational
cynulliad [-au, m.] - (n.) gathering
cynuta [cynut-] - (v.) gather fuel
cynutwr [cynutwyr, m.] - (n.)
cynwysedig - (adj.)
cynydd [-ion?, m.] - (n.)
cynyddiad [-au?, m.] - (n.)
cynyddol - (adj.) increasing, growing
cynyddu [cynydd-] - (v.) increase
cynyrchiadau [pl.] - (n.) <see "cynhyrchiad">
cynyrfiadau [mpl.] - (n.) <see "cynhyrfiad">
cynysgaeddu [cynysgaedd-] - (v.) endow, endue
cyplau [mpl.] - (n.) <see "cwpl">
cyplu [cypl-] - (v.) couple
cyplysau [mpl.] - (n.) <see "cwplws">
cyplysnod [-au, m.] - (n.)
cyplysu [cyplys-] - (v.) couple
cypyrddau [mpl.] - (n.) <see "cwpwrdd">
cyraeddadwy - (adj.) attainable, reachable
cyraeddiadau [pl.] - (n.) <see "cyrhaeddiad">
cyrains (cyrans) [pl.] - (n.) currants
cyrbau [pl.] - (n.) <see "cwrb">
cyrbibyn [cyrbibion, m.] - (n.) atom, smithereen
cyrc [mpl.] - (n.) <see "corcyn">
cyrcydau [mpl.] - (n.)
cyrcydu [cyrcyd-] - (v.) squat, cower
cyrch [-au, -oedd, m.] - (n.) attack
cyrchfa [cyrchfeydd, f.] - (n.) resort
cyrchiad [-au, m.] - (n.)
cyrchle [-oedd, m.] - (n.)
cyrchu [cyrch-; 3.s. & 2.s.imp. cyrch] - (v.) attack; go, resort, repair, fetch, bring, approach, frequent
cyrdd [fpl.] - (n.) <see "cerdd">
cyrddau [mpl.] - (n.) <see "cwrdd">
cyrfau [mpl.] - (n.) <see "cwrw">
cyrfu [cyrf-] - (v.)
cyrfydd [-ion, m.] - (n.)
cyrff [pl.] - (n.) <see "corff">
cyrgam - (adj.)
cyr.haeddbell - (adj.)
cyr.haeddgar - (adj.) telling, incisive
cyr.haeddiad [cyraeddiadau, m.] - (n.) attainment, reach
cyr.haeddyd - (v.) <see "cyrraedd">
cyrliog - (adj.) curly
cyrn [mpl.] - (n.) <see "corn">
cyrnen [cyrn, -nau, f.] - (n.)
cyrnig - (adj.)
cyrnio [cyrni-] - (v.)
cyrraedd (cyrhaeddyd) [cyrhaedd- &1, cyraedd- &2+; 3.s. cyrraedd, cyrraidd*; 2.s.imp. cyrraedd] - (v.) reach, attain; arrive at; amount
{ (arrive at) Do not be tempted to use a preposition with "cyrraedd"
when it means "arrive at". For example, "cyrraedd Llanbedr" means
to arrive in Llanbedr. }
cyrrau [pl.] - (n.) <see "cwr">
cyrrith - (adj.)
cyrs [fpl.] - (n.) <see "corsen">
cyrsiau [pl.] - (n.) <see "cwrs">
cyrtiau [pl.] - (n.) <see "cwrt">
cysain [-au?, f.] - (n.)
cysawd [cysodau, m.] - (n.) system; constellation
cysefiaeth [-au?, f.] - (n.)
cysefin - (adj.) original, primordial
cysegr [-au, -oedd, m.] - (n.) sanctuary
cysegredig [cysegredic- &adj] - (adj.) consecrated, sacred
cysegredigrwydd [m.] - (n.) sacredness
cysegrfa [cysegrfeydd, f.] - (n.)
cysegriad [-au, m.] - (n.) consecration
cysegr-ladrad [m.] - (n.) sacrilege
cysegr-la+n - (adj.) holy
cysegru [cysegr-] - (v.) consecrate, dedicate, devote
cyseilio [cyseili-] - (v.)
cyseinedd [m.] - (n.) alliteration
cyseinio [cyseini-] - (v.)
cysetlyd - (adj.) fastidious
cysgadrwydd [m.] - (n.) sleepiness, drowsiness
cysgadur [-iaid, m.] - (n.) sleeper
cysglyd - (adj.) sleepy
cysgod [-au, -ion, m.] - (n.) shadow, shade; shelter; type
{ (shade) Cysgod is shadow, so shade from the sun. }
{ (type) Cysgod is "type" in the technical sense of something that
foreshadows another, as in "Moses's staff that was lifted up is a
type of Christ". }
cysgodi [cysgod-] - (v.) shadow, shade; shelter
cysgodlen [-ni, f.] - (n.) awning
cysgodlun [-iau, m.] - (n.)
cysgodog - (adj.)
cysgodol - (adj.) shady, sheltered
cysgog [-ion?, m.] - (n.)
cysgogi [cysgog-] - (v.) shake, move
cysgu [cysg-; 3.s. & 2.s.imp. cwsg] - (v.) sleep
yn cysgu - (adv.) asleep
cysidro [cysidr-] - (v.) consider
cysodau [pl.] - (n.) <see "cysawd">
cysodi [cysod-] - (v.) set type, compose
cysodwr [cysodwyr, m.] - (n.) compositor
cysodydd [-ion, m.] - (n.) compositor
cyson - (adj.) constant, consistent
cysondeb [m.] - (n.) consistency; regularity
cysoni [cyson-] - (v.) harmonize; reconcile
cysonwr [cysonwyr, m.] - (n.) harmonist
cysonydd [-ion, m.] - (n.) harmonist
cystadlaethau [pl.] - (n.)
cystadleuaeth [-au, f.] - (n.) competition, contest
cystadleuol - (adj.) competitive
cystadleuwr [cystadleuwyr, m.] - (n.) competitor
cystadleuydd [-ion, m.] - (n.) competitor
cystadlu [cystadl-] - (v.) compete; compare
cystal - (adj.) as good, so good
{ Eq. of "da". }
cystal - (adv.) as well, so well
cystedlydd [-ion?, m.] - (n.)
Cystennin - (prop.n.) Constantine
cystrawen [-nau, f.] - (n.) construction, syntax
cystrawennol - (adj.)
cystrawennu [cystrawenn- &1, cystrawen- &2+] - (v.)
cystrawiaeth [-au?, f.] - (n.)
cystudd [-iau, m.] - (n.) affliction; illness
cystuddiedig - (adj.) afflicted, contrite
cystuddiedig [-ion?, m.] - (n.)
cystuddio [cystuddi-] - (v.) afflict, trouble
cystuddiol - (adj.) afflicted
cystuddiwr [cystuddwyr, m.] - (n.) afflicter, oppresor
cystwyad [-au?, m.] - (n.)
cystwyo [cystwy-] - (v.) chastise, castigate, trounce
cysur [-on, m.] - (n.) comfort, consolation
cysuro [cysur-] - (v.) comfort, console
cysurus - (adj.) comfortable
cysurwr [cysurwyr, m.] - (n.) comforter
cyswllt [cysylltiadau, cysylltau, m.] - (n.) connection (connexion), joint, junction
cyswyn - (adj.)
cysylltair [cysyllteiriau, m.] - (n.) conjunction
cysylltau [pl.] - (n.) <see "cyswllt">
cysylltben - (adj.)
cysyllteiriau [mpl.] - (n.) <see "cysylltair">
cysylltiad [-au, m.] - (n.) connection (connexion), joining
cysylltiad [cysylltiaid, m.] - (n.) conjunction
cysylltiedig - (adj.) connected
cysylltiol - (adj.) connecting; connected
cysylltnod [-au?, m.] - (n.)
cysylltu [cysyllt-] - (v.) connect, join, annex
{ (join {with}) Cysylltu is to make a connection. There is no
mediating link (cyswllt) in "cydio" -- it is the difference between
hitching a wagon to a train (cysylltu) and gluing two things
together (cydio). }
cysylltu a+ - (v.) connect to, join with
cysylltwr [cysylltwyr, m.] - (n.)
cytal [cytal-] - (v.)
cytau [pl.] - (n.) <see "cwt">
cytbell - (adj.)
cytbwys - (adj.) of equal weight
cytgan [-au, mf.] - (n.) refrain, chorus
cytgnawd [-au?, m.] - (n.)
cytgord [m.] - (n.) concord
cytgroes - (adj.)
cytiau [mpl.] - (n.) <see "cwt">
cytio [cyti-] - (v.) pen, sty
cytir [-oedd, m.] - (n.) common
cytras - (adj.) allied, related; cognate
cytrasedd [-au?, m.] - (n.)
cytsain [cytseiniaid, f.] - (n.) consonant
cytseiniol - (adj.) consonantal
cytser [-au, m.] - (n.)
cytstad - (adj.)
cytu+n - (adj.) of one accord, agreed, unanimous
cytundeb [-au, m.] - (n.) agreement, consent
cytuniad [-au, m.] - (n.)
cytuno [cytun-] - (v.) agree, consent, accede, accord
cytuno a+ - (v.) agree with, consent to, accede to, accord with
cytunus - (adj.)
cytyn [m.] - (n.)
cytysau [mpl.] - (n.) <see "cwtws">
cythlwng [m.] - (n.) fasting, fast, hunger
cythrau [pl.] - (n.) <see "cwthr">
cythraul [cythreuliaid, m.] - (n.) demon, devil
cloffrwym y cythraul - (n.) great bindweed
cythreuldeb [m.] - (n.)
cythreules [-au, f.] - (n.) she-devil, fury
{ (fury) Cythreules is the kind of fury that's a female fiend. }
cythreuliaid [pl.] - (n.) <see "cythraul">
cythreulig - (adj.) devilish, fiendish
cythreuligrwydd [m.] - (n.)
cythru [cythr-] - (v.)
cythrudd [-ion, m.] - (n.) annoyance, irritation
cythruddo [cythrudd-] - (v.) annoy, provoke, irritate
cythrwbl [-au?, m.] - (n.)
cythrwfl [m.] - (n.) uproar, tumult
cythryblaeth [-au?, f.] - (n.)
cythryblu [cythrybl-] - (v.) trouble, agitate
cythryblus - (adj.) troubled, agitated
cythryblwr [cythryblwyr, m.] - (n.) agitator
cythymau [pl.] - (n.) <see "cwthwm">
cyw [-ion, m.] - (n.) chick, young bird, chicken
cywain [cywain- ?] - (v.) convey, carry; garner
cywair - (adj.)
cywair [cyweiriau, cyweirion, m.] - (n.) order; key; tune
cywaith [cyweithiau, cyweithion, m.] - (n.)
cywarch [f.] - (n.) hemp
cywarchen [-nau?, f.] - (n.)
cywasgiad [-au, m.] - (n.)
cywasgrwydd [m.] - (n.)
cywasgu [cywasg-] - (v.)
cyweirdant [cyweirdannau, m.] - (n.)
cyweirdeb [m.] - (n.)
cyweirgorn [cyweirgyrn, m.] - (n.)
cyweiriad [-au?, m.] - (n.)
cyweiriadur [-on?, m.] - (n.)
cyweiriau (cyweirion) [mpl.] - (n.) <see "cywair">
cyweirio [cyweiri-] - (v.) set in order; prepare, dress, attune
cyweirnod [-au, m.] - (n.) keynote
cyweithas - (adj.) sociable, kind, gentle
cyweithas [m.] - (n.) company, society
cyweithiau (cyweithion) [pl.] - (n.) <see "cywaith">
cywely [mf.] - (n.) bedfellow
cywen [-nod, f.] - (n.) pullet, young hen
cywennen [-nau?, f.] - (n.)
cywerthydd [-ion?, m.] - (n.)
cywilydd [m.] - (n.) shame; shyness
ag arno gywilydd - (adj.) ashamed
cywilydd-dra [m.] - (n.)
cywilyddgar - (adj.) bashful, shy
cywilyddio [cywilyddi-] - (v.) shame; be ashamed, abash
cywilyddus - (adj.) shameful, disgraceful, arrant
cywir [cywir- &adj] - (adj.) correct, accurate, true, faithful
{ (true) Cywir can mean faithful but usually means correct (as
opposed to incorrect). }
arian cywir - (n.) exact money
cywirdeb [m.] - (n.) correctness, accuracy; integrity
cywiriad [-au, m.] - (n.) correction
cywiriedig - (adj.)
cywiro [cywir-] - (v.) correct, amend; make good, perform
cywirwr [cyrirwyr, m.] - (n.) corrector
cywrain - (adj.) skillful (skilful); curious
cywreinbeth [-au, cywreinion, m.] - (n.) curiosity
{ Cywreinbeth is a curiosity, i.e., something curious. }
cywreindeb [m.] - (n.)
cywreindod [-au?, m.] - (n.)
cywreinfa [cywreinfeydd, f.] - (n.) museum
cywreinio [cywreini-] - (v.)
cywreinion [pl.] - (n.) <see "cywreinbeth">
cywreinrwydd [m.] - (n.) curiosity
{ Cywreinrwydd is the abstract concept of curiosity. }
cywydd [-au, m.] - (n.) <Welsh alliterative poem>
cywydda [cywydd-] - (v.)
cywyddwr [cywyddwyr, m.] - (n.) chdi - (pron.) <alternate form of "ti">
chi (chwi) - (pron.) you
{ "Chwi" is the literary form of "chi". }
{ Chi is the plural or formal word for "you". }
chithau (chwithau) - (pron.) you (pl.) also
chwa [-on, -oedd, f.] - (n.) puff, gust, breeze, blast
chwaer [chwiorydd, f.] - (n.) sister
chwaerfaeth [-au?, f.] - (n.)
chwaeroliaeth [-au, f.] - (n.)
chwaeth [-au, f.] - (n.) taste
chwaethach - (adv.) much less
chwaethu [chwaeth-] - (v.) taste
chwaethus - (adj.) tasteful; decent
chwaff - (adj.)
chwaff - (adv.)
chwaff [-iau, m.] - (n.)
chwain [pl.] - (n.) <see "chwannen">
chwaith - (adv.) nor either, neither
chwaldod [-au?, m.] - (n.)
chwalfa [chwalfeydd, f.] - (n.) upset, rout
chwaliad [-au, m.] - (n.)
chwalpen [-nau?, f.] - (n.)
chwalpio [chwalpi-] - (v.)
chwalu [chwal-; 3.s. & 2.s.imp. chwa+l] - (v.) scatter, spread; demolish
chwalwr [chwalwyr, m.] - (n.) scatterer
chwannen [chwain, f.] - (n.) flea
chwannog - (adj.) desirous; addicted
chwant [-au, m.] - (n.) lust, desire, craving, appetite
chwanta (chwantu) [chwant-] - (v.) desire, lust, covet
chwantach [-au?, m.] - (n.)
chwantus - (adj.) lustful
chwap - (adj.)
chwarae (chware) [chwarae-; 3.s. chwery] - (v.) play
chwarae am - (v.) play for
chwarae dros - (v.) play for
chwarae mig - (v.) play bo-peep
chwarae [-on, m.] - (n.) play
chwaraedy [chwaraedai, m.] - (n.) playhouse, theater (theatre)
chwaraefwrdd [chwaraefyrddau, m.] - (n.) stage
chwaraegar - (adj.) playful, sportive
chwaraegerdd [-i, f.] - (n.) drama
chwaraele [-oedd?, m.] - (n.)
chwaraewr [chwaraewyr, m.] - (n.) player
chwaraeydd [-ion, m.] - (n.) actor
chwarddiad [-au, m.] - (n.) laugh
chware - (v.) <see "chwarae">
chware [m.] - (n.) <see "chwarae">
chwarel [-au, -i, -ydd, fm.] - (n.) quarry
chwarel [-au, f.] - (n.) pane of glass
chwarelwr [chwarelwyr, m.] - (n.) quarryman
chwarennau [pl.] - (n.) <see "chwarren">
chwarennu [chwarenn- &1, chwaren- &2+] - (v.)
chwareus - (adj.) playful
chwarfan [-nau, f.] - (n.)
chwarren [chwarennau, f.] - (n.) gland; kernel
chwart [-iau, m.] - (n.) quart
chwarter [-i, -au, m.] - (n.) quarter
chwarterol - (adj.) quarterly
chwarterolyn [chwarterolion, m.] - (n.)
chwarteru [chwarter-] - (v.) quarter
chwaryddiaeth [-au?, f.] - (n.)
chwau [pl.] - (n.)
chwe - (adj.) six
{ Chwe occurs only before a noun. }
chwech - (adj.) six
{ Chwech is used when counting. }
chwech [-au, m.] - (n.) six; sixpence
chweched - (adj.) sixth
chwecheiniog [-au, m.] - (n.) sixpence
chwedl [-au, f.] - (n.) story, tale, anecdote
{ (story) chwedl is a tale, a legend. The only time it is
important for one's self-preservation to distinguish it from "hanes"
is when describing a piece of gossip passed on -- when to call it a
"chwedl" would perhaps be to convey the impression of a lie. }
chwedlaidd - (adj.)
chwedleua [chwedleu-] - (v.) talk, gossip
chwedleugar - (adj.) talkative
chwedleuon [fpl.] - (n.)
chwedleuwr [chwedleuwyr, m.] - (n.)
chwedloniaeth [f.] - (n.) mythology
chwedlonol - (adj.) mythological, mythical
chwedlonydd [-ion, m.] - (n.) mythologist
chwedyn - (adv.) <used in a phrase>
na chynt na chwedyn - (adv.) neither before nor after
Chwefror (Chwefrol) [m.] - (n.) February
chweg - (adj.) sweet, pleasant
chwegr [f.] - (n.) mother-in-law
chwegrwn [m.] - (n.) father-in-law
chwelydr [-au, f.] - (n.)
chwen [chwyn, f.] - (n.) weed
chwennych - (v.) <see "chwenychu">
chwenychiad [-au, m.] - (n.)
chwenychu (chwennych) [chwenych-; 3.s. & 2.s.imp. chwennych] - (v.) desire, covet
chweongl [-au, m.] - (n.)
chwepyn [-ion?, m.] - (n.)
chwephlyg - (adj.) sixfold
chwerfan [-nau, f.] - (n.)
chwerthin [chwardd-; 3.s. & 2.s.imp. chwardd] - (v.) laugh
chwerthin am ben - (v.) laugh at
chwerthin [m.] - (n.) laughter
chwerthin.gar - (adj.)
chwerthiniad [-au, m.] - (n.) laugh
chwerthinllyd - (adj.) laughable, ridiculous
chwerthinog - (adj.)
chwerw [chwerw- &adj] - (adj.) bitter, severe, sharp, acrid, acrimonious
chwerwder (chwerwdod; chwerwedd) [m.] - (n.) bitterness
chwerwi [chwerw-] - (v.) grow bitter, embitter, become rough
chwerwlys [-au?, m.] - (n.)
chweugain - (adj.) six score, one hundred twenty
chweugain [chweugeiniau, m.] - (n.) ten shillings
chwi - (pron.) <see "chi">
chwib [-au?, m.] - (n.)
chwiban - (v.) <see "chwibanu">
chwiban [m.] - (n.) whistle
{ Chwiban is whistle as an act, as in "give me a whistle when you're
done." }
chwibaniad [-au?, m.] - (n.) whistling, whistle
chwibanogl [-au, f.] - (n.) whistle, flute
{ (whistle) Chwibanogl is the kind of whistle that is an object. }
chwibanu (chwiban) [chwiban-] - (v.) whistle
chwibl - (adj.)
chwiblo [chwibl-] - (v.)
chwibol - (adj.)
chwibol [-au, mf.] - (n.)
chwibon [-iaid, m.] - (n.)
chwidl - (adj.)
chwidlo [chwidl-] - (v.)
chwidr - (adj.) wild, foolish, rash
chwifio [chwifi-] - (v.) wave, flourish, brandish
chwifiwr [chwifwyr, m.] - (n.)
chwiffiad [-au, m.] - (n.) whiff, jiffy
chwil - (adj.) whirling, reeling
chwil [-od, mf.] - (n.) beetle, chafer
chwilboeth - (adj.) scorching, piping hot
chwildroi [chwildro- &i] - (v.) whirl, spin
chwilen [chwilod, f.] - (n.) beetle
chwilenna [chwilenn- &1, chwilen- &2+] - (v.) rummage; pry; pilfer
chwiler [-od, m.] - (n.)
chwilfa [chwilfeydd, f.] - (n.) search, scrutiny
chwilfriw - (adj.) smashed to atoms
chwilfriwio [chwilfriwi-] - (v.) smash, shatter
chwilfrydedd [m.] - (n.) curiosity
chwilfrydig - (adj.) curious, inquisitive
chwilgar - (adj.) curious, inquisitive
chwilgarwch [m.] - (n.) inquisitiveness
chwilgi [chwilgwn, m.] - (n.) prying dog, busybody
chwilgorn - (adj.)
chwilibawa [chwilibaw-] - (v.)
chwilibawan [chwilibawan- ?] - (v.)
chwilio [chwili-] - (v.) search, look for; examine
{ (examine) Chwilio is to search, for example to examine a place
for evidence or a lost object. }
chwiliwr [chwilwyr, m.] - (n.) searcher
chwil-lys [m.] - (n.) inquisition
chwilmanta [chwilmant-] - (v.)
chwilmantan [chwilmantan- ?] - (v.)
chwilod [fpl.] - (n.) <see "chwilen">
chwilog [-ion?, m.] - (n.)
chwiloges [-au?, f.] - (n.)
chwilolau [-oedd?, m.] - (n.)
chwilota [chwilot-] - (v.) rummage, pry
chwilotwr [chwilotwyr, m.] - (n.)
chwim - (adj.) nimble, quick, agile
chwimder (chwimdra) [m.] - (n.) nimbleness
chwimiad [-au?, m.] - (n.)
chwimiadur [-on, m.] - (n.) accelerator
chwimio [chwimi-] - (v.) move, stir, accelerate
chwimwth - (adj.) nimble, brisk
chwinc [-iau?, m.] - (n.)
chwinciad [m.] - (n.) twinkling, trice
chwincio [chwinci-] - (v.)
chwiorydd [fpl.] - (n.) <see "chwaer">
chwip - (adj.)
chwip - (adv.)
chwip [-iau, f.] - (n.) whip; whipping
chwipio [chwipi-] - (v.) whip, birch
chwipyn - (adv.) instantly
chwired [-ion, -au, m.] - (n.)
chwirligwgan [m.] - (n.) whirligig
chwisgi [m.] - (n.) whisky
chwistl [-au?, f.] - (n.)
chwistlen [-nau?, f.] - (n.)
chwistrell [-au, -i, f.] - (n.) squirt, syringe
chwistrellu [chwistrell-] - (v.) squirt, syringe, inject
chwit - (adj.)
chwit [-iau?, f.] - (n.)
chwit-chwat - (adj.) fickle, inconstant
chwith - (adj.) left; wrong; sad, sorry; strange
{ (strange) Chwith is "strange" in the sense of "all things
counter, original, spare, strange" (Gerard Manley Hopkins). It
means "left" and has the the odd senses that go with "sinister" in
English; also counter, running counter to desire, to expectation:
"mynd o chwith", to go wrong; "mae'n chwith gen i", I am sorry (to
hear that). }
{ (sad) Chwith is sad on account of something unfortunate,
something regretted. "Chwith" is on the boundary between "sorry"
and "sad": "mae'n chwith gen i am hynny" -- "I am sorry for that / I
am sad about that", "chwith clywed" -- "I am sad to hear that". }
Mae'n chwith gen i {am} - I'm sorry {about}
o chwith - (adv.) awry
tu chwith - (adv.) inside out
chwithau - (pron.) you also, you
{ (you) Chwithau means "you" in the sense of "you, on your part". }
chwithdod (chwithdra) [m.] - (n.) strangeness; sadness
{ (sadness) Chwithdod is sadness on account of something
unfortunate, something regretted. }
chwithig - (adj.) strange, wrong, awkward, bizarre
chwithigrwydd [m.] - (n.) awkwardness
chwithio [chwithi-] - (v.) feel dismayed, feel offended
chwithrwd [chwithryd-] - (v.) rustle, hiss
chwiw [-iau, f.] - (n.) fit, attack, maldy
chwiwbigo [chwiwbig-] - (v.) pilfer
chwiwell [-ion?, m.] - (n.)
chwiwgi [chwiwgwn, m.] - (n.) sneak; thief; rogue
chwiwiad [-au?, m.] - (n.)
chwiwladrata [chwiwladrat-] - (v.) pilfer
chwiwleidr [chwiwladron, m.] - (n.) pilferer
chwychwi - (pron.) you yourselves
chwy+d [m.] - (n.) vomit
chwydalau [fpl.] - (n.)
chwydalen [-nau?, f.] - (n.)
chwydfa [chwydfeydd, -oedd, f.] - (n.)
chwydiad [-au, m.] - (n.) vomit
chwydu [chwyd-] - (v.) vomit, spue
chwydd (chwyddi) [m.] - (n.) swelling
chwyddedig - (adj.) bombastic
chwyddiaeth [f.] - (n.) bombast
chwyddiant [chwyddiannau, m.] - (n.)
chwyddo [chwydd-] - (v.) swell, increase, magnify, bloat
chwyddwydr [-au, m.] - (n.) microscope
chwyf [-au?, m.] - (n.)
chwy+l [-iau, mf.] - (n.) turn, rotation
chwyldro [-ion, -eon, m.] - (n.) rotation; orbit
chwyldroad [-au, m.] - (n.) revolution
chwyldroadol - (adj.) revolutionary
chwyldroadwr [chwyldroadwyr, m.] - (n.) revolutionary
chwyldroi [chwyldro- &i] - (v.) whirl, revolve, rotate
chwylolwyn [-ion, f.] - (n.)
chwyn - (adv.)
chwyn [pl.] - (n.) <see "chwen">
chwyniad [-au?, m.] - (n.)
chwynnog - (adj.) weedy
chwynnu [chwynn- &1, chwyn- &2+] - (v.) weed
chwynnwr [chwynnwyr, m.] - (n.) weeder
chwyrli%o [chwyrli%-] - (v.) whirl, spin, speed
chwyrn - (adj.) rapid, swift
chwyrndra [m.] - (n.) rapidity, swiftness
chwyrnell [-ion?, m.] - (n.)
chwyrnellu [chwyrnell-] - (v.) whirl, whiz
chwyrniad [m.] - (n.) snore, snoring, snarl
chwyrnogl [-au?, f.] - (n.)
chwyrnu [chwyrn-] - (v.) hum; snore; snarl
chwyrnwr [chwyrnwyr, m.] - (n.) snorer; snarler
chwys [m.] - (n.) sweat, perspiration
chwysfa [chwysfeydd, f.] - (n.)
chwysiad [cwysiadau, m.] - (n.)
chwysiant [chwysiannau, m.] - (n.)
chwysig - (adj.)
chwysigen [chwisigod, f.] - (n.) blister, bladder
chwysigennu [chwysigenn- &1, chwysigen- &2+] - (v.) blister
chwyslyd - (adj.) sweaty
chwystwll [chwystyllau, m.] - (n.) pore
chwysu [chwys-] - (v.) sweat, perspire; exude
chwyswr [chwyswyr, m.] - (n.) sweater
chwyth (chwythad) [m.] - (n.) breath
chwythbib [-au, f.] - (n.) blowpipe
chwythell [-i, f.] - (n.)
chwythiad [-au, m.] - (n.) blast
chwythu [chwyth-] - (v.) blow, blast; breathe; hiss
ffwrnais chwythu - (n.) blast furnace
chwythwr [chwythwyr, m.] - (n.) blower
chyda - (prep.) with
{ "Chyda" is a literary form of "gyda" that can appear in a
context that requires the aspirate mutation. } da [-oedd, m.] - (n.) good; goods; stock, cattle
da [cystal, -%ed; gwell; gorau] - (adj.) good
{ Da is the usual word for "good". }
os gwelwch yn dda - (adv.) please
yn argoeli'n dda - (adj.) auspicious
dacw - (adv.) there is, there are; behold there
dad- (dat-) - (pfx.) un-, dis-, re-, back
{ This prefix causes a soft mutation to the affixed stem. }
da-da [m.] - (n.) sweets
dadafael [dadafael-] - (v.)
dadafaeliad [-au, m.] - (n.)
dadannudd [m.] - (n.) disclosure, uncovering
dadansoddi [dadansodd-] - (v.) analyze (analyse)
dadansoddiad [-au, m.] - (n.) analysis
dadansoddol - (adj.) analytical
dadansoddwr [dadansoddwyr, m.] - (n.) analyst
dad-ddyfrio [dad-ddyfri-] - (v.)
dadebru [dadebr-] - (v.) resuscitate, revive
dadelfeniad [-au, m.] - (n.) analysis
dadelfennu [dadelfenn- &1, dadelfen- &2+] - (v.) analyze (analyse)
dadeni [daden-] - (v.) regenerate, reanimate
dadeni [m.] - (n.) rebirth, renascence, renaissance
dadfachu [dadfach-] - (v.) unhook
dadfathiad [-au, m.] - (n.) dissimulation
dadfeilio [dadfeili-] - (v.) fall to ruin, decay
dadflino [dadflin-] - (v.) rest
{ Dadflino is to rest after exertion. }
dadl [-euon, -au, f.] - (n.) debate; doubt; plea; controversy, argument
dadlaith [-au?, m.] - (n.)
dadlaith [dadlaith-] - (v.)
dadlau [dadla-] - (v.) argue, debate; plead, advocate
dadlau a+ - (v.) argue with, debate with
dadlau am - (v.) argue about, debate about
dadlau dros - (v.) plead for
dadleniad [-au, m.] - (n.) disclosure, exposure
dadlennol - (adj.)
dadlennu [dadlenn- &1, dadlen- &2+] - (v.) disclose, expose
dadleoli [dadleol-] - (v.)
dadleoliad [-au, m.] - (n.)
dadleuaeth [-au?, f.] - (n.)
dadleuol - (adj.) controversial, polemical
dadleuon [pl.] - (n.) <see "dadl">
dadleuwr [dadleuwyr, m.] - (n.) debater, contraversialist; advocate
dadleuydd [-ion, m.] - (n.) debater, contraversialist; advocate
dadluddedu [dadludded-] - (v.) rest
{ Dadluddedu is to rest after exertion. }
dadlwytho [dadlwyth-] - (v.) unload, unburden
dadmer [-oedd?, m.] - (n.)
dadmer [dadmer-] - (v.) thaw; dissolve
dadmodd [-au?, m.] - (n.)
dadneitreiddiad [-au?, m.] - (n.)
dadolwch (dadolychu) [dadolych-] - (v.) worship, seek forgiveness
dadolwch [m.] - (n.) propitiation
dadorchuddio [dadorchuddi-] - (v.) unveil, uncover
dadrith [-au?, m.] - (n.)
dadrithiad [-au?, m.] - (n.)
dadrithio [dadrithi-] - (v.)
dadroddi [dadrodd-] - (v.)
dadsefydliad [m.] - (n.) disestablishment
dadsefydlu - (v.) disestablish
daduno [dadun-] - (v.)
dadwaddoli [dadwaddol-] - (v.) disendow
dadwaddoliad [m.] - (n.) disendowment
dadweinio [dadweini-] - (v.)
dadwenwyniad [-au?, m.] - (n.)
dadwino [dadwin-] - (v.)
dadwisgo [dadwisg-] - (v.)
dadwneud (dadwneuthur) [dadwn- &mynd] - (v.) undo, unmake
dadwrdd [dadyrdd-] - (v.) bruit
dadwrdd [m.] - (n.) noise, uproar, hubbub
dadwreiddio [dadwreiddi-] - (v.)
dadymchwel (dadymchwelyd) [dadymchwel-] - (v.) overturn, overthrow
dadyrddu [dadyrdd-] - (v.)
dadyrddus - (adj.)
daear [-oedd, f.] - (n.) earth, ground, soil
{ (earth) Daear is the planet and the substance and probably the
electrical sink. }
{ (ground) Daear means earth, both as in "Earth", the planet, and
"ground", that on which one has two feet firmly planted some of the
time. It is also probably the electrical sink. }
mochyn daear - (n.) badger
twrch daear - (n.) mole
daeardy [daeardai, m.] - (n.) dungeon
daeareg [f.] - (n.) geology
daearegol - (adj.) geological
daearegwr [daearegwyr, m.] - (n.) geologist
daearegydd [-ion, m.] - (n.) geologist
daearen [-nau?, f.] - (n.)
daearfochyn [daearfoch, m.] - (n.)
daeargell [-oedd, f.] - (n.)
daeargi [daeargwn, m.] - (n.) terrier
daeargryd [-iau, m.] - (n.)
daeargryn [-fa+u, -feydd, mf.] - (n.) earthquake
daearlen [-ni, f.] - (n.)
daearol - (adj.) earthly, terrestrial, earthy
daearu [daear-] - (v.) earth; inter
daearyddiaeth [f.] - (n.) geography
daearyddol - (adj.) geographical
daearyddwr [daearyddwyr, m.] - (n.) geographer
daer [f.] - (n.) earth
daethid [daethid-] - (v.)
dafad [defaid, f.] - (n.) sheep; wart
dafaden [-nau, f.] - (n.) wart
dafadennog - (adj.) warty
dafates [-au, f.] - (n.)
dafn [-au, m.] - (n.) drop
dafnu [dafn-] - (v.)
Dafydd (Dewi) - (prop.n.) David
dagr [-au, m.] - (n.)
dagrau [mpl.] - (n.) <see "deigryn">
dagreuol - (adj.) teary
dail [pl.] - (n.) <see "dalen">
dain - (adj.)
daint [m.] - (n.) <see "dant">
daioni [m.] - (n.) goodness, good, bounty
daionus - (adj.) good; beneficial; beneficent, benevolent
dal (dala) [dali-; 3.s. dail, deil; 2.s.imp. dal] - (v.) continue, last; hold, catch; arrest
{ (continue, last) Dal has much the same meaning as "parhau":
"Parhau i wneud" and "dal i wneud" (to continue to do) have
identical meanings. On the other hand, you would not use "para" for
"yn dal yma" (= "yn dal i fod yma") (is still here). }
{ (hold) Dal is always used for holding with the hand (and also
means "to catch"). I suspect that "potel yn dal peint" would have
that capacity but might contain less. }
dal am - (v.) bet
daliwch ymlaen - keep it up
dalen [dail, -nau, -ni, f.] - (n.) leaf
dalfa [dalfeydd, f.] - (n.) hold; arrest, custody
dalfod [-au?, m.] - (n.)
dalgylch [-oedd, m.] - (n.)
daliad [-au, m.] - (n.) holding; tenet; spell
daliadaeth [-au, f.] - (n.)
daliant [daliannau, m.] - (n.)
daliwr [dalwyr, m.] - (n.)
dalus - (adj.)
dalyn [-nau, m.] - (n.)
dall [deillion, m.] - (n.) blind person
dall [pl. deillion] - (adj.) blind
dallbleidiaeth [f.] - (n.) bigotry
dallbleidiol - (adj.) bigoted
dallbleidiwr [dallbleidwyr, m.] - (n.) bigot
dalles [-au, f.] - (n.)
dallgeibio [dallgeibi-] - (v.) blunder
{ Dallgeibio is blunder as in walking in the dark. }
dallineb [m.] - (n.) blindness
dallt [dallt-] - (v.)
dallter [-oedd?, m.] - (n.)
dallu [dall-] - (v.) blind; dazzle
damcaniaeth [-au, f.] - (n.) theory
damcaniaethol - (adj.) theoretical
damcaniaethwr [damcaniaethwyr, m.] - (n.) theoretician
damcanu [damcan-] - (v.) theorize, speculate
dameg [damhegion, f.] - (n.) parable
damhegion [pl.] - (n.) <see "dameg">
damhegol - (adj.) parabolic, parabolical, allegorical
damhegu [damheg-] - (v.)
damhegwr [damhegwyr, m.] - (n.)
damnedig - (adj.)
damnedigaeth [f.] - (n.) damnation, condemnation
damnio [damni-] - (v.) damn
damniol - (adj.) damning, damnatory
damsang [damsang-] - (v.) tread, trample
damsel [damsel-] - (v.)
damwain [damweiniau, f.] - (n.) accident, chance, fate
damweinio [damweini-] - (v.) befall, happen, betide
damweiniol - (adj.) accidental, causal, adventitious
damwyno [damwyn-] - (v.)
dan - (prep.) <see "tan">
danad [pl.] - (n.)
danadl [pl.] - (n.) <see "danhadlen">
danas [coll.] - (n.) deer
bwch danas - (n.) buck
dandi [m.?] - (n.) bantam
danfon [danfon-; 3.s. denfyn; 2.s.imp. danfon] - (v.) send, convey; escort
{ (send) Danfon is identical in meaning to "anfon" and "gyrru". }
danfoniad [-au?, m.] - (n.)
dan.gos (dangos) [dangos-; 3.s. dengys; 2.s.imp. dangos] - (v.) show
dan.goseg [-ion, f.] - (n.) index
dan.gosol - (adj.)
danhadlen [danadl, f.] - (n.) nettle
danheddog - (adj.)
danheddu [danhedd-] - (v.)
danhogen [-nau?, f.] - (n.)
dannau [pl.] - (n.)
dannedd [pl.] - (n.) <see "dant">
dannod [dannod-] - (v.) reproach, upbraid, taunt, twit
dannodd [-au?, f.] - (n.)
dannoedd [f.] - (n.) toothache
dannog [pl.] - (n.)
danodd - (adv.)
dansoddol - (adj.) abstract
dant (daint) [dannedd, m.] - (n.) tooth
dant y llew - (n.) dandelion
danteithfwyd [danteithion, m.] - (n.) dainty
danteithiol - (adj.) dainty, delicious
danteithion [pl.] - (n.) delicacies
danto [dant-] - (v.)
danwyn - (adj.)
darbod [-ion, m.] - (n.) provision
darbod [dar- &bod] - (v.) prepare, provide
darbodaeth [f.] - (n.) providence, thrift
darbodol - (adj.)
darbodus - (adj.) provident, thrifty
darbwyll [-ion?, m.] - (n.)
darbwyllo [darbwyll-] - (v.) persuade, convince
darfath [-au?, m.] - (n.)
darfelydd [-ion, m.] - (n.) imagination
darfod [dar- &fod] - (v.) perish, end, finish; happen
{ (finish) Darfod is to be over, (to make) no longer to be, to be
(or make) dead. "Rydw i wedi darfod" means that "I am dead". }
darfodadwy - (adj.)
darfodedig - (adj.) perishable, transient
darfodedigaeth [m.] - (n.) consumption
darfyddiad [-au?, m.] - (n.)
darganfod [dargan- &fod] - (v.) discover
darganfyddiad [-au, m.] - (n.) discovery
darganfyddwr [darganfyddwyr, m.] - (n.) discoverer
dargludiad [-au?, m.] - (n.)
dargludo [darglud-] - (v.)
dargyfeirio [dargyfeiri-] - (v.)
darlith [-iau, -oedd, f.] - (n.) lecture
darlithio [darlithi-] - (v.) lecture
darlithiwr [darlithwyr, m.] - (n.) lecturer
darlithydd [-ion, m.] - (n.) lecturer
darlosgi [darlosg-] - (v.)
darlun [-iau, m.] - (n.) picture
darlundy [darlundai, m.] - (n.)
darluniad [-au, m.] - (n.) portrayal, description
darluniadol - (adj.) pictorial, illustrated
darlunio [darluni-] - (v.) picture, portray, depict, describe
darllaw [darllaw-] - (v.) brew
darllawdy [darllawdai, m.] - (n.) brewery
darllawr [darllorion, m.] - (n.)
darllawydd [-ion, darllawwyr, m.] - (n.) brewer
darllediad [-au, m.] - (n.)
darlledu [darlled-] - (v.)
darlledwr [darlledwyr, m.] - (n.)
darllen [darllen-; 3.s. & 2.s.imp. darllen] - (v.) read
darllenadwy - (adj.) readable, legible
darllenawd [-au, m.] - (n.)
darllenfa [darllenfeydd, f.] - (n.) reading room; reading desk; lectern
darllen.gar - (adj.) fond of reading, studious
darlleniad [-au, m.] - (n.) reading
darllenwr [darllenwyr, m.] - (n.) reader
darllenydd [-ion, m.] - (n.) reader
darn [-au, m.] - (n.) part; piece, fragment
{ (part) Darn is a part of the whole, and may be broken and
isolated. }
darn.guddio [darn.guddi-] - (v.) conceal a part, withhold a part
darnio [darni-] - (v.) cut up, hack
darnodi [darnod-] - (v.) distinguish, denote, define
darnodiad [-au, m.] - (n.) definition
darogan (daroganu) [darogan-] - (v.) predict, foretell, forebode, augur
darogan [-au, f.] - (n.) prediction, foreboding, bode
daroganwr [daroganwyr, m.] - (n.)
darostwng [darostyng-] - (v.) lower, abase; subdue; subject; humble, humiliate
darostyngedig - (adj.)
darostyngiad [-au, m.] - (n.) humiliation; subjection
darpar - (adj.) intended, elect
darpar - (v.) <see "darparu">
darpar [-ion, -iadau, m.] - (n.) preparation, provision
darpariad [-au, m.] - (n.)
darpariaeth [-au, f.] - (n.) preparation, provision
darparu (darpar) [darpar-; 3.s. & 2.s.imp. darpar] - (v.) prepare, provide
darparwr [darparwyr, m.] - (n.) provider
darpar-wyl [-ion?, f.] - (n.)
darsyllu [darsyll-] - (v.)
dart [-au, m.] - (n.)
daru [{not conjugated}] - (v.) <helping verb for making past tense in N. Wales>
darwden [f.] - (n.) ringworm
darymred [-i?, m.] - (n.)
darymred [darymred-] - (v.)
das [-au, deisi, f.] - (n.) rick, stack
dat- - (pfx.) <see "dad-">
datblygiad [-au, m.] - (n.) development, evolution
datblygu [datblyg-] - (v.) develop, evolve
datfforestu [datfforest-] - (v.) deforest
datgan [datgan-] - (v.) declare, announce; recount; render
datganiad [-au, m.] - (n.) declaration; rendering
datganoli [datganol-] - (v.)
datganu [datgan-] - (v.) declare; sing, render
datgeiniad [datgeiniaid, m.] - (n.) singer
datgeliad [-au, m.] - (n.)
datgelu [datgel-] - (v.)
datglo - (adj.)
datgloi [datglo- &i] - (v.) unlock
datgorffori [datgorffor-] - (v.) dissolve
{ Datgyffori is dissolve when you dissolve parliament. }
datgorfforiad [m.] - (n.) dissolution
datgudd [m.] - (n.)
datguddiad [-au, m.] - (n.) revelation, disclosure, apocalypse
datguddio [datguddi-] - (v.) reveal, disclose
datgyffesiad [m.] - (n.) recantation
datgyffesu [datgyffes-] - (v.) recant
datgymaliad [-au, m.] - (n.)
datgymalu [datgymal-] - (v.)
datgysylltiad [m.] - (n.) disestablishment
datgysylltu [datgysyllt-] - (v.) disconnect; disestablish
datgysylltwr [datgysylltwyr, m.] - (n.) disestablisher
datod [datod-; 3.s. datod, detyd*; 2.s.imp. datod] - (v.) undo, untie, dissolve
datodiad [-au?, m.] - (n.)
datrannu [datrann- &1, datran- &2+] - (v.)
datrys [datrys-] - (v.) solve
datrysiad [-au?, m.] - (n.)
datseilio [datseili-] - (v.)
datseinio [datseini-] - (v.) resound, reverberate
dathliad [-au, m.] - (n.) celebration
dathlu [dathl-] - (v.) celebrate
dau [-oedd?, m.] - (n.)
dau- (deu-) - (pfx.) two, bi-
{ This prefix causes a soft mutation to the affixed stem. }
dau [f. dwy] - (adj.) two
deheuig a+'i ddwy law - (adj.) ambidextrous
ill dau - (pron.) both
y ddau - (pron.) both
daudafodiog - (adj.)
daufiniog - (adj.) two-edged
dauwynebog - (adj.)
daw [dofion, m.] - (n.) son-in-law
dawn [doniau, f.] - (n.) gift, talent
dawns [-iau, f.] - (n.) dance, ball
{ (ball) Dawns is the kind of ball you dance at. }
dawnsfa [f.] - (n.) ball
{ Dawnsfa is the kind of ball you dance at. }
dawnsio [dawnsi-] - (v.) dance
dawnsiwr [dawnswyr, m.] - (n.) dancer
dawnus - (adj.) gifted, talented
dawon [pl.] - (n.)
de (deau) - (adj.) right; south
de (deau) [mf.] - (n.) right; south
deall (deallt) [deall-; 3.s. & 2.s.imp. deall] - (v.) understand
deall [m.] - (n.) understanding, intellect, intelligence
dealladwy - (adj.) understandable, intelligible
deallgar - (adj.) intelligent
deallol - (adj.) intellectual
dealltwriaeth [-au, f.] - (n.) understanding, intelligence
deallus - (adj.) understanding, intelligent
deallusrwydd [m.] - (n.)
deau - (adj.) <see "de">
deau [mf.] - (n.) <see "de">
decplyg - (adj.) tenfold
decsill - (adj.)
dectant [m.] - (n.) ten-stringed instrument
dechau - (adj.)
dechrau [dechreu-; 3.s. & 2.s.imp. dechrau] - (v.) begin
dechrau [m.] - (n.) beginning
dechreuad [-au, m.] - (n.) beginning
dechreunos [f.] - (n.) nightfall, dusk
dechreuol - (adj.) initial
dechreuwr [dechreuwyr, m.] - (n.) beginner
dedfryd [-au, -on, f.] - (n.) verdict; sentence, arbitrament
{ (sentence) Dedfryd is the kind of sentence passed down by a jury. }
dedfrydu [dedfryd-] - (v.) sentence
dedwydd - (adj.) happy, blessed
dedwyddwch (dedwyddyd) [m.] - (n.) happiness, bliss
deddf [-au, f.] - (n.) statute, law, act
{ (act) Deddf is the kind of act passed by a legislative body. }
deddfeg [-au?, f.] - (n.)
deddflyfr [-au, m.] - (n.)
deddfol - (adj.) lawful, legal
deddfoldeb [m.] - (n.) legality
deddfu [deddf-] - (v.) legislate, enact
deddfwr [deddfwyr, m.] - (n.) legislator
deddfwriaeth [-au, f.] - (n.) legislation, legislature
defaid [pl.] - (n.) <see "dafad">
defeidiog [-au, f.] - (n.)
defion [pl.] - (n.) rights; rites, customs
defni [defn-] - (v.) drip, trickle
defni [pl.] - (n.)
defnydd [-iau, m.] - (n.) material, stuff; use
defnydd crempog - (n.) batter
defnyddio [defnyddi-; 3.s. & 2.s.imp. defnydd] - (v.) use, utilize, employ (utilise)
{ (use) Defnyddio is to make actual use of some object or technique. }
defnyddiol - (adj.) useful
defnyddioldeb [m.] - (n.) usefulness, utility
defnyddiwr [defnyddwyr, m.] - (n.) user
defnyn [-nau, m.] - (n.) drop
defnynnu [defnynn- &1, defnyn- &2+] - (v.) drop, drip, dribble, distill (distil)
defod [-au, f.] - (n.) custom; rite, ceremony
{ (custom) Defod is a ceremony. }
defodaeth [f.] - (n.) ritualism
defodol - (adj.) ritualistic
defosiwn [defosiynau, m.] - (n.) devotion
defosiynol - (adj.) devotional, devout
deffro (deffroi) [deffro- &i; 3.s. deffry; 2.s.imp. deffro] - (v.) rouse, arouse; wake, awake
{ (arouse) Deffro (deffroi) is arouse in the sense of wake from sleep. }
deffroad [-au, m.] - (n.) waking, awakening
deffroi - (v.) <see "deffro">
deg - (adj.) ten
degaid [degeidiau, m.] - (n.)
degau [pl.] - (adj.)
degfed - (adj.)
degiad [-au, m.] - (n.)
degol - (adj.)
degol [-ion, m.] - (n.)
degoli [degol-] - (v.)
degwm [degymau, m.] - (n.) tenth, tithe
degymu [degym-] - (v.) tithe
deng - (adj.) ten
{ Deng is used before certain words such as "mlynedd". }
dengair [-oedd?, m.] - (n.)
dengyn - (adj.) strong, mighty, stubborn
dehau (deheu) - (n. & adj.) <see "de">
deheubarth [-au, m.] - (n.) southern region, south
deheudir [-oedd, m.] - (n.) southern region, south
deheuig - (adj.) dextrous, skillful (skilful), adroit
deheuig a+'i ddwy law - (adj.) ambidextrous
deheulaw* [f.] - (n.) right hand
deheuol - (adj.) southern
o gylch y pegwn deheuol - (adj.) antarctic
deheurwydd [m.] - (n.) dexterity, skill
deheuwr [deheuwyr, m.] - (n.) southerner, southman
deheuwynt [-oedd, m.] - (n.) south wind
dehongli [dehongl-] - (v.) interpret
{ Dehongli is to explain or convey the meaning. }
dehongliad [-au, m.] - (n.) interpretation
dehonglwr [dehonglwyr, m.] - (n.) interpreter
dehonglydd [-ion, m.] - (n.) interpreter
deholiad [-au?, m.] - (n.)
deial [-au?, m.] - (n.)
deifiad [m.] - (n.) blast
deifio [deifi-] - (v.) scorch, singe; blast, blight
deifiol - (adj.) scorching, scathing
deifiwr [deifwyr, m.] - (n.)
deigr [-au?, m.] - (n.)
deigryn [dagrau, m.] - (n.) tear
deilbridd [-au?, m.] - (n.)
deildy [deildai, m.] - (n.) bower, arbor (arbour), alcove
deilen [dail, f.] - (n.) leaf
deilgoll [deilgyll, f.] - (n.)
deiliad [-on, deiliaid, m.] - (n.) tenant; subject
deiliadaeth [-au, f.] - (n.)
deilio [deili-] - (v.) leaf
deiliog - (adj.) leafy
deilw [-iau?, m.] - (n.)
deilliad [-au, m.] - (n.)
deilliant [deilliannau, m.] - (n.)
deillio [deilli-] - (v.) proceed, emanate, issue, accrue
deillion [mpl.] - (n.) <see "dall">
deillion [pl.] - (adj.) <see "dall">
deinamig - (adj.)
deinamo [-au?, m.] - (n.)
deincod (dincod) [m.] - (n.) teeth on edge
deincryd [m.] - (n.) chattering, gnashing
{ Deincryd refers specifically to teeth chattering or gnashing. }
deintio [deinti-] - (v.)
deintiol - (adj.)
deintrod [-au, f.] - (n.)
deintydd [-ion, m.] - (n.) dentist
deintyddiaeth [f.] - (n.) dentistry
deir - (adj.)
deirton [f.] - (n.) ague
{ Deirton is specifically tertian ague. }
deiryd (deirydu) [deiryd-] - (v.) pertain, belong
deiseb [-au, f.] - (n.) petition
deisebu [deiseb-] - (v.) petition
deisebwr [deisebwyr, m.] - (n.) petitioner
deisebydd [-ion, m.] - (n.) petitioner
deisi [fpl.] - (n.) <see "das">
deisyf (deisyfu) [deisyf-] - (v.) desire, wish; beseech, entreat, supplicate, beg
deisyf [-ion, -iadau, m.] - (n.)
deisyfiad [-au, m.] - (n.) request, petition, supplicatation
del - (adj.) pretty, neat
delbren [-nau?, m.] - (n.)
delfryd [-au, mf.] - (n.) ideal
delfrydiaeth [f.] - (n.) ideality
delfrydol - (adj.) ideal
delfrydu [delfryd-] - (v.)
delff [m.] - (n.) churl, oaf, dolt, rascal
delffaidd - (adj.)
delffu [delff-] - (v.)
delio [deli-] - (v.) deal
delor [-ion?, m.] - (n.)
delw [-au, f.] - (n.) image; form, mode, manner
delw-addoli [delw-addol-] - (v.)
delwedd [-iadau, -au, f.] - (n.)
delweddiad [-au, m.] - (n.)
delweddu [delwedd-] - (v.) portray
delwi [delw-] - (v.)
delysg [-au?, m.] - (n.)
dellni [-eiau?, m.] - (n.)
dellten [dellt, -ni, -nau, f.] - (n.) lath, splinter; (n.pl.) lattice
delltennog - (adj.)
delltio [dellti-] - (v.)
delltu [dellt-] - (v.)
democratiaeth [f.] - (n.) democracy
den.gar - (adj.) attractive
den.garwch [m.] - (n.) attractiveness
deniadau [pl.] - (n.) attractions, allurements
deniadol - (adj.) attractive
denu [den-] - (v.) attract, allure, entice
deol [deol-] - (v.) banish
deoledig - (adj.)
deon [-iaid, m.] - (n.) dean
deondy [deondai, m.] - (n.) deanery
deoniaeth [-au, f.] - (n.) deanery
deor [deor-] - (v.) brood, hatch, incubate
{ (brood) Deor is brood in the sense of incubate. }
deorfa [deorfeydd, f.] - (n.)
deorfau [fpl.] - (n.)
deori [deor-] - (v.)
deoriad [-au?, m.] - (n.)
deorydd [-ion, m.] - (n.)
dera [f.] - (n.) fiend; the staggers
derbyn [derbyni-; 3.s. & 2.s.imp. derbyn] - (v.) receive, meet; accept; admit
{ (meet) Derbyn is "receive", and the only place I can think of at
the moment to connect "derbyn" to "meet" is in welcoming people at
the door of some formal occasion, and even here "croesawu"
("welcome") would be better. }
{ (receive) Derbyn is what you do when you receive a guest. }
{ (admit) Derbyn is to admit in the sense of let in. }
derbyn yn gymeradwy - (v.) accept
derbynebau [pl.] - (n.) <see "derbynneb">
derbyniad [-au, m.] - (n.) receipt; reception, admission, admittance
{ (admission) Derbyniad is the kind of admission you have to a
concert. }
derbyniol - (adj.) acceptable
derbyniwr [derbynwyr, m.] - (n.) receiver, acceptor
derbynneb [derbynebau, derbynebion, f.] - (n.) receipt, voucher
derbynnydd [derbynyddion, m.] - (n.) receiver, acceptor
deri [pl.] - (n.) <see "derwen">
derlwyn [-i, m.] - (n.)
derllyddu [derllydd-] - (v.)
dernyn [-nau, m.] - (n.) piece, scrap, bit
dernynnach [pl.] - (n.)
derwen [derw, deri, f.] - (n.) oak tree; oak
derwreinen [-nau?, f.] - (n.)
derwydd [-on, m.] - (n.) druid
derwyddiaeth [f.] - (n.) druidism
derwyddol - (adj.) druidical, druidic
deryn - (n.) <see "aderyn">
desg [-iau, f.] - (n.) desk
destl - (adj.)
destl [-au?, f.] - (n.)
destlus - (adj.) neat
destlusrwydd [m.] - (n.) neatness
dethau - (adj.)
dethol - (adj.) select
dethol [dethol-] - (v.) select, pick, choose
detholedig - (adj.)
detholiad [-au, detholion, m.] - (n.) selection
detholus - (adj.)
detholwr [detholwyr, m.] - (n.)
deu- - (pfx.) <see "dau-">
deuair [m.] - (n.) two words
deuawd [-au, mf.] - (n.) duet
deuban - (adj.)
deubar - (adj.)
deubar [-au?, m.] - (n.)
deubarthol - (adj.)
deubeth [-au?, m.] - (n.)
deublyg - (adj.) twofold, double
deudroed - (adj.) biped
creadur deudroed - (n.) biped
deuddarn [-au?, m.] - (n.)
deuddeg - (adj.) twelve
deuddegfed - (adj.) twelfth
deuddeng - (adj.) twelve
{ Deuddeng is used before certain words, like "mlynedd". }
deuddyblyg - (adj.)
deuddydd [-ion?, m.] - (n.)
deuddyn [-ion?, m.] - (n.)
deufel [-oedd, m.] - (n.)
deufwy - (adj.)
deufwy - (adv.)
deugain - (adj.) forty
deugeinfed - (adj.) fortieth
deulais - (adj.)
deulais [-au?, m.] - (n.)
deulin [-au?, m.] - (n.)
deulun - (adj.)
deunaw - (adj.) eighteen
deunawfed - (adj.) eighteenth
deune - (adj.) twice the color (colour) of, twice as bright as
deunydd [-iau, m.] - (n.) material, stuff
deuoedd [-au?, m.] - (n.)
deuol - (adj.) dual
deuoliaeth [-au, f.] - (n.) duality
deuparth [m.] - (n.) two-thirds
deupen [m.] - (n.)
deurod [f.] - (n.) bicycle
deurudd [m.] - (n.) cheeks
deuryw - (adj.)
deusain [-au?, f.] - (n.)
deusill - (adj.)
deusillaf - (adj.)
deuswllt [-iau?, m.] - (n.)
deutu [m.] - (n.) both sides
o ddeutu - (adv.) about
dewin [-iaid, m.] - (n.) mage, diviner, magician, wizard, augur
dewindabaeth [-au, f.] - (n.)
dewines [-au, f.] - (n.) witch, sorceress
dewiniaeth [f.] - (n.) witchcraft, divination, augury
dewiniaidd - (adj.)
dewinio (dewino) [dewini-, dewin-] - (v.) divine
dewis [dewis-] - (v.) choose, select
dewis [m.] - (n.) choice
dewisach - (adj.)
dewisddyn [-ion, m.] - (n.)
dewisedig - (adj.)
dewisiad [-au, m.] - (n.) choice, option
dewisol - (adj.) choice, desirable
dewiswr [dewiswyr, m.] - (n.)
dewr [-ion, m.] - (n.) brave man, hero
dewr [pl. -ion] - (adj.) brave
dewrder [m.] - (n.) bravery, valor (valour)
dewredd [-au?, m.] - (n.)
di- - (pfx.) without, not, un-, non-, -less
{ This prefix causes a soft mutation to the affixed stem. }
diacen - (adj.)
diacon [-iaid, m.] - (n.) deacon
diaconaidd - (adj.) deaconly
diacones [f.] - (n.) deaconess
diaconiaeth [-au, f.] - (n.) diaconate
diachles - (adj.)
diachos - (adj.)
diachudd - (adj.)
diadell [-au, -oedd, f.] - (n.) flock
diadellu [diadell-] - (v.) flock
diadlam - (adj.) not to be recrossed
diadwaith - (adj.)
diaddurn - (adj.) unadorned, plain, rude
diaelodi [diaelod-] - (v.) dismember; expel a member
diafael - (adj.)
diafol [diefyl, dieifl, m.] - (n.) devil
diangen - (adj.)
diangfau [pl.] - (n.)
dianghenraid - (adj.) unnecessary, needless
dianghenu [dianghen-] - (v.)
diangof - (adj.)
di-ail - (adj.) unequaled, unrivaled
dial [-on, -au, m.] - (n.) vengeance, revenge
dial [dial-; 3.s. & 2.s.imp. dial] - (v.) avenge, revenge
dial ar - (v.) take vengeance upon, revenge on
dial cam - (v.) avenge
dialaeth - (adj.)
dialedd [-au, m.] - (n.) vengeance, nemesis
dialeddgar - (adj.)
dialgar - (adj.) vengeful, revengeful, vindictive
dialgarwch [m.] - (n.) vindictiveness
dialog [-au, m.] - (n.)
dialwr [dialwyr, m.] - (n.) avenger
dialydd [-ion, m.] - (n.) avenger
diallu - (adj.)
diamau - (adj.) doubtless
diamcan - (adj.)
diamdlawd - (adj.)
diamddiffyn - (adj.)
diamedr [-au, m.] - (n.)
diamgen - (adj.)
diamgyffred - (adj.)
diamheuaeth - (adj.)
diamheuol - (adj.) undoubted, indisputable
diamheus - (adj.)
diamod - (adj.)
diamod [m.] - (n.) absolute
diamodaeth [-au?, f.] - (n.)
diamodol - (adj.) unconditional, unqualified; absolute
diamwys - (adj.) unambiguous
diamynedd - (adj.) impatient
dianaf - (adj.)
dianair - (adj.)
dianc (diengyd; dihengyd) [dihang- &1, diang- &2+; 3.s. & 2.s.imp. dianc] - (v.) escape, abscond, bolt
{ ( bolt) Dianc is the kind of bolting a horse does. }
diannod - (adj.) without delay, forthwith
dianrhydedd - (adj.)
dianrhydedd [-au?, m.] - (n.)
dianrhydeddu [dianrhydedd-] - (v.)
dianrhydeddus - (adj.)
dianwadal - (adj.) unwavering, immutable
dianwadalwch [m.] - (n.) immutability
diarbed - (adj.)
diarchenu [diarchen-] - (v.) take off shoes, undress
diardreth - (adj.)
diarddel [diarddel-] - (v.) expel, excommunicate
diarddeliad [-au, m.] - (n.) expulsion, excommunication
diarfog - (adj.) disarmed
diarfogi [diarfog-] - (v.) disarm
diarfogiad [m.] - (n.) disarmament
diarffordd - (adj.) out of the way, inaccessible
diargyhoedd - (adj.) blameless
diaros - (adj.)
diarswyd - (adj.)
diarwybod - (adj.)
diarhebion [pl.] - (n.) <see "dihareb">
diarhebol - (adj.) proverbial
diarhebu [diarheb-] - (v.)
diasbad [-au, f.] - (n.) cry, scream
diasbedain [def.] - (v.) resound, ring
diasgellu [diasgell-] - (v.)
diatal - (adj.)
diatreg - (adj.) immediate
diau - (adj.) true, certain; doubtless
{ (true, certain) Diau means without doubt, so is often
interchangeable with "sicr". }
diawen - (adj.)
diawl [-iaid, m.] - (n.) devil
diawledig - (adj.)
diawledigrwydd [m.] - (n.)
diawlineb [-au?, m.] - (n.)
diawlio [diawli-] - (v.)
diawydd - (adj.)
di-baid (dibaid) - (adj.) unceasing, ceaseless
diball - (adj.) unfailing, infallible, sure
dibechod - (adj.)
diben [-ion, m.] - (n.) end, purpose, aim
di-ben-draw - (adj.)
dibeniad [-au?, m.] - (n.)
dibennol - (adj.)
dibennu [dibenn- &1, diben- &2+] - (v.) end, conclude, finish
dibenyddiaeth [-au?, f.] - (n.)
dibenyddiol - (adj.)
diberfeddu [diberfedd-] - (v.) disembowel, eviscerate
dibetrus - (adj.) unhesitating
dibl [-au, m.] - (n.) border, edge
diblannu [diblann- &1, diblan- &2+] - (v.)
diboblogi [diboblog-] - (v.)
diboen - (adj.)
dibriddo [dibridd-] - (v.)
dibrin - (adj.) abundant, plentiful
dibriod - (adj.) unmarried, single
dyn dibriod - (n.) bachelor
dibris - (adj.) reckless, contemptuous
dibrisio [dibrisi-] - (v.) depreciate, despise
dibristod [m.] - (n.) depreciation, contempt
dibrofiad - (adj.)
dibroffes - (adj.)
dibryder - (adj.)
dibwl - (adj.)
dibwyll - (adj.)
dibwys - (adj.) trivial, unimportant
dibyn [-nau, m.] - (n.) steep, precipice
dibynadwy - (adj.)
dibyn-dobyn - (adj.)
dibyniad [-au, m.] - (n.) dependence
dibyniaeth [-au, f.] - (n.)
dibynnol - (adj.) dependent, depending; subjunctive
modd dibynnol - (n.) subjunctive mood
dibynnu [dibynn- &1, dibyn- &2+] - (v.) depend, rely
dibynnu ar - (v.) depend on, rely on
dibynnydd [dibynyddion, m.] - (n.) dependent
dicllon (digllon) - (adj.) angry, wrathful
dicllonedd [-au?, m.] - (n.)
diclloni [-eiau?, m.] - (n.)
diclloni [dicllon-] - (v.)
dicllonrwydd [m.] - (n.) wrath, indignation
dicra - (adj.) squeamish, fastidious, slow
dicter [-au, m.] - (n.) wrath, anger, displeasure
dichell [-ion, f.] - (n.) wile, craft, guile, artifice
dichellddrwg - (adj.) cunning and malicious
dichellgar - (adj.) wily, crafty, cunning, artful
dichelltro [-au?, m.] - (n.)
dichellu [dichell-] - (v.)
dichellus - (adj.)
dichellwaith [-au?, m.] - (n.)
dichlyn - (adj.) careful, circumspect, exact
dichlyn [dichlyn-] - (v.) choose, pick
dichlynaidd - (adj.) well-behaved, circumspect
dichlynder [-oedd?, m.] - (n.)
dichlynrwydd [m.] - (n.)
dichon - (adv.)
dichon [def.] - (v.) be able; it may be
{ (be able) Dichon expresses an abstract sort of potentiality: it
is usually translated as if it were the adverb "perhaps" (= it might
be that). "Fe ddichon fod": it might be (that). There is a school
of thought that says that "dichon" is archaic; since I use it myself
I do not subscribe to this. }
dichonadwy - (adj.) possible, practicable
dichonolrwydd [m.] - (n.)
di-chwaeth - (adj.)
did [-au, m.] - (n.)
di-dal - (adj.)
didalent - (adj.)
didaro - (adj.) unaffected, unconcerned, cool, apathetic
di-daw - (adj.)
dideimlad - (adj.)
dideimladrwydd [m.] - (n.) anesthesia (anaesthesia)
dideler - (adj.)
didelerau - (adj.)
diden [-nau, f.] - (n.) nipple, teat
didennog - (adj.)
diderfyn - (adj.)
diderfysg - (adj.)
didol - (adj.)
didoli (didol) [didol-] - (v.) separate, segregate
didoliad [-au, m.] - (n.) separation, segregation
didolnod [-au, mf.] - (n.) diaeresis
didolwr [didolwyr, m.] - (n.)
didolydd [-ion, m.] - (n.)
didonni [didonn- &1, didon- &2+] - (v.)
di-dor (didor) - (adj.) unbroken, uninterrupted
didoreth - (adj.) shiftless, silly, fickle
didoriad - (adj.) unbroken, untamed, rough
didoriant [didoriannau, m.] - (n.)
didostur - (adj.)
didosturi - (adj.)
didrachwant - (adj.)
didrafferth - (adj.)
didraha - (adj.)
di-drai - (adj.)
didramgwydd - (adj.)
didranc - (adj.)
di-draul - (adj.)
didrefn - (adj.)
didreftadu [didreftad-] - (v.)
didroedio [didroedi-] - (v.)
didrugaredd - (adj.)
didrwst - (adj.)
diduedd - (adj.) unbiased, impartial
didwrw - (adj.)
didwyll - (adj.) guileless, sincere
didwylledd [m.] - (n.) guilelessness, sincerity
didwyllo [didwyll-] - (v.) undeceive, disillusion
didynnu [didynn- &1, didyn- &2+] - (v.)
didda - (adj.)
di-ddadl - (adj.) unquestionable, indisputable
di-ddal - (adj.)
diddan - (adj.) amusing, diverting, pleasant
diddanion [pl.] - (n.) pleasantries, jokes
diddanol - (adj.)
diddanu [diddan-] - (v.) amuse, divert; comfort
diddanus - (adj.)
diddanwch [m.] - (n.) comfort, consolation
diddanwr [diddanwyr, m.] - (n.) comforter
diddanydd [-ion, m.] - (n.) comforter
diddarbodaeth [-au?, f.] - (n.)
diddarbodus - (adj.)
diddarfod - (adj.)
di-ddau - (adj.)
diddawn - (adj.)
diddawr - (adj.)
diddeall - (adj.)
diddefnydd - (adj.)
di-dderbyn-wyneb - (adj.)
diddestl - (adj.)
diddichell - (adj.)
diddidol - (adj.)
diddiflanedig - (adj.)
diddiffyg - (adj.)
diddig - (adj.) contented, pleased
diddigrwydd [m.] - (n.) contentment, placidity
diddim - (adj.) void
diddim [m.] - (n.) void
diddiolch - (adj.)
diddiwedd - (adj.)
diddordeb [-au, m.] - (n.) interest
{ Diddordeb is the kind of interest you show for things. }
diddori [diddor-] - (v.) interest
diddorol - (adj.) interesting
diddos - (adj.) watertight, sheltered; snug
diddos [-au?, m.] - (n.)
diddosi [diddos-] - (v.) shelter
diddosrwydd [m.] - (n.) shelter, safety
diddrwg - (adj.)
didduw - (adj.)
didduwiaeth [-au?, mf.] - (n.)
diddwythiad [-au, m.] - (n.) deduction
diddwytho [diddwyth-] - (v.)
diddwythol - (adj.)
diddyfniad [-au?, m.] - (n.)
diddyfnu [diddyfn-] - (v.) wean
diddymdra (diddymder) [m.] - (n.) nothingness, void
diddymiad (diddymiant) [diddymiannau, m.] - (n.) annihilation
diddymol - (adj.)
diddymu [diddym-] - (v.) annihilate, abolish, abrogate, annul
diddysg - (adj.)
diedfyd - (adj.)
diedifar - (adj.)
diedifeiriol - (adj.)
diedlin - (adj.)
diedyll [pl.] - (n.)
dieflig - (adj.) devilish, diabolical, fiendish
dieflyn [-nod, m.] - (n.)
diefyl [pl.] - (n.) <see "diafol">
dieffaith - (adj.)
diegni - (adj.)
diegwan - (adj.)
diegwyddor - (adj.) unprincipled
diengyd - (v.) <see "dianc">
dieifl [mpl.] - (n.) <see "diafol">
dieilfydd - (adj.)
dieisiau - (adj.) unnecessary, needless
dieithr - (adj.) strange, alien, foreign
dieithr [-iaid, m.] - (n.) stranger
dieithriad - (adj.)
dieithriaid [pl.] - (n.) <see "dieithr">
dieithrio [dieithri-] - (v.) estrange, alienate
dieithrwch [m.] - (n.) strangeness
dieithryn [dieithriaid, m.] - (n.)
di-elw - (adj.)
diemwnt [m.] - (n.) adamant
dienaid - (adj.) soulless, senseless
peiriant dienaid - (n.) autaomaton
dienbyd - (adj.)
dienbydrwydd [m.] - (n.)
diencil - (adj.)
dieneidio [dieneidi-] - (v.)
dienw - (adj.) nameless, anonymous
cyflwr dienw - (n.) anonymity
dienwaededig - (adj.)
dienwir - (adj.)
dienyddiad [-au, m.] - (n.) execution
dienyddio [dienyddi-] - (v.) put to death, execute
dienyddiwr [dienyddwyr, m.] - (n.) executioner
dienyddu [dienydd-] - (v.)
diepil - (adj.)
diepiledd [-au?, m.] - (n.)
diesgyrnu [diesgyrn-] - (v.)
dieteteg [-au?, f.] - (n.)
dietifedd - (adj.)
dieuog - (adj.) guiltless, innocent
dieuogi [dieuog-] - (v.)
dieuogrwydd [m.] - (n.) innocence
difa [dif-] - (v.) consume, destroy, devour
difaddau - (adj.)
di-fael - (adj.)
difai - (adj.) blameless, faultless
difalch - (adj.) humble
difancoll [f.] - (n.) total loss, perdition
difannu [difann- &1, difan- &2+] - (v.) disappear, vanish
difant [m.] - (n.) perdition, loss
difantais - (adj.)
difaol - (adj.) consuming, devouring
difarw - (adj.)
difater - (adj.) indifferent, unconcerned, apathetic
difaterwch [m.] - (n.) indifference, apathy
difawr [m.] - (n.)
difedr - (adj.)
difedydd - (adj.)
difeddiannu [difeddiann- &1, difeddian- &2+] - (v.) dispossess, deprive
difeddiant - (adj.)
difeddwl - (adj.)
difeddyginiaeth - (adj.)
difeddyginiaethol - (adj.)
difefl - (adj.)
difeio [difei-] - (v.) exculpate
difeius - (adj.) blameless, faultless
difenw [-iau?, m.] - (n.)
difenwad [-au?, m.] - (n.)
difenwi [difenw-] - (v.) revile, abuse, belittle, blaspheme
difenwr [difenwyr, m.] - (n.) reviler
difer [m.] - (n.)
diferiad [-au?, m.] - (n.)
diferiog - (adj.) wily, crafty
diferion [mpl.] - (n.) <see "diferyn">
diferlif [-au?, m.] - (n.)
diferllyd - (adj.)
diferol - (adj.) dripping, dropping
diferu [difer-] - (v.) drip, drop, dribble, distil
diferyn [-nau, diferion, m.] - (n.) drop
diferynnu [diferynn- &1, diferyn- &2+] - (v.)
difesur - (adj.)
difesuredd [-au?, m.] - (n.)
di-feth (difeth) - (adj.) infallible
difetha [difeth-] - (v.) destroy, spoil, waste
difethdod [m.] - (n.) destruction, waste
difethgar - (adj.) wasteful
difethiad [-au?, m.] - (n.)
difethwr [difethwyr, m.] - (n.)
Difiau [m.] - (n.) Thursday
di-fin - (adj.) blunt
{ Di-fin is blunt in the way a knife can be blunt. }
diflanbwynt [-iau, m.] - (n.)
diflanedig [diflanedic- &adj] - (adj.) evanescent, fleeting
diflaniad [-au, m.] - (n.)
diflannol - (adj.)
diflannu [diflann- &1, diflan- &2+] - (v.) disappear, vanish
diflanrwydd [m.] - (n.) evanescence
diflas [diflas- &adj] - (adj.) insipid, boring
dyn diflas - (n.) bore
{ (bore) Dyn diflas is the kind of bore you avoid at parties. }
diflasrwydd [m.] - (n.)
diflaster [-oedd?, m.] - (n.)
diflastod [m.] - (n.) disgust
diflasu [diflas-] - (v.) disgust; weary, surfeit, bore
{ (bore) Diflasu is bore when you are very uninteresting. }
diflin (diflino) - (adj.) untiring, indefatigable
difloesg - (adj.)
difloesgni - (adj.)
difodi [difod-] - (v.) annihilate, exterminate
difodiad (difodiant) [difodiannau, m.] - (n.) annihilation
difodiaeth [-au?, f.] - (n.)
di-foes (difoes) - (adj.) rude, unmannerly
difraw - (adj.) indifferent, apathetic
difrawder [m.] - (n.) indifference, apathy
difreiniad [m.] - (n.) disfranchisement
difreinio [difreini-] - (v.) disfranchise, deprive
difri%ad [m.] - (n.) aspersion
difri%aeth [f.] - (n.) abuse, calumny
difrif - (adj.)
difrif [m.] - (n.) seriousness, earnestness
o ddifrif - (adj.) serious
{ O ddifrif means you're serious about something. }
difrifddwys - (adj.) solemn
difrifol - (adj.) serious, earnest, solemn, grave
{ (serious) Difrifol is serious for example when you have a serious
injury. }
difrifoldeb [m.] - (n.) <see "difrifwch">
difrifoli [difrifol-] - (v.) sober, solemnize
difrifwch (difrifoldeb) [m.] - (n.) seriousness, earnestness, solemnity
difri%o [difri%-] - (v.) scold, abuse, malign, blackguard
difri%ol - (adj.)
difrod [-iau, m.] - (n.) waste, havoc, damage
difrodaeth [-au?, f.] - (n.)
difrodedd [-au?, m.] - (n.)
difrodi [difrod-] - (v.) waste, spoil, ravage
{ (waste) Difrodi is to lay waste, to damage, to cause damage to. }
difrodol - (adj.)
difrodus - (adj.)
difrodwr [difrodwyr, m.] - (n.) spoiler, devastator
difrychau - (adj.)
difrycheulyd - (adj.) spotless, immaculate
difrys - (adj.)
di-fudd - (adj.) unprofitable, useless, futile
difuddio [difuddi-] - (v.) deprive, bereave
difurio [difuri-] - (v.)
di-fwlch (difwlch) - (adj.) without a break, continuous
difwriad - (adj.)
difwyniant - (adj.)
difwyniant [difwyniannau, m.] - (n.)
difwyno [difwyn-] - (v.) mar, soil, sully, defile
difyfyr - (adj.) impromptu
difyniad [-au, m.] - (n.)
difynio [difyni-] - (v.)
difyr - (adj.) pleasant, diverting, amusing
difyrion [pl.] - (n.) amusements, diversions
difyrru [difyrr- &1, difyr- &2+] - (v.) divert, amuse, beguile
difyrrus - (adj.) diverting, amusing
difyrrwch [m.] - (n.) diversion, amusement, fun
difyrrwr [difyrwyr, difyrrwyr, m.] - (n.) entertainer
difywyd - (adj.)
di-ffael - (adj.)
diffaith - (adj.) waste, desert; base, mean
{ (mean) Diffaith means mean in the sense of lowly. }
diffaith [diffeithydd, m.] - (n.) wilderness, desert
diffals - (adj.)
diffeithdir [-oedd, m.] - (n.)
diffeithio [diffeithi-] - (v.) lay waste
diffeithwch [m.] - (n.) desert, wilderness
diffeithwr [diffeithwyr, m.] - (n.)
diffeithydd [mpl.] - (n.) <see "diffaith">
diffiniad [-au, m.] - (n.) definition
diffinio [diffini-] - (v.) define
diffodiad [-au?, m.] - (n.)
diffodd (diffoddi) [diffodd-; 3.s. diffydd; 2.s.imp. diffodd] - (v.) quench, extinguish, turn out
{ (turn out) Diffodd is turn out when you turn out your lights. }
diffoddiad [m.] - (n.) quenching, extinction
diffoddiedig - (adj.)
diffoddwr [diffoddwyr, m.] - (n.) quencher
diffoddydd [-ion, m.] - (n.) quencher
diffrwyth - (adj.) barren; numb, paralyzed (paralysed)
diffrwythdra (diffrwythder) [m.] - (n.) barrenness; numbness
diffrwytho [diffrwyth-] - (v.) make barren; paralyze (paralyse), benumb
diffryd [diffr- ?] - (v.)
diffuant - (adj.) unfeigned, sincere, genuine
diffuantrwydd [m.] - (n.) genuineness
diffurf - (adj.) amorphous
diffwys - (adj.) wild, waste; high, steep; huge, awful
diffyg [-ion, m.] - (n.) defect, want, lack; eclipse
diffyg anadl - (n.) asthma
diffyg gwaed - (n.) anemia (anaemia)
diffygiad [-au, m.] - (n.)
diffygio [diffygi-] - (v.) fail; faint, weary
diffygiol - (adj.) defective; faint, weary
diffygiwr [diffygwyr, m.] - (n.)
diffyn [-ion?, m.] - (n.)
diffyn [diffyn-] - (v.)
diffyndoll [-au, f.] - (n.)
diffyndollaeth [f.] - (n.) protectionism
diffyndollwr [diffyndollwyr, m.] - (n.) protectionist
diffyniad [-au?, m.] - (n.)
diffynnwr [diffynnwyr, m.] - (n.)
diffynnydd [diffynyddion, m.] - (n.) defendant
diffynnyddes [-au, f.] - (n.) defendant
dig [dic- &adj] - (adj.) angry, wrathful
dig [m.] - (n.) anger, wrath
digabl - (adj.)
digabol - (adj.)
digalon - (adj.) disheartened, depressed, dejected, sad
digalondid [m.] - (n.) depression, dejection
digalonni [digalonn- &1, digalon- &2+] - (v.) dishearten, discourage, appall (appal)
digamsyniol - (adj.) unmistakable
digaredd - (adj.)
digaregu [digareg-] - (v.)
digartref - (adj.)
digasedd [m.] - (n.) hatred, enmity, animosity
digasog - (adj.) hating, hateful, hated
di-gelc - (adj.)
digellwair - (adj.)
digenfigen - (adj.)
digennu [digenn- &1, digen- &2+] - (v.)
digerydd - (adj.)
digid [-au, m.] - (n.)
digio [digi-] - (v.) anger, offend; take offence, become angry
digio wrth - (v.) take offence at, become angry at, become angry with
di-glem - (adj.) inept
diglwyf - (adj.)
digllon - (adj.) <see "dicllon">
digofaint [m.] - (n.) anger, wrath, indignation
digofus - (adj.) angry, indignant
digoll - (adj.)
digolledu [digolled-] - (v.) indemnify, compensate
digon - (adj.) done; ample, enough
{ (done) Digon is used in cooking to mean something is done. }
digon [m.] - (n. & adv.) enough, plenty
digonedd [m.] - (n.) abundance, plenty
digoni [digon-] - (v.) suffice; satisfy; cook
digonol - (adj.) satisfying; sufficient, abundant, adequate; satisfied
digonoldeb [m.] - (n.)
digonolrwydd [m.] - (n.) sufficiency, abundance
digosb - (adj.)
digost - (adj.)
di-gred - (adj.)
digree%dig - (adj.)
digrefydd - (adj.)
digri - (adj.)
digrif (digrifol) - (adj.) mirthful, funny, humorous (humourous)
castiau digrif - (n.pl.) antics
digrifwas [digrifweision, m.] - (n.)
digrifwch [m.] - (n.) mirth, fun, amusement
digrifwyl [-ion?, f.] - (n.)
digrin - (adj.)
digroeni [digroen-] - (v.) bark, skin
{ (bark) Digroeni is removing the outer covering of
something. }
digroeniad [-au?, m.] - (n.)
digroeso - (adj.)
digryn - (adj.)
digrynedig - (adj.)
digryno - (adj.)
diguro - (adj.)
digwmwl - (adj.)
digwsg - (adj.)
digwydd [digwydd-; 3.s. & 2.s.imp. digwydd] - (v.) happen, befall, betide, occur; accrue
digwydd pob yn ail - (v.) alternate
digwyddiad [-au, m.] - (n.) happening, occurrence, event
digwyddol - (adj.)
digwyn - (adj.)
digwyno - (adj.)
digyfeiliorn - (adj.)
digyfnewid - (adj.)
digyfrif - (adj.)
digyfrwng - (adj.)
digyfryngedd [-au?, m.] - (n.)
digyffelyb - (adj.)
digyffro - (adj.)
digymar - (adj.)
digymell - (adj.)
digymeriad - (adj.)
digymhellrwydd [m.] - (n.)
digymorth - (adj.)
digymwynas - (adj.)
digymysg - (adj.)
digynhorthwy - (adj.)
digynnig - (adv.)
digynnwrf - (adj.)
digynnydd - (adj.) backward
digyrraedd - (adj.)
digyrrith - (adj.) unstinted, liberal
digysegr [-au?, m.] - (n.)
digysgod - (adj.) bleak
digysur - (adj.)
digyswllt - (adj.)
digysylltiad - (adj.)
digytundeb - (adj.)
digywilydd - (adj.) impudent, audacious, blatant
digywilydd-dra [m.] - (n.) impudence
dihafal - (adj.) unequaled, peerless
dihangfa [-+u, dihangfeydd, f.] - (n.) escape
dihangol - (adj.) escaped, safe
dihangydd [-ion?, m.] - (n.)
dihalog - (adj.) undefiled, pure
dihardd - (adj.)
dihareb [diarhebion, f.] - (n.) proverb, adage, aphorism
diharffo [diharff-] - (v.)
dihatru (dihatryd) [dihatr-] - (v.) strip, undress
dihedrol - (adj.)
dihefelydd - (adj.)
dihengyd - (v.) <see "dianc">
diheintio [diheinti-] - (v.) disinfect
diheintydd [-ion?, m.] - (n.)
dihenydd - (adj.)
dihenydd [dienyddiadau, m.] - (n.) end, death, execution
yr hen Ddihenydd - (n.) the Ancient of Days
diheurad [-au?, m.] - (n.)
diheurbrawf [-au?, m.] - (n.)
diheuro [diheur-] - (v.) excuse, apologize
diheurwydd [m.] - (n.)
dihewyd [m.] - (n.) desire, devotion
di-hid - (adj.)
dihidlo [dihidl-] - (v.) drop, distill (distil); shed
dihiren [-nau?, f.] - (n.)
dihirod [pl.] - (n.) <see "dihiryn">
dihirwch [-au?, m.] - (n.)
dihirwr [dihirwyr, m.] - (n.)
dihiryn (dyhiryn) [dihirod, dyhirod, m.] - (n.) rascal, scoundrel, blackguard
dihoeni [dihoen-] - (v.) languish, pine, waste
{ (waste) Dihoeni is "waste" as in "waste away". }
dihoenus - (adj.)
di-hun - (adj.)
dihuno [dihun-] - (v.) wake, rouse, arouse, awake
{ (arouse) Dihuno is arouse in the sense of wake from sleep. }
di-hwyl - (adj.)
dihysbydd - (adj.) inexhaustible
dihysbyddu [dihysbydd-] - (v.) empty, exhaust
dil [-iau, m.] - (n.) comb
dil me+l - (n.) honeycomb
dilafar - (adj.)
dilaith [-au?, m.] - (n.)
di-lan - (adj.)
dilead [m.] - (n.) deletion, abolition
dilech - (adj.)
dilechdid [m.] - (n.) dialectic
dilechiad - (adj.)
dilediaith - (adj.)
diledryw - (adj.) pure, genuine
dilefeinllyd - (adj.)
di-les - (adj.) non-beneficial
hen a di-les - (adj.) antiquated
dilestair - (adj.)
dilety - (adj.)
dileu [dile-] - (v.) blot out, delete; abolish, abrogate, annul
dileuwr [dileuwyr, m.] - (n.)
dilewych - (adj.)
dilewyrch - (adj.) dismal; unprosperous
dilin - (adj.) refined
di-liw - (adj.)
di-lol - (adj.)
dilorni [dilorn-] - (v.) abuse, revile
dilornwr [dilornwyr, m.] - (n.)
diluddedu [diludded-] - (v.)
di-lun - (adj.) slovenly
diluw [m.] - (n.) <see "dilyw">
di-lwgr - (adj.)
di-lwybr - (adj.)
dilwydd [-au?, f.] - (n.)
dilychwin - (adj.) unsullied, spotless
dilyffethair - (adj.)
dilyn [dilyn-; 3.s. & 2.s.imp. dilyn] - (v.) follow, pursue, attend; imitate
{ (attend) Dilyn is attend in the sense of going along with. }
dilyniad [m.] - (n.) following; imitation
dilyniant [dilyniannau, m.] - (n.)
dilynol - (adj.) following; consequent
dilynwr [dilynwyr, m.] - (n.) follower; imitator
dilys [dilys- &adj] - (adj.) sure, certain; genuine, authentic
{ (certain) Dilys is suitable, or authentic; it translates
"certain" only when it mean "true" (for which "certain" is perhaps
rarely used). }
{ (sure) Dilys is suitable, so sure with the sense of
"trustworthy". }
dilysiant - (adj.)
dilysrwydd [m.] - (n.) genuineness
dilysu [dilys-] - (v.) certify, warrant, guarantee
di-lyth - (adj.) unflagging, unfailing
dilyw (diluw) [-iau, m.] - (n.) flood, deluge
dilywodraeth - (adj.)
dillad [-au, m. & pl.] - (n.) clothes, clothing, apparel
tynnu dillad - (v.) disrobe, undress
dillad [pl.] - (n.) <see "dilledyn">
dilladach [pl.] - (n.)
dilladau [pl.] - (n.) <see "dillyn">
dilladu [dillad-] - (v.) clothe
dilledydd [-ion, m.] - (n.) clothier
dilledyn [dillad, m.] - (n.) garment, attire
dillyn - (adj.) refined, elegant, chaste
dillyn [-ion, dilladau, m.] - (n.)
dillynaidd - (adj.)
dillynder [m.] - (n.) refinement, elegance
dillynion [pl.] - (n.) beauties, gems
dim - (adj.) any; (in negative context) no
dim [m.] - (n.) anything; (in negative context) nothing, none, aught
{ (anything) Dim is a variable ranging over all things (and whilst
it has acquired the negative sense of "nothing" from being used with
e.g., "nid oes dim") means "any thing". }
dim ond - (adj.) only
{ Dim ond is the French "ne .. que", naught but, nothing more
than. }
yn anad dim - (adv.) above all, more than
dimai [dimeiau, f.] - (n.) halfpenny
dimeiwerth [f.] - (n.) halfpenny-worth
dimensiwn [dimensiynau, m.] - (n.) dimension
di-nag - (adj.)
di-nam (dinam) - (adj.) faultless
dinas [-oedd, f.] - (n.) city
dinasfraint [-iau?, f.] - (n.)
dinasfreiniau [pl.] - (n.)
dinasol - (adj.)
dinaswr [dinaswyr, m.] - (n.)
dinasyddiaeth [f.] - (n.) citizenship
dinasyddion [pl.] - (n.) <see "dinesydd">
Dinbych - (prop.n.) Denby
Dinbych-y-pysgod - (prop.n.) Tenby
dincod [m.] - (n.) <see "deincod">
dinerth - (adj.)
dinerthedd [-au?, m.] - (n.)
dinesig - (adj.) civil, civic
dinesydd [dinasyddion, m.] - (n.) citizen
dinistr [-oedd, m.] - (n.) destruction, bane
dinistriad [-au?, m.] - (n.)
dinistrio [dinistri-] - (v.) destroy
dinistriol - (adj.) destroying, destructive, baneful
dinistriwr [dinistrwyr, m.] - (n.) destroyer
dinistrydd [-ion, m.] - (n.) destroyer
diniwed - (adj.) harmless, innocent
diniweidrwydd [m.] - (n.) innocence
dinod - (adj.) insignificant, obscure
dinodedd [m.] - (n.) insignificance, obscurity
dinodi [dinod-] - (v.)
dinoethi [dinoeth-] - (v.) bare, denude, expose
dinoethiad [-au?, m.] - (n.)
dinwyf - (adj.)
di-nych - (adj.)
diobaith - (adj.)
diod [-ydd, f.] - (n.) drink, beverage
diod feddwol - (n.) booze
diodi [diod-] - (v.) give drink
di-odl - (adj.) unrhymed
mesur di-odl - (n.) blank verse
diodlestr [-i, m.] - (n.)
diodlyn [-noedd, -nau, m.] - (n.)
diod-offrwm [diod-offrymau, m.] - (n.)
diodwydden [diodwydd, f.] - (n.)
dioddef [-iadau, m.] - (n.) suffering
dioddef [dioddef-] - (v.) suffer, bear; wait
dioddefaint [m.] - (n.) suffering, passion
dioddefgar (dioddefus) - (adj.) patient
dioddefgarwch [m.] - (n.) patience
dioddefol - (adj.)
dioddefwr (dioddefydd) [dioddefwyr, m.] - (n.) sufferer, patient
di-oed - (adj.) without delay, immediate
diofal - (adj.) careless
diofalwch [m.] - (n.) carelessness
diofryd [m.] - (n.) vow; ban, taboo
diofrydig - (adj.) vow, devote; ban, taboo
diofrydu [diofryd-] - (v.)
diofyn - (adj.)
diog [dioc- &adj] - (adj.) lazy, slothful, indolent
diogan - (adj.)
diogel - (adj.) safe, secure; sure, certain
diogelfa [diogelfeydd, f.] - (n.)
diogelrwydd [m.] - (n.)
diogelu [diogel-] - (v.) makesafe, secure
diogelwch [m.] - (n.) safety, security
diogi [diog-] - (v.) be lazy, idle
diogi [m.] - (n.) laziness
dioglyd - (adj.) lazy, sluggish, indolent
diogyn [m.] - (n.) lazy one, idler, sluggard
diolch [-iadau, m.] - (n.) thanks, thanksgiving
diolch [diolch-; 3.s. diolch, diylch*] - (v.) thank, give thanks
{ You "diolch i" a person. }
diolchgar - (adj.) thankful, appreciative, grateful
diolchgarwch [m.] - (n.) thankfulness, gratitude
diolchwr [diolchwyr, m.] - (n.)
dioledig - (adj.)
diolo - (adj.)
dioludd - (adj.)
diolwch [-au?, m.] - (n.)
diolwch [diolych-] - (v.)
diolwg - (adj.) ugly
diomedd - (adj.)
diorchwyl - (adj.)
diorffen - (adj.)
diorffwys - (adj.)
diorseddu [diorsedd-] - (v.) dethrone, depose
di-os - (adj.)
diosg [diosg-] - (v.) undress, put off, strip, divest
diota [diot-] - (v.) tipple, bib, booze
diotwr [diotwyr, m.] - (n.) drinker, tippler
dioty [diotai, m.] - (n.) ale-house, public-house
dipton [-au, f.] - (n.) diphthong
dir - (adj.) certain, necessary
di-radd - (adj.)
diraddiad [-au?, m.] - (n.)
diraddio [diraddi-] - (v.) degrade
diraddiol - (adj.) degrading
diraen - (adj.)
diraenu [diraen-] - (v.)
diragrith - (adj.)
diras - (adj.)
dirboen [-au, f.] - (n.) extreme pain, torture
dirboeni [dirboen-] - (v.)
dirboenus - (adj.)
dirdyniad [-au, m.] - (n.)
dirdynnol - (adj.) excruciating
dirdynnu [dirdynn- &1, dirdyn- &2+] - (v.) rack, torture
direidi [m.] - (n.) mischievousness, mischief
direidus - (adj.) mischievous, arch
direol - (adj.) unruly, disorderly
direswm - (adj.)
dirfawr - (adj.) vast, huge, immense, enormous
{ (immense) Dirfawr is very large ("dir-" is an extreme);
something abstract would be "dirfawr" ("mewn dirfawr angen" -- "in
extreme need"). }
dirfod [-au?, m.] - (n.)
dirfodaeth [-au?, f.] - (n.)
dirfodol - (adj.)
dirgel [-ion, m.] - (n.) secret
dirgel [dirgel- &adj] - (adj.) secret
{ Dirgel is secret in the sense of hidden; "yn y dirgel" is
secretly, in the sense of out of sight. }
dirgelaidd - (adj.)
dirgeledig - (adj.) hidden, secret; mystical
dirgelfa [dirgelfeydd, -oedd, f.] - (n.)
dirgelfan [-nau, f.] - (n.)
dirgelu [dirgel-] - (v.) secrete, conceal, hide
{ (secrete) Dirgelu is secrete in the sense of hiding away. }
dirgelwch [dirgelychau, m.] - (n.) secrecy, mystery, secret
dirgryniad [-au, m.] - (n.) tremor, vibration
dirgrynu [dirgryn-] - (v.) tremble, vibrate
dirgymell [dirgymell-] - (v.)
diriaeth [-au?, f.] - (n.)
diriaethol - (adj.) concrete
di-rif - (adj.)
dirifedi - (adj.) innumerable, uncountable
dirisglo [dirisgl-] - (v.) bark
{ Dirisglo is removing the bark from a tree. }
dirmyg [m.] - (n.) scorn, contempt
dirmygedig - (adj.) scorned, abject
dirmygu [dirmyg-] - (v.) despise, scorn
dirmygus - (adj.) contemptuous; contemptible
dirmygwr [dirmygwyr, m.] - (n.)
dirnabod [dirna- &bod] - (v.)
dirnad [dirnad-] - (v.) discern, comprehend, apprehend
{ (apprehend) Dirnad is apprehend in the sense of understand. }
dirnadaeth [f.] - (n.) discernment, comprehension, apprehension
{ (apprehension) Dirnadaeth is apprehension in the sense of
understanding. }
dirnadol - (adj.)
dirnadwy - (adj.)
dirodres - (adj.)
dirprwy [-on, m.] - (n.) deputy; delegate
dirprwyaeth [-au, f.] - (n.) commission; deputation
dirprwyo [dirprwy-] - (v.) deputize
dirprwyol - (adj.) vicarious
dirprwywr [dirprwywyr, m.] - (n.) commissioner
dirwasgiad [-au, m.] - (n.) depression
dirwasgu [dirwasg-] - (v.)
dirwen [-nau?, m.] - (n.)
dirwest [-au, m.] - (n.) abstinence, temperance
dirwestaeth [-au?, f.] - (n.)
dirwestol - (adj.) temperate
dirwestwr [dirwestwyr, m.] - (n.) abstainer
dirwy [-on, f.] - (n.) fine
dirwymedi - (adj.)
dirwyn [dirwyn-] - (v.) wind, twist, twine
dirwynen [-ni, -nau, f.] - (n.)
dirwynlath [-au?, f.] - (n.)
dirwynwr [dirwynwyr, m.] - (n.) winder
dirwyo [dirwy-] - (v.) fine, amerce
dirwyol - (adj.)
dirwystr - (adj.)
dirybudd - (adj.)
dirydu [diryd-] - (v.)
di-rym (dirym) - (adj.) powerless, void
dirymedd [m.] - (n.) <used in expression>
dirymedd dros dro - (n.) abeyance
dirymu [dirym-] - (v.) nullify, annul, cancel
diryw - (adj.)
dirywiad [m.] - (n.) degeneration, deterioration
dirywiedig - (adj.)
dirywio [dirywi-] - (v.) degenerate, deteriorate
dirywiol - (adj.)
dis [-iau, m.] - (n.) die, dice
di-sail - (adj.) groundless, baseless
disathr - (adj.)
disbaddu [disbadd-] - (v.) castrate, geld, spay
disbaddwr [disbaddwyr, m.] - (n.) castrator
disbaidd - (adj.) castrated
disbeinio [disbeini-] - (v.)
disberod - (adj.) <used in expression>
ar ddisberod - (adj.) wandering, astray
disberod [-au?, m.] - (n.)
disbydd - (adj.)
disbyddol - (adj.)
disbyddu [disbydd-] - (v.)
disbyddwr [disbyddwyr, m.] - (n.)
diserch - (adj.)
disg [-iau, f.] - (n.)
disgamar - (adj.)
disgen [disgyniadau, f.] - (n.)
disglair - (adj.) bright, brilliant
disgleinio [disgleini-] - (v.)
disgleirdeb (disgleirder) [m.] - (n.) brightness, brilliance
disgleirio [disgleiri-] - (v.) shine, glitter
disgleirwyn - (adj.)
disgloff - (adj.) free from lameness
disgrifiad [-au, m.] - (n.) description
disgrifiadol - (adj.) descriptive
disgrifio [disgrifi-] - (v.) describe
disgwyl [-ion, -iadau, m.] - (n.)
disgwyl [disgwyli-] - (v.) look, expect, wait, anticipate, bide
{ (look) Disgwyl is to expect, and so to stand on watch. To scan
the horizon for someone would be "disgwyl". To resemble is
sometimes "disgwyl yn debyg i" in the South. }
{ (wait) Disgwyl is to wait for, to expect, and is a bit more
active. }
disgwyl am - (v.) await, wait for, expect
disgwyl yn debyg i - (v.) resemble
{ Disgwyl yn debyg i is used in S. Wales. }
disgwylfa [disgwylfeydd, f.] - (n.) watchtower
disgwylgar - (adj.) expectant, watchful
disgwyliad [-au, m.] - (n.) expectation
disgwylied [disgwyli- ?] - (v.)
disgwyliedig - (adj.)
disgybl [-ion, m.] - (n.) disciple, pupil
disgyblaeth [f.] - (n.) discipline
disgyblaethol - (adj.)
disgyblaethu [disgyblaeth-] - (v.)
disgybledd [-au?, f.] - (n.)
disgyblu [disgybl-] - (v.) discipline
disgyblwr [disgyblwyr, m.] - (n.)
disgyn [disgynn- &1, disgyn- &2+; 3.s. & 2.s.imp. disgyn] - (v.) descend, alight; fall, drop; let down
{ (fall) Disgyn is used predominantly in N. Wales. }
disgynfa [disgynfeydd, f.] - (n.) descent, declivity
disgyniad [-au, m.] - (n.) descent
disgynneb [-au?, f.] - (n.)
disgynnydd [disgynyddion, m.] - (n.) descendant
disgyr [f.] - (n.) shout, cry
disgyrchiad [-au?, m.] - (n.)
disgyrchiant [disgyrchiannau, m.] - (n.) gravitation
craidd disgyrchiant - (n.) center (centre) of gravity
disgyrchu [disgyrch-] - (v.) gravitate
di-sigl - (adj.) unshaken, steadfast, firm
disio [disi-] - (v.)
disiwr [diswyr, m.] - (n.)
disodli [disodl-] - (v.) trip up, supplant
dison - (adj.)
dist [-iau, m.] - (n.) joist, beam
distadl - (adj.) insignificant, low, base, mean, abject
{ (mean) Distadl means mean in the sense of lowly. }
distadledd [m.] - (n.) insignificance, obscurity
distadlu [distadl-] - (v.)
distain [disteiniaid, m.] - (n.) steward
distaw - (adj.) silent, quiet
distawrwydd [m.] - (n.) silence, quiet
disteiniaid [pl.] - (n.) <see "distain">
distewi [distaw-; 3.s. distau*; 2.s.imp. distaw] - (v.) silence; calm, quiet
distrewi [distrew-] - (v.)
distryw [m.] - (n.) destruction
distrywgar - (adj.) destructive, wasteful
distrywiad [-au?, m.] - (n.)
distrywio [distrywi-] - (v.) destroy
distrywiol - (adj.)
distrywiwr [distrywwyr, m.] - (n.) destroyer
distyll [-ion, m.] - (n.) ebb
distylliad [m.] - (n.) distillation
distyllu [distyll-] - (v.) distill (distil)
distyllwr [distyllwyr, m.] - (n.)
distyn [distiau, m.] - (n.)
di-sut - (adj.) unwell; small
diswta - (adj.) sudden, abrupt
diswyddiad [-au, m.] - (n.) dismissal
diswyddo [diswydd-] - (v.) dismiss from office, discharge
disychedu [disyched-] - (v.) quench thirst
di-syfl - (adj.) immovable, impregnable
disyfyd - (adj.) sudden, instantaneous
disyfydrwydd [m.] - (n.)
di-sylw - (adj.)
disylwedd - (adj.)
disyml - (adj.) simple, artless, ingenuous
disymwth - (adj.) sudden, instantaneous, abrupt
disyniad - (adj.)
disynnwyr - (adj.) senseless
di-wad - (adj.)
di-waed - (adj.) anemic (anaemic)
diwael - (adj.)
diwahan - (adj.)
diwahardd - (adj.)
diwair - (adj.) chaste
di-waith - (adj.)
diwala - (adj.)
diwall - (adj.) satisfied, full, perfect
diwallu [diwall-] - (v.) satisfy, supply
diwallus - (adj.)
diwarafun - (adj.) unforbidden, ungrudging
diwasanaeth - (adj.)
diwedydd [-ion?, m.] - (n.)
diwedd [-au, m.] - (n.) end, conclusion
{ (conclusion) Diwedd is a final end; the end of you life is your
death, the end of a meal is when you get up from a table. The
"diwedd" of a speech is where the "clo" ought to be. Every speech
has a "diwedd", not every speech has a "clo". }
{ (end) Diwedd marks the end of something in time, as in the "end
of the semester". }
o'r diwedd - at last
diweddar [diweddar- &adj] - (adj.) recent, late, modern, belated
{ (late) Diweddar is either "recent" ("of late" -- "yn
ddiweddar"), or exceptionally "recently deceased" ("ein diweddar
frawd" -- our late colleague). Some dialects may use "diweddar" for
behind schedule. }
diweddaru [diweddar-] - (v.) modernize (modernise)
diweddarwch [m.] - (n.) lateness
diweddarwr [diweddarwyr, m.] - (n.)
diweddeb [f.] - (n.) cadence
diweddglo [-eon, m.] - (n.) conclusion
{ Diweddglo, the "clo" (lock) at the "diwedd" (end), that which
completes and closes something. }
diweddiad [-au, m.] - (n.)
diweddnod [-au, m.] - (n.)
diweddu [diwedd-] - (v.) end, finish, conclude
diweinio [diweini-] - (v.)
diweirdeb [m.] - (n.) chastity
diweithdra [m.] - (n.)
diwel [diwel-] - (v.)
diwelyd [diwel- ?] - (v.)
diweniaith - (adj.)
diwenwyn - (adj.)
diwerth - (adj.)
diwetydd [-ion?, m.] - (n.)
diwethaf (dwythaf) - (adj.) last
{ Diwethaf is "diwedd-af", "end-most". Since "diwedd" has a sense
of termination, "diwethaf" tends a bit more final. That one will be
the last one we will ever see. }
diwinydd [-ion, m.] - (n.) divine, theologian
diwinyddiaeth [f.] - (n.) divinity, theology
diwinyddol - (adj.) theological
diwniad - (adj.)
diwreiddio [diwreiddi-] - (v.) uproot, eradicate
diwres - (adj.)
diwrnod [-au, -iau, m.] - (n.) day
{ Diwrnod is especially used for "day" in the sense of 24 hours. }
diwrnodol - (adj.)
diwrthdro - (adj.)
diwrtheb - (adj.)
diwrthnysig - (adj.)
diwryg - (adj.) feeble, anemic (anaemic)
diwybod - (adj.)
diwyd - (adj.) diligent, industrious, assiduous
diwydiannol - (adj.) industrial
diwydiant [diwydiannau, m.] - (n.) industry
{ Diwydiant is the kind of industry you can work for. }
diwydrwydd [m.] - (n.) diligence, industry
{ (industry) Diwydrwydd is the industry that is the opposite of
laziness. }
diwyg [m.] - (n.) form, dress, garb
diwygiad [-au, m.] - (n.) reform, reformation; revival
diwygiadol - (adj.) reformatory; revivalistic
diwygiedig - (adj.) reformed; revised
diwygio [diwygi-] - (v.) amend, reform, revise, ameliorate
diwygiwr [diwygwyr, m.] - (n.) reformer; revivalist
diwyl - (adj.)
diwylliad [-au?, m.] - (n.)
diwylliadol - (adj.) cultural
diwylliannol - (adj.)
diwylliant [diwylliannau, m.] - (n.) culture
diwylliedig - (adj.) cultured
diwyllio [diwylli-] - (v.) cultivate
diwyllydd [-ion?, m.] - (n.)
diwyno [diwyn-] - (v.) mar, spoil, sully, soil
di-wyro - (adj.) unswerving
diymadferth - (adj.) helpless
diymaros - (adj.)
diymdroi - (adj.)
diymffrost - (adj.)
diymhongar - (adj.) unassuming
diymod - (adj.)
diymwad - (adj.) undeniable, indisputable
diymwared - (adj.)
diymwybod - (adj.)
diynni - (adj.)
diysbryd - (adj.)
diysgog - (adj.) steadfast, firm, stable
diysgogrwydd [m.] - (n.) steadfastness, stability
diystwr - (adj.)
diystyr - (adj.) contemptuous; contemptible
diystyriaeth [-au?, f.] - (n.)
diystyriol - (adj.)
diystyrllyd - (adj.) contemptuous, disdainful
diystyru [diystyr-] - (v.) disregard, despise
diystyrwch [m.] - (n.) contempt, disdain, scorn
do - (adv.) yes
{ Do is used to answer questions posed in the past tense. }
dob [-au?, m.] - (n.)
dobio [dobi-] - (v.)
doctor [-iaid, m.] - (n.) doctor
doctora [doctor-] - (v.) doctor
doctoraidd - (adj.) doctoral, doctorial
doctoran [doctoran- ?] - (v.)
dod (dyfod; dw+ad) [irreg.] - (v.) come; become
{ "Dod" is used in S. Wales and "dw+ad" in N. Wales. The literary
version is "dyfod". }
dod a+ - (v.) bring
{ Dod a+ or "dod gyda" is literally "to come with" so is
necessarily to bring towards the speaker or the place referred
to in the context. "Dod a+" approximates "dwyn tuag yma", "dwyn
yma"; cf., "mynd a+" which would be "dwyn ymaith". }
dod am dro - (v.) come for a walk
dod o hyd i - (v.) find
dodi - (adj.) artificial
dodi [dod-; 3.s. dy+d; 2.s.imp. dod] - (v.) put, place; give
dodiad [-au?, m.] - (n.)
dodrefnu [dodrefn-] - (v.) furnish
dodrefnwr [dodrefnwyr, m.] - (n.) furnisher
dodrefnyn [dodrefn, m.] - (n.) furniture
dodwy [dodwy-] - (v.) lay eggs
dodyn [-ion?, m.] - (n.)
doe - (adv.) yesterday
doe [m.] - (n.) yesterday
doeth [pl. -ion] - (adj.) wise, advisable
doethineb [m.] - (n.) wisdom
doethlyd - (adj.) sophisticated
doethor [-iaid, m.] - (n.)
doethur [-iaid, m.] - (n.)
doethuriaeth [-au?, f.] - (n.)
doethwr [doethwyr, m.] - (n.)
doethyn [-ion?, m.] - (n.)
dof [pl. -ion] - (adj.) tame, domesticated; garden
dofednod [pl.] - (n.) fowls, poultry
dofi [dof-] - (v.) tame, domesticate; assuage, appease
dofion [pl.] - (n.) <see "daw">
dofn [f.] - (adj.) <see "dwfn">
dofrwydd [m.] - (n.)
dofwr [dofwyr, m.] - (n.)
Dofydd [m.] - (n.) God
dogfen [-ni, -nau, f.] - (n.) document
dogfennu [dogfenn- &1, dogfen- &2+] - (v.) document
dogn [-au, m.] - (n.) share, portion, allowance; dose
dogni [dogn-] - (v.) ration
dognus - (adj.)
do+l [dolydd, dolau, doliau, f.] - (n.) meadow
dol [f.] - (adj.) <see "dwl">
dolbridd [m.] - (n.) alluvium
doldir [-oedd, m.] - (n.)
dolef [-au, f.] - (n.) cry
dolefain [dolef-] - (v.) cry out
dolefus - (adj.) wailing, plaintive
dolen [-ni, -nau, f.] - (n.) handle, loop, link, ring, bot
{ (bow) Dolen is the kind of bow you tie. }
bach a dolen - (n.) hook and eye
dolennog - (adj.) ringed, looped; winding
dolennu [dolenn- &1, dolen- &2+] - (v.) loop; wind, meander
doler [-i, f.] - (n.) dollar
Dolgellau - (prop.n.) Dolgelley
doli [-au, f.] - (n.)
dolian [doli-] - (v.)
dolio [doli-] - (v.)
dolmen [-ni, f.] - (n.)
dolur [-iau, m.] - (n.) sore; ailment; grief
dolurio [doluri-] - (v.) mourn, grieve; hurt, wound
dolurus - (adj.) sore, blear
doniau [fpl.] - (n.) <see "dawn">
donio [doni-] - (v.) endow, gift
doniog - (adj.)
doniol - (adj.) gifted; witty, humorous
donioldeb [m.] - (n.)
doniolwch [-au?, m.] - (n.)
do+r [dorau, f.] - (n.) door
dorglwyd [-i, f.] - (n.)
dormach [-au?, m.] - (n.)
dosbarth [-iadau, -au, m.] - (n.) class; district; reason
{ (district) Dosbarth is administrative, in particular in the
present shortly-to-be-abolished structure of local government
"district council" is "cyngor dosbarth" -- "dosbarth" means
something to do with having been divided up (hence the meaning of
"class"). }
{ (reason) Dosbarth is a word that I can't think of any reason to
translate as "reason". But that definition was in the
Collins-Spurrell dictionary. }
dosbarthiad [-au, m.] - (n.) distribution
dosbarthiadol - (adj.)
dosbarthu [dosbarth-] - (v.) class, classify, assort; distribute, allocate, apportion
dosbarthus - (adj.)
dosbarthwr [dosbarthwyr, m.] - (n.) distributor
dosran [-nau, f.] - (n.) section, division
dosraniad [-au, m.] - (n.)
dosrannu [dosrann- &1, dosran- &2+] - (v.) separate, analyze (analyse)
dot [-iau, mf.] - (n.) dot
dot [f.] - (n.) giddiness, vertigo
dotio [doti-] - (v.) dote
dotyn [dotiau, m.] - (n.)
drab [-iau, m.] - (n.)
drabio [drabi-] - (v.)
drachefn - (adv.)
dracht [-iau, mf.] - (n.) draught
{ Dracht is the kind of draught that is on tap at the pub. }
drachtio [drachti-] - (v.) drink deep
draen [drain, f.] - (n.) prickle, pricker, thorn
draenen [drain, f.] - (n.) thorn
draenllwyn [-i, m.] - (n.) thornbush
draenog [-od, -iaid, m.] - (n.) hedgehog
draenoges [-au?, f.] - (n.)
drafftiog - (adj.)
drag [-iau, m.] - (n.)
dragio [dragi-] - (v.) drag, tear, mangle
draig [dreigiau, f.] - (n.) dragon
drain [pl.] - (n.) <see "draen" or "draenen">
drama [-+u?, f.] - (n.)
dramaid [drameidiau, f.] - (n.)
dramaol - (adj.)
dramateiddio [dramateiddi-] - (v.)
dramau [pl.] - (n.)
dramodiad [-au?, m.] - (n.)
dramodwr [dramodwyr, m.] - (n.)
dramodydd [-ion?, m.] - (n.)
drannoeth - (adv.)
drar [-au?, m.] - (n.)
draw - (adv.) yonder, away
nesu draw - (v.) move away
yn cadw draw - (adj.) aloof
drefa [drefeydd, f.] - (n.)
drefau [pl.] - (n.)
dreflu [drefl-] - (v.)
dreng - (adj.) morose, surly, sullen, harsh
drengyn [-ion?, m.] - (n.)
dreigiau [pl.] - (n.) <see "draig">
dreiniog - (adj.)
dreinios [pl.] - (n.)
drel [-iaid, m.] - (n.)
drennydd - (adv.)
dresel [-i, f.] - (n.)
dreser [-oedd?, f.] - (n.)
drewdod [-au?, m.] - (n.)
drewedig - (adj.)
drewgi [drewgwn, m.] - (n.) skunk
drewi [drew-] - (v.) stink
drewi [m.] - (n.) stink
drewllyd - (adj.) stinky, stinking
drewsawr - (adj.)
drib [-iau, m.] - (n.)
drib-drab - (adv.)
driblan [driblan- ?] - (v.)
driblo [dribl-] - (v.)
dribyn [dribiau, m.] - (n.)
drifftbridd [-au?, m.] - (n.)
driffter [-oedd?, m.] - (n.)
drifftio [driffti-] - (v.)
dringad [dringad-] - (v.) climb
dringad [m.] - (n.) climb
dringfa [dringfeydd, f.] - (n.) ascent, climb
dringhedydd [dringedyddion, m.] - (n.) climber
dringiedydd [-ion?, m.] - (n.)
dringlyn [-nau, m.] - (n.)
dringo [dring-] - (v.) climb, ascend
dringwr [dringwyr, m.] - (n.) climber
dringwydden [dringwydd, f.] - (n.)
dril [-iau, m.] - (n.)
drilio [drili-] - (v.)
dripian [dripi-] - (v.)
dror [-ion?, mf.] - (n.)
drorsys [pl.] - (n.)
dros - (prep.) <see "tros">
drud [pl. -ion] - (adj.) dear, precious, costly; reckless
drudaniaeth [f.] - (n.) scarcity, dearth, paucity
drudfawr - (adj.) costly, expensive
drudwen [f.] - (n.) starling
drudwy [m.] - (n.) starling
aderyn drudwy - (n.) starling
drwg [cynddrwg; gwaeth; gwaethaf] - (adj.) bad, evil, naughty, wicked
arian drwg - (n.) base coin
Mae'n ddrwg gen i {am} - I'm sorry {about}
drwg [drygau, drygiau, m.] - (n.) evil, harm, hurt
drwgdeimlad [m.] - (n.) animus
drwgdybiaeth [-au, f.] - (n.) suspicion
drwgdybio [drwgdybi-] - (v.) suspect
drwgdybus - (adj.) suspicious
drwgweithredwr [drwgweithredwyr, m.] - (n.) evildoer
drwm [drymiau, m.] - (n.)
drws [drysau, m.] - (n.) door
bach drws - (n.) door hinge
drws nesaf - (adj.) next door
drwy - (prep.) <see "trwy">
drycin [-oedd, f.] - (n.) foul weather
drycinog - (adj.) stormy
drycsawr [m.] - (n.)
drycsawrus - (adj.)
drych [-au, m.] - (n.) spectacle; mirror, looking-glass; object, pattern
drychfeddwl [drychfeddyliau, m.] - (n.) idea
drychiad [-au, m.] - (n.)
drychiolaeth [-au, f.] - (n.) apparition, phantom
drydw [-iau?, m.] - (n.)
drygair [drygeiriau, m.] - (n.) ill report; scandal
drygau [mpl.] - (n.) <see "drwg">
drygchwant [-au, m.] - (n.)
drygddyn [-ion, m.] - (n.)
drygedd [-au?, m.] - (n.)
drygeiriau [pl.] - (n.) <see "drygair">
drygfyd [m.] - (n.) adversity
drygiau [pl.] - (n.) <see "drwg">
drygioni [m.] - (n.) badness, wickedness
drygionus - (adj.) bad, wicked
drygu [dryg-] - (v.) hurt, harm, injure
drygwaith [-au?, m.] - (n.)
drygwr [drygwyr, m.] - (n.)
dryll [-iau, m.] - (n.) piece, part
yn drylliau - (adv.) asunder
dryll [mf.] - (n.) gun, rifle
dryllfetel [-au, m.] - (n.)
drylliach [pl.] - (n.)
drylliad [-au, m.] - (n.) breaking; wrick
drylliedig - (adj.)
dryllio [drylli-] - (v.) shatter, break in pieces
drylliog - (adj.) broken, contrite
drymiau [pl.] - (n.) <see "drwm">
dryntol [-au, f.] - (n.)
drysau [pl.] - (n.) <see "drws">
drysfa [drysfeydd, f.] - (n.)
drysgoed [-i?, m.] - (n.)
drysi%en [drysi, f.] - (n.) thorn, brier (briar)
dryslwyn [m.] - (n.) brake
dryslyd - (adj.) perplexing, confusing
drysni [-eiau?, m.] - (n.)
drysor [-ion, m.] - (n.) door-keeper, porter
drysu [drys-] - (v.) tangle; perplex, baffle, bewilder; be confused
dryswch [m.] - (n.) tangle; perplexity; confusion
dryswr [dryswyr, m.] - (n.)
drythyll - (adj.) well-fed; high-spirited; lascivious
dryw [-od, mf.] - (n.) wren
du [m.] - (n.) black
du [pl. -on] - (adj.) black
aderyn du - (n.) blackbird
astell ddu - (n.) blackboard
dyn du - (n.) black man, blackamoor
gof du - (n.) blacksmith
mwyaren du [mwyar duon] - (n.) blackberry
ysmotyn du - (n.) blot
duad [-au?, m.] - (n.)
duc [m.] - (n.) <see "dug">
dudew - (adj.)
duedd [-au?, m.] - (n.)
dueg [f.] - (n.) spleen; melancholy
dug (duc) [-iaid, m.] - (n.) duke
duges [-au, f.] - (n.) duchess
dugiaeth [-au, f.] - (n.) dukedom
dulio [duli-] - (v.) beat, bang, thump, hammer
duloes [-au?, f.] - (n.)
Dulyn - (prop.n.) Dublin
dull [-iau, m.] - (n.) form, manner, mode
dullwedd [-au, f.] - (n.)
dunos [-au?, f.] - (n.)
duo [du-] - (v.) blacken, black
dur - (adj.)
dur [-oedd, m.] - (n.) steel
duraidd - (adj.) steely
durew [-iau?, m.] - (n.)
durio [duri-] - (v.)
duriog - (adj.)
duriol - (adj.)
duryn [m.] - (n.) beak, bill
{ Duryn is the kind of bill a bird has. }
duw [-iau, m.] - (n.) god
myn Duw - (interj.) by God!
du%wch [m.] - (n.) blackness
duwdod [m.] - (n.) deity, godhead, divinity
duwies [-au, f.] - (n.) goddess
duwiol - (adj.) godly, pious
duwiol [m.] - (n.) godly, pious
duwioldeb [m.] - (n.) godliness, piety
duwiolfrydedd [m.] - (n.) godliness, piety
duwiolfrydig - (adj.) god-fearing, pious
dw+ad [irreg.] - (v.) <see "dod">
dwbio [dwbi-] - (v.) daub, plaster
dwbl - (adj.) double
dwbl [dyblau, m.] - (n.) double
dwbled [-i, -au, f.] - (n.)
dwbler [-oedd?, f.] - (n.)
dwdlian [dwdli-] - (v.)
dweud (deud; dywedyd) [dywed-, dweud-, deud-; 3.s. & 2.s.imp. dywed] - (v.) say, speak, tell
{ "Dweud" is the common written form; "deud" is what is often spoken.
The rather archaic literary form is "dywedyd". }
{ (speak {to}) Dweud would be "say" or "tell" in standard British
English. It means to convery a specific message (which can be a
direct object, "dweud rhywbeth wrtho"). }
a dweud y gwir - to tell the truth
atal dweud - (n.) stammering
dweud am - (v.) speak about, say about, tell about
dweud wrth - (v.) speak to, say to
rhuthro dweud - (v.) blurt
dwfn [f. dofn; pl. dyfn, dyfnion] - (adj.) deep, profound
dwfr [dyfroedd, m.] - (n.) <see "dw+r">
dwgyd [dwgyd- ?] - (v.)
dwl [f. dol] - (adj.) dull, stupid, foolish
dwli [-eiau?, m.] - (n.)
dwlu [dyl-] - (v.)
dwmpian [dwmpi-] - (v.)
dwndwr [m.] - (n.) din, babble, hubbub
dw+r (dwfr) [dyfroedd, m.] - (n.) water
dw+r poeth - (n.) heartburn
dwrdio [dwrdi-] - (v.) scold
dwrgi [dwrgwn, m.] - (n.)
dwrn [dyrnau, m.] - (n.) fist; knob, handle, hilt
dwsel [-au?, m.] - (n.)
dwsin [-au, m.] - (n.) dozen
dwsmel [-au?, m.] - (n.)
dwst [-iau?, m.] - (n.)
dwthwn [m.] - (n.) day
dwy [f.] - (adj.) <see "dau">
dwyael [pl.] - (n.)
dwybig - (adj.)
dwyen [pl.] - (n.)
dwyflynyddol - (adj.) biennial
dwyfol [pl. -ion; dwyfol- &adj] - (adj.) divine
dwyfoldeb [m.] - (n.) divinity, deity
dwyfoli [dwyfol-] - (v.) deify
dwyfoliad [m.] - (n.) apotheosis
dwyfoliaeth [-au?, f.] - (n.)
dwyfron [-nau, f.] - (n.) breast, chest
dwyfronneg [dwyfronegau, f.] - (n.) breastplate
dwyieithedd [m.] - (n.) bilingualism
dwyieitheg [f.] - (n.) bilingualism
dwyieithog - (adj.) bilingual, duoglot
dwyieithrwydd [m.] - (n.)
dwylo (dwylaw) [pl.] - (n.) <see "llaw">
dwyn [dyg-; 3.s. & 2.s.imp. dwg] - (v.) steal, take; bear; bring
{ (bring) Dwyn has a second meaning of "steal", but is nearest to
the Hiberno-English use of "bring" which can also mean what to a
British English speaker is always "take" -- perhaps it is closest to
"convey". }
{ (take) Dwyn as "take" means to take by theft; i.e., to steal. }
dwyn at - (v.) take, bring to
dwyn ymaith drwy drais - (v.) abduct
dwyn ymlaen - (v.) adduce
dwyno [dwyn-] - (v.)
dwyradd - (adj.)
dwyrain [m.] - (n. & adj.) east
dwyraniad [-au, m.] - (n.) bisection
dwyrannu [dwyrann- &1, dwyran- &2+] - (v.) bisect
dwyrannydd [-ion, m.] - (n.) bisector
dwyreiniol - (adj.) easterly, eastern, oriental
dwyreiniwr [dwyreinwyr, m.] - (n.) easterner, oriental
dwyreinwynt [-oedd, m.] - (n.)
dwyrudd [-au?, f.] - (n.)
dwys [pl. -ion] - (adj.) dense, grave, deep, intense
dwysa/u [dwys- &a/u] - (v.) deepen, intensify
dwysbigiad [-au, m.] - (n.)
dwysbigo [dwysbig-] - (v.)
dwysedig - (adj.)
dwysedd [-au?, m.] - (n.)
dwysfwyd [-au?, m.] - (n.)
dwyso [dwys-] - (v.)
dwyster [m.] - (n.) gravity, solemnity
dwywaith - (adv.) twice
dwywreigiaeth [f.] - (n.) bigamy
dwywreigiol - (adj.)
dy - (adj.) your (familiar), thy, thine
dyblau [pl.] - (n.) <see "dwbl">
dybliad [-au?, m.] - (n.)
dyblu [dybl-] - (v.) double; repeat
dyblyg - (adj.) twofold, double
dyblygedd [-au?, m.] - (n.)
dyblygiad [-au?, m.] - (n.)
dyblygu [dyblyg-] - (v.) double, fold
dybryd - (adj.) sore, dire; flagrant, arrant
dybrydwch [-au?, m.] - (n.)
dychan [-au, m.] - (n.) lampoon, satire
dychan.gerdd [-i, f.] - (n.) satirical poem, satire
dychanol - (adj.)
dychanu [dychan-] - (v.) lampoon, stirize, revile
dychanwr [dychanwyr, m.] - (n.) satirist
dychlamu [dychlam-; 3.s. dychleim] - (v.) throb, palpitate, flutter
dychmygadwy - (adj.)
dychmygion [pl.] - (n.) <see "dychymyg">
dychmygol - (adj.) imaginary
dychmygu [dychmyg-] - (v.) imagine
dychmygus - (adj.)
dychryn [-iadau, m.] - (n.) fright, terror, alarm
dychryn [dychryn-; 3.s. & 2.s.imp. dychryn] - (v.) frighten
dychrynfa [dychrynfeydd, f.] - (n.)
dychrynfau [pl.] - (n.)
dychrynllyd - (adj.) frightful, terrible
dychrynu [dychryn-] - (v.) frighten, affright, alarm; be frightened
dychrynydd [-ion?, m.] - (n.)
dychwel [-ion, -iadau, m.] - (n.)
dychwel [dychwel-] - (v.)
dychweledig [pl. -ion] - (adj.) convert, converted
dychweliad [-au, m.] - (n.) return; conversion
dychwelyd [dychwel-; 3.s. & 2.s.imp. dychwel] - (v.) return
dychwelyd at - (v.) return to
dychymig [-au?, m.] - (n.)
dychymyg [dychmygion, m.] - (n.) imagination, fancy; riddle, device
dydd [-iau, m.] - (n.) day
{ Dydd is largely the kind of "day" that is not night. The days
of the week all use "dydd": Dydd Llun (Monday). }
Dydd Gwener - (n.) Friday
Dydd Gwener y Groglith - (n.) Good Friday
Dydd Iau - (n.) Thursday
Dydd Llun - (n.) Monday
Dydd Mawrth - (n.) Tuesday
Dydd Mercher - (n.) Wednesday
Dydd Sadwrn - (n.) Saturday
Dydd Sul - (n.) Sunday
dyddfu [dyddf-] - (v.) flag, pine, faint
dyddgwaith [m.] - (n.) certain day
dyddhau [dydd- &hau] - (v.) become day, dawn
dyddiad [-au, m.] - (n.) date
dyddiadur [-on, m.] - (n.) diary, journal
dyddiedig - (adj.)
dyddio [dyddi- {only 3.s. forms exist}] - (v.) become day, dawn; date
dyddiol - (adj.) daily
dyddiwr [dyddwyr, m.] - (n.) daysman, arbitrator, arbiter
dyddlyfr [-au, m.] - (n.) diary, journal
dyfais [dyfeisiau, f.] - (n.) device, invention, appliance, artifice
dyfal - (adj.) diligent, assiduous
dyfalbarhad (dyfalbara) [m.] - (n.) perseverance
dyfalbarhau (dyfalbara) [dyfalbar- &hau] - (v.) persevere
dyfalbarhaus - (adj.)
dyfaliad [-au, m.] - (n.) guess, conjecture
dyfalu [dyfal-] - (v.) guess, conjecture
dyfalwch [m.] - (n.) diligence, assiduity
dyfarniad [-au, m.] - (n.) decision, verdict, award
dyfarnu [dyfarn-] - (v.) adjudge, award
dyfarnwr [dyfarnwyr, m.] - (n.)
Dyfed - (prop.n.) Demetia
dyfeisgar - (adj.)
dyfeisiau [pl.] - (n.) <see "dyfais">
dyfeisio [dyfeisi-] - (v.) devise, invent, imagine; guess
dyfeisiwr [dyfeiswyr, m.] - (n.)
dyfn [pl.] - (adj.) <see "dwfn">
Dyfnaint - (prop.n.) Devon
dyfnant [dyfnentydd, f.] - (n.)
dyfnder [-au, -oedd, m.] - (n.) deep, depth
y dyfnder - (n.) abyss
dyfndra [m.] - (n.) deepness, depth
dyfnentydd [pl.] - (n.) <see "dyfnant">
dyfnfor [-ion?, m.] - (n.)
dyfnhau [dyfn- &hau] - (v.) deepen
dyfnion [pl.] - (adj.) <see "dwfn">
dyfnu [dyfn-] - (v.)
dyfod [irreg.] - (v.) <see "dod">
dyfodfa [dyfodfeydd, f.] - (n.) access, entrance, approach
dyfodiad [-au, m.] - (n.) coming, arrival, advent; access
dyfodiad [dyfodiaid, m.] - (n.) comer, stranger
dyfodol - (adj.) future, coming
dyfodol [m.] - (n.) future
dyfradwy - (adj.) watered; watering
Dyfrdwy - (prop.n.) Dee
dyfrfarch [dyfrfeirch, m.] - (n.)
dyfrffos [-ydd, f.] - (n.) canal, watercourse, aqueduct
dyfrgi [dyfrgwn, m.] - (n.) otter
dyfrgist [-iau, f.] - (n.) cistern, tank
dyfrglwyf [m.] - (n.) dropsy
dyfrio (dyfrhau) [dyfri-, dyfr- &hau] - (v.) water
dyfriog - (adj.) aquatic, blear
dyfrllyd - (adj.) watery
dyfroedd [pl.] - (n.) <see "dwfr">
dyfrol - (adj.) aquatic
dyfru [dyfr-] - (v.)
dyfrhad [-au?, m.] - (n.)
dyfrhau [dyfr- &hau] - (v.)
dyfyn [-ion, -iadau, m.] - (n.)
dyfyn [dyfyn-] - (v.)
dyfyniad [-au, m.] - (n.) citation, quotation
dyfynnod [dyfynodau, m.] - (n.) quotation mark
dyfynnol - (adj.)
dyfynnu [dyfynn- &1, dyfyn- &2+] - (v.) cite, quote; summon
dyfynodau [pl.] - (n.) <see "dyfynnod">
dyfynodi [dyfynod-] - (v.)
dyffryn [-noedd, m.] - (n.) valley
{ Dyffryn is low land, meadows, that sort of thing, probably
extending both ways from where you are. A "dyffryn" tends to be
broad and lush. Dyffryn Clwyd is a "dyffryn"; it is a broad river
valley in which the principal stock is cattle. }
dyffryndir [-oedd, m.] - (n.)
dyffrynnog - (adj.)
dygiad [m.] - (n.) bearing, upbringing
dygiedydd [-ion, m.] - (n.) bearer
dygn - (adj.) hard, severe, grievous, dire
dygnedd [-au?, m.] - (n.)
dygnu [dygn-] - (v.)
dygnwch [-au?, m.] - (n.)
dygwyl [m.] - (n.) holiday, feast day
dygyd [dygyd- ?] - (v.)
dygyfor - (adj.)
dygyfor [dygyfor-] - (v.) surge, muster
dygyfor [m.] - (n.) surge, muster
dygymod [dygymod-] - (v.) agree with, put up with, acquiesce to
dyhead [-au, m.] - (n.) yearning, aspiration
dyheu [dyhe-] - (v.) pant; long, yearn, aspire
dyhiryn [m.] - (n.) <see "dihiryn">
dyhuddgloch [-au?, f.] - (n.)
dyhuddiant [m.] - (n.) propitiation, consolation
dyhuddo [dyhudd-] - (v.) propitiate, console
dyladwy - (adj.) due
dylanwad [-au, m.] - (n.) influence
dylanwadol - (adj.) influential
dylanwadu [dylanwad-] - (v.) influence
dyldra [m.] - (n.)
dyleb [-ion, f.] - (n.)
dyled [-ion, f.] - (n.) debt, obligation
dyledog - (adj.) in debt, indebted
dyledus - (adj.) due
dyledwr [dyledwyr, m.] - (n.) debtor
dyletswydd [-au, f.] - (n.) duty, obligation
dyli [m.] - (n.) bosh
dylif [f.] - (n.) warp
dylif [m.] - (n.) flood, deluge
dylifiad [-au?, m.] - (n.)
dylifo [dylif-] - (v.) flow, stream, pour
dylni [-eiau?, m.] - (n.)
dylu [dyl-; {only imp. and plup. forms exist}] - (v.) should, ought; owe
dyludo [dylud-] - (v.) flock, throng
dyluniad [-au, m.] - (n.)
dylunio [dyluni-] - (v.)
dylyfu ge+n - (v.) yawn, gape
dylyn [-ion?, m.] - (n.)
dylluan [m.] - (n.) <see "tylluan">
dyma - (adv.) here is, here are; this is, these are
dymchweliad [m.] - (n.) overthrow
dymchwelyd (dymchwel) [dymchwel-] - (v.) overthrow, upset, subvert
dymuniad [-au, m.] - (n.) wish, desire
dymuniant [dymuniannau, m.] - (n.)
dymuno [dymun-] - (v.) wish, desire
dymunol - (adj.) desirable, agreeable, pleasant
dyn [-ion, m.] - (n.) man, person
{ Dyn has the usual sense of "man", an individual (male) human.
"Dyn" can refer to the abstraction "man", meaning "humanity", "the
human race". Beware also that "dyn" sometimes also means "person"
with no sense of male or female, particularly in the south(-west?)
where they say "dynion" for what the others call "pobl". }
dyn awdurdodol - (n.) autocrat
dyn dibriod - (n.) bachelor
dyn diflas - (n.) bore
{ (bore) Dyn diflas is the kind of bore you avoid at parties. }
dyn du - (n.) black man, blackamoor
gwyn ei fyd y dyn - blessed is the man
dyna - (adv.) there is, there are; that is, those are
dynad [pl.] - (n.) nettles
dynaint [pl.] - (n.)
dyndod [m.] - (n.) manhood, humanity
dyneddon [pl.] - (n.)
dyneiddiol - (adj.)
dyneiddiwr [dyneiddwyr, m.] - (n.)
dynes [-au, f.] - (n.) woman
{ Dynes is the female corresponding to "dyn". }
dynesiad [m.] - (n.) approach
dynesu [dynes-] - (v.) draw near, approach
dyn.garol - (adj.) philanthropic
dyn.garwch [m.] - (n.) philanthropy
dyn.garwr [dyngarwyr, m.] - (n.) philanthropist
dyn.gasedd [-au?, m.] - (n.)
dyn.gaswr [dyngaswyr, m.] - (n.) curmudgeon
dyniawed [diniewaid, m.] - (n.) yearling, stirk
dynin [m.] - (n.) carcass, corpse
dyn-laddiad (dynladdiad) [m.] - (n.) manslaughter
dynodi [dynod-] - (v.) denote, signify
dynodiad [-au?, m.] - (n.)
dynodiant [dynodiannau, m.] - (n.)
dynofydd [-ion, m.] - (n.)
dynofyddiaeth [f.] - (n.) anthropology
dynofyddol - (adj.)
dynol - (adj.) human; manly; man-like
dynoldeb [m.] - (n.)
dynolder [-oedd?, m.] - (n.)
dynoli [dynol-] - (v.)
dynoliaeth [f.] - (n.) humanity
dynolryw [f.] - (n.) mankind
dynos [pl.] - (n.)
dynwared [dynwared-] - (v.) imitate, mimic, ape
dynwarediad [-au, m.] - (n.) imitation, mimicry
dynwaredol - (adj.) imitative
dynwaredwr [dynwaredwyr, m.] - (n.) imitator, mimic
dyrannu [dyrann- &1, dyran- &2+] - (v.)
dyrchafadwy - (adj.)
dyrchafael [dyrchafael-] - (v.) rise, ascend
dyrchafael [m.] - (n.) ascension
dyrchafedig - (adj.)
dyrchafiad [-au, m.] - (n.) elevation, promotion, advancement
{ (advancement) Dyrchafiad is advancement in the sense of promotion. }
dyrchafol - (adj.) elevating
dyrchafu [dyrchaf-; 3.s. dyrchaif*; 2.s.imp. dyrchaf] - (v.) raise, elevate; rise, ascend, advance
{ (advance) Dyrchafu is advance in the sense of what you do on the
corporate ladder. }
dyrchu [dyrch-] - (v.)
dyri (dyrif) [dyri%au, dyrifau, f.] - (n.) ballad, lyric
dyrifo [dyrif-] - (v.)
dyrnaid (dyrned) [dyrneidiau, m.] - (n.) handful, fistful
dyrnau [pl.] - (n.) <see "dwrn">
dyrneidiau [pl.] - (n.) <see "dyrnaid">
dyrnfedd [-i, f.] - (n.) hand-breadth, span
dyrnfol [-au, dyrnfyl, f.] - (n.) gauntlet; mitten
dyrniad [-au?, m.] - (n.)
dyrnod [-iau, -au, mf.] - (n.) blow, stroke
dyrnodio [dyrnodi-] - (v.)
dyrnu [dyrn-; 3.s. & 2.s.imp. dyrn] - (v.) thresh; thump
dyrnwr [dyrnwyr, m.] - (n.) thresher
dyrydiad [-au, m.] - (n.)
dyrys - (adj.) tangled; difficult, abstruse; perplexing
dyrysbwnc [dyrysbynciau, m.] - (n.) problem
dysen [-ni, f.] - (n.)
dysg [mf.] - (n.) learning
dysgadur [-on, m.] - (n.)
dysgawdr [dysgodron, m.] - (n.)
dysgawdwr [dysgawdwyr, m.] - (n.) teacher
dysgedig - (adj.) learned
dysgedigaeth [f.] - (n.)
dysgedydd [-ion, m.] - (n.)
dysgeidiaeth [f.] - (n.) teaching, doctrine
dysgl [-au, f.] - (n.) dish, basin
{ Dysgl is the kind of dish you set on your table. }
dysglaid (dysgled) [dysgleidiau, f.] - (n.) dishful, dish
{ (dish) Dysglaid is "dish" when it measures a quantity, as in "a
dish of cream for the cat". }
dysgodron [mpl.] - (n.) <see "dysgawdr">
dysgu [dysg-; 3.s. & 2.s.imp. dysg] - (v.) learn, teach
{ You "dysgu i" a person. }
dysgub [dysgub-] - (v.)
dysgubo [dysgub-] - (v.)
dysgwr [dysgwyr, m.] - (n.) learner, apprentice; teacher
dywal - (adj.) fierce, brave, cruel
dywalder [-oedd?, m.] - (n.)
dywaledd [-au?, m.] - (n.)
dywalgi [dywalgwn, m.] - (n.) tiger
dywalhau [dywal- &hau] - (v.)
dywalrwydd [m.] - (n.)
dywalu [dywal-] - (v.)
dywediad [-au, m.] - (n.) saying, adage
dywedwst - (adj.) taciturn
dywedwst [m.] - (n.) taciturnity
dywedyd - (v.) <see "dweud">
dyweddi [-%au, f.] - (n.) betrothal
dyweddi [-%au, mf.] - (n.) betrothed
dyweddi%ad [m.] - (n.) betrothal
dyweddi%o [dyweddi%-] - (v.) betroth
dyweddiwr [dyweddwyr, m.] - (n.)
dywenydd - (adj.)
dywenydd [m.] - (n.) pleasure, happiness ddim - (adv.) <see "dim">
ddoe - (adv.) <see "doe"> e (o; fe; fo; ef; efe; efo; efo+) - (pron.) he, him
{ The form "e" is used in S. Wales and "o" in N. Wales. These forms
become "fe" and "fo" respectively if the preceding word ends with a
vowel. "Ef" is the literary form. "Efe" and "efo" are archaic
literary forms. }
ai e? - is it so?
druan ohono fe! - (interj.) poor him!
eang [ehang- &adj] - (adj.) wide, broad, immense, ample
{ (immense) Eang is broad, open, wide, expansive, stretching
over a great distance; either just the physically expansive or
metaphors from that ("rychwant eang o wybodaeth" -- "a immense
range of knowledge"). }
Gwe Fyd Eang - (n.) World Wide Web
eangder [-au, m.] - (n.) <see "ehangder">
eangfrydig - (adj.)
eangu - (v.) <see "ehangu">
eb (ebe; ebr) [def.] - (n.) said, quoth
ebargofi [ebargof-] - (v.) forget
ebargofiant [ebargofiannau, m.] - (n.) oblivion
ebargofus - (adj.) oblivious
ebediw [-iau?, m.] - (n.)
ebill [-ion, m.] - (n.) auger, borer; peg
ebillio [ebilli-] - (v.) bore
{ Ebillio is bore as in what a drill does. }
ebillwydd [pl.] - (n.)
ebol [-ion, m.] - (n.) colt, foal
eboles [-au, f.] - (n.) foal, filly
ebolfarch [-au?, m.] - (n.)
eboliog - (adj.)
ebolyn [ebolion, m.] - (n.)
eboni [-eiau?, m.] - (n.)
ebran [-nau, m.] - (n.) provender, fodder
ebrannu [ebrann- &1, ebran- &2+] - (v.)
Ebrill [m.] - (n.) April
ebrillaidd - (adj.)
ebrwydd - (adj.) quick, swift, soon
ebryfychu [ebryfych-] - (v.) forget
ebwch [ebychau, mf.] - (n.) gasp
ebychiad [-au, m.] - (n.) interjection, ejaculation
ebychnod [-au, m.] - (n.) exclamation point
ebychu [ebych-] - (v.) gasp, interject, ejaculate
ebyr [pl.] - (n.)
ebyrth [pl.] - (n.)
eciwmenaidd - (adj.) ecumenical
eco [-au?, m.] - (n.)
ecoleg [f.] - (n.) ecology
economaidd - (adj.) economic
economeg [f.] - (n.) economics
economegwr [economegwyr, m.] - (n.) economist
echblyg - (adj.)
echdoe - (adv.) day before yesterday
echdoe [m.] - (n.) day before yesterday
echel [-au, f.] - (n.) axle, axletree; axis
echelog - (adj.)
echelu [echel-] - (v.)
echen [f.] - (n.) source, family, tribe
echnos - (adv.) night before last
echnos [f.] - (n.) night before last
echryd [-au?, m.] - (n.)
echrydu [echryd-] - (v.)
echrydus - (adj.) fearful, frightful, shocking
echrys - (adj.)
echryslon - (adj.) direful, horrible, shocking
echryslonder [-au, m.] - (n.)
echryslonrwydd [m.] - (n.) frightfulness
echwyn [-ion, m.] - (n.) loan, advance
echwynna [echwynn- &1, echwyn- &2+] - (v.) borrow, lend
echwynnwr [echwynnwyr, m.] - (n.) lender, creditor
edafeddog - (adj.)
edau [edafedd, f.] - (n.) thread; (n.pl.) yarn, wool
edefyn [-ion?, m.] - (n.)
edeufollt [-iau?, m.] - (n.)
edfryd [edfryd-] - (v.) restore
edifar - (adj.) penitent, sorry
edifarhau (edifaru) [edifar- &hau, edifar-] - (v.) repent, be sorry
edifeirus (edifeiriol) - (adj.) repentant, penitent
edifeirwch [m.] - (n.) repentance, penitence
edling [-au?, m.] - (n.)
edliw [edliw-] - (v.) upbraid, reproach, taunt
{ You "edliw i" a person. }
edliwgar - (adj.) taunting, reproachful
edliwiad [-au?, m.] - (n.)
edlych [-od, m.] - (n.) weakling, starveling
edmygedd [m.] - (n.) admiration
edmygu [edmyg-] - (v.) admire
edmygwr [edmygwyr, m.] - (n.) admirer
edmygydd [-ion, m.] - (n.) admirer
edn [-od, mf.] - (n.) fowl, bird
ednogaeth [-au?, f.] - (n.)
ednogyn [ednog, m.] - (n.)
edrych (edrychyd) [edrych-; 3.s. & 2.s.imp. edrych] - (v.) look, behold
{ Edrych is the active part of "gweld" (looking vs. seeing). To
look for ("chwilio") somewhere nearby involves "edrych". To
resemble is sometimes "edrych yn debyg i" in the North. }
edrych ar - (v.) look at, examine
edrych ymlaen at - (v.) look forward to
edrych yn debyg i - (v.) resemble
{ Edrych yn debyg i is used in N. Wales. }
edrychiad [-au, m.] - (n.) look
edrychwr [edrychwyr, m.] - (n.) beholder, spectator, looker
edwi (edwino) [edw-, edwin-] - (v.) fade, wither, decay
edwyn - (adj.)
ef - (pron.) <see "e">
Efa - (prop.n.) Eve
efallai (falla) - (adv.) perhaps, maybe, peradventure
efe - (pron.) <see "e">
efengyl [-au, f.] - (n.) gospel
efengylaidd - (adj.) evangelical
efengyles [f.] - (n.) female evangelist
efengylu [efengyl-] - (v.) evangelize
efengylwr [efengylwyr, m.] - (n.) evangelist
efengylydd [-ion, m.] - (n.) evangelist
efelychiad [-au, m.] - (n.) imitation
efelychiadol - (adj.) imitative
efelychiant [efelychiannau, m.] - (n.)
efelychu [efelych-] - (v.) imitate
efelychwr [efelychwyr, m.] - (n.) imitator
efo - (prep.) with
{ Efo is predominantly used in N. Wales. }
efo+ - (pron.) <see "e">
efrau [pl.] - (n.) <see "efryn">
Efrog [m.] - (prop.n.) York
efryd [-iau, -ion, m.] - (n.)
efrydfa [efrydfeydd, -oedd, f.] - (n.)
efrydiaeth [-au, f.] - (n.) study
efrydio [efrydi-] - (v.)
efrydu [efryd-] - (v.) study
efrydydd [-ion, -wyr, m.] - (n.) student
{ Efrydydd is a bit rare by now. }
efrydd [pl. -ion] - (adj.) maimed, crippled
efryn [efrau, m.] - (n.) tare
efwr [efwyr, m.] - (n.)
efydd [m.] - (n.) bronze, copper, brass
efyddaid - (adj.)
efydden [efyddynnau, -nau, f.] - (n.)
efyddyn [-nau, m.] - (n.)
efyntau - (pron.)
effaith [effeithiau, f.] - (n.) effect
effeithiad [-au?, m.] - (n.)
effeithio [effeithi-] - (v.) effect, affect
{ (affect) Effeithio is affect in the sense of having an effect on. }
effeithiol - (adj.) effective, effectual, efficient
effeithioli [effeithiol-] - (v.) render effectual
effeithiolrwydd [m.] - (n.) efficacy
effeithlonrwydd [m.] - (n.)
effro - (adj.) awake, vigilant, alert
eginhad [-au?, m.] - (n.)
egino [egin-] - (v.) germinate, sprout, shoot
{ (shoot) Egino is the kind of shooting that a plant does. }
eginyn [egin, m.] - (n.) germ, sprout, blade
{ (blade) Eginyn is the kind of blade of which grass is composed. }
eglur - (adj.) clear, plain, evident, apparent, bold
eglurdeb (eglurder) [m.] - (n.) clearness, clarity
eglureb [-au, f.] - (n.) illustration
eglur.had [m.] - (n.) explanation, demonstration
eglur.haol - (adj.) explanatory
egluro [eglur-] - (v.) make clear, explain
eglwys [-i, -ydd, f.] - (n.) church
ystlys eglwys - (n.) aisle
eglwysig - (adj.) church, ecclesiastical
bywoliaeth eglwysig - (n.) benefice
eglwyswr [eglwyswyr, m.] - (n.) churchman
eglwyswraig [eglwyswragedd, f.] - (n.) churchwoman
egni [-%on, m.] - (n.) effort, might, energy
egnio [egni-] - (v.)
egni%ol - (adj.) energetic
egr - (adj.) sharp; sour; severe; savage; cheeky
egroesen [egroes, f.] - (n.) hip
egru [egr-] - (v.) grow stale; grow acid
egwan - (adj.) weak, feeble
egwyd [-ydd, f.] - (n.) fetlock; fetter
egwyddor [-ion, f.] - (n.) principle; rudiment; alphabet
egwyddori [egwyddor-] - (v.) instruct, ground, initiate
egwyddorol - (adj.) high-principled
egwyddorwas [egwyddorweisiau, m.] - (n.) apprentice
egwyl [-iau, f.] - (n.) lull, respite; opportunity
enghraifft [enghreifftiau, f.] - (n.) example, instance
{ Enghraifft is the preferred Welsh word for "example". }
er enghraifft - (adv.) for example
enghreifftiol - (adj.)
englyn [-ion, m.] - (n.) <Welsh alliterative stanza>
englyna (englynu) [englyn-] - (v.) compose englynion
englynwr [englynwyr, m.] - (n.) composer of englynion
engyl [pl.] - (n.) <see "angel">
ehangder [eangderau, m.] - (n.) breadth, immensity
ehangfryd - (adj.)
ehangu (eangu) [ehang-, eang-] - (v.) enlarge, extend, amplify, broaden
ehangydd [-ion?, m.] - (n.)
eheb [m.] - (n.) email
ehebiad [-au, m.] - (n.) email message
ehebiaeth [f.] - (n.) email correspondence
ehebu [eheb-] - (v.) email
ehedbridd [-au?, m.] - (n.)
ehedeg [ehed-] - (v.) fly; run to seed
ehedfa [ehedfeydd, -oedd, f.] - (n.) flight
ehedfaen [-au?, m.] - (n.)
ehedfan [ehed-] - (v.) hover, fly
ehediad [-au, m.] - (n.) flight
ehediad [ehediaid, m.] - (n.) fowl, bird
ehedwr [ehedwyr, m.] - (n.)
ehedydd [-ion, m.] - (n.) lark
ehofndra (ehofnder) [m.] - (n.) fearlessness, boldness, audacity
ehud - (adj.) rash, simple, foolish
ehudo [ehud-] - (v.)
ehudrwydd [m.] - (n.) rashness, folly
ei - (adj.) his, her
ar ei ben ei hun - (adv.) by himself, alone
ar ei gyfyl - (prep.) near him
ar ei ocheliad - (adj.) on his guard
ar ei ogwydd - (adv.) aslant
byr ei olwg - (adj.) near-sighted, short-sighted, myopic
byr ei wynt - (adj.) asthmatic
caeth ei frest - (adj.) asthmatic
codi ar ei sefyll - (v.) he stands up
dan ei grwys - (adj.) laid out for burial
deheuig a+'i ddwy law - (adj.) ambidextrous
ei dy+ ei hun - (n.) his own house
gwyn ei fyd y dyn - blessed is the man
haeru ar ei wir - (v.) asseverate
heb ei ail - (adj.) incomparable
llwr ei ben - (adj.) headlong
llwr ei gefn - (adj.) backwards
mynd ar ei lw - (v.) take an oath
nerth ei draed - (adj.) as fast as he can
nerth esgyrn ei ben - (adj.) as loud as he can
o'i le - (adv.) amiss
rhoi ei fryd ar - (v.) set his mind to
trwm ei glyw - (adj.) hard of hearing
wrth ei fodd - (v.) he enjoys
yn wysg ei gefn - (adv.) backwards
ei - (pron.) him, her
eich - (adj.) your
eich - (pron.) you
Eidal, Yr - (prop.n.) Italy
eidalaidd - (adj.)
eidalwr [eidalwyr, m.] - (n.)
eidion [-nau, m.] - (n.) ox, beef
{ (beef) Eidion is beef that is on the hoof. }
cig eidion - (n.) beef
{ Cig eidion is the kind of beef you eat. }
eidral [-au?, m.] - (n.)
eiddew [m.] - (n.) ivy
eiddgar - (adj.) zealous, ardent
eiddgarwch [m.] - (n.) zeal, ardor (ardour)
eiddi - (pron.)
eiddigedd [m.] - (n.) jealousy; zeal
eiddigeddu [eiddigedd-] - (v.) be jealous, envy; have zeal
eiddigeddus - (adj.) jealous, envious
eiddigus - (adj.) jealous; zealous
eiddil - (adj.) slender, feeble
eiddiledd [-au?, m.] - (n.)
eiddilio [eiddili-] - (v.) enfeeble
eiddilwch [m.] - (n.) slenderness, feebleness
eiddiniant [eiddiniannau, m.] - (n.)
eiddiorwg [m.] - (n.) ivy
eiddo - (pron.) his, hers, mine, yours, ours, theirs, thine
eiddo [m.] - (n.) property, possessions, assets, belongings
eiddoch - (pron.) yours
eiddof - (pron.) mine
eiddom - (pron.) ours
eiddot - (pron.) yours, thine
eidduno [eiddun-] - (v.) desire, wish, pray
eiddunol - (adj.)
eiddynt - (pron.) theirs
Eifftaidd - (adj.) Egyptian
Eifftes [-au, f.] - (n.) Egyptian
Eifftiad [Eifftiaid, m.] - (n.) Egyptian
Eifftiwr [Eifftwyr, m.] - (n.) Egyptian
eigion [-au, m.] - (n.) depth, ocean
eigr [-au?, f.] - (n.)
eingion [-au, f.] - (n.) anvil
eingl [pl.] - (n.)
eil [-ion, f.] - (n.) aisle
eil- - (prx.) <see "ail-">
eilch [pl.] - (n.) <see "alch">
eilchwyl - (adv.) again
eileb [-au, f.] - (n.)
eiledol - (adv.)
eiledu [eiled-] - (v.)
eilflwydd - (adj.)
eiliad [-au, mf.] - (n.) second, moment
eilio [eili-] - (v.) weave, plait; sing; second, alternate
eiliw - (adj.)
eiliw [-iau, m.] - (n.) hue, glimmer; appearance, image
eiliwr [eilwyr, m.] - (n.) seconder
eilradd - (adj.)
eilun [-od, m.] - (n.) idol, image
eilunaddoli [eilunaddol-] - (v.) worship idols
eilunaddolwr [eilunaddolwyr, m.] - (n.) idolator
eilwaith - (adv.) a second time, again, afresh
eilwers - (adv.)
eilydd [-ion, m.] - (n.)
eillio [eilli-] - (v.) shave
eilliwr [eillwyr, m.] - (n.) shaver, barber
eillt (eilltiaid) [pl.] - (n.) <see "aillt">
ein - (adj.) our
ein - (pron.) our
einioes [f.] - (n.) life, lifetime
einion [-au, f.] - (n.) anvil
eira [m.] - (n.) snow
aderyn yr eira - (n.) starling
bwrw eira - (v.) snow
plu eira - (n.) snowflakes
ystorm erwin o wynt ac eira - (n.) blizzard
eiraog - (adj.)
eirch (eirchiau; eirchion) [pl.] - (n.) <see "arch">
eirian - (adj.) bright, beautiful
eirias - (adj.) burning, glowing, fiery
eiriasu [eirias-] - (v.)
eirinen [eirin, f.] - (n.) plum
eirinllys [-au?, mf.] - (n.)
eiriol [eiriol-] - (v.) plead, pray, intercede, advocate
eiriolaeth [f.] - (n.) intercession
eiriolwr [eiriolwyr, m.] - (n.) intercessor, mediator, advocate
eiriolydd [pl.] - (n.)
eirlaw [m.] - (n.) sleet
eirlys [-iau, m.] - (n.)
eironi [m.] - (n.) irony
eirth [pl.] - (n.) <see "arth">
eirthio [eirthi-] - (v.) bait
eisen [ais, f.] - (n.) rib; lath
eisglwyf [m.] - (n.) pleurisy
eisiau (isio) [m.] - (n.) want, need, lack
{ (need, want) Eisiau is properly "want". "Eisiau" is the human
response to the world. }
{ "Isio" is used in N. Wales dialectic writing for "eisiau". }
eisin [pl.] - (n.) bran, husk
eisoes - (adv.) already
eistedd [eistedd-; 3.s. & 2.s.imp. eistedd] - (v.) sit, seat
eistedd yn groes i - (v.) bestride
eisteddfa [eisteddfeydd, -+u, f.] - (n.) seat
eisteddfod [-au, f.] - (n.) eisteddfod; session
{ An eisteddfod is a Welsh cultural festival. The principal
eisteddfod is the Eisteddfod Genedlaethol Frenhinol Cymru, the Welsh
National Royal Eisteddfod, which takes place annually in August. }
eisteddfodol - (adj.)
eisteddfodwr [eisteddfodwyr, m.] - (n.)
eisteddiad [-au, m.] - (n.) sitting, session
eisteddle [-oedd, m.] - (n.) seat, sitting, pew
eitem [-au, f.] - (n.) item
eithaf - (adj.) extreme; superlative
eithaf - (adv.) quite
eithaf [-oedd, -ion, m.] - (n.) extreme, utmost; superlative; (n.pl.) antipodes
i'r eithaf - (adv.) to the utmost
eithafbwynt [-iau, m.] - (n.)
eithafoedd [mpl.] - (n.) extremes, extremities
eithafol - (adj.) extreme
eithafwr [eithafwyr, m.] - (n.) extremist
eithafydd [-ion, m.] - (n.) extremist
eithinen [eithin, f.] - (n.) furze, gorse
eithinfyw [-iau?, m.] - (n.)
eithinog - (adj.) furzy
eithr - (conj.) but
{ Eithr means "but" when it shows a contrast with what preceded
it, such as "not this but that". (Not everyone uses "eithr".) }
eithr - (prep.) except; besides
eithriad [-au, m.] - (n.) exception
eithriadol - (adj.) exceptional
eithrio [eithri-] - (v.) except, exclude, bar
elain [elanedd, f.] - (n.)
electrod [-au, m.] - (n.)
electroleiddiad [-au?, m.] - (n.)
electroneg [-au?, f.] - (n.)
Eleias - (prop.n.) Elijah, Elias
eleirch [pl.] - (n.)
Elen - (prop.n.) Helen, Ellen
eleni - (adv.) this year
elfen [-nau, f.] - (n.) element
elfeniad [-au, m.] - (n.) analysis
elfennol - (adj.) elementary
elfennu [elfenn- &1, elfen- &2+] - (v.) analyze (analyse)
elgeth [f.] - (n.) chin
eli [-%au, m.] - (n.) ointment, salve
eliffant [-od, -iaid, m.] - (n.) elephant
eliffantaidd - (adj.) elephantine
elin [-au, -oedd, f.] - (n.) elbow; angle, bend
elino [elin-] - (v.) elbow
elinog - (adj.) angular
eli%o [eli%-] - (v.) anoint
Eliseus - (prop.n.) Elisha, Eliseus
elor [-au, -ydd, f.] - (n.) bier
elorgerbyd [-au, m.] - (n.) hearse
elusen [-nau, f.] - (n.) alms
elusendy [elusendai, m.] - (n.) almshouse
elusen.gar - (adj.) charitable, benevolent
elusen.garwch [m.] - (n.) charity, benevolence
elusennol - (adj.) eleemosynary, charitable
elusennwr [elusennwyr, m.] - (n.) almoner, benefactor
elw [m.] - (n.) profit, gain, possession, behoof, benefit, boot
{ (boot) Elw is boot as in "to boot" }
elwa [elw-] - (v.) gain, profit, benefit
elwach - (adj.)
elwch [-au?, m.] - (n.)
elwig - (adj.)
elwlen [elwlod, f.] - (n.) kidney
elyf [mpl.] - (n.) <see "alaf">
elyrch [pl.] - (n.)
ellmyn [pl.] - (n.)
Ellmynaidd - (adj.) German
Ellmynwr [Ellmynwyr, m.] - (n.) German
elltydd [pl.] - (n.) <see "allt">
ellyll [-on, m.] - (n.) fiend
ellyllaidd - (adj.) fiendish
ellylles [-au, f.] - (n.) fury
{ Ellylles is the kind of fury that is a female fiend. }
ellyn [-nau, -nod, -au, -od, m.] - (n.) razor
embargo [m.] - (n.) embargo
emosiwn [emosiynau, m.] - (n.) emotion
emosiynol - (adj.) emotional
empeiraidd - (adj.) empirical
emrallt [m.] - (n.) emerald
Emrys - (prop.n.) Ambrose
emyn [-au, m.] - (n.) hymn
emyniadur [-on, m.] - (n.) hymnbook
emynwr [emynwyr, m.] - (n.)
emynydd [-ion, m.] - (n.) hymnist
emynyddiaeth [f.] - (n.) hymnody, hymnology
emys [pl.] - (n.) <see "amws">
enaid [eneidiau, m.] - (n.) life, soul
enbyd (enbydus) - (adj.) dangerous, perilous
enbydrwydd [m.] - (n.) peril, danger, jeopardy
encil [-ion, m.] - (n.) retreat, flight
encilfa [encilfeydd, f.] - (n.) retreat; desertion
enciliad [-au?, m.] - (n.)
encilio [encili-] - (v.) retreat; desert
enciliol - (adj.)
enciliwr [encilwyr, m.] - (n.) retreater; deserter
encyd [mf.] - (n.) space; while
eneideg [f.] - (n.) psychology
eneidegydd [-ion, m.] - (n.) psychologist
eneidiau [pl.] - (n.) <see "enaid">
eneidiog - (adj.)
eneidyddiaeth [-au?, f.] - (n.)
eneiniad [-au, m.] - (n.) anointing, unction
eneiniau [mpl.] - (n.) <see "ennaint">
eneinio [eneini-] - (v.) anoint
eneiniog - (adj.) anointed
eneiniog [m.] - (n.) anointed one
eneiniwr [eneinwyr, m.] - (n.)
eneinllyn [-ion?, m.] - (n.)
enfawr - (adj.) enormous, huge, immense
enfys [-au, f.] - (n.) rainbow
en.giriol - (adj.) nefarious, cruel, terrible
enillfawr - (adj.) lucrative, remunerative
enillgar - (adj.) gainful; winsome
enillion [pl.] - (n.) <see "ennill">
enillwr (enillydd) [enillwyr, m.] - (n.) gainer, winner
enllib [-ion, -iau, m.] - (n.) slander, libel, aspersion
enllibaidd - (adj.) slanderous, libellous
enllibio [enllibi-] - (v.) slander, libel
enllibiwr [enllibwyr, m.] - (n.) slanderer, libeller
enllibus - (adj.) slanderous, libellous
enllyn [m.] - (n.) relish eaten with bread
ennaint [eneiniau, m.] - (n.) ointment
ennill [enill-; 3.s. & 2.s.imp. ennill] - (v.) win, gain, earn, acquire, attain, best
ennill [enillion, m.] - (n.) gain, profit; (n.pl.) earnings
ennyd [mf.] - (n.) while, moment
am ennyd - (adv.) awhile
ennyn [enynn- &1; enyn- &2+; 3.s. & 2.s.imp. ennyn] - (v.) kindle, burn, inflame; excite
ensyniad [-au, m.] - (n.) insinuation
ensynio [ensyni-] - (v.) insinuate
entrych [-oedd, -ion, m.] - (n.) firmament, height, zenith
enw [-au, m.] - (n.) name, appellation; noun
enw priod - (n.) proper noun
enwad [-au, m.] - (n.) denomination, sect
enwadaeth [f.] - (n.) sectarianism
enwadol - (adj.) sectarian; nominative
enwadur [-on, m.] - (n.)
enwadwr [enwadwyr, m.] - (n.) sectarian
enwaediad [-au, m.] - (n.) circumcision
enwaedu [enwaed-] - (v.) circumcise
enwebiad [-au, m.] - (n.) nomination
enwebu [enweb-] - (v.) nominate
enwedig - (adj.) especial
yn enwedig - (adv.) especially, particularly
enwi [enw-] - (v.) name
enwog [pl. -ion; enwoc- &adj] - (adj.) famous, renowned, noted
{ (famous, noted) Enwog means possessed of a name -- so
"well-known", noted only in the sense of being famous. }
enwogi [enwog-] - (v.) make famous
enwogrwydd [m.] - (n.) fame, renown
enwol - (adj.)
enwyn [m.] - (n.) <used in expression>
llaeth enwyn - (n.) buttermilk
enynfa [enynfeydd, f.] - (n.) inflammation; itching
enynfau [fpl.] - (n.)
enyniad [-au, m.] - (n.) inflammation
enyniad y coluddyn crog - (n.) appendicitis
enynnol - (adj.) inflammatory; inflamed
eoca [eoc-] - (v.)
eofn - (adj.) fearless, bold
eog [-iaid, m.] - (n.) salmon
eon - (adj.)
eos [-iaid, f.] - (n.) nightingale
eosaidd - (adj.) like a nightingale
epa [-od, m.] - (n.) ape, monkey
epigram [-au?, m.] - (n.)
epil [m.] - (n.) offspring, brood
epiledd [-au?, m.] - (n.)
epilgar - (adj.) prolific, teeming
epiliad [epiliaid, m.] - (n.)
epilio [epili-] - (v.) bring forth, teem, breed
epiliog - (adj.)
epistol [-au, m.] - (n.) epistle
eples [m.] - (n.) leaven, ferment
eplesiad [m.] - (n.) fermentation
eplesu [eples-] - (v.) leaven, ferment
er - (conj.) although, though, albeit
er [er- &prep2] - (prep.) for, in order to; since
er enghraifft - (adv.) for example
er gwaethaf - (prep.) in spite of
er hynny - (conj.) albeit
er mwyn - (prep.) for the sake of
er ys talwm (ers talwm) - (adv.) long ago, for a long time
eraill [pl.] - (adj.) <see "arall">
erbyn - (prep.) by, against
bwrw yn erbyn - (v.) to run into, to strike against
yn erbyn - (prep.) against
erbyn [erbyn-] - (v.) receive, meet
Ercwlff - (prop.n.) Hercules
erch [erch- &adj] - (adj.) speckled; frightful
erchi [arch-; 3.s. eirch] - (v.) ask, pray, command, demand, bid
{ You "erchi i" a person. }
erchwyn [-ion, -nau, mf.] - (n.) side, bedside
erchyll - (adj.) hideous, horrible, atrocious
erchyllter [-au, m.] - (n.) atrocity
erchylltod (erchylltra) [m.] - (n.) hideousness, horror
erchyllu [erchyll-] - (v.)
erddifwl [-au?, m.] - (n.)
erddigan [-au, f.] - (n.)
erddynt - (prep.)
eres - (adj.) wonderful, strange
erestyn [m.] - (n.) minstrel, buffoon
erfinen [erfin, f.] - (n.) turnip
erfyn [-iadau, m.] - (n.)
erfyn [erfyni-; 3.s. & 2.s.imp. erfyn] - (v.) beg, pray, implore, beseech, expect, appeal
{ You "erfyn ar" a person. }
erfyniad [-au, m.] - (n.) prayer, petition
erfyniol - (adj.)
erfyniwr [erfynwyr, m.] - (n.)
erglywed [erglyw-] - (v.)
ergyd [-ion, f.] - (n.) blow, stroke; shot, bang; cast
ergydiad [-au?, m.] - (n.)
ergydio [ergydi-] - (v.) strike; throw, cast
ergydiol - (adj.)
ergydiwr [ergydwyr, m.] - (n.) striker
erildiwr [erildwyr, m.] - (n.)
erioed - (adv.) ever, never (in negative context)
{ (ever) Erioed is used with perfect and pluperfect. }
erledigaeth [-au, f.] - (n.) persecution
erlid [-iau, m.] - (n.) persecution
erlid [erlid-] - (v.) persecute
erlidiwr [erlidwyr, m.] - (n.) persecutor
erlyn [erlyn-; 3.s. erlyn] - (v.) pursue, prosecute
erlyniad [-au, m.] - (n.) prosecution
erlyniaeth [-au?, f.] - (n.)
erlynydd [-ion?, m.] - (n.) prosecutor
ermyg [-ion, m.] - (n.) instrument, organ
ern (ernes) [-au, f.] - (n.) earnest, pledge
ers - (prep.) since
er ys talwm (ers talwm) - (adv.) long ago, for a long time
ers meitin - (adv.) some time since, a while
{ Ers meitin means a while on the scale of hours. }
ertrai [-eiau?, m.] - (n.)
erthwch [m.] - (n.) grunt, pant
erthygl [-au, f.] - (n.) article
erthyl [-od, m.] - (n.) abortion
erthylaidd - (adj.)
erthyliad [-au, m.] - (n.) abortion
erthylu [erthyl-] - (v.) abort, miscarry
erw [-au, f.] - (n.) acre
erwydd [pl.] - (n.) stave
{ Erwydd is the musical stave. }
erydiad [-au?, m.] - (n.)
erydol - (adj.)
erydr [pl.] - (n.) <see "aradr">
erydu [eryd-] - (v.)
erydydd [-ion, m.] - (n.)
eryr [-od, m.] - (n.) eagle; shingles
eryraidd - (adj.) eagle-like, aquiline
eryres [f.] - (n.) eagle
Eryri - (prop.n.) Snowdonia
eryrog - (adj.)
eryrol - (adj.)
esblygiad [-au, m.] - (n.)
esblygol - (adj.)
esboniad [-au, m.] - (n.) explanation; commentary
esboniadaeth [f.] - (n.) exposition, exegesis
esboniadol - (adj.) expository, exegetical, explanatory
esbonio [esboni-] - (v.) explain, expound
esboniwr [esbonwyr, m.] - (n.) expositor, commentator
esbonydd [-ion?, m.] - (n.)
Eseia (Esay) - (prop.n.) Isaiah
esgair [esgeiriau, f.] - (n.) shank, leg; ridge
esgeulus - (adj.) neglectful, negligent
esgeuluso [esgeulus-] - (v.) neglect
esgeulustod (esgeulustra) [m.] - (n.) negligence
esgeuluswr [esgeuluswyr, m.] - (n.) neglecter
esgid [-iau, f.] - (n.) boot, shoe
{ (boot) Esgid is the kind of boot you wear. }
esgob [-ion, m.] - (n.) bishop
bagl esgob - (n.) crosier
esgobaeth [-au, f.] - (n.) bishopric, see, diocese
esgobaethol - (adj.)
esgobaidd - (adj.)
esgobol - (adj.) episcopal; episcopalian
esgobyddiaeth [f.] - (n.) episcopalianism
esgobyddol - (adj.) episcopalian
esgor [esgor-] - (v.) give birth
esgor ar - (v.) give birth to, bear
{ (bear) Esgor ar is bear in the sense of giving birth to a child. }
esgoriad [-au, m.] - (n.)
esgud - (adj.) quick, swift, active, alert
esgudrwydd [m.] - (n.)
esgus [-ion, m.] - (n.) excuse, pretext
esgusawd [esgusodion, m.] - (n.) excuse, apology
esgusodi [esgusod-] - (v.) excuse
esgusodol - (adj.) excusable, excused
esgusol - (adj.)
esgyll [pl.] - (n.) <see "asgell">
esgymum - (adj.)
esgyn [esgynn- &1, esgyn- &2+; 3.s. & 2.s.imp. esgyn] - (v.) ascend, rise
esgynbren [-nau, m.] - (n.) perch
esgynedig - (adj.)
esgynfa [esgynfeydd, f.] - (n.) ascent, rise
esgynfaen [m.] - (n.) horse-block
esgyniad [-au, m.] - (n.) ascension, accession
esgynlawr [esgynloriau, m.] - (n.) platform, stage
esgynneb [-au?, f.] - (n.)
esgynnol - (adj.) ascending
esgynnwr [esgynnwyr, m.] - (n.)
esgynnydd [-ion?, m.] - (n.)
esgyrn [pl.] - (n.) <see "asgwrn">
esgyrnog - (adj.)
esgyrnygu [esgyrnyg-] - (v.) gnash teeth, grind teeth
esiampl [-au, f.] - (n.) example
{ Esiampl is a crass borrowing of the English "example". }
esillydd [-ion, m.] - (n.) offspring, descendant
esmwyth - (adj.) soft, smooth; easy
esmwytha+d [m.] - (n.) ease, relief
esmwythau [esmwyt- &hau] - (v.)
esmwythder (esmwythdra) [m.] - (n.) ease
esmwytho (esmwytha/u) [esmwyth-, esmwyth- &a/u] - (v.) ease, soothe, soften, alleviate
esmwythyd [m.] - (n.) ease, luxury
estron (estronol; estronaidd) - (adj.) foreign, strange, alien
{ (strange) Estron means "strange" in the sense of someone you
don't know, i.e., a stranger. }
estron [-iaid, m.] - (n.) foreigner, alien
estronaidd - (adj.) strange, foreign, alien
estroneiddio [estroneiddi-] - (v.)
estrones [f.] - (n.) alien woman
estroniaeth [-au?, f.] - (n.)
estronol - (adj.) strange, foreign, alien
estrys [-iaid, mf.] - (n.) ostrich
estylch [pl.] - (n.) <see "astalch">
estyll (estyllod) [pl.] - (n.) <see "astell">
estyllen [estyll, f.] - (n.) plank, board
estyn [estynn- &1, estyn- &2+; 3.s. & 2.s.imp. estyn] - (v.) extend, reach; stretch, prolong
estyniad [-au, m.] - (n.) extension, prolongation
estynnol - (adj.)
estheteg [mf.] - (n.) aesthetics
esthetig - (adj.) aesthetic
Esyllt - (prop.n.) Iseult
esyth [pl.] - (n.)
etgyr [mpl.] - (n.) <see "atgor">
etifedd [-ion, m.] - (n.) heir, inheritor
etifeddeg [mf.] - (n.) heredity
etifeddes [f.] - (n.) heiress
etifeddiaeth [-au, f.] - (n.) inheritance
etifeddiant [etifeddiannau, m.] - (n.)
etifeddol - (adj.) hereditary
etifeddu [etifedd-] - (v.) inherit
eto - (adv.) yet, still; again
{ (still) Eto is equivalent to "encore" in French: "yet, again,
still"; to me there is something "short", "separate" in the meaning.
"Bu unwaith, ac mae unwaith eto", "it was and it still is" indicates
"it was and it is again". }
eto - (conj.) yet, albeit; still
ethnig [m.] - (n.) heathen
ethnydd [-ion, m.] - (n.) ethnologist
ethnyddiaeth [f.] - (n.) ethnology
ethnyddol - (adj.) ethnological
ethol [ethol-] - (v.) elect
etholadwy - (adj.) eligible
etholaeth [-au, f.] - (n.) constituency
etholedig [pl. -ion] - (adj.) elect
etholedigaeth [-au, f.] - (n.) election
{ Etholedigaeth is the theological concept of election. }
etholfraint [etholfreintiau, etholfreiniau, f.] - (n.) franchise
etholiad [-au, m.] - (n.) election
{ Etholiad is the kind of election that puts people in office. }
etholwr [etholwyr, m.] - (n.) elector
etholydd [-ion, m.] - (n.) elector
eu - (adj. & pron.) their
eu gilydd - (pron.) one another
{ "Eu gilydd" must agree in person with the people to whom it refers,
although it is always plural. There are thus three forms: "ein
gilydd", when the speaker is including himself/herself among the
group; "eich gilydd", when the speaker is including those being
addressed among the group; and "eu gilydd", to refer to some
third-party group. }
eunuch [-iaid, m.] - (n.) eunuch
euog - (adj.) guilty
euogrwydd [m.] - (n.) guilt, guiltiness
euon [pl.] - (n.) <see "au">
eurafal [-au, m.] - (n.) golden apple
euraid (euraidd) - (adj.) golden, gold
eurbinc [-iau?, f.] - (n.)
eurbysg [pl.] - (n.)
eurdlws [-au?, m.] - (n.)
eurdorch [eurdyrch, f.] - (n.)
eurddwrn - (adj.)
eurddwrn [-au?, m.] - (n.)
eurem [-au, f.] - (n.)
eurgain - (adj.)
eurgrawn [m.] - (n.) treasury
eurgwyn [-ion?, m.] - (n.)
eurllys [-au?, m.] - (n.)
euro [eur-] - (v.) apply gold, bestow gold; gild
eurof [-aint, m.] - (n.) goldsmith
euron [-nau?, f.] - (n.)
euros [pl.] - (n.)
eursail - (adj.)
eurwr [eurwyr, m.] - (n.)
eurych [-od, -iaid, m.] - (n.) goldsmith; tinker
euryn [-ion?, m.] - (n.)
ewa [-+u?, m.] - (n.)
ewach [-od, m.] - (n.)
ewig [-od, f.] - (n.) hind
ewin [-edd, mf.] - (n.) nail, talon, claw; hoof
ewinallt [-iau?, f.] - (n.)
ewinfedd [-i, f.] - (n.)
ewino [ewin-] - (v.) claw
ewinog - (adj.) having claws, having nails
ewinor [-ion?, f.] - (n.)
ewinrhew [m.] - (n.) frostbite
ewlychiad [-au?, m.] - (n.)
ewlychol - (adj.)
Ewrop [m.] - (prop.n.) Europe
Ewropeaidd - (adj.) European
ewybr - (adj.)
ewyngant [ewyngannau, m.] - (n.)
ewyllys [-iau, fm.] - (n.) will
{ Ewyllys is the kind of will you exercise when you make decision. }
ewyllysgar - (adj.) willing, obliging
ewyllysgarwch [m.] - (n.) willingness
ewyllysiad [-au?, m.] - (n.)
ewyllysio [ewyllysi-] - (v.) will, wish
ewyllysiwr [ewyllyswyr, m.] - (n.) wisher
ewyllysu [ewyllys-] - (v.)
ewyn [m.] - (n.) foam, surf, froth
ewynnog - (adj.) foaming, foamy, frothy
ewynnol - (adj.)
ewynnu [ewynn- &1, ewyn- &2+] - (v.) foam, froth
ewyrth [-au?, m.] - (n.)
ewythr [-edd, -od, m.] - (n.) uncle fagddu [f.] - (n.) gross darkness
faint - (inter. pron.) how many
faint - (pron.) as many
falant [falannau, f.] - (n.)
fampir [-od, -iaid, f.] - (n.) vampire
fandal [-iaid, m.] - (n.) vandal
fandaliaeth [f.] - (n.) vandalism
farnais [-au?, m.] - (n.)
farneisio [farneisi-] - (v.)
fe - (part.) <a particle used in S. Wales to introduce a conjugated verb>
fe - (pron.) <see "e">
feallai - (adv.) perhaps, peradventure
fel - (conj. & prep.) like, so, as, that, thus; how
crwn fel modrwy - (adj.) annular
felfed [m.] - (n.) velvet
felly - (adv.) therefore, so, thus, accordingly
{ (so) Felly means "so" in the sense of "thus". }
Fenni, Y - (prop.n.) Abergavenny
fermilion - (adj.)
fermilion [-nau?, m.] - (n.)
fersiwn [fersiynnau, m.] - (n.) version
fertigol - (adj.)
festri [-oedd, f.] - (n.) vestry
fesul - (prep.) by
{ Fesul means "by" as in the phrase "count by threes". }
fi - (pron.) I, me
ficer [-iaid, m.] - (n.) vicar
ficerdy [ficerdai, m.] - (n.) vicarage
ficeriaeth [-au, f.] - (n.) vicariate, vicarage
fideo - (adj.) video
finegr [m.] - (n.) vinegar
finnau - (pron.) <see "innau">
fiol [-ion?, f.] - (n.)
fiola [-+u?, f.] - (n.)
fioled [-au, f.] - (n.)
firws [-au?, m.] - (n.)
flamllyd - (adj.)
fo - (pron.) <see "e">
folant [folannau, f.] - (n.)
folum [-au, m.] - (n.) volume
fory (yfory) - (adv.) tomorrow
fot [-iau, f.] - (n.)
fotio [foti-] - (v.)
fotiwr [fotwyr, m.] - (n.)
fry - (adv.) above, aloft
{ (above) Fry is an absolute sort of "above": a long way up,
aloft. }
fwltur [-iaid, m.] - (n.) vulture
fy - (adj.) my
tan fy nghronglwyd - (adv.) under my roof
Fychan - (prop.n.) Vaughan
fyny - (adv.) <used in expression>
i fyny - (adv.) up, upwards, aloft
Fyrsil (Fferyll) - (prop.n.) Vergil ffacbys [pl.] - (n.) fitches, vetches
ffactor [-au, f.] - (n.) factor
ffactri [-%oedd, f.] - (n.) factory, mill
ffad - (adj.)
ffaden [-nau?, f.] - (n.)
ffael [-au?, m.] - (n.)
ffaeledig - (adj.) fallible
ffaeledigrwydd [m.] - (n.) fallibility
ffaeledd [-au, m.] - (n.) failing, defect, fault
ffaelu [ffael-] - (v.) fail
ffa+en (ffeuen) [ffa, f.] - (n.) bean
ffaeth - (adj.) luxuriant
ffafr [-au, f.] - (n.) favor (favour), boon
ffafriaeth [f.] - (n.) favoritism (favouritism)
ffafrio [ffafri-] - (v.) favor (favour)
ffafriol - (adj.) favorable (favourable), auspicious
ffafrus - (adj.)
ffagl [-au, f.] - (n.) blaze, flame; torch
ffaglen [-nau, f.] - (n.)
ffagliad [-au?, m.] - (n.)
ffaglog - (adj.) blazing, flaming
ffaglu [ffagl-] - (v.) blaze, flame
ffagod [-au, f.] - (n.)
ffagoden [-nau?, f.] - (n.)
ffagodi [ffagod-] - (v.)
ffair [ffeiriau, f.] - (n.) fair, exchange
ffaith [ffeithiau, f.] - (n.) fact
ffald [-au, f.] - (n.) fold; pound
ffaldio [ffaldi-] - (v.)
ffals [pl. ffeilsion] - (adj.) false, deceitful
ffalsedd [m.] - (n.) falsehood, deceit
ffalsio [ffalsi-] - (v.) fawn, cringe
ffalsiwr [ffalswyr, m.] - (n.) flatter, toady
ffalst - (adj.)
ffalster [m.] - (n.) deceitfulness, cunning
ffalswr [ffalswyr, m.] - (n.)
ffan [-nau, f.] - (n.)
ffanatigiaeth [-au?, f.] - (n.)
ffansi [f.] - (n.) fancy
ffansi%o [ffansi%-] - (v.) fancy
ffansi%ol - (adj.) fanciful, pleasing the fancy
ffarier [-oedd?, m.] - (n.)
ffarm (fferm) [ffermydd, f.] - (n.) farm
ffarmio (ffermio) [ffarmi-, ffermi-] - (v.) farm
ffarmwr (ffermwr) [ffarmwyr, ffermwyr, m.] - (n.) farmer
ffarmwraig [ffarmwragedd, f.] - (n.) farmwoman
ffarwel (ffarwe/l; ffa/rwel) [mf.] - (n.) farewell, adieu
ffarwelio [ffarweli-] - (v.) bid farewell
ffas [-iynau, f.] - (n.)
ffasg [-au, f.] - (n.)
ffasgell [-i, -au, f.] - (n.)
ffasgu [ffasg-] - (v.)
ffasiwn [ffasiynau, f.] - (n.) fashion
ffasiynol - (adj.) fashionable
ffat [-iau, f.] - (n.)
ffatio [ffati-] - (v.)
ffatri [-%oedd, f.] - (n.) factory, mill
ffau [ffeuau, f.] - (n.) den
ffawd [ffodion, f.] - (n.) fortune, fate
{ (fortune) Ffawd is the kind of fortune told by a fortune teller. }
ffawydden [ffawydd, f.] - (n.) beech tree
ffederal - (adj.) federal
ffedereiddio [ffedereiddi-] - (v.) federate
ffedog [-au, f.] - (n.) <see "arffedog">
ffefryn [-ion?, m.] - (n.)
ffei - (interj.) fie
ffeil [f.] - (n.) file
ffeilio [ffeili-] - (v.) file
ffeilsion [pl.] - (adj.) <see "ffals">
ffein (ffeind) - (adj.) fine
ffeindio [ffeindi-] - (v.)
ffeindrwydd [m.] - (n.)
ffeiriau [pl.] - (n.) <see "ffair">
ffeirio [ffeiri-] - (v.) barter, exchange
ffeithiau [pl.] - (n.) <see "ffaith">
ffel - (adj.) sharp, sly, cunning
ffelder [-oedd?, m.] - (n.)
ffelt [-iau?, m.] - (n.)
ffelwm [m.] - (n.) whitlow
ffenestr (ffenest) [ffenestri, f.] - (n.) window
ffenestrog - (adj.)
ffenestru [ffenestr-] - (v.)
ffens [f.] - (n.) fence
{ Ffens is an artificial hedge, some sort of "clawdd". }
ffensio [ffensi-] - (v.)
ffeodaeth [-au?, f.] - (n.)
ffe+r [fferau, f.] - (n.) ankle
fferdod [-au?, m.] - (n.)
fferf [f.] - (adj.) <see "ffyrf">
fferi [-nau, f.] - (n.)
fferins [pl.] - (n.) sweets
fferllyd - (adj.) chilly
fferm [-ydd, f.] - (n.) <see "ffarm">
ffermdy [ffermdai, m.] - (n.) farmhouse
ffermio - (v.) <see "ffarmio">
ffermwr [m.] - (n.) <see "ffarmwr">
fferru [fferr- &1, ffer- &2+] - (v.) congeal, freeze, benumb; perish with cold
fferyllfa [fferyllfeydd, f.] - (n.) dispensary, pharmacy
{ (pharmacy) Fferyllfa is the pharmacy at which you buy drugs. }
fferylliaeth [f.] - (n.) pharmacy
{ Fferylliaeth is the study of pharmacy. }
fferyllol - (adj.)
fferyllydd [-ion, m.] - (n.) chemist, pharmacist, apothecary
ffesant [ffesannau, mf.] - (n.) pheasant
ffest - (adj.) fast
ffetan [-au, f.] - (n.) sack, bag
ffetus - (adj.)
ffeuau [pl.] - (n.) <see "ffau">
ffeuen [f.] - (n.) <see "ffa+en">
ffi [-oedd, f.] - (n.)
ffiaidd - (adj.) loathsome, abominable
ffibr [-au, m.] - (n.)
ffidl (ffidil) [-au, f.] - (n.) fiddle
ffidlan [ffidlan- ?] - (v.)
ffidler [-iaid, m.] - (n.) fiddler
ffidlo [ffidl-] - (v.) fiddle
ffieiddbeth [-au, m.] - (n.) abomination
ffieidd-dod [m.] - (n.) abhorrence
ffieidd-dra [m.] - (n.) abomination
ffieiddiad [-au?, m.] - (n.)
ffieiddio [ffieiddi-] - (v.) loathe, abominate, abhor
ffieiddrwydd [m.] - (n.) abhorrence, disgust
ffig [-ys, m.] - (n.)
ffigur [-au, mf.] - (n.) figure, type
ffigurol - (adj.) figurative
ffigysbren [-nau, m.] - (n.) fig tree
ffigysen [ffigys, f.] - (n.) fig
ffilament [-au, f.] - (n.) filament
ffilm [-iau, f.] - (n.) film
ffiloreg [f.] - (n.) rigamarole, nonsense, balderdash
ffin [-iau, f.] - (n.) boundary, limit, barrier, border, bound
{ (bound) Ffin is bound in the sense of boundary. }
ffinio [ffini-] - (v.) border, bound
{ (bound) Ffinio is bound in the sense of confine. }
ffinio ar - (v.) border on, abut
ffiniol - (adj.)
ffiol (phiol) [-au, f.] - (n.) vial; cup
ffion [-nau?, m.] - (n.)
ffiord [-au, m.] - (n.)
ffiseg [f.] - (n.) physics
ffisegwr [ffisegwyr, m.] - (n.) physicist
ffisig [-au?, m.] - (n.) physic, medicine
ffisigwr (physygwr) [ffisigwyr, m.] - (n.) physician
ffisigwriaeth (physygwriaeth) [m.] - (n.) physic, medicine
ffit - (adj.)
ffitiwr [ffitwyr, m.] - (n.)
ffitrwydd [m.] - (n.)
ffiwdal - (adj.)
ffiwdalhau [ffiwdal- &hau] - (v.)
ffiwdaliaeth [-au?, f.] - (n.)
ffiws [-iau, m.] - (n.)
fflach [-iau, f.] - (n.) flash
fflachiad [-au, m.] - (n.) flash
fflachio [fflachi-] - (v.) flash
fflag [-iau, f.] - (n.) flag
fflangell [-au, f.] - (n.) scourge
fflangellu [fflangell-] - (v.) scourge, flog, whip
fflaim [f.] - (n.) lance, fleam
fflam [-au, f.] - (n.) flame, blaze
fflamadwy - (adj.)
fflamddwyn - (adj.)
fflamgoch - (adj.)
fflamio [fflami-] - (v.) flame, blaze
fflamllyd - (adj.) flaming, blazing
fflamwydden [-nau?, f.] - (n.)
fflamychol - (adj.)
fflamychu [fflamych-] - (v.)
Fflandrys - (prop.n.) Flanders
fflasg [-iau, f.] - (n.)
fflasged [-i?, f.] - (n.)
fflat - (adj.) flat
fflat [-au, -iau, f.] - (n.) flat, apartment
fflat [-iau, m.] - (n.) flat-iron
fflatio [fflati-] - (v.) flat, flatten
fflaw (fflewyn) [m.] - (n.) splinter, mote
ffleimgoed [-i?, f.] - (n.)
fflem [-au?, mf.] - (n.)
Fflemeg [f.] - (n.) Flemish
Fflint - (prop.n.) Flint
ffliwt [-iau, f.] - (n.)
ffloch [-iau, f.] - (n.)
fflodiad (fflodiart) [f.] - (n.) floodgate
ffloring [-od, f.] - (n.)
fflur [pl.] - (n.)
fflurolau [-oedd?, m.] - (n.)
ffluroleuedd [-au?, m.] - (n.)
ffluwch [-au?, m.] - (n.)
ffluwchyn [-ion?, m.] - (n.)
fflwcs [pl.] - (n.)
fflwch - (adj.) full, bountiful
fflwr [fflwyr, m.] - (n.)
fflyd [-oedd, f.] - (n.) fleet
ffo [m.] - (n.) flight
ffoad [-au?, m.] - (n.)
ffoadur [-iaid, m.] - (n.) refugee, fugitive
ffodiog - (adj.)
ffodion [pl.] - (n.) <see "ffawd">
ffodus - (adj.) fortunate, lucky
ffoe%dig - (adj.)
ffoe%digaeth [f.] - (n.) flight
ffog [-ion?, f.] - (n.)
ffogen [-nau?, f.] - (n.)
ffoi [ffo- &i; 3.s. ffy; 2.s.imp. ffo] - (v.) flee
ffoi rhag - (v.) flee from
ffo+l - (adj.) foolish, silly
ffolant [ffolannau, f.] - (n.)
ffolcen [-nau?, f.] - (n.)
ffolder [-oedd?, m.] - (n.)
ffoledd [m.] - (n.) foolishness, folly, fatuity
ffolen [-nau, f.] - (n.) buttock
ffolennog - (adj.)
ffoli [ffol-] - (v.) infatuate, dote; fool
ffolineb [m.] - (n.) foolishness, folly
ffolog [-od, f.] - (n.) silly woman
ffoll - (adj.)
ffon [ffyn, f.] - (n.) stick, staff
{ (staff) Ffon is the kind of staff you can wield as a weapon. }
ffon dafl - (n.) sling
ffondorio [ffondori-] - (v.)
ffoniad [-au, m.] - (n.)
ffonio [ffoni-] - (v.)
ffonnod [ffonodiau, f.] - (n.) stroke, blow, stripe
ffonodio [ffonodi-] - (v.) cudgel, beat, baste
{ (baste) Ffonodio is baste in the sense of beat. }
ffonodio gwadnau'r traed - (v. & n.) bastinado
ffons [-au?, f.] - (n.)
fforc [ffyrc, f.] - (n.) fork
fforch [-au, ffyrch, f.] - (n.) fork
fforchi (fforchio) [fforch-] - (v.) fork
fforchog - (adj.) forked, cleft, cloven
fforchogi [fforchog-] - (v.) fork; divide
{ (divide) Fforchogi means to divide a hoof. }
ffordd [ffyrdd, f.] - (n.) way, road; distance
{ (road) Ffordd is a "road", like a route. A "ffordd" generally
occurs in the country and in suburbs. }
{ (way) Ffordd is the way that is a roadway, or the way that you
go. }
fforddio [fforddi-] - (v.) afford
fforddiol - (adj.)
fforddol [-ion, m.] - (n.) wayfarer, passer-by
fforddus - (adj.)
fforddwr [fforddwyr, m.] - (n.)
fforest [-ydd, -au, f.] - (n.) forest
fforestwr [fforestwyr, m.] - (n.)
fforffed [-ion, f.] - (n.)
fforffedu [fforffed-] - (v.) forfeit
fforiad [-au, m.] - (n.)
fforio [ffori-] - (v.) explore, spy, scout
fforiwr [fforwyr, m.] - (n.) explorer, scout
fformat [-au, m.] - (n.) format
fformwla [-+u?, f.] - (n.)
fformwlau [fpl.] - (n.)
ffortiwn [ffortiynau, f.] - (n.) fortune
ffortun [-au, f.] - (n.) fortune
ffortunus - (adj.) fortunate
ffos [-ydd, f.] - (n.) ditch, trench
ffosawd [-au?, m.] - (n.)
ffosi [ffos-] - (v.) ditch, trench
ffosil [-au, m.] - (n.)
Ffowc - (prop.n.) Foulkes
ffowlyn [-ion?, m.] - (n.)
ffowndri [-au, f.] - (n.)
ffracsiwn [ffracsiynau, m.] - (n.)
ffrae [-on, -au, f.] - (n.) quarrel, altercation, brawl
ffraegar - (adj.) quarrelsome
ffraeo [ffrae-] - (v.) quarrel, bicker, brawl
{ Ffraeo is a N. Wales word. }
ffraeth - (adj.) fluent; witty, facetious
ffraethair [-oedd?, m.] - (n.)
ffraethder [-oedd?, m.] - (n.)
ffraetheb [-ion, f.] - (n.) joke, witticism
ffraethineb [m.] - (n.) wit, facetiousness
ffraewr [ffraewyr, m.] - (n.)
Ffrangeg [f.] - (n.) French language
Ffraid - (prop.n.) Bride, Bridget
Ffrainc - (prop.n.) France
ffra+m [fframiau, f.] - (n.) frame
fframio [fframi-] - (v.) frame
fframwaith [m.] - (n.) framework
Ffrances [-au, f.] - (n.) Frenchwoman
Ffrancwr [Ffrancwyr, Ffrancod, m.] - (n.) Frenchman
ffras [ffreision, f.] - (n.)
ffrawddunio [ffrawdduni-] - (v.) crave, wheedle
ffrec [-iau?, f.] - (n.)
ffregod [-au, f.] - (n.) balderdash
Ffrengig - (adj.) French
llygoden ffrengig - (n.) rat
ffreision [pl.] - (n.) <see "ffras">
ffres - (adj.) fresh
ffresni [m.] - (n.) freshness
ffreutur [-iau, m.] - (n.) refectory
ffrewyll [-au, f.] - (n.) whip, scourge
ffrewyllu (ffrewyllio) [ffrewyll-, ffrewylli-] - (v.) whip, scourge
ffridd [-oedd, f.] - (n.) mountain pasture, sheep walk
ffrig [-adau, m.] - (n.)
ffrigad [-au, f.] - (n.)
ffril [-ion, m.] - (n.) bauble
ffrind [-iau, m.] - (n.) friend
{ Ffrind is a borrowing from the English "friend". It is commonly
used. }
ffri%o [ffri%-] - (v.) fry; hiss
ffris [-au?, m.] - (n.)
ffrist [-iau?, m.] - (n.)
ffrit - (adj.)
ffrityn [-nod, m.] - (n.)
ffrithiant [ffrithiannau, m.] - (n.)
ffroch (ffrochwyllt) - (adj.) furious
ffroen [-au, f.] - (n.) nostril; muzzle
{ (muzzle) Ffroen is the muzzle of a gun. }
ffroenell [-ion?, f.] - (n.)
ffroenffrydiad [-au?, m.] - (n.)
ffroeni [ffroen-] - (v.) snort, snuff, sniff
ffroeniad [-au?, m.] - (n.)
ffroenuchel - (adj.) haughty, disdainful
ffroenwaediad [-au?, m.] - (n.)
ffroesen [ffroes, f.] - (n.)
ffrog [-iau, f.] - (n.) frock
ffroga [-+u?, m.] - (n.)
ffroisen [ffrois, f.] - (n.) pancake
ffrom - (adj.) angry, irascible, testy, touchy
ffromder [-oedd?, m.] - (n.)
ffromedd [-au?, m.] - (n.)
ffromi [ffrom-] - (v.) fume, chafe, rage
ffromllyd - (adj.) testy, irascible
ffromwyllt - (adj.)
ffrost [mf.] - (n.) boast, vaunt
ffrostio [ffrosti-] - (v.) boast, vaunt, brag
ffrostiwr [ffrostwyr, m.] - (n.) boaster, braggart
ffrwcs [pl.] - (n.)
ffrwcsan [ffrwcsan- ?] - (v.)
ffrwcsio [ffrwcsi-] - (v.)
ffrwd [ffrydiau, f.] - (n.) stream, torrent
ffrwgwd [ffrygydau, m.] - (n.) squabble, affray, bout, brawl
{ (bout) Ffrwgwd is the kind of bout that takes place between
combatants. }
ffrwmp [-iau?, m.] - (n.)
ffrwmpen [-nau?, f.] - (n.)
ffrwmpyn [-ion?, m.] - (n.)
ffrwst [m.] - (n.) hurry, haste, bustle
ar ffrwst - (adv.) apace
ffrwstwm [ffrwstymau, m.] - (n.)
ffrwt - (adj.)
ffrwt [-iau?, m.] - (n.)
ffrwtian [ffrwti-] - (v.)
ffrwydrad (ffrwydriad) [-au, m.] - (n.) explosion
ffrwydro [ffrwydr-] - (v.) explode
ffrwydrol - (adj.) explosive
ffrwydrydd [-ion, m.] - (n.)
ffrwyn [-au, f.] - (n.) bridle
ffrwyn.glymu [ffrwyn.glym-] - (v.) tether
ffrwyno [ffrwyn-] - (v.) bridle, curb
ffrwyth [-au, -ydd, m.] - (n.) fruit; vigor (vigour), use
ffrwythlon - (adj.) fruitful, fertile
ffrwythlondeb [m.] - (n.) fruitfulness, fertility
ffrwythlonedd [-au?, m.] - (n.)
ffrwythloni [ffrwythlon-] - (v.) become fruitful, fertilize
ffrwythlonrwydd [m.] - (n.)
ffrwytho [ffrwyth-] - (v.) bear fruit
ffrydiad [-au?, m.] - (n.)
ffrydiau [fpl.] - (n.) <see "ffrwd">
ffrydio [ffrydi-] - (v.) stream, gush
ffrydlif [mf.] - (n.) stream, flood, torrent
ffrygydau [mpl.] - (n.) <see "ffrwgwd">
ffrystio [ffrysti-] - (v.) hurry, hasten
ffuant [ffuannau, m.] - (n.)
ffuantrwydd [m.] - (n.)
ffuantu [ffuant-] - (v.) feign, pretend, sham, bluff
ffuantus - (adj.) insincere, disingenuous, bogus
ffuantwch [-au?, m.] - (n.)
ffuantwr [ffuantwyr, m.] - (n.) dissembler
ffug - (adj.) fictitious, false, sham, bogus
ffug [-ion, m.] - (n.) fiction, sham, affectation
ffugchwedl [-au, f.] - (n.) novel
ffugenw [-au, m.] - (n.) pseudonym
ffugio [ffugi-] - (v.) feign, affect; forge
{ (affect) Ffugio is affect in the sense of pretending. }
ffugiol - (adj.)
ffugiwr [ffugwyr, m.] - (n.) impostor (imposter); forger
ffuglen [-nau?, f.] - (n.)
ffull [-ion?, m.] - (n.)
ffullian [ffulli-] - (v.)
ffullio [ffulli-] - (v.)
ffulltuth [-au?, m.] - (n.)
ffumer [-au, m.] - (n.) chimney, funnel
ffun [f.] - (n.) breath
ffunegl [-au, f.] - (n.)
ffunen [-ni, f.] - (n.) lace, fillet; kerchief
ffunud [-au, m.] - (n.) form, manner
{ Ffunud is used only after "un". }
ffured [-au, f.] - (n.) ferret
ffuredu [ffured-] - (v.)
ffureta [ffuret-] - (v.) ferret
ffurf [-iau, f.] - (n.) form, shape
{ (form) Ffurf is probably most common these days for "form". }
ffurfafen [-nau, f.] - (n.) firmament, sky
glas y ffurfafen - (n.) azure
ffurfafennol - (adj.)
ffurfaidd - (adj.)
ffurfiad [-au, m.] - (n.) formation
ffurfiant [ffurfiannau, m.] - (n.) accidence
ffurfio [ffurfi-] - (v.) form
ffurfiol - (adj.) formal
ffurfioldeb [m.] - (n.) formality, formalism
ffurfiolwr [ffurfiolwyr, m.] - (n.) formalist
ffurflen [-ni, f.] - (n.) form
{ (form) Ffurflen is the sort of form that you fill either in or
out (a sheet of a given form). }
ffurflun [-iau?, m.] - (n.)
ffurflywodraeth [f.] - (n.) constitution, polity
ffurfwasanaeth [-au, m.] - (n.) liturgy
ffurfwisg [-oedd, f.] - (n.)
ffust [-iau, f.] - (n.) flail
ffustio (ffusto) [ffusti-, ffust-] - (v.) beat; baste
{ (baste) Ffustio is baste in the sense of beat. }
ffustion [m.] - (n.) fustian
ffustiwr [ffustwyr, m.] - (n.)
ffwdan [f.] - (n.) fuss, bustle, flurry, ado
ffwdanllyd - (adj.)
ffwdanu [ffwdan-] - (v.) fuss, bustle
ffwdanus - (adj.) fussy, fidgety, flurried
ffwg [-au?, m.] - (n.)
ffwgws [-au?, m.] - (n.)
ffwng [ffyngoedd, ffyngau, m.] - (n.)
ffw+l [ffyliaid, m.] - (n.) fool
ffwlbart [-iaid, m.] - (n.) polecat
ffwlbri [m.] - (n.) fudge, nonsense, tomfoolery, bosh
ffwlcrwm [m.] - (n.) fulcrum
ffwlcyn [m.] - (n.) fool, ninny, nincompoop
ffwndro [ffyndr-] - (v.) founder, become confused, boggle
ffwndrus - (adj.) confused, bewildered
ffwndwr [m.] - (n.) confusion, hurly-burly
ffwr [ffyrrau, m.] - (n.) fur
ffwrch [ffyrch, m.] - (n.)
ffwrdd - (adv.) <used in expression>
i ffwrdd - (adv.) away
rhedeg i ffwrdd - (v.) abscond
ffwrn [ffyrnau, f.] - (n.) furnace, oven
ffwrnais [ffwrneisiau, f.] - (n.) furnace
ffwrnais chwythu - (n.) blast furnace
ffwrnes [-i, f.] - (n.)
ffwrwm [fyrymau, f.] - (n.) form, bench
ffwythiant [ffwythiannau, m.] - (n.)
ffy [ffy-] - (v.)
ffydd [f.] - (n.) faith
ffyddiog - (adj.) string in faith, trustful, trusting
ffyddlon - (adj.) faithful
ffyddlondeb (ffyddlonder) [m.] - (n.) faithfulness, fidelity
ffyddloniaid [pl.] - (n.) faithful ones
ffyngau [pl.] - (n.) <see "ffwng">
ffyngoedd [pl.] - (n.) <see "ffwng">
ffyliaid [pl.] - (n.) <see "ffw+l">
ffyllwydden [-nau?, f.] - (n.)
ffyn [pl.] - (n.) <see "ffon">
ffynadwy (ffynedig) - (adj.) prosperous
ffynhonnau [pl.] - (n.) <see "ffynnon">
ffynhonnell [ffynonellau, f.] - (n.) fount, source
ffynhonni [ffynhonn- &1, ffynon- &2+] - (v.)
ffyniannus - (adj.)
ffyniant [ffyniannau, m.] - (n.) prosperity
ffynidwydden [ffynidwydd, f.] - (n.) pine tree, fir tree
ffynnon [ffynhonnau, f.] - (n.) fountain, well, spring
ffynnu [ffynn- &1, ffyn- &2+] - (v.) prosper, thrive
ffynonellau [pl.] - (n.) <see "ffynhonell">
ffyrc [fpl.] - (n.) <see "fforc">
ffyrch [fpl.] - (n.) <see "fforch" or "ffwrch">
ffyrdd [pl.] - (n.) <see "ffordd">
ffyrf [f. fferf] - (adj.) thick, stout
ffyrfder [m.] - (n.) thickness, stoutness
ffyrfhau [ffyrf- &hau] - (v.) thicken
ffyrling [-au, -od, fm.] - (n.) farthing
ffyrlling [-au, -od, mf.] - (n.)
ffyrnaid [m.] - (n.) batch
ffyrnau [pl.] - (n.) <see "ffwrn">
ffyrnig - (adj.) fierce, savage, ferocious
ffyrnigo [ffyrnig-] - (v.) grow fierce; enrage
ffyrnigrwydd [m.] - (n.) fierceness, ferocity
ffyrrau [mpl.] - (n.) <see "ffwr">
ffyrymau [pl.] - (n.) <see "ffwrwm">
ffyslyd - (adj.) gadael (gadu) [gadaw-; 3.s. gedy, gad; 2.s.imp. gad; 3.s.pres.subj. gato] - (v.) let, leave, abandon
{ (let) Gadael is to permit. }
{ You "gadael i" a person. }
gadel [gadel-] - (v.)
gadu - (v.) <see "gadael">
gaeaf [-au, -oedd, m.] - (n.) winter
gaeafaidd (gaeafol) - (adj.) wintery
gaeafgwsg [m.] - (n.) hibernation
gaeafu [gaeaf-] - (v.) winter, hibernate
Gaeleg [f.] - (n.) Gaelic
gafael (gafaelyd) [gafael-; 2.s.imp. gafael] - (v.) hold
cael gafael - (v.) attain
gafael am - (v.) hold on to, grasp, grab hold of
gafael [-ion, f.] - (n.) hold, grasp
gafaelfach [-au, m.] - (n.)
gafaelgar - (adj.) gripping, tenacious
gafaelgi [gafaelgwn, m.] - (n.)
gafaeliad [-au?, m.] - (n.)
gafaelus - (adj.)
gafel [gafel-] - (v.)
gafl [-au, geifl, f.] - (n.) fork; stride
gaflach [-au, f.] - (n.)
gaflachu [gaflach-] - (v.)
gaflog - (adj.)
gafr [geifr, -od, f.] - (n.) goat
bwch gafr - (n.) he-goat, billy-goat
gafraidd - (adj.)
gafrdarw [-iau?, m.] - (n.)
gafrewig [-od, f.] - (n.) gazelle, antelope
gafrwr [gafrwyr, m.] - (n.)
gagendor [mf.] - (n.) <see "agendor">
gaing [geingau, geingiau, geingion, f.] - (n.) chisel
gaing gau - (n.) gouge
gair [geiriau, m.] - (n.) word
Ga+l - (prop.n.) Gaul
galanas [-au, f.] - (n.) murder, massacre
galanastra [m.] - (n.) slaughter
galar [m.] - (n.) mourning, grief, sorrow
galargan [-au, f.] - (n.)
galargerdd [-i, f.] - (n.)
galarnad [-au, f.] - (n.) lamentation
galarnadu [galarnad-] - (v.) bewail, lament
galaru [galar-] - (v.) mourn, grieve, lament
galaru am - (v.) bemoan
galarus - (adj.) mournful, lamentable, sad, baleful
galarwr [galarwyr, m.] - (n.) mourner
galiwn [galiynau, f.] - (n.)
galw [galw-; 3.s. geilw; 2.s.imp. galw] - (v.) call
{ If you "call someone" on the phone, you "galw rhywun". "Galw yn"
translates the use of "call" that's equivalent to "visit" (or in
American "visit with" or "drip in on"), so you "galw yn" someone's
house or "galw yn" the office (that is, a specified office).
Sometimes, you can "galw ar" someone meaning to "galw yn" their
house, but "ymweld a+" is more correct than "galw ar" in this sense.
"Galw ar" is equivalent to the English "call upon (someone to do)":
"galwaf ar fy nhgyd-Gymry i sefyll yn y bwlch" "I will call upon my
fellow Welshmen to stand in the gap". }
galwad [-au, mf.] - (n.) call, demand
{ (demand) Galwad is a demand, as in "this is our demand". }
galwedig - (adj.)
galwedigaeth [-au, f.] - (n.) calling, avocation
galwedigaethol - (adj.)
galwedigol - (adj.)
galwr [galwyr, m.] - (n.)
galwyn [-i, -au, m.] - (n.) gallon
galwynaid (galwyned) [galwyneidiau, m.] - (n.) gallonful
gallt [gelltydd, f.] - (n.) hill; cliff; wood
gallu [-oedd, m.] - (n.) power, ability
gallu [gall-; 3.s. gall, geill; 2.s.imp. gall] - (v.) be able
{ Gallu is predominantly used in S. Wales. }
galluog - (adj.) able, powerful, mighty
galluogi [galluog-] - (v.) enable, empower
gambl [-au?, f.] - (n.)
gamblo [gambl-] - (v.)
gamblwr [gamblwyr, m.] - (n.)
gambo [-au?, mf.] - (n.)
gamboaid [gamboeidiau, f.] - (n.)
gamedau [pl.] - (n.)
gamwn [-au?, m.] - (n.)
gan (chan) [irreg.] - (prep.) with, by; of, from; because
{ "Chan" is a literary form of "gan" that can appear in a
context that requires the aspirate mutation. }
annwyl gan - (adj.) dear to, beloved by
gan amlaf - (adv.) most often, usually
gan fwyaf - (adv.) mostly
gan hynny - (adv.) accordingly
Mae'n chwith gen i {am} - I'm sorry {about}
Mae'n ddrwg gen i {am} - I'm sorry {about}
ganedig - (adj.)
gar [-rau, fm.] - (n.) thigh, ham
garan [-od, mf.] - (n.) heron, crane, stork
garanfys [-au?, m.] - (n.)
garanu [garan-] - (v.)
Garawys [m.] - (n.) Lent
gardas (gardys) [gardysau, gardyson, mf.] - (n.) garter
gardd [gerddi, f.] - (n.) garden
garddio (garddu) [garddi-, gardd-] - (v.) garden
garddio (garddu) [m.] - (n.) gardening
garddwest [-iau?, f.] - (n.)
garddwr [garddwyr, m.] - (n.) gardener
garddwriaeth [-au?, f.] - (n.)
garddwriaeth [f.] - (n.) horticulture
garej [-ys, m.] - (n.) garage
gargam - (adj.) knock-kneed
garged [-i?, f.] - (n.)
garglwm [-au?, m.] - (n.)
garir - (adj.)
garlant [-au, m.] - (n.) garland
garllaes - (adj.)
garllegen [garlleg, f.] - (n.) garlic
garrau [pl.] - (n.) <see "gar">
garro [garr- &1, gar- &2+] - (v.)
garsyth - (adj.)
gartref - (adv.) at home, home
garth [mf.] - (n.) hill; enclosure
garw [-iau?, m.] - (n.)
garw [pl. geirwon, geirw] - (adj.) rough, coarse, bluff
garwder [-oedd?, m.] - (n.)
garwedd [m.] - (n.) roughness
garwhau [garw- &hau] - (v.) roughen; ruffle
gast [geist, f.] - (n.) bitch
gatiau [fpl.] - (n.)
gau - (adj.) false, base, bogus
gaudduwiaeth [-au?, f.] - (n.)
gawr [gewri, f.] - (n.)
gefail [gefeiliau, f.] - (n.) smithy
gefeilio [gefeili-] - (v.)
gefeilles [-au?, f.] - (n.)
gefel [gefeiliau, f.] - (n.) tongs, pincers
gefell [gefeilliaid, m.] - (n.) twin
gefyn [-nau, m.] - (n.) fetter, shackle
gefynnu [gefynn- &1, gefyn- &2+] - (v.) fetter, shackle
geifl [fpl.] - (n.) <see "gafl">
geifr [pl.] - (n.) <see "gafr">
geingau (geingiau; geingion) [pl.] - (n.) <see "gaing">
geingio [geingi-] - (v.) chisel, gouge
geilwad [geilwaid, m.] - (n.) caller
geirda [-+u?, m.] - (n.)
geirdarddiad [-au?, m.] - (n.)
geirdro [-eau, m.] - (n.)
geirdroi [geirdro- &i] - (v.)
geirddadl [f.] - (n.) cavil, quibble
geirfa [-oedd, f.] - (n.) vocabulary, glossary
geiriad [m.] - (n.) wording, phraseology
geiriadur [-on, m.] - (n.) dictionary, lexicon
geiriadurol - (adj.) lexicographical
geiriadurwr [geiriadurwyr, m.] - (n.) lexicographer
geiriau [pl.] - (n.) <see "gair">
geirio [geiri-] - (v.) word, phrase
geiriog - (adj.)
geiriol - (adj.)
geirlyfr [-au, m.] - (n.) wordbook, dictionary
geirw [pl.] - (adj.) <see "garw">
geirwedd [-au?, f.] - (n.)
geirwir - (adj.) truthful, truth-speaking
geirwiredd [-au?, m.] - (n.) truthfulness
geirwon [pl.] - (adj.) <see "garw">
geirydd [-ion?, m.] - (n.)
geiryddiaeth [-au?, f.] - (n.)
geiryn [-nau, m.] - (n.)
geist [fpl.] - (n.) <see "gast">
gelen (gelau) [gelenod, gelod, f.] - (n.) leech
gelyn [-ion, m.] - (n.) enemy, foe
gelynes [-au, f.] - (n.) enemy
gelyniaeth [f.] - (n.) enmity, hostility, animosity, animus
gelyniaethol - (adj.)
gelyniaethus - (adj.) hostile, inimical
gelynol - (adj.) hostile, adverse, averse
gellan [-nau?, f.] - (n.)
gellast [-iau?, f.] - (n.)
gellgi [-eiau?, m.] - (n.)
Gelli (Gandryll), Y - (prop.n.) Hay-on-Wye
gelltydd [pl.] - (n.) <see "gallt">
gellygen [gellyg, f.] - (n.) pear
gellygwydden [gellygwydd, f.] - (n.)
ge+m [gemau, f.] - (n.) game
gem [-au, f.] - (n.) gem, jewel, brilliant
gemog - (adj.) gemmed, jeweled
gemwaith [m.] - (n.) jewelry
gemydd [-ion, m.] - (n.) jeweller
gemyddiaeth [-au?, f.] - (n.)
ge+n [genau, f.] - (n.) jaw, chin
genau [-euau, m.] - (n.) mouth, orifice
taflod y genau - (n.) palate
genau-goeg [-ion, f.] - (n.) lizard, newt
genedigaeth [f.] - (n.) birth
genedigol - (adj.) native
generadu [generad-] - (v.)
generadur [-on, m.] - (n.)
geneteg [-au?, f.] - (n.)
geneth [-od, f.] - (n.) girl
twr o enethod - (n.) bevy
genethaidd - (adj.) girlish
genethig [f.] - (n.) little girl, maiden
geneufor [-oedd, m.] - (n.)
genfa [genfeydd, f.] - (n.) bit
genfau [pl.] - (n.)
geni [gan- {Only impersonal forms exist}] - (v.) be born; bear
man geni - (n.) birthmark
genidol - (adj.)
genni* [genn- &1, gen- &2+] - (v.) be contained
genwair [genweiriau, f.] - (n.) fishing rod
genweirio [genweiri-] - (v.) angle, fish
genweiriwr [genweirwyr, m.] - (n.) angler
genychol - (adj.)
genyn [geneuau, genau, -nau, m.] - (n.)
ge+r [pl.] - (n.) gear, tackle; rubbish
ger - (prep.) by, near, at
ger [pl.] - (n.) <see "gar">
gerain [ger- ?] - (v.) whine, whimper
Geraint - (prop.n.) Gerontius
gerbron - (prep.) before
{ Gerbron means "before" in a spatial but not a temporal sense. }
{ "Gerbron" is conjugated when used with pronouns, e.g., "ger ei fron" =
"before him", "ger fy mron" = "before me". }
gerddi [fpl.] - (n.) <see "gardd">
gerfydd - (prep.) by
{ Gerfydd is by when you take someone by the hand. }
geri [m.] - (n.) bile, gall
geri marwol - (n.) cholera morbus
geriach [pl.] - (n.)
gerllaw - (adv.) at hand, adjacent, beside
gerllaw - (prep.) near
{ "Gerllaw" is conjugated when used with pronouns, e.g., "ger ei law" =
"near him", "ger fy llaw" = "near me". }
germain [germain- ?] - (v.)
gerwin - (adj.) rough, severe, harsh, austere
ystorm erwin o wynt ac eira - (n.) blizzard
gerwindeb (gerwinder) [m.] - (n.) roughness, severity, asperity
gerwino [gerwin-] - (v.) roughen
gerwinol - (adj.)
gesio [gesi-] - (v.)
geudeb (geuedd) [m.] - (n.) falsity
geudy [geudai, m.] - (n.)
geuddrych [-au?, m.] - (n.)
geuedd [m.] - (n.) <see "geudeb">
geugred [-i?, f.] - (n.)
gewri [pl.] - (n.) <see "gawr">
gewyn [-nau, gi%au, m.] - (n.) sinew, tendon
gewynnog - (adj.) sinewy
gewynnol - (adj.)
gi%ach [-od, m.] - (n.) woodcock
giat [-iau?, f.] - (n.)
gi%au [pl.] - (n.) <see "gewyn">
gieulyd - (adj.)
gieuol - (adj.) of nerves, neural
gieuwst [f.] - (n.) neuralgia
gildio [gildi-] - (v.) yield; gild
gilydd - (n.) other
eu gilydd - (pron.) one another
{ "Eu gilydd" must agree in person with the people to whom it refers,
although it is always plural. There are thus three forms: "ein
gilydd", when the speaker is including himself/herself among the
group; "eich gilydd", when the speaker is including those being
addressed among the group; and "eu gilydd", to refer to some
third-party group. }
gyda'i gilydd - (adv.) together
gimbill [f.] - (n.) gimlet
gini [-eiau?, f.] - (n.)
glafoeri [glafoer-] - (v.)
glafoerio [glafoeri-] - (v.) drivel, slobber
glafoeriog - (adj.)
glafoerion [pl.] - (n.) drivel, slobber
glaif [gleifiau, m.] - (n.) lance, sword, glaive
glain [gleiniau, gleinion, m.] - (n.) gem, jewel; bead
gla+n - (adj.) clean; holy; fair, beautiful
Ysbryd Gla+n - (n.) Holy Spirit
glan [-nau, glennydd, f.] - (n.) bank, shore, brink
{ (bank) Glan is the kind of bank at the edge of a river. }
ar y lan - (adv.) ashore
{ Ar y lan is ashore when you're on the shore. }
i'r lan - (adv.) ashore
{ I'r lan is ashore when you're going ashore. }
glandeg - (adj.)
glanfa [glanfeydd, f.] - (n.)
glanhad [m.] - (n.) cleansing, purification
glanhaol - (adj.) cleansing, purging
glanhau [glan- &hau] - (v.) cleanse, purify
glanhawr [m.] - (n.)
glaniad [m.] - (n.) landing, disembarkation
glanio [glani-] - (v.) land, disembark
glanwaith - (adj.) cleanly
glanwedd - (adj.)
glanweithdra [m.] - (n.) cleanliness
glanweithio [glanweithi-] - (v.)
glas [m.] - (n.) blue
glas [pl. gleision] - (adj.) blue, green grey
afu glas - (n.) gizzard
arian gleision - (n.) silver money
glas y ffurfafen - (n.) azure
glasbeilliog - (adj.)
glasddydd [-ion?, m.] - (n.)
glasenw [-iau?, m.] - (n.)
glasenwi [glasenw-] - (v.)
glasfedd [-i?, m.] - (n.)
glasgoch - (adj.) purple
glasgoch [m.] - (n.) purple
glaslanc [-iau, m.] - (n.) youth, stripling
glaslys [-iau, m.] - (n.)
glasoed [-i?, m.] - (n.)
glasog [-au, f.] - (n.) crop, gizzard
{ (crop) Glasog is the kind of crop a bird has. }
glasrew [-iau?, m.] - (n.)
glastorch [-au?, f.] - (n.)
glastwr [glastwyr, m.] - (n.) milk and water
glastwraidd - (adj.) milk-and-water
glasu [glas-] - (v.) become blue, become green, become grey; turn pale
glaswellt [coll.] - (n.) green grass
glaswelltir [-oedd, m.] - (n.)
glaswelltyn [glaswellt, m.] - (n.) blade of grass; tigridia
glaswenu [glaswen-] - (v.)
glaw [-ogydd, m.] - (n.) rain
bwrw glaw - (v.) rain
glawiad [-au, m.] - (n.)
glawio [glawi-] - (v.) rain
glawlen [-ni, f.] - (n.) umbrella
glawog - (adj.) rainy
gleifiau [pl.] - (n.) <see "glaif">
gleiniau (gleinion) [pl.] - (n.) <see "glain">
gleiniog - (adj.)
gleisiad [gleisiaid, m.] - (n.) salmon
gleision [pl.] - (adj.) <see "glas">
gleision [pl.] - (n.) whey
glendid [m.] - (n.) cleanness; fairness, beauty
glennydd [mpl.] - (n.) <see "glan">
glesni [m.] - (n.) blueness, verdure
gleuad [pl.] - (n.) <see "gleuhaden">
gleuhaden [gleuad, f.] - (n.)
glew [pl. -ion] - (adj.) brave, daring; astute
glewdra (glewder) [m.] - (n.) courage, resource
glin [-iau, m.] - (n.) knee
glin.gam - (adj.)
glinio [glini-] - (v.) kneel
glo [m.] - (n.) coal
glo caled - (n.) anthracite
glo carreg - (n.) anthracite
glob [-au, f.] - (n.)
globwll [-ion?, m.] - (n.)
gloddest [-au, m.] - (n.) carousal, reveling (revelling)
gloddesta [gloddest-] - (v.) carouse, revel
gloddestwr [gloddestwyr, m.] - (n.) reveler (reveller)
gloes [-au, -ion, f.] - (n.) pang, qualm
glofa [glofeydd, f.] - (n.) colliery
glofaol - (adj.)
gloth [f.] - (adj.) <see "glwth">
glowr [glowyr, m.] - (n.) collier
glowty [glowtai, m.] - (n.) cow-house, shippon
glo%yn [gloynnod, gloynnau, m.] - (n.) coal
glo%yn byw - (n.) butterfly
gloyw [pl. -on] - (adj.) bright, clear; shiny, glossy
gloywder [m.] - (n.) brightness, clearness
gloywddu - (adj.)
gloywedd [-au?, m.] - (n.)
gloywi [gloyw-] - (v.) brighten, polish
glud [-ion, m.] - (n.) glue; bird-lime
gludio [gludi-] - (v.) glue, cement
gludiog - (adj.) sticky
glwth [f. gloth, pl. glythion] - (adj.) gluttonous
glwth [glythau, m.] - (n.) couch
glwth [glythion, m.] - (n.) glutton
glwys - (adj.) fair, holy
glwysedd [-au?, m.] - (n.)
glyn [-noedd, m.] - (n.) glen, valley
glyniad [m.] - (n.) adhesion
glynol - (adj.) adhesive
glynu [glyn-; 3.s. & 2.s.imp. gly+n] - (v.) stick, adhere, cleave, attach
glynu wrth - (v.) stick to, adhere to, cleave to
glythau [mpl.] - (n.) <see "glwth">
glythineb (glythni) [m.] - (n.) gluttony
glythinebu (glythu) [glythineb-, glyth-] - (v.) glut, gormandize
glyw [m.] - (n.) governor, lord
gnawd - (adj.) customary, usual
gne [m.] - (n.) color (colour), hue
gnif [m.] - (n.) toil, effort
go - (adv.) rather, somewhat
goachul (gwachul) - (adj.) lean; puny; sickly, poorly
gobaith [gobeithion, m.] - (n.) hope
gobeithio [gobeithi-] - (v.) hope
gobeithiol - (adj.) hopeful
gobeithion [pl.] - (n.) <see "gobaith">
gobeithlu [-oedd, m.] - (n.) Band of Hope
goben [-nau, m.] - (n.)
gobennydd [gobenyddiau, gobenyddion, m.] - (n.) bolster, pillow
gobiso [-au?, m.] - (n.)
goblyg [-ion, -iadau, m.] - (n.)
goblygiad [-au, m.] - (n.)
goblygu [goblyg-] - (v.) fold, wrap
gochel (gochelyd) [gochel-] - (v.) avoid, shun, avert, beware
gocheladwy - (adj.) avoidable
gochelgar - (adj.) wary, cautious
gochelgarwch [m.] - (n.) wariness, caution
gocheliad [m.] - (n.) avoidance
ar ei ocheliad - (adj.) on his guard
gochelog - (adj.)
gochelyd - (v.) <see "gochel">
godard [-au, f.] - (n.) cup, mug
godidog - (adj.) excellent, splendid
godidowgrwydd [m.] - (n.) excellence
godineb [m.] - (n.) adultery
godinebu [godineb-] - (v.) commit adultery
godinebus - (adj.) adulterous
godinebwr [godinebwyr, m.] - (n.) adulterer
godinebwraig [godinebwragedd, f.] - (n.) adulteress
godre [-on, m.] - (n.) skirt, border, edge; bottom
godriad [-au, m.] - (n.) milking
godro [-au?, m.] - (n.)
godro [godr-] - (v.) milk
godrudd - (adj.) wild, furious
goduth [-au?, m.] - (n.)
goduthio [goduthi-] - (v.)
goddaith [goddeithiau, f.] - (n.) bonfire
goddau [m.] - (n.) purpose, intention
goddef [goddef-; 3.s. & 2.s.imp. goddef] - (v.) bear, suffer, allow, permit, abide, brook
{ (abide) Goddef is a transitive verb. It is "abide" as in "I
cannot abide this." }
goddefadwy - (adj.) bearable
goddefgar - (adj.) forbearing, tolerant
goddefgarwch [m.] - (n.) forbearance, tolerance
goddefiad [-au, m.] - (n.) license; toleration, allowance
goddefiant [goddefiannau, m.] - (n.)
goddefol - (adj.) tolerable, passive
goddeithiau [fpl.] - (n.) <see "goddaith">
goddeithio [goddeithi-] - (v.)
goddim [-au?, m.] - (n.)
goddiweddwr [goddiweddwyr, m.] - (n.)
goddiweddyd (goddiwes) [goddiwedd-; 3.s. & 2.s.imp. goddiwedd] - (v.) overtake
goddrych [-au, m.] - (n.) subject
{ Goddrych is the subject that occurs in grammar. }
goddrychol - (adj.) subjective
gof [-aint, m.] - (n.) smith, blacksmith
gof du - (n.) blacksmith
gofal [-on, m.] - (n.) care, charge
gofalaeth [-au?, f.] - (n.)
gofalu [gofal-] - (v.) care, mind, take care
gofalus - (adj.) careful
gofalwch [-au?, m.] - (n.)
gofalwr [gofalwyr, m.] - (n.)
gofaniaeth [f.] - (n.) smith's craft
gofeg [f.] - (n.) mind; speech, utterance
gofer [-oedd, -ydd, m.] - (n.) overflow of well; rill
goferllys [-au?, m.] - (n.)
goferu [gofer-] - (v.)
goferwi [goferw-] - (v.)
gofid [-iau, -ion, m.] - (n.) grief, sorrow, trouble
{ (sorrow) Gofid is a concern, a sorrow (for someone). }
gofidio [gofidi-] - (v.) afflict, grieve, vex
gofidus - (adj.) grievous, sad
{ (sad) Gofidus is sad on account of a concern, a sorrow (for
someone). }
gofod [m.] - (n.) space
gofodol - (adj.)
gofryd [-au?, m.] - (n.)
gofuned [-i?, f.] - (n.)
gofwy [-on, m.] - (n.) visitation
gofwyo [gofwy-] - (v.) visit
gofwywr [gofwywyr, m.] - (n.)
gofyn [-ion, m.] - (n.) demand, requirement
{ (demand) Gofyn is a need or requirement, as in "this is what is
demanded." If there is "no demand for it, sir", the indefinite
abstraction, it could be either "gofyn" or "galwad". }
gofyn [gofynn- &1, gofyn- &2+; 3.s. & 2.s.imp. gofyn] - (v.) ask, demand, require
{ To ask a question, you "gofyn cwestiwn". To ask a person, you "gofyn i
berson". To ask a person a question, you "gofyn i berson am gwestiwn". }
{ (ask) Gofyn can be used for asking a question, but can also mean
requesting someone to do something. "Ymofyniad" is a request, a
going to fetch or buy or whatever some real thing. }
gofyniad [-au, m.] - (n.) question, query
gofynneb [-au?, f.] - (n.)
gofynnod [gofynodau, m.] - (n.) note of interrogation
gofynnol - (adj.) necessary, requisite
gofynnwr [gofynnwyr, m.] - (n.)
Gog - (n.) North Walian (slang)
gogam - (adj.)
gogan [-au, m.] - (n.)
gogan [f.] - (n.) defamation, satire
goganu [gogan-] - (v.) defame, satirize, lampoon
goganus - (adj.)
goganwr [goganwyr, m.] - (n.) satirist
goglais [gogleis-] - (v.) tickle
goglais [m.] - (n.) tickle
gogledd [m.] - (n. & adj.) north
gogledd-ddwyrain [m.] - (n. & adj.) northeast
gogleddol - (adj.) northern, arctic
gogleddwawr [f.] - (n.)
gogleddwr [gogleddwyr, m.] - (n.) northman, northerner
gogleisio [gogleisi-] - (v.) tickle
gogleisiol - (adj.)
goglyd [m.] - (n.) dependence, trust
gogoneddiad [m.] - (n.) glorification
gogoneddu [gogonedd-] - (v.) glorify
gogoneddus - (adj.) glorious
gogoniant [gogoniannau, m.] - (n.) glory
gogor [-ion, f.] - (n.) fodder, provender
gogr [-au, m.] - (n.) sieve, riddle
{ (riddle) Gogr is the kind of riddle you sift with. }
gograid (gogred) [gogreidiau, m.] - (n.) sieveful
gogrwn (gogryn; gogrynu) [gogryn-] - (v.) sift, riddle
{ (riddle) Gogrwn is the kind of riddle you sift with. }
gogwydd [-iadau, m.] - (n.) slant, inclination, bent, bias
ar ei ogwydd - (adv.) aslant
gogwyddiad [-au, m.] - (n.) inclination
gogwyddo [gogwydd-] - (v.) incline, slope, lean
gogwyddog - (adj.)
gogwyddol - (adj.)
gogyfer - (adj.) opposite
gogyfer - (prep.) for, by
gogyfuwch - (adj.) equal, even
gogyhyd - (adj.) of equal length
gogymaint - (adj.) of equal size
gogynfardd [gogynfeirdd, m.] - (n.)
gohebiaeth [f.] - (n.) correspondence
{ Gohebiaeth is the kind of correspondence you have with your pen pal. }
gohebol - (adj.) corresponding
gohebu [goheb-] - (v.) correspond
gohebydd [-wyr, -ion, m.] - (n.) reporter, correspondent
gohiriad [-au, m.] - (n.) postponement
gohiriant [gohiriannau, m.] - (n.)
gohirio [gohiri-] - (v.) postpone, defer, adjourn
golaith [goleith-] - (v.) avoid, evade
golau [goleu- &adj] - (adj.) light
golau [goleu-] - (v.) light
golau [goleuadau, m.] - (n.) light
{ Golau can be either the abstraction "light" or something that
emits light (a lamp). }
golau-leuad [m.] - (n.) moonlight
golch [-ion, m.] - (n.) wash, lye
golchdrwyth [-au?, m.] - (n.)
golchdy [golchdai, m.] - (n.) wash-house, laundry
{ Golchdy is the kind of laundry to go to. }
golchfa [golchfeydd, f.] - (n.) wash; lathering
golchi [golch-; 3.s. gylch; 2.s.imp. golch] - (v.) wash, bathe; lather
{ (bathe} Golchi is a transitive verb. }
golchiad [-au, m.] - (n.) washing, ablution; plating, coating
golchion [pl.] - (n.) slops; suds
golchwr [golchwyr, m.] - (n.) washer
golchwraig [golchwragedd, f.] - (n.) washerwoman
golchydd [-ion, m.] - (n.) washer
golchyddes [-au, f.] - (n.) laundress
goledd (goleddf) [m.] - (n.) slant, slope
goleddfu [goleddf-] - (v.)
goleddog - (adj.)
goleuad [-au, m.] - (n.) light, luminary
goleubryd - (adj.)
goleudy [goleudai, m.] - (n.) lighthouse, beacon
goleuddydd [-ion?, m.] - (n.)
goleuedig - (adj.)
goleuedigaeth [-au?, f.] - (n.)
goleuni [m.] - (n.) light
{ Goleuni is the abstraction "light". }
goleuo [goleu-] - (v.) light, enlighten, illuminate
goleuwr [goleuwyr, m.] - (n.)
golfan [-nau?, m.] - (n.)
golif [-au?, m.] - (n.)
golo [gol-] - (v.) conceal, bury
golosg [-ion, m.] - (n.) coke
golosgi [golosg-] - (v.)
golud [-oedd, m.] - (n.) wealth, riches
goludog - (adj.) wealthy, rich, affluent
golwg [golygon, mf.] - (n.) sight, look, aspect; (n.pl.) eyes
byr ei olwg - (adj.) near-sighted, short-sighted, myopic
i'r golwg - (adj.) into view
golwyth [-ion, m.] - (n.) chop, slice, cut
golwythen [-nau?, f.] - (n.)
golwythyn [golwythion, m.] - (n.)
golygfa [golygfeydd, f.] - (n.) scene, view; (n.pl.) scenery
{ (view) Golygfa is the kind of view you look at. }
golygiad [-au, m.] - (n.) view
{ Golygiad is the kind of view you take of a scene. }
golygiaeth [-au?, f.] - (n.)
golygol - (adj.)
golygon [pl.] - (n.) <see "golwg">
golygu [golyg-] - (v.) edit; view; mean
golygus - (adj.) sightly, comely, handsome
golygwedd [-au, f.] - (n.) feature, aspect
golygydd [-ion, golygwyr, m.] - (n.) editor
golygyddiaeth [f.] - (n.) editorship
golygyddol - (adj.) editorial
golygyddol [m.] - (n.) editorial
gollwng [gollyng-; 3.s. & 2.s.imp. gollwng] - (v.) drop, loose, let go, absolve, broach; discharge; dismiss; leak
gollyngdod [m.] - (n.) release; absolution
gollyngiad [-au?, m.] - (n.)
gomedd [gomedd-; 3.s. & 2.s.imp. gomedd] - (v.) refuse
gomeddiad [-au, m.] - (n.) refusal, omission
gomeddwr [gomeddwyr, m.] - (n.)
gonest - (adj.) <see "onest">
gonestrwydd [m.] - (n.) honesty
gooer - (adj.)
gooeri [gooer-] - (v.)
go+r [m.] - (n.) pus
gor- - (pfx.) over-, super-
{ This prefix causes a soft mutation to the affixed stem. }
gorau - (adj.) best
{ Sup. of "da". }
ar y gorau - (adv.) at best
o'r gorau - (adv.) OK, all right, very well
rhoi'r gorau i - (v.) abandon
gorawen - (adj.)
gorawen [f.] - (n.) joy, ecstacy
gorawydd [-au?, m.] - (n.)
gorberffaith - (adj.)
gorblu [coll.] - (n.) immature feathers
gorbwyso [gorbwys-] - (v.) outweigh, overweigh
gorcharfan [-au, m.] - (n.) jaw, gum
{ (gum) Gorcharfan is the kind of gum surrounding your teeth. }
gorchest [-ion, f.] - (n.) feat, exploit, bravado
gorchestol - (adj.) excellent, masterly
gorchestu [gorchest-] - (v.)
gorchestwaith [gorchestweithiau, m.] - (n.)
gorchfygedig - (adj.)
gorchfygiad [-au, m.] - (n.)
gorchfygol - (adj.)
gorchfygu [gorchfyg-] - (v.) overcome, conquer
gorchfygwr [gorchfygwyr, m.] - (n.) victor, conqueror
gorchmyniad [-au?, m.] - (n.)
gorchmynion [pl.] - (n.) <see "gorchymyn">
gorchmynnol - (adj.)
gorchudd [-ion, m.] - (n.) veil, covering, cover
gorchuddio [gorchuddi-] - (v.) cover, veil
gorchwyl [-ion, m.] - (n.) employ, task, avocation
gorchwyledd [-au?, m.] - (n.)
gorchwylio [gorchwyli-] - (v.)
gorchyfannedd [pl.] - (n.)
gorchymyn [gorchmynion, m.] - (n.) command, commandment
gorchymyn [gorchmynn- &1, gorchmyn- &2+; 3.s. & 2.s.imp. gorchymyn] - (v.) command, order
{ You "gorchymyn i" a person. }
{ (order) Gorchymyn is "order" in the sense of "I order you to go." }
gordeimladwy - (adj.) sappy, overly sentimental
gordoi [gordo- &i] - (v.) overspread, cover
gordyfiant [gordyfiannau, m.] - (n.)
gordyfu [gordyf-] - (v.)
gordd [gyrdd, f.] - (n.) hammer, mallet
gorddadwy - (adj.)
gordderch [-adon, m.] - (n.) concubine
plentyn gordderch - (n.) bastard
gordderchiad [-au, m.] - (n.)
gordderchu [gordderch-] - (v.)
gordderchwr [gordderchwyr, m.] - (n.)
gorddin [m.] - (n.) oppression, violence, attack
gorddiog - (adj.)
gorddiwes [gorddiwes-] - (v.)
gorddod [-au?, f.] - (n.)
gorddor [-ion?, f.] - (n.)
gorddwy [m.] - (n.) oppression
gorddwythiad [-au?, m.] - (n.)
gorddyfnder [-au, m.] - (n.) deep
goresgyn [goresgyn-] - (v.) overrun, invade; conquer
goresgyniad [-au, m.] - (n.) invasion; conquest
goresgynnol - (adj.)
goresgynnwr [goresgynnwyr, m.] - (n.) invader; conqueror
goresgynnydd [-ion, m.] - (n.) invader; conqueror
goreuaeth [-au?, f.] - (n.)
goreuon [pl.] - (n.)
goreuro [goreur-] - (v.) gild
goreurog - (adj.)
goreuydd [-ion, m.] - (n.)
gorewyn [-ion?, m.] - (n.)
gorfannol - (adj.)
gorfant [gorfannau, m.] - (n.)
gorflino [gorflin-] - (v.)
gorflwch [gorflychau, m.] - (n.) goblet, cup
gorfod [gor- &fod; 3.s. goryw*] - (v.) be obliged
gorfod [m.] - (n.) obligation, necessity
{ (obligation) Gorfod is a specific obligation. }
gorfodaeth [f.] - (n.) obligation, compulsion
{ (obligation) Gorfodaeth is obligation in the abstract, as in "you
are under obligation to do it". }
gorfodi [gorfod-] - (v.) oblige, compel
{ You "gorfodi i" a person. }
gorfodogaeth [-au?, f.] - (n.)
gorfodogion [mpl.] - (n.)
gorfodol - (adj.) obligatory, compulsory
gorfoledd [m.] - (n.) joy, rejoicing, triumph
gorfoleddu [gorfoledd-] - (v.) rejoice, triumph
gorfoleddus - (adj.) jubilant, triumphant
gorfoliant [gorfoliannau, m.] - (n.)
gorfychan - (adj.)
gorfynt - (adj.) proud, jealous, ambitious
gorfynt [m.] - (n.) envy, jealousy, pride
gorffen [gorffenn- &1, gorffen- &2+; 3.s. & 2.s.imp. gorffen] - (v.) finish, complete, conclude, achieve
{ (finish) Gorffen is to make complete, to perfect. "Rydw i wedi
gorffen" expects or suggests an object which has been completed. }
gorffenedig - (adj.)
gorffeniad [m.] - (n.) finishing, finish
Gorffennaf [m.] - (n.) July
gorffennol - (adj.) past
gorffennol [m.] - (n.) past
gorffwyll - (adj.) mad, frenzied
gorffwylledd [-au?, m.] - (n.)
gorffwyllo [gorffwyll-] - (v.) rave
gorffwyllog - (adj.) mad, insane
gorffwylltra [m.] - (n.) madness, insanity
gorffwys (gorffwyso) [gorffwys-] - (v.) rest, repose
gorffwys [m.] - (n.) rest, repose
gorffwysfa [-oedd, f.] - (n.) resting-place, rest
gorgyffwrdd - (adj.)
gorgyffwrdd [gorgyffyrdd-] - (v.)
gori [gor-] - (v.) hatch
gorifyny [m.] - (n.) ascent, hill, steep climb
goris - (prep.) below, beneath, under
goriwaered [m.] - (n.) descent, declivity
gorlanw [-iau?, m.] - (n.)
gorlawn - (adj.) superabundant
gorlenwi [gorlenw-] - (v.) overfill
gorlif [-au?, m.] - (n.)
gorlifiad [m.] - (n.) overflowing
gorlifo [gorlif-] - (v.)
gorliwio [gorliwi-] - (v.) color (colour) too highly, exaggerate
gorludded [-i?, m.] - (n.)
gorlwyth [-au?, m.] - (n.)
gorlwytho [gorlwyth-] - (v.)
gorllewin [m.] - (n.) west
gorllewinol - (adj.) western
gorllewinwr [gorllewinwyr, m.] - (n.) western, westerner
gorllwyn [gorllwyn-] - (v.) wait for, watch
gorllyd - (adj.) addle
gormail [m.] - (n.) oppression, tyranny
gormes [m.] - (n.) oppression, tyranny; aggression
gormesiad [-au?, m.] - (n.)
gormesol - (adj.) oppressive, tyrannical, aggressive; arbitrary
gormesu [gormes-] - (v.) oppress, tyrannize
gormeswr [gormeswyr, m.] - (n.) oppressor, tyrant
gormesydd [-ion, m.] - (n.) oppressor, tyrant
gormod [-ion, m.] - (n., adj. & adv.) too much, too many, excess
gormodedd [m.] - (n.) excess, superfluity
gormodiaeth [-au?, f.] - (n.)
gormodiaith [f.] - (n.) hyperbole, exaggeration
gormodol - (adj.) excessive
gormodd - (adj.)
gormodd - (adv.)
gormwyth [m.] - (n.) catarrh
goroesi [goroes-] - (v.) outlive, survive
goroesiad [-au, m.] - (n.) survival
goroeswr [goroeswyr, m.] - (n.) survivor
gorofal [-au?, m.] - (n.)
gorofalu [gorofal-] - (v.)
goror [-au, m.] - (n.) confine, border, coast
gorsaf [-oedd, f.] - (n.) station
gorsedd [-au, f.] - (n.) throne
gorseddfa [gorseddfeydd, -oedd, f.] - (n.) throne
gorseddfainc [gorseddfeinciau, f.] - (n.) throne
gorseddiad [-au?, m.] - (n.)
gorseddu [gorsedd-] - (v.) throne, enthrone, install
gorsin (gorsing) [-au, f.] - (n.) doorpost
gorthrech [m.] - (n.) oppression; coersion (coercion)
gorthrechu [gorthrech-] - (v.) oppress; coerce
gorthrechwr [gorthrechwyr, m.] - (n.) oppressor
gorthrwm [m.] - (n.) oppression
gorthrymder [-au, m.] - (n.) oppression, tribulation
gorthrymedig - (adj.) oppressed
gorthrymu [gorthrym-] - (v.) oppress
gorthrymus - (adj.) oppressive
gorthrymwr (gorthrymydd) [gorthrymwyr, m.] - (n.) oppressor
goruchaf - (adj.) highest, most high
goruchafiaeth [f.] - (n.) supremacy, ascendancy; triumph
goruchel - (adj.) high, supreme, exalted
goruchelder [m.] - (n.) summit, height
goruchwyliaeth [-au, f.] - (n.) oversight; dispensation; operation; process; agency
goruchwylio [goruchwyli-] - (v.) oversee, supervise
goruchwyliwr [goruchwylwyr, m.] - (n.) supervisor, overseer, steward, agent, bailiff
{ (agent) Goruchwyliwr is the kind of agent who acts on your behalf. }
gorun [m.] - (n.) noise; battle
gorunig - (adj.)
goruwch - (prep.) above, over
goruwchnaturiol - (adj.) supernatural
goruwchreoli [goruwchreol-] - (v.) overrule
gorwag - (adj.)
gorwagedd [-au?, m.] - (n.)
gorwahannod [gorwahanodau, m.] - (n.)
gorwant [gorwannau, m.] - (n.)
gorwech [f.] - (adj.) <see "gorwych">
gorwedd [gorwedd-; 3.s. & 2.s.imp. gorwedd] - (v.) lie
gorweddfa [-oedd, f.] - (n.) bed, couch
gorweddfan [-nau, f.] - (n.) bed, couch
gorweddiad [-au?, m.] - (n.)
gorweddian [gorweddi-] - (v.) lounge, loll
gorweddog - (adj.)
gorweddol - (adj.)
gorweiddiog - (adj.) bedridden
gorweithio [gorweithi-] - (v.) overwork
gorwel [-ion, m.] - (n.) horizon
gorwen [-nau?, f.] - (n.)
gorwiw - (adj.)
gorwlad [gorwledydd, f.] - (n.)
gorwlychu [gorwlych-] - (v.)
gorwych [f. gorwech] - (adj.) gorgeous
gorwychder [-oedd?, m.] - (n.)
gorwychu [gorwych-] - (v.)
gorwydd [gorw+ydd, m.] - (n.) horse
gorwydd [gorwy+dd, m.] - (n.) border of trees, wooded slope
gorwyllt - (adj.)
gorwyn - (adj.)
gorwyr [-ion, m.] - (n.) great-grandson
gorwyres [-au, f.] - (n.) great-granddaughter
gorymdaith [gorymdeithiau, f.] - (n.) procession
gorymdeithio [gorymdeithi-] - (v.) process
gorymdeithydd [-ion?, m.] - (n.)
goryn [-nod, m.] - (n.)
gorynys [-oedd, f.] - (n.) peninsula
gorynysol - (adj.) peninsular
gorhendad [-au, m.] - (n.)
gorhendaid [gorhendeidiau, m.] - (n.)
gorhendaid [m.] - (n.) great-great-grandfather
gorhenfam [-au, f.] - (n.)
gorhennain [f.] - (n.) great-great-grandmother
gosber [-au, m.] - (n.) vespers
gosberol - (adj.)
goseb [-au?, f.] - (n.)
gosgedd [-au, f.] - (n.) form, figure
gosgeiddig - (adj.) comely, graceful
gosgordd [-ion, f.] - (n.) retinue, train, escort
gosgorddlu [-oedd, m.] - (n.) bodyguard
gosgymon [m.] - (n.) fuel
goslef (oslef) [-au, f.] - (n.) tone, intonation
gosod - (adj.) false, artificial
{ (false) Gosod is literally "put in", so by extension some sort
of artificial thing such as "dannedd gosod" (false teeth), "gwallt
gosod" (a wig) and so on. It was originally just teeth, but people
make up new names on the same pattern for all sorts of prosthetic
devices, and other artificial things too. I have heard "lawnt
gosod" for artificial grass. }
gosod [gosod-; 3.s. gesyd; 2.s.imp. gosod] - (v.) put, place, set; affix, attach; let; appoint, allot, assign
{ (appoint) Gosod is the sort of appointing that one does when
making an appointment -- certainly I talk about "gosod amser i'r
cyfarfod nesaf". }
{ (let) Gosod is to let out for rent. }
{ (put) Gosod has something of a sense of putting carefully:
setting (down) rather than putting (down), putting in place. }
gosodedig - (adj.)
gosodiad [-au, m.] - (n.) proposition, thesis
gosodwr [gosodwyr, m.] - (n.)
gosodydd [-ion?, m.] - (n.)
gosteg [-ion, f.] - (n.) silence; (n.pl.) banns
gostegu [gosteg-] - (v.) silence, still, quell, abate
gostwng [gostyng-; 3.s. & 2.s.imp. gostwng] - (v.) lower, reduce, abate; bow; put down, humble, abase
gostyngedig - (adj.) humble
gostyngeiddrwydd [m.] - (n.) humility
gostyngiad [m.] - (n.) reduction, humiliation
gostyngol - (adj.)
gotoyw [m.] - (n.) spur
gra [greoedd, m.] - (n.)
graban [pl.] - (n.)
gradell [gredyll, f.] - (n.) griddle
gradd [-au, f.] - (n.) grade, degree, stage
graddeb [-ion, f.] - (n.)
graddedig - (adj.) graduate
graddedigion [pl.] - (n.) graduates
graddeg [-au, f.] - (n.)
graddfa [graddfeydd, f.] - (n.) scale
graddiad [-au, m.] - (n.)
graddiant [graddiannau, m.] - (n.)
graddio [graddi-] - (v.) graduate
graddnodi [graddnod-] - (v.)
graddol - (adj.) gradual
graddoli [graddol-] - (v.) grade, graduate
graddoliad [-au?, m.] - (n.)
graean [coll.] - (n.) gravel
graeanen [f.] - (n.)
graeanllys [-au?, m.] - (n.)
graeanog - (adj.)
graeanu [graean-] - (v.) granulate
graeanwst [f.] - (n.) gravel
{ Graeanwst is the kind of gravel that is a complaint. }
graen - (adj.) sad, grievous, ugly
graen [mf.] - (n.) grain, gloss, lustre; grief; fear
graenio [graeni-] - (v.)
graenu [graen-] - (v.)
graenus - (adj.) of good grain, glossy, sleek
grafel [-au?, m.] - (n.)
grafelog - (adj.)
graffegol - (adj.) graphical
gramadeg [-au, m.] - (n.) grammar
gramadegol - (adj.) grammatical
gramadegu [gramadeg-] - (v.) grammaticize, parse
gramadegwr (gramadegydd) [gramadegwyr, m.] - (n.) grammarian
gramaffonau [pl.] - (n.)
gramoffon [-nau?, f.] - (n.)
gran [-nau, m.] - (n.) cheek
grant [grannau, m.] - (n.)
gras [-au, -usau, m.] - (n.) grace
graslon - (adj.) gracious, full of grace
graslonrwydd [m.] - (n.) graciousness, grace
grasol (grasusol) - (adj.) gracious
gra+t [gratiau, mf.] - (n.) grate
grawn [pl.] - (n.) <see "gronyn">
grawnafal [-au, m.] - (n.)
grawnfwyd [-ydd, m.] - (n.)
grawnffrwyth [-au, m.] - (n.)
grawnswp [grawnsypiau, m.] - (n.)
grawnwin [pl.] - (n.) grapes
Grawys [m.] - (n.) Lent
gre [-oedd, f.] - (n.) stud, flock
greal [-au?, m.] - (n.)
gredyll [pl.] - (n.) <see "gradell">
greddf (greddyf) [-au, f.] - (n.) instinct, intuition
greddfol - (adj.) instinctive, intuitive, rooted
greddfu [greddf-] - (v.) become ingrained
greidio [greidi-] - (v.) scorch
gresyn [m.] - (n.) pity
gresyndod [-au?, m.] - (n.)
gresyni [m.] - (n.) misery, wretchedness
gresynol - (adj.) baleful
gresynu [gresyn-] - (v.) commiserate, pity
gresynus - (adj.) miserable, wretched
greyenin [graean, m.] - (n.) gravel
gridyll [-au, mf.] - (n.) griddle
griddfan [-nau, m.] - (n.) groan, moan
griddfan [gridd-] - (v.) groan, moan
griddfanus - (adj.)
grifft [-oedd, m.] - (n.)
grill [-iau, m.] - (n.)
grillian (grillio) [grilli-] - (v.) squeak, creak; chirp; crunch
gris [-iau, f.] - (n.) step, stair
grisial [m.] - (n.) crystal
grisialaidd - (adj.) crystal, crystalline
Groeg - (adj.) Greek
Groeg [mf.] - (prop.n.) Greece
Groegaidd - (adj.) Grecian
Groegwr [Groegwyr, m.] - (n.) Greek, Grecian
gronell [-au, f.] - (n.) roe
gronyn [grawn, -nau, m.] - (n.) grain, atom; grape; (n.pl.) roe
gronyniad [-au?, m.] - (n.)
gronynnog - (adj.)
gronynnol - (adj.)
gronynnyn [gronynnau, m.] - (n.)
grot [-iau, m.] - (n.) groat, fourpence
groyn [gro, m.] - (n.)
grual [m.] - (n.) gruel
grud [m.] - (n.) grit
grudd [-iau, mf.] - (n.) cheek
Gruffudd (Gruffydd) - (prop.n.) Griffith
grug [m.] - (n.) heather
grugiar [grugieir, f.] - (n.) moor-hen, grouse
grugionyn [grugion, m.] - (n.)
grugo [grug-] - (v.)
grugog - (adj.) heathery
grugwal [-au?, f.] - (n.)
grwgnach [grygn-] - (v.) grumble, murmer
grwgnachlyd - (adj.) given to grumbling
grwgnachwr [grwgnachwyr, m.] - (n.) grumbler
grw+n (grwndi) [m.] - (n.) purr
grwn [grynnau, m.] - (n.) ridge
grwnan [grwnan- ?] - (v.) croon, purr
grwndir [-oedd?, m.] - (n.)
grwndwal [-au, m.] - (n.) foundation
grw+p (grwp) [grwpiau, m.] - (n.) group
grwpio [grwpi-] - (v.)
gryd [m.] - (n.) shout, tumult; battle
grydian [grydi-] - (v.) murmur; grunt
grym [-oedd, m.] - (n.) force, power, might
grymial [grymi-] - (v.) mutter, murmur, grumble
grymus - (adj.) strong, powerful, mighty
grymusedd [-au?, m.] - (n.)
grymuso [grymus-] - (v.) strengthen
grymusol - (adj.)
grymuster (grymustra) [m.] - (n.) power, might
grynio [gryni-] - (v.) ridge
grynnau [mpl.] - (n.) <see "grwn">
gwacad [-au?, m.] - (n.)
gwaca/u [gwac- &a/u] - (v.) empty
gwacsaw - (adj.) trivial, frivolous, giddy
gwacter [m.] - (n.) emptiness, vacuity
gwactod [-au?, m.] - (n.)
gwachul - (adj.) <see "goachul">
gwad [-nau, m.] - (n.) denial, disavowal
gwadiad [-au, m.] - (n.) denial
gwadn [-au, m.] - (n.) sole
{ Gwadn is the kind of sole on your foot/shoe. }
ffonodio gwadnau'r traed - (v. & n.) bastinado
gwadnu [gwadn-] - (v.) sole; foot it
gwadu [gwad-; 3.s. & 2.s.imp. gwad] - (v.) deny, disown; renounce, forsake
gwadu ar lw - (v.) abjure
gwadwr [gwadwyr, m.] - (n.) denier
gwadd - (adj.)
gwadd - (v.) <see "gwahodd">
gwadd [-od, f.] - (n.) mole
gwaddod [-ion, m.] - (n.) sediment; (n.pl.) lees, dregs
gwaddodi [gwaddod-] - (v.) deposit sediment
gwaddol [-ion, -iadau, mf.] - (n.) endowment; dowry
gwaddoli [gwaddol-] - (v.) endow, dower
gwaddoliad [-au, m.] - (n.)
gwaddolog - (adj.)
gwaddota [gwaddot-] - (v.)
gwaddotwr [gwaddotwyr, m.] - (n.)
gwaddwr [gwaddwyr, m.] - (n.)
gwae [-au, mf.] - (n.) woe
gwaed [m.] - (n.) blood, gore
gwaediad [-au?, m.] - (n.)
gwaedlif [m.] - (n.) hemorrhage (haemorrhage), dysentery
gwaedlyd - (adj.) bloody, sanguinary
gwaedogen [-nau, f.] - (n.)
gwaedol - (adj.)
gwaedoliaeth [f.] - (n.) blood, consanguinity
gwaedrudd - (adj.)
gwaedu [gwaed-] - (v.) bleed
gwaedwr [gwaedwyr, m.] - (n.)
gwaedd [-au, f.] - (n.) cry, shout
gwaeddi - (v.) <see "gweiddi">
gwael [gwael- &adj] - (adj.) sick, ill, poorly; poor, vile, bad, base
gwaelbeth [-au, m.] - (n.)
gwaelder (gwaeldra) [m.] - (n.) poorness, vileness
gwaelddyn [-ion, m.] - (n.)
gwaeledd [m.] - (n.) illness; meanness
gwaelod [-ion, m.] - (n.) bottom; (n.pl.) sediment
gwaelodi [gwaelod-] - (v.) settle, deposit sediment
gwaelu [gwael-] - (v.) sicken
gwaell [gwe%yll, gweill, f.] - (n.) rod; knitting needle
gwaered [m.] - (n.) descent
i waered - (prep.) down
gwaetgi [gwaetgwn, m.] - (n.)
gwaeth - (adj.) worse
{ Comp. of "drwg". }
gwneud yn waeth - (v.) aggravate
{ Gwneud yn waeth is aggravate in its correct sense of making worse.
It has nothing to do with the American bastardization of the word
that gives it the sense of "vex". }
gwaethaf - (adj.) worst
{ Sup. of "drwg". }
er gwaethaf - (prep.) in spite of
gwaetha'r modd - (adv.) unfortunately
gwaethafydd [-ion, m.] - (n.)
gwaethafyddiaeth [-au?, f.] - (n.)
gwaethwaeth - (adv.) worse and worse
gwaethygiad [-au?, m.] - (n.)
gwaethygu [gwaethyg-] - (v.) worsen
gwag [pl. gweigion] - (adj.) empty, vacant, vain, addle, blank
gwagedd [m.] - (n.) emptiness, vanity
gwageddol - (adj.)
gwagelog - (adj.) wary, circumspect
gwagelus - (adj.)
gwagen [-ni, f.] - (n.) wagon (waggon)
gwagenwr [gwagenwyr, m.] - (n.) wagoner (waggoner)
gwagfa [gwagfeydd, f.] - (n.) vacuum
gwagio [gwagi-] - (v.)
gwaglaw - (adj.)
gwagle [-oedd, m.] - (n.) space, void
gwaglog - (adj.)
gwagnod [-au, m.] - (n.)
gwag-orfoledd [-au?, m.] - (n.)
gwag-symera [gwag-symer-] - (v.)
gwagu [gwag-] - (v.) empty
gwagymffrost [m.] - (n,) bravado
gwangiad [gwangiaid, m.] - (n.)
gwaha+n [m.] - (n.) <used in expression>
ar waha+n - (adv.) separately, apart, asunder
gwahanedig - (adj.)
gwahanfa [gwahanfeydd, f.] - (n.)
gwahanfau [pl.] - (n.)
gwahanfur [-au?, m.] - (n.)
gwahan.glaf [pl. gwahan.gleifiion] - (adj.) leper
gwahan.glwyf [m.] - (n.) leprosy
gwahan.glwyfol - (adj.)
gwahan.glwyfus - (adj.) leprous
gwahan.glwyfus [m.] - (n.) leper
gwahan.gyflwr [gwahan.gyflwyr, m.] - (n.)
gwahaniad [-au, m.] - (n.)
gwahaniaeth [-au, m.] - (n.) difference, distinction
{ (difference) Gwahaniaeth is that which differentiates and is
neutral as to value. "Faint o wahaniaeth?" is "to what extent do
they differ?". }
gwahaniaethol - (adj.) distinguishing
gwahaniaethu [gwahaniaeth-] - (v.) distinguish; differ
gwahaniaethydd [-ion?, m.] - (n.)
gwahanlen [-ni, f.] - (n.) veil of temple
gwahannod [gwahanodau, m.] - (n.)
gwahanol - (adj.) different
gwahanu [gwahan-] - (v.) divide, part, separate
gwahanwr [gwahanwyr, m.] - (n.)
gwahanydd [-ion, m.] - (n.)
gwahardd [-au?, m.] - (n.)
gwahardd [gwahardd-; 3.s. gwaheirdd*] - (v.) forbid, prohibit, ban
gwaharddedig - (adj.)
gwaharddedigaeth [-au, f.] - (n.)
gwaharddiad [-au, m.] - (n.) prohibition, veto
gwahodd (gwadd) [gwahodd-] - (v.) invite, bid
gwahodd - (adj.)
gwahodd [-ion, m.] - (n.)
gwahoddedigion [pl.] - (n.) guests
gwahoddiad [-au, m.] - (n.) invitation
gwahoddus - (adj.) inviting
gwahoddwr [gwahoddwyr, m.] - (n.) inviter, host
gwain [gweiniau, f.] - (n.) sheath, scabbard
gwair [gweiriau, m.] - (n.) hay
sioncyn y gwair - (n.) grasshopper
gwaith [gweithiau, f.] - (n.) time
{ Gwaith is one of a number of occasions: "Sawl gwaith?" = "how
many times?"; "dwywaith" = "twice". }
ambell gwaith - (adv.) occasionally
ambell waith - (adv.) occasionally
gwaith [gweithiau, m.] - (n.) work
gwaith coed - (n.) woodwork, woodworking
gwa+l [-au, f.] - (n.) lair, couch, bed
gwal [-iau, -au, gwelydd, f.] - (n.) wall
barrau gwal - (n.) wall bars
gwala [f.] - (n.) enough, plenty
gwalabr [-au, m.] - (n.)
gwalbant [gwalbentydd, f.] - (n.)
gwalc [-iau?, mf.] - (n.)
gwalcen [-nau, f.] - (n.)
gwalcio [gwalci-] - (v.)
gwalch [gweilch, m.] - (n.) hawk; rogue, rascal
gwalches [-au, f.] - (n.)
gwalchwr [gwalchwyr, m.] - (n.)
gwalchwriaeth [-au?, f.] - (n.)
gwaled [-au, -i, f.] - (n.) wallet
gwales [-au?, f.] - (n.)
gwalfa [gwalfeydd, f.] - (n.)
gwalfau [fpl.] - (n.)
gwalio [gwali-] - (v.) wall, fence
gwaltas [-au?, f.] - (n.)
gwalteisiau [pl.] - (n.)
gwalteisio [gwalteisi-] - (v.)
gwaltysu [gwaltys-] - (v.)
gwall [-au, m.] - (n.) defect, want; mistake, error
gwallgof - (adj.) mad, insane
gwallgofdy [gwallgofdai, m.] - (n.) madhouse, insane asylum, lunatic asylum
gwallgofddyn [gwallgofiaid, m.] - (n.) madman
gwallgofi [gwallgof-] - (v.) go mad, rave
gwallgofrwydd [m.] - (n.) madness, insanity
gwallgofus - (adj.)
gwallnod [-au?, m.] - (n.)
gwallog - (adj.)
gwallt [-iau, m. & coll.] - (n.) hair (of the head)
Gwallter - (prop.n.) Walter
gwalltlaes - (adj.)
gwalltog - (adj.) hairy
gwallus - (adj.) faulty, incorrect, inaccurate
gwamal - (adj.) fickle, frivolous
gwamalio (gwamalu) [gwamal-] - (v.) waver; behave frivolously
gwamalrwydd [m.] - (n.) frivolity, levity
gwamalwr [gwamalwyr, m.] - (n.)
gwan [-au, m.] - (n.)
gwan [gwan-] - (v.)
gwan [pl. gweinion, gweiniaid; gwann- &adj] - (adj.) weak
gwanaf [-au, f.] - (n.) layer; row, swath
gwanc [f.] - (n.) greed, voracity, avidity
gwancio [gwanci-] - (v.) gorge, glut
gwancu [gwanc-] - (v.)
gwancus - (adj.) greedy, voracious
gwancusrwydd [m.] - (n.)
gwandrew - (adj.)
gwaneg [-au, gwenyg, f.] - (n.) wave, billow
gwanegu [gwaneg-] - (v.)
gwaneifiau [pl.] - (n.)
gwan-galon (gwan.galon) - (adj.) faint-hearted
gwan-galondid (gwan.galondid) [m.] - (n.) faint-heartedness
gwan-galonni (gwan.galonni) [gwan-galonn- &1, gwan-galon- &2+, gwan.galonn- &1, gwan.galon- &2+] - (v.) lose heart
gwanhad [-au?, m.] - (n.)
gwanhaol - (adj.)
gwanhau [gwan- &hau] - (v.) weaken, enfeeble
gwaniad [-au, m.] - (n.)
gwanllyd (gwannaidd) - (adj.) weakly, delicate
gwanobaith [-au?, m.] - (n.)
gwanobeithio [gwanobeithi-] - (v.)
gwanrwydd [m.] - (n.)
gwant [-au, m.] - (n.) caesura
gwantan - (adj.) unsteady, fickle; feeble, poor
gwanu [gwan-; 3.s. & 2.s.imp. gwa+n] - (v.) pierce, stab
gwanwyn [-i, -au, m.] - (n.) spring
{ Gwanwyn is the kind of spring that ends winter. }
gwanwyno [gwanwyn-] - (v.)
gwanwynol - (adj.)
gwanychiad [-au, m.] - (n.)
gwanychu [gwanych-] - (v.) weaken, enfeeble
gwa+r - (adj.) tame, gentle
gwar [-rau, mf.] - (n.) neck; back
{ (neck) Gwar can also refer to the nape of the neck. }
gwaradwydd [-iadau, m.] - (n.) shame, reproach
gwaradwyddo [gwaradwydd-] - (v.) shame, reproach, asperse
gwaradwyddus - (adj.) shameful, disgraceful
gwarafun [gwarafun-] - (v.) forbid, refuse, grudge
gwaraidd - (adj.) gentle, civilized
gwarant [-au, -oedd, mf.] - (n.) warrant
gwarantedig - (adj.)
gwarantu [gwarant-] - (v.) warrant, guarantee
gwarantwr [gwarantwyr, m.] - (n.)
gwarantydd [-ion?, m.] - (n.)
gwarchae [gwarchae-] - (v.) besiege, beleaguer, blockade
{ You "gwarchae ar" something. }
gwarchae [m.] - (n.) siege, blockade
gwarchaee%dig - (adj.)
gwarchaee%digaeth [-au?, f.] - (n.)
gwarcheidiol - (adj.) guardian, tutelary
angel gwarcheidiol - (n.) guardian angel
gwarcheidwad [gwarcheidwaid, m.] - (n.) guardian
gwarchod [gwarchod-] - (v.) watch, ward, mind
gwarchodaeth [f.] - (n.) ward, custody
gwarchodfa [gwarchodfeydd, f.] - (n.)
gwarchodfau [pl.] - (n.)
gwarchodlu [-oedd, m.] - (n.) garrison, guards
gwarchodwr [gwarchodwyr, m.] - (n.)
gward [-iau, mf.] - (n.) ward
gwarden [gwardeiniaid, m.] - (n.) warden
gwardrob [mf.] - (n.) wardrobe
gwarddrws [gwarddrysau, m.] - (n.)
gware [gware-] - (v.)
gwared - (v.) <see "gwaredu">
gwared [-i?, m.] - (n.)
gwarediad [-au?, m.] - (n.)
gwaredigaeth [-au, f.] - (n.) deliverance
gwaredigion [pl.] - (n.) redeemed, ransomed
gwaredol - (adj.)
gwaredu (gwared) [gwared-; 3.s. gwared, gweryd*; 2.s.imp. gwared] - (v.) save, deliver, redeem; rid, do away with
gwaredwr [gwaredwyr, m.] - (n.) savior (saviour)
gwaredydd [-ion, m.] - (n.) savior (saviour)
gwaredd [m.] - (n.) mildness, gentleness
gwareddol - (adj.)
gwareiddiad [m.] - (n.) civilization
gwareiddiedig - (adj.) civilized
gwareiddio [gwareiddi-] - (v.) civilize
gwargaled - (adj.) stiffnecked, stubborn
gwargaledrwydd [m.] - (n.)
gwargaledu [gwargaled-] - (v.)
gwargaledwch [m.] - (n.) stubbornness
gwargam - (adj.) stooping
gwargamu [gwargam-] - (v.) stoop
gwarged [-ion, m.] - (n.) remains
gwargred [-ion, m.] - (n.)
gwargrwm - (adj.) round-shouldered
gwargrymu [gwargrym-] - (v.) stoop
gwarineb [-au?, m.] - (n.)
gwario [gwari-] - (v.) spend
gwariwr [gwarwyr, m.] - (n.)
gwarlen [-ni, f.] - (n.)
gwarogaeth - (n.) <see "gwrogaeth">
gwarogau [pl.] - (n.) <see "gwarrog">
gwarrau [pl.] - (n.) <see "gwar">
gwarro [gwarr- &1, gwar- &2+] - (v.)
gwarrog - (adj.)
gwarrog [gwarogau, f.] - (n.)
gwarsyth - (adj.)
gwarsythni [-eiau?, m.] - (n.)
gwarth [m.] - (n.) shame, disgrace, reproach
gwarthaf [m.] - (n.) top, summit
ar warthaf - (prep.) on top of, upon
gwarthafl [-au, f.] - (n.) stirrup
gwarthau [gwart- &hau] - (v.)
gwartheg [pl.] - (n.) cows, cattle
gwarthegydd [-ion?, m.] - (n.)
gwarthfor [-ion?, m.] - (n.)
gwarthnod [-au, m.] - (n.) stigma
gwarthnodi [gwarthnod-] - (n.) stigmatize, brand
gwarthol [-ion, f.] - (n.) stirrup
gwarthrudd [m.] - (n.) shame, disgrace
gwarthruddo [gwarthrudd-] - (v.) shame, disgrace
gwarthus - (adj.) shameful, disgraceful
gwarwch [-au?, m.] - (n.)
gwarhau [gwar- &hau] - (v.)
gwas [gweision, m.] - (n.) servant, lad, boy
{ (boy) Gwas is related to various words to do with servants: a
"farm boy" would be "gwas ffarm", and is perhaps best translated as
either "servant" or "lad". It gets used as a term of affection
(like "boy") but would otherwise probably not be used for "boy" in
the modern language. }
gwasaidd - (adj.) servile, slavish
gwasanaeth [-au, m.] - (n.) service, attendance
{ (attendance) Gwasanaeth is attendance in the sense of service. }
gwasanaethddyn [-ion, m.] - (n.)
gwasanaethferch [-ed, f.] - (n.) handmaid, handmaiden
gwasanaethgar - (adj.) serviceable; obliging
gwasanaethgarwch [-au?, m.] - (n.)
gwasanaethol - (adj.)
gwasanaethu [gwasanaeth-] - (v.) serve, ministe
gwasanaethwr [gwasanaethwyr, m.] - (n.) manservant, servant
gwasanaethwraig [gwasanaethwragedd, f.] - (n.) maidservant
gwasanaethydd [-ion, m.] - (n.) servant
gwasanaethyddes [-au, f.] - (n.) handmaid
gwasarn [-au, m.] - (n.)
gwaseidd-dra [m.] - (n.) servility
gwasg [-au, -oedd, gweisg, f.] - (n.) press
gwasg [-au, -oedd, gweisg, m.] - (n.) waist; bodice
gwasgar - (v.) <see "gwasgaru">
gwasgar [m.] - (n.) dispersion
ar wasgar - (adv.) scattered, dispersed
gwasgaredig - (adj.) scattered
gwasgariad [-au?, m.] - (n.)
gwasgarog - (adj.) scattered; divided
gwasgarol - (adj.)
gwasgaru [gwasgar-; 3.s. gwesgyr*, gwasgar; 2.s.imp. gwasgar] - (v.) scatter, disperse; spread
gwasgarwr [gwasgarwyr, m.] - (n.) scatterer; spreader
gwasgedig - (adj.)
gwasgedd [-au?, m.] - (n.)
gwasgfa [gwasgfeydd, f.] - (n.) squeeze; fit
gwasgfau [pl.] - (n.)
gwasg-gafn [-au, m.] - (n.)
gwasg-gogydd [-ion?, m.] - (n.)
gwasgiad [-au, m.] - (n.)
gwasgod [-au, f.] - (n.) waistcoat
gwasgod [m.] - (n.) shelter
gwasgu [gwasg-; 3.s. & 2.s.imp. gwasg] - (v.) squeeze, press, crush, wring
gwasgwr [gwasgwyr, m.] - (n.)
gwasod - (adj.) in heat
{ Gwasod is when a female animal is in heat. }
gwasod [-au?, m.] - (n.)
gwast [-iau?, m.] - (n.)
gwastad - (adj.) level, flat; even; constant, continual
yn wastad - (adv.) always, aye
gwastad [-au?, m.] - (n.)
gwastadedd [-au, m.] - (n.) plain
gwastadol - (adj.) continual, perpetual, abiding
yn wastad - (adv.) always, aye
gwastadrwydd [m.] - (n.) evenness
gwastata/u [gwastat- &a/u] - (v.) make even, level; settle
gwastatir [-oedd, m.] - (n.) level ground, plain
gwastatwr [gwastatwyr, m.] - (n.)
gwaster [-oedd?, m.] - (n.)
gwastraff [m.] - (n.) waste, extravagance
gwastrafflyd - (adj.)
gwastraffu [gwastraff-] - (v.) waste, squander
{ (waste) Gwastraffu is to consume wantonly, to dispose of. }
gwastraffus - (adj.) wasteful, extravagant
gwastraffwr [gwastraffwyr, m.] - (n.) waster, spendthrift
gwastrawd [gwastrodion, m.] - (n.) groom, ostler
{ (groom) Gwastrawd is the kind of groom who cares for a horse. }
gwastrodaeth (gwastrodi) [gwastrod-] - (v.) groom; discipline
gwastrodaeth [-au?, f.] - (n.)
gwastrodion [mpl.] - (n.) <see "gwastrawd">
gwatwar [gwatwar-; 3.s. & 2.s.imp. gwatwar] - (v.) mock; mimic
gwatwar [m.] - (n.) mockery
gwatwareg [f.] - (n.) sarcasm, satire, irony
gwatwargerdd [-i, f.] - (n.)
gwatwariaeth [f.] - (n.) irony
gwatwarus - (adj.) mocking, scoffing
gwatwarwr [gwatwarwyr, m.] - (n.) mocker, scoffer
gwau [gwe-] - (v.) weave, knit
gwau [m.] - (n.)
gwaudd [f.] - (n.) daughter-in-law
gwaun [gweunydd, f.] - (n.) moor, meadow
gwawch [-iau, f.] - (n.) yell, scream
gwawchio [gwawchi-] - (v.) yell, scream
gwawd [m.] - (n.) scorn, scoff, ridicule
gwawdiaeth [f.] - (n.) ridicule
gwawdio [gwawdi-] - (v.) mock, scoff, jeer, ridicule
gwawdiwr [gwawdwyr, m.] - (n.) mocker, scoffer
gwawdlyd - (adj.) mocking, jeering, sneering
gwawdodyn [-ion?, m.] - (n.)
gwawdus - (adj.)
gwawl [m.] - (n.) light
gwawl-lun [-iau, m.] - (n.) photograph
gwawn [m.] - (n.) gossamer
gwawr [f.] - (n.) dawn, daybreak; hue, nuance; bloom
{ (bloom) Gwawr is bloom as in a reddening. }
gwawrddydd [-ion?, f.] - (n.)
gwawriad [-au, m.] - (n.)
gwawrio [gwawri-] - (v.) dawn
gwayw [gwewyr, mf.] - (n.) pang, pain, stitch
gwaywffon [gwaywffyn, f.] - (n.) spear
gwchi [-eiau?, m.] - (n.)
gwden [-ni, -nau, gwdyn, f.] - (n.) withe
gwdennu [gwdenn- &1, gwden- &2+] - (v.)
gwdihw+ [mf.] - (n.) owl
gwddf [gyddfau, m.] - (n.) throat, neck
gwddi [-eiau?, m.] - (n.)
gwddw [-iau?, m.] - (n.)
gwe [-oedd, f.] - (n.) web; texture
Gwe Fyd Eang - (n.) World Wide Web
gwead [m.] - (n.) weaving, knitting; texture
gwech [f.] - (adj.) <see "gwych">
gwedi - (adv.) after, afterwards
gwedi - (prep.) after
gwedn [f.] - (adj.) <see "gwydn">
gwedd [-au, -iau, f.] - (n.) aspect, form; appearance
gwedd [-oedd, f.] - (n.) yoke; team
gweddaidd - (adj.) seemly, decent
gweddeidd-dra [m.] - (n.) seemliness, decency
gwedder [gweddrod, m.] - (n.) wether
cig gwedder - (n.) mutton
gweddgar - (adj.) plump, sleek
gweddi [-%au, f.] - (n.) prayer
gweddigar - (adj.) prayerful
gweddill [-ion, m.] - (n.) remainder, rest, remnant, balance; (n.pl.) remains
{ (balance) Gweddill is the kind of balance that remains when some
have been taken away. }
gweddillio [gweddilli-] - (v.) leave spare, leave remnant
gweddi%o [gweddi%-] - (v.) pray
gweddi%o am - (v.) pray for
gweddi%o ar - (v.) pray to
gweddi%wr [gweddi%wyr, m.] - (n.) pray-er
gweddlys [-iau, f.] - (n.)
gweddol - (adj.) fair
gweddol - (adv.) fairly
gweddrod [pl.] - (n.) <see "gwedder">
gweddu [gwedd-] - (v.) suit, become, befit, beseem
gweddus - (adj.) seemly, decent, proper, becoming
gwedduso [gweddus-] - (v.)
gwedduster [-oedd?, m.] - (n.)
gweddustra [m.] - (n.) decency, propriety
gweddw [-on, f.] - (n.) widow
gw+r gweddw - (n.) widower
gweddw [pl. -on] - (adj.) single; widow, widowed
gweddwaidd - (adj.)
gweddwdod [m.] - (n.) widowhood
gweddwhau [gweddw- &hau] - (v.)
gweddwi [gweddw-] - (v.) widow
gwefl [-au, f.] - (n.) lip
{ Gwefl usually refers to the lip of an animal. }
gweflo [gwefl-] - (v.) blubber
gweflog - (adj.)
gwefr [f.] - (n.) amber; electricity; thrill
gwefreiddio [gwefreiddi-] - (v.) electrify, thrill
gwefreiddiol - (adj.) electrifying, thrilling
gwefriad [-au?, m.] - (n.)
gwefus [-au, -edd, f.] - (n.) lip
{ Gwefus is a human lip. }
gwefusol - (adj.) of the lip, labial
gwefusoliad [-au?, m.] - (n.)
gwegi [m.] - (n.) vanity, levity
gwegian [gwegi-] - (v.) sway, totter
gwegil [mf.] - (n.) nape of neck, back
gwegio [gwegi-] - (v.)
gwengyn [-ion?, mf.] - (n.)
gwehelyth [-au?, mf.] - (n.)
gwehelyth [mf.] - (n.) lineage, pedigree
gwehilion [pl.] - (n.) refuse, trash, riff-raff
gwehydd [-ion, m.] - (n.) weaver
gwehyddu [gwehydd-] - (v.)
gwehynnu [gwehynn- &1, gwehyn- &2+] - (v.) draw, pour, empty
gweiddi (gwaeddi) [gweidd-, gwaedd-] - (v.) cry, shout, bawl
gweigion [pl.] - (adj.) <see "gwag">
gweilch [pl.] - (n.) <see "gwalch">
gweilgi [f.] - (n.) sea, torrent
gweili - (adj.) empty, idle
gweili [-eiau?, m.] - (n.)
gweill [pl.] - (n.) <see "gwaell" or "gwellen">
gweillion [pl.] - (n.) <see "gwaell">
gweinell [-au, f.] - (n.)
gweini [gweinydd-] - (v.) serve, minister, attend; be in service
{ (attend) Gweini is attend in the sense of serve. }
gweiniaid [pl.] - (adj.) <see "gwan">
gweiniau [fpl.] - (n.) <see "gwain">
gweinidog [-ion, m.] - (n.) minister, servant
gweinidogaeth [-au, f.] - (n.) ministry, service
gweinidogaethol - (adj.) ministerial
gweinidogaethu [gweinidogaeth-] - (v.) minister
gweinidoges [-au, f.] - (n.) minister's wife
gweinidogol - (adj.)
gweinio [gweini-] - (v.) sheathe
gweinion [pl.] - (adj.) <see "gwan">
gweinydd [-ion, m.] - (n.)
gweinyddes [-au, f.] - (n.) attendant, nurse
gweinyddiad [-au?, m.] - (n.)
gweinyddiaeth [-au, f.] - (n.) administration
gweinyddol - (adj.) administrative
gweinyddu [gweinydd-] - (v.) administer, officiate
gweirdir [-oedd, m.] - (n.)
gweirglodd [-iau, f.] - (n.) meadow
gweiriau [mpl.] - (n.) <see "gwair">
gweiriog - (adj.)
gweiryn [-nau, m.] - (n.)
gweisgen [gweisg, -nau, f.] - (n.)
gweisgioni [gweisgion-] - (v.)
gweision [pl.] - (n.) <see "gwas">
gweitied (gweitio) [gweiti-] - (v.) wait
gweithdy [gweithdai, m.] - (n.) workhouse; workshop
gweithfa [-oedd, gweithfeydd, f.] - (n.) works
gweithfaol - (adj.) industrial
gweithgar - (adj.) hard-working, industrious
gweithgaredd [-au, m.] - (n.) activity
gweithgarwch [m.] - (n.) activity
gweithgor [-ion?, m.] - (n.)
gweithiad [-au?, m.] - (n.)
gweithiadwy - (adj.)
gweithiau [pl.] - (n.) <see "gwaith">
gweithio [gweithi-] - (v.) work; ferment; purge
{ (work) Gweithio is both to do work (to do some action) and to use an
art to make something (to work a sampler, that is to embroider one;
working metal, that sort of thing). }
gweithiol - (adj.)
gweithiwr [gweithwyr, m.] - (n.) workman, worker
gweithle [-oedd, m.] - (n.)
gweithred [-oedd, f.] - (n.) deed, act, work, action
gweithrediad [-au, m.] - (n.) action, operation
gweithrediant [gweithrediannau, m.] - (n.)
gweithredol - (adj.) active, actual, virtual
gweithredu [gweithred-] - (v.) act, work, operate
gweithredwr [gweithredwyr, m.] - (n.) doer
gweithredydd [-au, m.] - (n.) doer, factor, agent
{ (agent) Gweithredydd is the kind of agent who does something. }
gweithreg [-au?, f.] - (n.)
gweladwy - (adj.) perceptible, visible
gweld (gweled) [gwel-; 3.s. gwe+l, gwy+l; 2.s.imp. gwe+l] - (v.) see, behold
{ Gweld is what you do by looking. }
os gwelwch yn dda - (adv.) please
gwelediad [-au, m.] - (n.) sight, appearance
gweledig - (adj.) seen, visible
gweledigaeth [-au, f.] - (n.) vision
gweledol - (adj.)
gweledydd [-ion, m.] - (n.) seer
gweli [-%au, m.] - (n.) wound, sore
gwelw [pl. -on] - (adj.) pale
gwelwder [-oedd?, m.] - (n.)
gwelwedd [-au?, m.] - (n.)
gwelwi [gwelw-] - (v.) pale
gwelwlas - (adj.)
gwelwlwyd - (adj.)
gwely [-au, gwela+u, m.] - (n.) bed
{ Gwely is the usual word for bed. }
cilfach wely - (n.) alcove
gwely llongwr - (n.) berth
{ Gwely llongwr is the kind of berth you park a sailor in. }
haearn gwely - (n.) bedstead
pren gwely - (n.) bedstead
ystafell wely - (n.) bedroom
gwelydd [fpl.] - (n.) <see "gwal">
gwell - (adj. & adv.) better
{ Comp. of "da". }
gwella [gwell-] - (v.) improve, better, mend, ameliorate, amend
gwellau (gwellaif) [gwelleifiau, m.] - (n.) shears
gwelleifio [gwelleifi-] - (v.) shear
gwellen [gweill, f.] - (n.) knitting-needle
gwellhad [m.] - (n.) improvement, bettering
gwellhaol - (adj.)
gwellhau [gwell- &hau] - (v.) better, improve
gwelliant [gwelliannau, m.] - (n.) improvement, amendment
gwellt [coll.] - (n.) grass; sward; straw
gwellten [gwellt, f.] - (n.)
gwelltglas [m.] - (n.) grass, greensward
gwelltog - (adj.) grassy
gwelltyn [gwellt, m.] - (n.) blade of grass; straw
gwellwell - (adj.) better and better
gwemp [f.] - (adj.) <see "gwymp">
gwe+n [gwenau, f.] - (n.) smile
gwen [f.] - (adj.) <see "gwyn">
gwenci [-%od, f.] - (n.) stoat, weasel
gwendid [-au, m.] - (n.) weakness, frailty; waning
gwendon [-nau?, f.] - (n.)
Gwener [m.] - (n.) Venus
Dydd Gwener - (n.) Friday
Dydd Gwener y Groglith - (n.) Good Friday
Nos Wener - (n.) Friday night
gwenerol - (adj.) venereal
gwenfflam - (adj.) blazing, ablaze
gweniaith [f.] - (n.) flattery, adulation, blarney
gwenieithio [gwenieithi-] - (v.) flatter, blandish
gwenieithiwr [gwenieithwyr, m.] - (n.) flatterer, sycophant
gwenieithu [gwenieith-] - (v.)
gwenieithus - (adj.) flattering
gwenith [coll.] - (n.) wheat
gwenithen [gwenith, f.] - (n.) grain of wheat
gwenithfaen [m.] - (n.) granite
gwenlloer [-oedd?, f.] - (n.)
gwennol [gwenoliaid, f.] - (n.) swallow, martin; shuttle
{ (swallow) Gwennol is the kind of swallow that builds nests. }
gwenu [gwen-] - (v.) smile
gwenu ar - (v.) smile at
gwenwisg [-oedd, f.] - (n.) surplice
gwenwyn [-au, m.] - (n.) poison, venom; jealousy
gwenwynder [-oedd?, m.] - (n.)
gwenwynig (gwenwynol) - (adj.) poisonous, venomous
gwenwynllyd - (adj.) peevish; jealous
gwenwyno [gwenwyn-] - (v.) poison; fret; be jealous
gwenwynol - (adj.) <see "gwenwynig">
gwenwynwr [gwenwynwyr, m.] - (n.)
gwenyg [pl.] - (n.) <see "gwaneg">
gwenyn [m.] - (n.) beehive
gwenynen [gwenyn, f.] - (n.) bee
gwenynfa [gwenynfeydd, f.] - (n.) apiary
gwenynwr [gwenynwyr, m.] - (n.) beekeeper
gwep [-au, f.] - (n.) visage, grimace
gwepian [gwepi-] - (v.)
gwepio [gwepi-] - (v.)
gw+er [m.] - (n.) shade
gwe+r [m.] - (n.) tallow, suet
gwerchyr [m.] - (n.) cover, lid, valve
gwerdd [f.] - (adj.) <see "gwyrdd">
gwerddon [-au, f.] - (n.)
gweren [gwyr, f.] - (n.)
gwerin [-oedd, coll.f.] - (n.) men, people; democracy; crew
{ (people) Gwerin is the proletariat, the common folk, the
ordinary people (although it has more positive connotations than my
attempts to translate it do). }
amgueddfa werin - (n.) folk museum
gwerinaidd - (adj.)
gwerindod [-au?, m.] - (n.)
gweriniaeth [-au, f.] - (n.) democracy; republic
gweriniaethol - (adj.)
gweriniaethwr [gweriniaethwyr, m.] - (n.)
gwerinlywodraeth [-au, f.] - (n.) republic
gwerinol - (adj.) plebian, vulgar
gwerinos [coll.f.] - (n.) rabble, mob
gwerinwr [gwerinwyr, m.] - (n.) democrat
gwern [-i, -ydd, f.] - (n.) swamp, meadow; alder grove
gwernen [gwern, f.] - (n.) alder tree
gwernlle [-oedd, m.] - (n.)
gwernos [pl.] - (n.)
gwerog - (adj.) tallowy, suety
gwers [-i, -au, f.] - (n.) lesson; verse
gwerseb [-au?, f.] - (n.)
gwersig [-au?, f.] - (n.)
gwerslyfr [-au, m.] - (n.)
gwersyll [-oedd, m.] - (n.) camp, encampment
gwersyllfa [-oedd, f.] - (n.)
gwersyllty [gwersylltai, m.] - (n.) barrack
gwersyllu [gwersyll-] - (v.) encamp, camp
gwerth [-au, -oedd, f.] - (n.) value, worth; sale
{ (value) Gwerth is what something is worth. }
ar werth - (adv.) for sale
gwerthadwy - (adj.)
gwerthfawr - (adj.) valuable, precious
gwerthfawredd [m.] - (n.) preciousness
gwerthfawrogi [gwerthfawrog-] - (v.) appreciate
gwerthfawrogiad [m.] - (n.) appreciation
gwerthiad [-au, m.] - (n.)
gwerthiant [gwerthiannau, m.] - (n.)
gwerthu [gwerth-; 3.s. & 2.s.imp. gwerth] - (v.) sell
gwerthuso [gwerthus-] - (v.) evaluate
gwerthwr [gwerthwyr, m.] - (n.) seller
gwerthyd [-au, -oedd, f.] - (n.) spindle, axle, bobbin
gweru [gwer-] - (v.)
gweryd [-au, -on, m.] - (n.) earth, soil; sward
gweryddon [fpl.] - (n.)
gweryrad [-au?, m.] - (n.)
gweryrad [gweryrad-] - (v.)
gweryriad [m.] - (n.) neighing
gweryrog - (adj.)
gweryru [gweryr-] - (v.) neigh
gwestai [gwesteion, m.] - (n.) guest
gwesty [gwestai, -au, m.] - (n.) inn, hotel
gwestywr [gwestywyr, m.] - (n.)
gweu [gweu-] - (v.) weave, knit
gweunblu [pl.] - (n.)
gweundir [-oedd, m.] - (n.)
gweunydd [fpl.] - (n.) <see "gwaun">
gweuwr [gweuwyr, m.] - (n.)
gwewyr [-au?, m.] - (n.)
gwewyr [pl.] - (n.) <see "gwayw">
gweydd [-ion?, m.] - (n.)
gwe%yll [pl.] - (n.) <see "gwaell">
gwg [m.] - (n.) frown, scowl; wrath
gwgu [gyg-] - (v.) frown, scowl, lower
gwgus - (adj.)
gwialen [gwiail, -ni, -nod, f.] - (n.) rod, switch
{ (switch) Gwialen is the kind of switch with which a child is
disciplined. }
gwialen fedw - (n.) birch
gwialennod [gwialenodiau, f.] - (n.) stroke, stripe
gwialenodio [gwialenodi-] - (v.) beat with a rod
gwib - (adj.) wandering
gwib [-iau, f.] - (n.) wandering, jaunt
gwibdaith [gwibdeithiau, f.] - (n.) excursion
gwiber [-od, f.] - (n.) viper, adder
gwiberaidd - (adj.)
gwiberol - (adj.)
gwibio [gwibi-] - (v.) flash, flit, rove, gad, wander
gwibiog - (adj.) flitting, wandering
gwibiol - (adj.)
gwiblong [-au, f.] - (n.) cruiser
gwich [-iau, f.] - (n.) squeak; creak; wheeze, wheezing
gwichiad [gwichiaid, -au, m.] - (n.) periwinkle
gwichian (gwichio) [gwichi-] - (v.) squeak, squeal; creak; wheeze
gwichiog - (adj.)
gwichlyd - (adj.) creaking; wheezy
gwidman [-nau?, m.] - (n.)
gwidw [-od, f.] - (n.)
gwiddon [-od, f.] - (n.) witch
gwiddon [pl.] - (n.) mites
gwif [-iau, -ion, m.] - (n.) lever, crowbar
gwifr [-au, f.] - (n.)
gwifren [-nau?, f.] - (n.)
gwifrio [gwifri-] - (v.)
gwig [-oedd, f.] - (n.) wood
gwigfa [-oedd, f.] - (n.)
gwigwyl [-iau, f.] - (n.) picnic
{ Gwigwyl ("gwig-wyl", forest-event) is a word you'll never hear. }
gwingad [gwingad-] - (v.)
gwingar - (adj.)
gwinglyd - (adj.)
gwingo [gwing-] - (v.) wriggle, fidget; writhe; kick, struggle
gwingog - (adj.)
gwingwr [gwingwyr, m.] - (n.)
Gwilym - (prop.n.) William
gwin [-oedd, m.] - (n.) wine
gwina [gwin-] - (v.)
gwinau - (adj.) bay, brown, auburn
gwinc [-od, f.] - (n.) chaffinch
gwinegr [m.] - (n.) vinegar
gwineugoch - (adj.) bay
gwin.gar - (adj.) fond of wine
gwiniolen [-nau?, f.] - (n.)
gwiniolwydden [gwiniolwydd, f.] - (n.)
gwinllan [-noedd, -nau, f.] - (n.) vineyard
gwinllannwr [gwinllannwyr, m.] - (n.) vinedresser
gwinllanydd [-ion, m.] - (n.) vinedresser
gwinrawn [pl.] - (n.)
gwinronyn [-ion?, m.] - (n.)
gwinwryf [-oedd, m.] - (n.) wine-press
gwinwyddaeth [-au?, f.] - (n.)
gwinwydden [gwinwydd, f.] - (n.) vine
gwiolydd [-ion?, f.] - (n.)
gwir - (adj.) true, actual, authentic
{ Gwir means true in an absolute sense. }
yn wir - (adv.) indeed
gwir [m.] - (n.) truth
a dweud y gwir - to tell the truth
haeru ar ei wir - (v.) asseverate
gwireb [-au, -ion, f.] - (n.) truism, aphorism, axiom
gwiredd [-au, m.] - (n.)
gwireddu [gwiredd-] - (v.) verify, substantiate
gwirf [-au?, m.] - (n.)
gwirfodd [m.] - (n.) goodwill; own accord
gwirfoddol - (adj.) voluntary, spontaneous
gwirfoddoldeb [m.] - (n.) spontaneity
gwirfoddoli [gwirfoddol-] - (v.) volunteer
gwirfoddolrwydd [m.] - (n.)
gwirfoddolwr [gwirfoddolwyr, m.] - (n.) volunteer
gwiriad [-au?, m.] - (n.)
gwirio [gwiri-] - (v.) verify, affirm, attest, aver, avouch
gwiriol - (adj.)
gwirion [pl. -iaid; gwirion- &adj] - (adj.) silly; innocent
gwiriondeb [m.] - (n.) innocence; silliness, bosh
gwirionedd [-au, m.] - (n.) truth, verity, reality
gwirioneddol - (adj.) true, real, genuine, actual
gwirioneddu [gwirionedd-] - (v.)
gwirioni [gwirion-] - (v.) infatuate, dote
gwirionyn [m.] - (n.) simpleton
gwirod [-ydd, -au, m.] - (n.) liquor, spirits
gwirodol - (adj.)
gwirota [gwirot-] - (v.)
gwiroty [gwirotai, m.] - (n.)
gwisg [-oedd, f.] - (n.) dress, garment, robe, apparel, array, attire
gwisgi - (adj.) brisk, lively, nimble, agile; ripe
gwisgiad [-au?, m.] - (n.)
gwisgo [gwisg-] - (v.) dress, array, attire; wear
gwisgwr [gwisgwyr, m.] - (n.) wearer
gwiw - (adj.) fit, meet, worthy
gwiwbarch - (adj.)
gwiwdeb [m.] - (n.)
gwiwdod [-au?, m.] - (n.)
gwiwell [-od, f.] - (n.)
gwiwer [-od, f.] - (n.) squirrel
gwiweru [gwiwer-] - (v.)
gwlad [gwledydd, f.] - (n.) country, land
{ (land) Gwlad is land with a capital L. A person to "trin y
wlad" is a politician. Conquering a land in a war you would "ennill
gwlad". }
gwladaidd - (adj.) countrified
gwladeiddio [gwladeiddi-] - (v.) blush
gwladeiddrwydd [m.] - (n.)
gwladfa [gwladfeydd, f.] - (n.) colony, settlement
gwladgar - (adj.) <see "gwlatgar">
gwladgarol - (adj.) patriotic
gwladgarwch [m.] - (n.) patriotism
gwladgarwr [gwladgarwyr, m.] - (n.) patriot
gwladol - (adj.) of a country, civil, state
gwladoli [gwladol-] - (v.) nationalize
gwladweiniaeth [f.] - (n.) statesmanship
gwladweinydd [-ion, gwladweinwyr, m.] - (n.) statesman
gwladwr [gwladwyr, m.] - (n.) countryman, peasant
gwladwraidd - (adj.)
gwladwriaeth [-au, f.] - (n.) state
y wladwriaeth les - (n.) the welfare state
gwladwriaethol - (adj.) state, political
gwladychfa [-oedd, f.] - (n.) settlement, colony
gwladychiad [-au?, m.] - (n.)
gwladychu [gwladych-] - (v.) inhabit, settle, colonize
gwladychwr [gwladychwyr, m.] - (n.) colonist, settler
Gwlad-yr-haf - (prop.n.) Somerset
gwla+n [gwlanoedd, gwlanau, m.] - (n.) wool
gwlana [gwlan-] - (v.) gather wool
gwlanen [-ni, f.] - (n.) flannel
gwlanennaidd - (adj.)
gwlanennog - (adj.) woolly
gwlanennwr [gwlanennwyr, m.] - (n.)
gwlanog - (adj.)
gwlatgar (gwladgar) - (adj.) patriotic
gwleb [f.] - (adj.) <see "gwlyb">
gwledig - (adj.) rural, countrified, country, agrarian
gwledydd [pl.] - (n.) <see "gwlad">
gwledd [-oedd, f.] - (n.) feast, banquet
gwledda [gwledd-] - (v.) feast, banquet
gwleddwr [gwleddwyr, m.] - (n.) feaster
gwleidiadaeth [f.] - (n.) politics
gwleidiadol - (n.) political
gwleidydd [-ion, m.] - (n.) politician, statesman
gwleidyddiaeth [f.] - (n.) politics
gwleidyddol - (adj.) political
gwleidyddwr [gwleidyddwyr, m.] - (n.) politician
gwlith [-oedd, m.] - (n.) dew
gwlithen [-ni, f.] - (n.)
gwlithlaw [-iau?, m.] - (n.)
gwlitho [gwlith-] - (v.) dew, bedew
gwlithog - (adj.) dewy
gwlithyn [m.] - (n.) dewdrop
gwlyb [f. gwleb; pl. -ion] - (adj.) wet, fluid, liquid
gwlyb [m.] - (n.) wet, fluid, liquid
gwlybaniaeth [m.] - (n.) wet, moisture
gwlybedd [-au?, m.] - (n.)
gwlybwr [gwlybyron, m.] - (n.) wet, moisture, liquid, fluid
gwlybyrog - (adj.) wet, damp, rainy
gwlych [m.] - (n.) wet
rhoi yng ngwlych - (v.) steep
gwlychfa [gwlychfeydd, f.] - (n.)
gwlychiad [-au?, m.] - (n.)
gwlychu [gwlych-; 3.s. & 2.s.imp. gwlych] - (v.) wet, moisten, bedew; get wet; dip
gwlyddyn [gwlydd, m.] - (n.) haulm
gwlypter [-oedd?, m.] - (n.)
gw+n [gynau, m.] - (n.) gown
gwn [gynnau, m.] - (n.) gun
gwneud (gwneuthur) [gwn- &mynd, n- &mynd; 2.s.imp. gwna] - (v.) do, make
gwneud a+ - (v.) have to do with
gwneud iawn - (v.) atone
gwneud nodiadau - (v.) annotate
gwneud yn waeth - (v.) aggravate
{ Gwneud yn waeth is aggravate in its correct sense of making worse.
It has nothing to do with the American bastardization of the word
that gives it the sense of "vex". }
gwneuthuriad [m.] - (n.) make, making
gwneuthurwr [gwneuthurwyr, m.] - (n.) maker, doer
gwni%ad [-au, m.] - (n.) sewing, stitching, seam
gwniadreg [-au?, f.] - (n.)
gwniadur [-iau, -on, mf.] - (n.) thimble
gwniadwaith [-au?, m.] - (n.)
gwniadwraig [gwniadwragedd, f.] - (n.) stitcher, seamstress
gwniadyddes [-au, f.] - (n.) stitcher, seamstress
gwniedyddiaeth [-au?, f.] - (n.)
gwni%o [gwni%-] - (v.) sew, stitch
gwniyddes [-au, f.] - (n.) seamstress
gwobr [-au, fm.] - (n.) reward, prize
gwobrwy [-au, -on, f.] - (n.) reward, prize
gwobrwyo [gwobrwy-] - (v.) reward
gwobrwyol - (adj.) rewarding
gwobrwywr [gwobrwywyr, m.] - (n.) rewarder
gw+r [gwy+r, m.] - (n.) man; husband
{ (man) Gw+r has the usual sense of "man", an individual (male)
human, in some dialects. "Gw+r" is usually "husband" in the
dialects which do not use it for "man", and ambiguous in the others
(as is "man" in some dialects of English). "Gw+r" is always male
("gwrywaidd", "gw+r"-like, i.e., "masculine"). }
gw+r gweddw - (n.) widower
gw+r mawr - (n.) aristocrat
gwra [gyr-] - (v.) seek a husband, marry a husband
gwrach [-i%od, -od, f.] - (n.) hag, witch
breuddwyd gwrach - (n.) wishful thinking
gwrachen [-nod, f.] - (n.)
gwrachiaidd - (adj.)
gwragedd [pl.] - (n.) <see "gwraig">
gwrageddach [pl.] - (n.)
gwragen [-ni, mf.] - (n.)
gwragennus - (adj.)
gwraidd [mpl.] - (n.) <see "gwreiddyn">
gwraig [gwragedd, f.] - (n.) woman; wife
{ (woman) Gwraig in every way like "gw+r" but female, so may be
wife or woman. }
{ The word 'gwraig' has only one syllable. }
gwrandaw - (v.) <see "gwrando">
gwrandawgar - (adj.)
gwrandawiad [m.] - (n.) listening, hearing
gwrandawr [gwrandawyr, m.] - (n.) listener, hearer, auditor
{ (auditor) Gwrandawr is the kind of auditor who listens to something. }
gwrandawus - (adj.)
gwrandawyr [pl.] - (n.) audience
gwrando (gwrandaw) [gwrandaw-; 3.s. gwrendy; 2.s.imp. gwrando, gwrandaw] - (v.) listen, hearken
gwrando ar - (v.) listen to, hearken to
gwrcath [-od, m.] - (n.) tom-cat
gwreangyn [-ion?, m.] - (n.)
gwregys [-au, m.] - (n.) girdle, belt, zone; truss
gwregysu [gwregys-] - (v.) girdle, gird
gwreng [coll. & m.] - (n.) common people
gwrengaidd - (adj.)
gwreica [gwreic-] - (v.) seek a wife, marry a wife
gwreictra [m.] - (n.)
gwreichionen [gwreichion, f.] - (n.) spark
gwreichioni [gwreichion-] - (v.) emit sparks, sparkle
gwreichionyn [gwreichion, m.] - (n.)
gwreiddair [gwreiddeiriau, m.] - (n.)
gwreiddeiriol - (adj.)
gwreiddffwng [-au?, m.] - (n.)
gwreiddgoll - (adj.)
gwreiddiad [-au?, m.] - (n.)
gwreiddiau [pl.] - (n.) <see "gwreiddyn">
gwreiddio [gwreiddi-] - (v.) root
gwreiddiog - (adj.)
gwreiddiol - (adj.) original; radical, rooted
gwreiddioldeb [m.] - (n.) originality
gwreiddyn [gwreiddiau, gwraidd, m.] - (n.) root; origin
gwreigaidd - (adj.) womanish, womanly
gwreigan [-nau?, f.] - (n.)
gwreigdda [-+u?, f.] - (n.)
gwreigen [-nau?, f.] - (n.)
gwreigiog - (adj.)
gwreignith [-oedd, f.] - (n.)
gwreigol - (adj.)
gwreinen [-nau?, f.] - (n.)
gwres [m.] - (n.) heat, warmth
gwresfesurydd [-ion, m.] - (n.) thermometer
gwresfynag [gwresfynaig, m.] - (n.)
gwresog - (adj.) warm, hot; fervent, ardent
gwresogi [gwresog-] - (v.) warm, heat
gwresogrwydd [m.] - (n.)
gwrferch [-ed, f.] - (n.)
gwrid [m.] - (n.) blush, flush, bloom
{ (bloom) Gwrid is bloom as in a reddening. }
gwrido [gwrid-] - (v.) blush, flush
gwridog (gwritgoch) - (adj.) rosy-cheeked, ruddy
gwringell [-ion?, f.] - (n.)
gwrm - (adj.) dun, dark blue, brown
gwrogaeth (gwarogaeth) [f.] - (n.) homage, allegiance
gwrogi [gwrog-] - (v.) do homage
gwrol - (adj.) brave, courageous
gwroldeb [m.] - (n.) bravery, courage
gwroledd [-au?, m.] - (n.)
gwrolfryd [-au?, m.] - (n.)
gwrolfrydig - (adj.)
gwrolgamp [-au, f.] - (n.)
gwroli [gwrol-] - (v.) hearten
gwroliaeth [-au?, f.] - (n.)
gwrolwych - (adj.)
gwron [-iaid, m.] - (n.) hero
gwroniaeth [f.] - (n.) heroism
gwrtaith [m.] - (n.) manure; culture
gwrteithiad [m.] - (n.) cultivation, culture
gwrteithio [gwrteithi-] - (v.) manure; cultivate, culture
gwrteithiwr [gwrteithwyr, m.] - (n.)
gwrth- - (pfx.) counter-, contra-, anti-
{ This prefix causes a soft mutation to the affixed stem. }
gwrthallt [gwrthelltydd, f.] - (n.)
gwrtharwr [gwrtharwyr, m.] - (n.)
gwrthatyniad [-au, m.] - (n.)
gwrthban [-au, -nau, m.] - (n.) blanket
gwrthblaid [gwrthbleidiau, f.] - (n.) opposition
{ Gwrthblaid is the opposition party. }
gwrthbrawf [gwrthbrofion, m.] - (n.)
gwrthbrofi [gwrthbrof-] - (v.) disprove, refute
gwrthbrofion [mpl.] - (n.) <see "gwrthbrawf">
gwrthbwynt [-iau, m.] - (n.) counterpoint
gwrthbwys [-au, m.] - (n.)
gwrthbwyth [-au, m.] - (n.)
gwrthbwythi [-eiau?, m.] - (n.)
gwrthdaro [gwrthdar-] - (v.) clash, collide
gwrthdrawiad [-au, m.] - (n.) collision
gwrthdro [gwrthdrawiadau, -au, m.] - (n.)
gwrthdroad [-au?, m.] - (n.)
gwrthdrofeydd [pl.] - (n.)
gwrth-droi [gwrth-dro- &i] - (v.)
gwrthdrychiad [-au?, m.] - (n.)
gwrthdwng [-au?, m.] - (n.)
gwrthdyb [-au?, f.] - (n.)
gwrthdynfa [gwrthdynfeydd, f.] - (n.)
gwrthdyst [-ion, -iadau, m.] - (n.)
gwrthdystiad [-au, m.] - (n.) protest
gwrthdystio [gwrthdysti-] - (v.) protest
gwrthdystiwr [gwrthdystwyr, m.] - (n.)
gwrthddadl [-euon, f.] - (n.) objection
gwrthddadlau [gwrthddadleu-] - (v.) object, controvert
gwrth-ddweud (gwrthddywedyd) [gwrth-ddweud-] - (v.) contradict
gwrthddywediad [-au, m.] - (n.) contradiction
gwrthelltydd [pl.] - (n.) <see "gwrthallt">
Gwrtheyrn - (prop.n.) Vortigern
gwrthfiotig - (adj.) antibiotic
gwrthfrad [-au, m.] - (n.)
gwrthgan [-nau?, f.] - (n.)
gwrthganu [gwrthgan-] - (v.)
gwrthgefn [-au, m.] - (n.)
gwrthgiliad [-au, m.] - (n.) backsliding, apostasy
gwrthgilio [gwrthgili-] - (v.) backslide, secede
gwrthgiliwr [gwrthgilwyr, m.] - (n.) backslider, seceder, apostate
gwrthglawdd [gwrthgloddiau, m.] - (n.) rampart
gwrthgorffyn [-ion?, m.] - (n.)
gwrthgyferbyniad [-au, m.] - (n.) contrast, antithesis
gwrthgyferbynnu [gwrthgyferbynn- &1, gwrthgyferbyn- &2+] - (v.) contrast
gwrthgynllwyn [-ion, m.] - (n.)
gwrth-heintiol - (adj.)
gwrth-heintus - (adj.)
gwrthladd [gwrthladd-] - (v.) resist, repel
gwrthlam [-au?, m.] - (n.)
gwrthnaws - (adj.) repugnant
gwrthnaws [m.] - (n.) antipathy
gwrthnawsedd [-au?, m.] - (n.)
gwrthneidio [gwrthneidi-] - (v.)
gwrthnysig - (adj.) obstinate, stubborn
gwrthod [gwrthod-; 3.s. gwrthyd; 2.s.imp. gwrthod] - (v.) refuse, reject, deny
gwrthodedig - (adj.) rejected, reprobate
gwrthodiad [m.] - (n.) refusal, rejection
gwrthodwr [gwrthodwyr, m.] - (n.) refuser, rejecter
gwrthol - (adv.) back
o+l a gwrthol - (adv.) to and fro
gwrthol [m.] - (n.) back
gwrthrych [-au, m.] - (n.) object; subject
{ (subject) Gwrthrych is subject of a biography. }
gwrthrychol - (adj.) objective, accusative
{ (accusative) Gwrthrychol is accusative in the grammatical sense. }
gwrthryfel [-oedd, m.] - (n.) rebellion, mutiny
gwrthryfela [gwrthryfel-] - (v.) rebel, mutiny
gwrthryfelgar - (adj.) rebellious, mutinous
gwrthryfelwr [gwrthryfelwyr, m.] - (n.) rebel, mutineer
gwrthsafiad [m.] - (n.) resistance
gwrthsafwr [gwrthsafwyr, m.] - (n.)
gwrthsefyll [gwrthsaf-] - (v.) withstand, resist
gwrthseptig [-au?, m.] - (n.)
gwrthsur [-ion, m.] - (n.)
gwrthun - (adj.) repugnant, odious, absurd
{ (odious) "gwrthun" is literally wrongly formed (gwrth-lun = against
form), deformed, monstrous, inherently unpleasant. }
gwrthuni [m.] - (n.) odiousness, absurdity
gwrthuno [gwrthun-] - (v.) mar, deform, disfigure
gwrthweithiad [-au?, m.] - (n.)
gwrthweithio [gwrthweithi-] - (v.) counteract
gwrthweithiol - (adj.)
gwrthwenwyn [m.] - (n.) antidote
gwrthwyneb - (adj.) opposite, contrary
gwrthwyneb [m.] - (n.) opposite
gwrthwynebiad [-au, m.] - (n.) objection, aversion
{ (aversion) Gwrthwynebiad is the kind of aversion you feel. }
gwrthwynebiaeth [f.] - (n.) antagonism
gwrthwynebol - (adj.) opposed, averse
gwrthwynebrwydd [m.] - (n.)
gwrthwynebu [gwrthwyneb-] - (v.) resist, oppose
gwrthwynebus - (adj.) adverse
gwrthwynebwr (gwrthwynebydd) [gwrthwynebwyr, m.] - (n.) opponent, adversary, antagonist
gwrthwynt [-oedd, m.] - (n.)
gwrwst [-iau?, f.] - (n.)
gwrych [-oedd, m.] - (n.) hedge
gwrychio [gwrychi-] - (v.)
gwrychyn [gwrych, m.] - (n.) bristle
codi gwrychyn - (v.) bristle
gwryd [m.] - (n.) <see "gwrhyd">
gwryf [-oedd, m.] - (n.) press
gwrym [-iau, m.] - (n.) seam; wale
gwrymio [gwrymi-] - (v.)
gwrymiog - (adj.)
gwrysg [coll.] - (n.) haulm
gwrysgen [gwrysg, f.] - (n.) stalk
gwrysgyn [gwrysg, m.] - (n.)
gwrystog - (adj.)
gwryw - (adj.) male
gwryw [-od, m.] - (n.) male
gwrywaidd - (adj.) masculine
gwrywgydiaeth [-au?, f.] - (n.)
gwrywgydiwr [gwrywgydwyr, m.] - (n.) sodomite, catamite
gwrywol - (adj.) masculine
gwrhyd (gwryd) [gwrhydoedd, m.] - (n.) fathom
gwrhydoedd [pl.] - (n.)
gwrhydri [-eiau?, m.] - (n.)
gwsberen [-nau?, f.] - (n.)
gwsberis [pl.] - (n.)
gwsbersen [-nau?, f.] - (n.)
gwth [-iau, m.] - (n.) push, thrust, shove; gust
mewn gwth o oedran - (adj.) advanced in years, well smitten in years
gwthiad [-au?, m.] - (n.)
gwthio [gwthi-] - (v.) push, thrust, shove, obtrude
gwthiwr [gwthwyr, m.] - (n.) pusher
Gwy - (prop.n.) Wye
gwyach [-od, f.] - (n.)
gwyar [m.] - (n.) gore, blood
gwybedyn [gwybed, m.] - (n.) fly
gwybeta [gwybet-] - (v.)
gwybetach [pl.] - (n.)
gwybod [-au, m.] - (n.) knowledge; (n.pl.) studies
gwybod [irreg.] - (v.) know
{ The "y" in "gwybod" has the clear sound. }
{ Gwybod is used for knowing a fact. }
cael gwybod - (v.) ascertain
mynnu gwybod - (v.) ascertain
gwybodaeth [-au, f.] - (n.) knowledge
gwybodeg [f.] - (n.) epistemology
gwybodus [pl. -ion] - (adj.) knowing
gwybodydd [-ion, m.] - (n.)
gwybyddus - (adj.) known
gwybyddwr [gwybyddwyr, m.] - (n.) knower
gwych [f. gwech] - (adj.) fine, splendid, brilliant
gwychder [-au, m.] - (n.) splendor (splendour), pomp
gwychu [gwych-] - (v.) bedizen
gwy+d [gwydiau, m.] - (n.) vice
gwydn [f. gwedn] - (adj.) tough
gwydnedd [-au?, m.] - (n.)
gwydnhau [gwydn- &hau] - (v.)
gwydnwch [m.] - (n.) toughness
gwydr [-au, m.] - (n.) glass
{ Gwydr is both the material glass and the kind of glass that
holds drinks. }
gwydraid (gwydred) [gwydreidiau, m.] - (n.) glassful, glass
{ (glass) Gwydraid is "glass" when it measures a quantity, as in
"a glass of milk". }
gwydrin - (adj.)
gwydro [gwydr-] - (v.) glaze
gwydrog - (adj.)
gwydrol - (adj.)
gwydrwr [gwydrwyr, m.] - (n.) glazier
gwydryn [gwydrau, m.] - (n.) drinking glass
gw+ydd - (adj.) wild
{ Gw+ydd is used in the saying "yn y gw+ydd" = "out in the
wild(s)", "in the wilderness". }
gw+ydd [gwyddau, m.] - (n.) goose
gw+ydd [m.] - (n.) presence
gwy+dd [gwehyddion, gwyddion, m.] - (n.) loom; plough
gwydd [pl.] - (n.) <see "gwydden">
gwyddbwyll [f.] - (n.) chess
Gwyddel [-od, Gwyddyl, m.] - (n.) Irishman
Gwyddeleg [f.] - (n.) Irish
Gwyddeles [-au, f.] - (n.) Irishwoman
Gwyddelig - (adj.) Irish
gwydden [gwy+dd, f.] - (n.) tree
{ Gwydden is not used by anybody as "tree"; probably only poets
say "gwy+dd" for trees. (It is, however, an element in the names of
various species of tree and shrub such as "cedrwydden", "cedar".) }
gwyddfa [f.] - (n.) tumulus, grave
gwyddfid [m.] - (n.) honeysuckle
gwyddfod [m.] - (n.) presence
gwyddon [-iaid, m.] - (n.)
gwyddoniadur [-on, m.] - (n.) encyclopedia (encyclopaedia)
gwyddoniaeth [f.] - (n.) science
gwyddonol - (adj.) scientific
gwyddonydd [-ion, m.] - (n.) scientist
gwyddor [-ion, -au, f.] - (n.) rudiment; science; alphabet
gwyddori [gwyddor-] - (v.) ground, instruct
gwyddwalch [-au?, mf.] - (n.)
gwyfyn [-od, gwyfod, m.] - (n.) moth
gwy+g [coll.] - (n.) vetch
gwygl - (adj.) sultry
gwyngollen [-nau?, f.] - (n.)
gwyngyll [pl.] - (n.)
gw+yl - (adj.) bashful, modest
gw+yl [gwyliau, m.] - (n.) holiday, festival, feast
gwylad [gwylad-] - (v.)
gwylaeth [-au?, m.] - (n.)
gwylaidd - (adj.) bashful, modest
gwylan [-od, f.] - (n.) sea-gull, gull
gwylder [m.] - (n.) bashfulness, modesty
gwyldy [gwyldai, m.] - (n.) watch-house
gwyleidd-dra [m.] - (n.) bashfulness, modesty
gwylfa [-+u, gwylfeydd, f.] - (n.) watch, beacon
gwyliadwr [gwyliadwyr, m.] - (n.)
gwyliadwriaeth [-au, f.] - (n.) watch, guard
gwyliadwriaeth [m.] - (n.) watchfulness, caution
gwyliadwrus - (adj.) watchful, cautious, alert
gwylied [gwyli-] - (v.)
gwyliedydd [-ion, m.] - (n.) watchman, sentinel
gwylio [gwyli-] - (v.) watch, mind, beware
gwyliwr [gwylwyr, m.] - (n.) watchman, sentinel
gwylmabsant [-au, f.] - (n.) wake
gwylnos [-au, f.] - (n.) watch-night, wake, vigil
gwylog [-od, f.] - (n.)
gwyll [-ion, m.] - (n.) darkness, gloom
gwylliad [gwylliaid, m.] - (n.)
gwyllt [-oedd, m.] - (n.) wild
gwyllt [pl. -ion; gwyllt- &adj] - (adj.) wild, savage, mad; rapid
{ (savage, wild) Gwyllt is the word closest to the English word
"wild" in the sense of "gwylltio" (to be mad), "gyrru'n wyllt"
(drive recklessly) and also "bywyd gwyllt" (wildlife) and "tir
gwyllt" (wilderness). }
baedd gwyllt - (n.) wild boar
bywyd gwyllt - (n.) wildlife
tir gwyllt - (n.) wilderness
ych gwyllt - (n.) bison
gwylltineb [m.] - (n.) wildness; rage, fury
gwylltio (gwylltu) [gwyllti-, gwyllt-] - (v.) frighten; enrage, fly into a passion
gwymon [m.] - (n.) seaweed
gwymp [f. gwemp] - (adj.) fine, fair
gwy+n [gwyniau, m.] - (n.) ache, smart; lust
gwyn [f. gwen; pl. -ion] - (adj.) white; blessed
arian gwynion - (n.) silver money
gwyn ei fyd y dyn - blessed is the man
gwyn wy - (n.) albumin
gwynad - (adj.)
gwynad [-au?, m.] - (n.)
gwynder (gwyndra) [m.] - (n.) whiteness
gwyndonnau [pl.] - (n.)
gwyndwn [m.] - (n.) unplowed (unploughed) land
gwyneb [m.] - (n.) <see "wyneb">
gwynegon [m.] - (n.) rheumatism
gwynegu [gwyneg-] - (v.) throb, ache
gwynfa [gwynfeydd, f.] - (n.) paradise
gwynfyd [-au, m.] - (n.) blessedness, bliss; beatitude
gwynfydedig - (adj.) blessed, happy, beatific
gwynfydedigrwydd [m.] - (n.)
gwynfydus - (adj.) beatific
gwyn.galch [m.] - (n.) whitewash
gwyn.galchiad [-au?, m.] - (n.)
gwyn.galchog - (adj.) whitewashed
gwyn.galchu [gwyn.galch-] - (v.) whitewash
gwyn.goch - (adj.)
gwyniad [gwyniaid, m.] - (n.) whiting
gwynias - (adj.) white-hot
gwyniasedd [-au?, m.] - (n.)
gwyniasu [gwynias-] - (v.)
gwyniedyn [-ion?, m.] - (n.)
gwynio [gwyni-] - (v.) throb, ache
gwynlas - (adj.)
gwynlasu [gwynlas-] - (v.)
gwynning [-au?, m.] - (n.)
gwynnin [-au?, m.] - (n.)
gwynnog - (adj.)
gwynnu [gwynn- &1, gwyn- &2+] - (v.) whiten, bleach, blanch
gwynnwy [m.] - (n.) white
{ Gwynnwy is the white of an egg. }
gwynt [-oedd, m.] - (n.) wind; breath; smell
awel o wynt - (n.) gust of wind
byr ei wynt - (adj.) asthmatic
ystorm erwin o wynt ac eira - (n.) blizzard
gwyntell [-i, -au, f.] - (n.) round basket without handle
gwyntfesurydd [-ion?, m.] - (n.)
gwyntio [gwynti-] - (v.) smell
gwyntog - (adj.) windy
gwyntyll [-au, f.] - (n.) fan
gwyntylliad [m.] - (n.) ventilation
gwyntyllio (gwyntyllu) [gwyntylli-, gwyntyll-] - (v.) ventilate, winnow
gwynwydden [gwynwydd, f.] - (n.)
gw+yr - (adj.) crooked, oblique, sloping
Gw+yr - (prop.n.) Gower
gwyrain [pl.] - (n.)
gwyrdraws - (adj.) perverse
gwyrdro [-ion, m.] - (n.) perversion
gwyrdroe%dig - (adj.) perverted, distorted
gwyrdroi [gwyrdro- &i] - (v.) pervert, distort
gwyrdd [f. gwerdd; pl. -ion] - (adj.) green
gwyrdd [m.] - (n.) green
pryf gwyrdd - (n.) aphid (aphis)
gwyrddfaen [gwyrddfeini, m.] - (n.)
gwyrddio [gwyrddi-] - (v.)
gwyrddlas - (adj.) green, verdant
gwyrddlesni [m.] - (n.) verdure
gwyrddlys [-iau, m.] - (n.)
gwyrddni [m.] - (n.) greenness, verdure
gwyrddu [gwyrdd-] - (v.)
gwyredd [-au?, m.] - (n.)
gwyrgam - (adj.) crooked
gwyrgamedd [-au?, m.] - (n.)
gwyrgamu [gwyrgam-] - (v.)
gwyriad [-au, m.] - (n.) aberration
gwyrn [pl.] - (n.)
gwyrni [m.] - (n.) crookedness, perverseness
gwyro [gwyr-] - (v.) swerve; slope; stoop, bend
gwyrog - (adj.)
gwyrol - (adj.)
gwyrth [-iau, f.] - (n.) miracle
gwyrthiol - (adj.) miraculous
gwyry (gwyryf) [gwyryfon, f.] - (n.) virgin
gwyry - (adj.)
gwyryfdod [m.] - (n.) virginity
gwyryfdy [gwyryfdai, m.] - (n.)
gwyryfol - (adj.) virgin
gwy+s [gwysion, f.] - (n.) summons
gwysiad [-au, m.] - (n.)
gwysigen [-nau, f.] - (n.)
gwysio [gwysi-] - (v.) summon
gwystl [-on, m.] - (n.) pledge, bail; hostage
gwystlad [-au?, m.] - (n.)
gwystleidiaeth [-au?, f.] - (n.)
gwystlo [gwystl-] - (v.) pledge, pawn
gwystloriaeth [-au?, f.] - (n.)
gwystlwr [gwystlwyr, m.] - (n.)
gwystno [gwystn-] - (v.) dry, wither, flag
gw+yth [m.] - (n.) anger, wrath
gwythi%en [gwythi, gwythiennau, f.] - (n.) vein
cwlwm gwythi - (n.) cramp
gwythiennog - (adj.)
gwythlon - (adj.) angry, wrathful
gwythog - (adj.)
gwythwch [m.] - (n.) wild pig
gwyw - (adj.) withered, faded, sear, arid
gwywedig - (adj.)
gwywo [gwyw-] - (v.) wither, fade
gyda (gydag) - (prep.) with
{ Gyda is predominantly used in S. Wales. }
{ The "y" in "gyda" has the clear sound.
The "gydag" form is used before vowels.
"Chyda" is a literary form of "gyda" that can appear in a
context that requires the aspirate mutation. }
gyda'i gilydd - (adv.) together
gyda'r llaw - (adv.) by the way
gyddfau [pl.] - (n.) <see "gwddf">
gyddfgam - (adj.)
gyddfgam [-au?, m.] - (n.)
gyddfol - (adj.) guttural
gyfarwyneb - (prep.)
gyferbyn - (prep.) over against, opposite
gylfingroes [-au?, m.] - (n.)
gylfin [-od, -au, m.] - (n.) bill, beak
{ Gylfin is the kind of bill a bird has. }
gylfinbraff [-au?, m.] - (n.)
gylfinir [m.] - (n.) curlew
gylfinog [-ion?, mf.] - (n.)
gymnasiwm [-au?, m.] - (n.)
gymnasteg [-au?, f.] - (n.)
gynau [pl.] - (n.) <see "gwn">
gynfad [-au, m.] - (n.) gunboat
gynnau - (adv.) a little while ago, just now
gynnau [pl.] - (n.) <see "gwn">
gynnwr [gynnwyr, m.] - (n.)
gynt - (adv.) formerly, of yore
gyr - (adj.) <used in expression>
haearn gyr - (n.) wrought iron
gyr [-roedd, m.] - (n.) drove
gyrdd [fpl.] - (n.) <see "gordd">
gyrfa [-oedd, gyrfeydd, f.] - (n.) race; course; career
{ (course) Gyrfa is the "course" is the sense of "race". }
{ (race) Gyrfa is a speed competition (or by the same associations
as in English a career, or curriculum vitae). }
gyrfau [pl.] - (n.)
gyriedydd [-ion, m.] - (n.) driver
gyrru [gyrr- &1, gyr- &2+] - (v.) drive; send; work, forge
{ (drive) Gyrru is to drive a car or machine, or to drive animals
(move them in a convoy -- gyr o wartheg: a drove of cattle). }
{ (send) Gyrru is identical in meaning to "anfon" and "danfon". }
{ (work) Gyrru means "work" only in the sense of working a piece
of machinery -- do you know how to work this; do you know how to
make this go? }
gyrru ar y traeth - (v.) beach
gyrrwr (gyrriedydd) [gyrwyr, m.] - (n.) driver; sender
robin y gyrrwr - (n.) gadfly
gyrwynt [-oedd, m.] - (n.) hurricane, tornado
gysb [m.] - (n.) staggers ha - (interj.) ha
hac [-iau, m.] - (n.) cut, notch, hack
hacio [haci-] - (v.) hack
had [-au, m. & coll.] - (n.) seed
had llin - (n.) linseed
hadlif [adlifoedd, m.] - (n.)
hadog - (adj.)
hadred [-i?, m.] - (n.)
hadu [had-] - (v.) seed
hadwr [hadwyr, m.] - (n.)
hadyd [m.] - (n.) seed-corn
hadyn [hadau, m.] - (n.)
haeach - (adv.) almost; hardly
haearn [heyrn, -au, m.] - (n.) iron
ceffyl haearn - (n.) bicycle
haearn bwrw - (n.) cast iron
haearn gwely - (n.) bedstead
haearn gyr - (n.) wrought iron
haearnaidd - (adj.) like iron
haeddiannol - (adj.) meritorious; m erited
haeddiant [haeddiannau, m.] - (n.) merit, desert
{ (desert) Haeddiant is the kind of desert as in "just deserts". }
haeddol - (adj.)
haeddu [haedd-] - (v.) deserve, merit
hael - (adj.) generous, liberal
haelder [-oedd?, m.] - (n.)
haelfrydedd [m.] - (n.) liberality
haelfrydig - (adj.) generous, free
haelioni [m.] - (n.) generosity, bounty
haelionus - (adj.) generous, liberal, benevolent
haen [-au, f.] - (n.) layer, stratum; seam
haenell [-au, m.] - (n.)
haenellu [haenell-] - (v.)
haenen [-nau, f.] - (n.) layer, film
haenu [haen-] - (v.) stratify
haeriad [-au, m.] - (n.) assertion
haerllug - (adj.) importunate; impudent, audacious, blatant, brazen
haerllugrwydd [m.] - (n.) importunity; impudence
haeru [haer-] - (v.) affirm, assert, allege, aver, avouch
haeru ar ei wir - (v.) asseverate
haf [-au, m.] - (n.) summer
hafaidd - (adj.) summery, summer-like
hafal - (adj.) equal, like
hafaledd [-au?, m.] - (n.)
hafaliad [-au, m.] - (n.)
hafalochrog - (adj.)
hafalonglog - (adj.)
hafan [f.] - (n.) haven
hafdy [hafdai, m.] - (n.) alcove
hafddydd [-iau, m.] - (n.)
haflug [-au?, m.] - (n.)
hafn [-au, f.] - (n.) hollow, gorge, ravine
hafod [-ydd, f.] - (n.) summer dwelling, farm
hafog [m.] - (n.) havoc
hafol - (adj.)
hafota [hafot-] - (v.)
hafoty [hafotai, m.] - (n.) summer residence
Hafren [f.] - (prop.n.) Severn
haff [-iau, m.] - (n.)
haffio [haffi-] - (v.)
hafflau [pl.] - (n.)
hagen - (conj.) but, moreover, however
hagr - (adj.) ugly
hagru [hagr-] - (v.) mar, disfigure
hagrwch [m.] - (n.) ugliness
haid [heidiau, f.] - (n.) swarm, drove, horde
haid o adar - (n.) bevy
haidd [heiddiau, m. & coll.] - (n.) barley
haig [heigiau, f.] - (n.) shoal
haint [heintiau, mf.] - (n.) pestilence, faint
hala [hal-] - (v.)
hald [-au?, m.] - (n.)
haldian [haldi-] - (v.)
halen [m.] - (n.) salt, brine
halenaidd - (adj.)
halian [hali-] - (v.)
halio [hali-] - (v.)
halog (halogedig) - (adj.) defiled, polluted
halogedd [-au?, m.] - (n.)
halogi [halog-] - (v.) defile, profane, pollute
halogiad [-au?, m.] - (n.)
halogrwydd [m.] - (n.) defilement, pollution
halogwr [halogwyr, m.] - (n.) defiler, profaner, polluter
halwyn [-au, m.] - (n.) salt; salts
hallt [pl. heilltion] - (adj.) salt, salty, brackish; severe
halltedd (halltrwydd) [m.] - (n.) saltiness, saltness
halltineb [-au?, m.] - (n.)
halltu [hallt-] - (v.) salt
halltwr [halltwyr, m.] - (n.) salter
hambwrdd [hambyrddau, m.] - (n.) tray
hamdden [f.] - (n.) leisure, respite
hamddenol - (adj.) leisurely, deliberate
hamog [-au, f.] - (n.)
hances [-au?, f.] - (n.)
hanedig - (adj.)
hanerau [mpl.] - (n.) <see "hanner">
hanercof - (adj.)
hanergylch - (adj.)
hanergylch [-au, m.] - (n.)
hanerlled [-i?, m.] - (n.)
hanerob [-au, f.] - (n.) flitch of bacon
hanerog - (adj.)
haneru [haner-] - (v.) halve
hanerwr [hanerwyr, m.] - (n.)
hanes [-ion, m.] - (n.) story, history, account
{ (story) Hanes is historia, story as a narrative of presumably
actual events. }
{ (account) Hanes is the kind of account you give when you tell
about some past experience. }
hanesgerdd [-i, f.] - (n.) epic poem
hanesiaeth [f.] - (n.) history
{ Hanesiaeth is history as a discipline. }
hanesydd [haneswyr, m.] - (n.) historian
hanesyddol - (adj.) historical
hanesyn [-nau, m.] - (n.) anecdote
hanfod [han- &fod] - (v.) descend, issue
hanfod [m.] - (n.) essence
hanfodiad [-au?, m.] - (n.)
hanfodol - (adj.) essential
haniad [m.] - (n.) derivation, descent
haniaeth [f.] - (n.) abstraction
haniaethol - (adj.) abstract
hanner - (adj.) half
hanner [hanerau, m.] - (n.) half
hanner to+n - (n.) semitone
hanu [han-] - (v.) proceed, be derived, be descended
hap [-au, f.] - (n.)
hap ac anap - (n.) adventures
hapio [hapi-] - (v.)
hapnod [-au, m.] - (n.)
hapus [hapus- &adj] - (adj.) happy
hapusrwydd [m.] - (n.) happiness
harbwr [harbwyr, m.] - (n.) harbor
hardd [pl. heirdd, heirddion; hardd- &adj] - (adj.) beautiful, handsome
harddu [hardd-] - (v.) beautify, embellish, adorn
harddwch [m.] - (n.) beauty
harddwych - (adj.)
harnais [harneisiau, m.] - (n.) harness
harneisio [harneisi-] - (v.) harness
Harri - (prop.n.) Harry, Henry
hatling [-au, -od, f.] - (n.) mite, half farthing
hau [irreg.] - (v.) sow, disseminate
haul [heuliau, m.] - (n.) sun
machlud haul - (n.) sunset
hawdd [hawdd- &adj; hawsed; haws; hawsaf] - (adj.) easy
{ Hawdd is really the word for "easy" meaning "easily
accomplished". }
hawdd nesu at - (adj.) accessible
{ The "at" needs to reflect the gender and number of the thing modified;
i.e., either "ato", "ati", or "atyn". }
hawddamor [m.] - (n. & interj.) good luck, welcome
hawddfyd [m.] - (n.) ease, prosperity
hawddgar - (adj.) amiable; comely
hawddgarwch [m.] - (n.) amiability
hawl [-iau, holion, f.] - (n.) right; claim
hawl ac ateb - (n.) question and answer
hawlfraint [hawlfreintiau, f.] - (n.)
hawlio [hawli-] - (v.) claim, demand, arrogate
hawliwr [hawlwyr, m.] - (n.)
hawlwr [hawlwyr, m.] - (n.)
hawlydd [-ion, m.] - (n.) claimant, plaintiff
hawlysgriafau [pl.] - (n.)
hawlysgrif [-au?, f.] - (n.)
haws - (adj.) easier
{ Comp. of "hawdd" }
hawster [-oedd?, m.] - (n.)
hawstra [m.] - (n.)
heb [heb- &prep2] - (prep.) without
heb ei ail - (adj.) incomparable
heb so+n am - not to mention
heblaw - (prep.) beside, besides, except
hebog [-au, m.] - (n.) hawk, falcon
hebogaidd - (adj.)
hebogydd [-ion?, m.] - (n.)
hebogyddiaeth [-au?, f.] - (n.)
Hebraeg [f.] - (n.) Hebrew
Hebreaidd (Hebreig) - (adj.) Hebrew, Hebraic
Hebrees [-au, f.] - (n.) Hebrew woman
Hebreigydd [-ion, m.] - (n.) Hebraist
Hebre%wr [Hebre%wyr, m.] - (n.) a Hebrew
hebrwng [hebryng-] - (v.) conduct, convey, escort, accompany
{ (accompany) Hebrwng it accompany in the sense of go with someone. }
hebryngydd [-ion, m.] - (n.) conductor
hecyn [-ion?, m.] - (n.)
hedeg [hed-] - (v.) fly; run to seed
hedegog - (adj.) flying; high-flown
hedfa [hedfeydd, f.] - (n.) flight
hedfan [hed-] - (v.) fly, hover
hedion [pl.] - (n.)
hedoniaeth [-au?, f.] - (n.)
hedonydd [-ion, m.] - (n.)
hedwr [hedwyr, m.] - (n.)
hedydd [-ion, m.] - (n.) lark
hedyn [hadau, m.] - (n.) seed, germ
hedd [m.] - (n.) peace, tranquillity
heddgeidwad [heddgeidwaid, m.] - (n.) policeman
heddiw (heddyw) - (adv.) today
heddlu [-oedd, m.] - (n.) police force, police
heddwas [heddweision, m.] - (n.) policeman
heddwch [m.] - (n.) peace, tranquillity, quiet
heddychfa [heddychfeydd, f.] - (n.)
heddychlon - (adj.) peaceful, peaceable
heddychol - (adj.) peaceful, pacific
heddychu [heddych-] - (v.) pacify, appease
heddychwr [heddychwyr, m.] - (n.) peacemaker, pacifier
hedd-ynad [-on, m.] - (n.) justice of the peace
heddyw - (adv.) <see "heddiw">
hefelydd - (adj.) similar
hefin - (adj.)
hefo - (prep.)
hefyd - (adv.) also, too
heffer [heffrod, f.] - (n.) heifer
hegl [-au, f.] - (n.) leg, shank
heglog - (adj.) leggy, long-legged
heglu [hegl-] - (v.) foot it, hook it
heibio - (adv.) past, by
heibio i - (prep.) past
troi heibio - (v.) avert
heidiau [pl.] - (n.) <see "haid">
heidio [heidi-] - (v.) swarm, throng, flock
heidiog - (adj.)
heidden [haidd, f.] - (n.) grain of barley, barleycorn
heiddiau [mpl.] - (n.) <see "haidd">
heiddyn [-ion?, m.] - (n.)
heigiau [pl.] - (n.) <see "haig">
heigio [heigi-] - (v.) shoal, team, abound
heigiog - (adj.)
heilltion [pl.] - (adj.) <see "hallt">
heini - (adj.) active, lively, nimble, brisk, agile
heintiad [-au?, m.] - (n.)
heintiau [pl.] - (n.) <see "haint">
heintio [heinti-] - (v.) infect
heintrydd - (adj.)
heintus - (adj.) infectious, contagious
heirdd (heirddion) [pl.] - (adj.) <see "hardd">
heislan [-od, f.] - (n.) hackle, hatchel
heislanu [heislan-] - (v.) hackle flax
hel [heli-] - (v.) gather, collect; drive, chase
{ (collect, gather) Hel is essentially equivalent to "casglu".
"Hel casgliad" is to make a collection. Mind you I guess I would
use "ymhel" for to have to do with, though, rather than to gather
together. ("Paid ag ymhel a nhw, dydyn nhw ddim yn bobl capel" --
"You don't want anything to do with them, they're good for
nothings".) There are some things that you can "hel" in an aimless
way: "hel meddyliau" is to daydream. }
{ (drive) Hel must be the sort of driving one does with cattle,
when it means "gather together", or "bring to one place" or "send
from a place" (cer i hel y plant o'r buarth -- go and drive the
children out of the yard). }
hel meddyliau - (v.) daydream
hela [hel-] - (v.) hunt
ci hela - (n.) hound
helaeth - (adj.) ample, abundant, extensive
helaethder [-oedd?, m.] - (n.)
helaethdra [m.] - (n.)
helaethiad [-au?, m.] - (n.)
helaethiant [helaethiannau, m.] - (n.)
helaethrwydd [m.] - (n.) abundance
helaethu [helaeth-] - (v.) enlarge, extend, amplify
helaethwych - (adj.) sumptuous
helbul [-on, m.] - (n.) trouble
helbulus - (adj.) troubled, troublous
helcyd [helc-] - (v.) hunt
helcyd [m.] - (n.) worry, trouble
heldir [-oedd, m.] - (n.)
heldrin [-oedd, f.] - (n.) ado
helfa [-+u, helfeydd, f.] - (n.) hunt, catch
helfarch [helfeirch, m.] - (n.) hunter
helgi [helgwn, m.] - (n.) hound
helgorn [helgyrn, m.] - (n.)
helgud [-ion?, m.] - (n.)
helgud [helgud-] - (v.)
helgyrn [pl.] - (n.) <see "helgorn">
heli [m.] - (n.) salt water, brine
heliad [-au?, m.] - (n.)
heliaidd - (adj.)
heliedd [-au?, m.] - (n.)
heligog [-ion?, m.] - (n.)
heliwr [helwyr, m.] - (n.) hunter, huntsman
helm [-au, -ydd, f.] - (n.) helm, helmet, stack
{ (helm) Helm is the kind of helm you put on your head. }
helmu [helm-] - (v.)
helogan [-nau?, f.] - (n.)
help [m.] - (n.) help, aid, assistance
{ Help is a borrowing from English. It is commonly used. }
helpu (helpio) [help-, helpi-] - (v.) help, aid, assist
{ Helpu is a borrowing from English. It is commonly used. }
helpwr [helpwyr, m.] - (n.) helper
helwriaeth [-au, f.] - (n.) game, hunting; chase
helygen [helyg, f.] - (n.) willow
helynt [-ion, f.] - (n.) trouble, fuss, bother, ado, affair
helyntus - (adj.)
hell [f.] - (adj.) <see "hyll">
helltni [m.] - (n.) saltiness, saltness
hem [-iau, f.] - (n.) hem, border
hem [m.] - (n.) rivet
hemio [hemi-] - (v.)
hen [hen- &adj, hyn- &adj; comp. hy+n] - (adj.) old, ancient, aged, of old, antique
hen a di-les - (adj.) antiquated
hen lanc - (n.) bachelor
yr hen Ddihenydd - (n.) the Ancient of Days
henadur [-iaid, m.] - (n.) alderman
Henaduriad [henaduriaid, m.] - (n.) Presbyterian
Henaduriaeth [f.] - (n.) Presbyterianism
Henadurol - (adj.) Presbyterian
henafgwr - (n.) <see "hynafgwr">
henafol - (adj.) <see "hynafol">
henaidd - (adj.) archaic
henaint [m.] - (n.) old age
henc [-iau?, m.] - (n.)
hencian [henci-] - (v.)
hendad [-au, m.] - (n.)
hendaid [hendeidiau, m.] - (n.) great-grandfather
hender [m.] - (n.) oldness
hendraul - (adj.)
hendref [-i, -ydd, f.] - (n.) winter dwelling
hendrefa [hendref-] - (v.)
hendrefu [hendref-] - (v.)
henebion [pl.] - (n.)
heneiddio [heneiddi-] - (v.) age, grow old
heneiddiol - (adj.)
henfam [-au, f.] - (n.) grandmother
hen-ffasiwn - (adj.) old-fashioned, antique
Henffordd - (prop.n.) Hereford
henffych - (interj.)
henllys [-au?, m.] - (n.)
hennain [heneiniau, f.] - (n.) great-grandmother
heno - (adv.) this evening, tonight
henoed [-i?, m.] - (n.)
henuriad [henuriaid, m.] - (n.) elder, presbyter
{ (elder) Henuriad is the kind of elder a church has. }
henuriaeth [f.] - (n.) presbytery
henwr [henwyr, m.] - (n.)
henwraidd - (adj.)
heol [-ydd, f.] - (n.) road
{ Heol is a "street", like a row of houses. A "heol" tends to
occur in towns and in the suburbs. }
heolan [-nau?, f.] - (n.)
hepgor [-ion, m.] - (n.) what may be dispensed with
hepgor [hepgor-] - (v.) spare, dispense with
hepian [hepi-] - (v.) slumber, doze
hepianus - (adj.)
her [-iau, f.] - (n.) challenge
herc [-iau, f.] - (n.) hop; limp
hercian [herci-] - (v.) hop, hobble, limp, bob
hercyd [hercyd- ?] - (v.)
heresi [-%au, f.] - (n.) heresy
heretic [-iaid, m.] - (n.) heretic
hereticaidd - (adj.) heretical
herfeiddio [herfeiddi-] - (v.) dare, brave, defy
herfeiddiol - (adj.) daring, defiant
hergod [-au?, m.] - (n.)
hergwd [m.] - (n.) push, thrust, shove, lunge
herio (herian) [heri-] - (v.) challenge, dare, brave, defy
heriog - (adj.)
heriwr [herwyr, m.] - (n.)
herlodes (lodes) [-i, f.] - (n.) damsel, girl
herllyd - (adj.)
herodraeth [-au?, f.] - (n.)
herw [f.] - (n.) raid; otlawry
herwa [herw-] - (v.) scout, prowl, raid
herwgipio [herwgipi-] - (v.)
herwgipiwr [herwgipwyr, m.] - (n.)
herwhela [herwhel-] - (v.) poach, game
{ (game) Herwhela is gaming in the sense of capturing game. }
herwlong [-au, f.] - (n.)
herwr [herwyr, m.] - (n.) scout, raider; outlaw, bandit, brigand
herwriaeth [-au?, f.] - (n.)
herwydd - (prep.) <see "oherwydd">
hesb [f.] - (adj.) <see "hysb">
hesben [-nau, f.] - (n.) hasp
hesbin [-od, f.] - (n.) yearling ewe
hesbio [hesbi-] - (v.)
hesbwrn [hesbyrniaid, m.] - (n.) young ram
hesgen [hesg, f.] - (n.) sedge, rush
{ Hesgen is the kind of rush that grows along a river bank. }
hesglif [-iau, f.] - (n.)
het [-iau, f.] - (n.) hat
bocs hetiau - (n.) bandbox
heterogenedd [-au?, m.] - (n.)
heterogenus - (adj.) heterogeneous
heteronomiaeth [-au?, f.] - (n.)
hetiwr [hetwyr, m.] - (n.)
heth [-au?, f.] - (n.)
heuad [-au?, m.] - (n.)
heuldes [-au?, m.] - (n.)
heulfynag [heulfynaig, m.] - (n.)
heuliau [pl.] - (n.) <see "haul">
heul-len [-ni, f.] - (n.)
heulo [heul-] - (v.) shine; sun
{ (shine) Heulo is shine in the way the sun does. }
heulog - (adj.) sunny
heulwen [f.] - (n.) sunshine
heuslau [pl.] - (n.)
heusor [-ion, m.] - (n.)
heuwr [heuwyr, m.] - (n.) sower
hewian [hewi-] - (v.)
hewl [-ydd, f.] - (n.)
heyrn [pl.] - (n.)
hi - (pron.) she, her; it
hicell [-ion?, f.] - (n.)
hicio [hici-] - (v.)
hicyn [-ion?, m.] - (n.)
hid [-iau?, m.] - (n.)
hidio [hidi-] - (v.) heed
hidia befo! - (v.) watch out!, beware!
hidl - (adj.) <used in expression>
wylo yn hidl - (v.) weep abundantly
hidl [-au, f.] - (n.) strainer, sieve
hidlaid (hidled) [hidleidiau, m.] - (n.) strainerful
hidlo [hidl-] - (v.) distil, run; strain, filter
hidlwr [hidlyron, m.] - (n.)
hidlydd [-ion, m.] - (n.)
hidlyr [-on, m.] - (n.)
hidrogen [m.] - (n.) hydrogen
hidroleiddio [hidroleiddi-] - (v.)
hidrostateg [f.] - (n.) hydrostatics
hidrus - (adj.)
hierarchaeth [-au?, f.] - (n.)
hifio [hifi-] - (v.)
hifiwr [hifwyr, m.] - (n.)
hiffio [hiffi-] - (v.)
hifflaid [hiffleidiau, f.] - (n.)
hifflo [hiffl-] - (v.)
hiffyn [-ion?, m.] - (n.)
hil [f.] - (n.) race, lineage, posterity, brood
hilio [hili-] - (v.) bring forth, teem, breed
hiliog - (adj.)
hiliogaeth [f.] - (n.) offspring, issue, posterity
hin [f.] - (n.) weather
hindreuliad [-au?, m.] - (n.)
hindreulio [hindreuli-] - (v.)
hindro [hindr-] - (v.)
hindda [-+u?, f.] - (n.)
hinfynag [hinfynaig, m.] - (n.)
hinfynegydd [-ion, m.] - (n.) barometer
hiniog [-au, f.] - (n.) doorframe, threshold
hinon [f.] - (n.) fair weather
hinoni [hinon-] - (v.)
hinsawdd [hinsoddau, f.] - (n.) climate
hinsoddi [hinsodd-] - (v.)
hinsoddol - (adj.) climatic
hip [-iau, m.] - (n.)
hipogynaidd - (adj.)
hir [pl. -ion; cyhyd, hwy, hwyaf] - (adj.) long
{ Hir can be used for time as well as spacial extent. When used
of spatial extent, it is longitudinal, and something which is is
long when measured along its length is "hir". "Caeau hirion" would
be long thin strips of land. }
cyn bo hir - (adv.) soon
{ Cyn bo hir means "before a long time has passed" and so, soon,
shortly into the future. }
hiraeth [m.] - (n.) yearning, nostalgia; homesickness, grief
hiraethu [hiraeth-] - (v.) long, yearn, sorrow
hiraethus - (adj.) longing; homesick
hirbarhad [-au?, m.] - (n.)
hirbarhau [hirbar- &hau] - (v.)
hirbell - (adj.) afar
o hirbell - (adv.) from afar
hirben - (adj.) long-headed, shrewd
hirder [-oedd?, m.] - (n.)
hirddydd [-iau, m.] - (n.)
hirfain - (adj.)
hirfaith - (adj.)
hirfys [-edd, m.] - (n.)
hirgrwn [f. hirgron] - (adj.)
hirgul - (adj.)
hirgylch [-au, -oedd, m.] - (n.)
hir.hoedledd [m.] - (n.) longevity
hir.hoedlog - (adj.) long-lived
hirlwm [-au?, m.] - (n.)
hirllaes - (adj.)
hirnod [-au, m.] - (n.)
hirnos [-au, f.] - (n.)
hirnych [-au?, m.] - (n.)
hirwyntog - (adj.)
hir-ymar.hous - (adj.) longsuffering
hir-ymaros [hir-ymaros-] - (v.)
hirymaros [m.] - (n.) longsuffering
hirhoedledd [-au?, m.] - (n.)
hirhoedlog - (adj.)
Hisbaen - (prop.n.) Spain
hisian [hisi-] - (v.)
hithau - (pron.) she also
hiwmor [-ion?, m.] - (n.)
hob [-iau, -au, m.] - (n.)
hobaid (hobed) [hobeidiau, f.] - (n.) peck
hobelu [hobel-] - (v.)
hobi [-au, m.] - (n.)
hoced [-ion, f.] - (n.) deceit, fraud
{ (fraud) Hoced is an act of fraud. }
hocedu [hoced-] - (v.) cheat, deceive, defraud
hocedus - (adj.)
hocedwr [hocedwyr, m.] - (n.) cheat, fraud
{ (fraud) Hocedwr is a person who is a fraud. }
hocys [pl.] - (n.) mallows
hodi [hod-] - (v.) shoot, ear
hoe [f.] - (n.) spell, rest
{ Hoe is the kind of spell you sit down to take. }
hoeden [-nau, -nod, f.] - (n.) hoyden
hoedennaidd - (adj.)
hoedl [-au, f.] - (n.) lifetime, life
hoedlog - (adj.)
hoel [-ion, f.] - (n.) nail
hoelbren [-nau, m.] - (n.)
hoelen [-nau?, f.] - (n.)
hoelio [hoeli-] - (v.) nail
hoeliwr [hoelwyr, m.] - (n.) nailer
hoen [m.] - (n.) joy, gladness; vigor (vigour)
hoender [-oedd?, m.] - (n.)
hoenus - (adj.) joyous, blithesome, gay, blithe
hoenusrwydd [m.] - (n.) liveliness, sprightliness
hoenyn [-nau, m.] - (n.) snare
hoenynnu [hoenynn- &1, hoenyn- &2+] - (v.)
hoetian [hoeti-] - (v.)
hoetio [hoeti-] - (v.)
hoew - (adj.) <see "hoyw">
hof [ofnau, f.] - (n.)
hofio [hofi-] - (v.)
hofran [hofran- ?] - (v.) hover
awyren hofran - (n.) helicopter
hoff - (adj.) dear, fond; favorite (favourite)
hoff o garu - (adj.) amorous
hoffaidd - (adj.)
hoffgar - (adj.)
hoffi [hoff-] - (v.) like, love
{ Hoffi is like prefer. I could "hoffi" coffee (but I don't). }
hoffter [-au, m.] - (n.) fondness, delight
hoffus - (adj.) lovable, amiable, affectionate
hogalen [-nau?, f.] - (n.)
hogen [-nod, f.] - (n.) girl
hogennaidd - (adj.) girlish
hoges [-i, f.] - (n.)
hogfaen [hogfeini, m.] - (n.) whetstone, hone
hogi [hog-] - (v.) sharpen, whet, hone
hogyn [hogiau, m.] - (n.) boy, lad
hongian [hongi-] - (v.) hang, dangle
hol [hol-] - (v.)
holgar - (adj.) inquisitive, curious
holi [hol-; 3.s. & 2.s.imp. hawl] - (v.) examine, inquire, ask, question
{ (ask) Holi can be used to ask a question; it is
to do with enquiry ("ymholiad", an enquiry, a seeking after
information). "Holi" has to mean asking after information. }
{ (examine) Holi is to ask for information , to examine a person
for his answers. }
holiad [-au, m.] - (n.) interrogation, question
holiadur [-on, m.] - (n.)
holiedydd [-ion, m.] - (n.)
holion [pl.] - (n.) <see "hawl">
holnod [-au, m.] - (n.)
holwr [holwyr, m.] - (n.) interrogator; catechist
holwyddoreg [-au, f.] - (n.) catechism
holwyddori [holwyddor-] - (v.) catechize
holl [pl. hyllion] - (adj.) all, whole
hollalluog - (adj.) almighty, omnipotent
hollalluogaeth [f.] - (n.)
hollalluowgrwydd [m.] - (n.) omnipotence
hollbresennol - (adj.) omnipresent
hollbresenoldeb [m.] - (n.) omnipresence
hollddoeth - (adj.) all-wise
hollfyd [m.] - (n.) universe
hollgyfoethog - (adj.) almighty
holliach - (adj.) whole, sound
hollol - (adj.) quite, absolute, all
hollt [-au, mf.] - (n.) split, slit, cleft
hollten [-nau, f.] - (n.)
holltennu [holltenn- &1, hollten- &2+] - (v.)
hollti [hollt-] - (v.) split, cleave, slit
holltwr [holltwyr, m.] - (n.) splitter
hollwybodaeth [f.] - (n.) omniscience
hollwybodol - (adj.) omniscient
homili [-%au, f.] - (n.) homily
homogenedd [-au?, m.] - (n.)
homogenus - (adj.)
hon [f.] - (pron.) this
honc [-iau, f.] - (n.)
honcian [honci-] - (v.) waggle; holt; limp
honcio [honci-] - (v.)
honedig - (adj.) alleged
honiad [-au, m.] - (n.) claim, assertion, allegation, assumption
honni [honn- &1, hon- &2+] - (v.) assert, allege, profess, pretend, assume
honno [f.] - (pron.) that
hopran [-au, f.] - (n.) mill-hopper; mouth
horob [-au, f.] - (n.)
hosan [-au, f.] - (n.) stocking
hoyw (hoew) [pl. -on; hoyw- &adj] - (adj.) alert, lively, spritely, bright; gay, homosexual
hoywal [-au?, f.] - (n.)
hoywdeb (hoywder) [m.] - (n.) sprightliness
hoywfryd - (adj.)
hoywi [hoyw-] - (v.) brighten, smarten
Hu (Huw) - (prop.n.) Hugh
hual [-au, m.] - (n.) fetter, shackle
hualog - (adj.) fettered, shackled
hualu [hual-] - (v.) fetter, shackle
huan [f.] - (n.) sun
huawdl (hyawdl) - (adj.) eloquent
hucan [-od, f.] - (n.)
huchen [-nau, f.] - (n.)
hud [-ion, m.] - (n.) magic, illusion, charm, enchantment
hudladrata [hudladrat-] - (v.)
hudlath [-au, f.] - (n.) magic wand
hudo [hud-] - (v.) charm, allure, beguile, attract
hudol - (adj.) enchanting
hudol [-ion, m.] - (n.) enchanter
hudolaidd - (adj.)
hudoles [-au, f.] - (n.) enchantress, sorceress
hudoliaeth [-au, f.] - (n.) enchantment, allurement
hudolus - (adj.) enchanting, alluring
hudwg [-au?, m.] - (n.)
hudwr [hudwyr, m.] - (n.) enticer, allurer
hudd [-ion, m.] - (n.)
huddo [hudd-] - (v.)
huddygl [m.] - (n.) soot
hufen [m.] - (n.) cream
hufennaidd - (adj.) creamy
hufennog - (adj.)
hufennu [hufenn- &1, hufen- &2+] - (v.)
hug [-au, f.] - (n.)
hugan [-au, f.] - (n.) cloak, covering; rug
hunglwyf [-au, m.] - (n.)
huling [-au, m.] - (n.)
hulio [huli-] - (v.) cover, spread
hulyn [-ion?, m.] - (n.)
hun - (pron.) self
ar ei ben ei hun - (adv.) by himself, alone
ei dy+ ei hun - (n.) his own house
hun [-au, f.] - (n.) sleep, slumber
hunan [hunain] - (pron.) self
hunan- - (pfx.) self-
hunan-barch [-au?, m.] - (n.)
hunan-dyb [m.] - (n.) self-conceit
hunan.gar - (adj.) self-loving, selfish
hunan.garwch [m.] - (n.) selfishness
hunan.gofiant [hunan.gofiannau, m.] - (n.) autobiography
hunaniaeth [-au?, f.] - (n.) identity
hunanladdiad [-au, m.] - (n.) suicide, self-murder
hunanol - (adj.) selfish, conceited
hunanoldeb [m.] - (n.) selfishness; conceit
hunanreolaeth [-au?, f.] - (n.)
hunanreolus - (adj.)
hunanymwadiad [m.] - (n.) self-denial, abnegation
hunanymwadu [hunanymwad-] - (v.) deny self
hunanysgogol - (adj.) automatic
hunell [-au, f.] - (n.) wink
{ Hunell is a wink of sleep. }
hunllef [-au, f.] - (n.) nightmare
huno [hun-] - (v.) sleep
huodledd (hyodledd) [m.] - (n.) eloquence
hur [-iau, m.] - (n.) hire, wage
hurio [huri-] - (v.) hire
huriwr [hurwyr, m.] - (n.) hirer; hireling
hurt - (adj.) hurt, stunned, stupid
{ (stupid) Hurt used to have a medical meaning, but it doesn't
much any more. "Hurt" probably leans more towards wild and
reckless. }
hurtio [hurti-] - (v.) stun, stupefy
hurtrwydd [m.] - (n.) stupidity
hurtyn [-nod, m.] - (n.) stupid, blockhead, booby
huw [m.] - (n.) lullaby
huwcyn [-ion?, m.] - (n.)
hwan [-od, f.] - (n.)
hwb [hybiau, m.] - (n.) push; effort; lift
hwch [hychod, f.] - (n.)
hwde (hwre) [2.s.imp.; 2.pl.imp. hwdiwch, hwriwch] - (v.) take, accept
hwdwch [-au?, m.] - (n.)
hwff [hyffion, m.] - (n.)
hwiangerdd [-i, f.] - (n.)
Hwlffordd - (prop.n.) Haverfordwest
hwn [f. hon; neut. hyn] - (adj. & pron.) this
ar hyn o bryd - (adv.) at this time
hwnnw [f. honno; neut. hynny] - (adj. & pron.) that
hwnt - (adv.) beyond, away, aside
hwnt ac yma - here and there (lit. there and here)
tu hwnt - (adv.) beyond
y tu hwnt i - (prep.) beyond
hwntw [-iau?, m.] - (n.)
Hwntw [m.] - (n.) South Walian (slang)
hwp [m.] - (n.) push
hwpio (hwpo) [hwpi-, hyp-] - (v.) push
hwr [hwyr, f.] - (n.)
hwrdd [hyrddiau, m.] - (n.) impulse, stroke
hwrdd [hyrddod, m.] - (n.) ram
hwre - (v.) <see "hwde">
hwren [-nau?, f.] - (n.)
hwrio [hwri-] - (v.)
hwriwr [hwrwyr, m.] - (n.)
hwsmon [hwsmyn, m.] - (n.) farm bailiff
hwsmona [hwsmon-] - (v.)
hwsmonaeth [-au?, f.] - (n.)
hwter [-i, f.] - (n.)
hwtio [hwti-] - (v.) hoot, hiss
hwy - (adj.) <see "nhw">
hwy - (pron.) <see "nhw">
hwyad (hwyaden) [hwyaid, f.] - (n.) duck
hwyaf - (adj.)
hwyaid [fpl.] - (n.) <see "hwyad">
hwyhau [hwy- &hau] - (v.) lengthen, elongate
hwyl [-iau, f.] - (n.) sail; humor (humour); religious fervor (fervour)
cael hwyl am ben - (v.) make fun of
hwylbren [-nau, -ni, m.] - (n.) mast
hwyliad [-au, m.] - (n.)
hwylio [hwyli-] - (v.) sail; prepare, order; attune
{ (order) Hwylio (when it does not mean "to sail") means to prepare
(mae hi'n amser hwylio i ginio -- it's time to lay the table for
dinner); I suppose this might be translated "order". }
hwyliog - (adj.) fervent, eloquent
hwylus - (adj.) easy, convenient, comfortable
hwyluso [hwylus-] - (v.) facilitate
hwylustod [m.] - (n.) ease, facility, convenience
hwynt - (pron.) they, them
hwynt-hwy - (pron.) they, they themselves
hwyr [hwyr- &adj] - (adj.) late
{ Hwyr is "late" in the obvious sense of behind a schedule. }
hwyr [m.] - (n.) evening
{ Hwyr is the "late". Just as you can talk about "the late of the
day", you can talk about that time of day as "yr hwyr", or "hwyr y
dydd". "Un hwyr o haf" would be "one summer evening" ("un noswaith
yn yr haf"), but "yn yr hwyr" would be on any evening, and "gyda'r
hwyr" would be towards the ending of the day (or any day). }
hwyrach - (adv.) perhaps
hwyraidd - (adj.)
hwyrder [-oedd?, m.] - (n.)
hwyrdrwm - (adj.) sluggish, drowsy, dull
hwyrddydd [-ion?, m.] - (n.)
hwyredd [-au?, m.] - (n.)
hwyrfrydig - (adj.) slow, tardy, reluctant, backward
hwyrfrydigrwydd [m.] - (n.) tardiness, reluctance
hwyrgan [-au, f.] - (n.)
hwyr.hau [hwyr.- &hau] - (v.) get late
hwyrnos [-au, f.] - (n.)
hwyrol - (adj.) evening
hwythau - (pron.) they also
hy (hyf) - (adj.) bold, audacious, brazen
hyawdl - (adj.) <see "huawdl">
hybarch - (adj.) venerable
hybiau [pl.] - (n.) <see "hwb">
hyblyg - (adj.) flexible, pliant, pliable
hyblygedd [-au?, m.] - (n.)
hyblygrwydd [m.] - (n.) flexibility, pliancy
hybu [hyb-] - (v.) improve in health
hybwyll - (adj.)
hychaidd - (adj.)
hychen [f.] - (n.)
hychod [pl.] - (n.) <see "hwch">
hyd [-au, -oedd, -ion, m.] - (n.) length
ar hyd - (adv.) along
ar hyd a lled - (adv.) all over, the length and breadth
dod o hyd i - (v.) find
o hyd - (adv.) still
{ O hyd has a meaning close to "continues to be" -- "bu ac mae o
hyd" is "it was and it still is" indicating "it was and has been
ever since." }
hyd [irreg.] - (prep.) to, as far, till
hydarthedd [-au?, m.] - (n.)
hydawdd - (adj.)
hydedd [-au?, m.] - (n.)
hydeimledd [-au?, m.] - (n.)
hyder [m.] - (n.) confidence, trust, assurance
{ (assurance) Hyder is assurance in the sense of confidence. }
hyderu [hyder-] - (v.) confide, rely, trust
hyderus - (adj.) confident, bold
hydoddedd [-au?, m.] - (n.)
hydr - (adj.) strong, powerful, bold
hydraidd - (adj.)
hydraul - (adj.)
hydred [-ion, m.] - (n.) longitude
hydredol - (adj.) longitudinal
hydref [-au, m.] - (n.) autumn, fall
Hydref [m.] - (n.) October
hydrefn - (adj.)
hydrefol - (adj.) autumnal
hydreiddiad [-au?, m.] - (n.)
hydrin - (adj.) tractable, docile, amenable
hydwf - (adj.)
hydwyll - (adj.) gullible
hydwylledd [m.] - (n.) gullibility
hydwyth - (adj.) elastic
hydwythedd [m.] - (n.) elasticity
hydyn - (adj.) tractable, docile
hydynrwydd [m.] - (n.)
hydd [-od, m.] - (n.) stag
hyddgi [hyddgwn, m.] - (n.)
hyddig - (adj.)
hyddof - (adj.)
hyddysg - (adj.) well versed, learned
hyf - (adj.) <see "hy">
hyfaeth - (adj.)
hyfaidd - (adj.)
hyfder (hyfdra) [m.] - (n.) boldness, assurance, audacity
{ (assurance) Hyder is assurance in the sense of confidence. }
hyfedr - (adj.) expert, skillful (skilful), clever, adroit
hyfedredd [-au?, m.] - (n.)
hyfeth - (adj.)
hyfhau [hyf- &hau] - (n.) wax bold
hyfodd - (adj.)
hyfreg - (adj.)
hyfriw - (adj.)
hyfryd - (adj.) pleasant, delightful, agreeable
hyfrydaidd - (adj.)
hyfrydlais - (adj.)
hyfrydlais [-au?, m.] - (n.)
hyfrydu [hyfryd-] - (v.) delight
hyfrydwch [m.] - (n.) delight, pleasure, amenity
hyfwyn - (adj.) kindly, genial
hyfywdra [m.] - (n.)
hyffion [pl.] - (n.) <see "hwff">
hyfflyn [-ion?, m.] - (n.)
hyffordd - (adj.)
hyfforddi [hyffordd-] - (v.) direct, instruct, train
hyfforddiadol - (adj.) training
hyfforddiant [hyfforddiannau, m.] - (n.) instruction, training
hyfforddiol - (adj.)
hyfforddus - (adj.) trained
hyfforddwr [hyfforddwyr, m.] - (n.) guide, instructor
hygar - (adj.) amiable
hygaredd [-au?, m.] - (n.)
hygarwch [m.] - (n.) amiability
hyglod - (adj.) celebrated, renowned, famous
hyglud - (adj.)
hyglwyf - (adj.)
hyglyw - (adj.) audible
hygoel - (adj.) credible; credulous
hygoeledd [m.] - (n.) credibility; credulity
hygoelus - (adj.) credulous, gullible
hygred - (adj.)
hygryn - (adj.)
hygyrch - (adj.) accessible
hygyrchedd [-au?, m.] - (n.)
hyhi - (pron.) she
{ Hyhi is an emphatic word for "she". }
hylathr - (adj.)
hylaw - (adj.) handy, convenient; dextrous (dexterous)
hylawrwydd [m.] - (n.)
hylif - (adj.) fluid, liquid
hylif [-au, m.] - (n.) fluid, liquid
hylifol - (adj.)
hylifrwydd [m.] - (n.)
hylithr - (adj.) fluent
hylithredd [-au?, m.] - (n.)
hylon - (adj.)
hylosg - (adj.) combustible, inflammable
hylwydd - (adj.) prosperous
hylyn - (adj.)
hyll [f. hell; pl. -ion] - (adj.) ugly, hideous
hylltod [-au?, m.] - (n.)
hylltra [m.] - (n.) ugliness
hylltrem [-au?, f.] - (n.)
hyllu [hyll-] - (v.) mar, disfigure
hymn [-au, f.] - (n.) hymn
hymyn [-nau, f.] - (n.)
hymynnu [hymynn- &1, hymyn- &2+] - (v.)
hyn - (adj. & pron.) this; these; that
ar hyn o bryd - (adv.) at this time
hynaf - (adj.) oldest
{ Sup. of "hen". }
hynafedd [-i?, m.] - (n.)
hynafgwr (henafgwr) [hynafgwyr, henafgwyr, m.] - (n.) old man, eldeer
hynafiad [hynafiaid, m.] - (n.) ancestor; (n.pl.) ancestry
hynafiaeth [-au, f.] - (n.) antiquity, archeology (archaeology)
hynafiaethol - (adj.) antiquarian, archeological (archaeological)
hynafiaethwr (hynafiaethydd) [hynafiaethwyr, m.] - (n.) antiquary, antiquarian
hynafol (henafol) - (adj.) ancient, antique, archaic
hynawf - (adj.)
hynaws - (adj.) kind, genial, affable
{ (kind) Hynaws is of an outgoing sort of temperament, pleasant or
genial, kind in the sense of generous. It comes from "hy-", a
prefix denoting "extreme", and "naws": "nature", or "temperament". }
hynawsedd [m.] - (n.) kindness, geniality, amenity
hyned - (adj.) as old
{ Eq. of "hen". }
hynefydd [-ion, m.] - (n.)
hynny - (pron.) that, those
er hynny - (conj.) albeit
gan hynny - (adv.) accordingly
wedi hynny - (adv.) afterwards
hynod - (adj.) famous, well-known, noted, notable, remarkable
{ (famous, noted) Hynod is "hy-"("extreme"), so extremely notable,
noteworthy -- so "remarkable", and therefore presumably "remarked
upon", noted. }
hynodi [hynod-] - (v.) distinguish, characterize
hynodion [pl.] - (n.) peculiarities
hynodol - (adj.)
hynodrwydd [m.] - (n.) peculiarity
hynodwedd [-au?, f.] - (n.)
hynofedd [-i?, m.] - (n.)
hynofiant [hynofiannau, m.] - (n.)
hynt [-iau, -oedd, f.] - (n.) way, course
{ (course) Hynt is the sort of course that is one's life -- "holi
hynt rhywun" is to "ask after" them, ask how the course of their
life is going. }
{ (way) Hynt is "way" when it refers to your journey along the way
(if I see you going on your way). }
hyodledd - (n.) <see "huodledd">
hyrddiant [hyrddiannau, m.] - (n.)
hyrddiau [mpl.] - (n.) <see "hwrdd">
hyrddio (hyrddu) [hyrddi-, hyrdd-] - (v.) hurl, impel
hyrddiwr [hyrddwyr, m.] - (n.)
hyrddod [pl.] - (n.) <see "hwrdd">
hyrddrym [-au?, m.] - (n.)
hyrddu - (v.) <see "hyrddio">
hyrddwynt [-oedd, m.] - (n.) hurricane
hyrio [hyri-] - (v.)
hyrwydd - (adj.) expeditious, convenient
hyrwyddo [hyrwydd-] - (v.) facilitate, promote
hyrwyddwr [hyrwyddwyr, m.] - (n.) sponsor, promoter
hyryw - (adj.)
hysain - (adj.) euphonious, sonorous
hysb [f. hesb] - (adj.) dry, barren
hysbio [hysbi-] - (v.) dry
hysbyddu [hysbydd-] - (v.) exhaust, drain
hysbyddu cwch - (v.) bail, bale
hysbys - (adj.) known, manifest, evident, aware
hysbyseb [-ion, f.] - (n.) advertisement
hysbysebu [hysbyseb-] - (v.) advertise
hysbysebwr [hysbysebwyr, m.] - (n.) advertiser
hysbysfwrdd [hysbysfyrddau, m.] - (n.)
hysbysiad [-au, m.] - (n.) announcement, advertisement
hysbyslen [-ni, f.] - (n.) bill
hysbysrwydd [m.] - (n.) information
hysbysu [hysbys-] - (v.) inform, announce, acquaint, advertise, advise, apprise
hysbyswr [hysbyswyr, m.] - (n.) informant, informer
hysian (hysio) [hysi-] - (v.) hiss; set on, incite
hyson - (adj.)
hyswi%aeth [f.] - (n.) housewifery
hytrach - (adv.) rather
{ Hytrach which is the sense of rather in "rather than", "as
opposed to". }
yn hytrach na - (prep.) rather than
hywaith - (adj.) industrious, dextrous (dexterous)
hywedd - (adj.) trained, tractable
hyweddu [hywedd-] - (v.)
hywyn - (adj.) i (fi) - (pron.) I, me
Mae'n chwith gen i {am} - I'm sorry {about}
Mae'n ddrwg gen i {am} - I'm sorry {about}
och fi - (interj.) alack
i [irreg.] - (prep.) to, in order to, for
addo i - (v.) promise to
agos i - (prep.) near to
annwyl i - (adj.) dear to, beloved by
camu yn groes i - (v.) bestride
cyffelyb i - (adj.) like to, similar to
disgwyl yn debyg i - (v.) resemble
{ Disgwyl yn debyg i is used in S. Wales. }
dod o hyd i - (v.) find
edrych yn debyg i - (v.) resemble
{ Edrych yn debyg i is used in N. Wales. }
eistedd yn groes i - (v.) bestride
heibio i - (prep.) past
i dir - (adv.) aground
i ffwrdd - (adv.) away
i fyny - (adv.) up, upwards, aloft
i gyd - (adj.) all, altogether
i maes - (prep.) out
i mewn - (prep.) in, inside
i mewn i - (prep.) into
i waered - (prep.) down
i'r eithaf - (adv.) to the utmost
i'r golwg - (adj.) into view
i'r lan - (adv.) ashore
{ I'r lan is ashore when you're going ashore. }
peri i - (v.) cause to
perthyn i - (v.) belong to, pertain to, be related to
perthynol i'r bol - (adj.) abdominal
peth croes i reol - (n.) anomaly
rhedeg i ffwrdd - (v.) abscond
rhoi i - (v.) give to
rhoi'r gorau i - (v.) abandon
y tu allan i - (prep.) outside
y tu hwnt i - (prep.) beyond
yr achlod iddo! - (interj.) shame on him!
ia+ [m.] - (n.) ice
iach - (adj.) healthy, well
iacha+d [m.] - (n.) health
iachaol - (adj.)
iacha/u [iach- &a/u] - (v.) heal; save
iachawdwr [iachawdwyr, m.] - (n.) savior (saviour)
iachawdwriaeth [f.] - (n.) salvation
iachawr [iachawyr, m.] - (n.) healer
iachol - (adj.)
iachus (iachusol) - (adj.) healthy, healthful, wholesome
iachusrwydd [m.] - (n.) healthfulness
iad [-au, f.] - (n.) pate
iaen [-nau, f.] - (n.)
iaennol - (adj.)
Iago - (prop.n.) James
iangaidd - (adj.)
iangwr [iangwyr, m.] - (n.) youth, knave
iaith [ieithoedd, f.] - (n.) language
yr iaith fain - (n.) English
ia+r [ieir, f.] - (n.) hen
iard [ierdydd, f.] - (n.) yard
iarll [ieirll, m.] - (n.) earl
iarllaeth [-au, f.] - (n.) earldom
iarlles [-au, f.] - (n.) countess
ias [-au, f.] - (n.) boiling; shiver; thrill
iasoer - (adj.)
iasol - (adj.)
iasu [ias-] - (v.)
iau - (adj.)
Iau - (prop.n.) Jove, Jupiter
iau [ieuau, m.] - (n.) liver
iau [ieuoedd, ieuau, f.] - (n.) yoke
Iau [m.] - (n.) Jupiter
Dydd Iau - (n.) Thursday
Nos Iau - (n.) Thursday night
iawn - (adj.) right, all right
iawn - (adv.) very
{ Iawn is an expression of (absolute) perfection, and is most
nearly the original meaning of "very". }
iawn [m.] - (n.) right; atonement, amends
gwneud iawn - (v.) atone
iawndal [m.] - (n.) compensation
iawnder [-au, m.] - (n.) right, equity
iawndyllwr [iawndyllwyr, m.] - (n.)
iawndda - (adj.)
iawnffydd [-ion?, f.] - (n.)
iawnffyddiog - (adj.)
iawnongl [-au, f.] - (n.)
iawnonglog - (adj.)
iawnol - (adj.) atoning, expiatory
Iddew [-on, m.] - (n.) Jew
Iddewaeth [f.] - (n.) Judaism
Iddewaidd (Iddewig) - (adj.) Jewish
Iddewes [-au, f.] - (n.) Jewess
iddwf [m.] - (n.) <used in expression>
ta+n iddwf - (n) erysipelas
ie - (adv.) yes, yea, ay
iechyd [m.] - (n.) health
iechydfa [iechydfeydd, f.] - (n.) sanatorium
iechydiaeth [f.] - (n.) sanitation, hygiene
iechydol - (adj.) hygienic, sanitary
iechydwriaeth [f.] - (n.) salvation, healing
iengeiddio [iengeiddi-] - (v.)
ieir [pl.] - (n.) <see "ia+r">
ieirll [pl.] - (n.) <see "iarll">
ieitheg [f.] - (n.) philology
ieithegol - (adj.)
ieithegydd [-ion, ieithegwyr, m.] - (n.) philologist
ieithoedd [pl.] - (n.) <see "iaith">
ieithol - (adj.)
ieithwedd [-au, -ion, f.] - (n.) idiom
ieithydd [-ion, m.] - (n.) linguist
ieithyddiaeth [f.] - (n.) linguistics, philology
ieithyddol - (adj.) linguistic, philological
ierdydd [pl.] - (n.) <see "iard">
Iesu [m.] - (prop.n.) Jesus
{ In formal texts, "Iesu" is sometimes used with the article: "yr Iesu". }
Iesu Grist - (prop.n.) Jesus Christ
iet [-au, -iau, f.] - (n.) gate
ietheg [-ion?, f.] - (n.)
ieuaf - (adj.)
Ieuan - (prop.n.) Evan
ieuanc [pl. ieuainc; ieuang- &adj] - (adj.) young; unmarried
ieuau [pl.] - (n.) <see "iau">
ieuengaidd - (adj.)
ieuenctid [m.] - (n.) youth
{ Ieunctid is the state of youth. }
ieuo [ieu-] - (v.) yoke
ieuoedd [pl.] - (n.) <see "iau">
ieuol - (adj.)
ifanc [pl. ifainc; ifang- &adj] - (adj.) young
ifancaidd - (adj.)
ifori [m.] - (n.) ivory
ig [-ion, m.] - (n.) hiccup
igam-ogam - (adj.) zigzag
igam-ogamu [igam-ogam-] - (v.) zigzag
igian [igi-] - (v.) hiccup
igio [igi-] - (v.)
ing [-oedd, m.] - (n.) distress, agony, anguish
ingol - (adj.) agonizing, agonized
ildio [ildi-] - (v.) yield
ill - (pron.) they (before a number)
ill dau - (pron.) both
imp [-iau, m.] - (n.)
impiad [-au?, m.] - (n.)
impiad [impiad-] - (v.)
impio [impi-] - (v.) sprout, shoot; bud, graft
impiwr [impwyr, m.] - (n.)
impyn [impiau, m.] - (n.) scion, shoot, graft
in - (prep.)
inc [m.] - (n.) ink
incil [m.] - (n.) tape
incwm [incymau, m.] - (n.) income
innau (finnau; minnau) - (pron.) I also
Ioan - (prop.n.) John
iod [m.] - (n.) iota, jot
Io+n [m.] - (n.) the Lord
Ionawr [m.] - (n.) January
ionc [-iau?, m.] - (n.)
ioncyn [-ion?, m.] - (n.)
ionor [-ion?, m.] - (n.)
Io+r [m.] - (n.) the Lord
Iorddonen - (prop.n.) Jordan
Iorwerth - (prop.n.) Edward
iorwg [m.] - (n.) ivy
iota [-+u?, m.] - (n.)
iperfeddyn [-ion?, m.] - (n.)
ir - (adj.) fresh, green, raw
irad - (adj.)
irai [m.] - (n.) ox-goad
iraid [ireidiau, m.] - (n.) grease
iraidd - (adj.) fresh, succulent, luxuriant
irder [m.] - (n.) freshness, greenness
irdwf - (adj.)
irdwf [-au?, m.] - (n.)
irddail [pl.] - (n.)
iredd [-au?, m.] - (n.)
ireidiau [pl.] - (n.) <see "iraid">
ireidlyd - (adj.)
ireidd-dra [m.] - (n.) greenness, vigor (vigour)
ireiddio [ireiddi-] - (v.) freshen
irgig [-au?, m.] - (n.)
iriad [-au?, m.] - (n.)
irlanc [-iau, m.] - (n.)
irlas - (adj.)
irlesni [-eiau?, m.] - (n.)
irllawn - (adj.) irate, wrathful
iro [ir-] - (v.) grease, smear, rub, anoint, baste
{ (baste) Iro is baste in the sense of putting grease
over something. }
irwellt [pl.] - (n.)
irwr [irwyr, m.] - (n.) greaser
irwydd [pl.] - (n.)
is - (adj.) inferior, lower
{ Comp. of "isel". }
is - (pfx.) under-, sub-, vice-
is - (prep.) below, under, beneath
is - (pron.)
isadran [-nau, f.] - (n.)
isaf - (adj.)
isafbwynt [-iau?, m.] - (n.)
isafon [-ydd, f.] - (n.)
isalaw [-on, f.] - (n.) bass
Isalmaen - (prop.n.) Holland
isarn [-au, f.] - (n.)
isathro [isathrawon, m.] - (n.)
isbridd [-au?, m.] - (n.)
ised - (adj.)
isel [ised; is; isaf] - (adj.) low; base; humble; depressed
iselder [-au, m.] - (n.) lowness, depth; depression
Iseldiroedd, yr [pl.] - (prop.n.) the Netherlands
iselfryd - (adj.) humble-minded
iselfrydedd [m.] - (n.) humility, condescension
iselhau (iselu) [isel- &hau, isel-] - (v.) lower, abase, degrade
iseliad [-au?, m.] - (n.)
iselradd - (adj.)
iselu - (v.) <see "iselhau">
iselwael - (adj.)
iselwr [iselwyr, m.] - (n.)
is-gadeirydd [-ion, m.] - (n.) vice-chairman
is-ganghellor [m.] - (n.) vice-chancellor
is-gapten [-iaid, is-gapteiniaid, m.] - (n.) lieutenant
isgell [-ion?, m.] - (n.)
is-gil [-au?, m.] - (n.)
isgilio [isgili-] - (v.)
isgynnyrch [-au?, m.] - (n.)
isiarll [isieirll, m.] - (n.) viscount
isiarllaeth [-au, f.] - (n.) viscounty
isio - (n.) <see "eisiau">
islaw - (prep.) below, beneath
islif [-au?, m.] - (n.)
isod - (adv.) below, beneath
isop [m.] - (n.) hyssop
isradd - (adj.)
isradd [-iaid, -au, m.] - (n.) inferior
israddol - (adj.) inferior
israddoldeb [m.] - (n.) inferiority
iswasanaethgar - (adj.) subservient
isweryd [-au?, m.] - (n.)
isymwybod [-au?, m.] - (n.)
isymwybodol - (adj.)
isymwybyddiaeth [f.] - (n.) subconscience
ithfaen [m.] - (n.) granite
Iwan - (prop.n.) John
Iwerddon - (prop.n.) Ireland
Iwerydd - (prop.n.) Atlantic
iwrch [iyrchod, m.] - (n.) roebuck
iyrchell [-ion?, f.] - (n.)
iyrches [-od, f.] - (n.)
iyrchod [pl.] - (n.) <see "iwrch">
iyrchyn [m.] - (n.) jac-y-do [m.] - (n.) jackdaw
jam [m.] - (n.) jam
jamio [jami-] - (v.) preserve'
{ Jamio is preserve in the sense of making preserves. }
jar [-iau, f.] - (n.) jar
ji-binc [-od, f.] - (n.) chaffinch
jiwbili [-au, f.] - (n.) jubilee
job [-sys, f.] - (n.) job
joben [f.] - (n.) job
jobyn [m.] - (n.) job
jo+c [f.] - (n.) joke
{ Jo+c is a borrowing of the English "joke". }
jocan [joc-] - (v.) joke
joch [-iau, m.] - (n.) gulp
jochio [jochi-] - (v.) gulp
jwg [jygiau, f.] - (n.) jug
jyst - (adv.) just
{ Jyst is borrowed from English "just" with that meaning,
and also with the meaning of "dim ond o'r bron" -- the positive
equivalent of "almost not". } lab [-iau, m.] - (n.)
label [m.] - (n.) label
labio [labi-] - (v.)
labordy [labordai, m.] - (n.) laboratory
labro [labr-] - (v.)
labrwr [labrwyr, m.] - (n.)
lafant [lafannau, m.] - (n.) lavender
lafwr [lafwyr, m.] - (n.)
lamp [-au, f.] - (n.) lamp
lan - (adv.)
lapio [lapi-] - (v.) lap, wrap
larwm [m.] - (n.) alarm
lastig [-au?, m.] - (n.)
lawlaw - (adv.)
lawnt [-iau, f.] - (n.) lawn
lawr - (adv.)
lawr [loriau, m.] - (n.)
ledled - (adv.)
lefain [m.] - (n.) leaven
lefeinio [lefeini-] - (v.) leaven
lefeinllyd - (adj.) leavened
lefel [-au, f.] - (n.) level
lefelu [lefel-] - (v.)
lefelwr [lefelwyr, m.] - (n.)
lein [-iau, f.] - (n.)
leinin [-au?, m.] - (n.)
Lerpwl - (prop.n.) Liverpool
letysen [letys, f.] - (n.) lettuce
Libanus - (prop.n.) Lebanon
libart [-iau?, m.] - (n.)
lifrai [lifreion, m.] - (n.) livery
lifft [-iau, m.] - (n.)
lili [-au, f.] - (n.) lily
linc [-iau, f.] - (n.)
lincyn-loncyn - (adv.)
lindys [m.] - (n.) caterpillar
lob [-au?, m.] - (n.)
lobsgows [-au?, m.] - (n.)
locsen [-nau?, f.] - (n.)
locsyn [locsys, m.] - (n.)
locust [-iaid, m.] - (n.) locust
lodes [-i, f.] - (n.) <see "herlodes">
loes [-au, f.] - (n.)
loetran [loetran- ?] - (v.) loiter
lol [-iaid?, f.] - (n.) nonsense, balderdash, bosh
rwtsh lol - (n.) utter nonsense
lolfa [lolfeydd, f.] - (n.)
lolian [loli-] - (v.)
lolyn [loliaid, m.] - (n.)
lo+n [lonydd, f.] - (n.) lane
lori [-%au, f.] - (n.) lorry, truck
lot [-iau, m.] - (n.) lot
Lowri - (prop.n.) Laura
Luc (Lug) - (prop.n.) Luke
lw+ans (lwfans) [m.] - (n.) allowance
lwc [f.] - (n.) luck
lwcus - (adj.) lucky
lwfans [m.] - (n.) <see "lw+ans">
lwfer [-au, m.] - (n.) louver, chimney
lwmp [lympiau, m.] - (n.) lump llabed [-au, f.] - (n.) lappet, lapel, flap
llabeden [-nau?, f.] - (n.)
llabi [-od, m.] - (n.)
llabwst [llabystiau, m.] - (n.) lubber, lout
llabyddio [llabyddi-] - (v.) stone
llac - (adj.) slack, loose, lax
llaca [-+u?, m.] - (n.)
llaca/u [llac- &a/u] - (v.)
llacio [llaci-] - (v.) slacken, loosen, relax
llaciol - (adj.)
llacrwydd [m.] - (n.) slackness, laxity
llacsog - (adj.)
llach [-iau, f.] - (n.) lash, slash
llachar - (adj.) bright, brilliant, flashing
llachio [llachi-] - (v.) lash, slash
llad [lledau, -au, m.] - (n.)
Lladin [f.] - (n.) Latin
lladmerydd [-ion, m.] - (n.) interpreter
lladrad - (adj.)
lladrad [-au, m.] - (n.) theft, robbery
afon ladrad - (n.) river capture
lladradaidd - (adj.) stealthy, furtive
lladrata [lladrata-] - (v.) steal, thieve
lladratwr [lladratwyr, m.] - (n.)
lladron [mpl.] - (n.) <see "lleidr">
lladrones [-au, f.] - (n.) female thief
lladroni [lladron-] - (v.)
lladronllyd - (adj.) thievish, pilfering
lladd [lladd-; 3.s. & 2.s.imp. lladd] - (v.) kill, slay, slaughter; cut
lladd-dy [lladd-dai, m.] - (n.) slaughterhouse, abattoir
lladdedig - (adj.) killed, slain
lladdedigaeth [-au, f.] - (n.) slaughter
lladdfa [-+u, lladdfeydd, f.] - (n.) slaughter
lladdiad [-au, m.] - (n.)
lladdwr [lladdwyr, m.] - (n.) killer, slayer
llaes - (adj.) long, loose
{ (long) Llaes has a sense of loose or relaxed, so long sleeves
are "llaes"; a long dress would be "llaes". Flowing is perhaps the
best translation. }
treigliad llaes - (n.) aspirate mutation
llaesodr (llaesod) [f.] - (n.) litter
llaester [-oedd?, m.] - (n.)
llaesu [llaes-] - (v.) slacken, loosen, relax, droop, flag
llaeswallt [-iau?, m.] - (n.)
llaeth [lleithion, m.] - (n.) milk, buttermilk
{ Llaeth means "milk" in S. Wales and "buttermilk" in N. Wales. }
llaeth enwyn - (n.) buttermilk
llaeth newydd [pl.] - (n.) beestings
llaeth tor [pl.] - (n.) beestings
llaetha [llaeth-] - (v.) yield milk
llaethdy [llaethdai, m.] - (n.) milk house, dairy
llaethferch [-ed, f.] - (n.)
llaethfwyd [-au?, m.] - (n.)
llaethig - (adj.)
llaethlo [-i, m.] - (n.)
llaethlyd - (adj.)
llaethoen [-nau?, m.] - (n.)
llaethog - (adj.) rich in milk; milky
llaethogi [llaethog-] - (v.)
llaethu [llaeth-] - (v.)
llaethwr [llaethwyr, m.] - (n.)
llaethwyn [mpl.] - (n.)
llaethygen [llaethyg, f.] - (n.)
llaethysgallen [llaethysgall, f.] - (n.)
llafar - (adj.) vocal; loud
llafar [m.] - (n.) utterance, speech
{ Llafar as a noun is rare, except for some idioms like "ar lafar"
(spoken, as opposed to in writing), "ar lafar gwlad" (in everyday
speech, literally in the speech of the country). }
ar lafar - (adv.) spoken, oral
llafareg [-au?, f.] - (n.)
llafariad [llafariaid, f.] - (n.) vowel
llafarog - (adj.)
llafarog [-ion, f.] - (n.)
llafarol - (adj.)
llafarwedd [-au, f.] - (n.)
llafn [-au, m.] - (n.) blade
{ Llafn is the kind of blade you cut with. }
llafnes [-au, -i, f.] - (n.) big girl
llafnog - (adj.)
llafnu [llafn-] - (v.)
llafrwynen [llafrwyn, f.] - (n.) bulrush
llafur [-iau, m.] - (n.) labor (labour); corn
maes llafur - (n.) curriculum
llafurfawr - (adj.) elaborate
llafurio [llafuri-] - (v.) labor (labour), toil; till
llafurus - (adj.) laborious, toilsome, painstaking, arduous
llafurwaith [-au?, m.] - (n.)
llafurwr [llafurwyr, m.] - (n.) laborer (labourer), husbandman
llai - (adj.) less, smaller
{ Comp. of "bach". }
llaib [lleibiau, m.] - (n.)
llaid [lleidiau, m.] - (n.) mud, mire
llaidd - (adj.)
llain [lleiniau, f.] - (n.) patch, piece, narrow strip
llais [lleisiau, m.] - (n.) voice, vote
{ (voice) Llais is a heard voice; a speaker or singer uses his
"llais". }
llaith [m.] - (n.) death
llaith [pl. lleithion] - (adj.) damp, moist
llall [lleill, m.] - (pron.) other, another
llam [-au, m.] - (n.) stride, leap, jump, bound
{ (bound) Llam is bound in the sense of leap. }
llamddelw [-au, f.] - (n.)
llamfa [llamfeydd, f.] - (n.)
llamhidydd [llamidyddion, m.] - (n.) porpoise
llamsachus - (adj.) prancing, frisky
llamu (llemain; llamsach) [llam-] - (v.) stride, leap, bound
{ (bound) Llamu is bound in the sense of leap. }
llamwr [llamwyr, m.] - (n.)
llan [-nau, f.] - (n.) church; village
llanastr (llanast) [-au?, m.] - (n.) lumber, confusion, mess
llanastru [llanastr-] - (v.)
Llanbedr (Pont Steffan) - (prop.n.) Lampeter
llanc [-iau, m.] - (n.) young man, youth, lad
hen lanc - (n.) bachelor
llances [-i, -au, f.] - (n.) young woman, lass, adolescent
llancesig [f.] - (n.) maiden, lassie
Llandaf - (prop.n.) Landaff
Llanelwy - (prop.n.) St. Asaph
llanerchu [llanerch-] - (v.)
Llanfair-ym-Muallt - (prop.n.) Builth
Llan.grallo - (prop.n.) Coychurch
Llanilltud Fawr - (prop.n.) Llantwit Major
Llanllieni - (prop.n.) Leominster
llannerch (llanerchau) [llennyrch, llanerchi, llanerchydd, f.] - (n.) spot, patch, glade
{ (spot) Llannerch is a clearing or glade, an open place in a
forest -- I can conceive of translating "llannerch" as "pleasant
spot", but it is hardly a general term for "spot". }
llanw (llenwi) [llanw-; 3.s. lleinw; 2.s.imp. llanw] - (v.) fill, flow
llanw [m.] - (n.) flow; tide
Llanymddyfri - (prop.n.) Llandovery
llariaidd - (adj.) mild, meek, gentle
llarieidd-dra [m.] - (n.) meekness, gentleness
llarieiddio [llarieiddi-] - (v.) soothe, mollify
llarp [-iau, m.] - (n.) shred, clout
llarpio [llarpi-] - (v.) rend, tear, mangle, maul
llarpiog - (adj.) tattered, ragged
llarwydden [llarwydd, f.] - (n.)
llaswyr [-au, m.] - (n.) psalter
llatai [llateion, m.] - (n.) love-messenger
llath [-au, f.] - (n.) yard, wand
llathaid [llatheidiau, f.] - (n.)
llathen [-ni, f.] - (n.) yard
{ Llathen is the kind of yard that equals three feet. }
llathennaid [llathenneidiau, llatheneidiau, f.] - (n.)
llathennu [llathenn- &1, llathen- &2+] - (v.)
llathr - (adj.) bright, glossy, smooth
llathraidd - (adj.) smooth; of fine growth
llathredig - (adj.)
llathru [llathr-] - (v.) polish
llathrwr [llathrwyr, m.] - (n.)
llathrwyn - (adj.)
llathrydd [-ion, m.] - (n.)
llau [pl.] - (n.) <see "lleuen">
llaw [dwylo, dwylaw, f.] - (n.) hand
curo dwylo - (v.) clap, applaud
deheuig a+'i ddwy law - (adj.) ambidextrous
gyda'r llaw - (adv.) by the way
ymlaen llaw - (adv.) beforehand
ymofyn ymlaen llaw - (v.) bespeak
llawagored - (adj.)
llawaidd - (adj.)
llawban [-nau?, m.] - (n.)
llawcio [llawci-] - (v.) gulp, gorge, gobble
llawciwr [llawcwyr, m.] - (n.)
llawchwith - (adj.) left-handed
llawchwithedd [m.] - (n.) left-handedness
llawd [-au?, m.] - (n.)
llawdio [llawdi-] - (v.)
llawdr [llodrau, m.] - (n.) breeches, trousers
llawdryfer [-au, f.] - (n.)
llawdde - (adj.) dextrous (dexterous)
llawddeheuedd [-au?, m.] - (n.)
llawddewin [-iaid, m.] - (n.)
llawddewiniaeth [-au?, f.] - (n.)
llawddryll [-iau, m.] - (n.) pistol, revolver
llawen - (adj.) merry, joyful, glad, cheerful, blithe
llawenhau [llawen- &hau] - (v.) rejoice, gladden
llawenychu [llawenych-] - (v.) rejoice
llawenydd [m.] - (n.) joy, gladness, mirth
llawer [-oedd, m.] - (n., adj. & adv.) much, many
o lawer - (adv.) much, by a lot
llaweroedd [pl.] - (adj.)
llawes [llewys, f.] - (n.) sleeve
llawfaeth - (adj.) reared by hand
llawfeddyg [-on, m.] - (n.) surgeon
llawfeddygaeth [f.] - (n.) surgery
llawfeddygol - (adj.) surgical
llaw-fer [f.] - (n.) shorthand
llawforwyn [llawforynion, f.] - (n.) handmaid
llawfrydedd [m.] - (n.) sadness
llawffon [llawffyn, f.] - (n.) walking stick, baton
{ (baton) Llawffon is the kind of baton you twirl. }
llawgaead - (adj.)
llawio [llawi-] - (v.)
llawiog - (adj.)
llawlif [-iau, f.] - (n.)
llawlyfr [-au, m.] - (n.)
llawlyw [-iau?, m.] - (n.)
llawn - (adv.) quite
llawn [pl. -ion; llawn- &adj] - (adj.) full
{ Llawn means filled. "Potel yn llawn o lefrith cyflawn" is "a
bottle full of whole milk". However a "full moon" is "lleuad
lawn". }
llawnder (llawndra) [m.] - (n.) fullness, abundance
llawnfyd [-au?, m.] - (n.)
llawnlleuad [-au?, f.] - (n.)
llawnllonaid - (adj.)
llawnllonaid [llawnlloneidiau, m.] - (n.)
llawnodi - (v.) <see "llofnodi">
llawnodiad [-au, m.] - (n.) <see "llofnodiad">
llawr [lloriau, m.] - (n.) floor, ground, earth; storey
{ (earth) Llawr is that which is not "lloft", ground, floor,
ground floor, foundation, and not relevant here but also storey and
so on. It need not be an indoors thing, a "llawr dyrnu" would be a
threshing floor, "llawr gwlad" would be low-lying land (as opposed
to hillsides). }
ar lawr - (adv.) on the ground, fallen, aground
bara lawr - (n.) laver bread
i lawr - (prep.) down
llawrodd [-ion, f.] - (n.)
llawrydd - (adj.)
llawryf [-oedd, m.] - (n.) laurel, bay
llawryfen [-nau?, f.] - (n.)
llawryfog (llawryfol) - (adj.) laureate
llawysgrif [-au, f.] - (n.) manuscript
llawysgrifen [f.] - (n.) handwriting
lle [-oedd, -fydd, m.] - (n.) place; accommodation
{ (place) LLe means generally "place" in a spacial sense. It
seems to be natural in question like "pa le?" (= "ble", "'lle?").
"Lle geni" is undoubtedly the place of birth on a registration
document. }
lle llong - (n.) berth
{ Lle llong is the kind of berth you park a ship in. }
o'i le - (adv.) amiss
lleban [-od, m.] - (n.) clown, lubber
llebanaidd - (adj.)
llecyn [-nau, m.] - (n.) place, spot
llech [-i, -au, f.] - (n.) slab, flag, slate
llecheira [m.] - (n.)
llechen [-nau?, f.] - (n.)
llechfa [-on, llechfeydd, f.] - (n.)
llechfaen [-au?, m.] - (n.)
llechfan [-nau, f.] - (n.)
llechfau [fpl.] - (n.)
llechfeddiannu [llechfeddiann- &1, llechfeddian- &2+] - (v.)
llechfeddiant [llechfeddiannau, m.] - (n.)
llechgi [llechgwn, m.] - (n.) sneak
llechian [llechi-] - (v.)
llechres [-i, f.] - (n.) table, catalog (catalogue), list
llechu [llech-] - (v.) hide, shelter; lurk, skulk
llechwedd [-au, -i, f.] - (n.) slope, hillside
llechweddu [llechwedd-] - (v.)
llechwr [llechwyr, m.] - (n.)
llechwraidd - (adj.) stealthy, underhand, insidious
llechwrus - (adj.)
lled - (adv.) partly, rather
lled [-au, m.] - (n.) breadth, width
a+'r traed ar led - (adv.) astride
ar hyd a lled - (adv.) all over, the length and breadth
ar led - (adv.) abroad, afloat
lledaenu [lledaen-] - (v.) spread, disseminate, circulate
lleden [lledod, f.] - (n.) flatfish
lledfegin [-od, m.] - (n.) domesticated animal, petted youth
lledferwi [lledferw-] - (v.)
lledfyw - (adj.)
llediaith [fm.] - (n.) foreign accent, brogue
lledieithog - (adj.)
lledlw [-on, m.] - (n.)
lledlwm - (adj.)
llednais - (adj.) modest, delicate; meek
lledneisrwydd [m.] - (n.) modesty, delicacy
lledod [fpl.] - (n.) <see "lleden">
lledol [-ion?, m.] - (n.)
lled-orwedd [lled-orwedd-] - (v.) recline, lounge, loll
lledr [-au, m.] - (n.) leather
lledred [-ion, m.] - (n.) latitude
lledrith [m.] - (n.) magic, illusion, phantasm
lledrithio [lledrithi-] - (v.) appear, haunt
lledrithiog - (adj.)
lledrithiol - (adj.) illusory, illusive
lledrwr [lledrwyr, m.] - (n.) leather merchant
lledryn [lledrau, m.] - (n.)
lledryw - (adj.)
lledryw [-iau?, m.] - (n.)
lledu [lled-] - (v.) widen, broaden, expand, spread
lledwyr - (adj.)
lledwyro [lledwyr-] - (v.)
lledymyl [-on, -au, f.] - (n.)
lleddf - (adj.) slanting; flat, minor; plaintive
lleddfdra [m.] - (n.)
lleddfol - (adj.)
lleddfu [lleddf-] - (v.) flatten; soften, soothe, allay, assuage
llef [-au, -ydd, f.] - (n.) voice, cry
llefain [llef-] - (v.) cry
llefaru [llefar-; 3.s. llefair*] - (v.) speak, utter
llefarwr [llefarwyr, m.] - (n.) speaker
llefarydd [-ion, m.] - (n.) speaker
lleferydd [mf.] - (n.) speech, voice, utterance
{ (speech, utterance) Lleferydd is the physiological process of
speech, and the process of speaking. }
{ (voice) Lleferydd could be used for a speaking voice (but not
singing, it is to do with speaking, "llefaru") but it is unusual
except in cliches like "ar dafod leferydd" -- spoken, transmitted by
speech (as opposed to written, or recorded or transmitted in other
ways). }
therapydd lleferydd - (n.) speech therapist
llefn [f.] - (adj.) <see "llyfn">
llefnyn [-ion?, m.] - (n.)
llefrith [-od, m.] - (n.) milk, sweet milk, new milk
{ Llefrith is used for "milk" in N. Wales. }
llegach - (adj.) weak, feeble, inform, decrepit
lleng [-oedd, f.] - (n.) legion
llengol - (adj.)
lleiaf - (adj.) least, smallest
{ Sup. of "bach". }
o leiaf - (adv.) at least
lleiafrif [-au, -oedd, m.] - (n.) minority
lleiafrifol - (adj.) minority
lleiafswm [-au?, m.] - (n.)
lleian [-od, f.] - (n.) nun
lleianaeth [-au?, f.] - (n.)
lleiandy [lleiandai, m.] - (n.) nunnery, convent
lleiaol - (adj.)
lleibiau [pl.] - (n.) <see "llaib">
lleibio [lleibi-] - (v.) lap, lick
lleibiog - (adj.) miry
lleibiol - (adj.)
lleidiau [pl.] - (n.) <see "llaid">
lleidiog - (adj.)
lleidr (lleidyr) [lladron, m.] - (n.) robber, thief
lleiddiad [lleiddiaid, m.] - (n.) slayer
lleied - (adj.) as little
{ Eq. of "bach". }
lleihad [m.] - (n.) diminution, decrease, attenuation
lleihau [llei- &hau] - (v.) lessen, diminish, decrease, attenuate, abate
lleill - (pron.) <see "llall">
lleinasio [lleinasi-] - (v.)
lleiniau [pl.] - (n.) <see "llain">
lleiniog - (adj.)
lleisiau [pl.] - (n.) <see "llais">
lleisio [lleisi-] - (v.) sound, utter; bawl
lleisiol - (adj.) vocal
lleisiwr [lleiswyr, m.] - (n.) vocalist
lleisw [-iau?, m.] - (n.)
lleithder (lleithdra) [m.] - (n.) damp, moisture
lleithedd [-au?, m.] - (n.)
lleithig [f.] - (n.) couch; footstool
lleithion [pl.] - (adj. & n.) <see "llaith">
lleitho [lleith-] - (v.) damp, moisten
llelo [-au?, m.] - (n.)
llem [f.] - (adj.) <see "llym">
llemain [llem- ?] - (v.) hop, skip, leap, dance
lle+n [f.] - (n.) literature, lore, learning
llen [-ni, f.] - (n.) sheet; veil, curtain, blind
llencyn [m.] - (n.) stripling, lad, adolescent
llencyndod [m.] - (n.) adolescence
llencynnol - (adj.)
llen.gar - (adj.) literary, learned
llen.gig [-au?, f.] - (n.) diaphragm, midriff
llen-ladrad [-au, m.] - (n.)
llen-ladrata [llen-ladrat-] - (v.)
llenlliain [llenllieiniau, m.] - (n.)
llennu [llenn- &1, llen- &2+] - (v.)
llennyrch [fpl.] - (n.) <see "llanerch">
llenor [-ion, m.] - (n.) literary man
llenora [llenor-] - (v.)
llenorol - (adj.)
llenoryn [llenorion, m.] - (n.)
llenwad [-au?, m.] - (n.)
llenwi - (v.) <see "llanw">
llenydda [llenydd-] - (v.) practise literature
llenyddiaeth [-au, f.] - (n.) literature
llenyddol - (adj.) literary
lleol - (adj.) local
lleolbwynt [-iau, m.] - (n.)
lleoli [lleol-] - (v.) locate; localize
lleoliad [m.] - (n.) location; localization
llercian [llerci-] - (v.) lurk, loiter
llerciwr [llercwyr, m.] - (n.)
llercyn [-nod, m.] - (n.)
llerpyn [-ion?, m.] - (n.)
lles [m.] - (n.) benefit, profit, good, advantage, advancement, avail, behoof, boot
{ (advancement) Lles is advancement in the sense of betterment. }
{ (boot) Lles is boot as in "to boot" }
y wladwriaeth les - (n.) the welfare state
llesach - (adj.)
llesa+d [m.] - (n.) advantage, profit, benefit
llesaol - (adj.)
llesa/u [lles- &a/u] - (v.) benefit, advantage, avail, boot
llesfawr - (adj.) beneficent
llesg - (adj.) feeble, faint; languid, sluggish
llesga/u [llesg- &a/u] - (v.) weaken, languish, faint
llesgedd [m.] - (n.) weakness, languor, debility
llesiant [m.] - (n.) benefit, advantage
llesio [llesi-] - (v.)
llesmair [llesmeiriau, m.] - (n.) faint, swoon
llesmeirio [llesmeiri-] - (v.) faint, swoon
llesmeiriol - (adj.)
llesol - (adj.) advantageous, profitable, beneficial
llestair [llesteiriau, m.] - (n.)
llesteiriant [llesteiriannau, m.] - (n.) frustration
llesteirio (llestair) [llesteiri-] - (v.) hinder, impede, balk (baulk)
llesteiriwr [llesteirwyr, m.] - (n.)
llestr [-i, m.] - (n.) vessel, bark
dros ben llestri - (adv.) wildly, extravagantly, excessively
llestru [llestr-] - (v.)
llesu [lles-] - (v.)
lletach - (adj.)
lletaf - (adj.)
lletbai - (adj.) askew, awry; oblique
lletchwith - (adj.) awkward, clumsy
lleted - (adj.)
lletem [-au, f.] - (n.) wedge, stud, rivet
lletemu [lletem-] - (v.)
lletffer - (adj.)
lletgam - (adj.)
lletgam [-au?, m.] - (n.)
lletraws - (adj.) diagonal
ar letraws - (adv.) askew, awry
lletro [-au?, m.] - (n.)
lletwad [-au, f.] - (n.)
llety [-au, m.] - (n.) lodging, accommodation, apartment
llety milwr - (n.) billet
lletya [llety-] - (v.) lodge, accommodate, billet
{ (accommodate) Lletya is to accommodate as in to put up for the
night. }
lletyaeth [-au?, f.] - (n.)
lletygar - (adj.) hospitable
lletygarwch [m.] - (n.) hospitality
lletywr [lletywyr, m.] - (n.) lodger; host
lletywraig [lletywragedd, f.] - (n.) landlady
llethen [-nau, f.] - (n.)
llethol - (adj.) oppressive, overpowering
llethr [-au, -i, f.] - (n.) slope, declivity
llethrfa [llethrfeydd, f.] - (n.)
llethrfau [pl.] - (n.)
llethrog - (adj.) sloping, steep, declining
llethu [lleth-] - (v.) overlie; smother; oppress, overpower, overwhelm
lleuad [-au, f.] - (n.) moon
adeg y lleuad - (n.) waning of the moon
lleuadol - (adj.)
lleuen [llau, f.] - (n.) louse
lleufer [-oedd?, m.] - (n.)
lleuog - (adj.) lousy
lleuoglyd - (adj.)
llew [-od, -ys, m.] - (n.) lion
dant y llew - (n.) dandelion
llewa [llew-] - (v.) eat, devour
llewaidd - (adj.) lionlike, leonine
llewes [-au, f.] - (n.) lioness
llewpart [llewpardiaid, m.] - (n.) leopard
llewych [m.] - (n.) light, brightness
llewyg [-on, m.] - (n.) faint, swoon
llewygfa [-on, llewygfeydd, f.] - (n.)
llewygfau [fpl.] - (n.)
llewygu [llewyg-] - (v.) faint, swoon
llewyrch [m.] - (n.) brightness, radiance, gleam
llewyrchu [llewyrch-] - (v.) shine
llewyrchus - (adj.) flourishing, prosperous
llewys [fpl.] - (n.) <see "llawes">
lleyg [pl. -ion] - (adj.) lay
lleygwr [lleygwyr, m.] - (n.) layman
lli [m.] - (n.) <see "llif">
lliain [llieiniau, m.] - (n.) linen; cloth; towel
lliaws [m.] - (n.) host, multitude
llibin - (adj.) limp, feeble; awkward, clumsy
llid [-au, m.] - (n.) wrath, anger; irritation, inflammation
llidiart [llidiardau, mf.] - (n.) gate
llidio [llidi-] - (v.) be angry, chafe; inflame, anger
llidiog - (adj.) angry, wrathful; inflamed
llidiowgrwydd [m.] - (n.) wrath, indignation
llidus - (adj.) inflamed
llieingant [llieingannau, m.] - (n.)
llieiniau [pl.] - (n.) <see "lliain">
llieiniwr [llieinwyr, m.] - (n.) linen draper
llif [-iau, -ion, f.] - (n.) saw
llif [-ogydd, m.] - (n.) stream, flood, current
llifanu [llifan-] - (v.)
llifbridd [m.] - (n.) alluvium
llifddor [-au, f.] - (n.) floodgate
llifddur [-au, f.] - (n.)
llifddwfr [llifddyfroedd, m.] - (n.) flood, torrent
llifeiriant [llifeiriaint, m.] - (n.) flood
llifeirio [llifeiri-] - (v.) flow, stream
llifeiriog - (adj.)
llifeiriol - (adj.) streaming, overflowing
llifglawdd [llifgloddiau, m.] - (n.)
llifiad [-au?, m.] - (n.)
llifio [llifi-] - (v.) saw
llifiwr [llifwyr, m.] - (n.) sawyer
llifo [llif-] - (v.) flow, stream; grind; dye
{ (grind) Llifo means to grind with a tool. }
llifolau [-oedd?, m.] - (n.)
llifwy [llifwyr, m.] - (n.) dyer
llin [m.] - (n.) flax
had llin - (n.) linseed
llinach [f.] - (n.) lineage, pedigree
llinaidd - (adj.)
llindag [-au, m.] - (n.)
llindagu [llindag-] - (v.) strangle, throttle, choke
llinell [-au, f.] - (n.) line
{ Llinell is the one-dimensional geometric abstraction. }
llinelliad [-au?, m.] - (n.)
llinellog - (adj.)
llinellol - (adj.)
llinellu [llinell-] - (v.)
llinellwr [llinellwyr, m.] - (n.)
llinfap [-iau, m.] - (n.)
llin.glwm [m.] - (n.) <used in expression>
cwlwm llin.glwm - (n.) tight knot
lliniarol - (adj.)
lliniaru [lliniar-] - (v.) ease, soothe, allay, assuage
lliniarus - (adj.)
lliniarydd [-ion?, m.] - (n.)
llinon [llinynnau, f.] - (n.)
llinor [-ion?, m.] - (n.)
llinorog - (adj.) eruptive; purulent, suppurating
llinoryn [-ion?, m.] - (n.)
llinos [-od, f.] - (n.) linnet
llinwydd [pl.] - (n.)
llinyn [-nau, m.] - (n.) line, string, twine
llinynnog - (adj.)
llinynnol - (adj.)
llinynnu [llinynn- &1, llinyn- &2+] - (v.) string
lliosog - (adj.) <see "lluosog">
llipa - (adj.) limp, flabby
llipryn [-nod, m.] - (n.) hobbledehoy
lliprynnaidd - (adj.) limp, flabby
llith [-iau, -oedd, f.] - (n.) lesson, lecture
llith [m.] - (n.) mash
llithiad [-au, m.] - (n.)
llithio [llithi-] - (v.) entice, allure, seduce; feed
llithiwr [llithwyr, m.] - (n.)
llithr [-iadau, -au, m.] - (n.)
llithriad [-au, m.] - (n.) slip, glide
llithrig - (adj.) slippery, glib, fluent
llithrigfa [llithrigfeydd, f.] - (n.)
llithrigrwydd [m.] - (n.) slipperiness, glibness
llithro [llithr-] - (v.) slip, glide, slide
lliw [-iau, m.] - (n.) color (colour), hue, dye
liw nos - (adv.) at night
lliwdeg - (adj.)
lliwgar - (adj.)
lliwiad [-au?, m.] - (n.)
lliwiedig - (adj.)
lliwio [lliwi-] - (v.) color (colour), dye
lliwiog - (adj.) colored (coloured)
lliwiwr [lliwwyr, m.] - (n.)
llo [-i, -eau, m.] - (n.) calf
lloc [-iau, m.] - (n.)
llocaid [lloceidiau, m.] - (n.)
llocio [lloci-] - (v.)
lloches [-au, f.] - (n.) refuge, shelter, den
llochesu [lloches-] - (v.) harbor (harbour), shelter
llochi [lloch-] - (v.) stroke, caress, fondle
llodi [llod-] - (v.)
llodig - (adj.) in heat
llodrau [pl.] - (n.) <see "llawdr">
llodrog - (adj.)
llodrwr [llodrwyr, m.] - (n.)
llodrydd [-ion, m.] - (n.)
Lloegr [f.] - (prop.n.) England
lloer [-au, f.] - (n.) moon
lloeren [-ni, -nau, f.] - (n.)
lloergan [-nau?, m.] - (n.)
lloerig [-ion, m.] - (n.) lunatic
lloerig [pl. -ion] - (adj.) lunatic
lloerog - (adj.)
lloerol - (adj.)
lloesi [lloes-] - (v.)
llofelu [llofel-] - (v.)
llofnaid [llofneidiau, f.] - (n.)
llofnod [-au, -ion, m.] - (n.) signature, autograph
llofnodi (llawnodi) [llofnod-, llawnod-] - (v.) sign
llofnodiad (llawnodiad) [-au, m.] - (n.) signature
llofr [f.] - (adj.) <see "llwfr">
llofrudd [-ion, m.] - (n.) murderer, assassin
llofruddiaeth [-au, f.] - (n.) murder
llofruddio [llofruddi-] - (v.) murder
llofruddiog - (adj.) guilty of murder
llofruddiwr [llofruddwyr, m.] - (n.)
lloffa [lloff-] - (v.) glean
lloffiad [-au?, m.] - (n.)
lloffion [pl.] - (n.) gleanings
llofft [-ydd, f.] - (n.) loft, bedroom, gallery
lloffwr [lloffwyr, m.] - (n.) gleaner
lloffyn [m.] - (n.) bundle of gleanings
llog [-au, m.] - (n.) interest
{ Llog is the kind of interest you earn in the bank. }
ar log - (adj.) for hire
cyfradd log - (n.) interest rate
llogail [llogeiliau, m.] - (n.)
llogell [-au, -i, f.] - (n.) pocket
llogi [llog-] - (v.) hire
llogwr [llogwyr, m.] - (n.) hirer
llong [-au, f.] - (n.) ship, bark
lle llong - (n.) berth
{ Lle llong is the kind of berth you park a ship in. }
pen blaen llong - (n.) bow
{ Pen blaen llong is the kind of bow at the front of a ship. }
llongborth [llongbyrth, f.] - (n.)
llongddrylliad [-au, m.] - (n.) shipwreck
llongddryllio [llongddrylli-] - (v.) shipwreck
llongwr [llongwyr, m.] - (n.) sailor
gwely llongwr - (n.) berth
{ Gwely llongwr is the kind of berth you park a sailor in. }
llongwriaeth [f.] - (n.) seamanship
llongwrio [llongwri-] - (v.)
llongwrol - (adj.)
llom [f.] - (adj.) <see "llwm">
llon - (adj.) glad, merry, blithe
llonaid [lloneidiau, m.] - (n.) full
llond [m.] - (n.) full, fullness
llonder [m.] - (n.) gladness, joy
llon.gyfarch [llon.gyfarch-] - (v.) congratulate
llon.gyfarchiad [-au, llon.gyfarchion, m.] - (n.) congratulation
lloniant [lloniannau, m.] - (n.) joy, cheer
llonnedd [-au?, m.] - (n.)
llonni [llonn- &1, llon- &2+] - (v.) cheer, gladden
llonnod [llonodau, m.] - (n.)
llonydd - (adj.) quiet, still
llonydd [m.] - (n.) quiet, calm
llonyddu [llonydd-] - (v.) quiet, still, calm, appease, assuage, becalm
llonyddwch [m.] - (n.) quietness, quiet
llopan [-au, f.] - (n.)
llorf [-au, f.] - (n.)
lloriau [pl.] - (n.) <see "llawr">
llorio [llori-] - (v.) floor
llorlen [-ni, f.] - (n.)
llorp [-iau, f.] - (n.) cart-shaft
llorwedd - (adj.) horizontal
bar llorwedd - (n.) horizontal bar
llorweddol - (adj.)
llosg - (adj.) burning
llosg [m.] - (n.) burning
llosgach [m.] - (n.) incest
llosgadwy - (adj.)
llosgedig - (adj.)
llosgen [-ni, f.] - (n.)
llosgfa [-+u, llosgfeydd, f.] - (n.) burning
llosgfaen [llosgfeini, m.] - (n.)
llosgfynydd [-oedd, m.] - (n.) volcano
llosgi [llosg-; 3.s. llysg] - (v.) burn, scorch; smart
llosgiad [-au, m.] - (n.)
llosgwr [m.] - (n.)
llosgwrn [llosgyrnau, m.] - (n.) tail
llosgydd [-ion?, m.] - (n.)
llosgyrnau [mpl.] - (n.) <see "llosgwrn">
llosgyrnog - (adj.) tailed
llost [llystadau, -au, f.] - (n.)
llostlydan [-od, m.] - (n.) beaver
llu [-oedd, m.] - (n.) host
{ Llu is host as in the heavenly host. }
lluarth [-au, f.] - (n.)
lluchddu - (adj.) glossy black
llucheden [lluched, f.] - (n.) lightning
llucheden* [f.] - (n.) plague, fever
lluchedu (lluchedo) [lluched-] - (v.) flash
lluchfa [lluchfeydd, f.] - (n.) snowdrift; throw
lluchiad [-au, m.] - (n.) throw
lluchio [lluchi-] - (v.) throw, fling, pelt; drift
lluchiwr [lluchwyr, m.] - (n.) thrower
lludlyd - (adj.) ashy
lludu (lludw) [m.] - (n.) ashes, ash
{ (ash) Lludu is the kind of ash a fire leaves behind. }
plat lludw - (n.) ashtray
lludd [-iau, m.] - (n.)
lludded [m.] - (n.) weariness, fatigue
lluddedig - (adj.) wearied, tired, fatigued
lluddedu [lludded-] - (v.) tire, weary
lluddiant [lluddiannau, m.] - (n.)
lluddio (lluddias) [lluddi-] - (v.) hinder; forbid
lluddiwr [lluddwyr, m.] - (n.)
llueddwr [llueddwyr, m.] - (n.)
lluest [-au, m.] - (n.) tent, booth, barrack
lluestfa [lluestfeydd, -oedd, f.] - (n.) encampment
lluestu [lluest-] - (v.) encamp
lluestwr [lluestwyr, m.] - (n.)
lluesty [lluestai, m.] - (n.) tent, booth, barrack
llufadredd [-au?, m.] - (n.)
llugoer - (adj.) lukewarm
lluman [-au, m.] - (n.) banner, standard, ensign
llumanog - (adj.)
llumanu [lluman-] - (v.)
llumanwr [llumanwyr, m.] - (n.)
llumon [m.] - (n.) chimney, stack
llun [-iau, m.] - (n.) form, image, picture
{ (form) Llun has the additional sense of picture or icon. }
Dydd Llun - (n.) Monday
Nos Lun - (n.) Monday night
Llundain - (prop.n.) London
llun.gar - (adj.)
lluniad [-au?, m.] - (n.)
lluniadu [lluniad-] - (v.)
lluniaeth [m.] - (n.) food, nourishment
lluniaethu [lluniaeth-] - (v.) order, ordain, decree
lluniaidd - (adj.) shapely
lluniant [lluniannau, m.] - (n.)
lluniedydd [-ion, m.] - (n.)
llunio [lluni-] - (v.) form, shape, fashion
lluniol - (adj.)
lluniwr [llunwyr, m.] - (n.) former, maker
llunwedd [-au, f.] - (n.)
lluosflwydd - (adj.)
lluosi [lluos-] - (v.) multiply
lluosiad [-au, m.] - (n.) multiplication
lluosill (lluosillafog) - (adj.) polysyllabic
lluosog (lliosog) - (adj.) plural; numerous
lluosogaeth [-au?, f.] - (n.)
lluosogi [lluosog-] - (v.) multiply
lluosogiad [m.] - (n.) multiplication
lluosogrwydd [m.] - (n.)
lluosogwr [lluosogwyr, m.] - (n.)
lluosrif [-au, m.] - (n.)
lluoswm [-au?, m.] - (n.)
lluosydd [-ion, m.] - (n.) multiplier
llurgunio [llurguni-] - (v.) mangle, mutilate
llurguniwr [llurgunwyr, m.] - (n.) mangler, mutilator
llurig [-au, f.] - (n.) coat of mail, cuirass
llurigog - (adj.) mail-clad
llurigydd [-ion?, m.] - (n.)
llusa [llus-] - (v.)
llusen [llus, f.] - (n.) bilberry
llusern [-au, f.] - (n.) lantern, lamp
llusg [-ion, m.] - (n.) draft (draught); drag
llusgiad [-au, m.] - (n.)
llusgo [llusg-] - (v.) drag; trail; crawl; drawl
llusgwr [llusgwyr, m.] - (n.) dragger, slow-coach
llutrod [m.] - (n.) mire, ashes, debris
llutrodi [llutrod-] - (v.)
lluwch [m.] - (n.) dust; spray; snowdrift
lluwchfa [-on, lluwchfeydd, f.] - (n.)
lluwchfau [fpl.] - (n.)
lluwchio [lluwchi-] - (v.)
lluwchwynt [-oedd, m.] - (n.)
lluydd [m.] - (n.) host, army
lluyrth [pl.] - (n.)
llw [-on, m.] - (n.) oath
gwadu ar lw - (v.) abjure
mynd ar ei lw - (v.) take an oath
llwch [m.] - (n.) dust, powder
llwdn [llydnod, m.] - (n.) young animal
llwfr [f. llofr] - (adj.) timid, cowardly
llwfrddyn [-ion, m.] - (n.) coward
llwfrgi [llwfrgwn, m.] - (n.) coward
llwfrhau [llwfr- &hau] - (v.) faint
llwg [llygod, llygadau, m.] - (n.)
llwglyd - (adj.) hungry, famished
llwgr - (adj.) corrupt
llwgr [m.] - (n.) corruption
llwgrwobrwy [-on, m.] - (n.) bribe
llwgrwobrwyo [llwgrwobrwy-] - (v.) bribe
llwgrwobrwywr [llwgrwobrwywyr, m.] - (n.)
llwgu [llyg-] - (v.) starve, famish
llwm [f. llom; pl. llymion] - (adj.) bare; destitute, poor
llwnc [llynciadau, m.] - (n.) swallow, gulp; gullet
{ (swallow) Llwnc is the kind of swallow you do in your throat. }
llwncdestun [-au, m.] - (n.) toast
{ Llwncdestun is the kind of toast you offer to someone's health. }
llwr (llwrw) [m.] - (n.) track
llwr ei ben - (adj.) headlong
llwr ei gefn - (adj.) backwards
llwrw - (prep.)
llwtra [m.] - (n.)
llwy [-au, f.] - (n.) spoon, ladle
llwyaid (llwyed) [llwyeidiau, f.] - (n.) spoonful
llwyar [llwyerau, f.] - (n.)
llwyarn [llwyerni, f.] - (n.)
llwybig [-au?, mf.] - (n.)
llwybr [-au, m.] - (n.) path, track, aisle, alley
llwybraidd - (adj.)
llwybreiddiad [-au?, m.] - (n.)
llwybreiddio [llwybreiddi-] - (v.) direct, forward
llwybro [llwybr-] - (v.) walk
llwybrwr [llwybrwyr, m.] - (n.)
llwybrydd [-ion, m.] - (n.)
Llwyd - (prop.n.) Lloyd
llwyd [pl. -ion] - (adj.) brown; grey (gray); pale; hoary
llwydaidd - (adj.) greyish (grayish), palish
llwyd-ddu - (adj.)
llwydfron [-nau?, f.] - (n.)
llwydi (llwydni) [m.] - (n.) greyness (grayness); mold (mould), mildew
llwydlas - (adj.)
Llwydlo - (prop.n.) Ludlow
llwydnos [f.] - (n.) dusk, twilight
llwydo [llwyd-] - (v.) turn grey (gray); become moldy (mouldy)
llwydrew [m.] - (n.) hoar-frost
llwydrewi [llwydrew-] - (v.) cast hoar-frost
llwydrewog - (adj.)
llwydwyn - (adj.)
llwydwyrdd - (adj.)
llwydd (llwyddiant) [llwyddiannau, m.] - (n.) success, prosperity
llwyddiannus - (adj.) successful, prosperous
llwyddo [llwydd-] - (v.) succeed, prosper
llwyed - (n.) <see "llwyaid">
llwyeidiau [pl.] - (n.) <see "llwyaid">
llwyerau [fpl.] - (n.) <see "llwyar">
llwyerni [fpl.] - (n.) <see "llwyarn">
llwyfan [-nau, mf.] - (n.) stage, platform
llwyfannu [llwyfann- &1, llwyfan- &2+] - (v.)
llwyfen (llwyfanen) [llwyf, f.] - (n.) elm
llwyn [-au, f.] - (n.) loin
llwyn [-i, m.] - (n.) grove; bush
llwynog [-od, m.] - (n.) fox
llwynogaidd - (adj.)
llwynoges [-au, f.] - (n.) vixen
llwynogyn [llwynogod, m.] - (n.)
llwynwst [m.] - (n.) lumbago
llwyo [llwy-] - (v.) spoon, ladle
llwyr - (adj.) entire, complete, total
llwyr - (adv.) entirely, altogether
llwyr- - (pfx.) total
llwyrdeb [m.] - (n.)
llwyredd [m.] - (n.) entireness, completeness
llwyrfryd [-au?, m.] - (n.)
llwyrymatal [llwyrymatal-] - (v.) abstain totally
llwyrymataliwr [llwyrymatalwyr, m.] - (n.)
llwyrymwrthod [llwyrymwrthod-] - (v.) abstain totally
llwyrymwrthodiad [-au?, m.] - (n.)
llwyrymwrthodol - (adj.)
llwyrymwrthodwr [llwyrymwrthodwyr, m.] - (n.)
llwyteg - (adj.)
llwytu - (adj.)
llwyth [-au, m.] - (n.) tribe, clan
llwyth [-i, m.] - (n.) load, burden
llwytho [llwyth-] - (v.) load, burden
llwythog - (adj.) laden, burdened
llwythwr [llwythwyr, m.] - (n.)
llychlyd - (adj.) dusty
llychwin - (adj.)
llychwino [llychwin-] - (v.) spot, tarnish, soil, sully, besmirch
llychyn [m.] - (n.) particle of dust, mote
llydan [pl. llydain] - (adj.) wide, broad
Llydaw - (prop.n.) Brittany
Llydaweg [f.] - (n.) Breton
{ Llydaweg is the Breton language. }
llydnod [pl.] - (n.) <see "llwdn">
llydnu [llydn-] - (v.) bring forth, foal
llyfeliaeth [-au?, f.] - (n.)
llyfelyn [-ion?, m.] - (n.)
llyfiad [-au, m.] - (n.)
llyfn [f. llefn; pl. -ion; llyfn- &adj] - (adj.) smooth, sleek, even
{ (even) Llyfn is "even" in the sense of smooth. }
llyfnder (llyfndra) [m.] - (n.) smoothness, sleekness
llyfndew - (adj.) plump, sleek
llyfnhau [llyfn- &hau] - (v.) smooth, level, plane
llyfnu [llyfn-] - (v.) smooth, level; harrow
llyfr (llyfyr) [-au, m.] - (n.) book
llyfr mapiau - (n.) atlas
llyfrbryf [-ed, m.] - (n.) bookworm
llyfrder [-oedd?, m.] - (n.)
llyfrdra [m.] - (n.)
llyfrdy [llyfrdai, m.] - (n.) library
llyfrfa [llyfrfeydd, f.] - (n.) library; bookroom
llyfrgell [-oedd, f.] - (n.) library
llyfrgellydd [-ion, m.] - (n.) librarian
llyfrgi [llyfrgwn, m.] - (n.)
llyfrithen [-nod, f.] - (n.)
llyfrnod [-au, m.] - (n.)
llyfrothen [-nod, f.] - (n.)
llyfr-rwymwr [llyfr-rwymwyr, m.] - (n.)
llyfru [llyfr-] - (v.)
llyfrwerthwr [llyfrwerthwyr, m.] - (n.) bookseller
llyfrwr [llyfrwyr, m.] - (n.)
llyfryddiaeth [f.] - (n.) bibliography
llyfryn [-nau, m.] - (n.) booklet, pamphlet
llyfu [llyf-; 3.s. & 2.s.imp. llyf] - (v.) lick
llyfwr [llyfwyr, m.] - (n.)
llyffant [llyffaint, -od, m.] - (n.) frog, toad
llyffethair [llyffetheiriau, f.] - (n.) fetter, shackle
llyffetheirio [llyffetheiri-] - (v.) fetter, shackle
llyg [-od, f.] - (n.) shrew, shrewmouse
llygad [llygaid, -au, mf.] - (n.) eye
agoriad llygad - (n.) eye opener
cannwyll llygad - (n.) apple of the eye
cau'r llygaid - (v.) blink
llygad-dynnu [llygad-dynn- &1, llygad-dyn- &2+] - (v.) bewitch, bamboozle
llygadog - (adj.) eyed, sharp-eyed
llygadol - (adj.)
llygadrwth - (adj.) wide-eyed, staring
llygadrythu [llygadryth-] - (v.) stare
llygadu [llygad-] - (v.) eye
llygadus - (adj.)
llygaid [pl.] - (n.) <see "llygad">
llygatgam - (adj.)
llygatgraff - (adj.)
llygatgroes - (adj.) cross-eyed
llygatraff - (adj.) keen-eyed, sharp-sighted
llygatraws - (adj.) <used in expression>
yn llygatraws - (adv.) askance
llygedyn [m.] - (n.) ray of light
llygeidiog - (adj.) eyed
llygeitu - (adj.)
llygliw - (adj.)
llygodaidd - (adj.)
llygoden [llygod, f.] - (n.) mouse
llygoden fawr - (n.) rat
llygoden ffrengig - (n.) rat
llygota [llygot-] - (v.) catch mice
llygotwr [llygotwyr, m.] - (n.) mouser, ratter
llygotwraig [llygotwragedd, f.] - (n.) mouser, ratter
llygradwy - (adj.) corruptible
llygredig - (adj.) corrupt, depraved, degraded
llygredigaeth [-au, f.] - (n.) corruption
llygredd [m.] - (n.) corruptness, depravity
llygriad [-au, m.] - (n.) corruption, adulteration
llygru [llygr-] - (v.) corrupt, adulterate
llygrwr [llygrwyr, m.] - (n.) corrupter, adulterator
llynges [-au, f.] - (n.) fleet, navy
llyngesol - (adj.)
llyngeswr [llyngeswyr, m.] - (n.) navyman
llyngesydd [-ion, m.] - (n.) admiral
llyngyren [llyngyr, f.] - (n.) worm
{ Llyngyren is specifically an intestinal worm. }
llym [f. llem; pl. -ion; llym- &adj] - (adj.) sharp, severe, keen, acute, austere
llymaid (llymed) [llymeidiau, m.] - (n.) sip, drin,
llymarch [llymeirch, m.] - (n.) oyster
llymder (llymdra) [m.] - (n.) bareness; poverty, asperity
llymder [m.] - (n.) keenness, sharpness, severity
llymdost - (adj.)
llymeidfwyd [-au?, m.] - (n.)
llymeidiau [mpl.] - (n.) <see "llymaid">
llymeidio [llymeidi-] - (v.)
llymeirch [mpl.] - (n.) <see "llymarch">
llymeitian (llymeitio) [llymeiti-] - (v.) sip, tipple, bib
llymeitiwr [llymeitwyr, m.] - (n.) tippler, sot
llymhau [llym- &hau] - (v.) make bare, impoverish, beggar; sharpen
llymnoeth - (adj.)
llymrieita [llymrieit-] - (v.) catch sand eels
llymri%en [llymri%aid, f.] - (n.) sand eel
llymrig - (adj.) crude, raw, slipshod
llymrigrwydd [m.] - (n.)
llymru [m.] - (n.) flummery
llymsur - (adj.) acrid
llymu [llym-] - (v.) sharpen, whet
llymun - (adj.)
llyn [-noedd, -nau, m.] - (n.) lake, pond, pool; drink
Llyn Tegid - (prop.n.) Bala Lake
llynciad [-au, m.] - (n.) draft (draught), gulp
llynclyn [-noedd, m.] - (n.) vortex, gulf
llyncoes [-au?, m.] - (n.)
llyncu [llync-; 3.s. & 2.s.imp. llwnc] - (v.) swallow, gulp, absorb
llyncwr [llyncwyr, m.] - (n.) swallower, guzzler
llynedd - (adv.) last year
llyo [lly-] - (v.) lick
llys [-oedd, m.] - (n.) court, hall, palace
{ (court) Llys is the kind of court a judge sits in. }
{ (hall) Llys is a (law or royal) court, and by association
therefore some buildings or rooms used for or by courts might be
called such-and-such Hall would might be Llys hwn-a'r-llall. }
llysaidd - (adj.) courtly, polite
llysblant [pl.] - (n.) step-children
llyschwaer [-oedd?, f.] - (n.) step-sister
llysenw [-au, m.] - (n.) nickname
llysenwi [llysenw-] - (v.) nickname
llysfab [llysfeibion, m.] - (n.) step-son
llysfam [-au, f.] - (n.) step-mother
llysferch [-ed, f.] - (n.) step-daughter
llysfrawd [llysfrodyr, m.] - (n.) step-brother
llysgenhadaeth [llysgenadaethau, f.] - (n.) embassy, legation
llysgenhadol - (adj.) ambassadorial
llysgenhadwr [llysgenhadwyr, m.] - (n.) ambassador
llysgennad [llysgenhadon, m.] - (n.) ambassador
llysiau [mpl.] - (n.) <see "llysieuyn">
llysieuaeth [-au?, f.] - (n.)
llysieueg [f.] - (n.) botany
llysieuegydd [-ion?, m.] - (n.) botanist
llysieuog - (adj.)
llysieuol - (adj.) herbal, vegetable
llysieuwr [llysieuwyr, m.] - (n.)
llysieuydd [-ion, llysieuwyr, m.] - (n.) botanist
llysieuyn [llysiau, m.] - (n.) vegetable, herb
llysiol - (adj.)
llyslau [pl.] - (n.)
llysnafedd [m.] - (n.) snivel, slime
llysnafeddog - (adj.)
llysol - (adj.)
llystad [-au, m.] - (n.) step-father
llystyfiant [llystyfiannau, m.] - (n.)
llysu [llys-] - (v.) reject
llyswenwyn [-ion?, m.] - (n.)
llyswr [llyswyr, m.] - (n.)
llysywen [llysywod, llyswennod, f.] - (n.) eel
llysywenna [llyswenn- &1, llyswen- &2+] - (v.) catch eels
llythreniad [-au?, m.] - (n.)
llythrennog - (adj.)
llythrennol - (adj.) literal
llythyr [-au, -on, m.] - (n.) letter, epistle
{ Llythr is the kind you have in your mailbox. }
llythyraeth [-au?, f.] - (n.)
llythyrdoll [-au, f.] - (n.) postage
llythyrdy [llythyrdai, m.] - (n.) post office
llythyren [llythrennau, f.] - (n.) letter, type
{ (letter) Llythyren is the kind of letter you have in your
alphabet. }
{ (type) Llythyren is the kind of type that printers use. }
llythyren fras - (n.) capital letter
llythyrgludydd [-ion?, m.] - (n.)
llythyrnod [-au, m.] - (n.) postage stamp
llythyrwr [llythyrwyr, m.] - (n.) letter writer
llyw [-iau, m.] - (n.) ruler; rudder, helm
{ (helm) Llyw is helm like the helm of a ship. }
llywaeth - (adj.) hand-fed, tame, pet
llyweth [-au, f.] - (n.)
llywiad [-au?, m.] - (n.)
llywiawdwr [llywiawdwyr, m.] - (n.) ruler, governor
llywio [llywi-] - (v.) rule, govern, direct, steer
llywionen [f.] - (n.) canvas sheet
llywiwr [llywwyr, m.] - (n.) steersman, helmsman
llywodraeth [-au, f.] - (n.) government
llywodraethiad [-au?, m.] - (n.)
llywodraethol - (adj.) governing, dominant
llywodraethu [llywodraeth-] - (v.) govern, rule
{ (govern) Llwydraethu is an intransitive verb. }
llywodraethu ar - (v.) rule over, govern
{ (govern) Llwydraethu ar is a transitive verb. }
llywodraethwr [llywodraethwyr, m.] - (n.) governor, ruler
llywydd [-ion, m.] - (n.) president
llywyddiaeth [-au, f.] - (n.) presidency
llywyddol - (adj.) presidential
llywyddu [llywydd-] - (v.) preside mab [meibion, m.] - (n.) boy, son; man, male
{ (boy, son) Mab is also used to mean "boy" (e.g. "Meibion
Glyndw+r"), as opposed to "son", but probably does not get used much
that way these days. }
{ (man) Mab has the primary meaning of "son". }
mabaidd - (adj.) filial
maban [-od, m.] - (n.) babe, baby
mabanaidd - (adj.)
mabandod [f.] - (n.) childhood, infancy
mabiaidd - (adj.)
mabiaith [-au?, f.] - (n.)
mabinogi [m.] - (n.) tale, story
Mabli - (prop.n.) Mabel
mabmaeth [-au, -od, m.] - (n.) foster son
maboed [m.] - (n.) childhood, infancy, youth
mabol - (adj.)
mabolaeth [f.] - (n.) sonship; boyhood, youth
mabolaidd - (adj.) youthful, boyish
mabolgamp [-au, f.] - (n.) game, sport, feat; (n.pl.) athletics
mabolgampwr [mabolgampwyr, m.] - (n.) athlete
mabsant [mabsannau, m.] - (n.) patron saint
mabwysiad [m.] - (n.) adoption
mabwysiadol - (adj.) adoptive; adopted
mabwysiadu [mabwysiad-] - (v.) adopt, affiliate
mab-yng-nhgyfraith [meibion-yng-nghyfraith, m.] - (n.) son-in-law
macai [maceiod, m.] - (n.)
maceiad [maceiaid, m.] - (n.)
maceiod [pl.] - (n.) <see "macai">
macrell [mecryll, fm.] - (n.) mackerel
macsu [macs-] - (v.)
macswr [macswyr, m.] - (n.)
macwy [-aid, m.] - (n.) youth, page
macwyaidd - (adj.)
macyn [-nau, m.] - (n.)
mach [m.] - (n.) surety, bail
machlud (machludo) [machlud-] - (v.) set, go down
machlud [-iadau, m.] - (n.) setting
machlud haul - (n.) sunset
machludiad [-au, m.] - (n.) setting, going down
machni%ydd [m.] - (n.) mediator
mad - (adj.) good, goodly
{ (good) Mad is an almost obsolete word, which probably only ever
gets used for "Cymru fad" and the like (with a sense like that of
"lucky" in the Australian claim to be the "lucky Country"). }
madalch (madarch) [m.] - (n.) toadstool
madfall [-ion?, f.] - (n.)
madfyw - (adj.)
madredd [-au?, m.] - (n.)
madreddog - (adj.)
madreddu [madredd-] - (v.)
madrondod [m.] - (n.) giddiness, stupefaction
madroni [madron-] - (v.) make giddy; become giddy
madru [madr-] - (v.) putrefy, fester, rot
madrudd [-au?, m.] - (n.)
madruddyn [m.] - (n.) cartilage
madruddyn y cefn - (n.) spinal cord
madyn [-ion?, m.] - (n.)
maddau [madd-] - (v.) forgive, pardon, remit, absolve
{ You cannot use a person as the direct object of "maddau"; a person is
always an indirect object and is introduced with "i". Thus, you would
"maddau pechod" (forgive a sin), but say "maddewch i mi" (forgive me). }
maddeuadwy - (adj.)
maddeuant [maddeuannau, m.] - (n.) pardon, forgiveness, absolution
maddeueb [-au, f.] - (n.)
maddeugar - (adj.) having a forgiving disposition
maddeuol - (adj.) pardoning, forgiving
maddeuwr [maddeuwyr, m.] - (n.) pardoner
maeden [f.] - (n.) slut, jade
maeddu - (v.) <see "baeddu">
mael [-ion, f.] - (n.) gain, profit; traffic
maelfa [-oedd, f.] - (n.) shop
maeliant [maeliannau, m.] - (n.)
maelio [maeli-] - (v.)
maelwr [maelwyr, m.] - (n.)
maen [meini, m.] - (n.) stone
maenan [-nau?, f.] - (n.)
maendy [maendai, m.] - (n.)
maeneiddio [maeneiddi-] - (v.)
maenol (maenor) [-au, f.] - (n.) manor
maentumio [maentumi-] - (v.) maintain
maer [-od, meiri, m.] - (n.) mayor
maeres [-au, f.] - (n.) mayoress
maerol - (adj.) mayoral
maeryddiaeth [f.] - (n.) mayoralty
maes [meysydd, m.] - (n.) field
i maes - (prep.) out
maes llafur - (n.) curriculum
maeslywydd [-ion, m.] - (n.) field marshall
maestir [-oedd, m.] - (n.) open country, plain
maestref [-i, -ydd, f.] - (n.) suburb
Maesyfed - (prop.n.) Radnor
maeth [-ion, m.] - (n.) nourishment, nutriment, aliment
maethfa [-+u, maethfeydd, -oedd, f.] - (n.)
maethgen [-nau, f.] - (n.) beating
maethle [-oedd, m.] - (n.)
maethlon - (adj.) nourishing, nutritious
maethol - (adj.)
maethu [maeth-] - (v.) nourish, nurture
maethydd [-ion, m.] - (n.) nourisher
mafonen [mafon, f.] - (n.) raspberry
mafonwydden [mafonwydd, f.] - (n.)
mag [-au?, f.] - (n.)
magfa [magfeydd, f.] - (n.)
magien [-nau?, f.] - (n.)
magiod [pl.] - (n.)
magl [-au, f.] - (n.) snare; mesh
maglu [magl-] - (v.) snare, mesh, trip
maglwr [maglwyr, m.] - (n.)
maglys [-au?, m.] - (n.)
magnel [-au, f.] - (n.) gun, cannon; (n.pl.) artillery
magnelaeth [-au?, f.] - (n.)
magnelfa [f.] - (n.) battery
{ Magnelfa is the kind of battery that stores weapons. }
magnelwr [magnelwyr, m.] - (n.) gunner
magu [mag-; 3.s. & 2.s.imp. mag] - (v.) breed, rear, nurse; gain, acquire
magwraeth [f.] - (n.) nourishment, nurture
magwrfa [magwrfeydd, -oedd, f.] - (n.)
magwrfau [pl.] - (n.)
magwyr [-ydd, f.] - (n.) wall
magwyro [magwyr-] - (v.)
mangre [-au?, f.] - (n.)
mangre [f.] - (n.) place, spot
maharen [meheryn, m.] - (n.) ram; wether
maharenna [maharenn- &1, maharen- &2+] - (v.)
mai - (conj.) that it is
Mai [m.] - (n.) May
maidd [meiddion, m.] - (n.) whey
mail [meiliau, f.] - (n.) bowl, basin
main [mpl.] - (n.)
main [pl. meinion] - (adj.) fine, slender, thin
main y cefn - (n.) small of the back
yr iaith fain - (n.) English
mainc [meinciau, f.] - (n.) bench, form, seat, bank
{ (bank) Mainc is the kind of bank you sit on. }
maint [m.] - (n.) size, quantity, number
maintiolaeth [-au?, f.] - (n.)
maintioli [m.] - (n.) size, stature
maip [pl.] - (n.) <see "meipen">
Mair - (prop.n.) Mary
maith [pl. meithion] - (adj.) long, tedious
{ (long) Maith may be a bit negative: long-and-maybe-boring. It
is OK for time as well as spatial extent. "Maith" is closer to
"extensive". "Caeau meithion" would extend in all directions. }
ma+l - (adj.)
aur ma+l - (n.) pure gold, refined gold
mal [-au?, mf.] - (n.)
malais [m.] - (n.) malice
maldod [m.] - (n.) dalliance, affectation
maldodi [maldod-] - (v.) pet, pamper, indulge
maldodyn [-ion?, m.] - (n.)
maledd [-au?, m.] - (n.)
maleisus - (adj.) malicious
maleithiau [pl.] - (n.)
malen [-nau?, f.] - (n.)
Mali - (prop.n.) Molly
malio [mali-] - (v.) care, mind, heed
malu [mal-; 3.s. & 2.s.imp. ma+l] - (v.) grind, mince, chop, smash
malurio [maluri-] - (v.) pound, bray; crumble, molder (moulder)
{ (bray) Malurio is bray in the sense of pound. }
malurion [pl.] - (n.) fragments, debris
malwenna [malwenn- &1, malwen- &2+] - (v.) gather snails
malwoden (malwen) [malwod, f.] - (n.) snail
malwr [malwyr, m.] - (n.) grinder
mall - (adj.)
mall [m.] - (n.) blight
y fall - (n.) Belial, perdition
mallgorn [mallgyrn, m.] - (n.)
mallt [mellt, m.] - (n.)
mallter [-oedd?, m.] - (n.)
malltod [m.] - (n.) rot, blight, blast
mallu [mall-] - (v.) rot, blast, blight
mallus - (adj.)
mam [-au, f.] - (n.) mother
mamaeth [-od, -au, f.] - (n.) nurse
mamaidd - (adj.)
mamddinas [-oedd, f.] - (n.)
mam-gu [f.] - (n.) grandmother
{ Mam-gu is grandmother in S. Wales. }
mamiaith [-au?, f.] - (n.)
mamladdiad [-au?, m.] - (n.)
mamog [-iaid, -ion, f.] - (n.) dam, sheep with young
mamogaeth [-au?, f.] - (n.)
mamogi [mamog-] - (v.)
mamolion [pl.] - (n.)
mamwlad [mamwledydd, f.] - (n.)
mamwst [-iau?, f.] - (n.)
mamwydd [-au, f.] - (n.)
mam-yng-nhgyfraith [mamau-yng-nghyfraith, f.] - (n.) mother-in-law
mamystog - (adj.)
ma+n - (adj.) small, fine, petty
man - (adv.)
man [-nau, mf.] - (n.) place, spot
{ Man is generally "place" and includes some temporal
senses such as "yn y fan", "man a man" and so on. "Man geni" is
ambiguously a birthmark ("ac arno roedd man geni twll bach y
clo"). }
man geni - (n.) birthmark
yn y man - (adv.) anon
Manaw - (prop.n.) Isle of Man
manbeth [-au, m.] - (n.)
manblu [pl.] - (n.)
Manceinion - (prop.n.) Manchester
mandra [m.] - (n.)
mandragorau [pl.] - (n.)
mandwll [mandyllau, m.] - (n.)
mandwyn [-ion?, m.] - (n.)
mandyllau [mpl.] - (n.) <see "mandwll">
manddail [pl.] - (n.)
man-ddarlun [-iau, m.] - (n.)
maneg [menig, f.] - (n.) glove, gauntlet; vulva
manfrith - (adj.)
manion [pl.] - (n.) scraps, trifles, minutiae
man-ladron [pl.] - (n.)
manlaw [-iau?, m.] - (n.)
man-leidr [-au?, m.] - (n.)
manlo [-au?, m.] - (n.)
manna [-+u?, m.] - (n.)
mannu [mann- &1, man- &2+] - (v.)
manod [-au?, m.] - (n.)
manro [pl.] - (n.)
mant [-au, mf.] - (n.) mouth, lip
mantach - (adj.) toothless
mantais [manteision, f.] - (n.) advantage, behoof
manteisio [manteisi-] - (v.) take advantage, profie
manteisiol - (adj.) advantageous
manteision [fpl.] - (n.) <see "mantais">
mantell [-oedd, mentyll, f.] - (n.) mantle
mantellog - (adj.) mantled
mantellu [mantell-] - (v.)
mantol [-ion, f.] - (n.) balance
{ (balance) Mantol is the kind of balance you use to weigh
things. }
mantolen [-ni, f.] - (n.) balance sheet
mantoli [mantol-] - (v.) turn scale, balance, weigh
mantolwr [mantolwyr, m.] - (n.)
manu [man-] - (v.)
manus [pl.] - (n.)
manw+aidd - (adj.) delicate, fine
man-werthu [man-werth-] - (v.)
man-werthwr [man-werthwyr, m.] - (n.)
manwl [manyl- &adj] - (adj.) exact, precise, strict, particular
manwydden [manwydd, f.] - (n.)
man-wythien [man-wythi, f.] - (n.)
manyldeb [m.] - (n.)
manylion [pl.] - (n.) particulars, details
manylrwydd [m.] - (n.) exactness, precision
manylu [manyl-] - (v.) go into detail, particularize
manylwch [m.] - (n.) exactness, precision
manyn [mannau, main, -nau, m.] - (n.)
map [-iau, f.] - (n.) map
llyfr mapiau - (n.) atlas
map [-iau, m.] - (n.)
mapiwr [mapwyr, m.] - (n.)
marblen [-nau?, f.] - (n.)
marblys [pl.] - (n.)
Marc - (prop.n.) Mark
marc [-iau, m.] - (n.) mark
marcio [marci-] - (v.) mark
marciwr [marcwyr, m.] - (n.)
march [meirch, m.] - (n.) horse, stallion, steed
marcha [march-] - (v.)
marchdaran [-au, f.] - (n.)
marchdy [marchdai, m.] - (n.)
marches [-au, f.] - (n.)
marchfieri [pl.] - (n.)
marchio [marchi-] - (v.)
marchlan [-nau, f.] - (n.)
marchlu [-oedd, m.] - (n.)
marchnad [-oedd, f.] - (n.) market
marchnadaeth [-au, f.] - (n.)
marchnadfa [-oedd, marchnadfeydd, f.] - (n.) marketplace
marchnadol - (adj.)
marchnata [marchnat-] - (v.) market, trade
marchnatawr (marchnatwr) [marchnatawyr, marchnatwyr, m.] - (n.) merchant
marchnaty [marchnatai, m.] - (n.) market, market house
marchnerth [-au?, m.] - (n.)
marchoca/u [marchoc- &a/u] - (v.) ride a horse
marchog [-ion, m.] - (n.) knight; horseman, rider
marchogaeth [marchog-] - (v.) ride
marchoglu [-oedd, m.] - (n.)
marchogol - (adj.)
marchogwr [marchogwyr, m.] - (n.) rider, horseman
marchredynen [marchredyn, f.] - (n.) polypody fern
marchus - (adj.)
marchwas [marchweision, m.] - (n.)
marchwellt [pl.] - (n.) tall coarse grass
marchwr [marchwyr, m.] - (n.)
marchwraint [pl.] - (n.)
marchwreinyn [-ion?, m.] - (n.)
marchwriaeth [-au?, f.] - (n.)
Marged (Margred) - (prop.n.) Margaret
Mari - (prop.n.) Mary
marian [m.] - (n.) holm, strand, moraine
mariandir [-oedd?, m.] - (n.)
marlad [m.] - (n.) drake
marmor [m.] - (n.) marble
{ Marmor is the kind of marble you sculpt. }
marsiandi%aeth [f.] - (n.) merchandise
marsiandwr (marsiandi%wr) [marsiandwyr, m.] - (n.) merchant
marw [def.] - (v.) die
marw [meirw, meirwon, m.] - (n.) dead
marw [pl. meirw, meirwon] - (adj.) dead
marwaidd - (adj.) lifeless, sluggish
marw-anedig - (adj.) stillborn
marwder [-oedd?, m.] - (n.)
marwdon [-nau?, m.] - (n.)
marwdy [marwdai, m.] - (n.)
marweidd-dra [m.] - (n.) deadness, sluggishness
marweiddiad [-au?, m.] - (n.)
marweiddio [marweiddi-] - (v.) deaden, mortify
marwfis [-oedd, m.] - (n.)
marwgig [-au?, m.] - (n.)
marwgroen [-nau?, m.] - (n.)
marwhad [m.] - (n.) mortification
marwhau [marw- &hau] - (v.) deaden, mortify
marwnad [-au, f.] - (n.) lament, elegy
marwnadol - (adj.)
marwnadu [marwnad-] - (v.)
marwol [-ion, m.] - (n.) mortal
marwol [pl. -ion] - (adj.) deadly, mortal, fatal
geri marwol - (n.) cholera morbus
marwolaeth [-au, f.] - (n.) death
marwolaethu [marwolaeth-] - (v.)
marwoldeb [m.] - (n.) mortality
marworyn [marwor, m.] - (n.) ember; (n.pl.) charcoal
marwydos [pl.] - (n.) embers
masarnen [masarn, f.] - (n.)
masgl [-au, m.] - (n.) shell, pod
masglo (masglu) [masgl-] - (v.) shell; interlace
masnach [-au, f.] - (n.) trade, traffic, commerce
{ (traffic) Masnach is traffic in the sense of drug trafficking. }
masnachdy [masnachdai, m.] - (n.) business house, shop
masnachol - (adj.) commercial, business
masnachu [masnach-] - (v.) do business, trade, traffic
masnachwr [masnachwyr, m.] - (n.) dealer, merchant
masw - (adj.) soft, tender; wanton
maswaidd - (adj.)
maswedd [m.] - (n.) wantonness, ribaldry
masweddol - (adj.) wanton, ribald
masweddwr [masweddwyr, m.] - (n.)
maswr [maswyr, m.] - (n.)
mat [-iau, m.] - (n.) mat
mater [-ion, m.] - (n.) matter, affair
materol - (adj.) material; materialistic
materoliaeth [f.] - (n.) materialism
materolwr [materolwyr, m.] - (n.) materialist
materolydd [-ion?, m.] - (n.)
materyddol - (adj.)
matog [-au, f.] - (n.) mattock
matras [matresi, m.] - (n.) mattress
matsien [-nau?, f.] - (n.)
matsys [fpl.] - (n.)
math [-au, m.] - (n.) kind, type, sort
{ (type) Math means "type" as in kind, sort. "Pa fath o?" = "what
kind of?" }
yr un fath - (adj.) alike
mathemateg [f.] - (n.) mathematics
mathemategol - (adj.) mathematical
mathemategwr [mathemategwyr, m.] - (n.)
mathr [-au?, m.] - (n.)
mathrfa [mathrfeydd, f.] - (n.)
mathriad [-au?, m.] - (n.)
mathru [mathr-] - (v.) trample, tread
mathrwr [mathrwyr, m.] - (n.) trampler
mathu [math-] - (v.)
mau - (pron.)
mawaid [maweidiau, f.] - (n.)
mawl [m.] - (n.) praise
mawlgan [-nau?, f.] - (n.)
mawlganeuon [pl.] - (n.)
mawn [m.] - (n.) peat
mawnbwll [mawnbyllau, m.] - (n.)
mawnen [mawn, f.] - (n.) peat
mawnog - (adj.) peat
mawnog [-ydd, f.] - (n.) peat bog
mawnoglyd - (adj.)
mawr [pl. -ion; cymaint; mwy; mwyaf] - (adj.) large, big, great
bad mawr - (n.) barge
carreg fawr - (n.) boulder
gw+r mawr - (n.) aristocrat
llygoden fawr - (n.) rat
se+t fawr - (n.) deacons' pew
mawrder [-oedd?, m.] - (n.)
mawrdra [m.] - (n.)
mawrddrwg [mawrddrygau, m.] - (n.)
mawredd [m.] - (n.) greatness, grandeur, majesty
mawreddog - (adj.) grand, majestic; grandiose, august
mawrfalch - (adj.)
mawrfrydig - (adj.) magnanimous
mawrfrydigrwydd [m.] - (n.) magnanimity
mawr.had [-au?, m.] - (n.)
mawr.hau [mawr.- &hau] - (v.) enlarge, magnify, aggrandize (aggrandise)
mawr.hydi [m.] - (n.) majesty
Mawrth - (n.) Mars; March
Dydd Mawrth - (n.) Tuesday
Nos Fawrth - (n.) Tuesday night
mawrth [-au?, m.] - (n.)
mawrweiriog - (adj.)
mawrwerth [-au?, m.] - (n.)
mawrwych - (adj.)
mawrygu [mawryg-] - (v.) magnify, extol
mebyd [m.] - (n.) childhood, infancy, youth, boyhood
mecaneiddiad [-au?, m.] - (n.)
mecaneiddio [mecaneiddi-] - (v.)
mecanyddol - (adj.)
mecryll [pl.] - (n.) <see "macrell">
mechdeyrn [-edd, m.] - (n.)
mechni [-%on, m.] - (n.) surety, bail
mechni%aeth [f.] - (n.) suretyship
mechni%o [mechni%-] - (v.) go bail, become surety
mechni%wr [mechni%wyr, m.] - (n.)
mechni%ydd [-ion, m.] - (n.) surety, bail
medal [medelau, -au, mf.] - (n.)
medel [-au, f.] - (n.) reaping; reaping party
medelwr [medelwyr, m.] - (n.) reaper
Medi [m.] - (n.) September
medi [med-; 3.s. & 2.s.imp. med] - (v.) reap
medr [m.] - (n.) skill, ability
medru [medr-; 3.s. & 2.s.imp. medr] - (v.) be able; know
{ Medru is predominantly used in N. Wales. Compared to
"gallu", it has the additional sense of "know how to". }
medrus - (adj.) clever, skillful (skilful), adroit
medrusrwydd [m.] - (n.) cleverness, skillfulness (skilfulness), skill
medd [m.] - (n.) mead
meddaf [medd-; 3.s. medd] - (v.) say {to}
meddaf wrth - (v.) say to
meddal [meddal- &adj] - (adj.) soft, tender
treigliad meddal - (n.) soft mutation
meddalaidd - (adj.)
meddaldra [m.] - (n.)
meddalnod [-au, m.] - (n.)
meddalrwydd [m.] - (n.)
meddalu (meddalhau) [meddal-, meddal- &hau] - (v.) soften
meddalwch [m.] - (n.) softness
meddalwy [-au?, m.] - (n.)
meddiannau [mpl.] - (n.pl.) assets, belongings
meddiannol - (adj.) possessing, possessive
meddiannu [meddiann- &1, meddian- &2+] - (v.) possess, occupy; annex, appropriate
meddiannydd [-ion?, m.] - (n.)
meddiant [meddiannau, m.] - (n.) possession
meddu [medd-] - (v.) possess, own
meddw [pl. -on] - (adj.) drunk, intoxicated, inebriated
meddwad [-au?, m.] - (n.)
meddwdod [m.] - (n.) drunkenness, intoxication
meddwen [-nau?, f.] - (n.)
meddwi [meddw-] - (v.) get drunk, intoxicate, inebriate, booze
meddwl [meddyli-; 3.s. & 2.s.imp. meddwl] - (v.) think; mean
{ Meddwl is the mental process, the act of thinking, processing
thoughts. }
meddwl am - (v.) think about
meddwl [meddyliau, m.] - (n.) thought; meaning; opinion
hel meddyliau - (v.) daydream
meddwol - (adj.) intoxicating
diod feddwol - (n.) booze
meddwyn [meddwon, m.] - (n.) drunkard, inebriate
meddyg [-on, m.] - (n.) doctor, physician
meddygaeth [-au?, f.] - (n.)
meddyginiaeth [-au, f.] - (n.) medicine, remedy
meddyginiaethol - (adj.) medicinal, remedial
meddyginiaethu [meddyginiaeth-] - (v.) cure, remedy, heal
meddyglyn [-noedd, m.] - (n.) medicine, drug
meddygol - (adj.) medicinal; medical
meddylddrych [-au, m.] - (n.) idea
meddyleg [f.] - (n.) psychology
meddylegwr [meddylegwyr, m.] - (n.)
meddylegydd [-ion?, m.] - (n.)
meddylfryd [m.] - (n.) mind, affection, bent
meddylgar - (adj.) thoughtful
meddylgarwch [m.] - (n.) thoughtfulness
meddyliad [-au, m.] - (n.)
meddyliau [mpl.] - (n.) <see "meddwl">
meddyliol - (adj.) mental, intellectual
meddyliwr [meddylwyr, m.] - (n.) thinker
meddylrith [-iau, m.] - (n.) mental image, idea, conception
meddylu [meddyl-] - (v.)
mefl [-au, m.] - (n.) disgrace, blot, blemish
meflu [mefl-] - (v.)
mefusen [mefus, f.] - (n.) strawberry
megin [-au, f.] - (n.) bellows
megino [megin-] - (v.) work bellows, blow
megis - (conj.) as, so as, like
megis - (prep.) as, so as, like
Mehefin [m.] - (n.) June
meheryn [pl.] - (n.) <see "maharen">
meibion [pl.] - (n.) <see "mab">
meicroffon [-nau?, m.] - (n.)
meichiad [meichiaid, m.] - (n.) swineherd
meichiau [meichiafon, m.] - (n.) surety, bail
meidr [-au?, f.] - (n.)
meidrol - (adj.) finite
meidroldeb [m.] - (n.) finiteness
meidrydd [-ion?, m.] - (n.)
meidryddu [meidrydd-] - (v.)
meiddio [meiddi-; 3.s. & 2.s.imp. maidd] - (v.) dare
meiddion [pl.] - (n.) <see "maidd">
meiddlyd - (adj.) wheyey, curdled
meilart [-od, m.] - (n.) drake
meiliau [fpl.] - (n.) <see "mail">
meilwng [meilyngau, m.] - (n.) small of leg, ankle
meillionen [meillion, f.] - (n.) clover
meillionog - (adj.) clovery
meinciau [fpl.] - (n.) <see "mainc">
meinder [m.] - (n.) fineness, slenderness
meindio [meindi-] - (v.) mind, care
meindlws - (adj.)
meindwll [meindyllau, m.] - (n.)
meindwr [meindyrau, m.] - (n.)
meindyllau [mpl.] - (n.) <see "meindwll">
meindyrau [mpl.] - (n.) <see "meindwr">
meinedd [m.] - (n) slender part, small
meinfor [-oedd, m.] - (n.)
mein.gefn [-au?, m.] - (n.) small of the back
meinhau [mein- &hau] - (v.) grow slender, taper
meini (meinion) [pl.] - (n.) <see "maen">
meinir [f.] - (n.) maiden
meinllais [meinlleisiau, m.] - (n.) shrill voice, treble
meinwe [-oedd, f.] - (n.)
meinwen [f.] - (n.) belle
meinyn [m.] - (n.)
meipen [maip, f.] - (n.) turnip
meirch [pl.] - (n.) <see "march">
meiri [pl.] - (n.) <see "maer">
meiriol [-ion?, m.] - (n.)
meirioli [meiriol-] - (v.) thaw
Meirionnydd - (prop.n.) Merioneth
meirw (meirwon) [pl.] - (adj.) <see "marw">
meirw (meirwon) [pl.] - (n.) <see "marw">
meistr (meistar) [-i, -iaid, -adoedd, m.] - (n.) master, boss
meistres [-i, f.] - (n.) mistress
meistrolaeth [f.] - (n.) mastery
meistrolgar - (adj.) masterful, masterly
meistroli [meistrol-] - (v.) master
meistrolwr [meistrolwyr, m.] - (n.)
meitin [m.] - (n.) <used in expression>
ers meitin - (adv.) some time since, a while
{ Ers meitin means a while on the scale of hours. }
meitr [-au, m.] - (n.) miter (mitre)
meithder [-au, m.] - (n.) length
meithion [pl.] - (adj.) <see "maith">
meithrin [meithrin-] - (v.) nurture, rear, foster
ysgol feithrin - (n.) nursery school
meithrinfa [-oedd, f.] - (n.) nursery
me+l [m.] - (n.) honey
dil me+l - (n.) honeycomb
mela [mel-] - (v.) gather honey
melan [f.] - (n.) melancholy
melen [f.] - (adj.) <see "melyn">
melfa [melfeydd, f.] - (n.)
melfare/d [m.] - (n.) corduroy
melfed [m.] - (n.) velvet
melfedaidd - (adj.)
melin [-au, f.] - (n.) mill
melinydd [-ion, m.] - (n.) miller
melodaidd - (adj.) melodious
melodi [m.] - (n.) melody
melog - (adj.)
melwlith [-au?, m.] - (n.)
melyn [f. melen; pl. -ion] - (adj.) yellow
clefyd melyn - (n.) jaundice
melyn wy - (n.) yolk
melynaidd - (adj.) yellowish, tawny
melynder (melyndra) [m.] - (n.) yellowness
melynddu - (adj.) tawny, swarthy
melynell - (adj.)
melynfaen [-au?, m.] - (n.)
melyn.goch - (adj.) yellowish red, orange
melyni [-eiau?, m.] - (n.)
melynllys [-au?, m.] - (n.)
melynu [melyn-] - (v.) yellow
melynwy [-au?, m.] - (n.)
melynwyn - (adj.) yellowish white, cream
melys [pl. -ion] - (adj.) sweet
melyslais - (adj.)
melysol - (adj.)
melyster (melystra) [m.] - (n.) sweetness
melysu [melys-] - (v.) sweeten
melli [-eiau?, m.] - (n.)
mellten [mellt, f.] - (n.) lightning
melltennu [melltenn- &1, mellten- &2+] - (v.) flash lightning
melltigedig (melltigaid) - (adj.) cursed, accursed
melltith [-ion, f.] - (n.) curse, hex, bane
{ (curse) Melltith is curse in the sense of hex. }
melltithio [melltithi-] - (v.) curse
{ Melltithio is curse in the sense of calling a curse upon someone. }
melltithiol - (adj.)
melltithiwr [melltithwyr, m.] - (n.)
memrwn [memrynau, m.] - (n.) parchment, vellum
memrynwr [memrynwyr, m.] - (n.)
me+n - (adj.) mean
men [-ni, f.] - (n.) wain, wagon (waggon), cart
mendio [mendi-] - (v.) mend, heal, recover
menestr [m.] - (n.) cup-bearer
menig [fpl.] - (n.) <see "maneg">
mennaid (menned) [menneidiau, meneidiau, f.] - (n.) wagonful (waggonful), cartful
mennu [menn- &1, men- &2+] - (v.)
menter [-oedd?, f.] - (n.)
mentr [f.] - (n.) venture, hazard
mentro [mentr-] - (v.) venture, hazard
mentrus - (adj.) venturesome
mentyll [fpl.] - (n.) <see "mantell">
menu [men-] - (v.) mark, impress, affect
menwyd [m.] - (n.) pleasure, mirth, joy, delight
menyn [m.] - (n.) <see "ymenyn">
menyw - (adj.)
menyw [-od, f.] - (n.)
menywaidd - (adj.)
me+r [merion, m.] - (n.) marrow
merbwll [merbyllau, m.] - (n.)
merch [-ed, f.] - (n.) girl, daughter, woman
{ (woman) Merch (cf. "mab") is also "daughter", but is used for
"woman". }
merch brydweddol - (n.) belle
merchedaidd - (adj.) effeminate
Mercher [m.] - (n.) Mercury
Dydd Mercher - (n.) Wednesday
Nos Fercher - (n.) Wednesday night
mercheta [merchet-] - (v.)
merchetach [pl.] - (n.)
merchetaidd - (adj.)
merchetos [pl.] - (n.)
merchetwr [merchetwyr, m.] - (n.)
merch-yng-nhgyfraith [merched-yng-nghyfraith, f.] - (n.) daughter-in-law
merddwr [merddyfroedd, m.] - (n.) stagnant water
Mererid - (prop.n.) Margaret
mererid [-iau?, m.] - (n.)
merf (merfaidd) - (adj.) insipid, tasteless, flat
merfder [-oedd?, m.] - (n.)
merfdra (merfeidd-dra) [m.] - (n.) insipidity
merlen [merlod, f.] - (n.) pony
merlyn [-nod, merlod, m.] - (n.) pony
merllyd - (adj.)
merllyn [-noedd, -nau, m.] - (n.)
merog - (adj.)
merthyr [-on, -i, m.] - (n.) martyr
merthyrdod [m.] - (n.) martyrdom
merthyru [merthyr-] - (v.) martyr
merwindod [m.] - (n.) numbness, tingling
merwino [merwin-] - (v.) benumb, tingle, smart, numb
merwydden [merwydd, f.] - (n.)
merywen [meryw, f.] - (n.) juniper
mesa [mes-] - (n.) gather acorns
mesen [mes, f.] - (n.) acorn
mesglyn [-ion?, m.] - (n.)
mesur [-au, m.] - (n.) measure; meter (metre); tune; bill
mesur di-odl - (n.) blank verse
mesur [mesur-] - (v.) measure, mete
mesuradwy - (adj.)
mesuraeth [-au?, f.] - (n.)
mesureg [f.] - (n.) mensuration
mesuriad [-au, m.] - (n.) measurement
mesuriant [mesuriannau, m.] - (n.)
mesurlath [-au, f.] - (n.)
mesuro [mesur-] - (v.)
mesuroniaeth [-au?, f.] - (n.)
mesuronydd [-ion, m.] - (n.)
mesurwr [mesurwyr, m.] - (n.) measurer; surveyor
mesurydd [-ion, m.] - (n.) measurer, meter
mesuryn [mesuriadau, mesurau, -nau, m.] - (n.)
metel [-oedd, -au, m.] - (n.) metal; mettle
metelaidd - (adj.) metallic
metelydd [-ion, m.] - (n.) metallurgist
metelyddiaeth [f.] - (n.) metallurgy
metr [m.] - (n.) meter (metre)
{ Metr is the kind of meter (metre) in the Metric system. }
metronom [-au?, m.] - (n.)
meth [-ion, m.] - (n.) miss, failure
methdaliad [-au, m.] - (n.) bankruptcy
methdalwr [methdalwyr, m.] - (n.) bankrupt
methedig [pl. -ion] - (adj.) decrepit, infirm, disabled
methiannus - (adj.) failing, decayed
methiant - (adj.)
methiant [methiannau, m.] - (n.) failure
methu [meth-] - (v.) fail, miss
{ (fail) Methu has a sense of breaking, inability through failure,
not succeeding despite effort. }
methu a+ - (v.) fail to
meudwy [-aid, -od, m.] - (n.) hermit, recluse, anchoret, anchorite, ascetic
meudwyaeth [-au?, f.] - (n.)
meudwyaidd - (adj.) hermit-like, retiring, reclusive, ascetic
meudwyo [meudwy-] - (v.)
meudwyol - (adj.)
Meurig - (prop.n.) Morris
mewian [mewi-] - (v.) mew
mewn - (prep.) in (a), within
cynorthwywr mewn trosedd - (n.) accomplice
i mewn - (prep.) in, inside
i mewn i - (prep.) into
mewn cyffro - (adv.) astir
mewn gwth o oedran - (adj.) advanced in years, well smitten in years
mewn oed - (adj.) adult
mewn pryd - (adv.) in time
oddi mewn - (prep.) out from
tu mewn - (adv.) inside
ymaflyd mewn - (v.) apprehend
{ Ymaflyd mewn is the kind of apprehend you do to a criminal. }
mewnblygol - (adj.)
mewnddirnadaeth [-au?, f.] - (n.)
mewnfaeth [-au?, m.] - (n.)
mewnforio [mewnfori-] - (v.) import
mewnforion [pl.] - (n.) imports
mewnforyn [mewnforion, m.] - (n.)
mewnfwriol - (adj.)
mewn.gyrchol - (adj.)
mewnlyncu [mewnlync-] - (v.)
mewnol - (adj.) inward, internal; subjective
mewnolyn [mewnolion, m.] - (n.)
mewnsaethiad [-au?, m.] - (n.)
mewnsaethu [mewnsaeth-] - (v.)
mewnsyllgar - (adj.)
mewnsylliad [-au?, m.] - (n.)
mewnwelediad [-au?, m.] - (n.)
meysydd [mpl.] - (n.) <see "maes">
mhela [mhel-] - (v.)
mhoelyd [mhoelyd- ?] - (v.)
mi - (part.) <a particle used in N. Wales to introduce a conjugated verb>
mi - (pron.) I, me
miaren [mieri, f.] - (n.) bramble, brier (briar)
micas [-au?, m.] - (n.)
mig [-ion, f.] - (n.) <used in expression>
chwarae mig - (v.) play bo-peep
mign [-edd, -oedd, f.] - (n.) bog, quagmire
mignen [-ni, f.] - (n.) bog, quagmire
migno [mign-] - (v.)
mignwern [-au?, f.] - (n.)
migwrn [migyrnau, m.] - (n.) knuckle, ankle
migwyn [-ion?, m.] - (n.)
migyrnau [pl.] - (n.) <see "migwrn">
migyrnog - (adj.)
Mihangel - (prop.n.) Michael
mil [-od, m.] - (n.) animal
mil [-oedd, f.] - (n.) thousand
milain - (adj.) angry, fierce, savage, cruel
milain [mileiniaid, m.] - (n.)
mileindra [m.] - (n.) savageness, ferocity
mileiniaid [mpl.] - (n.) <see "milain">
mileinig - (adj.) savage, ferocious, malignant
milfed - (adj.) thousandth
milfeddyg [-on, m.] - (n.) veterinary surgeon
milfeddygol - (adj.)
milflwyddiant [milflwyddiannau, m.] - (n.) millennium
milgi [milgwn, m.] - (n.) greyhound
miliast [-ieist, f.] - (n.) greyhound bitch
militariaeth [-au?, f.] - (n.)
miliwn [miliynau, f.] - (n.) million
miliynydd [-ion, m.] - (n.) millionaire
milodfa [-oedd, milodfeydd, f.] - (n.) menagerie
milofydd [-ion, m.] - (n.) zoologist
milofyddiaeth [f.] - (n.) zoology
milofyddol - (adj.) zoological
milrhith [-iau, -ion, m.] - (n.)
milwr [milwyr, m.] - (n.) soldier
llety milwr - (n.) billet
milwraidd - (adj.) soldierly
milwriaeth [f.] - (n.) warfare
milwriaethus - (adj.) militant
milwrio [milwri-] - (v.) militate
milwrol - (adj.) military
milyn [milod, m.] - (n.) beast
milltir [-oedd, f.] - (n.) mile
millyn [mill, m.] - (n.)
min [-ion, m.] - (n.) edge, brink, lip, brim
ar fin - (prep.) on the point of
mindag [-au?, m.] - (n.)
mindlws - (adj.) simpering, affected, precious
minfin - (adj.)
minffug - (adj.)
min.gamu [min.gam-] - (v.) grimace
minio [mini-] - (v.) edge, sharpen; make impression
miniog - (adj.) sharp, keen, cutting
minlliw [-iau?, m.] - (n.)
minllym - (adj.)
minnau - (pron.) <see "innau">
mintai [minteioedd, f.] - (n.) band, troop, battalion, brigade
{ (band) Mintai is band in the sense of troop. }
mintys [m.] - (n.) mint
minws [-au?, m.] - (n.)
miod [pl.] - (n.)
miragl [-au, m.] - (n.)
mirain - (adj.) fair, beautiful, comely
mireinder [m.] - (n.) beauty, comeliness
miri [m.] - (n.) merriment, fun, festivity
mis [-oedd, m.] - (n.) month
misglwyf [-au?, m.] - (n.)
misi - (adj.)
misio [misi-] - (v.) miss, fail
{ Misio is a crass borrowing from English. }
misol - (adj.) monthly
misolyn [misolion, m.] - (n.)
miswrn [misyrnau, m.] - (n.) visor, mask, wimple
miw [-iau?, m.] - (n.)
miwsig [m.] - (n.) music
{ Miwsig is a crass borrowing from English. }
mo [irreg.] - (prep.) <contraction of "dim o">
mocha (mochi) [moch-] - (v.) pig, litter
mochaidd - (adj.) swinish, hoggish
mochyn [moch, m.] - (n.) pig, hog; (n.pl.) swine
cig moch [m.] - (n.) bacon
mochyn daear - (n.) badger
mochynnaidd - (adj.) piggish, swinish
model [-au, m.] - (n.)
modelu [model-] - (v.)
modfedd [-i, f.] - (n.) inch
Modlen - (prop.n.) Magdalene
modrwy [-au, f.] - (n.) ring
crwn fel modrwy - (adj.) annular
modrwyo [modrwy-] - (v.) ring
modrwyog - (adj.) ringed
modrwyol - (adj.) annular
modryb [-edd, f.] - (n.) aunt
modur [-on, m.] - (n.) motor
modurdy [modurdai, m.] - (n.) motorhouse, garage
{ (garage) Modurdy is the kind of garage where you get your car fixed. }
modurfa [modurfeydd, f.] - (n.)
moduro [modur-] - (v.) motor
modurwr [modurwyr, m.] - (n.) motorist
modd [-ion, -au, m.] - (n.) manner; mode; means; mood (grammatical)
gwaetha'r modd - (adv.) unfortunately
modd dibynnol - (n.) subjunctive mood
moddion [pl.] - (n.) means; medicine
moddus - (adj.)
moel [-ydd, f.] - (n.) hill
moel [pl. -ion] - (adj.) bare, bald; hornless, polled
moelcen [-nau?, f.] - (n.)
moeli [moel-] - (v.) make bald; become bald; hang ears
moelni [-eiau?, m.] - (n.) bareness, baldness
moelrhon [-iaid, m.] - (n.)
moelyn [m.] - (n.) bare-head
moes [-au, f.] - (n.) morality; (n.pl.) manners, morals
moes [def. {only imp.}] - (v.) give, bring hither
moeseg [f.] - (n.) ethics
moesegol - (adj.) ethical
Moesen - (prop.n.) Moses
Moesenaidd - (adj.) Mosaic
moesgar - (adj.) mannerly, polite
moesgarwch [m.] - (n.) politeness
moesgyfarch [moesgyfarch-] - (v.)
moesol - (adj.) moral, ethical
moesoldeb [m.] - (n.) morality
moesoli [moesol-] - (v.) moralize
moesolwr [moesolwyr, m.] - (n.) moralist
moeswers [-i, f.] - (n.) moral
moesymgrymiad [-au, m.] - (n.) bow
{ Moesymgrymiad is the kind of bow you do in front of an audience. }
moesymgrymu [moesymgrym-] - (v.) bow
moeth [-au, m.] - (n.) luxury, indulgence
moethi [moeth-] - (v.) pamper, indulge
moethlyd - (adj.) pampered, spoiled (spoilt)
moethus - (adj.) luxurious, pampered
moethusrwydd [m.] - (n.) luxuriousness, luxury
moethustra [m.] - (n.)
mogfa [mygfeydd, f.] - (n.)
mogi [mog-] - (v.)
mol [-ion?, m.] - (n.)
molawd [-au, mf.] - (n.) eulogy, panegyric
moled [-au, f.] - (n.) kerchief; muffler
mol-glafaidd - (adj.)
moli (moliannu) [mol-; moliann- &1, molian- &2+; 3.s. & 2.s.imp. mawl] - (v.) praise, laud
moliangerdd [-i, f.] - (n.) song of praise
moliannus - (adj.) praised, to be praised
moliant [moliannau, m.] - (n.) praise
moll [f.] - (adj.) <see "mwll">
mollt [myllt, m.] - (n.) wether
molltgig [m.] - (n.) mutton
moment [-au, f.] - (n.) moment
Mo+n - (prop.n.) Anglesey
monllyd - (adj.)
monni [monn- &1, mon- &2+] - (v.) sulk, pout
mopren [-ni, m.] - (n.) <see "ymotbren">
mo+r [moroedd, m.] - (n.) sea, ocean
Mo+r Canoldir, Y - (prop.n.) Mediterranean Sea
Mo+r Coch, Y - (prop.n.) Red Sea
Mo+r Marw, Y - (prop.n.) Dead Sea
Mo+r Tawel, Y - (prop.n.) Pacific Ocean
Mo+r y Canoldir - (prop.n.) Mediterranean Sea
mor - (adv.) so, how, as
{ Mor is only used to modify adjectives, as in "mor fawr" -- so
big. }
mordaith [mordeithiau, f.] - (n.) voyage
mordeithiwr [mordeithwyr, m.] - (n.) voyager
mordwy [-on, m.] - (n.)
mordwyaeth [f.] - (n.) navigation
mordwyo [mordwy-] - (v.) go by sea, voyage, sail
mordwyol - (adj.)
mordwywr [mordwywyr, m.] - (n.) mariner, sailor
morddwyd [-ydd, f.] - (n.) thigh
moresg [pl.] - (n.)
morfa [morfeydd, m.] - (n.) moor, fen, marsh
morfil [-od, m.] - (n.) whale
braster morfil - (n.) blubber
mo+r-filltir [-oedd, f.] - (n.)
mo+r-forwyn [mo+r-forynion, f.] - (n.) mermaid
morfran [morfrain, f.] - (n.) cormorant
morgad [-au, f.] - (n.)
morgainc [morgeinciau, f.] - (n.) gulf
morgais [-au?, m.] - (n.)
Morgannwg - (prop.n.) Glamorgan
morgeisio [morgeisi-] - (v.)
morgeisiwr [morgeiswyr, m.] - (n.)
morgeisydd [-ion?, m.] - (n.)
mo+r-gerwyn [f.] - (n.) whirlpool, vortex, abyss
morglawdd [morgloddiau, m.] - (n.) embankment, mole, breakwater
morgranc [-od, m.] - (n.)
morgrugyn [morgrug, m.] - (n.) ant
mor-herwr [mor-herwyr, m.] - (n.) pirate
morio [mori-] - (v.) voyage, sail
mo+r-ladrad [-au, m.] - (n.) piracy
morlan [morlenni, -nau, f.] - (n.)
mo+r-leidr [mo+r-ladron, m.] - (n.) pirate
morlen [-ni, f.] - (n.)
morlin [-iau, m.] - (n.)
morlo [-i, m.] - (n.) sea-calf, seal
morlys [m.] - (n.) admiralty
morlywydd [-au?, m.] - (n.)
morllyn [-noedd, m.] - (n.) lagoon
morol - (adj.)
moronen [moron, f.] - (n.) carrot
mortais [morteisiau, f.] - (n.) mortise
morteisio [morteisi-] - (v.) mortise
morter [-au, m.] - (n.) mortar
morthwyl [-ion, m.] - (n.) hammer
morthwylio [morthwyli-] - (v.) hammer
morthwyliwr [morthwylwyr, m.] - (n.) hammerer
morwr [morwyr, m.] - (n.) seaman, sailor, mariner
morwriaeth [f.] - (n.) seamanship, navigation
morwyal [pl.] - (n.)
morwydden [morwydd, f.] - (n.) mulberry tree
morwyn [morynion, f.] - (n.) maid, virgin
morwyn briodas - (n.) bridesmaid
morwyndod [m.] - (n.) virginity
morwynig [f.] - (n.) maiden
morwynol - (adj.) virgin, maiden
moryd [-iau, f.] - (n.) estuary
moryn [-nau, m.] - (n.) billow, breaker
morhwch [morhychod, f.] - (n.)
muchudd [m.] - (n.) jet
mud - (adj.) dumb, mute; dull
parlys mud - (n.) apoplexy
mudan - (adj.)
mudan [-od, m.] - (n.) mute
mudandod [m.] - (n.) muteness
mudanes [-au, f.] - (n.) dumb woman
mudaniaeth [-au?, f.] - (n.)
mudes [-i, -au, f.] - (n.)
mudiad [-au, m.] - (n.) removal; movement
mudo [mud-] - (v.) move, remove
mudol - (adj.)
mudwr [mudwyr, m.] - (n.) remover
mudydd [-ion, m.] - (n.)
mul [-od, m.] - (n.) mule; donkey
mulaidd - (adj.) mulish, asinine
mules [-au, f.] - (n.) she-mull, she-ass
mulfran [mulfrain, f.] - (n.) cormorant
mulo [mul-] - (v.)
mun [f.] - (n.) <see "bun">
muner [m.] - (n.) lord
munud [-au, mf.] - (n.) minute, moment
munud [-iau, m.] - (n.) sign, gesture; nod
{ (sign) Munud is a signal you make with your head to your
accomplice. }
munudedd [-au?, m.] - (n.)
munudio [munudi-] - (v.) make gestures, gesticulate
munudyn [munudiau, munudau, m.] - (n.)
mur [-iau, m.] - (n.) wall
murdreth [-i, f.] - (n.)
murddun [-od, m.] - (n.) ruin, ruins
murganllaw [-iau, m.] - (n.) battlement
murio [muri-] - (v.) wall
muriog - (adj.)
muriwr [murwyr, m.] - (n.)
murlen [-ni, f.] - (n.) poster, placard
murmur [-on, m.] - (n.) murmur
murmur [murmur-] - (v.) murmur
murn [m.] - (n.) injury; murder
murol - (adj.)
mursen - (adj.)
mursen [-nod, f.] - (n.) coquette; prude
mursendod [m.] - (n.) prudery, affectation
mursennaidd - (adj.) prudish, affected
mursennu [mursenn- &1, mursen- &2+] - (v.) coquette, mince
mursennwr [mursennwyr, m.] - (n.)
musgrell - (adj.) feeble, decrepit
musgrellni [m.] - (n.) feebleness, debility
mwci - (n.)
cloffrwym y mwci - (n.) great bindweed
mwclis [pl.] - (n.)
mwd [m.] - (n.) mud
mwdwl [mydylau, m.] - (n.) cock
{ Mwdwl is a cock of hay. }
mwg [m.] - (n.) smoke
mwgwd [mygyau, m.] - (n.) blind mask
mwng [myngau, m.] - (n.) mane
mwlwg [m.] - (n.) refuse, sweepings, chaff
mwll [f. moll] - (adj.) close, warm, sultry
{ (close) Mwll is close in the sense of hot and sticky. }
mwmial [mwmial- ?] - (v.)
mwmian [mwmi-] - (v.) hum, mumble
mw+n [m.] - (n.) <see "mwyn">
mwnci [-%od, m.] - (n.) monkey
mwnci%aidd - (adj.) monkeyish, apish
mwn.glawdd - (adj.) <see "mwyn.glawdd">
mwnwgl [mynyglau, m.] - (n.) neck
mwnws [coll.] - (n.) small particles, dust, debris
mwrllwch [m.] - (n.) fog, mist, vapor (vapour)
mwrn - (adj.) sultry, close, warm
{ (close) Mwrn is close in the sense of hot and sticky. }
mwrn [-au?, m.] - (n.)
mwrndra [m.] - (n.) sultriness
mwrnio [mwrni-] - (v.)
mwrthwl [myrthylau, m.] - (n.) hammer
mws - (adj.) stale, rank, stinking
mwsg [m.] - (n.) musk
mwsged [-i, mf.] - (n.) musket
mwsogl (mwswgl) [m.] - (n.) moss
mwsoglyd - (adj.)
mwstard (mwstart) [m.] - (n.) mustard
mwstro [mystr-] - (v.) fidget, hurry
mwstwr [mwstwyr, m.] - (n.) muster; bustle, commotion
mwswgl [m.] - (n.) <see "mwsogl">
mwth - (adj.) swift, ready
mwy - (adj.) more, bigger
{ Comp. of "mawr". }
mwy - (adv.) more, again
mwyach - (adv.) any more, henceforth
mwyadur [-on, m.] - (n.)
mwyaf - (adj.) most, biggest
{ Sup. of "mawr". }
ar y mwyaf - (adv.) rather too much
gan fwyaf - (adv.) mostly
mwyafrif [-au, m.] - (n.) majority
mwyalch (mwyalchen) [mwyalchod, mwyeilch, f.] - (n.) blackbird
mwyara [mwyar-] - (v.) gather blackberries
mwyaren [mwyar, f.] - (n.) berry
mwyaren du [mwyar duon] - (n.) blackberry
mwyd [-ion, -od, m.] - (n.) <used in plural>; (n.pl.) crumb; pith, pulp
mwydioni [mwydion-] - (v.)
mwydionog - (adj.)
mwydionyn [mwydion, m.] - (n.)
mwydo [mwyd-] - (v.) moisten, soak, steep
mwydro [mwydr-] - (v.) moider, bewilder
mwydwr [mwydwyr, m.] - (n.)
mwydyn [mwydion, mwydod, m.] - (n.)
mwyeilch [pl.] - (n.) <see "mwyalch">
mwyfwy - (adv.) more and more
mwygl - (adj.) tepid; warm, sultry
mwyglo [mwygl-] - (v.)
mwyhad [-au?, m.] - (n.)
mwyhaol - (adj.)
mwyhau [mwy- &hau] - (v.) increase, enlarge, magnify, aggrandize (aggrandise)
mwyn (mw+n) [-au, m.] - (n.) ore, mineral
mwyn [-au, m.] - (n.) sake
er mwyn - (prep.) for the sake of
mwyn [mwyn- &adj] - (adj.) gentle, kind, mild, benign, bland; dear
{ (dear) Mwyn, when translated as "dear", would be closer to
"(dear because) endearing". }
{ (gentle, mild) Mwyn has the general sense of "gentle" or "mild". }
{ (kind) Mwyn is a general demeanor (demeanour) of kindness; even
kind weather could be mwyn. }
mwynaidd - (adj.)
mwynder [-au, m.] - (n.) gentleness; (n.pl.) delights
mwyneidd-dra [m.] - (n.) kindness, gentleness
mwyneiddio [mwyneiddi-] - (v.)
mwynfawr - (adj.)
mwyn.glawdd [mwyn.gloddiau, m.] - (n.) mine
mwyn.gloddio [mwyn.gloddi-] - (v.) mine
mwynhad [m.] - (n.) enjoyment, pleasure
mwynhau [mwyn- &hau] - (v.) enjoy
mwyniant [mwyniannau, m.] - (n.) pleasure
mwynllais [mwynlleisiau, f.] - (n.) soft voice
mwynofydd [-ion, m.] - (n.) mineralogist
mwynwr [mwynwyr, m.] - (n.) miner
mwys - (adj.) ambiguous, equivocal
mwythau [pl.] - (n.) indulgence, caresses
mwythlyd - (adj.)
mwytho [mwyth-] - (v.) pet, fondle, pamper
mwythus - (adj.) pampered
mwythustra [m.] - (n.)
myctod [-au?, m.] - (n.)
mydr [-au, m.] - (n.) meter (metre), verse
mydrol - (adj.)
mydru - (v.) <see "mydryddu">
mydryddiaeth [f.] - (n.) versification
mydryddol - (adj.) metrical
mydryddu (mydru) [mydrydd-; mydr-] - (v.) versify
mydylau [pl.] - (n.) <see "mwdwl">
mydylu [mydyl-] - (v.) cock
myfi - (pron.) I, me, myself
myfi [-au, m.] - (n.)
myfi%aeth [f.] - (n.) egotism
myfi%ol - (adj.) egotistic
myfyr [-ion, m.] - (n.)
myfyrdod [-au, m.] - (n.) meditation
myfyrfa [myfyrfeydd, f.] - (n.) study
myfyrgar - (adj.) studious, contemplative
myfyrgell [-oedd, f.] - (n.) study
myfyrio [myfyri-] - (v.) study, meditate
{ (study) Myfyrio is to ponder (over), and is something internal. }
myfyriol - (adj.) meditative
myfyriwr [myfyrwyr, m.] - (n.) student
{ Myfyriwr is the common word for student. }
mygdarth [-au?, m.] - (n.)
mygdarthiad [-au?, m.] - (n.)
mygdarthu [mygdarth-] - (v.)
mygedol - (adj.) honorary
mygfa [mygfeydd, f.] - (n.) suffocation
mygiad [-au, m.] - (n.)
mygiadau [pl.] - (n.)
myglyd - (adj.) smoky; close; asthmatic
{ (close) Myglyd is close in the sense of stifling. }
myglys [m.] - (n.) tobacco
mygu [myg-] - (v.) smoke; suffocate, stifle, smother, asphyxiate
{ (smoke) Mygu is the kind of smoking a fire does. }
mygydau [pl.] - (n.) <see "mwgwd">
mygydu [mygyd-] - (v.) blindfold
mygyn [m.] - (n.) smoke
myngau [pl.] - (n.) <see "mwng">
myngial [myngial- ?] - (v.) mumble, mutter
myngog - (adj.) maned
myngus - (adj.) indistinct, mumbling
myllni [m.] - (n.) sultriness
myllt [pl.] - (n.) <see "mollt">
myllu [myll-] - (v.)
mympwy [-on, m.] - (n.) whim, caprice, fad
mympwyol - (adj.) arbitrary, capricious, whimsical
mympwywr [mympwywyr, m.] - (n.)
mymryn [-nau, m.] - (n.) particle, bit, mite, atom
myn - (prep.) by
{ Myn is "by" in swearing. }
myn Duw - (interj.) by God!
myn [-nod, m.] - (n.) kid
mynach [mynaich, -od, m.] - (n.) monk
mynachaeth [f.] - (n.) monasticism
mynachdy [mynachdai, m.] - (n.) monastery, convent
mynaches [-au, f.] - (n.)
mynachlog [-ydd, f.] - (n.) monastery, abbey
mynaich [pl.] - (n.) <see "mynach">
mynawyd [-au, m.] - (n.) awl
mynci [-%au, m.] - (n.) hames
myncog [-ion?, m.] - (n.)
mynd (myned) [irreg.] - (v.) go
{ "Myned" is the literary form of "mynd". }
mynd a+ - (v.) take
{ Mynd a+ is to go (away) with or in possession of, or to
accompany. Taking a journey by train or bus is "mynd ar" ("siwrnai",
"dre+n", "fws"). You could probably use "mynd a+" for taking by
theft. }
mynd am dro - (v.) go for a walk
mynd ar ei lw - (v.) take an oath
mynedfa [-oedd, mynedfeydd, f.] - (n.) entrance, passage, avenue
mynediad [-au, m.] - (n.) going; access, admission
{ (admission) Mynediad is the kind of admission that you gain to a
location. }
mynegai [mynegeion, m.] - (n.) index, exponent
mynegair [mynegeiriau, m.] - (n.) concordance
mynegfys [-edd, m.] - (n.) forefinger, index finger
mynegi [myneg-] - (v.) tell, express, relate, declare
mynegiad [-au, m.] - (n.) statement, declaration
mynegiannol - (adj.)
mynegiant [mynegiannau, m.] - (n.) expression
mynegol - (adj.)
mynegolrwydd [m.] - (n.)
mynegwr [mynegwyr, m.] - (n.)
mynegydd [-ion?, m.] - (n.)
myniar [mynieir, f.] - (n.)
mynnen [-nau?, f.] - (n.)
mynnu [mynn- &1, myn- &2+; 3.s. & 2.s.imp. myn] - (v.) wish, will; insist, assert; get, obtain
mynnu gwybod - (v.) ascertain
mynnyn [mynnod, m.] - (n.)
mynor [-ion, m.] - (n.) marble
{ Mynor is the kind of marble you play with. }
mynwent [-au, -ydd, f.] - (n.) churchyard, graveyard
mynwes [-au, f.] - (n.) breast, bosom
mynwesol - (adj.) bosom
mynwesu [mynwes-] - (v.) cherish
Mynwy - (prop.n.) Monmouth
mynych - (adj.) frequent, often
mynychder [-oedd?, m.] - (n.)
mynychiad [-au, m.] - (n.) frequenting; repetition
mynychu [mynych-] - (v.) frequent, attend; repeat
{ (attend) Mynychu is attend in the sense of being present. }
mynychwr [mynychwyr, m.] - (n.)
mynydd [-oedd, m.] - (n.) mountain
mynydda [mynydd-] - (v.)
mynydd-dir [m.] - (n.) hill-country
mynyddig (mynyddog) - (adj.) mountainous, hilly
mynyddwr [mynyddwyr, m.] - (n.) mountaineer
mynyglau [pl.] - (n.) <see "mwnwgl">
mynyglog - (adj.)
Mynyw - (prop.n.) St. David's
myrdd (myrddiwn) [-iynau, m.] - (n.) myriad
Myrddin - (prop.n.) Merlin
myrllyd - (adj.) myrrhy
myrndra [m.] - (n.) sultriness
myrnio [myrni-] - (v.)
myrr [m.] - (n.) myrrh
myrtwydden [myrtwydd, f.] - (n.) myrtle
myrthylau [mpl.] - (n.) <see "mwrthwl">
mysg [m.] - (n.) middle, midst
{ See also "ymysg". }
mysgu [mysg-] - (v.) loose, undo
myswynog [-ydd, -au, f.] - (n.) barren cow
mysyglog - (adj.) mossy
mywionen [mywion, f.] - (n.)
mywionyn [mywion, m.] - (n.) na (nac; nag) - (conj.) nor, neither; than
amgen na - (adv.) different from, other than
na chynt na chwedyn - (adv.) neither before nor after
yn hytrach na - (prep.) rather than
na (nad) - (adv.) no, not
{ The "nad" form is used before vowels. }
nabl [-au, m.] - (n.) psaltery
nabod [irreg.] - (v.) <see "adnabod">
nac - (adv. & conj.) <see "na">
naca+d [m.] - (n.) refusal, denial
nacaol - (adj.) negative
naca/u [nac- &a/u] - (v.) refuse, deny
nacau [-oedd?, m.] - (n.)
na+d [nadau, f.] - (n.) cry, howl; clamor (clamour)
nad - (adv.) <see "na">
Nadolig [m.] - (prop.n.) Christmas
nadredd (nadroedd) [pl.] - (n.) <see "neidr">
nadu [nad-] - (v.) cry out, howl, blubber, bray; stop, hinder
{ (bray) Nadu is bray in the sense of howling. }
nadwr [nadwyr, m.] - (n.)
nadd - (adj.) hewn, wrought
naddiad [-au?, m.] - (n.)
naddion [pl.] - (n.) chips; shreds; lint
naddo - (adv.) no
{ Naddo is used to answer questions posed in the past tense. }
naddu [nadd-; 3.s. & 2.s.imp. nadd] - (v.) hew, chip, whittle
Naf [m.] - (n.) Lord
nag - (conj.) <see "na">
nag [-au?, m.] - (n.)
nage - (adv.) no, not so
nai [-eiaint, m.] - (n.) nephew
naid [nadau, neidiau, f.] - (n.) jump, leap, bound
{ (bound) Naid is bound in the sense of leap. }
naill - (conj.) either
naill - (pron.) the one
nain [neiniau, f.] - (n.) grandmother
{ Nain is grandmother in N. Wales. }
nam [-au, m.] - (n.) mark, blemish, flaw
namyn - (prep.) except, but, save
nant [nentydd, f.] - (n.) brook; gorge, ravine
napcyn [-au, m.] - (n.) napkin
nard (nardus) [m.] - (n.) nard, spikenard
natur [f.] - (n.) nature; temper
{ (nature) Natur is the natural world (red in tooth and claw),
human nature, and so forth. There is a tendency to use "natur"
instead of "naws" sometimes; this is probably an effect of
English. }
naturiaeth [-au, f.] - (n.) nature
{ Naturiaeth I would only use as part of the word "naturiaethwr"
(naturalist); it would obviously be more the scientific study of
nature. }
naturiaethwr [naturiaethwyr, m.] - (n.) naturalist
naturiol - (adj.) natural
naturioldeb [m.] - (n.) naturalness
naturoliaeth [-au?, f.] - (n.)
naturus - (adj.) angry, quick-tempered, hot-headed
naw - (adj.) nine
nawdd [m.] - (n.) protection; patronage, auspices
nawddogaeth [f.] - (n.) patronage, protection
nawddogol - (adj.)
nawfed - (adj.) ninth
nawn [-au, m.] - (n.) noon
nawnddydd [-ion?, m.] - (n.)
nawnol - (adj.)
nawr - (adv.) now
{ Nawr is used in S. Wales. }
naws [-au, f.] - (n.) nature, disposition; tincture, essence, quality
{ (nature) Naws is "quality" or "essence" (it also has another
meaning in the English of Wales: "nous", which is "common sense").
"Naws y darn" would be the "nature of the piece" in a literary
adjudication. }
nawseiddio [nawseiddi-] - (v.) temper, soften
nawswyllt - (adj.)
neb [m.] - (n.) anyone; (in negative context) no one
{ (anyone) Neb is a variable ranging over all people (and whilst
it has acquired the negative sense of "nobody" from being used with
e.g., "nid oes neb") means "any person". Only it makes sense in
sentences like "Nid oes neb sy'n deallt." }
yn anad neb - (adv.) more than anyone
neddau (neddyf) [neddyfau, f.] - (n.) adze
nedden [nedd, f.] - (n.) nit
nef [-oedd, f.] - (n.) heaven
nefol (nefolaidd) - (adj.) heavenly, celestial
neges [-au, -euau, f.] - (n.) message; errand
negesa (negeseua) [neges-, negeseu-] - (v.) run errands; trade
negeseuon [pl.] - (n.)
negeseuwr [negeseuwyr, m.] - (n.) messenger
negesydd [-ion?, m.] - (n.)
negydd [-ion, m.] - (n.)
negyddiaeth [-au?, f.] - (n.)
negyddol - (adj.) negative
neiaint [pl.] - (n.) <see "nai">
neidiau [pl.] - (n.) <see "naid">
neidio [neidi-; 3.s. & 2.s.imp. naid] - (v.) jump, leap, bound; throb, bounce
{ (bounce) Neidio is bounce like what a ball does. }
{ (bound) Neidio is bound in the sense of leap. }
neidiol - (adj.)
neidiwr [neidwyr, m.] - (n.) leaper, jumper
neidr [nadroedd, nadredd, f.] - (n.) snake, adder
neidraidd - (adj.)
neiedd [-au?, m.] - (n.)
neieddwr [neieddwyr, m.] - (n.)
Neifion - (prop.n.) Neptune
neilltu [m.] - (n.) one side
o'r neilltu - (adv.) aside, apart
neilltuad [m.] - (n.) separation
neilltuaeth [f.] - (n.) separation, privacy, seclusion
neilltuedig - (adj.) separated, secluded
neilltuo [neilltu-] - (v.) separate, set apart
neilltuol - (adj.) particular, peculiar, special
neilltuoli [neilltuol-] - (v.)
neilltuolion [pl.] - (n.) peculiarities
neilltuolrwydd [m.] - (n.) peculiarity, distinction
neina [f.] - (n.) grandmamma
neiniau [fpl.] - (n.) <see "nain">
neis - (adj.) nice
{ Neis is a blatant borrowing from English. }
neisied [-i, f.] - (n.) kerchief
neithdar [m.] - (n.) nectar
neithdarfa [neithdarfeydd, f.] - (n.)
neithdarfau [fpl.] - (n.)
neithior [-au, f.] - (n.) marriage feast
neithiori [neithior-] - (v.)
neithiwr - (adv.) last night
nemor - (adj.) few
nid nemor - (adj.) hardly any
nen [-nau, -noedd, f.] - (n.) ceiling; heaven; arch
nen ty+ - (n.) housetop
nenbren [m.] - (n.) roof-tree
nenfwd [nenfydau, m.] - (n.) ceiling
nenlen [-ni, f.] - (n.) canopy
nenlofft [-ydd, f.] - (n.) attic
nennawr [m.?] - (n.) attic
nennu [nenn- &1, nen- &2+] - (v.)
nentydd [fpl.] - (n.) <see "nant">
nepell - (adv.) far
nid nepell - (adj.) not far
Ne+r [m.] - (n.) Lord
nerco [-au?, m.] - (n.)
nerf [-au, m.] - (n.) nerve
nerfol - (adj.)
nerfus - (adj.)
nerfusrwydd [m.] - (n.)
nerfwst [m.] - (n.) neurasthenia
nerth [-oedd, m.] - (n.) might, power, strength
nerth ei draed - (adj.) as fast as he can
nerth esgyrn ei ben - (adj.) as loud as he can
nerthiad [-au?, m.] - (n.)
nerthiant [nerthiannau, m.] - (n.)
nerthol - (adj.) strong, mighty, powerful
nerthu [nerth-] - (v.) strengthen
nerthyriad [-au?, m.] - (n.)
nes - (adj.) nearer
{ Comp. of "agos" }
yn nes ymlaen - (adv.) further on
nes - (adv.) nearer
nes - (prep.) till, until
nesad [-au?, m.] - (n.)
nesaf - (adj.) nearest, next
{ Sup. of "agos" }
drws nesaf - (adj.) next door
nesaol - (adj.)
nesa/u [nes- &a/u] - (v.) draw near, approach
nesed - (adj.)
nesiad [-au?, m.] - (n.)
nesiant [nesiannau, m.] - (n.)
nesnes - (adv.) nearer and nearer
nesu [nes-] - (v.) draw near
hawdd nesu at - (adj.) accessible
{ The "at" needs to reflect the gender and number of the thing modified;
i.e., either "ato", "ati", or "atyn". }
nesu at - (v.) approach
nesu draw - (v.) move away
nethior [-ion?, f.] - (n.)
neu - (conj.) or
neuadd [-au, f.] - (n.) hall
{ Neuadd is a (large) building or large open room. }
newid [m.] - (n.) change, alteration
{ (change) Newid means change of all sorts, including the money
returned after a transaction. }
newid [newidi-; 2.s.imp. newid] - (v.) change, alter
newidfa [newidfeydd, -oedd, f.] - (n.)
newidiad [-au, m.] - (n.)
newidiol - (adj.)
newidiwr [newidwyr, m.] - (n.)
newidydd [-ion?, m.] - (n.)
newidyn [newidiadau, m.] - (n.)
newydd - (adv.) just
{ Newydd is "just" in the sense of recent time: "rydw i newydd
wneud", I have just now done; "mae'r tegell newydd ferwi", the
kettle has newly boiled. }
newydd sbon - (adj.) brand new, span new
newydd sbon danlli - (adj.) brand new
newydd [-ion, m.] - (n.) news
llaeth newydd [pl.] - (n.) beestings
o'r newydd - (adv.) afresh, anew
newydd [pl. -ion] - (adj.) new, novel; fresh
newyddbeth [-au, m.] - (n.) novelty
newydd-deb (newydd-der) [m.] - (n.) newness, novelty
newydd-ddyfodiad [newydd-ddyfodiaid, m.] - (n.)
newyddiadur [-on, m.] - (n.) newspaper
newyddiaduriaeth [f.] - (n.) journalism
newyddiadurol - (adj.) journalistic
newyddiadurwr [newyddiadurwyr, m.] - (n.) journalist
newyddian [-od, m.] - (n.) novice, neophyte
newyddleuad [-au, f.] - (n.)
newyddloer [-au, f.] - (n.)
newyddu [newydd-] - (v.)
newyddwch [-au?, m.] - (n.)
newyddwr [newyddwyr, m.] - (n.)
newyn [m.] - (n.) hunger, famine
newynllyd - (adj.)
newynog - (adj.) hungry, starving
newynu [newyn-] - (v.) starve, famish
newynwr [newynwyr, m.] - (n.)
nhw (hwy) - (adj.) their
nhw (hwy) - (pron.) they, them
nhwthau (hwythau) - (pron.) they also
ni - (pron.) we, us
nid (ni) - (adv.) not
nid - (?.)
nid amgen - (adv.) that is to say, namely
nid nemor - (adj.) hardly any
nid nepell - (adj.) not far
nidr [m.] - (n.) hindrance
nidro [nidr-] - (v.) entwine, entangle
nifer [-oedd, -i, mf.] - (n.) number
niferog - (adj.)
niferu [nifer-] - (v.)
niferus - (adj.)
nifwl [nifylau, m.] - (n.) mist, fog; nebula
nifylog - (adj.) nebulous, misty
ninnau - (pron.) we also
nis - (adv.) <"ni" not + "-s" he/she/it as a direct object>
{ For example, "nis cafodd" means "he did not find it". "Nis" is used
only in very formal writing. }
nith [-oedd, f.] - (n.) niece
nithiad [-au?, m.] - (n.)
nithio [nithi-] - (v.) sift, winnow
nithiwr [nithwyr, m.] - (n.) sifter, winnower
nithlen [-ni, f.] - (n.) winnowing sheet
niwed [niweidiau, m.] - (n.) harm, injury, damage
niweidio [niweidi-] - (v.) harm, hurt, injure, damage
niweidiol - (adj.) harmful, injurious
niweidiwr [niweidwyr, m.] - (n.)
niwl (niwlen) [niwloedd, m.] - (n.) mist, fog, haze
niwlo [niwl-] - (v.)
niwlog (niwliog) - (adj.) misty, foggy, hazy
niwmonia [m.] - (n.) pneumonia
nobl - (adj.) bonny
nod [-au, -ion, mf.] - (n.) note; mark, token, aim, brand
{ (brand) Nod is brand as in mark. }
nodachfa [nodachfeydd, f.] - (n.) bazaar
nodarwydd [-ion, m.] - (n.)
nodedig - (adj.) appointed, set; remarkable
nodi [nod-] - (v.) note, mark, appoint, state, adduce
{ (appoint) Nodi is the sort of apponting that leads to something
happening at an appointed time: "Nodir amser ein geni a'n marw, ein
dyfodiad a'n mynediad ymaith" -- "The time is appointed for our
birth and our death, for our coming and going forth." }
nodiad [-au, m.] - (n.) note
gwneud nodiadau - (v.) annotate
nodiant [nodiannau, m.] - (n.) notation
nodlyfr [-au, m.] - (n.)
nodog - (adj.)
nodwedd [-ion, f.] - (n.) character, characteristic, feature
nodweddiadol - (adj.) characteristic
nodweddu [nodwedd-] - (v.) characterize
nodwydd [-au, f.] - (n.) needle
nodwyddes [-au, f.] - (n.)
nodyn [-nau, nodion, nodau, m.] - (n.) note
nodd [-ion, -au, m.] - (n.) moisture; juice, sap
nodded [m.] - (n.) refuge, protection
noddfa [-+u, noddfeydd, f.] - (n.) refuge, asylum
noddi [nodd-] - (v.) protect
noddlyd - (adj.) juicy, sappy
noddwr [noddwyr, m.] - (n.) protector; patron, benefactor
noe [-au, f.] - (n.) dish; kneading trough
noeth [pl. -ion] - (adj.) naked, bare, exposed, raw, bleak
noethder [m.] - (n.) bareness, nakedness
noethedd [-au?, m.] - (n.)
noethi [noeth-] - (v.) bare, denude
noethlwm - (adj.) bleak
noethlymun (noeth lymun) - (adj.) stark-naked, nude
noethni [m.] - (n.) nakedness, nudity
nofel [-au, f.] - (n.) novel
nofelwr [nofelwyr, m.] - (n.) novelist
nofelydd [-ion, m.] - (n.) novelist
nofiad [-au?, m.] - (n.)
nofiadwy - (adj.) swimmable
nofiedydd [-ion, m.] - (n.) swimmer
nofio [nofi-; 3.s. & 2.s.imp. nawf*] - (v.) swim; float
yn nofio - (adj.) afloat
nofiwr [nofwyr, m.] - (n.) swimmer
nogiad [-au, m.] - (n.)
nogio [nogi-] - (v.) jib
noglyd - (adj.) jibbing
no+l [nol-] - (v.) fetch, bring
norm [-au, m.] - (n.)
normal - (adj.)
Norwyeg [f.] - (n.) Norwegian
nos [-au, nosweithiau, f.] - (n.) night
{ Nos probably always means "night". }
coban nos - (n.) nightshirt
liw nos - (adv.) at night
Nos Fawrth - (n.) Tuesday night
Nos Fercher - (n.) Wednesday night
Nos Iau - (n.) Thursday night
Nos Lun - (n.) Monday night
Nos Sadwrn - (n.) Saturday night
Nos Sul - (n.) Sunday night
Nos Wener - (n.) Friday night
nosi [nos- {only 3.s. forms exist}] - (v.) become night
nosol - (adj.)
noson (noswaith) [nosweithiau, f.] - (n.) evening, night
{ Noson or noswaith (that is "gwaith" as in "period", rather
than "work") is a period at the end of a day. One evening would be
a "noson" or "noswaith", and there is some ambiguity between
"evening" and "night". }
noswyl [-iau, f.] - (n.) eve of festival, vigil
noswylio [noswyli-] - (v.) cease work at eve
nudd [-au?, f.] - (n.)
nudden [f.] - (n.) fog, mist, haze
nwy [-on, -au, m.] - (n.) gas
nwyd [-au, m.] - (n.) passion; emotion
nwydol - (adj.)
nwydus - (adj.)
nwydd [-au, m.] - (n.) substance, article; (n.pl.) goods
nwyf [m.] - (n.) vivacity, energy, vigor (vigour)
nwyfiant [nwyfiannau, m.] - (n.) vivacity, vigor (vigour)
nwyfre [m.] - (n.) sky, firmament
nwyfus - (adj.) sprightly, spirited, lively
nwyfusrwydd [m.] - (n.)
nwyol - (adj.) gaseous
nwys [-au, m.] - (n.)
nych [-au?, m.] - (n.)
nychdod [m.] - (n.) feebleness, infirmity
nychlyd - (adj.) sickly, feeble
nychu [nych-] - (v.) sicken, pine, languish, waste
{ (waste) Nychu means "waste" as in "waste away". }
nydd-dro [-eau, -eon, m.] - (n.) twist
nydd-droi [nydd-dro- &i] - (v.) twist, screw
nyddu [nydd-] - (v.) spin, twist
nyddwr [nyddwyr, m.] - (n.) spinner
nyf [coll.] - (n.) snow
nyni - (pron.) we, us
nyrsio [nyrsi-] - (v.)
nyth [-od, mf.] - (n.) nest
nythaid (nythed) [nytheidiau, f.] - (n.) nestful, brood
nythfa [-oedd, f.] - (n.)
nythlwyth [-au, m.] - (n.)
nythu [nyth-] - (v.) nest, nestle o - (interj.) oh, O!
o - (pron.) <see "e">
o [irreg.] - (prep.) from
andras o - (adj.) a heck of (slang)
ar fyr o dro - (adv.) shortly
ar hyn o bryd - (adv.) at this time
awel o wynt - (n.) gust of wind
balch o - (adj.) proud of, glad of, glad to
bodlon o - (adj.) willing to, content to
cainc o gorn carw - (n.) antler
cyhuddo o flaen brawdle - (v.) arraign
dod o hyd i - (v.) find
druan ohono fe! - (interj.) poor him!
haid o adar - (n.) bevy
hoff o garu - (adj.) amorous
mewn gwth o oedran - (adj.) advanced in years, well smitten in years
o achos - (prep.) because
o amglych - (prep.) round about, about, around
o blaid - in favor (favour) of
o chwith - (adv.) awry
o dan - (prep.) under
o ddeutu - (adv.) about
o ddifrif - (adj.) serious
{ O ddifrif means you're serious about something. }
o flaen - (prep.) before, ahead
o gwbl - (adv.) at all
o gwmpas - (prep.) around, about
o gylch y pegwn deheuol - (adj.) antarctic
o hirbell - (adv.) from afar
o hyd - (adv.) still
{ O hyd has a meaning close to "continues to be" -- "bu ac mae o
hyd" is "it was and it still is" indicating "it was and has been
ever since." }
o lawer - (adv.) much, by a lot
o leiaf - (adv.) at least
o'i le - (adv.) amiss
O'r annwyl! - (interj.) O dear me!
o'r blaen - (adv.) before
o'r braidd - (adv.) barely
o'r bron - (adv.) completely, in succession
o'r cychwyn - (adv.) from the start, all along
o'r diwedd - at last
o'r gloch - (adj.) o'clock
o'r gorau - (adv.) OK, all right, very well
o'r neilltu - (adv.) aside, apart
o'r newydd - (adv.) afresh, anew
siw+r o - (adj.) sure to
siw+r o fod - that's for sure
twr o enethod - (n.) bevy
ystorm erwin o wynt ac eira - (n.) blizzard
oblegid - (adv.)
oblegid - (conj.) because, for
oblegid - (prep.) because, for
obry - (adv.) beneath, below
ocr [-au?, m.] - (n.)
ocraeth [f.] - (n.) usury
ocrwr [ocrwyr, m.] - (n.) usurer
ocsiwn [m.] - (n.) auction
och - (interj.) oh, alas, woe
och fi - (interj.) alack
ochain [och-] - (v.) groan
ochenaid [ocheneidiau, f.] - (n.) sigh
ochneidio (ocheneidio) [ochneidi-] - (v.) sigh
ochr [-au, f.] - (n.) side
{ Ochr is a surface at the edge of something such as the side of a
building, or the side of a chasm, or the side of the bed, presumably
because it is alongside or beside ("wrth ochr") the body of the
object. }
wrth ochr - (prep.) alongside, beside
ochri [ochr-] - (v.) side
ochrog - (adj.)
ochrol [-ion, m.] - (n.)
ochrwr [ochrwyr, m.] - (n.)
o+d [m.] - (n.) snow
od - (conj.)
od [odi- &adj] - (adj.) odd, strange, bizarre
{ Od is borrowed from English "odd" with the sense of unusual,
unexpected. }
odfa [f.] - (n.) <see "oedfa">
odi [od-] - (v.) snow
odiaeth - (adj.) excellent, exquisite
odiaeth - (adv.) very, most, extremely
odid - (adv.) perchance, peradventure
odl [-au, f.] - (n.) ode, song; rhyme
{ (song) Odl means "rhyme", a correspondence of final syllables;
but it can be used to mean a throw-away sort of piece of verse, just
as "rhyme" can in English. }
odlaw [m.] - (n.) sleet
odli [odl-] - (v.) rhyme
odliad [-au?, m.] - (n.)
odliadur [-on, m.] - (n.) rhyming dictionary
odlyd - (adj.)
Odydd [-ion, m.] - (n.) Oddfellow
Odyddiaeth [f.] - (n.) Oddfellowship
odyn [-au, m.] - (n.) kiln
odyndy [odyndai, m.] - (n.)
oddeutu - (adv.) about
oddeutu - (prep.) about
oddf [-au, m.] - (n.)
oddfog - (adj.)
oddfyn [oddfau, -nau, m.] - (n.)
oddi - (prep.) from, out of
oddi ar - (prep.) off of
oddi dan - (prep.) from under
oddi mewn - (prep.) out from
oddi tanodd - (adv.) below
oddi wrth - (prep.) from
oddieithr - (prep.) unless
oddigerth - (prep.) unless
oddiwrth - (prep.) <see "oddi wrth">
oed [-au, m.] - (n.) age; time
{ (age) Oed is "age" ("faint yw oed y bachgen?" = "how old is the
boy?") but also a period of time, e.g., "cadw oed" = "spend time
with", "keep an appointment", "have a date" ("date" in American
English). }
blwydd oed - (adj.) years old
{ For example, "chwech blwydd oed" would be six years old. }
cadw oed - (v.) spend time with, keep an appointment, date, have a date
mewn oed - (adj.) adult
oedfa (odfa) [-on, f.] - (n.) meeting, servicee
oedfeuon [fpl.] - (n.)
oedi [oed-] - (v.) delay; postpone, defer, adjourn
oediad [-au, m.] - (n.) delay
oedolyn [oedolion, m.] - (n.) adult
oedran [-nau, m.] - (n.) age, full age
mewn gwth o oedran - (adj.) advanced in years, well smitten in years
oedrannus - (adj.) aged
oedwr [oedwyr, m.] - (n.)
oel [-au?, m.] - (n.)
oelio [oeli-] - (v.)
oen [w+yn, m.] - (n.) lamb
oena [oen-] - (v.) lamb, yean
oenaidd - (adj.)
oenig [f.] - (n.) ewe-lamb
oenyn [-ion?, m.] - (n.)
oer [oer- &adj] - (adj.) cold, chill, frigid; sad, bleak
oeraidd - (adj.) coldish, cool, chilly
oerder [m.] - (n.) coldness
oerddrws [oerddrysau, m.] - (n.)
oerfel [m.] - (n.) cold
oerfelgarwch [m.] - (n.) coolness, coldness
oerfelog - (adj.) cold, chilly
oergell [-oedd, f.] - (n.) refrigerator
oeri [oer-] - (v.) cool, chill
oerllyd - (adj.) chilly, frigid; cool
oernad [-au, f.] - (n.) howl, wail, lamentation
oernadu [oernad-] - (v.) howl, wail, lament
oerni [m.] - (n.) cold, coldness, chillness
oes [-oedd, -au, f.] - (n.) age, lifetime
yn oes oesoedd - (adv.) for ever and ever
oesi [oes-] - (v.) live
oesol - (adj.) age-long, perpetual; ancient
oeswr [oeswyr, m.] - (n.)
of - (adj.)
ofer - (adj.) vain, idle; waste, abandoned; prodical, dissipated
ofera [ofer-] - (v.) waste, squander, idle
oferedd [m.] - (n.) vanity, dissipation
ofergoel [-ion, f.] - (n.) superstition
{ Ofergoel (ofer-goel = vain-belief) is an unsubstantiated belief,
one that you disapprove of. }
ofergoeledd [m.] - (n.) superstition
ofergoeliaeth [f.] - (n.) superstition
ofergoelus - (adj.) superstitious
{ Ofergoelus relates to an unsubstantiated belief, one that you
disapprove of. }
oferiaith [-au?, f.] - (n.)
oferwagedd [-au?, m.] - (n.)
oferwr [oferwyr, m.] - (n.) idler, waster
oflyd - (adj.)
ofn [-au, m.] - (n.) fear, dread, terror, apprehension
{ (dread) Ofn is dread of something bad. }
{ (terror) Ofn is the state of being afraid. }
{ (apprehension) Ofn is apprehension in the sense of fear. }
ag ofn arno - (adj.) afraid
{ The "arno" in "ag ofn arno" is conjugated to reflect the person
who is afraid, as in "Rydw i ag ofn arnaf" = "I am afraid". }
parchedig ofn - (n.) awe
rhag ofn - (conj.) lest
ofnadwy - (adj.) awful, terrible, dreadful
ofnadwyaeth [f.] - (n.) awe, terror, dread
ofni [ofn-] - (v.) fear, dread, apprehend
{ (apprehend) Ofni is apprehend in the sense of fear. }
ofnog - (adj.) fearful, timorous
ofnus - (adj.) timid, nervous, afraid, apprehensive
ofnusrwydd [m.] - (n.) timidity
Ofydd - (prop.n.) Ovid
ofydd [-ion, m.] - (n.) ovate
ofyddiaeth [-au?, f.] - (n.)
ofyddion [pl.] - (n.)
offeiriad [offeiriaid, m.] - (n.) priest, clergyman
offeiriadaeth [f.] - (n.) priesthood
offeren [-nau, f.] - (n.) mass
offeriant [offeriannau, m.] - (n.)
offeryn [-nau, offer, m.] - (n.) instrument, tool, appliance; (n.pl.) gear, apparatus
offer rhyfel - (n.) armament, artillery
offerynnol - (adj.) instrumental
offerynnoliaeth [f.] - (n.) instrumentality
offerynnwr [offerynnwyr, m.] - (n.)
offerynnydd [-ion?, m.] - (n.)
offrwm [offrymau, m.] - (n.) offering, oblation
offrymu [offrym-] - (v.) offer, sacrifice
offrymwr [offrymwyr, m.] - (n.) offerer, sacrificer
offrymydd [-ion?, m.] - (n.)
og [-au, f.] - (n.) harrow
oged [-i, -au, f.] - (n.) harrow
ogedu [oged-] - (v.) harrow
ogfaenen [ogfaen, f.] - (n.)
ogof [-au, -a+u, -eydd, f.] - (n.) cave
ogylch - (prep.) about
ogystal - (adv.) so much
ongl [-au, f.] - (n.) angle, corner
onglog - (adj.) angled, angular
onglydd [-ion, m.] - (n.)
oherwydd (o herwydd) - (prep.) because
oherwydd - (conj.) because
o+l - (adj.) back
ar o+l - (prep.) after, left (over), behind
o+l a gwrthol - (adv.) to and fro
pen o+l - (n.) rear end
taflu yn o+l a blaen - (v.) bandy
tu o+l - (prep.) behind
yn o+l - (adv.) ago, aback, backward
yn o+l - (prep.) according to, after, behind
{ (after) Yn o+l means "after" as in according to; e.g., "This
information is after a manuscript by Floyd." }
o+l [-ion, m.] - (n.) mark, print, trace, track
olaf - (adj.) last
{ Olaf is "o+l-af", back-most. It is largely interchangeable with
"diwethaf". }
oldoriad [-au?, m.] - (n.)
olddodiad [olddodiaid, m.] - (n.) suffix, affix
ol-ddyddio [ol-ddyddi-] - (v.) post-date
o+l-ddyled [-ion, f.] - (n.) arrears
olew [-au, m.] - (n.) oil
olewydden [olewydd, f.] - (n.) olive tree
olewyddlan [-nau, f.] - (n.)
olgart [olgeirt, m.] - (n.)
olhau [ol- &hau] - (v.)
olifaid [pl.] - (n.) olive berries
ol-nodiad [-au, m.] - (n.)
olp [-au, m.] - (n.)
olrhain [olrheini-] - (v.) trace
olrhead [-au?, m.] - (n.)
olrheiniwr [olrheinwyr, m.] - (n.)
olsylliad [-au, m.] - (n.)
olsyllu [olsyll-] - (v.)
olwr [olwyr, m.] - (n.)
olwyn [-ion, f.] - (n.) wheel
olwyn gocos - (n.) cogwheel
olwyno [olwyn-] - (n.) wheel, cycle
olwynog - (adj.) wheeled
olyniaeth [f.] - (n.) succession, sequence
olynol - (adj.) successive, consecutive
olynu [olyn-] - (v.) succeed to
olynwr [olynwyr, m.] - (n.) successor
olynydd [-ion, m.] - (n.) successor
o+l-ysgrif [-au, f.] - (n.) postscript
oll - (adv.) all, wholly, altogether; ever, at all
ond - (conj.) but, only
{ Ond is technically the senses of "but" that are like "only" as
in "none but that". However, it is generally used for all the
senses of "but". }
dim ond - (adj.) only
{ Dim ond is the French "ne .. que", naught but, nothing more
than. }
ond - (prep.) except, save, but
onest (gonest) - (adj.) honest
onestrwydd [m.] - (n.) honesty
oni (onid) - (adv.) not?, is it not?
oni (onid) - (conj.) if not, unless
oni (onid) - (prep.) except, save, but
onide (onid e) - (adv.) otherwise, else; is it not?
onis - (conj.) if it is not
onnen [onn, ynn, f.] - (n.) ash
{ Onnen is the kind of ash that grows in a forest. }
onwydd [pl.] - (n.)
opiniwn [opiniynau, m.] - (n.) opinion
{ Opiniwn is a crass borrowing from English. }
opiniynllyd (opiniynus) - (adj.) opinionated
oracl [-au, m.] - (n.) oracle
oraclaidd - (adj.) oracular
oraens [m.] - (n.) orange
{ Oraens is the kind of orange you eat. }
ordeiniad [-au, m.] - (n.) ordination, ordinance
ordeinio [ordeini-] - (v.) ordain
ordinhad [-au, f.] - (n.) ordinance, sacriment
oren [-nau, m.] - (n.) orange
{ Oren is the kind of orange you eat. }
organ [-au, fm.] - (n.) organ
organaidd - (adj.) organic
organydd [-ion, m.] - (n.) organist
orgraff [-au, f.] - (n.) orthography
oriadur [-on, f.] - (n.) watch
oriadurwr [oriadurwyr, m.] - (n.) watchmaker
oriau [pl.] - (n.) <see "awr">
oriawr [oriorau, f.] - (n.) watch
oriel [-au, f.] - (n.) gallery, balcony
orig [f.] - (n.) a little while
oriog - (adj.) fickle, changeable, inconstant
oriol - (adj.)
oriorau [pl.] - (n.) <see "oriawr">
ornest [-au, f.] - (n.) duel, combat, contest, bout
{ (bout) Ornest is the kind of bout that takes place between
combatants. }
orohi%an [f.] - (n.) doting lover
os - (conj.) if
os amgen - (adv.) if otherwise
os gwelwch yn dda - (adv.) please
osai [m.] - (n.) wine
{ Osai is specifically the wine of Osey. }
osgo [m.] - (n.) slant, slope, inclination; air, attitude
ar osgo - (adv.) askew
osgoe%dig - (adj.)
osgoi [osgo-] - (v.) avoid, swerve, evade, shirk
{ "Osgoi" is accented on the final syllable, in contrast to the normal
rule. }
osgowr [osgowyr, m.] - (n.)
osio [osi-] - (v.) offer to do, essay; dare
oslef [f.] - (n.) <see "goslef">
Oswallt - (prop.n.) Oswald
ots [-au?, m.] - (n.)
ow - (interj.) oh!, alas!
Owain - (prop.n.) Owen
owmal [m.] - (n.) enamel
owns (wns) [-iau, f.] - (n.) ounce pa - (inter. pron.) which, what
p'un? - which one?
pa bryd? - (inter. pron.) what time?
pa un? - which one?
pa - (pron.)
pab [-au, m.] - (n.) pope
pabaeth [f.] - (n.) papacy
pabaidd - (adj.) papal, popish
pabell [pebyll, f.] - (n.) tent, tabernacle
pabellu [pabell-] - (v.) tent, tabernacle, encamp
pabi [-au, f.] - (n.) poppy
pabwyr [m.] - (n.) wick, candlewick
pabwyra [pabwyr-] - (v.)
pabwyren [pabwyr, f.] - (n.) rush
pabwyryn [pabwyr, m.] - (n.) rush
pabydd [-ion, m.] - (n.) papist, Roman Catholic
pabyddiaeth [f.] - (n.) popery, papistry
pabyddol - (adj.) papist, Roman Catholic
pac [-iau, m.] - (n.) pack, bundle, baggage
paced [-i, m.] - (n.) packet
pacio [paci-] - (v.) pack
padell [-au, -i, pedyll, f.] - (n.) pan, panmug
padellaid (padelled) [padelleidiau, f.] - (n.) panful
padelleg [-au?, f.] - (n.)
pader [-au, m.] - (n.) paternoster, Lord's Prayer
padera [pader-] - (v.) repeat prayers, patter
paderau [pl.] - (n.) beads
padreuau [pl.] - (n.)
Padrig - (prop.n.) Patrick
pae [m.] - (n.) pay, wage
paent [peintiau, m.] - (n.) paint
paentiad [-au, m.] - (n.) painting
pafiliwn [m.] - (n.) pavilion
pafin [-au?, m.] - (n.)
paffio [paffi-] - (v.) box, fight
{ Paffio is the kind of boxing you do in a boxing ring. }
paffiwr [paffwyr, m.] - (n.) boxer
pagan [-iaid, m.] - (n.) pagan, heathen
paganaidd - (adj.) pagan, heathen
paganiaeth [f.] - (n.) paganism, heathenism
pang [-au, m.] - (n.) pang, fit
pangfa [pangfeydd, f.] - (n.) pang, fit
paham - (adv.) why, wherefore
paill [m.] - (n.) flour; pollen
pair [peiriau, m.] - (n.) cauldron, furnace, boiler
pais [peisiau, f.] - (n.) coat, petticoat
paith [peithiau, m.] - (n.) prairie
pa+l [palau, palod, fm.] - (n.) spade
paladr [pelydr, m.] - (n.) ray, beam; staff; stem
palas [-au, -oedd, m.] - (n.) palace
paldaruo [paldaru-] - (v.)
paledryn [-ion?, m.] - (n.)
palf [-au, f.] - (n.) palm, hand; paw
{ (palm) Palf is the kind of palm you have in your hand. }
palfais [palfeisiau, f.] - (n.) shoulder
palfalu [palfal-] - (v.) feel, grope
palfod [-au, f.] - (n.) smack, slap, buffet
palff [m.] - (n.) fine well-built man
palis [-au, m.] - (n.) pale, partition, wainscot
palmant [palmentydd, -au, m.] - (n.) pavement
palmantu [palmant-] - (v.) pave
palmwydden [palmwydd, f.] - (n.) palm
{ Palmwydden is a palm tree. }
palu [pal-] - (v.) dig, delve
palwr [palwyr, m.] - (n.) digger
pall [-on, m.] - (n.) mantle; tent
pall [m.] - (n.) fail, failing; lack; lapse
palledig - (adj.)
palledigaeth [-au?, f.] - (n.)
pallu [pall-] - (v.) fail, cease; refuse; neglect
{ (fail) Pallu tends to mean refusing, not succeeding through lack
of effort. }
{ (cease) Pallu has a sense of failing, no longer to be able to
do, to cease through some fault or refusal. }
pa+m [pamau, m.] - (n.) garden bed
pam - (adv.) why
pamffled (pamffledyn) [pamffledau, pamffledi, m.] - (n.) pamphlet
pamffledwr [pamffledwyr, m.] - (n.)
pa+n [m.] - (n.) bog down; fur
pan - (adj.)
pan - (adv.)
pan - (conj.) when
pan [f.] - (n.)
panaid (paned) - (n.) <see "cwpanaid">
panasen [pannas, f.] - (n.) parsnip
pandy [pandai, m.] - (n.) fulling mill
paned - (n.) <see "cwpanaid">
panel [-i, m.] - (n.) panel
pannas [pl.] - (n.) <see "panasen">
pannu [pann- &1, pan- &2+] - (v.) full cloth
pannwl [panylau, m.] - (n.) dimple, hollow
pannwr [pannwyr, m.] - (n.) fuller
pant [-iau, m.] - (n.) hollow, valley
pantio [panti-] - (v.) depress, dent, sink
pantiog - (adj.) hollow, sunken; dimpled
pantle [-oedd, m.] - (n.)
pantri [-eiau?, m.] - (n.)
panwriaeth [-au?, f.] - (n.)
panylau [mpl.] - (n.) <see "panwl">
panylog - (adj.)
panylu [panyl-] - (v.)
papur [-au, m.] - (n.) paper
papurfrwyn [pl.] - (n.)
papuro [papur-] - (v.) paper
papurwr [papurwyr, m.] - (n.) paperer, paperhanger
pa+r [parau, m.] - (n.) pair; suit; brace
pa+r [peri, m.] - (n.) spear, lance
par - (adj.)
para - (v.) <see "parhau">
parabl [-au, m.] - (n.) speech, discourse
{ (speech) Parabl is a bit quaint, except perhaps with the meaning
of unrestrained or uncontrolled speech -- "parablu" is something
that small children do, and something that politicians do when you
don't want them to. }
parablu [parabl-] - (v.) speak
paradwys [f.] - (n.) paradise
paradwysaidd - (adj.) paradisean
paraffin [m.] - (n.) paraffin
paragraff [-au, m.] - (n.) paragraph
paratoad [-au, m.] - (n.) preparation
paratoawl - (adj.)
paratoi [parato- &i] - (v.) prepare, get ready
parc [-iau, m.] - (n.) park, field
parch [parciau, m.] - (n.) respect, reverence
parchedig [pl. -ion] - (adj.) revered, Reverend; reverent
parchedig ofn - (n.) awe
parchedigaeth [f.] - (n.) reverence
parchu [parch-; 3.s. peirch*] - (v.) respect, revere, reverence
parchus - (adj.) respectful; respectable
parchusrwydd [m.] - (n.) respectability
pardwn [pardynau, m.] - (n.) pardon
pardynu [pardyn-] - (v.) pardon
parddu [m.] - (n.) fire-black, smut; soot
pardduo [parddu-] - (v.) blacken, vilify, defame, besmirch
pared [parwydydd, m.] - (n.) wall, partition wall
par.had [m.] - (n.) continuance, continuation
par.haol - (adj.) perpetual, lasting
par.hau (para) [par- &hau; 3.s. pery; 2.s.imp. para] - (v.) last, continue; persevere
{ (continue, last) Parhau is used by itself to mean "continue (in
a right state)", "extend in time" that "dal" is not used, for
example, "faint mae'r ddrama'n para?" (how long does the drama
last) or "mae'r sgidiau yma'n para'n dda" (these shoes are lasting
well). }
par.haus - (adj.) lasting; continual, perpetual
parleisio [parleisi-] - (v.)
parlwr [parlyrau, m.] - (n.) parlor (parlour)
parlwr pincio - (n.) beauty parlor (parlour), beauty salon
parlys [m.] - (n.) paralysis, palsy
parlys mud - (n.) apoplexy
parlysol - (adj.)
parlysu [parlys-] - (v.) paralyze (paralyse)
parod [parot- &adj] - (adj.) ready, prepared, apt; prompt
arian parod - (n.) cash
yn barod - (adv.) already
parodrwydd [m.] - (n.) readiness, willingness, alacrity
parsel [-i, -ydd, m.] - (n.) parcel
parti [-%on, m.] - (n.) party
parti%aeth [f.] - (n.) partisanship
parti%ol - (adj.) partial, biased, partisan
parth [-au, m.] - (n.) part, region; floor
parthed - (adv.)
parthed - (prep.) about, concerning
parthu [parth-] - (v.) part, divide
paru [par-] - (v.)
parwyden [-nau, f.] - (n.) wall, side; breast
parwydydd [mpl.] - (n.) <see "pared">
pas [m.] - (n.) whooping cough
Pasg [m.] - (prop.n.) Easter, Passover
pasgedig [pl. -ion] - (adj.) fattened, fatted, fat
pasiant [pasiannau, m.] - (n.) pageant
pasio [pasi-] - (v.) pass
past [m.] - (n.) paste
pastai [pasteiod, f.] - (n.) pasty, pie
pasteiwr [pastewyr, m.] - (n.)
pastio [pasti-] - (v.) paste
pastwn [pastynau, m.] - (n.) baton, club, cudgel, bludgeon
{ (baton) Pastwn is the kind of baton you fight with. }
pastynfardd [pastynfeirdd, m.] - (n.)
pastynu [pastyn-] - (v.) club, cudgel, bludgeon
pastynwr [pastynwyr, m.] - (n.)
patriarch [-iaid, patrieirch, m.] - (n.) patriarch
patriarchaeth [-au, f.] - (n.) patriarchate
patriarchaidd - (adj.) patriarchal
patrwm [patrymau, m.] - (n.) pattern
patrymlun [-iau, m.] - (n.)
pathew [-od, m.] - (n.) dormouse
pau [peuoedd, f.] - (n.) country
paun [peunod, m.] - (n.) peacock
pawb - (pron.) everyone, all
pawb [m.] - (n.)
pawen [-nau, f.] - (n.) paw
pawennu [pawenn- &1, pawen- &2+] - (v.)
pawl [polion, m.] - (n.) pole, stake
pawr [porion, m.] - (n.)
pe - (conj.) if
{ Pe is used for if when it is contrary to fact, as in "if I were
a rich man, na na ..." }
pebyll [fpl.] - (n.) <see "pabell">
pecaid [peceidiau, m.] - (n.)
pecyn [-nau, m.] - (n.) packet, package
pech-aberth [-au, m.] - (n.) sin-offering
pechadur [-iaid, m.] - (n.) sinner, offender
pechadures [-au, f.] - (n.) woman sinner
pechadurus - (adj.) sinful, wicked
pechadurusrwydd [m.] - (n.) sinfulness
pechod [-au, m.] - (n.) sin, offence
pechu [pech-] - (v.) sin, offend
ped - (conj.) if
pedair [f.] - (adj.) <see "pedwar">
pedeiran [-nau?, f.] - (n.)
pedeirongl - (adj) foursquare.
pedi [ped-] - (v.) worry, grieve
pedol [-au, f.] - (n.) horseshoe
pedoli [pedol-] - (v.) shoe
{ Pedoli is specifically to shoe a horse. }
pedolwr [pedolwyr, m.] - (n.)
Pedr - (prop.n.) Peter
pedrain [pedreiniau, f.] - (n.) haunches, crupper
pedrongl - (adj.) square
pedrongl [-au, m.] - (n.) square
pedrwbl - (adj.)
pedryfal - (adj.)
pedryfal [-au, m.] - (n.)
pedryfan - (adj.) four-quartered
pedryfan [-noedd, m.] - (n.) four quarters
pedryfwrdd [pedryfyrddau, m.] - (n.) quarter-deck
pedwar [f. pedair] - (adj.) four
pedwarawd [-au, m.] - (n.) quartette
pedwarcarn [-au?, m.] - (n.)
pedwarcarnol [pl. -ion] - (adj.) four-footed, quadruped
pedwarplyg - (adj.) fourfold, quarto
pedwerydd [f. pedwaredd] - (adj.) fourth
pedyll [pl.] - (n.) <see "padell">
peddestr [m.] - (n.) pedestrian
pefr - (adj.) radiant, bright, beautiful
pefredd [-au?, m.] - (n.)
pefren [-nod, f.] - (n.)
pefrio [pefri-] - (v.) radiate, sparkle
pefriol - (adj.)
peg [-iau, m.] - (n.) peg
pegio [pegi-] - (v.) peg
pegol - (adj.)
pegor [-au, m.] - (n.) manikin, dummy; dwarf; imp
{ (dummy) Pegor is the kind of dummy on which you do crash tests. }
pegwn [pegynau, m.] - (n.) pivot, pole, axis
o gylch y pegwn deheuol - (adj.) antarctic
pegynol - (adj.) axial, polar
peidiad [-au?, m.] - (n.)
peidio [peidi-; 3.s. & 2.s.imp. paid] - (v.) cease, stop, desist, refrain
{ (cease) Peidio is to stop doing something which one has done or
has been doing, or ("actively") not to do it. }
{ (stop) Peidio is to cease doing something. }
ai peidio - or not
peidio a+ - (v.) refrain from
peillgod [-au, f.] - (n.)
peilliad [-au?, m.] - (n.)
peilliaid [m.] - (n.) fine flour, wheat flour
peillio [peilli-] - (v.) bolt, sift
peillioni [peillion-] - (v.)
peilliw - (adj.)
peint [-iau, m.] - (n.) pint
peintio [peinti-] - (v.) paint
peintiwr [peintwyr, m.] - (n.) painter
peipan [peipiau, f.] - (n.) pipe
peiran [-nau, m.] - (n.)
peiri [pl.] - (n.)
peiriannau [mpl.] - (n.) <see "peiriant">
peirianneg [f.] - (n.) engineering
peiriannol - (adj.) mechanical
peiriannwr [peiriannwyr, m.] - (n.)
peiriannydd [peirianyddion, m.] - (n.) engineer
peiriant [peiriannau, m.] - (n.) machine, engine
peiriant dienaid - (n.) autaomaton
peirianwaith [peirianweithiau, m.] - (n.) mechanism
peirianyddiaeth [-au?, f.] - (n.)
peiriau [mpl.] - (n.) <see "pair">
peisiau [fpl.] - (n.) <see "pais">
peiswyn [m.] - (n.) chaff
peithiau [mpl.] - (n.) <see "paith">
peithin [-au, f.] - (n.) roofing tile
peithwydd [pl.] - (n.)
peithyn [-au, m.] - (n.)
peithynen [-nau?, f.] - (n.)
pe+l [pelau, peli, f.] - (n.) ball
{ Pe+l is the kind of ball you roll. }
peldroed [f.] - (n.) football (soccer)
pelen [-nau, -ni, f.] - (n.) pill
pelmynt [pl.] - (n.)
pelten [pelts, f.] - (n.) blow
pelwr [pelwyr, m.] - (n.)
pelydr [-au, m.] - (n.) ray, beam
pelydr [mpl.] - (n.) <see "paladr">
pelydriad [-au?, m.] - (n.)
pelydrol - (adj.)
pelydru [pelydr-] - (v.) beam, gleam, radiate
pelydryn [m.] - (n.) ray, beam
pell - (adv.) afar
pell [pell- &adj] - (adj.) distant, far, remote, long, aloof
pellafoedd [pl.] - (n.) <used in expression>
pellafoedd byd - (n.pl.) antipodes
pellebru [pellebr-] - (v.) telegraph
pellen [-nau, -ni, f.] - (n.) ball
{ Pellen is specifically a ball of yarn. }
pellennig - (adj.) far, distant, remote
pellennu [pellenn- &1, pellen- &2+] - (v.)
pellhad [-au?, m.] - (n.)
pellhau [pell- &hau] - (v.) put far off, remove far off
pellter [-au, -oedd, m.] - (n.) DISTANCE
pen - (adj.) head; chief; supreme
arian pen - (n.) exact money
pen [-nau, m.] - (n.) head; chief; top, apex; end
{ (end) Pen marks the spatial extent of something, so your "pen
o+l" is your rear end. }
{ (head) Pen is the usual word for the human head, probably the
only name for an animal head. It has other meanings: it is really
an "end" and might be either "end" of a pice of string or train or
even of a person ("pen o+l" is the rear). There are other meanings
-- it is used for "penrhyn", a peninsula, for mountains and so on. }
{ (top, apex) Pen is the top of something when it is not necessarily
small, so the top of a mountain or a tree you could sit on would
probably be "pen". }
ar ei ben ei hun - (adv.) by himself, alone
cael hwyl am ben - (v.) make fun of
chwerthin am ben - (v.) laugh at
dros ben - (adv.) exceedingly
dros ben llestri - (adv.) wildly, extravagantly, excessively
llwr ei ben - (adj.) headlong
nerth esgyrn ei ben - (adj.) as loud as he can
pen blaen llong - (n.) bow
{ Pen blaen llong is the kind of bow at the front of a ship. }
pen o+l - (n.) rear end
torri pen - (v.) behead
penadur [-iaid, m.] - (n.) sovereign
penaduriaeth [f.] - (n.) sovereignty
penaethiaid [pl.] - (n.) <see "pennaeth">
penagored - (adj.) open, indefinite, undecided
penaig [m.] - (n.) chief, leader
penarglwyddiaeth [f.] - (n.) sovereignty
Penarla+g - (prop.n.) Hawarden
penawdau [pl.] - (n.) <see "pennawd">
penbaladr - (adj.) general, universal
penben - (adv.) at loggerheads
penbleth [mf.] - (n.) perplexity, quandary
pen-blwydd [m.] - (n.) birthday, anniversary
penboeth - (adj.) hot-headed, fanatical
penboethni [m.] - (n.) fanaticism
penboethyn [penboethiaid, m.] - (n.) fanatic, bigot
penbwl - (adj.)
penbwl [penbyliaid, m.] - (n.) blockhead, booby; tadpole
pencadlys [m.] - (n.) headquarters
pencampwr [pencampwyr, m.] - (n.) champion
pencawna [pencawn-] - (v.) trifle, dally
pencenedl [-au?, m.] - (n.)
pencerdd [penceirddiaid, m.] - (n.) chief musician
pencwd [pencydau, m.] - (n.)
pencynydd [-ion, m.] - (n.)
penchwiban - (adj.) giddy, flighty
penchwibandod [-au?, m.] - (n.)
penchwidr - (adj.)
pendant - (adj.) positive, emphatic, definite
pendantrwydd [m.] - (n.) positiveness
pendefig [-ion, m.] - (n.) prince, peer, noble, aristocrat
{ (peer) Pendefig is peer in the sense of peerage. }
pendefigaeth [f.] - (n.) aristocracy, peerage
pendefigaidd - (adj.) noble, aristocratic
pendefiges [-au, f.] - (n.) peeress
penderfyniad [-au, m.] - (n.) determination, resolution
penderfyniaeth [-au?, f.] - (n.)
penderfyniedydd [-ion?, m.] - (n.)
penderfynol - (adj.) determined, resolute
penderfynu [penderfyn-] - (v.) determine, resolve
penderfynydd [-ion?, m.] - (n.)
pendew - (adj.) thick-headed, stupid
pendifadu [pendifad-] - (v.)
pendifaddau - (adj.) <used in expression>
yn bendifaddau - (adv.) especially
pendil [-iau, m.] - (n.) pendulum
pendist [-iau, m.] - (n.)
pendoll [f.] - (adj.) <see "pendwll">
pendramwnwgl - (adj.) topsy-turvy; headlong
pendraphen - (adj.) helter-skelter, confused
pendrist - (adj.)
pendro [f.] - (n.) giddiness, vertigo; staggers
pendrondod [-au?, m.] - (n.)
pendroni [pendron-] - (v.) perplex oneself, worry over
pendrwm - (adj.) top-heavy; drowsy
pendrymu [pendrym-] - (v.) drowse, droop
pendwll [f. pendoll] - (adj.)
pendwmpian [pendwmpi-, pendympi-] - (v.) nod, doze, slumber
penddar [-au?, f.] - (n.)
penddaredd [f.] - (n.) giddiness
penddaru [penddar-] - (n.) make giddy, become giddy
penddu [-oedd?, mf.] - (n.)
pendduyn [-nod, m.] - (n.) botch, boil
penelin [-oedd, mf.] - (n.) elbow
penelino [penelin-] - (v.) elbow
penfar [-au, m.] - (n.)
penfas - (adj.)
penfeddw - (adj.)
penfelyn [f. penfelen] - (adj.)
penfoel - (adj.) bald
penfras - (adj.)
penfras [-au?, m.] - (n.)
Penfro - (prop.n.) Pembroke
penffestr [-au, m.] - (n.)
penffol - (adj.) silly, idiotic
penffrwyn [-au, m.] - (n.) head-stall, halter
penffust [-au, m.] - (n.)
pen.gadarn - (adj.)
pen.galed - (adj.) headstrong
pen.galed [f.] - (n.) knapweed
pen.galedwch [m.] - (n.) stubbornness
pen.gam - (adj.) wrong-headed, perverse
pen.gemi [m.] - (n.) wrong-headedness, perverseness
pen.glog [-au, f.] - (n.) skull
pen.glwm [pen.glymau, m.] - (n.)
pen.grwn [f. pen.gron] - (adj.)
pen.grych - (adj.)
pen.gryf - (adj.) headstrong, stubborn
pen.grymiad [pen.grymiaid, m.] - (n.) round-head
pen.guwch [m.] - (n.) bonnet
penigamp - (adj.) excellent, splendid
penillion [pl.] - (n.) <see "pennill">
peniog - (adj.)
penisel - (adj.) downcast, crestfallen
pen-lin (penli+n) [penliniau, f.] - (n.) knee
penliniad [-au?, m.] - (n.)
penlinio [penlini-] - (v.) kneel
penllad [ m.] - (n.) supreme good
penllawr [penllorion, m.] - (n.)
penlliain [penllieiniau, m.] - (n.)
penllinyn [-ion?, m.] - (n.)
penllwyd - (adj.) grey-headed
penllwydni [m.] - (n.) grey hair, white hair
penllywydd [-ion, m.] - (n.) sovereign
penllywyddiaeth [f.] - (n.) sovereignty
pennaeth [penaethiaid, m.] - (n.) chief
pennaf - (adj.) chief, principal
pennawd [penawdau, m.] - (n.) heading
pennill [penillion, m.] - (n.) verse, stanza
pennod [penodau, f.] - (n.) chapter
pennoeth - (adj.) bare-headed
pennog [penwaig, m.] - (n.) herring
pennor [penorau, mf.] - (n.)
pennu [penn- &1, pen- &2+] - (v.) specify, appoint, determine
penodau [pl.] - (n.) <see "pennod">
penodi [penod-] - (v.) appoint, allot, assign
{ Penodi (= pen-nodi, to mark the head of [a person]) is the sort
of appointing that goes with a job: selecting (a person). }
penodiad [-au, m.] - (n.) appointment
{ Penodiad is the kind of appointment that you have to a position. }
penodol - (adj.) designated, particular, specific
penorau [mpl.] - (n.) <see "pennor">
penrhydd - (adj.) unbridled, loose
penrhyddid [m.] - (n.) license, licentiousness
penrhyn [-noedd, -nau, m.] - (n.) cape
Penrhyn Gobaith Da - (prop.n.) Cape of Good Hope
pensach [-au?, f.] - (n.)
pensaer [penseiri, m.] - (n.) architect
pensaerniaeth [f.] - (n.) architecture
pensaerniol - (adj.) architectural
penseiri [mpl.] - (n.) <see "pensaer">
pensil [-iau, m.] - (n.)
pensiwn [pensiynau, m.] - (n.) pension
pensiynwr [pensiynwyr, m.] - (n.) pensioner
penstiff - (adj.)
penswyddog (pen-swyddog) [-ion, m.] - (n.) chief officer
pensyfrdan - (adj.) stunned, dazed
pensyfrdandod [m.] - (n.) giddiness, dizziness
pensyfrdanu [pensyfrdan-] - (v.) stun, daze, bewilder
pensyndod [-au?, f.] - (n.)
pensynnu [pensynn- &1, pensyn- &2+] - (v.)
pentan [-au, m.] - (n.) hob; abutment
penteulu [pennau teleuoedd, m.] - (n.) head of family
pentewyn [-ion, m.] - (n.) firebrand, brand
{ (brand) Pentewyn is brand as in firebrand. }
pentir [-oedd, m.] - (n.) headland
pentref [-i, -ydd, m.] - (n.) village; homestead
pentrefan [-nau?, m.] - (n.)
pentrefol - (adj.) village
pentrefwr [pentrefwyr, m.] - (n.) villager
pentwr [pentyrrau, m.] - (n.) heap, pile
penty [pentai, m.] - (n.) cottage, shed
pentyrru [pentyrr- &1, pentyr- &2+; 3.s. & 2.s.imp. pentwr] - (v.) heap, pile, accumulate, amass
penuchel - (adj.) proud, haughty
penwaig [mpl.] - (n.) <see "pennog">
penwan - (adj.) weak-minded
penwar [-au, m.] - (n.)
penwen [f.] - (adj.) <see "penwyn">
penwendid [-iau?, m.] - (n.)
penwisg [-oedd, f.] - (n.)
penwyn [f. penwen] - (adj.) white-headed
penwynnedd [-au?, m.] - (n.)
penwynni [m.] - (n.) white hair, grey hair
penwynnu [penwynn- &1, penwyn- &2+] - (v.)
penwythnos [-au, f.] - (n.) weekend
Pen-y-bond ar Ogwr - (prop.n.) Bridgend
penyd [-iau, m.] - (n.) penance, punishment
penydfa [penydfeydd, -oedd, f.] - (n.)
penydfan [-nau, f.] - (n.)
penydiaeth [-au?, f.] - (n.)
penydio [penydi-] - (v.)
penydiwr [penydwyr, m.] - (n.)
penyd-wasanaeth [m.] - (n.) penal servitude
penysgafn - (adj.) light-headed, giddy, dizzy
penysgafnder [m.] - (n.) giddiness, dizziness
pe+r - (adj.) sweet, delicious, luscious, aromatic
peraidd - (adj.) sweet, mellow
perarogl [-au, m.] - (n.) perfume, fragrance, aroma
peraroglaidd - (adj.) aromatic
perarogli [perarogl-] - (v.) perfume; embalm
peraroglus - (adj.)
perchen (perchennog) [perchenogion, m.] - (n.) owner
perchenogaeth [f.] - (n.) ownership
perchenogi [perchenog-] - (v.) own, possess
perchenogion [mpl.] - (n.) <see "perchennog">
perchentyaeth [-au?, f.] - (n.)
perchi [perch-] - (v.) respect, revere
perchnogaeth [f.] - (n.)
perchyll [mpl.] - (n.) <see "porchell">
pereidd-dra [m.] - (n.) sweetness
pereiddio [pereiddi-] - (v.) sweeten
pereiddiol - (adj.)
pereiddlais [-au?, m.] - (n.)
peren [per, mf.] - (n.)
pererin [-ion, m.] - (n.) pilgrim
pererindod [-au, mf.] - (n.) pilgrimage
pererindota [pererindot-] - (v.)
pererino [pererin-] - (v.)
pererinol - (adj.) pilgrim
perfedd [-ion, m.] - (n.) guts, bowels
perfeddwlad [-au?, f.] - (n.)
perffaith - (adj.) perfect
perffeithgwbl - (adj.)
perffeithiaeth [-au?, f.] - (n.)
perffeithio [perffeithi-] - (v.) perfect
perffeithrwydd [m.] - (n.) perfection
perffeithydd [-ion, m.] - (n.) perfecter
perfformiad [-au, m.] - (n.) performance
per.ho+n - (conj.) granted that
peri [mpl.] - (n.) <see "pa+r">
peri [par-; 3.s. pair, pa+r; 2.s.imp. pa+r] - (v.) cause, bid, beget
peri i - (v.) cause to
periglor [-ion, -iaid, m.] - (n.) priest, incumbent
perl [-au, m.] - (n.) pearl
perlewyg [-on, m.] - (n.) ecstasy, trance
perlewygol - (adj.)
perlog - (adj.)
perlysiau [pl.] - (n.) aromatic herbs; spices
perllan [-nau, f.] - (n.) orchard
perllannog - (adj.)
perllys [-au?, m.] - (n.)
perori [peror-] - (v.) make melody
peroriaeth [f.] - (n.) melody, music
persain - (adj.) euphonious, melodious
persain [perseiniau, f.] - (n.) euphony
persawr [-au, m.] - (n.) fragrance
persawru [persawr-] - (v.)
persawrus - (adj.) aromatic
perseinedd [-au?, m.] - (n.)
perseiniol - (adj.) melodious
persli [m.] - (n.) parsley
person [-au, m.] - (n.) person
rhoi prawf ar berson - (v.) put a person to the test
person [-iaid, m.] - (n.) parson, clergyman
personaidd - (adj.)
persondy [persondai, m.] - (n.) parsonage
personiaeth [-au, f.] - (n.)
personol - (adj.) personal
personoli [personol-] - (v.) personify
personoliad [-au, m.] - (n.)
personoliaeth [f.] - (n.) personality; parsonage, benefice
perswa+d [m.] - (n.) persuasion
perswadio [perswadi-] - (v.) persuade
pert - (adj.) quaint, pretty; pert
pertrwydd [m.] - (n.)
perth [-i, f.] - (n.) bush, hedge
perthen [-nau?, f.] - (n.)
perthnasau [pl.] - (n.)
perthnasol - (adj.)
perthnasolaeth [-au?, f.] - (n.)
perthnasolrwydd [m.] - (n.)
perthyn [perthyn-] - (v.) belong, pertain, be related, appertain
perthyn i - (v.) belong to, pertain to, be related to
perthynas [-au, mf.] - (n.) relation; relationship
perthynasol - (adj.) relevant, akin
perthynol - (adj.) relative, akin
perthynol i'r bol - (adj.) abdominal
peth perthynol - (n.) appurtenance
perwyl [-ion?, m.] - (n.) purpose, effect
perydd [-ion, m.] - (n.)
perygl (peryg) [-on, m.] - (n.) danger, peril, risk
peryglu [perygl-] - (v.) endanger, imperil
peryglus - (adj.) dangerous, perilous
pes - (conj.) <"pe" not + "-s" he/she/it as a direct object>
{ For example, "pes adwaenasent" means "if they had known him". }
pesgi [pesg-] - (v.) feed, fatten
peswch - (v.) <see "pesychu">
peswch [m.] - (n.) cough
pesychiad [-au, m.] - (n.) cough
pesychlyd - (adj.)
pesychu (peswch) [pesych-] - (v.) cough
petaech (petaem; petait; petasech ...) - (v.) <see "bod">
{ These verbs are all forms of "bod" with "pe" so that they are contrary
to fact. For example, "petawn" = "pe" + "buaswn", "if I were". }
petal [-au, m.] - (n.) petal
petrisen [petris, f.] - (n.) partridge
petrual - (adj.) square
petrual [m.] - (n.) square
petrus - (adj.) hesitating; doubtful
petruso [petrus-] - (v.) hesitate, doubt, boggle
petruster [m.] - (n.) hesitation, doubt
petryal - (adj.) square, rectangle
bach petryal - (n.) square brackets
peth - (adj.) some, any
peth [-au, m.] - (n.) thing
peth croes i reol - (n.) anomaly
peth perthynol - (n.) appurtenance
petheuach [pl.] - (n.) odds and ends, trifles
peues [f.] - (n.) country
peunes [-au, f.] - (n.) peahen
peunod [mpl.] - (n.) <see "paun">
peuo [peu-] - (v.) puff; bellow
peuoedd [pl.] - (n.) <see "pau">
pi (pia) [pi%od, f.] - (n.) magpie
piano [mf.] - (n.) piano
piau [def.; 3.s. piau; 3.s.imperf.ind. pioedd] - (v.) own, possess
pib [-au, f.] - (n.) pipe, tube; diarrhea (diarrhoea)
pibell [-au, -i, f.] - (n.) pipe, tube
piben [-ni, f.] - (n.)
pibgneuen [-nau?, f.] - (n.)
piblyd - (adj.)
pibo [pib-] - (v.) pipe; squirt
pibonwy [pl.] - (n.) icicles
pibydd [-ion, m.] - (n.) piper
pibyddio [pibyddi-] - (v.)
pica - (adj.)
picas [-au?, mf.] - (n.)
picedu [piced-] - (v.) picket
picell [-au, f.] - (n.) dart, javelin, spear
picellu [picell-] - (v.) spear, stab
picellwr [picellwyr, m.] - (n.)
picfforch [picffyrch, f.] - (n.) pitchfork
picil [-au?, m.] - (n.)
picio [pici-] - (v.) dart, hie
picnic [m.] - (n.) picnic
{ Picnic is the word everyone uses for "picnic". }
pictiwr [pictiyrau, m.] - (n.)
picwnen [picwn, f.] - (n.)
picyn [-nau, m.] - (n.)
pidyn [-ion?, m.] - (n.)
piff [-iau, m.] - (n.) puff, sudden blast
piffian [piffi-] - (v.) snigger, giggle
pig [-au, f.] - (n.) point, spike; beak, bill; spout
{ (bill) Pig is the kind of bill a bird has. }
pigan [pigan- ?] - (v.)
pigdwr [pigdyrau, m.] - (n.) spire, steeple
pigfain - (adj.)
pigfelen [-nau?, f.] - (n.)
pigiad [-au, m.] - (n.) prick, sting
pigion [coll.] - (n.) pickings, selections
piglas - (adj.) pale-faced, blue
piglaw [-iau?, m.] - (n.)
pigo [pig-] - (v.) pick; peck; prick; sting
pigoden [pigodynnau, f.] - (n.)
pigodyn [-nau, m.] - (n.)
pigog - (adj.) prickly
pigwn [pigynau, m.] - (n.)
pigwrn [pigyrnau, m.] - (n.)
pigyn [-au, m.] - (n.) thorn, prickle; stitch
pigyrnau [mpl.] - (n.) <see "pigwrn">
pil [-ion, m.] - (n.)
pilaster [-au, m.] - (n.)
pilcodyn [pilcod, m.] - (n.) minnow
pilcota [pilcot-] - (v.)
pilcyn [m.] - (n.)
pilen [-nau, f.] - (n.) membrane, film; cataract
piler [-au, -i, m.] - (n.) pillar
pilio [pili-] - (v.) peel, pare
pili-pala [mf.] - (n.) butterfly
pilyn [pilion, -nau, m.] - (n.) garment, rag, clout
pill [-ion, m.] - (n.) bit of poetry, snatch of song; branch, post; defence
pillwydd [pl.] - (n.)
pi+n [m.] - (n.) pine, fur
pin [-nau, m.] - (n.) pen
pin [-nau, mf.] - (n.) pin
pin [pl.] - (n.)
pinacl [-au, m.] - (n.) pinnacle
pinaclog - (adj.) pinnacled
pinafal [-au, m.] - (n.)
pinc - (adj.) pink
pinc [-od, mf.] - (n.) finch, chaffinch
pincas [-au?, m.] - (n.)
pincio [pinci-] - (v.) pink
parlwr pincio - (n.) beauty parlor (parlour), beauty salon
pincyn [m.] - (n.) sprig
piner [-oedd?, f.] - (n.)
pinnau [pl.] - (n.)
pinsiad [-au, m.] - (n.) pinch
pinsio [pinsi-] - (v.) pinch
pinwydden [pinwydd, f.] - (n.)
pioden (piogen) [piod, f.] - (n.) magpie
piser [-au, -i, m.] - (n.) pitcher, jug, can
pisgwydd [pl.] - (n.)
pisiau [mpl.] - (n.) <see "pisyn">
piso [-au?, m.] - (n.)
piso [pis-] - (v.)
pistyll [-oedd, m.] - (n.) spout; cataract
pistyllad [pistyllad-] - (v.)
pistylliad [-au?, m.] - (n.)
pistyllian [pistylli-] - (v.)
pistyllio [pistylli-] - (v.) spout, gush
pistyllu [pistyll-] - (v.)
pisyn [-nau, pisiau, m.] - (n.) piece
piti [m.] - (n.) pity
pitw - (adj.) petty, puny, paltry
piw [-od, -au, m.] - (n.) dug, udder
piwiaid [pl.] - (n.)
piwis - (adj.)
piwr - (adj.)
Piwritan [-iaid, m.] - (n.) Puritan
piwritanaidd - (adj.) puritan, puritanical
piwritaniaeth [f.] - (n.) puritanism
piwter [m.] - (n.) pewter
pla [pla+u, mf.] - (n.) plague, pestilence; nuisance, bore
{ (bore) Pla is the kind of bore you avoid at parties. }
pladur [-iau, f.] - (n.) scythe
pladuro [pladur-] - (v.) mow, scythe
pladurwr [pladurwyr, m.] - (n.) mower
plaen - (adj.) plain, clear, blunt
{ (blunt) Plaen is blunt in the sense of speaking pointedly. }
plaen [-au, -iau, mf.] - (n.) plane
plaender [-oedd?, m.] - (n.)
plaendra [m.] - (n.)
plaen.gan [f.] - (n.) plainsong
plaenio [plaeni-] - (v.) plane
plag [m.] - (n.) plague, nuisance
plagio [plagi-] - (v.) plague, tease, torment
plagus - (adj.) annoying, troublesome
plaid [pleidiau, f.] - (n.) side, party, behalf
{ (side) Plaid is a side in a dispute, a party (such as a
political party). }
o blaid - in favor (favour) of
plan - (adj.)
plan [-iau, -iadau, -au, m.] - (n.)
planc [-au, -iau, m.] - (n.) plank, board
bara planc - (n.) griddle bread; plank bread
planc [m.] - (n.) foal, horse
planced [-i, f.] - (n.) blanket
planed [-au, f.] - (n.) planet
planedig - (adj.)
planedol - (adj.)
planedydd [-ion, m.] - (n.) astrologer
planfa [planfeydd, f.] - (n.) plantation
planhigfa [planigfeydd, f.] - (n.) plantation
planhigyn [planhigion, m.] - (n.) plant
planiad [-au, m.] - (n.)
planigfeydd [pl.] - (n.) <see "planhigfa">
plannu [plann- &1, plan- &2+] - (v.) plant; dive
plannwr [plannwyr, m.] - (n.) planter
plant [pl.] - (n.) <see "plentyn">
planta [plant-] - (v.) beget children, bear children
plantach [pl.] - (n.)
plantos [pl.] - (n.) little children
planwydd [pl.] - (n.)
plas [-au, m.] - (n.) hall, mansion, palace
plasaidd - (adj.) palatial
plastr [-au, m.] - (n.) plaster
plastro [plastr-] - (v.) plaster
plastrwr [plastrwyr, m.] - (n.) plasterer
plasty [plastai, m.] - (n.)
pla+t (plat) [platiau, m.] - (n.) plate
plat lludw - (n.) ashtray
plau [pl.] - (n.)
ple - (pron.)
ple [m.] - (n.) plea
pledio [pledi-] - (v.) plead, argue
pledren [-nau, -ni, f.] - (n.) bladder
plegid [-iau?, m.] - (n.)
pleidgar - (adj.) partisan
pleidgarwch [m.] - (n.) partisanship
pleidiaeth [-au?, f.] - (n.)
pleidiau [fpl.] - (n.) <see "plaid">
pleidio [pleidi-] - (v.) side with, support, advocate
pleidiol - (adj.) favorable (favourable), partial
pleidiwr [pleidwyr, m.] - (n.) partisan, supporter
pleidlais [pleidleisiau, f.] - (n.) vote, suffrage
pleidleisio [pleidleisi-] - (v.) vote
pleidleisiwr [pleidleiswyr, m.] - (n.) voter
pleidydd [-ion?, m.] - (n.)
plencyn [-ion?, m.] - (n.)
plentyn [plant, m.] - (n.) child, infant
plentyn bach - (n.) babe
plentyn gordderch - (n.) bastard
plentyndod [m.] - (n.) childhood, infancy
plentyneiddiwch [m.] - (n.) childishness
plentynnaidd - (adj.) childish, puerile
plentynrwydd [m.] - (n.) childishness
pleser [-au, m.] - (n.) pleasure
pleserdaith [pleserdeithiau, f.] - (n.) trip, excursion
pleserlong [-au, f.] - (n.)
pleserus - (adj.) pleasurable, pleasant
plesio [plesi-] - (v.) please
plet (pleten) [pletiau, f.] - (n.) plait
pletio [pleti-] - (v.) pleat
pletiog - (adj.) pleated
pleth [-au, -i, f.] - (n.) plait, braid
plethdorch [-au, f.] - (n.) wreath
plethen [-nau?, f.] - (n.)
plethu [pleth-] - (v.) plait, weave, fold, braid
plicio [plici-] - (v.) pluck, peel, strip
plisgen [plisg, -nau, f.] - (n.)
plisgo [plisg-] - (v.) shell, husk
plisgyn [plisg, m.] - (n.) shell, husk, pod
plismon (plisman) [plismyn, m.] - (n.) policeman
plith [m.] - (n.) midst
ploc [-iau, m.] - (n.)
plocyn [-nau, m.] - (n.) block
plod - (adj.) plaid, tartan
plod [m.] - (n.) plaid, tartan
plorod [pl.] - (n.)
ploryn [-nod, m.] - (n.) pimple
pluad [-au?, m.] - (n.)
pluen [plu, f.] - (n.) feather
plu eira - (n.) snowflakes
pluennu [pluenn- &1, pluen- &2+] - (v.)
plufiad [-au?, m.] - (n.)
plufyn [pluf, m.] - (n.) feather
pluo (plufio) [plu-, plufi-] - (v.) pluck, deplume; plume
pluog - (adj.) feathered, fledged
plwc [plyciau, m.] - (n.) pluck; space, while
plwg [plygion, plygiau, plygiadau, m.] - (n.)
plwm - (adj.) lead
plwm [m.] - (n.) lead
plwyf [-i, -ydd, m.] - (n.) parish
plwyfo [plwyf-] - (v.)
plwyfog [-ion, m.] - (n.)
plwyfol - (adj.) parochial
plwyfolion [pl.] - (n.) parishioners
plwyfwas [plwyfweision, m.] - (n.)
plwyn [-ion?, m.] - (n.)
plwynedd [-au?, m.] - (n.)
plwynol - (adj.)
plyciau [pl.] - (n.) <see "plwc">
plycio [plyci-] - (v.) pluck
plyg [-ion, -iau, m.] - (n.) fold, couble; hollow
plygain [plygeiniau, m.] - (n.) cock-crow, dawn; matins
plygeiniol - (adj.) dawning; very early
plygeinwaith - (adv.)
plygiad [-au, m.] - (n.) folding, fold
plygiant [plygiannau, m.] - (n.)
plygu [plyg-; 3.s. & 2.s.imp. plyg] - (v.) bend, stoop; fold; bow
plymaidd - (adj.)
plymen [f.] - (n.) plummet
plymio [plymi-] - (v.) plumb, sound
plymwr [plymwyr, m.] - (n.)
plymydd [-ion, m.] - (n.) plumber
pnawn - (n.) <see "prynhawn">
po - (part.) <particle used before the superlative>
{ For example, "gorau po gyntaf" means "the sooner, the better". }
pob - (adj.) each, every; all
bob amser - (adv.) always
bob yn ail - (adj.) alternate, every other
digwydd pob yn ail - (v.) alternate
un bob un - (adv.) apiece
pobi [pob-] - (v.) bake; roast; toast
pobiad [-au, m.] - (n.) baking, batch
pobl (pobol) [-oedd, f.] - (n.) people
{ Pobl is either a group of people, some persons together, or a
people (in the senses of a race, a tribe, a nation). }
pobli [pobl-] - (v.)
poblog - (adj.) populous
poblogaeth [-au, f.] - (n.) population
poblogaidd - (adj.) popular
poblogeiddio [poblogeiddi-] - (v.) popularize
poblogi [poblog-] - (v.) people, populate
poblogrwydd [m.] - (n.) popularity
pobwr [pobwyr, m.] - (n.) baker
pobydd [-ion, m.] - (n.) baker
poced [-i, f.] - (n.) pocket
pocedu [poced-] - (v.) pocket
pocer [-i, -au, m.] - (n.)
poen [-au, mf.] - (n.) pain, ache, torment, agony
poendod [-au?, m.] - (n.)
poenedigaeth [f.] - (n.) torment
poenfa [poenfeydd, -oedd, f.] - (n.)
poenfau [fpl.] - (n.)
poeni [poen-] - (v.) pain, ache, torment, ail; worry, grieve, annoy, badger
poenus - (adj.) painful
poenusrwydd [m.] - (n.)
poenwr [poenwyr, m.] - (n.) tormentor, torturer
poenydio [poenydi-] - (v.) torment, torture; fret, vex
poenydiwr [poenydwyr, m.] - (n.)
poer [-ion, m.] - (n.) spit, spittle, saliva
poergarthu [poergarth-] - (v.)
poeri [-eiau?, m.] - (n.)
poeri [poer-] - (v.) spit, expectorate
poeryn [m.] - (n.) spittle
poeth [pl. -ion; poeth- &adj] - (adj.) hot; burning, ardent
dw+r poeth - (n.) heartburn
poethder (poethni) [m.] - (n.) hotness, heat
poethfa [poethfeydd, f.] - (n.)
poethfel [-au?, m.] - (n.)
poethi [poeth-] - (v.) heat
poethlyd - (adj.)
poethofanu [poethofan-] - (v.)
poethwal [-au?, m.] - (n.)
poethwynt [-oedd, m.] - (n.)
polion [pl.] - (n.) <see "pawl" or "polyn">
polioni [polion-] - (v.)
polisi [-%au, m.] - (n.) policy
polyn [polion, m.] - (n.) pole
pomgranad [-au, m.] - (n.) pomegranate
pompiwn [pompiynau, m.] - (n.) pumpkin, gourd
pompren [f.] - (n.) plank bridge, foot bridge
ponc (poncen) [ponciau, f.] - (n.) hillock, tump; bank
{ (bank) Ponc is the kind of bank that lines a river. }
poncyn [ponciau, m.] - (n.) hillock, tump; bank
{ (bank) Poncyn is the kind of bank that lines a river. }
pont [-ydd, f.] - (n.) bridge, arch
Pontarfynach - (prop.n.) Devil's Bridge
pontio [ponti-] - (v.) bridge, arch
pontiog - (adj.)
popeth [m.] - (n.) everything
poplysen [poplys, f.] - (n.) poplar
poptu [-oedd?, m.] - (n.)
popty [poptai, m.] - (n.) bakehouse; oven
porchell [perchyll, m.] - (n.) little pig
porfa [porfeydd, -oedd, f.] - (n.) pasture, grass
porfau [fpl.] - (n.)
porfedog - (adj.)
porfel [-oedd, f.] - (n.)
porfelaeth [-au?, f.] - (n.)
porfelu [porfel-] - (v.)
porffor - (adj.) purple
pori [por-; 3.s. & 2.s.imp. pawr] - (v.) graze, browse; eat
{ (eat) Pori means to eat "porfa" (pasture) and so "to graze". }
poriant [poriannau, m.] - (n.)
porion [pl.] - (n.) <see "pawr">
portread [-au, m.] - (n.) portrayal, depiction, pattern
portreadu [portread-] - (v.) portray, depict
porth [m.] - (n.) aid, help, succor (succour)
porth [pyrth, f.] - (n.) ferry; port
porth [pyrth, m.] - (n.) gate, gateway; porch
Porthaethwy - (prop.n.) Menai Bridge
porthi [porth-] - (v.) feed
porthiad [-au?, m.] - (n.)
porthiannus - (adj.) well-fed, high-spirited
porthiant [porthiannau, m.] - (n.) food, sustenance, support
porthladd [-oedd, m.] - (n.) port, harbor (harbour), haven
Porthmadog - (prop.n.) Portmadoc
porthmon [porthmyn, m.] - (n.) cattle dealer
porthmona [porthmon-] - (v.)
porthmonaeth [-au?, f.] - (n.)
porthor [-ion, m.] - (n.) porter, doorkeeper
porthoriaeth [-au?, f.] - (n.)
porthwas [porthweision, m.] - (n.)
porthwr [porthwyr, m.] - (n.) feeder
porwr [porwyr, m.] - (n.)
pos [-au, m.] - (n.) riddle, puzzle, conundrum
{ (riddle) Pos is the kind of riddle you pose to someone. }
posibilrwydd [m.] - (n.) possibility
posibl (posib) - (adj.) possible
posidiol - (adj.)
post [pyst, m.] - (n.) post; pillar
archeb bost - (n.) postal order, mail order
postio [posti-] - (v.) post
pot [-iau, m.] - (n.) pot
potel [-i, -au, f.] - (n.) bottle
potelaid (poteled) [poteleidiau, f.] - (n.) bottleful
potelu [potel-] - (v.) bottle
poten [-ni, f.] - (n.) paunch; pudding
potes [m.] - (n.) pottage, broth, soup
potio [poti-] - (v.) pot; tipple
potsiar [-au?, m.] - (n.)
potyn [potiau, m.] - (n.)
pothell [-au, -i, f.] - (n.) blister
pothellu [pothell-] - (v.) blister
pothellydd [-ion, m.] - (n.)
powdr [-au, m.] - (n.) powder
powdro [powdr-] - (v.)
powdwr [powdwyr, m.] - (n.)
powl (powlen) [powliau, f.] - (n.) bowl
powlen [-ni, f.] - (n.)
powlio [powli-] - (v.) roll; wheel, trundle
powltis [-au?, m.] - (n.)
prae [-au?, m.] - (n.)
praff [pl. preiffion] - (adj.) thick, stout
praffter [m.] - (n.) thickness, stoutness, girth
praidd [preiddiau, m.] - (n.) flock
pram [-iau, m.] - (n.)
pranc [-iau, m.] - (n.) frolic, prank
prancio [pranci-] - (v.) caper, prance
pratio [prati-] - (v.) pat, stroke, caress
prawf (praw) [profion, m.] - (n.) trial, proof, probation, assay
rhoi prawf ar berson - (v.) put a person to the test
pregeth [-au, f.] - (n.) sermon, discourse
pregethiad [-au?, m.] - (n.)
pregethu [pregeth-] - (v.) preach
pregethwr [pregethwyr, m.] - (n.) preacher
pregethwrol - (adj.) preacher-like
pregowtha (pregowthan) [pregowth-] - (v.) jabber, rant
preiddiau [pl.] - (n.) <see "praidd">
preiddin [m.] - (n.) booty
preiddiwr [preiddwyr, m.] - (n.)
preifat - (adj.) private
preiffion [pl.] - (adj.) <see "praff">
preimin [m.] - (n.) plowing (ploughing) match
prelad [-iaid, m.] - (n.) prelate
preladiaeth [f.] - (n.) prelacy
premiwm [m.] - (n.) premium
pren [-nau, m.] - (n.) tree, timber; wood
{ (tree) Pren may be more common in some dialects than others. }
{ (wood) Pren means "wood" as in the material. }
pren bocs - (n.) box
{ (box) Pren bocs is the kind of box you store things in. }
pren gwely - (n.) bedstead
prenio [preni-] - (v.)
prennaidd - (adj.)
prentis [-iaid, m.] - (n.) apprentice
prentisiaeth [f.] - (n.) apprenticeship
prentisio [prentisi-] - (v.) apprentice
prep [-iau?, m.] - (n.)
prepian [prepi-] - (v.) babble, blab
pres [m.] - (n.) brass; bronze; copper; money
preseb [-au, m.] - (n.) crib, stall
presennol - (adj.) present
presenoldeb [m.] - (n.) presence; attendance
{ (attendance) Presenoldeb is the kind of attendance you call at a meeting. }
presenoli [presenol-] - (v.) be present
present [-au, m.] - (n.) present, gift
{ Present is a blatant borrowing from English. }
preswyl (preswylfod) [m.] - (n.) abode, dwelling
preswylfa [preswylfeydd, f.] - (n.) abode, dwelling
preswyliad [-au?, m.] - (n.)
preswylio [preswyli-] - (v.) dwell, reside, inhabit
preswyliwr [preswylwyr, m.] - (n.)
preswylydd [-ion, preswylwyr, m.] - (n.) inhabitant, dweller
pric [-iau, m.] - (n.) stick, chip
pricsiwn [m.] - (n.) laughingstock, butt
{ (butt) Pricsiwn is butt as in the butt of a joke. }
prid - (adj.) dear, costly
prid [m.] - (n.) price, value
pridio [pridi-] - (v.)
pridwerth [-au, -oedd, m.] - (n.) ransom
pridd [m.] - (n.) mould, earth, soil, ground
priddell [-au, -i, f.] - (n.) clod
priddfaen [priddfeini, m.] - (n.) brick
priddgist [-iau?, m.] - (n.)
priddglai [-eiau?, m.] - (n.)
priddgolch [-au?, m.] - (n.)
priddin - (adj.)
priddlech [-i, -au, f.] - (n.) tile
priddlestr [-i, m.] - (n.) earthenware vessel
priddlyd - (adj.) earthy
priddo [pridd-] - (v.) earth
priddyn [m.] - (n.) earth, soil, mould
prif - (adj.) prime, chief, principal
prifardd [prifeirdd, m.] - (n.) chief bard
prifathro [prifathrawon, m.] - (n.) headmaster, principal
prifddinas [-oedd, f.] - (n.) metropolis, capital
{ (capital) Prifddinas is the capital city. }
prifeirdd [mpl.] - (n.) <see "prifardd">
prifiant [prifiannau, m.] - (n.) growth
prifio [prifi-] - (v.) grow
prifodl [-au, f.] - (n.) chief rhyme
prifol [-ion, m.] - (n.)
prifswm [prifsymiau, m.] - (n.)
prifysgol [-ion, f.] - (n.) university
priffordd [priffyrdd, f.] - (n.) highway
primas [m.] - (n.) primate, chief
prin - (adv.) scarcely, hardly, barely
prin [pl. -ion; prin- &adj] - (adj.) scarce, rare, bare
{ (bare) Prin is the way a cupboard is bare. }
prinder (prindra) [m.] - (n.) scarcity, scarceness
prinhad [-au?, m.] - (n.)
prinhau [prin- &hau] - (v.) make scarce; grow scarce, diminish
print [-iau, m.] - (n.) print
printio [printi-] - (v.) print
printiwr [printwyr, m.] - (n.) printer
priod - (adj.) own; proper; married
{ (proper) Priod is the German "eigen", the (unique) one or type
that belong to, and proper as in "proper noun". }
enw priod - (n.) proper noun
priod [coll.] - (n.) spouse
priodas [-au, f.] - (n.) marriage, wedding
morwyn briodas - (n.) bridesmaid
priodasfab [priodasfeibion, m.] - (n.) bridegroom
priodasferch [-ed, f.] - (n.) bride
priodasol - (adj.) matrimonial, married
priod-ddull [-iau, m.] - (n.) idiom
priodfab [priodfeibion, m.] - (n.) bridegroom
priodferch [-ed, f.] - (n.) bride
priodi [priod-] - (v.) marry
priodol - (adj.) proper, appropriate, apposite
{ (proper) Priodol is appropriate because of being the right
choice from a range. }
priodoldeb [-au, m.] - (n.) propriety, appropriateness
priodolder [-oedd?, m.] - (n.)
priodoledd [-au, m.] - (n.) attribute
priodoli [priodol-] - (v.) attribute, ascribe
priodoliaeth [-au, f.] - (n.) attribute
priodor [-ion, m.] - (n.)
priodoriaeth [-au?, f.] - (n.)
priodwedd [-au, f.] - (n.)
prior [-iaid, m.] - (n.) prior
priordy [priordai, m.] - (n.) priory
priores [-au?, f.] - (n.)
prioriaeth [-au?, f.] - (n.)
pris [-iau, -oedd, m.] - (n.) price, value
{ (value) Pris is "price", which Americans often confuse for its
value. }
prisfawr - (adj.)
prisiad (prisiant) [m.] - (n.) valuation
prisio [prisi-] - (v.) price, value, appraise, assess; prize, appreciate
prisiwr [priswyr, m.] - (n.) valuer
problem [-au, f.] - (n.) problem
proc [-iau, m.] - (n.) poke
procer [-au, -i, m.] - (n.) poker
procio [proci-] - (v.) poke; throb
proest [-au, m.] - (n.)
profedig - (adj.)
profedigaeth [-au, f.] - (n.) trial, temptation
profedigaethus - (adj.) beset with trials
profi [profi-; 3.s. & 2.s.imp. prawf] - (v.) prove; taste; try, assay; experience; approve
{ (taste) Profi is what you do with food to see if you like it. }
{ (try) Profi is used in the sense of "try" in "to try a case". }
profiad [-au, m.] - (n.) experience
profiadol - (adj.) experienced
profiedydd [-ion?, m.] - (n.)
profion [mpl.] - (n.) <see "prawf">
proflen [-ni, f.] - (n.) proof-sheet
profocio [profoci-] - (v.) provoke, tease, badger, banter
profwr [profwyr, m.] - (n.) taster, tester
proffes [-au, f.] - (n.) profession
proffesiynol - (adj.) professional
proffesu [proffes-] - (v.) profess
proffeswr [proffeswyr, m.] - (n.) professor
proffeswrol - (adj.) professorial
proffid [f.] - (n.) profit
{ Proffid is a blatant borrowing from English. }
proffidio [proffidi-] - (v.) profit
proffidiol - (adj.) profitable
proffwyd [-i, m.] - (n.) prophet
proffwydes [-au, f.] - (n.) prophetess
proffwydo [proffwyd-] - (v.) prophesy
proffwydol - (adj.) prophetic
proffwydoliaeth [-au, f.] - (n.) prophecy
prosiect [m.] - (n.) project
{ Prosiect is a borrowing from English. }
Protestannaidd - (adj.) Protestant
Protestant [Protestaniaid, m.] - (n.) Protestant
prudd - (adj.) grave, serious, sad; wise
pruddaidd - (adj.) sad, gloomy, mournful
prudd-der [m.] - (n.) sadness, gloom
pruddglwyf [m.] - (n.) depression, melancholy
pruddglwyfus - (adj.) depressed, melancholy
pruddhau [prudd- &hau] - (v.) sadden, depress
Prwsia - (prop.n.) Prussia
pryd - (adv.) while, when, since
pryd - (inter. pron.) when
pryd [-au, m.] - (n.) meal
pryd [-iau, m.] - (n.) time, season
{ (season) Pryd denotes "the right time", so "yn ei bryd" would be
"in its season", i.e., "when it is ready". }
{ (time) Pryd is an occasion; it has the connotation of readiness:
"Pa bryd" = "At what time?", "On what occasion?"; "Yn ei bryd" =
"When it is ready"; "Mae hi'n hen bryd gwneud" = "It's high time to
do"; "O bryd i'w gilydd" or "O bryd i bryd" = "From time to time". }
ar brydiau - (adv.) at times
ar hyn o bryd - (adv.) at this time
ar y pryd - (adv.) at the time
ar yr un pryd - (adv.) at the same time, simultaneously
{ (at the same time) Ar yr un pryd means simultaneously. }
mewn pryd - (adv.) in time
pa bryd? - (inter. pron.) what time?
pryd [m.] - (n.) form, aspect; complexion
Prydain [m.] - (prop.n.) Britain
prydeindod [-au?, m.] - (n.)
Prydeinig - (adj.) British
Prydeiniwr [Prydeinwyr, m.] - (n.) Briton, Britisher
pryder [-on, m.] - (n.) anxiety, solicitude
pryderu [pryder-] - (v.) be anxious
pryderus - (adj.) anxious, solicitous, apprehensive
{ (anxious) Pryderus is anxious in the sense of fearful. }
prydferth - (adj.) beautiful, handsome
prydferthu [prydferth-] - (v.) beautify
prydferthwch [m.] - (n.) beauty
prydles [-au, -i, -ydd, f.] - (n.) lease
prydlon - (adj.) timely, punctual
yn brydlon - (adv.) betimes
prydlondeb [m.] - (n.) punctuality
prydlyfr [-au, m.] - (n.)
prydnawn [m.] - (n.) <see "prynhawn">
prydu [pryd-] - (v.)
prydweddol - (adj.) comely, handsome
merch brydweddol - (n.) belle
prydydd [-ion, m.] - (n.) poet, bard
prydyddaidd - (adj.)
prydyddes [-au, f.] - (n.) poetess
prydyddiaeth [f.] - (n.) poetry
prydyddol - (adj.) poetical, metrical
prydyddu [prydydd-] - (v.) compose poetry, poetize
pryddest [-au, f.] - (n.) poem in free meter (metre)
pryf [-ed, m.] - (n.) insect; worm; vermin
pryf gwyrdd - (n.) aphid (aphis)
pryfedog - (adj.) verminous
pryfedu [pryfed-] - (v.)
pryfetach [pl.] - (n.)
pryfydd [-ion, m.] - (n.)
pryfyddiaeth [-au?, f.] - (n.)
pryfyn [m.] - (n.) worm
pry+n - (adj.) bought, purchased
prynhawn (pnawn; prydnawn) [-au, m.] - (n.) afternoon
{ The word "prynhawn" is pronounced "pnawn" in conversation. }
prynhawn.gwaith [-au?, m.] - (n.)
prynhawnol - (adj.) afternoon, evening
pryniad [-au, m.] - (n.) purchase
pryniant [pryniannau, m.] - (n.)
prynu [pryn-; 3.s. & 2.s.imp. pryn, pry+n] - (v.) buy, purchase; redeem
{ Prynu is the standard word for "buy". }
prynwr [prynwyr, m.] - (n.) buyer; redeemer
Prys - (prop.n.) Price, Preece
prys [m.] - (n.) bush, wood
prysglwyn [m.?] - (n.) brake
prysgoed [pl.] - (n.)
prysgwydd [pl.] - (n.) brushwood
prysgyll [-ion?, m.] - (n.)
prysur - (adj.) busy, hasty; diligent; serious
prysurdeb [m.] - (n.) haste, hurry; busyness
prysuro [prysur-] - (v.) hurry, hasten
publican [-od, m.] - (n.) publican
pulpud [-au, m.] - (n.) pulpit
pum - (adj.) <see "pump">
pumed - (adj.) fifth
pumochr [-au, m.] - (n.)
pumongl [-au, m.] - (n.) pentagon
pump (pum) - (adj.) five
p'un - (inter. pron.) which one
punt [punnoedd, punnau, f.] - (n.) pound
{ Punt is a pound Stirling. }
pupur [m.] - (n.) pepper
pur - (adv.) rather, fairly, very
{ (rather) Pur means anything from fairly to very. The obvious
example is the answer to "how are you?" which might be "yn bur dda"
(fairly well, quite well, very ill -- either well but not right, or
in tip top condition), or "yn bur wael" (fairly ill, very ill --
either just under the weather or at death's door). Mind you the
answer might be "yn burion" which gives you even less information. }
pur [pl. -ion; pur- &adj] - (adj.) pure, sincere;
purdan [m.] - (n.) purgatory
purdeb [m.] - (n.) purity, sincerity
puredig - (adj.)
puredigaeth [f.] - (n.) purification, ablution
puredd [m.] - (n.) purity, innocence
pureiddio [pureiddi-] - (v.)
pureiddrwydd [f.] - (n.)
purfa [purfeydd, f.] - (n.)
purion - (adj.) very well; right enough
purion - (adv.) very well; right enough
puro [pur-] - (v.) purify, cleanse
puror [-ion, m.] - (n.) harpist
purwr [purwyr, m.] - (n.) purifier, refiner
purydd [-ion, m.] - (n.)
putain [puteiniaid, f.] - (n.) harlot, prostitute, whore
puteindra [m.] - (n.) harlotry, prostitution
puteindy [puteindai, m.] - (n.)
puteiniaeth [-au?, f.] - (n.)
puteiniaid [pl.] - (n.) <see "putain">
puteinio [puteini-] - (v.) commit fornication
puteiniwr [puteinwyr, m.] - (n.) fornicator
Puw - (prop.n.) Pugh
pw - (interj.) pooh, bah
pwd [-au?, m.] - (n.)
pwdin [m.] - (n.) pudding
pwdlyd - (adj.)
pwdr [pl. pydron] - (adj.) rotten, corrupt, putrid
pwdu [pwd-] - (v.) pout, sulk
pw+er [pwerau, pweroedd, m.] - (n.) power
pwerus - (adj.) powerful
pwff [pyffiau, m.] - (n.) puff, blast
pwffio (puffian) [pwffi-] - (v.) puff, blast
pw+l - (adj.) blunt, obtuse; dull, dim, blear
{ (blunt) Pw+l is blunt in the way a knife is blunt. }
pwl [pyliau, m.] - (n.) fit, attack, paroxysm
pwll [pyllau, m.] - (n.) pit, pool, pond
pwllyn [-ion?, m.] - (n.)
pwmel [-au?, m.] - (n.)
pwmp [pympiau, m.] - (n.)
pwn [pynnau, m.] - (n.) pack, burden, bale
pwnc [pynciau, m.] - (n.) point, subject, question
{ (point) Pwnc is a subject, to raise a point in a discussion one
would "codi pwnc". }
pwnfarch [pwnfeirch, m.] - (n.)
pwniad [-au, m.] - (n.) nudge, dig
pwnian [pwni-] - (v.)
pwnio [pwni-] - (v.) nudge; beat, thump, wallop
pwrcas [-au, m.] - (n.) purchase
pwrcasu [pwrcas-] - (v.) purchase
pwrpas [-au, m.] - (n.) purpose
pwrpasol - (adj.) suitable
pwrpasu [pwrpas-] - (v.) purpose, intend
pwrs [pyrsau, m.] - (n.) purse, bag; udder
pwt [m.] - (n.) prod, poke
pwt [pytiau, m.] - (n.) anything short; stump
pwti [m.] - (n.)
pwtian (pwtio) [pwti-] - (v.) prod, poke
pwtyn [-ion?, m.] - (n.)
pwy - (inter. pron.) who
Pwyl - (prop.n.) Poland
pwyll [m.] - (n.) sense, discretion
pwylledd [-au?, m.] - (n.)
pwyllgar - (adj.)
pwyllgor [-au, m.] - (n.) committee
pwyllgorwr [pwyllgorwyr, m.] - (n.) committee-man
pwyllo [pwyll-] - (v.) pause, consider, reflect
pwyllog - (adj.) discreet, prudent, deliberate
pwynt [-iau, m.] - (n.) point
{ Pwynt picks up all the meanings of "point" left over from "pwnc"
and "blaen", and sometimes even those from "pwnc". }
pwyntil [m.] - (n.) tab, tag; pencil
pwyntio [pwynti-] - (v.) point; fatten
pwyo [pwy-] - (v.) beat, batter, pound, bray
{ (bray) Pwyo is bray in the sense of pound. }
pwys [-au, -i, m.] - (n.) weight, burden, pressure; pound; importance
{ (pound) Pwys is a pound of weight. }
pwysau [m.] - (n.) weight
pwysbwynt [-iau?, m.] - (n.)
pwysedd [m.] - (n.) pressure
pwysfawr - (adj.)
pwysi [-%au, m.] - (n.) posy, bouquet
pwysig [pwysic- &adj] - (adj.) important
pwysigrwydd [m.] - (n.) importance
pwysigyn [-ion?, m.] - (n.)
pwyslais [pwysleisiau, m.] - (n.) emphasis
pwysleisio [pwysleisi-] - (v.) emphasize, accentuate
pwyso [pwys-] - (v.) weigh, press; lean, rest; rely
pwyswr [pwyswyr, m.] - (n.) weigher
pwyth [-au, -on, m.] - (n.) stitch
talu'r pwyth - (v.) requite
pwytho [pwyth-] - (v.) stitch
pwythwr [pwythwyr, m.] - (n.) stitcher
pwythyn [pwythau, pwython, m.] - (n.)
pybyr - (adj.) strong, stout, staunch, valiant
pybyrwch [m.] - (n.) stoutness, vigor (vigour), valor (valour)
pydew [-au, m.] - (n.) well, pit
pydredig - (adj.) rotten, putrid
pydredd [m.] - (n.) rottenness, putridity, rot
pydriad [-au?, m.] - (n.)
pydrni [m.] - (n.) rottenness, putrefaction
pydron [pl.] - (adj.) <see "pwdr">
pydru [pydr-] - (v.) rot, putrefy
pyffiau [pl.] - (n.) <see "pwff">
pyg [m.] - (n.) pitch, bitumen
{ (pitch) Pyg is the kind of pitch that is black. }
pygddu - (adj.) pitch-black
pygliw - (adj.)
pyglyd - (adj.) bituminous
pygu [pyg-] - (v.) pitch
{ Pygu is to apply pitch to something. }
pyngad (pyngu) [pyng-] - (v.) cluster
pylaidd - (adj.)
pyliau [pl.] - (n.) <see "pwl">
pylni [m.] - (n.) bluntness, dullness
pylor [m.] - (n.) dust, powder
pylu [pyl-] - (v.) blunt, dull
pyllau [pl.] - (n.) <see "pwll">
pyllog - (adj.) full of pits
pyllu [pyll-] - (v.) pit
pympiau [pl.] - (n.) <see "pwmp">
pymtheg [m.] - (adj. & n.) fifteen
pymthegfed - (adj.) fifteenth
pynciau [mpl.] - (n.) <see "pwnc">
pyncio [pynci-] - (v.) sing, play, make melody
pynfarch [pynfeirch, m.] - (n.) pack-horse; mill-race
pynio [pyni-] - (v.) burden, load
pynnau [mpl.] - (n.) <see "pwn">
Pyrs - (prop.n.) Pierce
pyrsau [pl.] - (n.) <see "pwrs">
pyrth [pl.] - (n.) <see "porth">
pyrwydden [pyrwydd, f.] - (n.)
pysen [pys, f.] - (n.) pea
pysg [pl.] - (n.)
pysgodfa [pysgodfeydd, f.] - (n.) fishery
pysgodlyn [-noedd, -nau, m.] - (n.) aquarium
pysgodog - (adj.)
pysgodyn [pysgod, m.] - (n.) fish
pysgota [pysgot-] - (v.) fish, angle
bach pysgota - (n.) fish hook
pysgotwr [pysgotwyr, m.] - (n.) fisherman
pysgoty [pysgotai, m.] - (n.) aquarium
pyst [pl.] - (n.) <see "post">
pystylad [-au?, m.] - (n.)
pystylad [pystylad-] - (v.) stamp with the feet
pytaten [pytatws, f.] - (n.) potato
pytiau [pl.] - (n.) <see "pwt">
pythefnos [-au, mf.] - (n.) fortnight Pharisead [Phariseaid, m.] - (n.) Pharisee
Phariseaeth [f.] - (n.) Pharisaism
Phariseaidd - (adj.) Pharisaic, Pharisaical
Philistiad [Philistiaid, m.] - (n.) Philistine
Philistiaeth [f.] - (n.) Philistinism
philosophi [m.] - (n.) philosophy
phiol [f.] - (n.) <see "ffiol">
physygwr [m.] - (n.) <see "ffisigwr">
physygwriaeth [f.] - (n.) <see "ffisigwriaeth"> rabbi [-niaid, m.] - (n.) rabbi
rabbiniaidd - (adj.) rabbinical
raced [-i, m.] - (n.)
radio [m.] - (n.) radio
ras [-ys, f.] - (n.) race
rasal [-au?, f.] - (n.)
raselydd [fpl.] - (n.)
raser [-ydd, f.] - (n.)
rathiad [-au?, m.] - (n.)
record [-iau, mf.] - (n.) record
recordiad [-au?, m.] - (n.)
recordio [recordi-] - (v.) record
reiat [f.] - (n.) row, riot
reis [m.] - (n.) rice
reit - (adv.) right, very, quite
restio [resti-] - (v.) arrest
ridens [f.] - (n.) fringe
riwl [f.] - (n.) ruler
robin [m.] - (n.) <used in expression>
robin y gyrrwr - (n.) gadfly
roced [-i, f.] - (n.) rocket
ruban [-au, m.] - (n.) ribbon
rw+an - (adv.) now
{ Rw+an is used in N. Wales. }
rwbel [m.] - (n.) rubble, rubbish
rwber [m.] - (n.) rubber
rwden [rwdins, f.] - (n.) swede, turnip
rwdlan (rwdlo) [rwdl-] - (v.) talk rubbish, talk nonsense, babble, blather
{ Rwdlo may be more common in N. Wales. }
Rwsia [f.] - (prop.n.) Russia
rwtsh [m.] - (n.) rubbish, nonsense
{ Rwtsh is a slang term heard primarily in S. Wales. }
{ (rubbish) Rwtsh means "rubbish" in the sense of "nonsense". }
rwtsh lol - (n.) utter nonsense
rybelwr [rybelwyr, m.] - (n.)
rygbi [m.] - (n.) rugbi rhac [-iau?, f.] - (n.)
rhaca [-nau, mf.] - (n.) rake
rhacanu [rhacan-] - (v.) rake
rhacsog - (adj.)
rhactal [-au, m.] - (n.) frontlet
rhad - (adj.) free; cheap
rhad [-au, m.] - (n.) grace, favor (favour), blessing
rhadlon - (adj.) gracious, kind; genial
rhadlondeb (rhadlonrwydd) [m.] - (n.) graciousness, cheapness
rhad-roddi [rhad-rodd-] - (v.)
rhadus - (adj.)
rhaeadr [-au, f.] - (n.) waterfall, cataract
rhaeadru [rhaeadr-] - (v.) pour, gush
rhaff [-au, f.] - (n.) rope, cord
rhaffo (rhaffu) [rhaff-] - (v.) rope
rhaffwr [rhaffwyr, m.] - (n.)
rhag [rhag- &prep2] - (prep.) lest; from; before, against
amddiffyn rhag - (v.) defend from, protect from
atal rhag - (v.) stop from, prevent from, hinder from, withhold from
cadw rhag - (v.) keep from
celu rhag - (v.) hide from, conceal from
cilio rhag - (v.) retreat from, recede from, swerve frmo, flee
ffoi rhag - (v.) flee from
rhag ofn - (conj.) lest
ymatal rhag - (v.) forbear, refrain from, abstain from
{ (forbear) Ymatal rhag is a transitive verb. }
ymgadw rhag - (v.) keep oneself from, forbear, abstain from
{ (forbear) Ymgadw rhag is a transitive verb. }
ymwrthod rhag - (v.) abstain from
rhag- - (pfx.) pre-, fore-, ante-
rhagaeddfedrwydd [m.] - (n.)
rhagafon [-ydd, f.] - (n.)
rhagair [rhageiriau, m.] - (n.)
rhagarfaethiad [m.] - (n.) predestination
rhagarfaethu [rhagarfaeth-] - (v.) predestine
rhagarwain [rhagarweini-] - (v.) introduce
rhagarweiniad [-au, m.] - (n.) introduction
rhagarweiniol - (adj.) introductory
rhagarwyddo [rhagarwydd-] - (v.) portend, foretoken
rhagbaratoawl - (adj.) preparatory
rhagbrawf [rhagbrofion, m.] - (n.) foretaste
rhagchwiliad [-au, m.] - (n.)
rhagchwilio [rhagchwili-] - (v.)
rhagderfyniad [-au?, m.] - (n.)
rhagderfynu [rhagderfyn-] - (v.) predetermine
rhagdraeth [-au, m.] - (n.) preface, introduction
rhagdyb [-ion, mf.] - (n.)
rhagdybied (rhagdybio) [rhagdybi-] - (v.) presuppose
rhagddarbod [-au?, m.] - (n.)
rhagddarbod [rhagddar- &bod] - (v.)
rhagddodiad [rhagddodiaid, m.] - (n.) prefix
rhagddor [-au, f.] - (n.) outer door, hatch
rhagddweud (rhagddywedyd) [rhagddywed-] - (v.) foretell
rhagddyddio [rhagddyddi-] - (v.)
rhagddyfalu [rhagddyfal-] - (v.)
rhageiriau [mpl.] - (n.) <see "rhagair">
rhagenw [-au, m.] - (n.) pronoun
rhagenwol - (adj.)
rhagfarn [-au, f.] - (n.) prejudice, bias
rhagfarnllyd - (adj.) prejudiced
rhagferf [-au, f.] - (n.) adverb
rhagflaenor [-iaid, m.] - (n.) forerunner
rhagflaenu [rhagflaen-] - (v.) precede, anticipate, forestall
rhagflaenydd [-ion, rhagflaenwyr, m.] - (n.) predecessor, precursor
rhagflas [m.] - (n.) foretaste
rhagfur [-iau, m.] - (n.) bulwark
rhagfwriad [-au?, m.] - (n.)
rhagfyfyrio [rhagfyfyri-] - (v.) premeditate
rhagfynegi [rhagfyneg-] - (v.) foretell
Rhagfyr [m.] - (n.) December
rhag-ganfyddiad [-au?, m.] - (n.)
rhaglaw [-iaid, rhaglofiaid, m.] - (n.) prefect, viceroy
rhaglawiaeth [f.] - (n.) prefecture
rhaglen [-ni, f.] - (n.) program (programme) , bill
rhaglith [-iau, -oedd, f.] - (n.) preface
rhaglun [-iau, m.] - (n.)
rhagluniaeth [-au, f.] - (n.) providence
rhagluniaethol - (adj.) providential
rhaglunio [rhagluni-] - (v.) predestine, predestinate
rhaglyw [-iaid, m.] - (n.)
rhaglywydd [-au?, m.] - (n.)
rhagnodiad [-au, m.] - (n.)
rhagod [-ion, m.] - (n.) ambush
rhagod [rhagod-] - (v.) hinder, meet, waylay, ambush
rhagofal [-on, m.] - (n.)
rhagofalu [rhagofal-] - (v.)
rhagofnau [pl.] - (n.) forebodings
rhagolwg [rhagolygon, m.] - (n.) prospect
rhagor - (adj. & adv.) more
rhagor [-au, -ion, m.] - (n.) more; difference
{ (difference) Rhagor is related to "rhagoriaeth", an excellence,
an extent to which something is better, or in greater quantity
("rhagor o <rhywbeth>", more of <something>; "yn rhagori ar
<rhywbeth>", better than <something>). "Faint rhagor?" is "how much
more?", "how much longer?", "what greater extent?". }
rhagorach - (adj. & adv.) better
rhagorfraint [rhagorfreintiau, f.] - (n.) privilege
rhagori [rhagor-] - (v.) excel, exceed, surpass
rhagoriaeth [-au, f.] - (n.) superiority; excellence
rhagorol - (adj.) excellent, splendid, admirable
rhagoroldeb [m.] - (n.) excellence
rhagorsaf [-oedd, f.] - (n.) out-station; outpost
rhagosodiad [-au, m.] - (n.)
rhagredegydd [-ion, m.] - (n.) forerunner
rhagrith [-ion, m.] - (n.) hypocrisy
rhagrithio [rhagrithi-] - (v.) practice (practise) hypocrisy
rhagrithiol - (adj.) hypocritical
rhagrithiwr [rhagrithwyr, m.] - (n.) hypocrite
rhagrybuddio [rhagrybuddi-] - (v.) forewarn
rhagwant [-au, m.] - (n.)
rhagweld (rhagweled) [rhagwel-] - (v.) foresee
rhagwelediad [m.] - (n.) foresight, prescience
rhagwybod [rhagwy- &bod] - (v.) foreknow
rhagwybodaeth [f.] - (n.) foreknowledge
rhagymadrodd [-ion, m.] - (n.) preface, introduction
rhai - (adj.) some
rhai - (pron.) some ones
rhaib [rheibiau, m.] - (n.) rapacity, greed; spell
rhaid [rheidiau, m.] - (n.) necessity, need
{ (need) Rhaid is more properly translated "necessity". }
rhaid [rheit- &adj] - (adj.) necessary
{ Strictly speaking, this adjective exists only in the eq., comp. and
sup. }
rhaidd [rheiddiau, m.] - (n.) spear; antler
rhain - (pron.) these
rhaith [f.] - (n.) arbitrament
rhamant [-au, f.] - (n.) romance
rhamanta [rhamant-] - (v.) romance
rhamantaidd - (adj.)
rhamantus - (adj.) romantic
rhampen [-nod, f.] - (n.)
rhampio [rhampi-] - (v.) romp
rhan [-nau, f.] - (n.) part, portion, behalf; fate
{ (part) Rhan is a share of the whole, and so suggests that the
rest is still somehere. (To do one's part, to take one's share of
the work: "gwneud eich rhan"). }
ar ran - (prep.) on behalf, on the part
cymryd rhan {yn} - (v.) take part {in}
rhanbarth [-au, m.] - (n.) division, district
rhandir [-oedd, m.] - (n.) division, district, allotment
rhandy [rhandai, m.] - (n.) apartment
rhanedig - (adj.)
rhan.gymeriad [rhan.gymeriaid, m.] - (n.) participle
rhaniad [-au, m.] - (n.) division
rhannol - (adj.)
rhannu [rhann- &1, rhan- &2+; 3.s. & 2.s.imp. rhan] - (v.) share, divide, distribute, allocate, apportion
rhannwr [rhannwyr, m.] - (n.) divider, sharer
rhannydd [rhanyddion, m.] - (n.)
rhanrif [-au, m.] - (n.)
rhanyddion [mpl.] - (n.) <see "rhannydd">
rhasgl [-ion, -au, f.] - (n.)
rhasglu [rhasgl-] - (v.)
rhastal [-au?, f.] - (n.)
rhastl [-au, f.] - (n.)
rhath [-au, m.] - (n.)
rhathell [-au, f.] - (n.) rasp
rhathiad [m.] - (n.) friction; attrition
rhathu [rhath-] - (v.) rub, rasp, file
rhaw [-iau, rhofiau, f.] - (n.) spade, shovel
rhawaid (rhawed) [rhaweidiau, f.] - (n.) spadeful, shovelful
rhawd [rhodau, f.] - (n.) course, career
rhawffon [rhawffyn, f.] - (n.)
rhawg - (adv.) for a long time
{ Rhawg implies for a long time to come. }
rhawio [rhawi-] - (v.) shovel
rhawn [m.] - (n.) coarse long hair, horsehair
rhawnog - (adj.)
rhecsyn [-ion?, m.] - (n.)
rhechain [rhechain- ?] - (v.)
rhechod [fpl.] - (n.)
rhechu [rhech-] - (v.)
rhedeg [rhed-; 3.s. & 2.s.imp. rhed] - (v.) run; flow
rhedeg at - (v.) run to
rhedeg i ffwrdd - (v.) abscond
rhedegfa [rhedegfeydd, f.] - (n.) racecourse, race
rhedegfarch [rhedegfeirch, m.] - (n.) racehorse
rhedegog - (adj.) running, flowing
rhedegydd [-ion, rhedegwyr, m.] - (n.) runner
rhedell [-au, f.] - (n.) cursor
rhedfa [f.] - (n.) running, course, race
rhediad [-au, m.] - (n.) running, trend, slope
rhedlif [-au?, m.] - (n.)
rhedweli [-%au, f.] - (n.) artery
rhedynen [rhedyn, f.] - (n.) fern
ceiliog rhedyn - (n.) grasshopper
rhedyn ungoes - (n.) bracken
rhedyn.glos [-au?, m.] - (n.)
rhedynog - (adj.)
rhef - (adj.)
rhefder (rhefydd) [m.] - (n.) thickness
rhefr [m.] - (n.) rectum
rhefr-rwym - (adj.)
rheffyn [-nau, m.] - (n.) cord; string, rigamarole
rheg [-au, rhegfeydd, f.] - (n.) curse
{ Rheg is curse in the sense of naughty words. }
rhegen yr y+d (rhegen ryg) [f.] - (n.) corncrake
rhegi [rheg-] - (v.) curse, swear
{ Rhegi is to say naughty words. }
rheglyd - (adj.) given to cursing, profane
rheng [-au, -oedd, f.] - (n.) row, rank
rheibes [-au, f.] - (n.)
rheibiau [pl.] - (n.) <see "rhaib">
rheibio [rheibi-] - (v.) raven, ravage, ravish, bewitch
rheibiwr [rheibwyr, m.] - (n.)
rheibus - (adj.) rapacious, of prey
rheidegwr [rheidegwyr, m.] - (n.)
rheidiau [pl.] - (n.) <see "rhaid">
rheidiol - (adj.) necessary, needful
rheidrwydd [m.] - (n.) necessity, need
rheidus - (adj.) necessitous, needy
rheidusion [pl.] - (n.)
rheiddiadu [rheiddiad-] - (v.)
rheiddiadur [-on, m.] - (n.)
rheiddiau [pl.] - (n.) <see "rhaidd">
rheiddiol - (adj.)
rheilen [-nau?, f.] - (n.)
rheilffordd [rheilffyrdd, f.] - (n.) railway
rheiliau [pl.] - (n.)
rheini - (pron.) those
rheinws [-au?, m.] - (n.)
rheiny - (pron.) those
rheitiach (rheitiaf; rheitied) - (adj.) <see "rhaid">
rheitheg [f.] - (n.) rhetoric
rheithegydd [-ion, rheithegwyr, m.] - (n.) rhetorician
rheithfarn [-au, f.] - (n.) verdict
rheithgor [-ion?, m.] - (n.)
rheithiwr [rheithwyr, m.] - (n.) juryman, juror
rheithor [-iaid, -ion, m.] - (n.) rector
rhelyw [m.] - (n.) residue, rest, remainder
rhemp [f.] - (n.) excess; defect
rhent [-i, m.] - (n.) rent
rhentu [rhent-] - (v.) rent
rheol [-au, f.] - (n.) rule, regulation
peth croes i reol - (n.) anomaly
rheolaeth [-au?, f.] - (n.) rule, management, control
rheolaidd - (adj.) regular
rheoli [rheol-] - (v.) rule, govern, control
rheolus - (adj.)
rheolwr [rheolwyr, m.] - (n.) ruler, controller
rhes [-i, -au, f.] - (n.) row, rank; stripe, line, queue, bank
{ (bank) Rhes is the kind of bank you line things up in. }
{ (row) Rhes is just a linear alignment, such as a row of houses or
bricks, or a sequence such as of names or words or numbers spoken
one after the other. }
{ (line) Rhes is a row of things, an arrangement of things. (It
would also be the right word for "queue", which is "line" in
American.) }
rhesel [-i, f.] - (n.)
rhesen [rhesi, f.] - (n.) line, streak, stripe
rhesin [-au, resingau, m.] - (n.) raisin
rhesog - (adj.) striped; ribbed
rhestl [-au, f.] - (n.) rack
rhestr [-i, -au, f.] - (n.) list; row
{ (row) Rhestr is a register, a list, such as list of names in
some specific order, or a list of items to be bought or a list of
jobs to be done. }
rhestrog - (adj.)
rhestrol - (adj.)
rhestru [rhestr-] - (v.) list
rheswm [rhesymau, m.] - (n.) reason
{ Rheswm is the standard Welsh word for "reason". }
rhesymeg [f.] - (n.) logic
rhesymegiad [-au?, m.] - (n.)
rhesymegol - (adj.) logical
rhesymegwr [rhesymegwyr, m.] - (n.) logician
rhesymegydd [-ion, m.] - (n.) logician
rhesymiad [-au, m.] - (n.)
rhesymol - (adj.) reasonable, rational
rhesymoldeb [m.] - (n.) reasonableness
rhesymoliaeth [f.] - (n.) rationalism
rhesymolwr [rhesymolwyr, m.] - (n.) rationalist
rhesymu [rhesym-] - (v.) reason
rhethreg (rhetoreg) [f.] - (n.) rhetoric
rhew [-oedd, -ogydd, m.] - (n.) ice, frost
rheweiddiad [-au?, m.] - (n.)
rheweiddio [rheweiddi-] - (v.)
rhewfryn [-iau, m.] - (n.) iceberg
rhewgell [-oedd, f.] - (n.) freezer
rhewglai [-eiau?, m.] - (n.)
rhewi [rhew-] - (v.) freeze
rhewllyd - (adj.) icy, frosty, frigid
rhewog - (adj.)
rhewydd - (adj.) wanton, lustful
rhewyn [rhewogydd, -au, m.] - (n.)
rhewynt [-oedd, m.] - (n.)
rheydr [pl.] - (n.)
rhi [m.] - (n.) king, lord
rhiain [rhianedd, f.] - (n.) maiden
rhialtwch [m.] - (n.) pomp; festivity, jollity
rhianedd [pl.] - (n.) <see "rhiain">
rhiant [m.] - (n.)
rhibidire+s [f.] - (n.) rigamarole
rhibin [m.] - (n.) streak
rhibinio [rhibini-] - (v.)
rhic [-iau, m.] - (n.) notch, nick; groove
rhicio [rhici-] - (v.) notch, nick
rhiciog - (adj.) notched; groove; ribbed
rhidyll [-au, m.] - (n.) riddle, sieve
{ (riddle) Rhidyll is the kind of riddle you sift with. }
rhidyllio (rhidyllu) [rhidylli-, rhidyll-] - (v.) riddle, sift
rhieingerdd [-i, f.] - (n.) love poem
rhieni [pl.] - (n.) parents
rhif [-au, m.] - (n.) number, numeral
rhifedi [m.] - (n.) number, numeral
rhifo [rhif-] - (v.) count, number, recken
rhifol [-ion, m.] - (n.) numeral
rhifyddeg (rhifyddiaeth) [f.] - (n.) arithmetic
rhifyddol - (adj.)
rhifyddwr [rhifyddwyr, m.] - (n.) arithmetician
rhifyn [-nau, m.] - (n.) number
rhigod [-au, m.] - (n.)
rhigol [-au, -ydd, f.] - (n.) rut, groove
rhigolaeth [-au?, f.] - (n.)
rhigolaidd - (adj.)
rhigoli [rhigol-] - (v.)
rhigolog - (adj.)
rhigolydd [-ion?, m.] - (n.)
rhigwm [rhigymau, m.] - (n.) rigamarole; rhyme
rhigymu [rhigym-] - (v.) rhyme, versify
rhingyll [-iaid, m.] - (n.) sargeant, bailiff, beadle
rhimyn [-nau, m.] - (n.) strip, string
rhin [-iau, f.] - (n.) virtue, essence
rhinc [-iau, f.] - (n.)
rhincian [rhinci-] - (v.) creak; gnash
rhiniog [-au, f.] - (n.) threshold
rhiniol - (adj.)
rhiniwr [rhinwyr, m.] - (n.)
rhintach - (adj.)
rhinwedd [-au, f.] - (n.) virtue
rhinweddol - (adj.) virtuous
rhinwyllt - (adj.)
rhip [-iau, m.] - (n.) strickle
rhipio [rhipi-] - (v.)
rhipyn [rhipiau, m.] - (n.)
rhisgl [m.] - (n.) bark
{ Rhisgl is the usual word describing a tree's cover. }
rhisglo [rhisgl-] - (v.)
rhisglyn [-ion?, m.] - (n.)
Rhisiart - (prop.n.) Richard
rhistyll [-ion?, m.] - (n.)
rhith [-iau, m.] - (n.) form, guise, appearance, image
rhithdyb [-iau, f.] - (n.)
rhithganfyddiad [-au, m.] - (n.)
rhithio [rhithi-] - (v.) appear
rhithiwr [rhithwyr, m.] - (n.)
rhithyn [rhithiau, m.] - (n.) atom, particle, scintilla
rhiw [-iau, f.] - (n.) hill, acclivity, ascent
rhiwallt [-iau?, f.] - (n.)
rhiwbob [-au?, m.] - (n.)
Rhobert - (prop.n.) Robert
rhocas [-au?, m.] - (n.)
rhocen [-nau?, f.] - (n.)
rhoces [-au?, f.] - (n.)
rhocyn [-ion?, m.] - (n.)
rhoch [fm.] - (n.) grunt, groan; death-rattle
rhochain (rhochian) [rhoch-, rhochi-] - (v.) grunt
rhochi [rhoch-] - (v.)
rhod [-au, f.] - (n.) wheel, orb; ecliptic
rhoden [-nau?, f.] - (n.)
rhodfa [rhodfeydd, f.] - (n.) walk, promenade, avenue
rhodiad [m.] - (n.) walk
rhodianna [rhodiann- &1, rhodian- &2+] - (v.) stroll
rhodio [rhodi-] - (v.) walk, stroll
rhodiwr [rhodwyr, m.] - (n.)
rhodl [-au?, f.] - (n.)
rhodle [-oedd, m.] - (n.)
rhodli [rhodl-] - (v.)
rhodres [m.] - (n.) ostentation, affectation
rhodresa [rhodres-] - (v.) behave ostentatiously
rhodresgar - (adj.) ostentatious, affected
rhodreswr [rhodreswyr, m.] - (n.) swaggerer
rhodd [-ion, f.] - (n.) gift, present
rhoddedig - (adj.)
rhoddged [-ion, f.] - (n.)
rhoddi - (v.) <see "rhoi">
rhoddwr [rhoddwyr, m.] - (n.) giver, donor
rhofiau [pl.] - (n.) <see "rhaw">
rhofio [rhofi-] - (v.) shovel
rhoi (rhoddi) [rhodd-, rho- &i; 1.s. rhof; 3.s. rhydd, rhy, dyry; 2.s. imp. rho] - (v.) give, bestow, yield; put; afford; ascribe
{ The literary form of "rhoi" is "rhoddi". }
{ (put) Rhoi is a general term for "put". }
rhoi arswyd - (v.) awe
rhoi benthyg - (v.) advance
{ Rhoi benthyg is advance in the sense of giving money ahead of
time. }
rhoi ei fryd ar - (v.) set his mind to
rhoi i - (v.) give to
rhoi prawf ar berson - (v.) put a person to the test
rhoi yng ngwlych - (v.) steep
rhoi'r bre+c - (v.) brake
rhoi'r gorau i - (v.) abandon
rho+l [f.] - (n.) rule
rho+l [rholiau, f.] - (n.) roll
rholbren [-ni, m.] - (n.) rolling pin
rholian [rholi-] - (v.)
rholio [rholi-] - (v.) roll
rholyn [m.] - (n.) roll
rhonc - (adj.) rank, stark, out-and-out
rhoncian [rhonci-] - (v.)
rhonciog - (adj.)
rhonell [-au, f.] - (n.)
Rhonwen - (prop.n.) Rowena
rhos [-ydd, f.] - (n.) moor, heath; plain
rhos [mpl.] - (n.) <see "rhosyn">
rhosfa [rhosfeydd, f.] - (n.)
rhosfeuo [rhosfeu-] - (v.)
rhost - (adj.) roast, roasted
rhostio [rhosti-] - (v.) roast
rhostir [-oedd, m.] - (n.)
rhoswydd [pl.] - (n.)
rhosyn [-nau, rhos, rhosod, m.] - (n.) rose
rhoth [f.] - (adj.) <see "rhwth">
rhu [-adau, m.] - (n.)
rhuad [-au, m.] - (n.) roaring, roar
rhuadwy - (adj.) roaring
rhuchen [rhuchion, f.] - (n.) husk; film, pellicle
rhuchio [rhuchi-] - (v.)
rhudd [pl. -ion] - (adj.) red, crimson
rhuddell [f.] - (n.) rubric
rhuddem [-au, f.] - (n.)
rhuddin [m.] - (n.) heart of timber
rhuddion [pl.] - (n.) bran
rhuddo [rhudd-] - (v.)
rhuddog [-ion, m.] - (n.)
rhuddos [pl.] - (n.)
rhuddygl [-au?, m.] - (n.) radish
Rhufain - (prop.n.) Rome
Rhufeiniad [Rhufeiniaid, m.] - (n.) Roman
Rhufeinig (Rhufeinaidd) - (adj.) Roman
Rhufeiniwr [Rhufeinwyr, m.] - (n.) Roman
rhugl [rhugl- &adj] - (adj.) fluent, free, glib
rhuglad [-au, m.] - (n.)
rhuglen [-ni, f.] - (n.) rattle
rhuglgroen [-nau?, m.] - (n.)
rhuglgrwyn [mpl.] - (n.)
rhuglo [rhugl-] - (v.) rattle
rhull - (adj.)
rhumen [f.] - (n.) belly, paunch
rhumog - (adj.)
rhuo [rhu-] - (v.) roar, bellow, bluster
rhuol - (adj.)
rhupunt [-iau?, m.] - (n.)
rhus [-oedd, m.] - (n.)
rhusiant [rhusiannau, m.] - (n.)
rhusiedig - (adj.)
rhusio [rhusi-] - (v.) start, scare, take fright, boggle
{ (start) Rhusio means start in the sense of be startled. }
rhuslyd - (adj.)
rhuthr [-au, m.] - (n.) rush; attack; sally
rhuthrad [-au, m.] - (n.)
rhuthro [rhuthr-] - (v.) rush; attack, assault
rhuthro ar - (v.) assail
rhuthro dweud - (v.) blurt
Rhuthun - (prop.n.) Ruthin
rhwbian [rhwbi-] - (v.)
rhwbio [rhwbi-] - (v.) rub, chafe
rhwch [rhychau, m.] - (n.)
rhwchian [rhwchi-] - (v.)
rhwd [m.] - (n.) dirt, filth, rust, sediment
rhwdu [rhwd-] - (v.)
rhwng [rhyng- &prep2] - (prep.) between, betwixt
rhwnc [m.] - (n.) snort, snore; death-rattle
rhwth [f. rhoth] - (adj.) gaping, distended
rhwy [-au?, m.] - (n.)
rhwyd [-au, -i, f.] - (n.) net, snare
rhwyden [-ni, f.] - (n.)
rhwydo [rhwyd-] - (v.) net, ensnare
rhwydog - (adj.) reticulated, netted
rhwydwaith [rhwydweithiau, m.] - (n.) network
rhwydd - (adj.) easy, expeditious, prosperous
rhwyddhau [rhwydd- &hau] - (v.) facilitate
rhwyddineb [m.] - (n.) ease, facility
rhwyf [-au, f.] - (n.) oar
rhwyflong [-au, f.] - (n.) galley
rhwyfo [rhwyf-] - (v.) row; sway, toss about
rhwyfus - (adj.) restless
rhwyfwr [rhwyfwyr, m.] - (n.) rower, oarsman
rhwyg [-iadau, -au, m.] - (n.) rent, rupture, breach; schism
{ (breach) Rhwyg is breach in the sense of rupture. }
rhwygiad [-au, m.] - (n.)
rhwygo [rhwyg-] - (v.) rend, tear
rhwygol - (adj.)
rhwyll [-au, f.] - (n.) buttonhole, aperture
rhwyllog - (adj.)
rhwyllwaith [-au?, m.] - (n.)
rhwyllyn [m.] - (n.) buttonhole, aperture
rhwym - (adj.) bound
rhwym [-au, m.] - (n.) bond, tie; obligation
rhwymedig - (adj.) bound, obliged
bod yn rhwymedig ar - (v.) behoove
rhwymedigaeth [-au, f.] - (n.) bond, obligation
rhwymedd [m.] - (n.) constipation
rhwymiad [-au, m.] - (n.) binding
rhwymo [rhwym-] - (v.) bind, tie, bandage; constipate
rhwymwr [rhwymwyr, m.] - (n.) binder
rhwymyn [-nau, m.] - (n.) band, bond, bandage, brace
{ (band) Rhwymyn is band as in a narrow strip. }
rhwymynnu [rhwymynn- &1, rhwymyn- &2+] - (v.) bandage
rhwysg [m.] - (n.) sway; pomp
rhwysgfawr - (adj.) pompous, ostentatious
rhwysgo [rhwysg-] - (v.)
rhwystr [-au, m.] - (n.) hindrance, obstacle, bar, barrier
{ (bar) Rhwystr is bar in the sense of an obstacle. }
rhwystro [rhwystr-] - (v.) hinder, prevent, obstruct, block
rhwystrus - (adj.) embarrassed, confused
rhwyth [pl. -on] - (adj.)
rhy - (adv.) too
rhybed [-ion, m.] - (n.)
rhybedio [rhybedi-] - (v.) rivet; reverberate
rhybedog - (adj.)
rhybedu [rhybed-] - (v.)
rhybudd [-ion, m.] - (n.) warning, notice, admonition, alarm
rhybuddio [rhybuddi-] - (v.) warn, admonish, caution
rhych [-au, f.] - (n.) furrow, rut, groove
rhychog - (adj.) furrowed, seamed
rhychor [-ion?, m.] - (n.)
rhychu [rhych-] - (v.)
rhychwant [-au, m.] - (n.) span
rhychwantu [rhychwant-] - (v.) span
rhyd [-au, -iau, f.] - (n.) ford
rhydio [rhydi-] - (v.) ford
rhydlyd - (adj.) rusty
rhydu [rhyd-] - (v.) rust
rhydweli [-au, m.] - (n.)
Rhydychen - (prop.n.) Oxford
rhydyllog - (adj.)
rhydyllu [rhydyll-] - (v.)
rhydd [pl. -ion] - (adj.) free; loose; liberal
rhyddfraint [-iau?, f.] - (n.)
rhyddfreiniad [-au?, m.] - (n.)
rhyddfreiniau [pl.] - (n.)
rhyddfreinio [rhyddfreini-] - (v.)
rhyddfrydedd [-au?, m.] - (n.)
Rhyddfrydiaeth [f.] - (n.) Liberalism
rhyddfrydig - (adj.) liberal, generous
rhyddfrydigrwydd [m.] - (n.)
rhyddfrydol - (adj.) liberal
{ Rhyddfydol is liberal in the political sense. }
Rhyddfrydwr [Rhyddfrydwyr, m.] - (n.) Liberal, Radical
rhyddfynegiant [rhyddfynegiannau, m.] - (n.)
rhyddgymdeithasiad [-au?, m.] - (n.)
rhyddhad [m.] - (n.) liberation, emancipation
rhyddhaol - (adj.)
rhyddhau [rhydd- &hau] - (v.) free, release, liberate, absolve, acquit
rhyddiaith [f.] - (n.) prose
rhyddid [m.] - (n.) freedom, liberty
rhyddieithol - (adj.) prose, prosaic
rhyddni [m.] - (n.) looseness, diarrhea (diarrhoea)
rhyfedd - (adj.) strange, odd, queer, bizarre; wonderful; funny, humorous (humourous)
{ (odd, strange) Rhyfedd is "beyond measure", outlandish,
remarkable, strange. It comes from "rhy-" has the sense "extreme",
and the "-fedd" is "measure" (like "modfedd", a thumb-measure). It
is aslo used for humorous (humourous), so there is no question of
"funny peculiar" or "funny ha-ha", both are "rhyfedd". }
{ (wonderful) Rhyfedd used to mean what "wonderful" used to mean
-- beyond the usual, so worthy of wonder, remarkable -- but probably
doesn't really translate any meaning of "wonderful" any more. }
rhyfeddnod [-au, m.] - (n.) note of exclamation
rhyfeddod [-au, mf.] - (n.) wonder, marvel
rhyfeddol - (adj.) wonderful, marvellous
rhyfeddu [rhyfedd-] - (v.) wonder, marvel, amaze
rhyfel [-oedd, mf.] - (n.) war, warfare
cyfarpar rhyfel - (n.) munitions of war
offer rhyfel - (n.) armament, artillery
rhyfela [rhyfel-] - (v.) wage war, war
rhyfelblaid [f.] - (n.) belligerent
rhyfelgan [-nau?, f.] - (n.)
rhyfelgar - (adj.) warlike, bellicose
rhyfelgarwch [-au?, m.] - (n.)
rhyfelgri [-au, -oedd, m.] - (n.) war cry, battle cry
rhyfelgyrch [-oedd, m.] - (n.) campaign
rhyfelog - (adj.) belligerent
rhyfelwr [rhyfelwyr, m.] - (n.) warrior
rhyferthwy [m.] - (n.) torrent, inundation
rhyfon [pl.] - (n.) currants
rhyfyddiaeth [-au?, f.] - (n.)
rhyfyg [m.] - (n.) presumption, foolhardiness
{ (presumption) Rhyfyg is presumption in the sense of tempting fate. }
rhyfygu [rhyfyg-] - (v.) presume, dare
rhyfygus - (adj.) presumptuous; foolhardy
rhyg [m.] - (n.) rye
rhyglyddu [rhyglydd-] - (v.) deserve, merit
rhyglyddus - (adj.)
rhygniad [-au?, m.] - (n.)
rhygnu [rhygn-] - (v.) rub, grate, jar; harp
rhygyng [m.] - (n.) amble
rhygyngog - (adj.)
rhygyngu [rhygyng-] - (v.) amble; caper, mince
rhyngberthynas [-au?, f.] - (n.)
rhyngu [rhyng-] - (v.) <used in expression>
rhyngu bodd - (v.) please
rhyngweithiad [-au?, m.] - (n.)
rhyngwladol - (adj.) international
rhyngwladwriaethol - (adj.) international
rhyndod [m.] - (n.) shivering, chilly
rhynion [pl.] - (n.) grits, groats
rhynllyd - (adj.) shivering, chilly
rhynnu [rhynn- &1, rhyn- &2+] - (v.) starve with cold
Rhys - (prop.n.) Rees, Rice
rhysedd [m.] - (n.) abundance, excess
rhyswr [rhyswyr, m.] - (n.) hero, champion
rhython [pl.] - (n.) cockles
rhythu [rhyth-] - (v.) gape; stare
rhyw - (adj.) some, certain, any
rhyw - (adv.) some
rhyw [-iau, mf.] - (n.) sex, gender, type, sort
{ (gender) Rhyw is sex, both in the sense of sexual intercourse,
and in the sense of that which distinguishes two things. }
{ (type) Rhyw is sex, both in the sense of sexual intercourse, and
in the sense of that which distinguishes two things. It therefore
also means "type" (as in one of the -- presumably -- two types of
something). }
rhywbeth [m.] - (n.) something
rhywbryd - (adv.) sometime
rhywdegwch [m.] - (n.) non-sexism
rhywdro - (adv.) sometime
rhywel [-ion, m.] - (n.)
rhywfaint [-iau?, m.] - (n.)
rhywfodd - (adv.)
rhywiog - (adj.) kindly, genial; fine, tender
rhywiogrwydd [m.] - (n.)
rhywiol - (adj.) sexual
rhywle - (adv.) somewhere
rhywle [m.] - (n.) somewhere
rhywogaeth [-au, m.] - (n.) species, sort, kind, breed
rhywogaethol - (adj.)
rhywrai [pl.] - (n.) someones
rhywsut - (adv.) somehow
rhywun [m.] - (n.) someone
rhywus - (adj.)
rhywyr - (adj.) high time Sabath (Saboth) [-au, m.] - (n.) Sabbath
Sabothol - (adj.) Sabbath, sabbatical
saco [sac-] - (v.)
sacrament [-au, mf.] - (n.) sacrament
sacramentaidd - (adj.) sacramental
sach [-au, f.] - (n.) sack
sachaid (sached) [sacheidiau, f.] - (n.) sackful
sachell [-au, f.] - (n.)
sachlen [-ni, f.] - (n.) sackcloth
sachliain [sachlieiniau, m.] - (n.) sackcloth
sachu [sach-] - (v.) sack, bag
sachwisg [-oedd, f.] - (n.)
sad - (adj.) firm, steady, solid; sober
sadio [sadi-] - (v.) firm, steady
sadrwydd [m.] - (n.) firmness, steadiness
Sadwrn [Sadyrnau, mf.] - (n.) Saturn
Dydd Sadwrn - (n.) Saturday
Nos Sadwrn - (n.) Saturday night
sadydd [-ion, m.] - (n.)
sadyrnau [pl.] - (n.) <see "sadwrn">
saer [seiri, m.] - (n.) carpenter, wright, mason, artificer
saerni%aeth [f.] - (n.) workmanship, construction
saerni%o [saerni%-] - (v.) fashion, construct
saerni%ol - (adj.)
Saesneg - (adj.) English
Saesneg [f.] - (n.) English
Saesnes [-au, f.] - (n.) Englishwoman
Saeson [pl.] - (n.) <see "Sais">
saets [m.] - (n.) sage
saeth [-au, f.] - (n.) arrow, dart
cawell saethau - (n.) quiver
saethiad [-au, m.] - (n.)
saethnod [-au, m.] - (n.)
saethu [saeth-] - (v.) shoot, fire, dart; blast
saethwr [saethwyr, m.] - (n.) shooter, archer; shot
saethwriaeth [-au?, f.] - (n.)
saethydd [-ion, m.] - (n.) shooter, archer
saethyddiaeth [f.] - (n.) archery
saethyn [saethiadau, saethau, -nau, m.] - (n.)
safadwy - (adj.) stable
safanna [-+u?, m.] - (n.)
safbwynt [-iau, m.] - (n.) standpoint
safiad [m.] - (n.) standing; stature; stand
safio [safi-] - (v.) save
{ Safio is a blatant borrowing from English. }
safle [-oedd, m.] - (n.) position, station, situation
safn [-au, f.] - (n.) mouth, jaws
safnio [safni-] - (v.)
safnrhwth - (adj.) open-mouthed, gaping
safnrhythu [safnrhyth-] - (v.) gape, stare
safon [-au, f.] - (n.) standard, criterion
safonedig - (adj.)
safoni [safon-] - (v.)
safonol - (adj.) standard
saffir [m.] - (n.) sapphire
saffrwm [-au?, m.] - (n.)
saffwy [f.] - (n.) javelin, spear
sagrafen [-nau, f.] - (n.) sacrament
sagrafennol - (adj.)
sang [-au, f.] - (n.) pressure, tread
sangiad [-au, m.] - (n.)
sangu (sengi) [sang-; 3.s. & 2.s.impl sang] - (v.) tread, trample
sangwr [sangwyr, m.] - (n.)
saib [seibiau, m.] - (n.) leisure; pause, rest
saig [seigiau, f.] - (n.) mess, meal, dish
sail [seiliau, f.] - (n.) base, foundation, basis
{ (base) Sail is the kind of base you build upon. }
saim [seimiau, m.] - (n.) grease
sain [seiniau, f.] - (n.) sound, tone
sain utgorn - (n.) blare
saint [pl.] - (n.) <see "sant">
Sais [Saeson, m.] - (n.) Saxon, Englishman
saith - (adj.) seven
sa+l [sal- &adj] - (adj.) sick, ill, poorly; poor, bad
salad [-au?, m.] - (n.)
saldra [m.] - (n.) poorness; illness
salm [-au, f.] - (n.) psalm
salmydd [-ion, m.] - (n.) psalmist
salw - (adj.) poor, mean, vile; ugly
salwch [m.] - (n.) illness
salwedd [-au?, m.] - (n.)
salwi [salw-] - (v.)
salwineb [-au?, m.] - (n.)
Sallwyr [m.] - (n.) Psalter
Sanct [m.] - (n.) the Holy One
sanctaidd - (adj.) holy
sancteiddhad (sancteiddiad) [m.] - (n.) sanctification
sancteiddio [sancteiddi-] - (v.) sanctify, hallow
sancteiddrwydd [m.] - (n.) holiness, sanctity
sandal [-au, m.] - (n.) sandal
sant [saint, seintiau, m.] - (n.) saint
santaidd - (adj.)
santes [-au, f.] - (n.) female saint
sarff [seirff, f.] - (n.) serpent
sar.had [-au, m.] - (n.) insult, disgrace, injury, affront
sar.hau [sar.- &hau] - (v.) insult, affront, injury
sar.haus - (adj.) insulting, offensive, insolent
sarn [-au, f.] - (n.) causeway
sarn [m.] - (n.) litter
sarnu [sarn-] - (v.) trample; litter
sarrug - (adj.) gruff, surly, acrimonious, morose
sarsio [sarsi-] - (v.)
sarugrwydd [m.] - (n.) gruffness, surliness
sasiwn [sasiynau, mf.] - (n.) C.M. Association
satan [-iaid, m.] - (n.)
sathr - (adj.)
sathr [-au?, m.] - (n.)
sathredig - (adj.) common, vulgar, banal
sathru [sathr-; 3.s. & 2.s.imp. sathr] - (v.) trample, tread
sawdl [sodlau, mf.] - (n.) heel
sawl - (adj.) how many
sawl - (pron.) who, he that
sawr (sawyr) [m.] - (n.) savor (savour)
sawru [sawr-] - (v.) savor (savour)
sawrus - (adj.) savory (savoury)
saws [-iau, m.] - (n.) sauce
Sbaen [f.] - (prop.n.) Spain
sbaner [-i, m.] - (n.)
sba+r - (adj.) spare, extra
sba+r [-ion, m.] - (n.) spare; (n.pl.) leavings
sbario [sbari-] - (v.) spare, save
sbectol [f.] - (n.) spectacles
sbeit [f.] - (n.) spite
sbeitio [sbeiti-] - (v.) spite
sbeitlyd - (adj.) spiteful
sbel [-au, -iau, f.] - (n.) spell, bout
{ Sbel is a period of time. }
sbio [sbi-] - (v.) spy
sbon - (adv.) <used in expression>
newydd sbon - (adj.) brand new, span new
newydd sbon danlli - (adj.) brand new
sbonc (ysbonc) [-iau, f.] - (n.) jump, bound; spurt
{ (bound) Sbonc is bound in the sense of leap. }
sboncen [-nau?, f.] - (n.)
sbort [mf.] - (n.) sport, fun, game
sbri [-eiau?, m.] - (n.) <see "asbri">
sbwylio [sbwyli-] - (v.) spoil
sdim - (v.) there isn't, there aren't
{ "Sdim" is short for "does dim". }
Sebedeus - (prop.n.) Zebedee
sebon [-au, m.] - (n.) soap
seboni [sebon-] - (v.) soap, lather; soft-soap
sebonwr [sebonwyr, m.] - (n.) soapman; flatterer
secant [secannau, m.] - (n.)
seci [sec-] - (v.)
secr - (adj.)
sect [-au, f.] - (n.) sect
sectyddiaeth [f.] - (n.) sectarianism
sectyddol - (adj.) sectarian
sech [f.] - (adj.) <see "sych">
sedd [-au, f.] - (n.) seat, pew
seddi [sedd-] - (v.) seat, install (instal)
sef - (conj.) namely, that is to say, to wit
sefnig [m.] - (n.) pharynx
sefydledig - (adj.) established
sefydliad [-au, m.] - (n.) establishment, institution
sefydlog - (adj.) fixed, settles, stationary, stable
sefydlogi [sefydlog-] - (v.)
sefydlogiad [-au, m.] - (n.)
sefydlogrwydd [m.] - (n.) stability
sefydlu [sefydl-] - (v.) establish, found, settle
sefyll [saf-; 3.s. saif; 2.s.imp. saf] - (v.) stand; stop
{ (stop) Sefyll is to stand, to be or become stationary, to stop
moving (what a bus does, for example, what traffic does at lights). }
codi ar ei sefyll - (v.) he stands up
sefyll wrth - (v.) stand by
sefyllfa [-oedd, f.] - (n.) situation, position
sefyllian [sefylli-] - (v.) stand about, loiter
segur - (adj.) idle
segura [segur-] - (v.) idle
segurdod [m.] - (n.) idleness
segurddyn [-ion, m.] - (n.)
segurwr [segurwyr, m.] - (n.) idler
seguryd [m.] - (n.) idleness
seguryn [-ion?, m.] - (n.)
sengi - (v.) <see "sangu">
sengl - (adj.) single
seiat [seiadau, f.] - (n.) fellowship meeting
seibiant [seibiannau, m.] - (n.) leisure, respite
seibiau [pl.] - (n.) <see "saib">
seibio [seibi-] - (v.)
seiciatrydd [-ion?, m.] - (n.)
seicoleg [f.] - (n.) psychology
seicolegol - (adj.) psychological
seigiau [fpl.] - (n.) <see "saig">
seiliad [-au, m.] - (n.) foundation
seiliau [pl.] - (n.) <see "sail">
seilio [seili-] - (v.) ground, found, base
seilwaith [-au?, m.] - (n.)
seimiau [mpl.] - (n.) <see "saim">
seimio [seimi-] - (v.)
seimlyd - (adj.) greasy
seindorf [seindyrf, f.] - (n.) band
{ Seindorf is the kind of band that plays music. }
seineg [f.] - (n.) phonetics
seinfawr - (adj.)
seinfforch [seinffyrch, f.] - (n.) tuning fork
sein.gar - (adj.)
sein.goll [-ion?, m.] - (n.)
seiniad [-au?, m.] - (n.)
seiniau [pl.] - (n.) <see "sain">
seinio [seini-] - (v.) sound, resound
seinio ag anadl - (v.) aspirate
seintiau [pl.] - (n.) <see "sant">
seintio [seinti-] - (v.) canonize, saint
seintwar [f.] - (n.) sanctuary
seinyddiaeth [f.] - (n.) phonology
seinyddol - (adj.) phonetic
seirff [pl.] - (n.) <see "sarff">
seiri [mpl.] - (n.) <see "saer">
Seisnig - (adj.) English
Seisnigaidd - (adj.) Englishy, Anglicized
Seisnigeiddio (Seisnigo) [Seisnigeiddi-, Seisnig-] - (v.) Anglicize
seithblyg - (adj.) sevenfold
seithfed - (adj.) seventh
seithongl [-au, f.] - (n.) septangle, heptagon
seithug - (adj.) futile, fruitless, bootless
seithugio [seithugi-] - (v.) frustrate, balk, thwart
se+l [f.] - (n.) zeal
se+l [seliau, selau, f.] - (n.) seal
seld [-au, f.] - (n.) dresser, sideboard, bookcase
seldrem [-au, f.] - (n.)
seler [-au, -ydd, -i, f.] - (n.) cellar
selio [seli-] - (v.) seal
selni [m.] - (n.) illness
selog - (adj.) zealous, ardent
selsig [-od, f.] - (n.) black-pudding, sausage
Selyf - (prop.n.) Solomon
semanteg [f.] - (n.) semantics
seml [f.] - (adj.) <see "syml">
sen [-nau, f.] - (n.) reproof, rebuke, censure
senedd [-au, f.] - (n.) senate; parliament
seneddol - (adj.) senatorial, parliamentary
seneddwr [seneddwyr, m.] - (n.) senator
sennu [senn- &1, sen- &2+] - (v.) rebuke, censure, animadvert
sennwr [sennwyr, m.] - (n.)
seraff [-iaid, m.] - (n.) seraph
serch - (prep. and conj.) although, notwithstanding
serch [-iadau, m.] - (n.) affection, love, attachment
{ (love) Serch is more of an affection. }
{ (attachment) Serch is an emotional attachment. }
serchog - (adj.) affectionate, loving
serchol - (adj.)
serchowgrwydd [m.] - (n.) affectionateness, love
serchu [serch-] - (v.) love
serchus - (adj.) loving, affectionate, pleasant, amiable
se+r-ddewin [-iaid, m.] - (n.) astrologer
se+r-ddewiniaeth [f.] - (n.) astrology
seremoni [-au, f.] - (n.) ceremony
seremoni%ol - (adj.) ceremonial
seren [se+r, f.] - (n.) star; asterisk
serennig [f.?] - (n.) asterisk
serennog - (adj.) starry
serennu [serenn- &1, seren- &2+] - (v.) sparkle, scintillate
serfyll - (adj.) unsteady
seri [m.] - (n.) causeway, pavement
serio [seri-] - (v.) sear
sero [-au, m.] - (n.)
serog - (adj.)
serol - (adj.) astral
seronydd [-ion?, m.] - (n.)
serth - (adj.) steep, precipitous; abrupt; obscene
serthedd [m.] - (n.) ribaldry, obscenity
serwm [-au?, m.] - (n.)
serydd [-ion, m.] - (n.) astronomer
seryddiaeth [f.] - (n.) astronomy
seryddol - (adj.) astronomical
seryddwr [seryddwyr, m.] - (n.) astronomer
sesbin [m.] - (n.) shoehorn
sesiwn [sesiynau, f.] - (n.) session
se+t [seti, f.] - (n.) seat, pew
se+t fawr - (n.) deacons' pew
set [-iau, f.] - (n.) set
setin [-oedd, m.] - (n.)
setl [-au, f.] - (n.) settle
setlo [setl-] - (v.) settle
seth [f.] - (adj.) <see "syth">
sethrydd [-ion, m.] - (n.) treader, trampler
sew [-ion, m.] - (n.) juice; pottage; delicacy
sga+m [sgamiau, f.] - (n.) scheme, dodge
sgamio [sgami-] - (v.) scheme, dodge
sgaprwth - (adj.) uncouth, rough
sgathru [sgathr-] - (v.)
sgeptig [m.] - (n.) sceptic
{ Sgeptig is a crass borrowing from English. }
sgeptigol - (adj.) sceptical
{ Sgeptigol is a crass borrowing from English. }
sgert [sgyrtiau, -i, f.] - (n.)
sgets [-au, f.] - (n.)
sgien [-nau?, f.] - (n.)
sgi+l [m.] - (n.) pillion
sgil - (adv.)
sgip [-iau?, f.] - (n.)
sgiw [-iau?, f.] - (n.)
sglefrio [sglefri-] - (v.)
sgor [-ion?, m.] - (n.)
sgrafell [-i, -od, f.] - (n.)
sgrafellu [sgrafell-] - (v.)
sgrech [f.] - (n.) screech
sgrech y coed - (n.) jay
sgrechain [sgrechain- ?] - (v.)
sgrechfeydd [pl.] - (n.)
sgrechian [sgrechi-] - (v.)
sgrialu [sgrial-] - (v.)
sgrialwr [sgrialwyr, m.] - (n.)
sgrin [-au, f.] - (n.)
sgriw [-iau, f.] - (n.)
sgrotwm [m.] - (n.) scrotum
sgrwbio [sgrwbi-] - (v.) scrub
sguthan [-od, f.] - (n.)
sgwar - (adj.) square
sgwar [mf.] - (n.) square
sgwario [sgwari-] - (v.) square
sgwarnog [f.] - (n.) <see "ysgyfarnog">
sgwaryn [-nau, m.] - (n.)
sgwd [sgydiau, fm.] - (n.) cataract, waterfall
sgwennu [sgwenn- &1, sgwen- &2+] - (v. slang) write
sgwier [-iaid, m.] - (n.)
sgwir [-oedd?, f.] - (n.)
sgwlcan [sgwlcan- ?] - (v.)
sgwrio [sgwri-] - (v.)
sgwrs [sgyrsiau, f.] - (n.) talk, chat, conversation
{ (talk) Sgwrs is a talking event: we had a talk, drop in for a
chat, he gave a talk on, all that sort of thing. }
sgwrsio [sgwrsi-] - (v.) talk, chat
sgydiau [pl.] - (n.) <see "sgwd">
sgyrt [-iau, f.] - (n.)
si [-on, -adau, m.] - (n.) whiz, buzz; rumor (rumour), murmur
siabas - (adj.)
siabas [pl.] - (n.)
siaced [-i, f.] - (n.) jacket
sia+d [sidau, f.] - (n.) pate
siafflach [pl.] - (n.)
siafft [-au, f.] - (n.)
sial [-au?, m.] - (n.)
sialc [-iau, m.] - (n.) chalk
sialens [f.] - (n.) challenge
sialensio [sialensi-] - (v.) challenge
siambr [f.] - (n.) chamber
siamplau [pl.] - (n.)
Sia+n - (prop.n.) Jane
sianel [-i, f.] - (n.) channel
siant [-au, f.] - (n.)
sia+r [f.] - (n.) share
siarad [m.] - (n.) talk
siarad [siarad-; 3.s. sieryd; 2.s.imp. siarad] - (v.) speak, talk
{ (speak {to}) Siarad would be "speak" in standard British
English. "Siarad" is the means or the act; "siarad" (or for
emphasis, "cydsiarad") might be the two-way thing, probably ususally
"to talk" in English. "Siarad" rarely has an abstract direct object
like "y gwir". }
siarad a+ - (v.) speak to, talk to
siarad am - (v.) speak about, talk about
siaradus - (adj.) talkative, garrulous
siaradwr [siaradwyr, m.] - (n.) talker, speaker
siario [siari-] - (v.) share
Siarl - (prop.n.) Charles
siarp - (adj.) acid
siars [f.] - (n.) charge, command
siarsio [siarsi-] - (v.) charge, enjoin, warn
siart [-iau, f.] - (n.)
siartr [-au, f.] - (n.) charter
siasbi [m.] - (n.) shoehorn
siawns [f.] - (n.) chance
sibolen [sibol, f.] - (n.)
sibrwd [sibryd-; 3.s. & 2.s.imp. sibrwd] - (v.) whisper, murmur
sibrwd [sibrydion, m.] - (n.) whisper, murmur
sibwn [pl.] - (n.)
sibwnsyn [-ion?, m.] - (n.)
sicl [-au, m.] - (n.) shekel
sicr [sicr- &adj] - (adj.) sure, certain; secure
{ (certain) Sicr is "assured", so "gallaf eich sicrhau"-I can
(re)assure you. }
{ (sure) Sicr is the "sure" of certainty. }
sicr.hau [sicr- &hau] - (n.) assure, affirm, confirm; secure, affix
sicrwydd [m.] - (n.) certainty, assurance
{ (assurance) Sicrwydd is the kind of assurance you would give to
someone. }
sicrhad [-au?, m.] - (n.)
sicrhau [sicr- &hau] - (v.) assure, confirm, affirm; secure
sidan [-au, m.] - (n.) silk
sidanaidd - (adj.) silky
sidanbryf [-ed, m.] - (n.) silkworm
sidau [fpl.] - (n.) <see "sia+d">
sidell [-i, f.] - (n.)
sidellu [sidell-] - (v.)
sie+d [-iau, f.] - (n.) escheat, forfeit
Siencyn - (prop.n.) Jenkin
siesbin [m.] - (n.) shoehorn
siew [-au, f.] - (n.) show
sifil - (adj.)
sifiliad [sifiliaid, m.] - (n.)
siffrwd [siffryd-] - (v.) rustle, shuffle
sigar [-au, f.] - (n.) cigar
sigaret [-au, -s, f.] - (n.) cigarette
sigl [-adau, m.] - (n.)
siglad [-au, m.] - (n.)
sigledig - (adj.) shaky, rickety, unstable
siglen [-nydd, -ni, f.] - (n.) swing; bog, swamp
siglennog - (adj.)
sigl-i-gwt [-iau?, m.] - (n.)
siglo [sigl-] - (v.) shake, quake, rock, swing, wag, bob
sil [-od, m.] - (n.) spawn, fry
silff [-oedd, f.] - (n.) shelf
siliad [pl.] - (n.)
silidons [m.] - (n.) small fry, unimportant person
silindr [-au?, m.] - (n.)
silindrog - (adj.)
silio [sili-] - (v.)
silwair [m.] - (n.) silage
sill [-iau, f.] - (n.) syllable
{ Sill is more or less interchangeable with "sillaf". It is
commoner in compounds (unsill, lluosill, sillgoll). }
sillaf [-au, f.] - (n.) syllable
{ Sillaf is more or less interchangeable with "sill". It may be
more common on its own. }
sillafiad [-au, m.] - (n.) spelling
{ Sillafiad is "spelling" as it relates to a word. }
sillafiaeth [f.] - (n.) spelling
{ Sillafiaeth is the scholarly study of spelling. }
sillafu [sillaf-] - (v.) spell
silleb [-au, f.] - (n.)
sillebiaeth [-au?, f.] - (n.)
sillgoll [-au, f.] - (n.) apostrophe
simach [-od, m.] - (n.)
simdde [-au?, f.] - (n.) chimney
simnai [simneiau, f.] - (n.) chimney
simsan - (adj.) shaky, unsteady, tottering, rickety
simsanu [simsan-] - (v.)
sinach [-od, sinechydd, m.] - (n.) balk (baulk), waste ground; skinflint
sinc [-iau?, mf.] - (n.) sink
sinechydd [pl.] - (n.) <see "sinach">
sinema [-+u?, f.] - (n.)
sinemau [pl.] - (n.)
sinobl - (adj.)
sinsir [m.] - (n.) ginger
si%o [si%-] - (v.) whiz, hiss; murmur, purl
sioc [-iau?, m.] - (n.) shock
sioe [-au, f.] - (n.) show
sio+l [siolau, f.] - (n.) shawl
sio\l (siol) [-au, f.] - (n.) skull, pate
siom [-au, f.] - (n.) disappointment, balk (baulk)
siomedig - (adj.) disappointed, disappointing
siomedigaeth [-au, f.] - (n.) disappointment
siomi [siom-] - (v.) disappoint; balk, thwart; deceive, baffle, belie
Sio+n - (prop.n.) John
sionc - (adj.) brisk, nimble, agile, active
sioncrwydd [m.] - (n.) briskness, agility
sioncyn [m.] - (n.) <used in expression>
sioncyn y gwair - (n.) grasshopper
Sioned - (prop.n.) Janet
siop [-au, f.] - (n.) shop
siopa [siop-; 3.s. & 2.s.imp. siopa] - (v.) shop
siopwr [siopwyr, m.] - (n.) shopman, shopkeeper
Sio+r - (prop.n.) George
sipian [sipi-] - (v.) sip, sup, suck
sipio [sipi-] - (v.)
siprys [m.] - (n.) mixed corn
{ "Siprys" is corn mixed with oats and barley. }
sipsi [-eiau?, mf.] - (n.)
sipsiwn [pl.] - (n.) gypsies
sir [-oedd, f.] - (n.) shire, county
siriol - (adj.) cheerful, bright, pleasant
sirioldeb [m.] - (n.) cheerfulness
sirioli (siriolu) [siriol-] - (v.) cheer, brighten
sirydd (siryf) [-ion, m.] - (n.) sheriff
siryddiaeth [f.] - (n.) shrievalty
sisiad [-au, m.] - (n.)
sisial [-au?, m.] - (n.)
sisial [sisial- ?] - (v.) whisper
sist [-iau?, m.] - (n.)
siswrn [sisyrnau, m.] - (n.) scissors
sitrach [-au?, m.] - (n.)
siw [-iau?, m.] - (n.)
siwd - (pron.)
siwed [-i?, m.] - (n.)
siwg [-au?, f.] - (n.)
siwglaeth [f.] - (n.) jugglery
siwglo [siygl-] - (v.) juggle
siwglwr [siwglwyr, m.] - (n.) juggler
siwgr [m.] - (n.) sugar
siwmper [-oedd?, f.] - (n.)
siw+r (siwr) [siwr- &adj] - (adj.) sure
siw+r o - (adj.) sure to
siw+r o fod - that's for sure
siwrnai - (adv.) once
siwrnai [siwrneion, siwrneiau, f.] - (n.) journey
siwrhau [siwr- &hau] - (v.)
siwt [-iau, f.] - (n.)
siwtio [siwti-] - (v.)
slab [-iau, m.] - (n.)
slaf [-iaid, m.] - (n.) slave, drudge
slafaidd - (adj.)
slebog [-ion?, f.] - (n.)
slec [-iau?, m.] - (n.)
sled [-i?, f.] - (n.)
slei - (adj.) sly
sleifio [sleifi-] - (v.) slink
sleisen [-nau?, f.] - (n.)
slic - (adj.) slick
slicrwydd [m.] - (n.) slickness
slogan [-au, mf.] - (n.)
slotian [sloti-] - (v.) paddle, dabble; tipple
slumyn [m.] - (n.) <see "ystlum">
slwt [-iau?, f.] - (n.)
smala - (adj.)
smaldod [-au?, m.] - (n.)
smalio [smali-] - (v.)
smaragdus - (adj.)
sment [-au?, m.] - (n.)
smocio [smoci-] - (v.) smoke
{ Smocio means to smoke tobacco. }
smociwr [smocwyr, m.] - (n.) smoker
smocwr [smocwyr, m.] - (n.)
smotyn [smotiau, m.] - (n.)
smwddio [smwddi-] - (v.)
snisin [m.] - (n.) snuff
snobeiddiwch [-au?, m.] - (n.)
snobyddiaeth [-au?, f.] - (n.)
snwffian [snwffi-] - (v.) snuff, sniff; snuffle; whimper
sobr - (adj.) sober, abstemious, abstinent; serious
sobreiddio (sobri) [sobreiddi-, sobr-] - (v.) sober
sobrwydd [m.] - (n.) sobriety, soberness
socas [-au, f.] - (n.) gaiter, legging
soced [-au, mf.] - (n.)
sodlau [pl.] - (n.) <see "sawdl">
sodli [sodl-] - (v.)
sodlo [sodl-] - (v.)
sodomiad [sodomiaid, m.] - (n.)
sodomiaeth [-au?, f.] - (n.)
sodr [-au, m.] - (n.) solder
sodro [sodr-] - (v.)
soddedig - (adj.)
soddi [sodd-; 3.s. & 2.s.imp. sawdd] - (v.) sink, submerge
soeg [-au?, m.] - (n.) brewers' grains, draff
soeglyd - (adj.)
sofliar [soflieir, f.] - (n.) quail
soflyn [sofl, m.] - (n.) stubble
sofren [-ni, f.] - (n.) sovereign
{ Sofren is the kind of sovereign you spend. }
soffa [soffeydd, f.] - (n.)
soffydd [-ion, m.] - (n.)
solas [m.] - (n.) solace; joy
soled [-au, m.] - (n.) solid
solet - (adj.)
sol-ffa [m.] - (n.) sol-fa, solfege
sol-ffaeo [sol-ffae-] - (v.) sol-fa
som [-au, f.] - (n.)
somi [som-] - (v.)
somiant [somiannau, m.] - (n.)
somwaith [-au?, m.] - (n.)
so+n [m.] - (n.) talk, mention, rumor (rumour)
{ (mention, talk) So+n is talk as a substance: there is talk
about, they were talking about, we mentioned. }
so+n [soni-; 2.s.pres.ind. sonni; 2.s.imp.ind. sonnit] - (v.) talk, mention, rumor (rumour), allude
heb so+n am - not to mention
so+n am - (v.) mention, talk about, allude to
son [m.] - (n.)
soned [-au, f.] - (n.) sonnet
sonedwr [sonedwyr, m.] - (n.)
soniarus - (adj.) melodious, tuneful; loud
sopen [-nau?, f.] - (n.)
sopian [sopi-] - (v.)
sopyn [sypynnau, m.] - (n.)
soriant [soriannau, m.] - (n.) indignation, displeasure
sorllyd - (adj.)
sorod [pl.] - (n.) dross, dregs, refuse
sorri [sorr- &1, sor- &2+] - (v.) chafe, sulk, be displeased
sorth [f.] - (adj.) <see "swrth">
sosban [sosbenni, -nau, f.] - (n.) saucepan
soser [-i, f.] - (n.) saucer
sosialaeth [f.] - (n.) socialism
sosialaidd - (adj.) socialist
sosialydd [-ion, m.] - (n.) socialist
sothach [m.] - (n.) refuse, rubbish, trash, garbage
sownd - (adj.)
stabl [-au, f.] - (n.)
stad [-au, f.] - (n.)
staen [-au, m.] - (n.) stain
staenio [staeni-] - (v.) stain
staer [-au, f.] - (n.)
stafell - (n.) <see "ystafell">
sta+l [-au, f.] - (n.) stall
stalwyn [-i, m.] - (n.)
stamp [-iau, m.] - (n.) stamp
stampio [stampi-] - (v.) stamp
stapl [-au, f.] - (n.)
starts [m.] - (n.) starch
Steffan - (prop.n.) Stephen
stem [-iau, f.] - (n.)
sten [-au, f.] - (n.)
stesion [-au, f.] - (n.) station
sticil (sticill) [f.] - (n.) stile
stiff - (adj.)
stilgar - (adj.)
stilio [stili-] - (v.)
stiw [-iau?, m.] - (n.)
stiward [-iaid, m.] - (n.)
stiwdio [-au?, f.] - (n.)
stoc [-iau, f.] - (n.)
stocan [-au, f.] - (n.)
stocanu [stocan-] - (v.)
stocio [stoci-] - (v.)
stoicaidd - (adj.)
stol [-ion, -au, f.] - (n.)
stomp (ystomp) [f.] - (n.) bungle, mess, muddle, botch
stompio (ystompio) [stompi-, ystompi-] - (v.) beat, pound; bungle, mess, botch
stompiwr (ystompiwr) [stompwyr, ystompwyr] - (v.) bungler
ston [-au, f.] - (n.)
stond [-au?, m.] - (n.)
stondin [-au, m.] - (n.)
stop [-iau?, m.] - (n.)
stor [-iau, -au, m.] - (n.)
stordy [stordai, m.] - (n.)
stori [-%au, -a+u, straeon, f.] - (n.) story, tale
storiwr [storwyr, m.] - (n.)
storm (storom) [stormydd, f.] - (n.) storm
stormus - (adj.)
straegar - (adj.) gossiping, gossipy
straeon [pl.] - (n.) <see "stori">
stranc [-iau, f.] - (n.)
strancio [stranci-] - (v.)
strapen [-nau?, f.] - (n.)
strapiau [pl.] - (n.)
streic [-iau, f.] - (n.)
stribed [-i, m.] - (n.)
striplun [-iau, m.] - (n.)
stro+c [f.] - (n.) apoplexy
strodur [-au?, f.] - (n.)
stryd (ystryd) [-oedd, f.] - (n.) street
stumog [-au, f.] - (n.)
stumogi [stumog-] - (v.)
sturmant [-au, m.] - (n.)
stwc [stycau, m.] - (n.) pail, bucket
stwff [styffiau, m.] - (n.) stuff
stwffio [stwffi-] - (v.) stuff, thrust
stwffwl [styffylau, m.] - (n.) post; staple
stwr [stwyr, m.] - (n.)
stwrllyd - (adj.) blatant
stycau [pl.] - (n.) <see "stwc">
styffiau [mpl.] - (n.) <see "stwff">
styffylau [pl.] - (n.) <see "stwffwl">
styffylu [styffyl-] - (v.) staple
su [-on, m.] - (n.) buzz, murmur, hum
suad [m.] - (n.) buzzing, lulling; hum
sucan [m.] - (n.) gruel
sud - (pron.)
sudd [-ion, m.] - (n.) juice, sap
suddgloch [suddglychau, f.] - (n.) diving bell
suddiad [-au, m.] - (n.)
suddlong [-au, f.] - (n.) submarine
suddo [sudd-] - (v.) sink, dive; invest
{ (invest) Suddo is to invest money. }
sug [-ion, m.] - (n.) juice, sap
sugn [m.] - (n.) suck; suction; sap
sugndraeth [-au?, m.] - (n.)
sugnedd [-au, m.] - (n.)
sugniad [m.] - (n.) absorption
sugno [sugn-] - (v.) suck, imbibe, absorb
sugnwr [sugnwyr, m.] - (n.)
Sul [-iau, m.] - (n.) Sunday
Dydd Sul - (n.) Sunday
Nos Sul - (n.) Sunday night
Sulgwyn [m.] - (n.) Whitsunday, Whitsuntide
suo [su-] - (v.) buzz, hum; lull, hush
sur [m.] - (n.) acid
sur [pl. -ion] - (adj.) sour, acid
suran [-nau?, m.] - (n.)
surbwch - (adj.)
surchwibl - (adj.)
surdoes [m.] - (n.) leaven
surdrwnc [-iau?, m.] - (n.)
surni [m.] - (n.) sourness, staleness, tartness
suro [sur-] - (v.) sour
suryn [m.] - (n.) acid
sut - (inter.) how
sut [m.] - (n.) manner; plight
sw [m.] - (n.) zoo
swaden [-nau?, f.] - (n.)
swae [m.?] - (n.) boom
swalpio [swalpi-] - (v.) flounder, jump, bounce
swbach [-au?, m.] - (n.)
swbachu [swbach-] - (v.)
swcad - (adj.)
swci - (adj.) tame, pet
swcr [-au?, m.] - (n.)
swcro [sycr-] - (v.) succor (succour)
swcwr [swcwyr, m.] - (n.) succor (succour)
swch [sychau, f.] - (n.) plowshare (ploughshare); tip, grimble
swga - (adj.)
swgan [-od, f.] - (n.)
swil - (adj.) shy, bashful
swilder [m.] - (n.) shyness, bashfulness
swildod [-au?, m.] - (n.)
Swistir, y - (prop.n.) Switzerland
swllt [sylltau, m.] - (n.) shilling
swm [symiau, m.] - (n.) sum, bulk, amount
swmbwl [symbylau, m.] - (n.) goad
swmer [-au, m.] - (n.) beam; back
swmp [-iau?, m.] - (n.)
swmpo [symp-] - (v.)
swmpus - (adj.)
sw+n [m.] - (n.) sound, noise
swn [synau, m.] - (n.)
swnial [swnial- ?] - (v.)
swnian [swni-] - (v.) murmur, grumble, nag
swnio [swni-] - (v.) sound, pronounce
swnllyd - (adj.) peevish, querulous
swnt [m.] - (n.) sound, strait
swoleg [-au?, f.] - (n.)
swolegwr [swolegwyr, m.] - (n.)
swp [sypiau, m.] - (n.) mass, heap; cluster, batch
swper [-au, mf.] - (n.) supper
swpera (swperu) [swper-] - (v.) give supper, take supper
swrealaeth [f.] - (n.) surrealism
swrn [m.] - (n.) good number
swrn [syrnau, f.] - (n.) fetlock, ankle
swrth [f. sorth] - (adj.) heavy, sluggish; sullen
swrwd [pl.] - (n.)
sws [-au?, mf.] - (n.)
swta - (adj.) abrupt, curt
swtrach [pl.] - (n.)
swydd [-au, -i, f.] - (n.) office; county; berth
swyddfa [swyddfeydd, f.] - (n.) office
swyddgar - (adj.)
swyddog [-ion, m.] - (n.) officer, official
swyddogaeth [-au, f.] - (n.) office
swyddogol - (adj.) official
swyfaidd - (adj.)
swyn [-ion, m.] - (n.) charm, fascination, spell, magic
{ (spell) Swyn is a magical incantation. }
swynedig - (adj.)
swyn.gyfaredd [-ion, f.] - (n.) sorcery, witchcraft; amulet
swyn.gyfareddol - (adj.)
swyn.gyfareddwr [swyn.gyfareddwyr, m.] - (n.) sorcerer
swyno [swyn-] - (v.) bewitch, charm, enchant, beguile
swynol - (adj.) charming, fascinating
swynwr [swynwyr, m.] - (n.) magician, wizard
swynwraig [swynwragedd, f.] - (n.) sorceress
sybachog - (adj.)
sybachu [sybach-] - (v.)
syber - (adj.) sober, decent; clean, tidy
syberw - (adj.) proud, courteous
syberwyd [-au?, m.] - (n.)
sycamorwydden [sycamorwydd, f.] - (n.)
sych [f. sech, pl. -ion] - (adj.) dry, arid
arian sychion - (n.) hard cash
sychau [pl.] - (n.) <see "swch">
sychdarthu [sychdarth-] - (v.)
sychder [m.] - (n.) dryness, drought
sychdir [-oedd, m.] - (n.)
sychdwr [sychdwyr, m.] - (n.)
syched [m.] - (n.) thirst
sychedig - (adj.) thirsty, parched, dry
sychedu [syched-] - (v.) thirst
sychfoesolyn [-ion?, m.] - (n.)
sychlyd - (adj.) dry
sychu [sych-; 3.s. & 2.s.imp. sych] - (v.) dry, dry up, absorb; wipe dry, wipe
sychwr [sychwyr, m.] - (n.)
sychwydd [pl.] - (n.)
sydyn - (adj.) sudden, abrupt
sydynrwydd [m.] - (n.) suddenness
syfien [syfi, f.] - (n.) strawberry
syflyd [syfl-; 3.s. & 2.s.imp. syfl] - (v.) budge, stir, move
syfrdan - (adj.) stunned, giddy, dazed
syfrdandod [m.] - (n.) giddiness, stupor
syfrdanol - (adj.)
syfrdanu [syfrdan-] - (v.) daze, stupefy, stun, astound
sylfaen [sylfeini, f.] - (n.) foundation, base, basis
{ (base) Sylfaen is the kind of base you build upon. }
sylfaenol - (adj.) foundational, fundamental
sylfaenu [sylfaen-] - (v.) found, base
sylfaenwr [sylfaenwyr, m.] - (n.) founder
sylfaenydd [-ion, m.] - (n.) founder
sylfeini [pl.] - (n.) <see "sylfaen">
sylw [-adau, m.] - (n.) notice, attention; observation, remark
sylwad [-au, m.] - (n.)
sylwadaeth [-au, f.] - (n.) observation
sylwebaeth [-au?, f.] - (n.)
sylwebydd [-ion?, m.] - (n.)
sylwedydd [-ion, m.] - (n.) observer
sylwedd [-au, m.] - (n.) substance, reality
sylweddol - (adj.) substantial, real
sylweddoli [sylweddol-] - (v.) realize
sylweddoliad [m.] - (n.) realization
sylwi [sylw-] - (v.) observe, regard, notice
sylladur [-on, m.] - (n.)
sylltau [pl.] - (n.) <see "swllt">
syllu [syll-] - (v.) gaze
syllwydr [-au, m.] - (n.)
symbal [-au, m.] - (n.) cymbal
symbol [symbylau, f.] - (n.)
symboliaeth [-au?, f.] - (n.)
symbylau [mpl.] - (n.) <see "swmbwl">
symbyliad [m.] - (n.) stimulus, encouragement
symbylu [symbyl-] - (v.) goad, spur, stimulate
symbylydd [-ion, m.] - (n.) stimulant
symiant [symiannau, m.] - (n.)
symiau [pl.] - (n.) <see "swm">
symio [symi-] - (v.) sum
syml [f. seml; syml- &adj] - (adj.) simple, easy
{ (easy) Syml is, as "simple" used to be, something to do with
uncomplicated structure (simplex vs. complex), but has come to mean
easily done in the same way as the English. }
symledd [m.] - (n.) simplicity
symleiddiad [-au?, m.] - (n.)
symleiddio [symleiddi-] - (v.) simplify
symlen [symlynnod, f.] - (n.)
symlogen [-nod, f.] - (n.)
symlrwydd [m.] - (n.) simplicity
symlu [syml-] - (v.)
symlyn [-nod, m.] - (n.)
symol - (adj.) middling, fair
symud [symud-] - (v.) move, remove
symud ymlaen - (v.) advance
{ Symud ymlaen is advance in the sense of move forward. }
yn symud - (adv.) astir
symudadwy - (adj.) movable, removable, mobile
symudiad [-au, m.] - (n.) movement, removal
symudliw - (adj.)
symudol - (adj.) moving, movable, mobile
syn - (adj.) amazed; astonishing, surprising, aghast; blank
synagog [-au, m.] - (n.) synagog
synamon [m.] - (n.) cinnamon
synau [pl.] - (n.) <see "swn">
syndod [m.] - (n.) amazement, marvel, surprise
synedigaeth [-au?, f.] - (n.)
synfen [-nau, m.] - (n.)
synfyfyrdod [m.] - (n.) reverie, abstraction
synfyfyrio [synfyfyri-] - (v.) muse, brood
{ (brood) Synfyfyrio is brood in the sense of contemplate. }
synfyfyriol - (adj.)
synhwyrau [mpl.] - (n.) <see "synnwyr">
synhwyreb [synwyrebau, f.] - (n.)
synhwyrgall - (adj.)
synhwyriad [synwyriadau, m.] - (n.)
synhwyro [synhwyr-] - (v.)
synhwyrol - (adj.) sensible
synhwyrus - (adj.)
syniad [-au, m.] - (n.) idea, notion, view
{ (view) Syniad is the kind of view you espouse. }
syniadaeth [-au?, f.] - (n.)
synied (synio) [syni-] - (v.) think, believe, feel
synnu [synn- &1, syn- &2+] - (v.) marvel, amaze, surprise, astonish, astound; be amazed, be surprised
wedi synnu - (adj.) taken aback
synnwyr [synhwyrau, m.] - (n.) sense
synwyrebau [fpl.] - (n.) <see "synhwyreb">
synwyriadau [mpl.] - (n.) <see "synhwyriad">
synwyroldeb [m.] - (n.) sensibleness
sypiau [mpl.] - (n.) <see "swp">
sypio [sypi-] - (v.) pack, heap, bundle
sypyn [-nau, m.] - (n.) package, packet, bale, batch
sypynio [sypyni-] - (v.)
sypynnu [sypynn- &1, sypyn- &2+] - (v.)
syr [m.] - (n.) sir
syrcas [-au?, f.] - (n.)
syrffed [m.] - (n.) surfeit
syrffedu [syrffed-] - (v.) surfeit
syrlwyn [-ion?, m.] - (n.)
syrnau [fpl.] - (n.) <see "swrn">
syrth [-iadau, m.] - (n.)
syrthfa [f.] - (n.) avalanche
syrthiad [-au, m.] - (n.)
syrthiedig - (adj.) fallen
syrthio [syrthi-; 3.s. & 2.s.imp. syrth] - (v.) fall, stumble, tumble
syrthlyd - (adj.)
syrthni [m.] - (n.) listlessness, sloth; inertia
syth [f. seth] - (adj.) stiff; straight
{ (straight) Syth is the quality of a special kind of line. }
syth ymlaen - (adv.) straight ahead
yn syth - (adv.) without delay, straightaway
sythlyd - (adj.)
sythu [syth-] - (v.) stiffen, straighten; starve with cold
sythwelediad [-au?, m.] - (n.)
sythweledol - (adj.)
syw - (adj.) tabernacl [-au, m.] - (n.) tabernacle
tabernaclu [tabernacl-] - (v.) tabernacle
tabl [-au, m.] - (n.) table
tabled [-au, f.] - (n.) tablet
tablen [f.] - (n.) ale, beer
tablenna [tablenn- &1, tablen- &2+] - (v.)
tabliad [-au, m.] - (n.)
tabw [-iau?, m.] - (n.)
tabwrdd [tabyrddau, m.] - (n.) drum
tabyrddu [tabyrdd-, m.] - (n.) drum, thrum
tabyrddwr [tabyrddwyr, m.] - (n.) drummer
tacl [-au, m.] - (n.)
taclo [tacl-] - (v.) tackle
taclu [tacl-] - (v.) put in order, trim, accoutre
taclus - (adj.) neat, trim, tidy
tacluso [taclus-] - (v.) trim, tidy
taclusrwydd [m.] - (n.) tidiness
tacteg [f.] - (n.) tactics
Tachwedd [m.] - (n.) November
tad [-au, m.] - (n.) father
tadaidd - (adj.) fatherly
tad-cu [tadau-cu?, m.] - (n.) grandfather
{ Tad-cu is used in S. Wales. }
tadladdiad [-au?, m.] - (n.)
tadleiddiad [-au?, m.] - (n.)
tadmaeth [-au, -od, m.] - (n.) foster-father
tadogaeth [f.] - (n.) paternity; derivation
tadogi [tadog-] - (v.) father; affiliate
tadol - (adj.) fatherly, paternal
tadolaeth [-au?, f.] - (n.)
tad-yng-nhgyfraith [tadau-yng-nghyfraith, m.] - (n.) father-in-law
taen [-ion, f.] - (n.) <used in expression>
ar daen - (adv.) abroad, afloat
taenelliad [m.] - (n.) sprinkling, affusion
taenellu [taenell-] - (v.) sprinkle, asperse
taenellwr [taenellwyr, m.] - (n.) sprinkler
taenellydd [-ion, m.] - (n.)
taenfa [taenfeydd, f.] - (n.)
taenfau [fpl.] - (n.)
taeniad [-au?, m.] - (n.)
taenu [taen-] - (v.) spread, expand, stretch
taeog - (adj.) churlish, blunt, boorish
taeog [-au, -ion, m.] - (n.) churl, boor
taeogaeth [-au?, f.] - (n.)
taeogaidd - (adj.) churlish, rude
taeogyn [taeogion, m.] - (n.)
taer - (adj.) earnest, importunate, urgent
taerineb (taerni) [m.] - (n.) earnestness, importunity
taeru [taer-] - (v.) insist, maintain, affirm; contend, wrangle
tafarn [-au, mf.] - (n.) tavern, pub, inn, public-house
tafarndy [tafarndai, m.] - (n.) public-house
tafarnwr [tafarnwyr, m.] - (n.) inn-keeper, publican
tafarnwraig [-au?, f.] - (n.)
tafell [-au, -i, tefyll, f.] - (n.) slice
tafellog - (adj.)
tafellu [tafell-] - (v.)
tafl [-au, f.] - (n.) cast; scale
ffon dafl - (n.) sling
tafl-arfau [pl.] - (n.)
tafledigion [pl.] - (n.)
tafleisiaeth [f.] - (n.) ventriloquism
tafleisydd [-ion, tafleiswyr, m.] - (n.) ventriloquist
taflen [-nau, -ni, f.] - (n.) table, list, leaflet
tafleniad [-au?, m.] - (n.)
taflennu [taflenn- &1, taflen- &2+] - (v.) tabulate
tafliad [-au, m.] - (n.) throw; setback
tafliedydd [-ion?, m.] - (n.)
taflod [-ydd, f.] - (n.) loft
taflod y genau - (n.) palate
taflodi [taflod-] - (v.)
taflodol - (adj.)
taflod-orfannol - (adj.)
taflrwyd [-i, f.] - (n.)
taflu [tafl-; 3.s. teifl; 2.s.imp. tafl] - (v.) throw, fling, cast, hurl
{ (cast) Taflu is to throw up or away. }
taflu yn o+l a blaen - (v.) bandy
tafluniad [-au, m.] - (n.)
taflunio [tafluni-] - (v.)
taflunydd [-ion, m.] - (n.)
taflwybr [-au, m.] - (n.)
tafod [-au, m.] - (n.) tongue
tafodi [tafod-] - (v.) berate, scold
tafodiaith [tafodieithoedd, f.] - (n.) speech, language, dialect
tafodig - (adj.)
tafodleferydd (tafod-leferydd) [m.] - (n.) speech, utterance
ar dafodleferydd - (adv.) by rote
tafodog - (adj.)
tafodog [-ion, m.] - (n.)
tafodrydd - (adj.)
tafol [coll.] - (n.) dock
tafol [f.] - (n.) scales
tafotrwg - (adj.) foul-mouthed, abusive
tafotrydd - (adj.) garrulous, flippant
Tafwys - (prop.n.) Thames
taffi [-eiau?, m.] - (n.)
tag [-au?, m.] - (n.)
tagaradr [-au?, m.] - (n.)
tagell [-au, tegyll, f.] - (n.) gill; wattle; dewlap; double chin
tagellog - (adj.) wattled; double-chinned
tagen [-nau?, f.] - (n.)
tagfa [tagfeydd, f.] - (n.) choking, strangling
tagiad [-au?, m.] - (n.)
tagu [tag-] - (v.) choke, stifle; strangle, asphyxiate
tagwr [tagwyr, m.] - (n.)
tagwydden [tagwydd, f.] - (n.)
tangiad [-au, m.] - (n.)
tangnef [-au?, m.] - (n.)
tangnefedd [mf.] - (n.) peace
tangnefeddu [tangnefedd-] - (v.) make peace; appease
tangnefeddus - (adj.)
tangnefeddwr [tangnefeddwyr, m.] - (n.) peacemaker
tai [mp.] - (n.) <see "ty+">
taid [teidiau, m.] - (n.) grandfather
{ Taid is used in N. Wales. }
tail [m.] - (n.) dung, manure
tair [f.] - (adj.) <see "tri">
taith [teithiau, f.] - (n.) journey, voyage, progress
ta+l [talau, taloedd, m.] - (n.) end, forehead
ta+l [taliadau, m.] - (n.) pay, payment
tal - (adj.) tall, high, lofty
taladwy - (adj.)
talaith [taleithiau, f.] - (n.) state, province; diadem
yr Unol Daleithiau - (prop.n.) the United States
talar [-au, f.] - (n.) headland
{ Talar is the headland in a field. }
talcen [-ni, -nau, m.] - (n.) forehead, brow; gable
talch [teilchion, m.] - (n.)
talchu [talch-] - (v.)
taldra [m.] - (n.) tallness, loftiness, stature
taleb [-au, -ion, f.] - (n.) receipt, voucher
taledigaeth [-au, f.] - (n.) payment, recompense
taleithiau [fpl.] - (n.) <see "talaith">
taleithiog - (adj.)
taleithiol - (adj.) provincial
talent [-au, f.] - (n.) talent
talentog - (adj.) talented
talfyr - (adj.)
talfyriad [-au, m.] - (n.) abbreviation, abridgement
talfyrru [talfyri-] - (v.) abridge, abbreviate
talgron [f.] - (adj.) <see "talgrwn">
talgrwn [f. talgron; pl. talgrynion] - (adj.)
talgrych - (adj.)
talgrychu [talgrych-] - (v.)
talgryf - (adj.) sturdy, robust; impudent
talgrynion [pl.] - (adj.) <see "talgrwn">
talgudyn [-nau, m.] - (n.)
taliad [-au, m.] - (n.) payment
taliaidd - (adj.)
talm (talwm) [-au, m.] - (n.) space, while; quantity, number
er ys talwm (ers talwm) - (adv.) long ago, for a long time
talmu [talm-] - (v.)
taloedd [pl.] - (n.) rates
talog - (adj.) jaunty
talog [-au, m.] - (n.)
talogrwydd [m.] - (n.)
talp [-au, -iau, m.] - (n.) mass, lump
talpentan [-nau?, m.] - (n.)
talpiog - (adj.) lumpy
talsyth - (adj.)
talu [tal-; 3.s. & 2.s.imp. ta+l] - (v.) pay, render; answer, suit; be worth
talu am - (v.) pay for
talu'r pwyth - (v.) requite
talwm - (n.) <see "talm">
talwr [talwyr, m.] - (n.) payer
talwrn [talyrnau, m.] - (n.)
tamaid (tamed) [tameidiau, m.] - (n.) bit, bite, morsel
{ (bite) Tamaid is the kind of "bite" as in "grab a bite to eat." }
tameidio [tameidi-] - (v.)
ta+n [tanau, m.] - (n.) fire
ar da+n - (adv.) ablaze, aflame
ta+n iddwf - (n) erysipelas
tan (dan) [tan- &prep1; dan- &prep1] - (prep.) under, beneath; to, till, until, as far
dan ei grwys - (adj.) laid out for burial
o dan - (prep.) under
oddi dan - (prep.) from under
tan fy nghronglwyd - (adv.) under my roof
tanasiadau [pl.] - (n.)
tanasio [tanasi-] - (v.)
tanbaid - (adj.) fiery, hot, fervent; brilliant
tanbeidrwydd [m.] - (n.) fierce hear, ardor (ardour)
tanbeiriant [tanbeiriannau, m.] - (n.)
tanbelen [-ni, -nau, f.] - (n.)
tanc [-iau?, m.] - (n.)
tanchwa [-oedd, f.] - (n.) firedamp; explosion
tanddaearol - (adj.) underground, subterranean
tanen [-nau, f.] - (n.)
tanforol (tanfor) - (adj.) submarine
tanffrwythog - (adj.)
tan.gloddio [tan.gloddi-] - (v.)
taniad [-au?, m.] - (n.)
tanio [tani-] - (v.) fire, stoke
taniwr [tanwyr, m.] - (n.) firer, fireman, stoker
tanlinellu [tanlinell-] - (v.)
tanlli - (adj.) <used in expression>
newydd sbon danlli - (adj.) brand new
tanllwyth [-i, m.] - (n.) blazing fire
tanllyd - (adj.) fiery
tannad [-au?, m.] - (n.)
tannu [tann- &1, tan- &2+] - (v.)
tanodd - (adv.) below, beneath
oddi tanodd - (adv.) below
tanseilio [tanseili-] - (v.) undermine
tansoddi [tansodd-] - (v.)
tansuddo [tansudd-] - (v.)
tansuddol - (adj.)
tant [tannau, m.] - (n.) chord, string
tanwr [tanwyr, m.] - (n.)
tanwydd [m.] - (n.) firewood, fuel
tanysgrifiad [-au, m.] - (n.) subscription
tanysgrifio [tanysgrifi-] - (v.) subscribe
tanysgrifiwr [tanysgrifwyr] - (v.) subscriber
tap [teipiau, -iau, m.] - (n.)
taped [-i?, f.] - (n.)
tapin [-au, f.] - (n.)
taplas [-au, f.] - (n.)
tapo [tap-] - (v.)
tar [-au?, m.] - (n.)
taradr [terydr, m.] - (n.) auger
taradr y coed - (n.) woodpecker
taran (tran) - (adv.) rather, somewhat
taran [-au, f.] - (n.) thunder
{ Taran is specifically a peal of thunder. }
taranfollt [-au, f.] - (n.) thunderbolt
taranllyd - (adj.)
taranog - (adj.)
taranu [taran-] - (v.) thunder
taranwr [taranwyr, m.] - (n.)
tarawiad [m.] - (n.) <see "trawiad">
tardd [-ion, -iadau, m.] - (n.)
tarddell [-i, f.] - (n.)
tarddellu [tarddell-] - (v.)
tarddiad [-au, m.] - (n.) source, derivation
{ (source) Tarddiad is the abstraction. It is pretty much
interchangeable with "tarddle". }
tarddiadol - (adj.)
tarddiant [tarddiannau, m.] - (n.)
tarddle [-oedd, m.] - (n.) source
{ Tarddle is the "lle", the place, from which something comes. It
is pretty much interchangeable with "tarddle". }
tarddu [tardd-, 3.s. & 2.s.imp. tardd] - (v.) spring, sprout; derive, be derived
tarddwreinen [-nau?, f.] - (n.)
tarddwreinyn [-ion?, m.] - (n.)
tarenni [pl.] - (n.) <see "tarren">
tarfedig - (adj.)
tarfu [tarf-; 3.s. teirf*; 2.s.imp. tarf] - (v.) scare, scatter
tarfwr [tarfwyr, m.] - (n.)
targed [-au, m.] - (n.)
tarian [-au, f.] - (n.) shield
tario [tari-] - (v.) tarry
taro [-au?, m.] - (n.)
taro [traw-; 3.s. tery; 2.s.imp. taro] - (v.) strike, smite, hit, knock; tap; stick; hot; suit
taro bonclust - (v.) box
{ Taro bonclust is the kind of boxing you do to someone's ear. }
tarren [tarenni, -ydd, f.] - (n.) knoll, rock
tarten [-nau?, f.] - (n.)
tarth [-oedd, -au, m.] - (n.) mist, vapor (vapour)
tarthog - (adj.)
tarw [teirw, m.] - (n.) bull
tarwden [-nau?, f.] - (n.)
tas [teisi, f.] - (n.) rick, stack
tasel [-au, m.] - (n.)
tasg [-au, f.] - (n.) tax, task
tasgu [tasg-] - (v.) tax, task; start; splash, spurt
tasio [tasi-] - (v.)
tasu [tas-] - (v.)
taten (tatysen) [tatws, tato, f.] - (n.) potato
tau - (pron.)
taw - (conj.) that
taw [m.] - (n.) silence
tawch [m.] - (n.) vapor (vapour), haze, mist, fog
tawchlyd - (adj.)
tawchog - (adj.)
tawdd - (adj.) melted, molten, dissolved
tawdd [toddion, m.] - (n.)
tawddgyrch [-au?, m.] - (n.)
tawddlestr [-i, m.] - (n.)
tawedog - (adj.) silent, taciturn
tawedogrwydd [m.] - (n.)
tawel [tawel- &adj] - (adj.) quiet, calm, still, tranquil
tawelog - (adj.)
tawelu [tawel-; 3.s. & 2.s.imp. tawela] - (v.) calm, allay, appease; become quiet, becalm
tawelwch [m.] - (n.) calm, quiet, tranquillity
tawgar - (adj.)
tawlbwrdd [tawlbyrddau, m.] - (n.) chessboard, draughtboard
tawlu [tawl-] - (v.)
tawnod [-au, m.] - (n.)
'te - (adv.) <see "ynteu">
te [m.] - (n.) tea
tebot [-au, m.] - (n.) teapot
tebyg [tebyc- &adj] - (adj.) similar, like, likely
disgwyl yn debyg i - (v.) resemble
{ Disgwyl yn debyg i is used in S. Wales. }
edrych yn debyg i - (v.) resemble
{ Edrych yn debyg i is used in N. Wales. }
tebygol - (adj.) likely, probable
tebygoliaeth [-au?, f.] - (n.)
tebygolrwydd [m.] - (n.) likelihood, probability
tebygrwydd [m.] - (n.) likeness, resemblance, affinity
tebygu [tebyg-] - (v.) liken, resemble; assimilate; suppose
{ (suppose) Tebygu is related to "mae'n debyg" ("it is likely")
and so means something like "to assume that", to suppose on a fair
certainty of correctness. }
teca/u [tec- &a/u] - (v.) beautify, adorn, embellish
teclyn [-ion?, m.] - (n.)
techneg [f.] - (n.) technique
technegol - (adj.) technical
technoleg [f.] - (n.) technology
technolegol - (adj.) technological
technolegwr [technolegwyr, m.] - (n.) technologist
teflyn [-nau, m.] - (n.)
tefyll [pl.] - (n.) <see "tafell">
tefyrn [pl.] - (n.)
teg [tec- &adj] - (adj.) fair, beautiful, fine
{ (fair) Teg has some of the senses of "clean": a good
translation of "teg" as describing a pretty person or view might be
"pleasant on the eye". }
{ (fine) Teg is "fine" in the sense of "desirable", not "counter",
not "unfair" -- so "tywydd teg" might well be fine and sunny, but a
sailor's "tywydd teg" might well be fine and windy, and a "gwynt
teg" would take you in the direction you wanted. }
tylwyth teg - (n.) fairies
tegan [-au, m.] - (n.) plaything, toy, bauble
tegeirian [-nau?, m.] - (n.)
tegell [-au, -i, m.] - (n.) kettle
tegwch [m.] - (n.) fairness, beauty
tegyll [fpl.] - (n.) <see "tagell">
tengl [-au, f.] - (n.)
tei [-au, mf.] - (n.) tie
teiar [-au?, m.] - (n.)
teidiau [pl.] - (n.) <see "taid">
teigr [-od, m.] - (n.) tiger
teil [pl.] - (n.)
teilchion [pl.] - (n.) <see "talch">
teilfforch [teilffyrch, f.] - (n.)
teiliwr [teilwyr, m.] - (n.) tailor
teilo [teil-] - (v.) dung, manure
teilsen [teils, f.] - (n.)
teilwng - (adj.) worthy; deserved
teilwra [teilyr-] - (v.) tailor
teilwres [-au, f.] - (n.) tailoress
teilwriaeth [f.] - (n.) tailoring
teilwriaid [mpl.] - (n.)
teilwrio [teilwri-] - (v.)
teilyngdod [m.] - (n.) worthiness, merit
teilyngu [teilyng-] - (v.) deserve, merit; deign
teim [-au?, m.] - (n.)
teimlad [-au, m.] - (n.) feel, feeling, sensation, emotion
teimladol - (adj.) emotional
teimladrwydd [m.] - (n.) feelingness, sensibility
teimladwy - (adj.) feeling; sensitive
teimlo [teiml-] - (v.) feel, touch, handle, manipulate
{ (feel) Teimlo also has the metaphorical sense of feeling an
emotion. }
teimlydd [-ion, m.] - (n.)
teimlyr [-au, m.] - (n.)
teios [pl.] - (n.)
teip [-iau, m.] - (n.) type
teipiadur [-on, m.] - (n.)
teipiedydd [-ion, m.] - (n.) typewriter
teipio [teipi-] - (v.) type
teipydd [-ion, m.] - (n.) typist
teipyddes [-au?, f.] - (n.)
teiran - (adj.)
teirannu [teirann- &1, teiran- &2+] - (v.)
teirw [mpl.] - (n.) <see "tarw">
teisen [-nau, -ni, -nod, f.] - (n.) cake
teisi [fpl.] - (n.) <see "tas">
teisio [teisi-] - (v.)
teisiwr [teiswyr, m.] - (n.)
teitl [-au, m.] - (n.) title, appellation
teitheb [-au, f.] - (n.)
teithi [coll.] - (n.) traits, characteristics, qualities
teithiau [pl.] - (n.) <see "taith">
teithio [teithi-] - (v.) journey, travel
teithiol - (adj.) travelling, itinerant
teithiwr [teithwyr, m.] - (n.) traveler, passenger
teithlyfr [-au, m.] - (n.)
telaid - (adj.) beautiful, comely
telediad [-au?, m.] - (n.)
telediw - (adj.) handsome
teledu [m.] - (n.) television
teledu [teled-] - (v.) televise
teledydd [-ion, m.] - (n.)
teler [-au, m.] - (n.) term, condition
telerecordiad [-au?, m.] - (n.)
telm [-au, f.] - (n.) snare
telori [telor-] - (v.) warble; quaver
telyn [-au, f.] - (n.) harp
telyneg [-ion, f.] - (n.) lyric
telynegol - (adj.) lyrical
telynegwr [telynegwyr, m.] - (n.)
telynor [-ion, m.] - (n.) harpist
telynores [-au, f.] - (n.) harpist
temig [-ion, -au, m.] - (n.)
teml [-au, f.] - (n.) temple
Temlydd [-ion, m.] - (n.) Templar
Temlyddiaeth [f.] - (n.) Templarism
tempru [tempr-] - (v.)
temtasiwn [temtasiynau, mf.] - (n.) temptation
temtio [temti-] - (v.) tempt
temtiwr [temtwyr, m.] - (n.) tempter
ten [f.] - (adj.) <see "tyn">
tenant [-iaid, m.] - (n.) tenant
tenantiaeth [f.] - (n.) tenancy
tenau [pl. teneuon] - (adj.) thin, lean; slender; rarefied; sensitive
tendio [tendi-] - (v.) tend, mind
teneuad [-au?, m.] - (n.)
teneuder [-oedd?, m.] - (n.)
teneudra [m.] - (n.)
teneuo [teneu-] - (v.) thin, attenuate
teneuon [pl.] - (adj.) <see "tenau">
teneuwch [m.] - (n.) thinness, leanness; tenuity
tenewyn [-nau, m.] - (n.) flank
tenis [m.] - (n.) tennis
tenllif [m.] - (n.) lining
tennyn [tenynnau, m.] - (n.) cord, rope, halter
te+r - (adj.) clear, refined, pure, fine
terfenydd - (adj.)
terfyn [-au, m.] - (n.) end, extremity, bound, barrier, boundary
{ (bound) Terfyn is bound in the sense of boundary. }
terfynedig - (adj.)
terfyniad [-au, m.] - (n.) ending, termination
terfynnell [terfynellau, f.] - (n.) terminal
{ Terfynnell is the kind of terminal you attach to your computer. }
terfynol - (adj.) final; conclusive
terfynu [terfyn-] - (v.) end, terminate, determine
terfynus - (adj.)
terfysg [-oedd, m.] - (n.) tumult, riot, broil
terfysgaidd (terfysglyd) - (adj.) riotous, turbulent, boisterous
terfysgu [terfysg-] - (v.) riot, rage, surge, brawl
terfysgwr [terfysgwyr, m.] - (n.) rioter, insurgent, anarchist
term [-au, m.] - (n.) term, bout
{ (term) Term is a word (as in "technical term"). It can also be a
period of time. }
{ (bout) Term is bout as in a period of time. }
terrwyn - (adj.) brave, fierce, mighty
teru [ter-] - (v.) clear, rrefine, clarify
terwyn - (adj.) fiery, ardent
terydr [pl.] - (n.) <see "taradr">
tes [m.] - (n.) sunshine, warmth, heat; haze
tesfawr - (adj.)
tesog - (adj.) sunny, hot, close, sultry
testament [-au, m.] - (n.) testament
testamentwr [testamentwyr, m.] - (n.) testator
testun [-au, m.] - (n.) text, theme, subject
testunio [testuni-] - (v.) taunt, deride
tetanedd [-au?, m.] - (n.)
tetrahedron [-nau?, m.] - (n.)
teth [-au, f.] - (n.) teat
tethan [-nau?, f.] - (n.)
teulu [-oedd, m.] - (n.) family
teuluaidd - (adj.) family, domestic
tew [pl. -ion] - (adj.) fat, thick, plump
tewder (tewdra) [m.] - (n.) thickness, fatness
tewfrig - (adj.)
tewhau [tew- &hau] - (v.) fatten, thicken
tewi [taw-; 3.s. tau*; 2.s.imp. taw] - (v.) be silent, keep silence
tewychiad [-au?, m.] - (n.)
tewychu [tewych-] - (v.) thicken, fatten; condense
tewychus - (adj.)
tewyn [-ion, tywynnau, tywyniadau, m.] - (n.) ember, brand
{ (brand) Tewyn is brand as in ember. }
teyrn [-edd, -oedd, m.] - (n.) monarch, sovereign
teyrnaidd - (adj.)
teyrnas [-oedd, f.] - (n.) kingdom, realm
teyrnasiad [-au, m.] - (n.) reign
teyrnasu [teyrnas-] - (v.) reign
teyrnasu ar - (v.) reign over
teyrnfradwr [teyrnfradwyr, m.] - (n.) traitor
teyrn.gadair [teyrn.gadeiriau, f.] - (n.) throne
teyrn.gar - (adj.)
teyrn.garol - (adj.) loyal
teyrn.garwch [m.] - (n.) loyalty, allegiance
teyrn.ged [-au, f.] - (n.) tribute
teyrnolion [pl.] - (n.)
teyrnwialen [teyrnwiail, f.] - (n.) scepter (sceptre)
ti - (pron.) you, thou, thee
{ Ti is the familiar form for "you". }
tic [-iau?, m.] - (n.)
ticed [-i, m.] - (n.) ticket
tician (ticio) [tici-] - (v.) tick
ticyn [-nau, m.] - (n.)
tid [-au, f.] - (n.) chain
tidmwy [-au, mf.] - (n.)
tidmwyo [tidmwy-] - (v.)
tido [tid-] - (v.)
tila - (adj.) feeble, puny, insignificant
ti+m [timau, timoedd, m.] - (n.) team
Timotheus - (prop.n.) Timothy
tin [-au, f.] - (n.) bottom, breech; rump; tail
tinben - (adj.)
tinboeth - (adj.)
tinbren [-ni, m.] - (n.)
tinc [-iau, -iadau, m.] - (n.) clang, tinkle
tincer [-oedd?, m.] - (n.)
tinciad [-au, m.] - (n.)
tincial [tincial- ?] - (v.)
tincian [tinci-] - (v.) tinkle, chink, clink, clank
tinchwith - (adj.)
tindew - (adj.)
tindres [-au?, f.] - (n.)
tindro [-au?, f.] - (n.)
tindroi [tindro- &i] - (v.)
tin-dros-ben - (adv.)
tinsigl [-au?, m.] - (n.)
tip [-iadau, -iau, m.] - (n.) tick
{ Tip is the tick of a clock. }
tipian [tipi-] - (v.) tick
tipyn [-nau, tipiau, m.] - (n.) bit
tir [-oedd, m.] - (n.) land, ground, territory
{ (ground) Tir is that of which the landscape is composed. It is
sufficiently close in meaning to "daear" that it makes sense to roll
out an old cliche about "tir a daear Cymru". }
{ (land) Tir is the kind of land you farm. A person to "trin y
tir" is a farmer. Gaining land (ground) in a battle, you would
"ennill tir". Someone who thinks that one can belong to a People
and a Land (Country) and The land, will talk about "pobl, gwlad,
tir". }
ar dir - (adv.) aground
i dir - (adv.) aground
tir a+r - (n.) arable land
tir gwyllt - (n.) wilderness
tirf - (adj.) fresh, luxuriant, fat
tirfeddiannwr [tirfeddiannwyr, m.] - (n.)
tirfeddianwr [tirfeddianwyr, m.] - (n.) landowner
tirfwrdd [tirfyrddau, m.] - (n.)
tirffurf [-iau, m.] - (n.)
tirio [tiri-] - (v.) land, ground
tiriog - (adj.) landed
tiriogaeth [-au, f.] - (n.) territory
tiriogaethol - (adj.) territorial
tirion - (adj.) kind, tender, gentle, gracious, benign, bland
tiriondeb [m.] - (n.) kindness, tenderness
tirionder [-oedd?, m.] - (n.)
tirioni [tirion-] - (v.)
tirionwch [-au?, m.] - (n.)
tirlun [-iau, m.] - (n.)
tirol - (adj.) related to land, agrarian
tirwedd [-au, f.] - (n.)
tisian [tisi-] - (v.) sneeze
titw [mf.] - (n.) puss, pussy
tithau - (pron.) you also, thou also
{ Tithau is the familiar form. }
tiwb [-au?, m.] - (n.)
tiwbaidd - (adj.)
tiwlip [-iau?, m.] - (n.)
tiwn [-iau, f.] - (n.) tune
{ Tiwn is a blatant borrowing from English. }
tlawd [pl. tlodion] - (adj.) poor, destitute
tlodaidd - (adj.) poorish, mean, dowdy
tlodi [m.] - (n.) poverty
tlodi [tlod-] - (v.) impoverish, beggar
tlodion [pl.] - (adj.) <see "tlawd">
tlos [f.] - (adj.) <see "tlws">
tloty [tlotai, m.] - (n.) poorhouse, workhouse
tlotyn [tlodion, m.] - (n.) pauper
tlws [f. tlos; pl. tlysion] - (adj.) pretty, quaint
tlws [tlysau, m.] - (n.) jewel, gem, brooch
tlysineb [-au?, m.] - (n.)
tlysion [pl.] - (adj.) <see "tlws">
tlysni [m.] - (n.) prettiness
tlysu [tlys-] - (v.)
to [toeau, m.] - (n.) roof; generation
{ (generation) To has a sense about it of a group of peers, not
necessarily from one genetic line. }
aderyn y to - (n.) sparrow
to bach - (n.) circumflex
toad [-au?, m.] - (n.)
toc - (adj.)
toc - (adv.) shortly, presently, soon, anon
toc [-iau, m.] - (n.)
tociad [-au, m.] - (n.)
tocio [toci-] - (v.) clip, dock, prune
tocyn [-iau, m.] - (n.) pack, heap, hillock
tocyn [-nau, m.] - (n.) ticket
tocynnwr [tocynnwyr, m.] - (n.)
toddaid [toddeidiau, m.] - (n.)
toddedig - (adj.) molten; melting
toddi [todd-; 3.s. & 2.s.imp. tawdd] - (v.) melt, dissolve, thaw
{ (melt) Toddi is a transitive verb. }
toddiant [toddiannau, m.] - (n.)
toddion [pl.] - (n.) dripping
toddwr [toddwyr, m.] - (n.) melter
toddydd [-ion, m.] - (n.) melter
toddyn [m.] - (n.)
toedig - (adj.)
toes [m.] - (n.) dough
toi [to- &i] - (v.) cover; roof; thatch
toili [-eiau?, m.] - (n.)
tolach [tol-] - (v.) fondle
tolc [-iau, m.] - (n.) dent, dinge
tolcio [tolci-] - (v.) dent, dinge
tolciog - (adj.) dented, dinged
tolch [-au, tolciau, f.] - (n.)
tolchen [-ni, f.] - (n.)
tolcheniad [-au?, m.] - (n.)
tolchennu [tolchenn- &1, tolchen- &2+] - (v.)
toli [tol-; 3.s. & 2.s.imp. tawl] - (v.) reduce, cut
toliant [toliannau, m.] - (n.)
tolio [toli-] - (v.)
toll [-au, f.] - (n.) toll, custom
toll [f.] - (adj.) <see "twll">
tolldal [-au?, m.] - (n.)
tollfa [tollfeydd, f.] - (n.)
tolli [toll-] - (v.) take toll
tollty [tolltai, m.] - (n.)
tollwr [tollwyr, m.] - (n.)
tollydd [-ion?, m.] - (n.)
tom [f.] - (n.) dirt, mire, dung
tomen [-nydd, f.] - (n.) heap; dunghill
tomlyd - (adj.) dirty, miry
Tomos - (prop.n.) Thomas
to+n [-au, f.] - (n.) tune, tone
hanner to+n - (n.) semitone
to+n gron - (n.) round
{ To+n gron is the kind of round you sing with your friends. }
ton [-nau, f.] - (n.) wave, breaker, billow; skin, surface
ton [-nau, m.] - (n.) lay-land
ton [f.] - (adj.) <see "twn">
tonc [-iau, f.] - (n.) tinkle, ring, clash
toncio (toncian) [tonci-] - (v.) tinkle, ring
tonennydd [pl.] - (n.) <see "tonnen">
tonfedd [-i, f.] - (n.) wavelength
toniad [-au?, m.] - (n.)
tonnen [tonennydd, -au, f.] - (n.) skin; sward; bog
tonni [tonn- &1, ton- &2+] - (v.) wave, undulate, billow
tonnog - (adj.) wavy, billowy
tonsil [-iau, m.] - (n.) tonsil
tonydd [-ion?, m.] - (n.)
tonyddiaeth [f.] - (n.) tone, intonation
top [-iau?, m.] - (n.)
topio [topi-] - (v.) plug, stop up
topyn [m.] - (n.) plug, stopper
tor [-ion, m.] - (n.) break, interruption, breach
{ (breach) Adwy is breach in the sense of interruption. }
llaeth tor [pl.] - (n.) beestings
tor [-rau, f.] - (n.) belly; palm
{ (palm) Tor is the palm of your hand. }
toradwy - (adj.)
toraeth [f.] - (n.) <see "toreth">
torcalonnus - (adj.) heartbreaking
torch [-au, f.] - (n.) wreath; coil
torchi [torch-] - (v.) wreathe; coil; roll, tuck
torchog - (adj.) wreathed; coiled
tordor - (adv.)
tordres [-i, f.] - (n.)
tordyn - (adj.) tight-bellied; hectoring
toreithiog - (adj.) abundant, teeming
toreth (toraeth) [f.] - (n.) abundance
torf [-eydd, -oedd, f.] - (n.) crowd, multitude, brigade
torfagl [-au?, m.] - (n.)
torfynyglu [torfynygl-] - (v.) break neck of; behead, decapitate
torgest [-iau?, f.] - (n.)
torgoch [-au?, m.] - (n.)
tor.heulo [tor.heul-] - (v.) bask, sunbathe
tori [-%aid, -%on, m.] - (n.) tory
toriad [-au, m.] - (n.) cut, break; fraction
tori%aeth [-au?, f.] - (n.) toryism
tori%aidd - (adj.) tory, conservative
torlan [torlennydd, -nau, f.] - (n.) riverbank, bank of river
torllengig [-au?, m.] - (n.)
torllwyth [-i, f.] - (n.) litter
tormaen [-au?, m.] - (n.)
torogen (trogen) [torogod, trogod, f.] - (n.) tick
{ Torogen is the tick that sucks blood. }
torraid (torred) [torreidiau, f.] - (n.) litter
torrau [fpl.] - (n.)
torri [torr- &1, tor- &2+; 3.s. tyr, tor; 2.s.imp. tor, torr] - (v.) break, cut; dig; write, trace
torri aelod - (v.) amputate
torri pen - (v.) behead
torrwr [torrwyr, m.] - (n.) breaker, cutter
torsyth - (adj.) swaggering
torsythu [torsyth-] - (v.) strut, swagger
torth [-au, f.] - (n.) loaf
torthen [-ni, f.] - (n.)
torthi [torth-] - (v.)
torheulo [torheul-] - (v.)
tosau [pl.] - (n.) <see "tosyn">
tost - (adj.) severe, sharp, sore, austere; ill, acute, bitter
{ (acute) Tost is acute as applied to an illness. }
tost [m.] - (n.)
toster [m.] - (n.) severity
tostrwydd [m.] - (n.)
tosturi [-aethau, m.] - (n.) compassion, pity
tosturio [tosturi-] - (v.) compassionate, pity
{ You "tosturio wrth" a person. }
tosturiol - (adj.) compassionate
tosyn [tosau, m.] - (n.) pimple
towr [towyr, m.] - (n.)
tra - (adv.) over, very
{ (very) Tra expresses a (relative) extension along a spectrum of
quality. }
tra - (conj.) while
tra-arglwyddiaeth [-au, f.] - (n.) tyranny
tra-arglwyddiaethu [tra-arglwyddiaeth-] - (v.) tyrannize
tra-awdurdodi [tra-awdurdod-] - (v.) lord it over, domineer
trabludd [m.] - (n.) trouble, tumult, turmoil
trabluddus - (adj.)
trac [treciau, -iau, m.] - (n.)
tractor [-au, m.] - (n.)
trachefn - (adv.) again
trachwant [-au, m.] - (n.) greed, covetousness, avarice; lust
trachwantu (trachwanta) [trachwant-] - (v.) lust, covet
trachwantus - (adj.) covetous, greedy
trachywiredd [-au?, m.] - (n.)
tradwy - (adv.) three days later
traddodi [traddod-] - (v.) deliver; commit
traddodiad [-au, m.] - (n.) tradition; delivery
traddodiadol - (adj.) traditional
traddodwr [traddodwyr, m.] - (n.) deliverer
traean [m.] - (n.) one third, the third part
traeanu [traean-] - (v.)
traed [pl.] - (n.) <see "troed">
traen [-iau, m.] - (n.)
traeth [-au, m.] - (n.) strand, shore, beach
gyrru ar y traeth - (v.) beach
traethawd [traethodau, m.] - (n.) treatise, essay; tract
traethell [-au, f.] - (n.) strand, sandbank, bank of sand, sand bar, beach
traethiad [-au, m.] - (n.)
traethodau [pl.] - (n.) <see "traethawd">
traethodydd [-ion, m.] - (n.) essayist
traethu [traeth-] - (v.) utter, declare; treat
trafael [-ion, f.] - (n.) travail, trouble
trafaelio [trafaeli-] - (v.) travel
trafaeliwr [trafaelwyr, m.] - (n.) traveller
trafaelu [trafael-] - (v.) travel; travail
trafaelwr [trafaelwyr, m.] - (n.)
traflwnc [traflyncau, m.] - (n.)
traflyncu [traflync-] - (v.) guzzle, gulp, devour, bolt
{ (bolt) Traflyncu is the kind of bolting you do with your beer. }
trafnidiaeth [f.] - (n.) traffic
trafnidiwr [trafnidwyr, m.] - (n.)
trafod [tra- &fod] - (v.) handle; discuss; transact
trafodaeth [-au, f.] - (n.) discussion, transaction
trafodion [pl.] - (n.)
trafriwio [trafriwi-] - (v.)
trafferth [-ion, mf.] - (n.) trouble, bother
trafferthu [trafferth-] - (v.) trouble, bother
trafferthus - (adj.) troublesome; troubled
traffordd [traffyrdd, f.] - (n.)
tragwyddol - (adj.) eternal, everlasting
tragwyddoldeb [m.] - (n.) eternity
tragwyddoli [tragwyddol-] - (v.)
tragyfyth - (adj.)
tragywydd - (adj.) everlasting, eternal
traha [m.] - (n.) arrogance, presumption
trahaus - (adj.) arrogant, haughty
trahauster [m.] - (n.) arrogance, presumption
trai [m.] - (n.) ebb
ar drai - (adj.) on the decrease
traill [-ion?, m.] - (n.)
trais [m.] - (n.) oppression, force, violence
dwyn ymaith drwy drais - (v.) abduct
trallod [-ion, -au, m.] - (n.) trouble, tribulation
trallodi [trallod-] - (v.) afflict, vex, trouble
trallodus - (adj.) troubled; troublous
trallodwr [trallodwyr, m.] - (n.) troubler, afflicter
Trallwng, Y - (prop.n.) Welshpool
tramgwydd [-iadau, -au, m.] - (n.) stumbling; offence
tramgwyddo [tramgwydd-] - (v.) stumble; offend, affront, aggrieve; take offence
tramgwyddus - (adj.) scandalous, offensive
tramgwyddwr [tramgwyddwyr, m.] - (n.)
tramor - (adj.) transmarine, oversea; foreign
tramorwr [tramorwyr, m.] - (n.) foreigner
tramwy (tramwyo) [tramwy-] - (v.) pass, traverse
tramwyfa [tramwyfeydd, f.] - (n.) passage, thoroughfare
tramwywr [tramwywyr, m.] - (n.)
tran - (adv.) <see "taran">
tranc [m.] - (n.) end, dissolution, death
trancedig - (adj.) deceased
trancedigaeth [f.] - (n.) death, decease
trannoeth - (adv.) next day
trannoeth [m.] - (n.) morrow
trap [-iau, m.] - (n.)
traphen - (adv.)
traphlith - (adv.) <used in expression>
blith draphlith - (adv.) helter-skelter
tras [f.] - (n.) kindred, affinity
traserch [-ed?, m.] - (n.)
trasiedi [-au, m.] - (n.)
traul [treuliau, f.] - (n.) wear, attrition; cost, expense
traw [m.] - (n.)
trawiad (tarawiad) [-au, m.] - (n.) stroke, beat
trawiadol - (adj.) striking
traws - (adj.) cross; perverse, froward
{ (cross) Traws tends to be something to do with "from one side to
the other". A "trawsbren" goes from one wall to the other, across
the gap. "Ar draws y ffordd" is over (to/on) the other side of the
street. }
ar draws - (prep.) across
trawsblannu [trawsblann- &1, trawsblan- &2+] - (v.) transplant
trawsbren [-nau, m.] - (n.)
trawsdoriadau [mpl.] - (n.)
trawsedd [-au?, m.] - (n.)
trawsenwad [m.] - (n.) metonymy
trawsfeddiannu [trawsfeddiann- &1, trawsfeddian- &2+] - (v.) usurp
trawsfudiad [m.] - (n.) transmigration
trawsfudo [trawsfud-] - (v.) transmigrate
trawsffurfedd [-i?, m.] - (n.)
trawsffurfio [trawsffurfi-] - (v.) transform
trawsffurfiol - (adj.)
trawsgludo [trawsglud-] - (v.) transport
trawsgyweiriad [m.] - (n.) transposition
trawsgyweirio [trawsgyweiri-] - (v.) transpose, change key
trawshawlio [trawshawli-] - (v.) arrogate
trawslath [-au, f.] - (n.)
trawslif [f.] - (n.) cross-saw
trawslifio [trawslifi-] - (v.)
trawslin [-au?, m.] - (n.)
trawslythrennu [trawslythrenn- &1, trawslythren- &2+] - (v.) transliterate
traws-sylweddiad [-m.] - (n.) transubstantiation
trawst [-iau, m.] - (n.) beam
trawster [m.] - (n.) violence, oppression
trawstrefn [-au?, f.] - (n.)
trawswyro [trawswyr-] - (v.)
trawsyriad [-au, m.] - (n.)
trawsyrru [trawsyrr- &1, trawsyr- &2+] - (v.)
trawydd [-ion, m.] - (n.)
tre - (n.) <see "tref">
trebl - (adj.) treble
treblu [trebl-] - (v.) treble
trec [-iau, m.] - (n.)
trecyn [treciau, m.] - (n.)
trech - (adj.) superior, stronger, mightier
trech [m.] - (n.)
trechaf - (adj.)
trechedd [-au?, m.] - (n.)
trechu [trech-] - (v.) overcome, overpower, conquer, baffle
trechwr [trechwyr, m.] - (n.) victor
tref [-i, -ydd, f.] - (n.) town, home
Trefaldwyn - (prop.n.) Montgomery
Trefdraeth - (prop.n.) Newport Pembrokeshire
trefedigaeth [-au, f.] - (n.) settlement, colony
trefedigion [pl.] - (n.)
trefedigol - (adj.)
trefgordd [-au, f.] - (n.) township
treflan [-nau, f.] - (n.) small town, townlet
trefn [-au, f.] - (n.) order, method, system, arrangement, array
trefneg [-au?, f.] - (n.)
trefniad [-au, m.] - (n.) arrangement, ordering
trefniadaeth [m.] - (n.) organization (organisation), procedure, system
trefniant [trefniannau, m.] - (n.) arrangement, organization
trefnu [trefn-] - (v.) arrange, order, dispose, array, assort
{ (order) Trefnu is to put in order, to arrange. }
trefnus - (adj.) orderly, methodical
trefnusrwydd [m.] - (n.) orderliness
trefnwr [trefnwyr, m.] - (n.)
trefnydd [-ion, m.] - (n.) arranger; Methodist
Trefnyddiaeth [f.] - (n.) Methodism
trefol - (adj.) town, urban
Treforys - (prop.n.) Morriston
treftad [-au?, f.] - (n.)
treftadaeth [f.] - (n.) patrimony, inheritance
treftadol - (adj.)
Trefyclo (Trefyclodd) - (prop.n.) Knighton
Treffynnon - (prop.n.) Holywell
trengholiad [-au, m.] - (n.) inquest of coroner
trengholydd [-ion, m.] - (n.) coroner
trengi [treng-] - (v.) die, perish, expire
treial [-on, m.] - (n.) trial
treiddgar - (adj.) penetrating, keen
treiddgarwch [m.] - (n.) acumen, penetration
treiddio [treiddi-; 3.s. & 2.s.imp. traidd] - (v.) penetrate, pass, pierce
treiddiol - (adj.) penetrating
treigl [-au, m.] - (n.) turn, revolution, course
arian treigl - (n.) current money
treiglddyn [-ion, m.] - (n.)
treiglfa [treiglfeydd, f.] - (n.)
treigliad (treiglad) [-au, m.] - (n.) mutation, inflection
{ (mutation) Treigliad includes mutation in the grammatical sense. }
treigliad llaes - (n.) aspirate mutation
treigliad meddal - (n.) soft mutation
treigliad trwynal - (n.) nasal mutation
treiglo [treigl-] - (v.) roll; mutate; inflect, decline
{ (roll) Treiglo is a transitive verb. }
treiglwr [treiglwyr, m.] - (n.)
treillio [treilli-] - (v.)
treillong [-au, f.] - (n.)
treillrwyd [-i, -au, f.] - (n.)
treio [trei-] - (v.) try; ebb
{ (try) Treio is a crass borrowing of the English "try". }
treisgyrch [-oedd, m.] - (n.)
treisgyrchwr [treisgyrchwyr, m.] - (n.)
treisiad [treisiedi, f.] - (n.) heifer
treisio [treisi-] - (v.) force, ravish, violate, rape, oppress
treisiol - (adj.)
treisiwr [treiswyr, m.] - (n.) violator, oppressor; rapist
trem [-iau, f.] - (n.) sight, look, aspect
tremiant [tremiannau, m.] - (n.)
tremio [tremi-] - (v.) look, gaze
tremofydd [-ion, m.] - (n.)
tremofyddiaeth [-au?, f.] - (n.)
tremu [trem-] - (v.)
tremwydr [-au, m.] - (n.)
tremyddiaeth [-au?, f.] - (n.)
tremyddol - (adj.)
tremyg [-au?, m.] - (n.)
tremygu [tremyg-] - (v.) insult, despise
tremygus - (adj.) insulting, contemptuous
tremynt [m.] - (n.) sight, view
tremynu [tremyn-] - (v.) walk, travel
tre+n [trenau, m.] - (n.) train
trennydd - (adv.) two days later
tres [-i, f.] - (n.) trace, chain; tress
tresbasu (tresmasu) [tresbas-, tresmas-] - (v.) trespass
tresglen [f.] - (n.) thrush
tresio [tresi-] - (v.)
treth [-i, f.] - (n.) rate, tax, tribute
trethdalwr [trethdalwyr, m.] - (n.) taxpayer
trethiad [-au?, m.] - (n.)
trethiant [trethiannau, m.] - (n.)
trethu (trethi) [treth-] - (v.) tax, rate, assess; try
{ (try) Trethu means "try" in the sense of "to try one's
patience". }
trethwr [trethwyr, m.] - (n.) taxer
treuliad [m.] - (n.) digestion; attrition
treuliant [treuliannau, m.] - (n.)
treuliau [pl.] - (n.) <see "traul">
treulio [treuli-] - (v.) wear, consume; spend; digest
trew [m.] - (n.) sneeze
trewlwch [m.] - (n.) snuff
trewynyn [-ion?, m.] - (n.)
tri [f. tair] - (adj.) three
triagl [m.] - (n.) treacle, balsam, balm
triaglaidd - (adj.)
triawd [-au, m.] - (n.) trio
triban [-nau, m.] - (n.) triplet
{ Triban is a triplet in meter (metre). }
tribiwnlys [-oedd, m.] - (n.) tribunal
tric [-iau, m.] - (n.) trick
tridaint - (adj.)
tridant [tridannau, m.] - (n.)
tridiau [pl.] - (n.) three days
trig [-au?, m.] - (n.)
trigain - (adj.) sixty, threescore
trigeinfed - (adj.) sixtieth
trigfa [trigfeydd, f.] - (n.) dwelling-place, abode
trigfan [-nau, f.] - (n.) dwelling-place, abode
trigfannu [trigfann- &1, trigfan- &2+] - (v.)
trigiannol - (adj.) residentiary
trigiannu [trigiann- &1, trigian- &2+] - (v.) reside, dwell
trigiannydd [trigianwyr, m.] - (n.) resident
trigle [-oedd, m.] - (n.)
trigo [trig-] - (v.) stay, abide; dwell; die
{ (abide) Trigo is an intransitive verb meaning abide as in dwell. }
trigolion [pl.] - (n.) inhabitants, dwellers
trigonomeg [-au?, f.] - (n.)
trimiad [-au, m.] - (n.)
trimio [trimi-] - (v.)
trin [-oedd, f.] - (n.) battle
trin [trini-] - (v.) handle, treat; dress; till; transact
trindod [-au, f.] - (n.) trinity
trinfa [trinfeydd, f.] - (n.)
trin.gar - (adj.)
triniaeth [f.] - (n.) treatment
trioedd [pl.] - (n.) triads
triongl [-au, mf.] - (n.) triangle
triongliant [triongliannau, m.] - (n.)
trionglog - (adj.)
trip [-iau?, m.] - (n.)
tripio [tripi-] - (v.)
trist [trist- &adj] - (adj.) sad, sorrowful
{ (sad) Trist is feeling darkly, perhaps as bad as grieving. }
trista/u [trist- &a/u; 3.s. & 2.s.imp. trista/] - (v.) sadden, grieve
tristau [trista-] - (v.)
tristwch [-au?, m.] - (n.) sadness, sorrow
{ Tristwch is a dark feeling, perhaps as bad as grief. }
tristyd [-au?, m.] - (n.)
triw - (adj.)
tro - (adj.)
tro [-eau, -eon, m.] - (n.) turn, bend; time
{ (time) Tro is like "gwaith": "sawl tro?" = "sawl gwaith?". }
am dro - (adv.) awhile
ar fyr o dro - (adv.) shortly
cof dros dro - (n.) scratch memory
dirymedd dros dro - (n.) abeyance
dod am dro - (v.) come for a walk
dros dro - (adv.) for a time
mynd am dro - (v.) go for a walk
troad [-au, m.] - (n.) bend, turning
troadwy - (adj.)
trobwll [trobyllau, m.] - (n.) whirlpool
trobwynt [-iau, m.] - (n.) turning point
troch [f.] - (adj.) <see "trwch">
trochfa [trochfeydd, f.] - (n.) plunge, immersion
trochi [troch-; 3.s. trych*] - (v.) dip, plunge, immerse; soil
{ (soil) Trochi means "soil" in S. Wales. }
{ (dip, plunge, immerse) Trochi has the sense of immerse in N. Wales. }
trochion [pl.] - (n.) lather, suds, foam
trochioni [trochion-] - (v.) lather, foam
trochionog - (adj.)
trochwr [trochwyr, m.] - (n.) immerser, immersionist
troed [traed, mf.] - (n.) foot; leg; handle
{ (foot) Troed is the kind of foot that has toes. }
a+'r traed ar led - (adv.) astride
ar droed - (adv.) afoot
ffonodio gwadnau'r traed - (v. & n.) bastinado
nerth ei draed - (adj.) as fast as he can
troedfainc [troedfeinciau, f.] - (n.) footstool
troedfedd [-i, f.] - (n.) foot
{ Troedfedd is the kind of foot that has inches. }
troedffordd [troedffyrdd, f.] - (n.)
troe%dig - (adj.) turned, converted
troe%digaeth [-au, f.] - (n.) conversion, turning
troedio [troedi-] - (v.) foot, tread, trudge
troediwr [troedwyr, m.] - (n.)
troedlas [-au, f.] - (n.)
troedlath [-au, f.] - (n.)
troedle [-oedd, m.] - (n.)
troednodion [mpl.] - (n.)
troed-nodyn [-ion?, m.] - (n.)
troednoeth - (adj.) barefoot, barefooted
troedwst [f.] - (n.) gout
troell [-au, f.] - (n.) wheel, spinning-wheel
troellen [-nau?, f.] - (n.)
troelli [troell-] - (v.) spin; twist, wind
troellog - (adj.) winding, tortuous
troellwr [troellwyr, m.] - (n.)
troellwynt [-oedd, m.] - (n.)
troeog - (adj.)
troetffordd [troetffyrdd, f.] - (n.) footway, footpath
troeth [-au?, m.] - (n.)
troethi [troeth-] - (v.)
trofa [trofeydd, -+u, f.] - (n.) turn; bend, turning
trofan [-nau, f.] - (n.) tropic
trofannol - (adj.) tropical
trofaus - (adj.) perverse
trogen [f.] - (n.) <see "torogen">
trogylch [-au, m.] - (n.) orbit
troi [tro- &i; 3.s. try; 2.s.imp. tro] - (v.) turn, revolve; convert; plough
troi at - (v.) turn to
troi heibio - (v.) avert
trol [-iau, f.] - (n.) cart
trolian (trolio) [troli-] - (v.) roll
troliwr [trolwyr, m.] - (n.) carter
trom [f.] - (adj.) <see "trwm">
trons [-iau, m.] - (n.)
trontol [-ion?, f.] - (n.)
tros (dros) [irreg.] - (prep.) over, for, instead of, on behalf of
ateb dros - (v.) answer for
chwarae dros - (v.) play for
cof dros dro - (n.) scratch memory
dadlau dros - (v.) plead for
dirymedd dros dro - (n.) abeyance
dros ben - (adv.) exceedingly
dros ben llestri - (adv.) wildly, extravagantly, excessively
dros dro - (adv.) for a time
trosedd [-au, mf.] - (n.) transgression, offence, crime, breach
{ (breach) Trosedd is breach in the sense of offence. }
cynorthwywr mewn trosedd - (n.) accomplice
troseddiad [-au, m.] - (n.)
troseddol - (adj.)
troseddu [trosedd-] - (v.) transgress, trespass, offend
troseddwr [troseddwyr, m.] - (n.) transgressor, trespasser, offender; criminal
trosgais [trosgeisiau, m.] - (n.)
trosgl [f.] - (adj.) <see "trwsgl">
trosglwyddiad [m.] - (n.) transference, transfer
trosglwyddo [trosglwydd-] - (v.) hand over, transfer, assign
trosgyfeiriad [-au?, m.] - (n.)
trosgynnol - (adj.)
trosi [tros-] - (v.) turn; translate; convert
{ (convert) Trosi is to convert a goal. }
trosiad [-au, m.] - (n.) translation; metaphor
trosiadur [-on, m.] - (n.)
trosodd - (adv.) over, beyond, across
trosol [-ion, m.] - (n.) lever, crowbar, bar; staff
trosroddi [trosrodd-] - (v.)
trostan [-au, f.] - (n.) pole
trotsien [-nau?, f.] - (n.)
trothwy [-au, -on, m.] - (n.) threshold
trowr [trowyr, m.] - (n.) plowman (ploughman)
trowsus [-au, m.] - (n.)
trowynt [-oedd, m.] - (n.) whirlwind, tornado
truan (tru) [pl. truain] - (adj.) poor, wretched, miserable
druan ohono fe! - (interj.) poor him!
truan (tru) [trueiniaid, m.] - (n.) wretch
truanes [-au, f.] - (n.) wretch
trueni [m.] - (n.) wretchedness; misery; pity
truenus - (adj.) wretched, miserable
trugaredd [-au, fm.] - (n.) mercy, compassion
trugareddfa [f.] - (n.) mercy seat
trugarog - (adj.) merciful, compassionate
trugarowgrwydd [m.] - (n.) mercifulness
trugarhad [-au?, m.] - (n.)
trugarhau [trugar- &hau] - (v.) have mercy, show pity
trull [-iau, -iaid, m.] - (n.)
trulliad [trulliaid, m.] - (n.) butler, cupbearer
trullio [trulli-] - (v.)
trum [-iau, -au, m.] - (n.) ridge
truth [m.] - (n.) flattery, adulation; rigamarole, blarnery
truthio [truthi-] - (v.) blandish
truthiog - (adj.)
truthiwr [truthwyr, m.] - (n.)
trwbl [m.] - (n.) trouble
trwblo (trwblu) [trybl-] - (v.) trouble
trwch [f. troch] - (adj.) broken; unfortunate; wicked
trwch [trychion, trychiadau, m.] - (n.)
trwchus - (adj.) thick
trwm [f. trom; pl. trymion] - (adj.) heavy
annwyd trwm - (n.) bad cold
trwm ei glyw - (adj.) hard of hearing
trwmgwsg [m.] - (n.) deep sleep
trwnc [m.] - (n.) urine, lye
trwnc [trynciau, m.] - (n.) trunk
trwodd - (adv.) through
trwsgl [f. trosgl] - (adj.) awkward, clumsy, bungling
trwsiad [m.] - (n.) dress, attire
trwsiadus - (adj.) well-dressed, smart
trwsio [trwsi-] - (v.) dress, trim, bedeck; mend, repair
trwsiwr [trwswyr, m.] - (n.) mender, repairer
trwst [trystau, m.] - (n.) noise, din, tumult, boom
trwstan - (adj.) awkward, clumsy, untoward
trwstaneiddiwch [m.] - (n.) awkwardness
trwy (drwy) [irreg.] - (prep.) through, by, by means of
dwyn ymaith drwy drais - (v.) abduct
trwy gyfrwng - (prep.) by means of
trwy'r amser - (adv.) always
{ Trwy'r amser predominates in N. Wales. }
trwyadl - (adj.) thorough
trwydded [-au, f.] - (n.) leave, license, admittance
trwyddedair [-oedd?, m.] - (n.)
trwyddedu [trwydded-] - (v.) license
trwyddew [m.] - (n.) auger, borer
trwyll [-ion?, f.] - (n.)
trwyn [-au, m.] - (n.) nose, snout; point, cape
trwynbwl - (adj.)
trwyndwn - (adj.) broken-nosed
trwyno [trwyn-] - (v.) nose, nuzzle, sniff
trwynol - (adj.) nasal
treigliad trwynal - (n.) nasal mutation
trwynsur - (adj.) sour, morose
trwyth [-i, -au, m.] - (n.) decoction
trwythiad [-au?, m.] - (n.)
trwytho [trwyth-] - (v.) steep, saturate, imbue
trybaeddu [trybaedd-] - (v.)
trybedd (trybed) [f.] - (n.) tripod, trivet
trybeilig - (adj.)
trybelid - (adj.) bright, brilliant
trybestod [m.] - (n.) commotion, bustle, fuss
trybini [m.] - (n.) trouble, misfortune, misery
tryblith [m.] - (n.) muddle, chaos
tryboli [trybol-] - (v.)
trychfil [-od, m.] - (n.) insect, animalcule
trychfilyn [trychfilod, m.] - (n.)
trychiad [-au, m.] - (n.) cutting
trychineb [-au, mf.] - (n.) disaster, calamity
trychinebus - (adj.) disastrous, calamitous
trychion [mpl.] - (n.) <see "trwch">
trychu [trych-] - (v.) cut, hew, pierce, lop, amputate
trydan [m.] - (n.) electricity
trydaniaeth [f.] - (n.) electricity; thrill
trydanol - (adj.) electric, electrical
trydanu [trydan-] - (v.) electrify
trydanwr [trydanwyr, m.] - (n.)
trydar [m.] - (n.) chirp, chatter
trydar [trydar-] - (v.) chirp, chatter
trydarthiad [-au?, m.] - (n.)
trydwll [f. trydoll] - (adj.)
trydydd [f. trydedd] - (adj.) third
tryfer [-i, f.] - (n.) harpoon, trident
tryferu [tryfer-] - (v.) spear, harpoon
tryfesur [m.] - (n.) diameter
tryfrith - (adj.) speckled; swarming, teeming
trylediad [-au?, m.] - (n.)
tryledu [tryled-] - (v.)
trylifo [trylif-] - (v.)
tryloyw [pl. -on] - (adj.) pellucid, transparent
tryloywder [m.] - (n.) transparency
tryloywon [pl.] - (n.)
trylwyr - (adj.) thorough
trylwyredd [m.] - (n.) thoroughness
trymaidd - (adj.) heavy, close, oppressive
trymaint [-iau?, mf.] - (n.)
trymder [m.] - (n.) heaviness, drowsiness
trymedd [-au?, m.] - (n.)
trymfryd - (adj.) sadness, sorrow
trymhau [trym- &hau] - (v.) make heavy; grow heavy
trymion [pl.] - (adj.) <see "trwm">
trymllyd - (adj.) heavy, close, oppressive
trynciau [mpl.] - (n.) <see "trwnc">
tryryw - (adj.)
trysgli [-eiau?, m.] - (n.)
trysor [-au, m.] - (n.) treasure
trysordy [trysordai, m.] - (n.) treasury, fund
trysorfa [trysorfeydd, f.] - (n.)
trysori [trysor-] - (v.) treasure
trysorlys [m.] - (n.) treasury, exchequer
trysorydd [-ion, m.] - (n.) treasurer
trystau [mpl.] - (n.) <see "trwst">
trystfawr - (adj.)
trystio [trysti-] - (v.) make a noise, bruit, bluster, boom
trystiog - (adj.) noisy, rowdy, boisterous
trythyll - (adj.) wanton, lascivious
trythyllwch [m.] - (n.) lasciviousness
trythyllwr [trythyllwyr, m.] - (n.)
trywan - (adj.)
trywaniad [-au?, m.] - (n.)
trywanu [trywan-] - (v.) pierce, stab, transfix
trywel [-i, -ion, m.] - (n.) trowel
trywsus [-au?, m.] - (n.)
trywydd [m.] - (n.) scent, trail
{ (trail) Trywydd is "trail" in "hot on his trail". }
tu [m.] - (n.) -side; side, part, direction, behalf
{ (direction) Tu is really a location -- think of "side", as in
"tudalen", the side of a page: so "tua/tuag" are in the direction of
(such and such a place), to such-and-such a side of one's
location. }
{ (part) Tu is part in the sense of "party to a conflict", e.g.,
"I take his part in this dispute". }
{ (side) Tu is something of which there are probably two, such as
the side of a leaf in a book ("tudalen", "tu" + "dalen", a page), or
a side in a conflict (the sense of "part" which is "tu"), or the
inside or outside ("tu mewn", "tu allan"; when exchanged these leave
you "tu chwith", inside out), this side or the side beyond ("tu
yma", "tu hwnt") and so on. }
tu allan - (adv.) outside
tu cefn - (prep.) behind
tu chwith - (adv.) inside out
tu hwnt - (adv.) beyond
tu mewn - (adv.) inside
tu o+l - (prep.) behind
y tu allan i - (prep.) outside
y tu hwnt i - (prep.) beyond
tua (tuag) - (prep.) towards; approximately, about
{ The "tuag" form is used before vowels. }
{ (about) Tua is "about" in the sense of "approximately", as in
"he is about six feet tall". }
tuag at - (prep.) towards
tuchan [-nau?, m.] - (n.)
tuchan [tuchan- ?] - (v.) grumble, groan, murmur
tuchanwr [tuchanwyr, m.] - (n.)
tud [-ion?, f.] - (n.)
tudalen [-nau, mf.] - (n.) page
Tudur - (prop.n.) Tudor
tuedd [-iadau, -au, mf.] - (n.) tendency, inclination, bent, bias
tueddfryd [m.] - (n.) inclination, bent
tueddiad [-au, m.] - (n.)
tueddol - (adj.) inclined, apt
tueddu [tuedd-] - (v.) incline, tend, trend
tufewnol - (adj.) inward, internal, interior
tugel [-ion, m.] - (n.) ballot
tulath (tylath) [-au, f.] - (n.) beam, rafter
tunnell [tunelli, tunellau, f.] - (n.) ton; tun
turio [turi-] - (v.) root up, burrow, delve
turn [m.] - (n.) lathe
turniwr [turnwyr, m.] - (n.) turner
turs [-iau, m.] - (n.) snout, bill; frown
turtur [-od, f.] - (n.) turtle-dove
tusw [-+au, m.] - (n.) wisp, bunch
tuth [-iau, m.] - (n.) trot
tuthian [tuthi-] - (v.)
tuthio [tuthi-] - (v.) trot
tuthiwr [tuthwyr, m.] - (n.)
tw [tai, m.] - (n.)
twb [tybiau, m.] - (n.) tub
twba [-+u?, m.] - (n.)
twbyn [-ion?, m.] - (n.)
twca [-od, m.] - (n.) tock-knife
twf [-au?, m.] - (n.)
twffyn [twffiau, m.] - (n.)
twlc [tylciau, m.] - (n.) sty
twlcio [twlci-] - (v.) horn, butt, gore
twlciog - (adj.) given to horning
twll [f. toll] - (adj.)
twll [tyllau, m.] - (n.) hole, aperture, bore
{ (bore) Twll is the bore left behind after you drill. }
Twm - (prop.n.) Tom
twmffat [-iau?, m.] - (n.)
twmpath [-au, m.] - (n.) tump, hillock; bush
twn [f. ton] - (adj.) broken
twndis [-au?, m.] - (n.)
twnffed [-i, m.] - (n.) funnel
twnnel [twnelau, m.] - (n.) tunnel
twp [twp- &adj] - (adj.) stupid, dull, obtuse
{ (stupid) Twp is probably more towards senseless. }
twpdra [m.] - (n.)
twpsyn [-ion?, m.] - (n.)
tw+r [tyrau, m.] - (n.) tower
twr [tyrrau, m.] - (n.) heap; group, crowd
twr o enethod - (n.) bevy
twr ynysoedd - (n.) archipelago
Twrc [Tyrciaid, m.] - (n.) Turk
twrcen [-nau?, f.] - (n.)
Twrci - (prop.n.) Turkey
twrci [-%od, m.] - (n.) turkey
twrch [tyrchod, m.] - (n.) hog
twrch daear - (n.) mole
twrf [tyrfau, m.] - (n.) noise, bang; (n.pl.) thunder
twrian [twri-] - (v.)
twrio [twri-] - (v.)
twrnai [twrneiod, m.] - (n.) attorney, lawyer, barrister
twrw [m.] - (n.) noise
twt - (adj.) tidy, neat, smart
twt - (interj.) tut!
twtian [twti-] - (v.)
twtio [twti-] - (v.) tidy
twtrwydd [m.] - (n.)
twyll [m.] - (n.) deceit, deception, fraud
twyllo [twyll-] - (v.) deceive, cheat, swindle, bamboozle, beguile
twyllodrus - (adj.) deceitful, false
twyllresymeg [f.] - (n.) sophism
twyllresymiad [-au, m.] - (n.) sophistry
twyllwr [twyllwyr, m.] - (n.) deceiver
twym - (adj.) warm, hot, sultry
twymder [-oedd?, m.] - (n.)
twymdra [m.] - (n.) warmness, warmth
twymedd [-au?, m.] - (n.)
twymgalon - (adj.) warm-hearted
twymo (twymno) [twym-, twymn-] - (v.) warm, heat
twymyn [-au, f.] - (n.) fever
twymynol - (adj.)
twyn [-i, m.] - (n.) hill, hillock, knoll; bush
twyndir [-oedd, m.] - (n.)
twynen [-nydd, f.] - (n.)
twysg [-au?, f.] - (n.)
twysged [f.] - (n.) lot, quantity
ty+ [tai, m.] - (n.) house
ei dy+ ei hun - (n.) his own house
nen ty+ - (n.) housetop
ty+ bach - (n.) bathroom
tyaid (tyed) [tyeidiau, m.] - (n.) houseful
tyb [-iau, mf.] - (n.) opinion, notion, surmise, assumption
tybaco [m.] - (n.) tobacco
tybed - (adv.) I wonder; is that so?
tybiaeth [-au, f.] - (n.) supposition, assumption
tybiedig - (adj.) supposed, putative
tybio (tybied) [tybi-; 3.s. & 2.s.imp. tyb] - (v.) suppose, think, imagine, assume
{ Tybio means that I have formed a hypothesis on which I intend to
act. }
tybus - (adj.)
tyciannus - (adj.)
tyciant [tyciannau, m.] - (n.)
tycio [tyci- {only 3.s. forms exist}] - (v.) prosper, succeed, avail
tydi - (pron.) thou, thyself
Tyddewi - (prop.n.) St. David's
tyddyn [-nod, -nau, m.] - (n.) farm, holding
{ (farm) Tyddyn has the implication of a small farm. }
tyddynnwr [tyddynnwyr, m.] - (n.) small-holder
tyed - (n.) <see "tyaid">
tyeidiau [pl.] - (n.) <see "tyaid">
tyfadwy - (adj.) growing
tyfiant [m.] - (n.) growth
tyfu [tyf-; 3.s. & 2.s.imp. tyf] - (v.) grow
tyfwr [tyfwyr, m.] - (n.) grower
tynged [tynghedau, f.] - (n.) destiny, fate
tyngedfennau [fpl.] - (n.) <see "tynghedfen">
tyngedfennol - (adj.)
tyngedfennu [tyngedfenn- &1, tyngedfen- &2+] - (v.)
tyngedfenyddiaeth [-au?, f.] - (n.)
tynghedau [fpl.] - (n.) <see "tynged">
tynghedfen [tyngedfennau, f.] - (n.)
tynghediaeth [-au?, f.] - (n.)
tynghedu [tynghed-] - (v.) destine, fate; adjure
tynghedus - (adj.)
tyngu [tyng-; 3.s. & 2.s.imp. twng] - (v.) swear, vow, adjure, asseverate
{ (swear) Tyngu is "swear" in the sense of taking an oath. }
tyngwr [tyngwyr, m.] - (n.) swearer
tylath [f.] - (n.) <see "tulath">
tylciau [pl.] - (n.) <see "twlc">
tyle [-au, f.] - (n.) couch
tyle [-au, m.] - (n.) slope, hill
tylino [tylin-] - (v.) knead
tylinwr [tylinwyr, m.] - (n.) kneader
tylwyth [-au, m.] - (n.) household, family; tribe
tylwyth teg - (n.) fairies
tylwythog - (adj.)
tylwythol - (adj.)
tyllau [pl.] - (n.) <see "twll">
tyllfedd [-i?, f.] - (n.)
tyllog - (adj.) holey
tyllu [tyll-] - (v.) hole, bore, perforate, pierce
{ Tyllu is bore as in what a drill does. }
tylluan (dylluan) [-od, f.] - (n.) owl
tyllwr [tyllwyr, m.] - (n.) borer
tymer [tymherau, f.] - (n.) temper
tymeriadur [-on, m.] - (n.)
tymestl [tymhestloedd, f.] - (n.) tempest, storm
tymheraidd - (adj.)
tymherau [pl.] - (n.) <see "tymer">
tymheredd [m.] - (n.) temperature
tymheru [tymher-] - (v.)
tymherus - (adj.) temperate
tymhestloedd [fpl.] - (n.) <see "tymestl">
tymhestlog - (adj.) tempestuous, stormy
tymhigiad [tymigiadau, m.] - (n.)
tymhoraidd - (adj.) seasonable
tymhorau [pl.] - (n.) <see "tymor">
tymhorol - (adj.) temporal
tymigiadau [pl.] - (n.) <see "tymhigiad">
tymor [tymhorau, m.] - (n.) term, season
{ (season) Tymor is the kind of season that comes four per year. }
{ (term) Tymor is a period of time (as in "school term"). }
tymp [m.] - (n.) time, season
{ (time) Tymp is time as in the appointed time. }
tympan [-au, f.] - (n.) drum; timbrel
tyn [f. ten] - (adj.) tight
tynder (tyndra) [m.] - (n.) tightness, tension
tynder - (adj.)
tyndir [-oedd?, m.] - (n.)
tyndro [-eon, m.] - (n.)
tyndroi [tyndro- &i] - (v.)
tyner - (adj.) tender, gentle, bland
tyneru [tyner-] - (v.) make tender, soften
tynerwch [m.] - (n.) tenderness, gentleness
tynfa [tynfeydd, f.] - (n.) draw, attraction
tynfad [-au, m.] - (n.)
tynfaen [tynfeini, m.] - (n.) loadstone, magnet
tynhad [-au?, m.] - (n.)
tynhau [tyn- &hau] - (v.) tighten, strain, brace
tyniad [-au?, m.] - (n.)
tyniant [tyniannau, m.] - (n.)
tynnu [tynn- &1, tyn- &2+; 3.s. & 2.s.imp. tyn] - (v.) pull, draw, attract; take off, remove, abstract
asgwrn tynnu - (n.) wishbone
tynnu dillad - (v.) disrobe, undress
tyno [m.] - (n.) hollow; tenon
tynrwyd [-i, -au, f.] - (n.)
tyrau [pl.] - (n.) <see "tw+r">
Tyrciaid [mpl.] - (n.) <see "Twrc">
tyrchod [pl.] - (n.) <see "twrch">
tyrchu [tyrch-] - (v.) root up, burrow
tyrchwr [tyrchwyr, m.] - (n.) mole-catcher
tyrfa [-oedd, f.] - (n.) crowd, multitude, host
tyrfau [pl.] - (n.) <see "twrf">
tyrfo (tyrfu) [tyrf-] - (v.) make noise, make commotion
tyrpant [m.] - (n.) turpentine
tyrpeg [m.] - (n.) turnpike
tyrrau [pl.] - (n.) <see "twr">
tyrru [tyrr- &1, tyr- &2+; 3.s. & 2.s.imp. twr] - (v.) heap, amass; crowd together
tyst [-ion, m.] - (n.) witness
tysteb [-au, f.] - (n.) testimonial
tystio [tysti-] - (v.) attest, testify, witness
tystiolaeth [-au, f.] - (n.) testimony, evidence
tystiolaethu [tystiolaeth-] - (v.) bear witness, tetify
tystlythyr [-au, m.] - (n.) testimonial
tystysgrif [-au, f.] - (n.) certificate
tywallt [tywallt-] - (v.) spill, pour, shed
tywalltfa [tywalltfeydd, f.] - (n.)
tywalltiad [-au, m.] - (n.) outpouring
tywarchen [tywarch, f.] - (n.) sod, turf
tywarchu [tywarch-] - (v.)
tyweirch [pl.] - (n.)
tywel [-ion, m.] - (n.)
Tywi - (prop.n.) Towy
tywod [m.] - (n.) sand
tywodfaen [m.] - (n.) sandstone
tywodfryn [-iau, m.] - (n.)
tywodlyd (tywodog) - (adj.) sandy
tywodyn [tywod, m.] - (n.) grain of sand
tywydd [m.] - (n.) weather
tywyll - (adj.) dark, obscure, abstruse, benighted; blind
tywyll [-ion?, m.] - (n.)
tywylliad [-au?, m.] - (n.)
tywyllu [tywyll-] - (v.) darken, obscure, blacken
tywyllwch [m.] - (n.) darkness, dark
tywyn [-nau, m.] - (n.) seashore, strand
tywyniad [-au, m.] - (n.)
tywynnog - (adj.)
tywynnu [tywynn- &1, tywyn- &2+] - (v.) shine
tywynnu ar - (v.) shine on
tywyrch [pl.] - (n.)
tywys [tywys-] - (v.) lead, guide
tywysen [tywys, -nau, f.] - (n.) ear of corn
tywysog [-ion, m.] - (n.) prince
tywysogaeth [-au, f.] - (n.) principality
tywysogaidd - (adj.) princely
tywysoges [-au, f.] - (n.) princess
tywysu [tywys-] - (v.)
tywyswr [tywyswyr, m.] - (n.)
tywysydd [-ion, m.] - (n.) leader, guide theatr [-au, f.] - (n.)
thema [-+u, f.] - (n.) theme
themau [pl.] - (n.)
therapydd [-ion, m.] - (n.) therapist
therapydd lleferydd - (n.) speech therapist
thermomedr [m.] - (n.) thermometer
thus [m.] - (n.) frankincense
thuser [-au, f.] - (n.) censer ubain [def.] - (v.) howl, wail, moan; sob
uchad - (adj.)
uchaf - (adj.) highest, uppermost
{ Sup. of "uchel". }
uchafbwynt [-iau, m.] - (n.) climax; zenith
uchafiaeth [f.] - (n.) supremacy; ascendancy
uchafiaid [pl.] - (n.) superiors
uchafion [pl.] - (n.) heights
uchafradd - (adj.)
uchafrif [-au, m.] - (n.) maximum
uchafswm [-au?, m.] - (n.)
uchanianaeth [f.] - (n.) metaphysics
uchder [m.] - (n.) height, altitude; top
uchdwr [uchdwyr, m.] - (n.)
uchel [uched, cyfuwch (cuwch); uwch; uchaf] - (adj.) high
yn uchel - (adv.) aloft, aloud
uchelder [-au, m.] - (n.) highness, height
ucheldir [-oedd, m.] - (n.) highland
ucheldrem - (adj.)
uchelfa [uchelfeydd, f.] - (n.) high place
uchelfar [m.] - (n.) mistletoe
uchelfryd - (adj.) high-minded
uchelfryd [-au?, m.] - (n.)
uchelgais [mf.] - (n.) ambition
uchelgeisiol - (adj.) ambitious
uchelion [pl.] - (n.) heights
uchelradd - (adj.) of high degree, superior
uchelryw - (adj.) superior
uchelwr [uchelwyr, m.] - (n.) gentleman, nobleman
uchelwydd [m.] - (n.) mistletoe
uchelwyl [-iau, f.] - (n.)
uchenaid [ucheneidiau, m.] - (n.) sigh
ucheneidio [ucheneidi-] - (v.) sign
uchgapten [uchgapteiniaid, m.] - (n.) major
uchod - (adv.) above
{ Uchod (the opposite of "isod") is relative to here. References
to places in a list might be "uchod" or "isod" (above or below
here). }
udain [udain- ?] - (v.)
udfil [-od, m.] - (n.) hyena
udganu (udganwr) - (v.) <see "utganu" (or "udganwr")o>
udiad [-au, m.] - (n.)
udo [ud-] - (v.) howl
udd [m.] - (n.) lord
ufel [m.] - (n.) fire
ufudd - (adj.) obedient, humble
ufudd-dod [m.] - (n.) obedience, himility
ufuddgar - (adj.) dutiful
ufuddhau [ufudd- &hau] - (v.) obey
ufyll - (adj.) humble, meek
uffern [-au, f.] - (n.) hell
uffernol - (adj.) infernal, hellish
ugain - (adj.) twenty
ugain [ugeiniau, m.] - (n.) twenty
ugeinfed - (adj.) twentieth
ungoes - (adj.) one-legged
rhedyn ungoes - (n.) bracken
ungor - (adj.)
ulw - (adv.) utterly
ulw [coll.] - (n.) ashes, powder
un [-au, m.] - (n.) one
ar yr un pryd - (adv.) at the same time, simultaneously
{ (at the same time) Ar yr un pryd means simultaneously. }
p'un? - which one?
pa un? - which one?
un bob un - (adv.) apiece
un cyfarwydd - (n.) adept
yr un - (adj.) the same
yr un fath - (adj.) alike
un - (adj.) one, only; same; any
unawd [-au, mf.] - (n.) solo
unawdwr [unawdwyr, m.] - (n.) soloist
unawdydd [-ion?, m.] - (n.)
unbeiniaeth [f.] - (n.) supremacy, despotism
unben [-iaid, unbyn, m.] - (n.) sovereign lord, despot unit, autocrat
unbenaethol - (adj.) despotic
unbennaeth [f.] - (n.) sovereignty, despotism, autocracy
unbennes [-au?, f.] - (n.)
unbyn [mpl.] - (n.) <see "unben">
uncorn - (adj.)
undeb [-au, m.] - (n.) unity, union
undebaeth [f.] - (n.) unionism
undebol - (adj.) united, union
undebwr [undebwyr, m.] - (n.) unionist
undod [-au, m.] - (n.) unity; unit
Undodaidd - (adj.) Unitarian
Undodiaeth [f.] - (n.) Unitarianism
Undodwr [Undodwyr, -iaid, m.] - (n.) Unitarian
undonedd [m.] - (n.) monotony
undonog - (adj.) monotonous
undydd - (adj.)
uned [-au, f.] - (n.) unit
unedig - (adj.) united
{ Unedig is nearer to the real meaning of "united" (in one body).
Some people talk about the United States as "y taleithiau unedig",
which is literally those bound in the federation. }
unedol - (adj.) unitary
unfan [-nau?, f.] - (n.)
unfarn - (adj.) unanimous
unfath - (adj.)
unfathiant [unfathiannau, m.] - (n.)
unfed - (adj.) -first
{ For example, "unfed peth ar hugain" is the twenty-first thing. }
unfryd (unfrydol) - (adj.) unanimous
unfrydedd [-au?, m.] - (n.) unanimity
unffurf - (adj.) uniform
unffurfedd [-i?, m.] - (n.)
unffurfiaeth [f.] - (n.) uniformity
uniad [-au, m.] - (n.)
uniaith (unieithog) - (adj.) monolingual, monoglot
uniawn - (adj.) straight; right, upright; just
unig - (adj.) only, sole; lonely, alone
{ (only) Unig (before the noun) is "only" in the sense of
"unique". }
{ "Unig" means "only" when used before the noun and "lonely" when
used afterwards. For example, "yr unig fab" is "the only son",
but "yr mab unig" is "the lonely son". }
unigedd [m.] - (n.) loneliness, solitude
unigol - (adj.) singular; individual
unigol [-ion, m.] - (n.) individual; singular
unigoledd [-au?, m.] - (n.)
unigoliaeth [f.] - (n.) individuality
unigolrwydd [m.] - (n.) individuality
unigolydd [-ion, m.] - (n.) individualist
unigolyn [unigolion, m.] - (n.)
unigolynnol - (adj.)
unigrif [-au?, m.] - (n.)
unigrwydd [m.] - (n.) loneliness, solitude
unigryw - (adj.) unisex
union - (adj.) straight, direct; just, exact
{ (straight) Union is likely an abbreviation for "unionsyth"
(exactly-"syth") in this context. I would expect to use "gosod yn
union" for "set straight". }
yn union - (adv.) without delay, straightaway, anon
uniondeb [m.] - (n.) straightness, rectitude
unionder [-oedd?, m.] - (n.)
uniondra [m.] - (n.)
union.gred - (adj.) orthodox
union.grededd [mf.] - (n.) orthodoxy
union.gyrchol (union.gyrch) - (adj.) immediate, direct
unioni [union-] - (v.) straighten; rectify, adjust; make for
unionsyth - (adj.) straight, direct; erect
unllaw - (adj.)
unlle [-oedd?, m.] - (n.)
unlliw - (adj.)
unllygeidiog - (adj.)
unman [-nau?, m.] - (n.)
unnos - (adj.)
uno [un-] - (v.) join, unite, amalgamate, affiliate
unodl - (adj.) united
unoed - (adj.)
unol - (adj.) united
{ Unol means in agreement. The usual name these days for the
United States is yr Unol Daleithiau (Unol Daleithiau America, Unol
Daleithiau'r Amerig) which I suppose suggests that they agreed to
the Union. }
yr Unol Daleithiau - (prop.n.) the United States
unoli [unol-] - (v.) unify
unoliaeth [f.] - (n.) unity, oneness, identity
unpeth [-au?, m.] - (n.)
unplyg - (adj.) of one fold; folio; simple, ingenuous
unplygrwydd [m.] - (n.) sincerity
unrhyw - (adj.)
unrhyw - (adv.) any; same
unrhywbeth [m.] - (n.) anything
{ Unrhyw beth is just "unrhyw" (any) + "beth" (thing) -- any one
(thing); any one will do. }
unrhywiaeth [mf.] - (n.) sameness, monotony
unrhywun [m.] - (n.) anyone
{ Unrhyw un is just "unrhyw" (any) + "un" (one) -- any one
(person); any one will do, as in I want help from someone, but I do
not matter who it is, any one will do. }
unsain - (adj.) unison
yn unsain - (adv.) in unison
unsill - (adj.) monosyllabic
unsillafog - (adj.)
unswydd - (adj.) of one purpose
unto - (adj.)
untu - (adj.)
unwaith - (adv.) once
unwedd - (adj.) like
unwedd - (adv.) likewise
unwr [unwyr, m.] - (n.)
urael [m.] - (n.) asbestos; asbestos cloth
urdd [-au, f.] - (n.) order; rank
urddas [-au, m.] - (n.) dignity, honor (honour)
urddasol - (adj.) dignified, noble, august
urddedig - (adj.)
urddiad [-au, m.] - (n.) ordination
urddo [urdd-] - (v.) ordain, confer degree, confer rank
urddol - (adj.)
us [coll.] - (n.) chaff
usog - (adj.)
ust - (interj.) hush!
ust [m.] - (n.) hush
ustus [-iaid, m.] - (n.) justice, magistrate
usuriaeth [f.] - (n.) usury
usuriwr [usurwyr, m.] - (n.) usurer
usyn [us, -nau, m.] - (n.)
utganu (udganu) [utgan-, udgan-] - (v.) sound a trumpet, boom
utganwr (udganwr) [utganwyr, udganwyr, m.] - (n.) trumpeter
utgorn [utgyrn, m.] - (n.) trumpet
canu utgorn - (v.) blare
sain utgorn - (n.) blare
uthr - (adj.) wonderful, terrible
uwch - (adj.) higher
{ Comp. of "uchel". }
uwch - (prep.) above, over
uwchben - (prep.)
uwchdalaith [f.] - (n.) upstate
uwchdonydd [-ion?, m.] - (n.)
uwch-las [-au?, m.] - (n.)
uwchlaw - (prep.) above
uwchnormal - (adj.)
uwchradd - (adj.) superior
uwchradd [m.] - (n.) superior
uwchraddol - (adj.) superior
uwd [m.] - (n.) porridge waldio [waldi-] - (v.) wallop, beat
warden [-iaid, m.] - (n.)
wardeniaeth [-au?, f.] - (n.)
Waun, Y - (prop.n.) Chirk
wdwart [m.] - (n.) woodward, forester
wedi - (adv.) afterwards
wedi - (prep.) after
wedi blino - (adj.) tired
wedi codi - (adv.) astir
wedi hynny - (adv.) afterwards
wedi synnu - (adj.) taken aback
wedyn - (adv.) afterwards, then, after
weiren [-nau?, f.] - (n.)
weithian (weithion) - (adv.) now, now at length
weithiau - (adv.) sometimes
{ Weithiau, although it is literally "sometimes", seems to me to
mean "not always". }
weithion - (adv.) <see "weithian">
wel - (interj.) well
wele - (interj.) behold, lo
wermod [-au?, f.] - (n.)
wfft - (interj.) fie, for shame
wfftian [wffti-] - (v.)
wfftio [wffti-] - (v.) cry fie, flout, scout
whad [-au?, f.] - (n.)
whado [whad-] - (v.)
whilber [m.?] - (n.) barrow, wheelbarrow
{ (barrow) Whilber is a borrowed word for the kind
of barrow you wheel around. }
wicedwr [wicedwyr, m.] - (n.)
wit-wat - (adj.)
wmbredd [m.] - (n.) abundance
Wmffre - (prop.n.) Humphrey
wnionyn [wnionod, m.] - (n.)
wns [-iau, f.] - (n.) <see "owns">
Wrecsam - (prop.n.) Wrexham
wrlyn [-ion?, m.] - (n.)
wrth [irreg.] - (prep.) by, beside, at; with; to; because, since
adrodd wrth - (v.) recite to, relate to
aros wrth - (v.) stay at
digio wrth - (v.) take offence at, become angry at, become angry with
glynu wrth - (v.) stick to, adhere to, cleave to
meddaf wrth - (v.) say to
oddi wrth - (prep.) from
sefyll wrth - (v.) stand by
wrth ei fodd - (v.) he enjoys
wrth gwrs - (adv.) of course
wrth ochr - (prep.) alongside, beside
wtra [f.] - (n.)
wtre [-au?, f.] - (n.)
wtres [f.] - (n.) luxury, prodigality; carousal
w+y [-au, m.] - (n.)
wy [-au, m.] - (n.) egg
gwyn wy - (n.) albumin
melyn wy - (n.) yolk
wy addod - (n.) nest-egg
wybr [-au, f.] - (n.) sky
wybren [-nau, -nydd, f.] - (n.) sky
wybrennol - (adj.) firmamental, celestial
wybrol - (adj.) aerial
Wyddfa, yr - (prop.n.) Snowdon
Wyddgrug, Yr - (prop.n.) Mold
wyfa [wyfeydd, f.] - (n.)
wyffurf - (adj.)
wygell [-oedd, f.] - (n.)
wylad [wylad-] - (v.)
wylo [wyl-] - (v.) weep, cry, blubber
wylo yn hidl - (v.) weep abundantly
wylofain [m.] - (n.) wailing
wylofain [wyl-] - (v.) wail, weep
wylofus - (adj.) wailing, doleful, tearful
wylun - (adj.)
w+yll [f.] - (n.) owl
w+yn [mpl.] - (n.) <see "oen">
wyna [wyn-] - (v.)
wyneb (gwyneb) [-au, m.] - (n.) face, aspect; surface, area; front
wyneb yn wyneb - (adv.) face to face
wyneb-ddalen [-nau, f.] - (n.) title page
wynebedd [-au, m.] - (n.)
wynebgaled - (adj.) barefaced, impudent
wynebgaledwch [m.] - (n.) impudence
wynebiad [-au, m.] - (n.)
wyneblasu [wyneblas-] - (v.)
wyneblun [-iau, m.] - (n.) frontispiece
wynebu (gwynebu) [wyneb-] - (v.) face, front, breast
wynepryd [m.] - (n.) countenance
wynos [pl.] - (n.)
wynwyn [pl.] - (n.) onions
w+yr [wyrion, m.] - (n.) grandchild, grandson
wyres [-au?, f.] - (n.)
Wysg - (prop.n.) the Usk
wysg [m.] - (n.) track
yn wysg ei gefn - (adv.) backwards
wystn [m.] - (n.) stump
wystrys [pl.] - (n.) oysters
wyth - (adj.) eight
wyth [-au] - (n.) eight
wythawd [-au, wythodau, m.] - (n.) octave
wythban - (adj.) octet
wythblyg - (adj.) octavo, eightfold
wythfed - (adj.) eighth
wythfed [-i?, m.] - (n.)
wythnos [-au, f.] - (n.) week
wythnosol [pl. -ion] - (adj.) weekly
wythnosolyn [wythnosolion, m.] - (n.) weekly paper
wythodau [mpl.] - (n.) <see "wythawd">
wythongl [-au, f.] - (n.) octagon y (yr; 'r) - (art.) the
{ "'r" is used after vowels; otherwise "yr" is used before vowels ("h" is
a vowel); otherwise "y" is used. }
Y Bermo - (prop.n.) Barmouth
Y Bont-faen - (prop.n.) Cowbridge
Y Cei Newydd - (prop.n.) New Quay
Y Fenni - (prop.n.) Abergavenny
Y Gelli (Gandryll) - (prop.n.) Hay-on-Wye
Y Mo+r Canoldir - (prop.n.) Mediterranean Sea
Y Mo+r Coch - (prop.n.) Red Sea
Y Mo+r Marw - (prop.n.) Dead Sea
Y Mo+r Tawel - (prop.n.) Pacific Ocean
Y Trallwng - (prop.n.) Welshpool
Y Waun - (prop.n.) Chirk
ych [-en, m.] - (n.) ox
ych gwyllt - (n.) bison
ychwaith - (adv.) either, neither
ychwaneg [-ion, m.] - (n.) more
ychwanegiad [-au, m.] - (n.) addition, adjunct, appendix
{ (appendix) Ychwanegiad is the kind of appendix a book has. }
ychwanegol - (adj.) additional
ychwanegu [ychwaneg-] - (v.) add, augment, increase, append
ychydig [m.] - (n., adj. & adv.) few, little
ychydigyn [m.] - (n.) very little
y+d [ydau, m.] - (n.) corn
col y+d - (n.) beard
yden [-nau?, f.] - (n.)
ydlan [-nau, -noedd, f.] - (n.) stackyard, rickyard
ydog - (adj.)
yfed [yf-; 3.s. & 2.s.imp. yf] - (v.) drink; absorb
yfory - (adv.) tomorrow
yfwr [yfwyr, m.] - (n.) drinker
yfflyn [yfflon, m.] - (n.) shiver, piece, bit
yng - (prep.) <see "yn">
yngan (ynganu) [yngan-] - (v.) utter, speak
ynghanol - (prep.) amid, amidst
ynghyd - (adv.) together
ynghyda - (prep.)
ynghylch - (prep.) about, concerning
yngly+n - (adv.) in connection (connexion)
yngly+n a+ - (prep.) in connection (connexion) with
yngo (yngod) - (adv.) close by
ym - (prep.) <see "yn">
ym- - (pfx.) <usually reflexive or reciprocal>
yma ('ma) - (adv.) here
hwnt ac yma - here and there (lit. there and here)
ymachub [ymachub-] - (v.)
ymadael (ymadaw; ymado) [ymadaw-; 3.s. ymedy; 2.s.imp. yma+d] - (v.) leave, depart
{ (leave) Ymadael is an intransitive verb. }
ymadael a+ - (v.) leave, depart from
{ (leave) Ymadael a+ is a transitive verb. }
ymadawedig - (adj.) departed, deceased
ymadawiad [m.] - (n.) departure; decease
ymadawol - (adj.) farewell, valedictory
ymadel [ymadel-] - (v.)
ymadferth [-oedd, m.] - (n.) effort, exertion
ymadnewyddu [ymadnewydd-] - (v.) renew oneself
ymado - (v.) <see "ymadael">
ymadrodd [-ion, m.] - (n.) expression, speech, saying
ymadroddi [ymadrodd-] - (v.) speak, discourse
ymadroddus - (adj.) eloquent
ymadroddwr [ymadroddwyr, m.] - (n.) speaker
ymaddasiad [-au?, m.] - (n.)
ymaelodi [ymaelod-] - (v.) become a member, join
{ (join) Ymaelodi is join when you join a club. }
ymafael (ymaflyd, ymaelyd) [ymafael-, ymafl-; 3.s. ymafael, ymeifl; 2.s.imp. ymafael] - (v.) take hold, seize, grasp
ymaflyd mewn - (v.) apprehend
{ Ymaflyd mewn is the kind of apprehend you do to a criminal. }
ymageru [ymager-] - (v.)
ymagor [ymagor-; 3.s. ymegyr; 2.s.imp. ymagor] - (v.) open, unfold, expand
{ (open) Ymagor has the sense of opening under your own power. }
ymagweddiad [-au?, m.] - (n.)
ymagweddu [ymagwedd-] - (v.)
ymaith - (adv.) away, hence
dwyn ymaith drwy drais - (v.) abduct
ymannerch [-ed?, m.] - (n.)
ymannerch [ymannerch-] - (v.) greet
ymannog [ymannog-] - (v.)
ymanodi [ymanod-] - (v.)
ymarddan.gosiaeth [-au?, f.] - (n.)
ymarfaethiad [-au?, m.] - (n.)
ymarfer [-ion, f.] - (n.) practice, exercise, accustom
{ (practice) Ymarfer is the thing used in learning by repetition or
exercise, as in "we need more practice before we will be ready." }
ymarfer [ymarfer-] - (v.) practice (practise), exercise
ymarferiad [-au, m.] - (n.) exercise
ymarferol - (adj.)
ymar.hous - (adj.) dilatory; longsuffering, patient
ymaros [m.] - (n.) longsuffering, patience
ymaros [ymaros-; 3.s. ymerys; 2.s.imp. ymaros] - (v.) bear with, endure
ymarwar [m.] - (n.) conversation, discussion
ymarwar [ymarwar-] - (v.) discuss
ymarwedd [-au, m.] - (n.)
ymarweddiad [-au, m.] - (n.) behavior (behaviour), conduct
ymarweddu [ymarwedd-] - (v.) behave, conduct oneself
ymatal [ymatal-; 3.s. ymetyl; 2.s.imp. ymatal] - (v.) forbear, refrain, abstain
{ (forbear) Ymatal is an intransitive verb. }
ymatal rhag - (v.) forbear, refrain from, abstain from
{ (forbear) Ymatal rhag is a transitive verb. }
ymataliad [-au, m.] - (n.) abstention, abstinence
ymataliol - (adj.)
ymataliwr [ymatalwyr, m.] - (n.)
ymateb [-au?, m.] - (n.)
ymateb [ymateb-] - (v.) answer, respond, correspond
ymawyddu [ymawydd-] - (v.)
ymbalfalu [ymbalfal-] - (v.) grope
ymbaratoi [ymbarato- &i] - (v.) get oneself ready
ymbare/l [m.] - (n.) umbrella
ymbelydredd [-au?, m.] - (n.)
ymbelydrol - (adj.)
ymbelydru [ymbelydr-] - (v.)
ymbellhau [ymbell- &hau] - (v.)
ymbesgi [ymbesg-] - (v.) batten
ymbil (ymbilio) [ymbil-, ymbili-] - (v.) implore, beseech, entreat, beg
ymbil [-iau, m.] - (n.) supplication, entreaty
ymbilgar - (adj.)
ymbiliwr [ymbilwyr, m.] - (n.)
ymbincio [ymbinci-] - (v.)
ymbleidiaeth [-au?, f.] - (n.)
ymbleidiol - (adj.)
ymbleidiwr [ymbleidwyr, m.] - (n.)
ymboeni [ymboen-] - (v.) take pains
ymborth [m.] - (n.) food, sustenance, aliment, board
{ (board) Ymborth is board as in "room and board". }
ymborthi [ymborth-] - (v.) feed
ymbrelo [-au?, m.] - (n.)
ymbriodi [ymbriod-] - (v.) marry; intermarry
ymbrofi [ymbrof-] - (v.)
ymbwyllo [ymbwyll-] - (v.) pause, reflect
ymchwarae [ymchwarae-] - (v.)
ymchweliad [m.] - (n.) return, reversion
ymchwelyd [ymchwel-] - (v.) return, turn; overturn
ymchwil [m.] - (n.) research, search, quest
ymchwilgar - (adj.) fond of research
ymchwiliad [-au, m.] - (n.) investigation
ymchwiliwr [ymchwilwyr, m.] - (n.)
ymchwydd [-iadau, m.] - (n.) swelling, surge
ymchwyddo [ymchwydd-] - (v.) swell; surge
ymdaclu [ymdacl-] - (v.)
ymdaenu [ymdaen-] - (v.)
ymdaeru [ymdaer-] - (v.)
ymdagu [ymdag-] - (v.)
ymdaith [ymdaith-] - (v.) journey, march
ymdaith [ymdeithiau, ymdeithiadau, f.] - (n.) journey, march
ymdannu [ymdann- &1, ymdan- &2+] - (v.)
ymdaro [ymdar-] - (v.) shift for oneself
ymdebygu [ymdebyg-] - (v.) resemble; grow like
{ Ymdebygu is the standard Welsh word for "resemble". }
ymdeca/u [ymdec- &a/u] - (v.)
ymdeimlad [m.] - (n.) feeling, sense
ymdeimlo [ymdeiml-] - (v.) feel; be conscious of
ymdeithgan [-nau?, f.] - (n.)
ymdeithiad [-au, m.] - (n.)
ymdeithiau [mpl.] - (n.) <see "ymdaith">
ymdeithio [ymdeithi-] - (v.) travel, journey; sojourn
ymdeithiwr [ymdeithwyr, m.] - (n.)
ymdeithydd [-ion, m.] - (n.) sojourner
ymdoddi [ymdodd-] - (v.) melt, become dissolved
{ (melt) Ymdoddi is an intransitive verb. }
ymdonni [ymdonn- &1, ymdon- &2+] - (v.)
ymdopi [ymdop-] - (v.) manage
ymdrafodaeth [f.] - (n.) discussion
ymdrech [-ion, mf.] - (n.) effort, endeavor (endeavour), stuggle
ymdrechgar - (adj.) striving, energetic
ymdrechiad [-au?, m.] - (n.)
ymdrechu [ymdrech-; 3.s. & 2.s.imp. ymdrech] - (v.) wrestle; strive, endeavor (endeavour)
ymdreiddiad [-au?, m.] - (n.)
ymdreiglo [ymdreigl-] - (v.) roll; wallow
{ (roll) Ymdreiglo is an intransitive verb. }
ymdrin [ymdrin-] - (v.) treat, deal with
ymdriniad [-au, m.] - (n.)
ymdriniaeth [-au, f.] - (n.) treatment; discussion
ymdrochfa [ymdrochfeydd, f.] - (n.)
ymdrochi [ymdroch-] - (v.) bathe
{ Ymdrochi is an intransitive verb. }
ymdrochwr [ymdrochwyr, m.] - (n.) bather
ymdroi [ymdro- &i] - (v.) linger, loiter, dawdle
ymdrwsio [ymdrwsi-] - (v.)
ymdrybaeddu [ymdrybaedd-] - (v.) wallow
ymdrythyllu [ymdrythyll-] - (v.)
ymdwyro [ymdwyr-] - (v.)
ymdynghedu [ymdynghed-] - (v.) vow
ymdynnu [ymdynn- &1, ymdyn- &2+] - (v.)
ymdyrru [ymdyrr- &1, ymdyr- &2+] - (v.) crowd together
ymddadlau [ymddadla-] - (v.) dispute, contend
ymddan.gos (ymddangos) [ymddangos-; 3.s. ymddengys; 2.s.imp. ymddangos] - (v.) appear, seem
ymddan.gosiad [-au, m.] - (n.) appearance
ymddan.gosiadol - (adj.) seeming, apparent
ymddarostwng [ymddarostyng-] - (v.) humble oneself, submit
ymddarostyngiad [m.] - (n.) humiliation, submission
ymddatod [ymddatod-; 3.s. ymddatod, ymddetyd*; 2.s.imp. ymddatod] - (v.) dissolve
ymddatodiad [m.] - (n.) dissolution
ymddeol - (adj.) retired
ymddeol [ymddeol-] - (v.) retire, resign, abdicate
ymddeoliad [-au, m.] - (n.) resignation
ymdderu [ymdder-] - (v.)
ymddial [ymddial-] - (v.)
ymddiala [ymddial-] - (v.)
ymddialwr [ymddialwyr, m.] - (n.)
ymddibyniad [m.] - (n.) dependence
ymddibynnu [ymddibyn-] - (v.) depend
ymddiddan [-ion, m.] - (n.) talk, conversation
agor ymddiddan - (v.) broach
ymddiddan [ymddiddan- ?] - (v.) talk, converse
ymddiddan.gar - (adj.) loquacious
ymddiddanwr [ymddiddanwyr, m.] - (n.)
ymddieithrio [ymddieithri-] - (v.)
ymddigrifo [ymddigrif-] - (v.) delight
ymddihatru [ymddihatr-] - (v.) divest, undress
ymddiheuriad [-au, m.] - (n.) apology
ymddiheuro [ymddiheur-] - (v.) apologize
ymddilladu [ymddillad-] - (v.)
ymddiosg [ymddiosg-] - (v.) strip, undress
ymddiried [m.] - (n.) trust, confidence
ymddiried [ymddiried-; 3.s. & 2.s.imp. ymddiried] - (v.) trust
ymddiriedolaeth [f.] - (n.) trust, confidence
ymddiriedolwr [ymddiriedolwyr, m.] - (n.) trustee
ymddisgleirio [ymddisgleiri-] - (v.) shine forth
ymddiswyddo [ymddiswydd-] - (v.) resign
ymddolennu [ymddolenn- &1, ymddolen- &2+] - (v.)
ymddw+yn [ymdyg-] - (v.) bear; conceive
ymddwyn [ymdyg-] - (v.) behave, act
ymddyfalu [ymddyfal-] - (v.)
ymddygiad [-au, m.] - (n.) behavior (behaviour), conduct; (n.pl.) actions
ymddygiadaeth [-au?, f.] - (n.)
ymddyrchafu [ymddyrchaf-] - (v.) exalt oneself; rise, ascend
ymegni%o [ymegni%-] - (v.) exert oneself
ymehangu [ymehang-] - (v.) become enlarged
ymeiriol [ymeiriol-] - (v.)
ymennydd [ymenyddiau, m.] - (n.) brain
ymennyn [ymennyn-] - (v.)
ymenyddiol - (adj.)
ymenyn (menyn) [m.] - (n.) butter
ymerawdwr (ymherodr) [ymerawdwyr, m.] - (n.) emperor
ymerodraeth [-au, f.] - (n.) empire
ymerodraidd - (adj.)
ymerodres [-au, f.] - (n.) empress
ymerodrol - (adj.) imperial
ymerodrydd [-ion, m.] - (n.)
ymesgusodi [ymesgusod-] - (v.) excuse oneself, apologize
ymestyn [ymestyn-] - (v.) reach, stretch, extend
ymestyniad [-au?, m.] - (n.)
ymfalchi%o [ymfalchi%-] - (v.) pride oneself
ymfodloni [ymfodlon-] - (v.)
ymfodlonus - (adj.)
ymfoddhad [-au?, m.] - (n.)
ymfrasa/u [ymfras- &a/u] - (v.) batten
ymfudiad [-au, m.] - (n.)
ymfudo [ymfud-] - (v.) emigrate
ymfudol - (adj.)
ymfudwr [ymfudwyr, m.] - (n.) emigrant
ymfyddino [ymfyddin-] - (v.)
ymfflamychu [ymfflamych-] - (v.)
ymffrost [m.] - (n.) boast, brag
ymffrostgar - (adj.) boastful
ymffrostio [ymffrosti-] - (v.) boast, vaunt, bounce, brag
{ (bounce) Ymffrostio is bounce in the sense of boast. }
ymffrostiwr [ymffrostwyr, m.] - (n.) boaster
ymffyrnigo [ymffyrnig-] - (v.)
ymgadw [-iau?, m.] - (n.)
ymgadw [ymgadw-] - (v.) keep oneself, forbear, abstain
{ (forbear) Ymgadw is an intransitive verb. }
ymgadw rhag - (v.) keep oneself from, forbear, abstain from
{ (forbear) Ymgadw rhag is a transitive verb. }
ymgais [ymgeisiadau, mf.] - (n.) effort, attempt
ymgaledu [ymgaled-] - (v.) harden oneself
ymgasglu [ymgasgl-] - (v.) gather together
ymgecraeth [-au?, f.] - (n.)
ymgecru [ymgecr-] - (v.) quarrel, wrangle, bicker
ymgeinio [ymgeini-] - (v.) scold, revile
ymgeisiaeth [-au?, f.] - (n.)
ymgeisio [ymgeisi-] - (v.) try, apply; aim at
ymgeisydd [ymgeiswyr, m.] - (n.) applicant, candidate
ymgeledd [m.] - (n.) succor (succour), care; helpmeet
ymgeleddu [ymgeledd-] - (v.) cherish, succor (succour), befriend
ymgeleddwr [ymgeleddwyr, m.] - (n.) succorer (succourer); tutor, guardian
ymgelu [ymgel-] - (v.)
ymgerdded [ymgerdd-] - (v.)
ymgiliad [-au?, m.] - (n.)
ymgilio [ymgili-] - (v.) retreat, recede
ymgiliwr [ymgilwyr, m.] - (n.)
ymgiprys [m.] - (n.) scramble
ymgiprys [ymgiprys-] - (v.) scramble
ymgleddyfu [ymgleddyf-] - (v.)
ymglwyfo [ymglwyf-] - (v.)
ymglywed [ymglyw-] - (v.) feel oneself, be inclined
ymgnawdoli [ymgnawdol-] - (v.) become flesh, incarnate, become incarnate
ymgnawdoliad [m.] - (n.) incarnation
ymgodi [ymgod-] - (v.) rise
ymgodymu [ymgodym-] - (v.) wrestle, fight
ymgofleidio [ymgofleidi-] - (v.) embrace mutually
ymgom [-iau, -ion, f.] - (n.) chat, conversation
ymgomio [ymgomi-] - (v.) chat, converse
ymgomiwr [ymgomwyr, m.] - (n.)
ymgomwest [-iau?, f.] - (n.)
ymgorffori [ymgorffor-] - (v.) embody
ymgorfforiad [-au, m.] - (n.) embodiment
ymgosbaeth [-au?, f.] - (n.)
ymgosbol - (adj.) ascetic
ymgreinio [ymgreini-] - (v.) prostrate oneself; grovel
ymgroesi [ymgroes-] - (v.) cross oneself; beware
ymgryfhau [ymgryf- &hau] - (v.) strengthen oneself, be strong
ymgrymiad [-au?, m.] - (n.)
ymgrymu [ymgrym-] - (v.) bow down, stoop
ymgrynhoi [ymgrynho- &i] - (v.) gather together
ymguddio [ymguddi-] - (v.) hide oneself
ymgurio [ymguri-] - (v.)
ymgydfod [ymgyd- &fod] - (v.)
ymgydio [ymgydi-] - (v.)
ymgydnabod [ymgydna- &bod] - (v.)
ymgydnabyddu [ymgydnabydd-] - (v.)
ymgyfathrachu [ymgyfathrach-] - (v.) have commerce with
ymgyfeillachu [ymgyfeillach-] - (v.) associate
ymgyfoethogi [ymgyfoethog-] - (v.) get rich
ymgyfuno [ymgyfun-] - (v.)
ymgyffelybu [ymgyffelyb-] - (v.)
ymgynghori [ymgynghor-] - (v.) consult, confer
ymgynghoriad [-au, m.] - (n.) consultation
ymgynghorol - (adj.)
ymgynghreirio [ymgynghreiri-] - (v.)
ymgymeriad [-au, m.] - (n.) undertaking
ymgymryd [ymgymer-] - (v.) undertake
ymgynddeiriogi [ymgynddeiriog-] - (v.) rage, rave
ymgynefino [ymgynefin-] - (v.)
ymgynnal [ymgynhal-] - (v.) bear up; support oneself; control oneself
ymgynnull [ymgynnull-] - (v.) assemble, congregate
ymgyrch [-oedd, mf.] - (n.) campaign, expedition
ymgyrchu [ymgyrch-] - (v.)
ymgyrraedd [ymgyrhaedd-] - (v.) stretch, strive after
ymgysegriad [-au?, m.] - (n.)
ymgysegru [ymgysegr-] - (v.)
ymgystlwn [ymgystlyn-] - (v.) associate with
ymgythruddo [ymgythrudd-] - (v.)
ymgyweirio [ymgyweiri-] - (v.)
ymhalogi [ymhalog-] - (v.)
ymharddu [ymhardd-] - (v.)
ymhel [ymhel-] - (v.) meddle
ymhelaethu [ymhelaeth-] - (v.) abound; enlarge
ymheliwr [ymhelwyr, m.] - (n.)
ymhell - (adv.) far, afar, far afield
ymhellach - (adv.) further, furthermor
ymhen - (prep.) within
ymherodr [m.] - (n.) <see "ymerawdwr">
ymheulo [ymheul-] - (v.) bask
ymhidlad [-au?, m.] - (n.)
ymhlith - (prep.) amid, amidst
ymhlyg - (adj.)
ymhlygiad [-au?, m.] - (n.)
ymhob - (adj.) in every
ymhobman - (adv.) everywhere
ymhoelwr [ymhoelwyr, m.] - (n.)
ymhoffi [ymhoff-] - (v.) take delight; boast
ymhongar - (adj.)
ymholi [ymhol-; 3.s. & 2.s.imp. ymhawl] - (v.) inquire (enquire)
ymholiad [-au, m.] - (n.) inquiry (enquiry)
ymholwr [ymholwyr, m.] - (n.)
ymhonni [ymhonn- &1, ymhon- &2+] - (v.) lay claim to; pretend
ymhonnwr [ymhonwyr, m.] - (n.) pretender
ymhw+edd [ymhwedd-] - (v.) beseech, implore, crave
ymhyfhau [ymhyf- &hau] - (v.) grow bold
ymhyfrydu [ymhyfryd-] - (v.) delight oneself
ymiacha/u [ymiach- &a/u] - (v.) become healed, get well
ymlacio [ymlaci-] - (v.) relax
ymla+dd [ymladd-] - (v.) kill oneself, tire oneself out
{ (kill oneself) Ymla+dd is to kill oneself with exertion. }
ymladd [-au, m.] - (n.) fighting
ymladd [ymladd-] - (v.) fight
ymladd a+ - (v.) breast
ymladdfa [ymladdfeydd, f.] - (n.) fight
ymladdgar - (adj.) pugnacious, warlike, bellicose
ymladdwr [ymladdwyr, m.] - (n.) fighter, combatant
ymlaen - (adv.) on, onward, ahead, along
{ "Ymlaen" is pronounced on the last syllable, contrary to the usual rule. }
daliwch ymlaen - keep it up
dwyn ymlaen - (v.) adduce
edrych ymlaen at - (v.) look forward to
symud ymlaen - (v.) advance
{ Symud ymlaen is advance in the sense of move forward. }
syth ymlaen - (adv.) straight ahead
ymlaen llaw - (adv.) beforehand
ymofyn ymlaen llaw - (v.) bespeak
yn nes ymlaen - (adv.) further on
ymlaesu [ymlaes-] - (v.)
ymlafnio [ymlafni-] - (v.) toil, strive, struggle
ymlafurio [ymlafuri-] - (v.)
ymlawenhau [ymlawen- &hau] - (v.) rejoice
ymlawenychu [ymlawenych-] - (v.)
ymledol - (adj.)
ymledu [ymled-] - (v.) spread, expand
ymlenwi [ymlenw-] - (v.) fill oneself
ymlid [ymlid-] - (v.) pursue, chase
ymlidiwr [ymlidwyr, m.] - (n.) pursuer
ymliw (ymliwio) [ymliw-, ymliwi-] - (v.) reproach, expostulate
ymliw [-iau, m.] - (n.)
ymlonni [ymlonn- &1, ymlon- &2+] - (v.)
ymlonyddu [ymlonydd-] - (v.) grow calm, grow still
ymlosgiad [-au?, m.] - (n.)
ymluosogi [ymluosog-] - (v.) multiply
{ Ymluosogi is an intransitive verb. }
ymlusgiad [ymlusgiaid, m.] - (n.) reptile
ymlusgo [ymlusg-] - (v.) creep, crawl
ymlwybran [ymlwybran- ?] - (v.)
ymlwybro [ymlwybr-] - (v.) make one's way
ymlyniad [m.] - (n.) attachment, adhesion
{ (attachment) Ymlyniad is the kind of attachment in which one object
is affixed to another. }
ymlyniaeth [-au?, f.] - (n.)
ymlynol - (adj.) adhesive
ymlynu [ymlyn-] - (v.) attach, adhere, cleave to
ymlynwr [ymlynwyr, m.] - (n.) adherent
ymneilltuad [m.] - (n.) retirement
Ymneilltuaeth [f.] - (n.) Nonconformity
ymneilltuo [ymneilltu-] - (v.) retire
Ymneilltuol - (adj.) Nonconformist
Ymneilltuwr [Ymneilltuwyr, m.] - (n.) Nonconformist
ymnesa/u [ymnes- &a/u] - (v.) approach, draw near
ymochel (ymochelyd) [ymochel-] - (v.) shelter; beware
ymod (ymodi) [ymod-] - (v.) move, stir
ymofidio [ymofidi-] - (v.) grieve
ymofyn [-ion, m.] - (n.) inquiry
ymofyn [ymofynn- &1, ymofyn- &2+] - (v.) ask, seek, inquire
ymofyn ymlaen llaw - (v.) bespeak
ymofyn.gar - (adj.)
ymofyniad [-au, m.] - (n.) request
ymofynnydd [-ion, m.] - (n.) inquirer
ymogel (ymogelyd) [ymogel-] - (v.) beware, avoid
ymohebu [ymoheb-] - (v.) correspond
ymolch [ymolch-] - (v.)
ymolchfa [ymolchfeydd, f.] - (n.) wash; lavatory, bath
ymolchi [ymolch-] - (v.) wash oneself; bathe
{ (bathe) Ymolchi is an intransitive verb. }
ymollwng [ymollyng-] - (v.) sink, drop, give way, collapse
ymollyngdod [m.] - (n.) relaxation; collapse
ymorchestu [ymorchest-] - (v.) strive, labor (labour)
ymorddiwes [ymorddiwes-] - (v.)
ymorffwys [ymorffwys-] - (v.) rest, repose
ymorol [ymorol-] - (v.) seek; take care, attend to, see to it
ymosod [ymosod-; 3.s. ymesyd; 2.s.imp. ymosod] - (v.) attack
ymosod ar - (v.) assail, assault, attack
ymosodiad [-au, m.] - (n.) attack, assault, aggression
ymosodol - (adj.) aggressive, offensive
ymosodwr [ymosodwyr, m.] - (n.) attacker, assailant
ymostwng [ymostyng-] - (v.) stoop; humble oneself; submit
ymostyngar - (adj.) submissive
ymostyngiad [m.] - (n.) submission
ymotbren (mopren) [-ni, m.] - (n.) stirrer, ladle
ympryd [-ion, m.] - (n.) fast
ymprydio [ymprydi-] - (v.) fast
ymprydiwr [ymprydwyr, m.] - (n.) faster
ymrafael [-ion, m.] - (n.) quarrel, contention, broil
ymrafael [ymrafael-] - (v.) quarrel, contend
ymrafaelgar - (adj.) quarrelsome, contentious
ymrafaelio [ymrafaeli-] - (v.) bicker
ymrafaeliwr [ymrafaelwyr, m.] - (n.) quarreller
ymraniad [-au, m.] - (n.) division, schism
ymrannu [ymrann- &1, ymran- &2+] - (v.) divide, part, separate
ymreolaeth [f.] - (n.) self-government, Home-Rule, autonomy
Ymreolwr [Ymreolwyr, m.] - (n.) Home-Ruler
ymrestriad [m.] - (n.) enlistment
ymrestru [ymrestr-] - (v.) enlist
ymresymiad [-au, m.] - (n.) reasoning, argument
ymresymu [ymresym-] - (v.) reason, argue
ymresymwr [ymresymwyr, m.] - (n.) reasoner
ymrithio [ymrithi-] - (v.) appear
ymroad [-au, m.] - (n.) application, devotion
ymrodio [ymrodi-] - (v.) walk about, perambulate
ymroddedig - (adj.) devoted
ymroddgar - (adj.) of great application
ymroddi (ymroi) [ymrodd-] - (v.) apply oneself, devote oneself; yield oneself, resign oneself, surrender; addict
ymroddiad [-au, m.] - (n.) application, devotion
ymroddol - (adj.)
ymroi [ymro- &i] - (v.)
ymron - (adv.) nearly, almost
ymrous - (adj.)
ymrwyfo [ymrwyf-] - (v.) struggle, toss about
ymrwygo [ymrwyg-] - (v.) tear, burst
ymrwymiad [-au, m.] - (n.) engagement
ymrwymo [ymrwym-] - (v.) bind oneself, engage oneself
ymryson [-au, m.] - (n.) contention, strife, rivalry, affray, altercation, broil
ymryson [ymryson-] - (v.) contend, strive
ymryson a+ - (v.) contend with, strive with
ymrysonfa [ymrysonfeydd, f.] - (n.) contest, match
ymryson.gar - (adj.) contentious
ymrysonwr [ymrysonwyr, m.] - (n.)
ymsefydlu [ymsefydl-] - (v.) establish oneself, settle
ymsefydlwr [ymsefydlwyr, m.] - (n.) settler
ymsennu [ymsenn- &1, ymsen- &2+] - (v.)
ymserchu [ymserch-] - (v.) cherish, dote
ymson [-au, m.] - (n.) soliloquy
ymson [ymson-] - (v.) soliloquize
ymswyn [ymswyn-] - (v.)
ymswyno [ymswyn-] - (v.) cross oneself; beware
ymsymud [ymsymud-] - (v.) move
ymsymudydd [-ion, m.] - (n.) automaton
ymsynio [ymsyni-] - (v.)
ymsythu [ymsyth-] - (v.)
ymunioni [ymunion-] - (v.) straighten oneself, become straight
ymuno [ymun-] - (v.) join, unite
ymwaca+d [m.] - (n.) kenosis
ymwaca/u [ymwac- &a/u] - (v.) empty oneself
ymwadiad [m.] - (n.) denial, abnegation
ymwadu [ymwad-] - (v.) deny oneself; renounce
ymwahanu [ymwahan-] - (v.) part, divide, separate
ymwahanwr [ymwahanwyr, m.] - (n.) separatist
ymwared [m.] - (n.) deliverance
ymwared [ymwared-] - (v.)
ymwasgaru [ymwasgar-] - (v.) spread, scatter
ymwasgu [ymwasg-] - (v.) embrace, hug
ymweld (ymweled) [ymwel-; 3.s. & 2.s.imp. ymwe+l] - (v.) visit
{ You "ymweld a+" something. The literary form of "ymweld" is "ymweled". }
ymweliad [-au, m.] - (n.) visit, visitation
ymwelwr (ymwelydd) [ymwelwyr, m.] - (n.) visitor, visitant
ymwng (ymwnc) - (adj.) frequent, many, ample
ymwingo [ymwing-] - (v.) writhe, wriggle
ymwneud (ymwneuthur) [ymwn- &mynd] - (v.) make oneself, become; deal
ymwrando [ymwrand-] - (v.) hearken
ymwroli [ymwrol-] - (v.) take heart, be of good courage
ymwrthod [ymwrthod-] - (v.) abstain; renounce
ymwrthod a+ - (v.) abjure
ymwrthod rhag - (v.) abstain from
ymwrthodiad [m.] - (n.) abstinence
ymwthgar - (adj.) pushing, obtrusive
ymwthio [ymwthi-] - (v.) push oneself, obtrude
ymwthiol - (adj.) obtrusive, intrusive, aggressive
ymwthiwr [ymwthwyr, m.] - (n.) intruder, interloper
ymwybodol - (adj.) conscious, aware
ymwybyddiaeth [f.] - (n.) consciousness
ymyl [-au, -on, mf.] - (n.) edge, border, margin, brim, brink
yn ymyl - (prep.) beside
ymylnod [-au, m.] - (n.)
ymylu [ymyl-] - (v.) border
ymylu ar - (v.) border on, abut
ymylwe [f.] - (n.) selvedge
ymyrgar - (adj.) meddlesome, officious
ymyriad [-au, m.] - (n.)
ymyrraeth [f.] - (n.) interference
ymyrru (ymyrryd; ymyrraeth) [ymyrr- &1, ymyr- &2+] - (v.) meddle, interfere
ymyrrwr [ymyrrwyr, m.] - (n.) meddler
ymysg - (prep.) among, amid, amidst
{ "Ymysg" is conjugated with pronouns: "yn ein mysg" = "in our midst",
"yn eich mysg" = "in your midst", and "yn eu mysg" = "in their midst". }
ymysgaroedd [pl.] - (n.) bowels
ymysgogydd [-ion?, m.] - (n.)
ymysgwyd [ymysgydw-] - (v.) bestir oneself
yn (ym; yng) [yn- &prep2] - (prep.) in, at
{ The alternate forms of "yn" are a form of assimilation used when the
following word experiences its nasal mutation. See Section 7.1 for
details. }
ac yn y blaen - (adv.) etc.; and so forth
cydio yn - (v.) take hold of
cymryd rhan {yn} - (v.) take part {in}
galw yn - (v.) call on
rhoi yng ngwlych - (v.) steep
yn cysgu - (adv.) asleep
yn erbyn - (prep.) against
yn wysg ei gefn - (adv.) backwards
yn y man - (adv.) anon
yn ystod - (prep.) during, in the course of
yng nghwsg - (adv.) asleep
yn - (part.) <untranslatable particle>
yn oes oesoedd - (adv.) for ever and ever
yn unol a+ - (prep.) in agreement with, in accordance with
yna ('na) - (adv.) there, then
{ See Section 6.6. }
ynad [-on, m.] - (n.) judge, justice, magistrate
ynadaeth [f.] - (n.) judicature, magistracy
ynadol - (adj.) judicial, magisterial
ynfyd [pl. -ion] - (adj.) foolish, rash
ynfydrwydd [m.] - (n.) foolishness, folly
ynfydu [ynfyd-] - (v.) rave, be mad
ynfytyn [ynfydion, m.] - (n.) fool
ynn [pl.] - (n.) <see "onnen">
ynni [m.] - (n.) energy, vigor (vigour)
yno - (adv.) there
{ See Section 6.6. }
yntau - (pron.) he also
ynteu (ynte) - (adv.) then
ynteu (ynte) - (conj.) or, or else, otherwise
Ynyd [m.] - (n.) Shrovetide
ynys [-oedd, f.] - (n.) island, river meadow
twr ynysoedd - (n.) archipelago
Ynys Enlli - (prop.n.) Bardsey Island
Ynys Wyth - (prop.n.) Isle of Wight
ynysfor [-oedd, m.] - (n.) archipelago
ynysiad [-au?, m.] - (n.)
ynysig [-au?, f.] - (n.)
ynysog - (adj.)
ynysol - (adj.) island, insular
ynysu [ynys-] - (v.)
ynyswr [ynyswyr, m.] - (n.) islander
ynysydd [-ion?, m.] - (n.)
Yr Aifft - (prop.n.) Egypt
Yr Alban - (prop.n.) Scotland
Yr Almaen - (prop.n.) Germany
Yr Alpau - (prop.n.) Alps
Yr Amerig - (prop.n.) America
Yr Eidal - (prop.n.) Italy
Yr Wyddfa - (prop.n.) Snowdon
Yr Wyddgrug - (prop.n.) Mold
yrhawg - (adv.) for a long time
{ Yrhawg means for a long time to come. }
ys - (conj.) as
ys - (v.) it is
er ys talwm (ers talwm) - (adv.) long ago, for a long time
ysbaddu [ysbadd-] - (v.)
ysbaid (ysbed) [ysbeidiau, mf.] - (n.) space
{ Ysbaid means space with respect to time. }
ysbail [ysbeiliau, mf.] - (n.) spoil, plunder, booty
ysbardun [-au, mf.] - (n.) spur; accelerator
ysbarduno [ysbardun-] - (v.) spur
ysbas [-au, m.] - (n.)
ysbed - (n.) <see "ysbaid">
ysbedu [ysbed-] - (v.) speed
ysbeidiau [pl.] - (n.) <see "ysbaid">
ysbeiliau [pl.] - (n.) <see "ysbail">
ysbeilio [ysbeili-] - (v.) spoil, plunder
ysbeiliwr [ysbeilwyr, m.] - (n.) spoiler, robber, bandit, brigand
ysbienddrych [-au, m.] - (n.) spying glass
ysbigoglys [-au?, m.] - (n.)
ysbinagl [-au?, m.] - (n.)
ysbi%o [ysbi%-] - (v.) spy, look
ysbi%wr [ysbwyr, m.] - (n.) spy
ysblander [m.] - (n.) splendor (splendour)
ysbleddach [mf.] - (n.) merriment, festivity
ysblennydd - (adj.) splendid
ysbonc [-iau, f.] - (n.) <see "sbonc">
ysboncio [ysbonci-] - (v.) jump, bounce; spurt, splash
ysborion [pl.] - (n.)
ysbrigyn [m.] - (n.) sprig, twig
ysbryd [-ion, -oedd, m.] - (n.) ghost, spirit, apparition
Ysbryd Gla+n - (n.) Holy Spirit
ysbrydegaeth [f.] - (n.) spiritualism
ysbrydegol - (adj.) spiritualistic
ysbrydegwr [ysbrydegwyr, m.] - (n.)
ysbrydegydd [-ion, m.] - (n.) spiritualist
ysbrydiaeth [f.] - (n.) encouragement, inspiration
ysbrydol - (adj.) spiritual; high-spirited
ysbrydoledig - (adj.)
ysbrydoli [ysbrydol-] - (v.) spiritualize; inspire; inspirit
ysbrydoliaeth [f.] - (n.) inspiration
ysbrydolrwydd [m.] - (n.) spirituality
ysbwng [ysbyngau, m.] - (n.) sponge
ysbwriel (ysbwrial) [m.] - (n.) rubbish, refuse, trash
ysbwylio [ysbwyli-] - (v.) spoil
ysbyngau [mpl.] - (n.) <see "ysbwng">
ysbyty [ysbytai, m.] - (n.) hospital; hospice
ysfa [ysfeydd, f.] - (n.) itching; hankering
ysgadenyn [ysgadan, m.] - (n.) herring
ysgafala - (adj.) secure, careless, free
ysgafalwch [-au?, m.] - (n.)
ysgafell [-au, f.] - (n.) ledge, shelf; brow
ysgafn [m.] - (n.) stack
ysgafn [pl. ysgeifn] - (adj.) light
ysgafnder [m.] - (n.) lightness, levity
ysgafnhau (ysgafnu) [ysgafn- &hau, ysgafn-] - (v.) lighten, alleviate
ysgafnu [ysgafn-] - (v.) heap, pile
ysgaldanu [ysgaldan-] - (v.)
ysgallen [ysgall, f.] - (n.) thistle
ysgallyn [ysgall, m.] - (n.) thistle
ysgar [-ant, ysgeraint, m.] - (n.) enemy
ysgar [ysgar-] - (v.) part, separate, divorce
ysgariad [-au, m.] - (n.) separation, divorce
ysgariaeth [f.] - (n.) separation, divorce
ysgarlad - (adj.) scarlet
ysgarlys [-oedd, m.] - (n.) divorce court
ysgarmes [-oedd, -au, f.] - (n.) skirmish, affray
ysgarthiad [-au, m.] - (n.)
ysgarthu [ysgarth-] - (v.)
ysgaru [ysgar-] - (v.) separate, divorce
ysgatfydd - (adv.) perhaps, peradventure
ysgawen [ysgaw, f.] - (n.) elder
{ Ysgawen is an elder tree. }
ysgegfa [ysgegfeydd, f.] - (n.)
ysgegio (ysgegian) [ysgegi-] - (v.) shake, jerk, jolt
ysgeifn [pl.] - (adj.) <see "ysgafn">
ysgeintio [ysgeinti-] - (v.)
ysgeler - (adj.) wicked, villainous, infamous, atrocious
ysgelerder [-au, m.] - (n.) wickedness, infamy
ysgeraint [mpl.] - (n.) <see "ysgar">
ysgerbwd [ysgerbydau, m.] - (n.) skeleton, carcass
ysgewyll [pl.] - (n.)
ysgi+n [mf.] - (n.) long loose mantle
ysgithr [-edd, -au, m.] - (n.) tusk, fang
ysgithrog - (adj.) fanged, tusked; craggy, rugged
ysglefrio [ysglefri] - (v.) slide; skate
{ (slide) Ysglefrio specifically means to slide on ice. }
ysglent [-iau, f.] - (n.) slide
ysglisen [ysglisiau, f.] - (n.) slice
ysglisio [ysglisi-] - (v.) slice
ysglyfaeth [-au, f.] - (n.) prey, spoil, booty; carrion, filth
ysglyfaethu [ysglyfaeth-] - (v.) plunder, spoil
ysglyfaethus - (adj.) of prey; rapacious
ysglyfgar - (adj.)
ysglyfio [ysglyfi-] - (v.) prey on, snatch
ysgogi (ysgog) [ysgog-; 3.s. ysgyg*] - (v.) move, stir, actuate, animate
ysgogiad [-au, m.] - (n.) movement, motion
ysgogydd [-ion?, m.] - (n.)
ysgol [-ion, f.] - (n.) school, schooling; academy; ladder
ysgol feithrin - (n.) nursery school
ysgoldy [ysgoldai, m.] - (n.) schoolhouse, schoolroom
ysgolfeistr [-i, -iaid, m.] - (n.) schoolmaster
ysgolfeistres [-au, f.] - (n.) schoolmistress
ysgolhaig [ysgolheigion, m.] - (n.) scholar
ysgolheictod [-au?, m.] - (n.) scholarship
ysgolheigaidd - (adj.) scholarly
ysgolheigion [mpl.] - (n.) <see "ysgolhaig">
ysgolor [-ion, m.] - (n.) scholar
ysgoloriaeth [-au, f.] - (n.) scholarship
ysgolwr [ysgolwyr, m.] - (n.) schoolman
ysgorpion [-au, m.] - (n.) scorpion
Ysgotyn [Ysgotiaid, m.] - (n.) Scot, Scotchman
ysgoth [-au?, m.] - (n.)
ysgothi [ysgoth-] - (v.) squirt, spurt (spirt); purge
ysgrafell [-od, -i, f.] - (n.) scraper; curry-comb
ysgrafellu [ysgrafell-] - (.) scrape; curry
ysgraff [-au, f.] - (n.) boat, barge, ferry
ysgraffinio [ysgraffini-] - (v.) scarify, graze, abrade
ysgrech [-feydd, f.] - (n.) shriek, scream
ysgrechain (ysgrechin) [ysgrech-] - (v.) shriek, scream
ysgrepan [-au, f.] - (n.) wallet, scrip
ysgrif [-au, f.] - (n.) writing, article, essay
ysgrifbin [-nau, m.] - (n.) pen
ysgrifell [-au, f.] - (n.) pen
ysgrifen [ysgrifeniadau, f.] - (n.) writing
ysgrifenedig - (adj.) written
ysgrifeniad [-au, m.] - (n.) writing
ysgrifennu [ysgrifenn- &1, ysgrifen- &2+] - (v.) write
ysgrifennu at - (v.) write to
ysgrifennwr [ysgrifenwyr, ysgrifennwyr, m.] - (n.) writer
ysgrifennydd [ysgrifenyddion, m.] - (n.) scribe, secretary
ysgrifennyddes [-au, f.] - (n.) secretary
ysgrifenyddiaeth [f.] - (n.) secretaryship
ysgriflyfr [-au, m.] - (n.) codex, manuscript
ysgrifrwym [-au, m.] - (n.) bond
{ Ysgrifrwym is a kind of paper. }
ysgri+n [ysgriniau, f.] - (n.) settle, coffin
ysgriw [-iau, f.] - (n.) screw
ysgriwio [ysgriwi-] - (v.) screw
ysgrubl [-iaid, m.] - (n.) beast
ysgrublaidd - (adj.) animal, brute, brutish
ysgrublyn [m.] - (n.) small piece
ysgrwbio [ysgrwbi-] - (v.) scrub
ysgryd [m.] - (n.) shiver
ysgrydio [ysgrydi-] - (v.)
ysgrytian [ysgryti-] - (v.) shiver, shudder
ysgrythu [ysgryth-] - (v.) shiver, shudder
ysgrythur [-au, f.] - (n.) scripture
ysgrythurol - (adj.) scriptural
ysgrythurwr [ysgrythurwyr, m.] - (n.) scripturist
ysgub [-au, f.] - (n.) broom; sheaf
{ (broom) Ysgub is the kind of broom you sweep with. }
ysgubell [-au, f.] - (n.) besom, broom
{ (broom) Ysgubell is the kind of broom you sweep with. }
ysgubion [pl.] - (n.) sweepings
ysgubo [ysgub-] - (v.) sweep
ysgubol - (adj.) sweeping
ysgubor [-iau, f.] - (n.) barn, granary
ysguborio [ysgubori-] - (v.)
ysgubwr [ysgubwyr, m.] - (n.) sweeper, sweep
ysgum [m.] - (n.) scum
ysgutor [-ion, m.] - (n.) executor
ysguthan [-od, f.] - (n.) wood pigeon; jade
ysgwa+r - (adj.) square
ysgwa+r [m.] - (n.) square
ysgwario [ysgwari-] - (v.) square
ysgw+d [m.] - (n.) jerk, toss, fling, shove
ysgwi%er [-iaid, m.] - (n.) squire
ysgwr [ysgyrion, m.] - (n.) stave, splinter, shiver
ysgwrfa [f.] - (n.) scouring, lathering
ysgwrio [ysgwri-] - (v.) scour, scrub; lather
ysgwthr [ysgythriadau, ysgythrau, m.] - (n.)
ysgwyd [ysgydw-; 3.s. & 2.s.imp. ysgwyd] - (v.) shake, brandish; flutter; wag
ysgwydd [-au, f.] - (n.) shoulder
ysgwyddo [ysgwydd-] - (v.) shoulder, jostle
ysgydwad [m.] - (n.) shaking, shake
ysgyfaint [pl.] - (n.) lungs, light
ysgyfarnog (sgwarnog) [-od, f.] - (n.) hare
ysgyfeinwst [-iau?, m.] - (n.)
ysgymun - (adj.) excommunicate, accursed
ysgymundod [m.] - (n.) excommunication, ban
ysgymunedig - (adj.)
ysgymuno [ysgymun-] - (v.) excommunicate, ban
ysgyren [-ion, f.] - (n.)
ysgyrion [pl.] - (n.) <see "ysgwr">
ysgyrioni [ysgyrion-] - (v.)
ysgyrnygu [ysgyrnyg-] - (v.) grind the teeth, snarl
ysgytiad [-au, m.] - (n.) shock
ysgytio [ysgyti-] - (v.) shake violently, shock
ysgytiol - (adj.)
ysgytwad [-au, m.] - (n.)
ysgytwol - (adj.)
ysgythrau [pl.] - (n.) <see "ysgwthr">
ysgythriad [-au, m.] - (n.)
ysgythru [ysgythr-] - (v.) cut, carve; prune
ysgythrwr [ysgythrwyr, m.] - (n.)
ysiad [-au?, m.] - (n.)
ysictod [m.] - (n.) contusion; sprain
ysig - (adj.) bruised, sore, sprained
ysigo [ysig-] - (v.) bruise, crush; sprain
yslotian [ysloti-] - (v.) dabble, tipple
yslotiwr [yslotwyr, m.] - (n.) tippler
ysmala - (adj.) droll, funny, amusing, arch
ysmaldod [m.] - (n.) fun, drollery, badinage, banter
ysmalio [ysmali-] - (v.) joke, jest
ysmaliwr [ysmalwyr] - (n.) joker, wit
ysmicio [ysmici-] - (v.) blink
ysmotyn [ysmotiau, m.] - (n.) spot, blob, blotch, blur
ysmotyn du - (n.) blot
ysmwddio [ysmwddi-] - (v.) iron
ysmygu [ysmyg-] - (v.) smoke
{ Ysmygu is to smoke something. }
ysmygwr [ysmygwyr, m.] - (n.) smoker
ysnoden [-ni, f.] - (n.) fillet, band, ribbon
ysnodi [-eiau?, m.] - (n.)
ysol - (adj.) consuming, devouring; corrosive
ystabl [-au, f.] - (n.) stable
ystad [-au, f.] - (n.) state; estate; furlong
ystadegaeth [-au?, f.] - (n.)
ystadegau [pl.] - (n.) statistics
ystadegol - (adj.)
ystadegydd [-ion, m.] - (n.) statistician, actuary
ystaden [-nau?, f.] - (n.)
ystaen [m.] - (n.) tin; blur
ystafell [-oedd, f.] - (n.) room, chamber
ystafell wely - (n.) bedroom
ystafellydd [-ion, m.] - (n.) chamberlain
ystalwyn [-i, m.] - (n.) stallion
ystanc [-iau, m.] - (n.)
ystarn [-au, f.] - (n.) stern
ystelcian [ystelci-] - (v.) skulk, loaf, loiter
ystelciwr [ystelcwyr, m.] - (n.) loafer, loiterer
ystid [-au, f.] - (n.)
ystido [ystid-] - (v.)
ystig - (adj.) willing, obliging, diligent
ystinos [m.] - (n.) asbestos
ystiward [ystiwardiaid, m.] - (n.) steward
ystlen [-i, f.] - (n.) sex
ystlum (slumyn) [-od, m.] - (n.) bat
{ Ystlum is the kind of bat that flies at night. }
ystlys [-au, f.] - (n.) side, flank
ystlys eglwys - (n.) aisle
ystod [-au, -ion, f.] - (n.) course; swath
{ (course) Ystod is used primarily in the phrase "yn ystod"
(during, in the course of). }
yn ystod - (prep.) during, in the course of
ystodi [ystod-] - (v.)
ystof [-au, mf.] - (n.) warp
ystofi [ystof-] - (v.) warp; weave, plan
ysto+l [ystolion, f.] - (n.) stool, chair
ystomp - (n.) <see "stomp">
ystompio - (v.) <see "ystompio">
ystompiwr - (n.) <see "stompiwr">
ysto+r [ystorau, m.] - (n.) store, abundance
ystor [m.] - (n.) resin
ystordy [ystordai, m.] - (n.) storehouse, warehouse
ystorfa [ystorfeydd, f.] - (n.) store, storehouse
ystorio [ystori-] - (v.) store
ystori%wr [ystori%wyr, m.] - (n.) historian; storyteller
ystorm [-ydd, f.] - (n.) storm
ystorm erwin o wynt ac eira - (n.) blizzard
ystormus - (adj.) stormy
ystrad [-au, mf.] - (n.) vale, flat
Ystrad Marchell - (prop.n.) Strata Marcella
Ystrad-fflur - (prop.n.) Strata Florida
ystranc [-iau, f.] - (n.) trick
ystrancio [ystranci-] - (v.) play tricks, jib
ystremp [-iau, f.] - (n.) dash, streak, mess, blotch
ystrodur [-iau, f.] - (n.) cart-saddle
ystryd [-oedd, f.] - (n.) street
ystrydeb [-au, f.] - (n.)
ystrydebol - (adj.) stereotyped
ystrydebu [ystrydeb-] - (v.) stereotype
ystryw [-iau, f.] - (n.) wile, craft, ruse, art, artifice
ystrywgar - (adj.) wily, crafty, artful
ystrywus - (adj.)
ystudfach [-au, m.] - (n.) stilt
ystum [-iau, mf.] - (n.) bend, attitude; form; posture; (n.pl.) grimaces
{ (attitude) Ystum is the kind of attitude an airplan has with respect
to the wind. }
ystumio [ystumi-] - (v.) bend, distort; pose
ystumiwr [ystumwyr, m.] - (n.)
ystumog [-au, f.] - (n.) stomach
ystw+r [m.] - (n.) stir, noise, bustle, fuss
Ystwyll [m.] - (n.) Epiphany
ystwyrian [ystwyri-] - (v.) stretch and yawn, stir
ystwyth - (adj.) flexible, supple, pliant
ystwythder [m.] - (n.) flexibility, pliancy
ystwytho [ystwyth-] - (v.) make flexible; bend, flex, soften
ystyfnig - (adj.) obstinate, stubborn
ystyfnigo [ystyfnig-] - (v.) behave obstinately
ystyfnigrwydd [m.] - (n.) obstinacy
ystyffylu [ystyffyl-] - (v.) balk
ystyllod [pl.] - (n.) <see "astell">
ystyr [-on, fm.] - (n.) meaning; sense
ystyrgar - (adj.) thoughtful, meditative
ystyriaeth [-au, f.] - (n.) consideration, heed, attention
ystyried [ystyri-] - (v.) consider, regard, heed, attend
{ (attend) Ystyried is attend in the sense of paying attention to. }
ystyriol - (adj.) considerate, mindful, heedful, attentive
ysu [ys-] - (v.) consume, eat; hanker; itch
yswain [ysweiniaid, m.] - (n.) esquire
yswigen [-nau?, f.] - (n.)
yswil - (adj.) shy, bashful, timid
yswildod [m.] - (n.) shyness, bashfulness, timidity
yswilio [yswili-] - (v.) be abashed
yswiriant [m.] - (n.) insurance
yswirio [yswiri-] - (v.) insure, assure
yswitian [yswiti-] - (v.) chitter, twirp, twitter
ysywaeth - (adv.) more's the pity
yta [yt-] - (v.)
ywen [yw, f.] - (n.) yew


Лексиконы языков: праязыков | древних | угасших | современных | модельных
Лингвистические страницы: Языки мира | Письменности | Интерлингвистика | Основания языка | Компаративистика | Контактология | Экстралингвистика | Лексикология | Грамматика | Фонетика
Полезные страницы: История | Регионы | Карты | Энциклопедии

© «lexicons.ru», 2012. Автор и владелец - Игорь Константинович Гаршин (см. резюме).
Дочерний веб-проект Сайта Игоря Гаршина
Присылайте, пожалуйста, письма ( Письмо Игорю Константиновичу Гаршину) с советами, отзывами, замечаниями и предложениями.
[an error occurred while processing this directive]
Страница обновлена 27.09.2022
Яндекс.Метрика